Pat's KWA1X4'
J4VA REEPEN
Provinciaal nieuws
Ingezonden stukken
Slechts een merk kan'tbeste zyr*
BEKGING VAN WRAKKEN IN DE
SCHELDE.
Do correspondent te Brussel der N. Rott.
Ct. neldt:
Metde berging van wrakken in de Schelde
bencden Antwerpen wordt eindelijk voort-
gang gemaakt. Op het oogenblik wordt ge-
tracnt met dynamiet de twee deelen van Het
middendoor gebrcken Japansche stoomschip
^Alpo Maru" geheel van elkander te scheiden,
teneinde ze vervolgens te kunnen wegsleepen.
Met het wrak van het stoomschip „Alexan-
dcr", dat begin van dit jaar bij fort de Perel
is gezcnken, wordt op dezelfde wijze gehan-
deld. Verwacht wordt, dat het laatste wrak
binnen enkele dagen geh,eel opgeruimd zal
zijn.
DE VERMISTE LOODSSCHOENER.
Gistermorgen zijn twee mijnvegens van
Nieuwcdiep naar Terschelling vertrokken
voor een onderzoek naar den vermisten loods-
jchoeaer.
MET BEZOEK VAN EEN ENGELSCH
ESKADER AAN AMSTERDAM.
Oistermiddag om half een, zooals wij reeds
in een deel van ons vorig nummer meldden,
heeft schout-bij-nacht Kelly, commandant
van het tweede Bitsche kruisereskader, dat op
bezoek is te Amsterdam, zijn opwachting ge
maakt op het departement van marine bij den
minister van marine a.i., den heer Lambooy.
Hij werd vergezeld door kapitein ter zee
?epon, marine-attache der Engelsche legatie,
die hem aan den minister voorstelde, en door
kapitein-luitenant ter zee Haines, adjudant
van den admiraal.
Verder hebben zij hun opwachting gemaakt
bij den chef van den marinestaf, scnout-bij-
nacht Slaayb.
Daarna had, om een-uur, in het Kurhaus
op Scheveningen het noenmaal plaats, door
de Nederlandsche regeering ter eere van het
bezoek van het Engelsche eskader aangebo-
4en aan den eskader-commandant en vele of-
iicieren der Britsche schepen.
De minister van marine a.i. heeft, nadat
ten dronk was gewijd aan de wederzijdsche
Vcrstenhuizen, een tafelrede in het Engelsch
gehouden.
Na het noenmaal heeft de Engelsche ge-
rant te's Gravenhage, Sir Charles Marling,
den admiraal en de verdere Engelsche offi-
cieren en tal van genoodigden, onder wie ook
de minister van marine en Nederlandsche
marine- en andere autoriteiten, op een tuin-
feest op de buitenplaats Clingendeel ver-
tenigd.
Aan het noenmaal, door de regeerng gis-
teren in het Kurhaus te Scheveningen aange
boden iter eere van het bezcek van het Engel-
Khe eskader, heeft de minister van marine
a.i. de heer Lambooy, een dronk ingesteld op
het Engelsche vorstenhuis, welke door den
Engelschen gezant, Sir Charles Marling,
met een drong op de Nederlandsche Konink-
lijke Familie werd beantwoord.
Op de tafelrede van .minister Lambooy
heeft de schout-bij-nacht Kelly, de comman
dant van het eskader, geantwoord in de eerstc
plaats met een woord van hartelijken dank
voor de zeer vriendejjie ontvangst, het eska
der in Nederland tenvoeel gevallen, waarover
hij buiiengewoon verrukt was. Hij beschouw-
de naar hij ongeveer verder zeide de
taak der Engelsche en Nederlandsche mari
nes als evenwijdig loopend, ook in dien zin,
dat zij beide dezelfde doeleinden nastreven.
Heeft de geschiedenis geleerd, dat de Hol
landers en Engelschen in ver vervlogen tijder
dkander niet zoo vriendschappelijk gezind
waren, die toestanden zijn veranderd in
vriendschap, welke de schout-bij-nacht hoopte,
dat zij steeds blijvend zou zijn en toenemen.
Beide redevoeringen werden met bijval be-
groet.
Op de feesttafel preikten scheepjes van
roode bloemen, met de Engelsche vlag in top
DE AANVAL IN DEN TREIN.
Men meldt uit Leiden aan de N. Rott. Crt.,
dat het uit het Handelsblad overgenomen be-
ri'it over een berooving van een juffrouw
in een trein geheel onjuist is. Wcl is Zater-
dagmiddag eca dame te Leiden in den trein
bewusteloos gevonden en naar het Acade-
nisch Ziekenhuis overgebracht (dat zij eenige
dagen later hersteld heeft verlaten) en heeft
«n juffrouw uit Aalsmeer 's avonds cen
nandje met reisgoed in den trein laten staan,
dat waarschijnlijk gestolen is, maar van een
aanval is, aldus cnze berichtgever, in. deze
geheel op zichzelf staande gevallen geen
sprake.
HET PADViNDERSMES EEN
VERBCDEN WAPEN.
De kantonrechter te Utrecht heeft een pad-
vinder wegens het dragen van een dolkmes
overeenkomstig den eisch van het O. M. ver-
oordeeld tot 5 gulden boete. Een genie-offi-
ner, als getuige gehoord, legde een verkla-
nng af, dat het padvindersmes een dolkmes
was en alzoo een wapen in den zin der wet.
MOORD.
Voor de rechtbank te Maastricht heeft zich
!e verantwoorden gehad ter zake van mis-
nandeling, den dood tengevolge hebbend, de
«-]arige cafe- en logementhouder H. J. W.
'''.arjd' Aan verdachte is ten laste gelegd,
®at hij in den avond van den 18 Juli, v. d.
vieuten, welke bij hem was gelogeerd, ge-
welddadig met het difcke einde van een bil-
iard-queue op het hoofd geslagen heeft,
wsardoor schedelbreuk is ontstaan, tenge-
volge waarvan v. d. V. vier dagen daarna is
overleden.
Verdachte beriep zich op noodweer.
Nadat verschillende getuigen tegenstrijdige
wrkiaringen ahdden afgelegd, werd de zaak
jag gezonden naar den rechter-commissa-
voor een nader onderzoek.
VADERMOORD.
j keeft zich in een woning
Wr j tstraat te Rotterdam een ernstig
.Mnhedrama afgespeeld
Uiustreeks mtr stond naar de n. k. lit.
ni-idt, juffrouw Ce II. aan de dear van haar
woning aan de Slachtstraat no. 4 alhier, toen
eensklaps haar zoon, de 30-jarige W. de H.
uit de Siondwarsstraat aanfcwam. Hij duwde
zijn moeder op zij en liep haastig de trap op.
In de woning zat zijn zuster, die, toen zij
hem zoo vlug naar boven zag loopen w.
de H. liep dadelijk de zoldertrap op hem
terstond na ging. Haar broer is n.l. geduren-
de 3 jaar in een krankzinnigengesticht in
Utrecht verpleegd1 geweest, is sedert 9 maan-
den ontslagen en heeft zich er al eens over
uitgelaten, dat hij zijn vader dooden wilde.-
Het gelukte haar hem bij zijn jas beet te
grijpen maar hi} rukte zich los en liep door
naar boven. Eerst ging zij hem nog na,
maar toen haar broer goed en wel op den
zolder was, waar zcih ook zijn vader be-
vond, is zij bang geworden en is zij terug
naar beenden, naar haar moeder gegaan. Op
den terugweg heeft zij haar vader „moord"
liooren roepen.
Al heel kort daarna kwami W. de H. weer
naar beneden zonder iets te zeggen is hij de
straat op geloopen, waarna hij zich kalm
verwijderde.
Moeder en dochter zijn daarop naar den
zoldler geaan, waar zij den ouden man be
wusteloos vondsn liggen in een grooten
bloedplas. Hij had een ernstige wond aan het
voorhoofd.
Terstond werden de geneeskundige dienst
en de politie gewaarschuwd.
De geneeskundige dienst vervoerde het
slachtoffer naar het ziekenhuis aan den Cool-
sdngel, waar de man om kwart over zeven
aan de bekomen verwondingen is overleden.
De politie stelde dadelijk een uitgebreid
qnderzoek in. Op den zolder werd in de eer-
ste plaats een zwaar bebloede bijl gevonden,
waarmede de slag is toegebracht. De bijl
heeft een h on ten steel van 30 centimeter
lengte en een blad van 15 centimeter breed-
te. Deze bijl behoorde thuds op den zolder
van het pand aan de Slachtstraat. De dader
'heeft dus dit wapen daar gevonden en er
den slag mee toegebracht. Maar bovendien is
een tweede bijl gevonden, die in papier ge-
pakt was. Deze bijl had de dader waarschijn
lijk meegebracht, om zijn misdrijf ermede te
volvoeren. Toen hij den anderen bijl zag,
heeft hij dien maar genomen. Beide bijlen
zijn in beslag genomen.
Onder leiding van inspecteur L. F. Jansen
van den justitieelen dienst van het bureau
aan de M^ermansstraat is de politie terstond
crop uitgetrokken, zoo mogelijk den dader op
te sporen en te arresteeren. Men kwam. al
spoedig te weten, dat hij in betrekking was
bij het centraal bureau van het Nederlandsch
Landbouwcomite aan den Haringviiet al
hier.
De concierge van dit kantoor wist te ver-
tellen, dat W. de H. even voor den komst
van de politie, het kantoor binnengegaan
was. Hera was toen opgevallen, dat De H.
bloed aan de ahnden had. Op het kantoor
vond men inderdaad De H., die rustig aan
het werk was. Zijn arrestatie verliep daarop
snel en zonder tegenweer. Per auto is De
H. naar het bureau aan de Meermansstraat
overgebracht. Hij weigerde eenige inlichting
te geven en i» opgesloten.
Op het kantoor had men nooit iets bijzon-
ders aan De H. gemerkt. Hij was een kalme
werker, die door niets liet blijken, welke mis-
dadige plannen hij in den zin had.
Het onderzoek wordt voortgezet.
KORTE BERICHTEN.
Bestuur en leden van den R. K. Neder-
landschen Bceren- en Tuindersbond, welke
vandaag zijn algemeene vergadering te Ven-
lo houdt, is gistermiddag officieel ontvangen
op het stadhuis door het gemeentebestuur.
Onder voorzitterschap van den heer
Gorris uit Amsterdam heeft gisteren te
Utrecht het comity van adtie tot bestrijding
van den verkoop met cadeaux een vergade
ring gehouden.
Bij Kon. besluit van den 4den Septem
ber (Stbl. no. 323) tot uitvoering van artikel
497 van het Wetboek van Strafvordering zijn
bepalingen gesteld betreffende de uitvoering
van art. 497 van het Wbk. van Strafvorde
ring in verband met de inrichtingen tot waar-
neming van minderjarige verdachten.
doktersfcehandelmg
ernstig.
is en zijn teestand
«Jaar wij veraemen is de heer G. Wit-
l, brievenbesteller, op diens verzoek,
UIT BERGEN.
Alhier is opgericht eene vereeniging onder
den naam van Berger Pluimvee-Vereeniging,
waarvan voorzitter is de heer C. Kwant en
secretaris de heer M. Aardema. Vanwege deze
vereeniging zal met ingang van 1 October
a.s. een pluimveecursus worden gehouden,
onder leiding van den heer v. d. Stolp,
hoofd eener school te Halfweg, die in het be-
zit is van een diploma pluimveeteelt.
Door de politie te Amsterdam is naar
deze gemeente overgebracht een 19-jarig
meisie, dat in den afgeloopen nacht aldaar
werd aangetroffen. Deze minderjarige is ter
beschikking van den alhier wonenden vader
gesteld.
UIT DRIEHUIZEN.
Hedennacht is, naar men ons meldt, door
hooibroei, de boerderij van den heer J. Rus
afgebrand. Er is niets gered, alles was ver-
zekerd.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
Alhier doet zich een geval van typhus
voor.
UIT URSEM.
Dezer dagen trachtten onbekend gebleven
personen vermoedelijk eenden te stelen bij
den heer S. v. D. in deze gemeente. Het was
circa 2 uur 'snacahts, toen iemand, die in
een tcntie slaapt met het oog op zijn ge-
zondheid, rumoer hoordie. Deze persoon
stond op en wekte zijn huisgenooten, waax,-
op de dieven het maar veiliger vonden spoe
dig langs den anderen kant van het perceel
het hazepad te kiezen. Van dit geval werd
geen aangifte gedaan bij de politie.
De door den Raad voorgedragen leden
tot zetters voor 'sRijks directe belastingen,
n.l. de heeren A. A. van Diepen en N. Bak-
ker, hebben bericht gezonden niet voor eene
benoeming in aanmerking te willen komen,
terwijl de aftredende heeren Ruijter en
Schaap cveneens voor de eer bedankten.
Meldden wij voor eenige weken, dat de
veehouder A. G. uit deze gemeente door een
rat in den vinger was gebeten, thans kunnen
wij mededeelen, dat de man nog steeds onder
M
tenberg
overgeplaatst naar Kolhom", cn is in zijn
plaats bencemd de heer H. Molenaar, als zoo-
dtanig werkzaam te Waxmenhuizen.
Gisternacht is hetgezin van S. B. te
Rustenburg met de Noorderzon vertrokken.
Vermoedelijk heeft het zijn in trek genomen in
een woonwagen te Alkmaar. Het gezin, be-
staande uit 10 personen, gevoelde blijkbaar
meer voor huisvesting ini een woonwagen dan
in en huis.
UIT HEERHUGOWAARD.
De commssie tot viering van den Koningin-
nedag hield Dinsdagavond bij den heer Wes
ter hare slotvergadering voor dit jaar.
De voorzitter, dr. Spierings, opende de bij-
eenkomst met een hartelijk welkom en deelde
mede, dat op het felicitatie-telegram vanwe
ge de kinderen van Heerhugowaard een dank-
betuiging van Hare Majesteit was ingeko-
men.
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer Langereis, bleek, dat de ontvangsten
bedroegen 633.90, de uitgaven 622.45 en
het batig saldo dus 11.45. Hieronder is
begrepen 20, welke som door iemand, die
onbekend wenscht te blijven, als garantie ge-
schonken was.
Hierna was aan de orde het kardinale punt
voor den avond, reorganisatie van het be
stuur. In de vorige vergadering en ook vori-
ge jaren was gebleken, dat in de commissie
twee verschillende stroomingen waren, de
eene, die zich vooral interesseerde voor de
kinderfeesten, de andere, die naast de kinder-
spelen ook gaarne een belangrijk deel van
het feest aan volksspelen gewijd wilde zien.
De voorzitter wist niet, hoe hij deze twee
stroomingen bij elkaar moest brengen en
vroeg of een der aanwezigen soms een uit-
weg kon aangeven. De grootste hinderpaa!
was natuurlijk de verdeeling der financien.
Na eenige discussie werd een voorstel van
den heer Mienis, om bijeen te blijven, en daar
het terrein groat genoeg is, beide soorten spe-
len gelijktijdig te houden, als een goede op-
lossing aanvaard. Tevens stelde hij voor, het
bestuur met eenige leden (voorstanders volks
spelen) aan te vullen, welke bestuur dan het
geheele feest zou regelen. Ook dit werd aan
vaard, onder voorwaarde, dat eerst de finan-
cieele verhouding tusschen kinder- en volks
spelen geregeld zou worden. Een voorstel
van den voorzitter om na aftrek der onkosten
van het terrein enz. 1 /3 van de opbrengst der
lijsten voor de kinderfeesten en 2/3 voor de
volksspelen te bestemmen werd algemeen
gcedgekeurd. Besloten werd het aantal be-
stuursleden op 7 te brengen. Daar het be
stuur uitdrukkelijk wenschte af te treden,
moest een geheel nieuwe verkiezing plaats
vinden. Gekozen werden de heeren Dr. Spie
rings, Hoogland, Brugman, Mienis, Jo
Schaick, Brouwer en Langereis en als advi-
seerend lid de heer A. Groat. Allen namen
hunne benoeming aan, ook de heeren Hoog
land en Lagereis, die eerst niet herbenoemd
wenschten te worden. De voorzitter sloot de
vergadering en hoopte, dat in deze vereeni
ging men nu steeds leven zou naar zijne
woorden in 1923 gesproken: Onthoudt, wat
U vereenigt en vergeet wat U scheidt.
UIT STOMPETOREN.
Men schrijft ons:
De heer Broersma haalt de electrificatie
van de Schermer bemaling aan bij een ont-
boezeming over de kwestie der wethouders-
pensioenen. B. is, wat dit betreft, niet op de
noogte. De electrificatie kan nimmer dienen
om met de tegenwoordige molenaars aan de
kosten der pensioenwet te ontkomen. Ten op-
zichte van den inkoop had de wet immers te-
rugwerkende kracht voor personeel in dienst
bij publiek-rechtelijke lichamen. Vervolgens
zouden ze (de molenaars) mettertijd de „laan"
worden uitgestuurd! Evenwel, een deel
vloeit af als reeds pensioepgerechtigd en
vragen zelf tegen dien tijd hun ontslag. Een
ander deel kan aaustellinig vinden bij weg-
onderhoud. Het laatste deel komt in aanmer
king voor een wachtgeldregeling volgens be-
paalde regelen.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redac-
tie. De opname in deze rubriek bewijst geens-
zins dat de redactie er mede instemii
Heiloo, 13 Sept. 1926.
HAASTIGE SPOED IS ZELDEN GOED.
Mijnheer de Redacteur!
Mogen wij ondcrgeteekenden, vertegen-
woorc'igende zeventien R.-K. vereenigingen
in Heiloo U een klejce plaatsruimte verzoe-
ken, naar aanleiding van het in Uw blad van
Douderdag 9 Sept. vooikomende bericht uit
Heiloo onder bovenstaanden titel.
Uw correspondent uit Heiloo had dit zoo
ware spreekwoord eeist op zich zelf moeten
toepassen voor hij dit deed op een ander,
m.a.w. wanneer hij de moeite genomen had
eerst even naar de waarheid te informeeren
van dit voor onzen Zeer Eerw. heer Pastoor
zoo grievend stukje, dan had hij dit ongetwij-
feld niet geschreven.
Oudergewoonte heeft hij lukraak een be
richt geschreven, waarvan de waarheid ver
te zoeken is. 't Heeft er echter alien schijn
van, dat het hem enkel en alleen te doen is om
beleedigend en grievend te zijn ten opzichte
van zijn eigen Pastoor.
Als een ondeugende jongen heeft hij de
gewoonte aangenomen van elk verstelsel be
treffende onzen Zeer Eerw. Heer Pastoor,
waar of niet waar en dat geschikt is om on
zen Herder in een belachelijk of ongunstig
daglicht te stellen, een bericht te maken, dat
dienst moet doen om aan zijn overkropt ge-
moed lucht te geven. De zaak waarom het
gaat, heeft zich volgender wijze toegedragen.
Onze Zeer Eerw. Heer Pastoor had als tijde-
lijk een houten loodsje laten maken- voor het
opbergen van zijn auto, doch, om welke
reden dan ook, dit doet niets ter zake, werd
besloten een steenen gebouw te maken, waar-
in ook het lij'ken-huisje, dat door den afbraak
der Kerk, waar het aan gebouwd was, is
vervallen, onder dak te brengen was. Voor
dezen foouw was te bevoegder plaatse aan-
vraag gedaan.
Zooals de lezers van Uw blad weten, heeft
Uw correspondent in zijn berichten en in
zijn ingezonden stukken het steeds doen
voorkomen, dat onze Zeer Eerw. Heer Pas
toor niet bij zijn parochianen gezien is, dat
vi'ty Velgenlijk nieraand vcel met hem op heeft, om-
dat hij is een haatzaaier, die alle vereenigin
gen uit elkaar rukt.
Deze monsteraditige bewering is genoeg-
zaani gebleken een leugen te zijn toen de
schitterende ontvangst plaats had in den
avond van 14 Augustus en door het, door de
geheele parochie zoo spontaan gevierde feest
op de beide volgende dagen. In waarheid
een vader kon toen niet inniger en hartelij-
ker door zijn kinderen worden verwelkomd
dan hij. 't Was toch 6en juichtoon, welke ver-
nomen werd. Dat doet men voor een haat
zaaier en voor een ongewild persoon niet.
Genoegzaam bleek vobr ieder, dat d-e feest-
vreugde geen schijn was maar wel een spon-
tane uiting van liefd-e van de zijde der para-
chianen.
En nu doet het zoo mal aan iemand van
het gehalte van Uw correspondent nog
steeds tuk te zien op 'n. schandaalnieuwtje,
dat in wertcelijkheid niet eens waar is. 't Is
iemand die bovendien de eerste vormen van
fatsoen en beleefd-heid niet kent en niet be-
grij-pt. 't Is daarom zeer begrij-pelijk dat hij
niet weet hoe een pastoor moet getituleerd
worden, zoodat hij zonder egards voor on
zen Zeer Eerw. Heer Pastoor den titel van
„den heer" voldoende vindt. Een d-ergelijke
domheid is van zoo'n man te verwachten.
Voor Uw lezers, mijnheer de Redacteur,
zal het wel niet noodig zijn onze aanmerkin-
gen naar voren te brengen, zij toch zijn ge
tuige geweest van den triomphantelijken in-
t-ocht van onzen Herder in zijn parochie. Het
geheele dorp door was het toch 6en juich
toon.
Van dergelijk geschrijf moet ieder welden-
kend mensch op Heiloo beu worden, over-
tuigd als hij is van de lage beweegredenen
van den schrijver. Trouwens, niet alleen van
Katholieke zijde, ook van andere zijde is hij
herhaaldelijk gewezen op zijn leugenachtige
berichten, wij wijzen daarbij op herhaalde
uitaltingen van den WelEd. Achtbare heer
Burgemeester en van den heer v. d. Vail in
den Raad over de onbetrouwbaarheid van de
correspondentie uit Heiloo in de Alkmaar-
sche Courant.
Resumeerende komen wij tot de slotsom
dat, wanneer iemand in Heiloo weinig of
geen sympathie geniet bij zijn medeburgers
en van wien gezegd kan word-en, dat hij is
een haatzaaier, dan mag daar zeer zeker de
correspondent van Heiloo voor de Alkmaar-
sche Courant mee worden aangewezen
Ten slotte protesteeren wij afgevaardigd-en
der R.-K. vereenigingen op Heiloo namens
alle Roomsch-Katholieken van deze parochie
ten sterkste tegen- het onwaardig gedoe van
uw correspondent. Heeft uw correspondent
geen eer en fatsoen op te houden, Uw blad
toch zeer zeker wel.
Met dank voor de ons verleende plaats
ruimte.
Voor de R.-K. Kiesvereeniging P. J. Kraak-
man; voor het R.-K. Kerkbestuur J. Mole
naar; voor het R.-K. Armbestuur W. P.
Swart; voor de Middenstandsvereeniging „De
Hanze" J Rozing; voor de L. T. B. G. B.
Koomen; voor d-e R.-K. Volksbond H. J. M.
Rietmeyer; voor Herwonnen Levenskracht
Chr. Buiteman; vcor de R.-K. Bouwvakar-
beidersbond J. Liefting Az.; voor Genoot-
schap Stille Omgang N. Ursem; voor Kruis-
verbond M. Dekker; voor Propagandaclub
M. ITpma Bleijendaal; voor R.-K. Patronaat
W. Gielis; voor R.-K. Kerkkoor R. Kuipers;
voor R.-K. Fanfare W. Groot; voor R.-K.
Tooneelclu-b H. Dekker; voor Maria vereeni
ging Marg. Hoetjes; voor Zang en Vriend-
stihap Joh. J. Kroon.
(Wij hebben onze plaatsruimte te veel noo
dig om in alle mogelijke berichten van Zeer
■Eerwaarde, WelEdelgestrenge of Edelacht-
bare heeren te spreken, nog daargelaten,
dat wij dit in de gewone berichtgeving bij-
zonder leelijk vinden.
Wij laten dat gaarne aan dorpskrantjes
over.
Verder ziet het er naar uit alsof men een
stuk opgemaakt heeft en diaarop zooveel mo
gelijk handteekeningen van trouwe lezers
gecolporteerd heeft, met het doel den betrok-
ken correspondent nu eens van alle kant
tegelijk aan te vallen.
De aanleiding daarvoor is dan het bouwen
van een houten autogarage, die afgebroken
moest worden omdat de bouw niet was aan-
gevraagd en tweedens omdat een gebouw
voor bergplaats van een auto van steen moet
opgetrokken worden.
Bij informatie ten raadhuize te Hei'oo
blijkt ons, dat men er wel van gebouwtje ver-
wissel-d is, maar dat er van een gedwongen
afbraak van een houten garage geen sprake
geweest is.
Men weet daar niets anders dan dat een
aanvraag is ingekomen en toegestaan om een
steenen gebouwtje te doen verrijzen.
In zooverre is dus het bericht van bedoel-
den correspondent niet juist geweest en had
hij beter gedaan, de kwestie even ernstiger te
onderzoeken, hoewel wij er even op willen
wijzen, dat het hier nu niet zoo'n wereld-
schokkende gebeurtenis betreft, dat het noo
dig was daarvoor in bovenstaand stuk zoo
hoog van dten toren te blazen.
Red. Alkm. Crt.)
- WISKUNDE OP DE H.B.S. :-U
Hooggeachte Redactie.
Van de Redactie der Delftsche Courant ont-
ving ik een exemplaar van uw blad d-d. 11
dezer, waarin aangestreept het ingezonden
stuk van den heer Daalder. Ik heb die toezen-
ding beschouwd als een uitnoodiging, op be-
doeld stuk te an-twoorden; de gemaakte om-
weg verklaart de vertraging.
Mijn oordeel over het peil der leerlingen
berust niet op „wetenschappelijk bewerkte ge-
gevens", maar dood-eenvoudig op waarne-
ming van mijzelf en vele anderen, wat toch
zeker wel evenveel waard is. Waaruit worden
tenslotte de wetenschappeliik bewerkte gege-
vens verkregen. anders dan uit dergelijke
waarnemingen?
Ik moet nog vooraf zeggen, dat ik het be
antwoorden der vragen van den heer Daal
der geen genoegelijk werk vindt. Ze,die
vragen - lijken zoo erg op't vragen naar
den bekenden weg; het beantwoorden ervan
lijkt zoo erg op't opentrappen van een wa-
gen-wijd-openstaande deur. En zulk open
trappen vind ik ge6n genoegen.
Mag ik eens een paar vergelijkingen ma
ken?
Als ik in een stort-bui sta en ik zeg: ,,'t
regent", dan kan ik me in mijn eigen waarne-
ming misschien nog vergissen. Zcgt echter
ieder ander binnen mijn gezichtskring ook,
dat't regent en komt er dan een persoon, die
me vraagt, op welke wetenschappelijk-bewerk-
te gegevens mijn oordeel berust, dan vind ik
die vraag wel wait eigenaardig.
Ik stond nu in een stort-bui van feiten: ja-
renlang nam ik zelf waar en hoorde hetzelf-
de van tal van collega's, dat het peil der leerf-
lingen in de laagste klassen is achteruitge-
gaan. Letterlijk niemand sprak ik, die van
tegenovergestelde opinie is. Wetenschappe-
lijk bewerkte gegevens zij nhier m.i. dan ook
overbodig. Ik zal straks enkele korte aanha-
lingen geven uit artikelen van leeraren, waar*
uit zij 't niet wetenschappelijk bewerkt
blijkt, dat ik zeker niet alleen sta, noch in de
ze bewering, noch in de andere, waarover de
heer Daalder inlichtingen verzoekt.
Een andere vergelijking: Wanneer ik't zou
hebben over't euvel: wanorde in de klasse,.
zou ik dan met „we!tenschappelijk bewerkte
gegevens" of met statistiek moetea aankomen.
om het bestaan van dat euvel te bewijzen? Or
bestaafc het, ook ondanks het absoluut ontbre-
ken van zulke wetenschappelijke gegevens en
statistiek?
Veel cijfers omtrent zitten-blijven kan ik al
evenmin geven; mijn daarover neergeschre-
ven meening berust weer op eigen ervaring
en hooren zeggen. Ik maakte ge6n aanfeeke t
ning van elk geval, dat me wel eens ter oore
kwam. Hier zijn de cijfers van de overgangs-
examens 1926 uit de 3 laagste klassen der
H. B. S., waar ik les geef: le klasse beviwv
derd 21, niet bevorderd 10, herexamen 3y.
2e klasse bevorderd 20, niet bevorderd 7, her
examen 5; 3e klasse bevorderd 7, niet bevor
derd 8, herexamen 1.
De waanzinnige bewering, dat er verband
zou bestaan tusschen schoolgeld en aanleg
heb ik niet neergeschreven.
Er is mij geen statistiek bekend, waaruit
blijkt. dat verklaringen van toelating te licht-
vaardig worden afgegeven. Indien de prac-
tijk ook eenige waarde heeft, kan de heer
Daalder zeker zijn liccht opsteken bij laat
ons zeggen alle directeuren en leeraren
H. B. S.
Ik mag niet op al te veel ruimte beslag leg-
gen, daarom alleen nog enkele aanhalingen
uit slechts weinige afleveringen van het Week<
blad voor Gymnasiaal en Middelbaar Onder.
wijs. Ik had er slechts zeer weinig bij de
hand; had ik in de laatste jaargangen willen
zoeken, dan had ik dat herinner ik me uit
vroegere lectuur zeker nog een groot aan
tal en nog treffender- citaten kunnen aanha-
len.
18e jaargang, biz. 1876: Maar op deze
wijze worden vooral de H. B. S. met 3-j. cur-
sus bezoeht door tientallen en tientallen van
kinderen, die absoluut niet geschikt zijn voor
het M. O. (P. Jorissen).
18e jaargang, biz. 2313 en vlg. (enquSte
naar de toelating tot de H.B.S. „op verkla-
ring", echter reeds korten tijd na de invoe-
ring van dien maatregel)Rijks H.B.S.: Een
school zond als antwoord uitvoerige cijfer-
lijsten zonder commentaar of conclusies. Uit
deze lijsten bleek, dat de cijfers van het le en
2e rapport in den cursus 192122 als rege'
lager waren dan de verklaring. Soms waren
ze veel lager, in het bijzonder van twee leer
lingen, die van dezelfde Lagere School kwa-
men; daar stond b.v. een 9 voor Rekenen der
L. S. tegenover tweemaal een rapportcijfer
5 der H. B. S. Het omgekeerde verschijnsei,
n.l. dat een rapport-cijfer hooger is dan het
cijfer der verklarng, treedt slechts een enkele
maal op.
Drie scholen meenen, dat de nieuwe rege-
ling gunstig werkt. De directeuren der over-
blijveride zes scholen zijn geen van alien in-
genomen met de thans geldende regeling.
Van negen gemeentelijke en bijzondere H.
B. S. kwam antwoord in: drie directeuren
wilden met het oog op de nog geringe onder-
vinding hun oordeel liever opschorten. Twee
vinden de nieuwe regeling nog niet zoo
slecht, 6en is minder tevred-en en bepaald on
gunstig oordeelen drie - direeteuren„dit
jaar", zoo schrijft een, „zijn de leerlingen,
met diploma gekomen, zeer tegengevallen".
De tweede heeft geconstateerd, „dat de cijfers
van de Lagere School over het algemeen veel
te hoog zijn en dat leerlingen tot de le klasse
zijn toegelaten, die op de H. B. S. niet thuis-
hooren". Hij wenscht, dat de hoofden niet :e
spoedig er toe overgaan, de leerlingen ge
schikt te achten voor de H. B. S., of dat liet
vroegere systeem (admissie-examen voor
alien) weer ingevoerd werd. In denz^lfdeu
geest antwoordt ook de derde; ook hij heeft
te veel leerlingen zien komen, die op de H.
B. S. niet thuishooren en daardoor het peil1
omlaag brengen.
Van de 15 berichtgevers, die een oordeel
uitspreken, hebben er tien een niet zeer gun-
stige of bepaald ongunstige ervaring opge-,
daan met de toelating op verklaring (RapA
port, uitgebracht door de Commissie ter be-
studeering van het toelatings-examen tot de
le klasse der Gymnasia en Lycea).
19e jaargang, biz. 355:in dezen iijd
nu verkeerd toegepaste democratie oorzaak
kan zijn, dat meer dan voorheen kinderen
naar de H. B. S. worden gezonden, die krach-
tens aanleg en vermogen voor het voleen
van Middelbaar Onderwijs ongescnikl
zijn(S. Pregers.)
19e jaargang, biz. 624: (naar aanleiding
van het Voorloopig Verslag van de Afdeelin-
gen van den Gemeenteraad te Amsterdam in-
zake de gemeentebegrooting)Geen der let;
den schijnt't noodig te vinden, eens te vra
gen, of een verkeerde opvattlng van het be-'
grip democratie niet tot zeer ongewenschte
gevolgen leidt op onderwijsgebied, of 't niet
een versrandige onderwijspoltiek zoa zijn, om
naast een beperkt aantal H. B.-Scholen met
5-j. cursus een grooter aantal U. L. O.-scho-'
len op te richten. Gelijke ontwikkelingskans
voor alien vind ik uitstekend, maar dat be-
teekent toch niet, dat nu iedereen maar de
H. B. S. moe afloopen. (P. Jorissen).
19e jaargang, biz. 990: De middelbare
scholen worden bezoeht door een contingent
leerlingen, die bij meerdere differentiatie er
betere geestelijke selectie naar andere oplei*
dingsinstituten zouden worden verwezen.
(Mouw).
22e jaargang, biz. 1509: Moge de te vlot-
te toelating in dit opzicht tot dating van het
peil der eerste en tweede klas hebben gevoerd,
in de hoogere klassen kan men veilig de mid-1
delmaat als norm aannemen. (Luyt).
Hoogachtend,
H. KERREMANS.
