uurg de oud-rijkskanseller renrenbacn, die,
na het verwisselen van zijn theologische stu-
die voor de rechten, in 1885 in de politiek
ging en lid werd van de Kamer voor Baden.
Hij kwam in 1901 in den Rijksdag en bleef
daarvan lid tot de revolutie. In 1917 werd hij
voorzitter van het Duitsche parlement en na
de Kap-putsch werd hij geroepen tot het
kanselierschap.
frankrijk.
De franc is eigenlijk het een en het al ge-.
weest, waar het in Frankrijk dit jaar om
ging. De in 1925 reeds aaifgevangen waarde-
daling van het betaalmiddel zette zich
tnaandenlang in dit jaar voort, ondanks veel
gepraat in Kamer en Senaat over middelen
tot herstel. Belastingen werden verhoogd en
nieuwe heffingen ingevoerd, en daarnaast
verschillende uitgaven besnoeid door de on-
derscheidene ministers van financien, die ach-
tereenvolgens hunne krachjen beproefden om
den franc te redden; .den belastingbetalers
werd beleefd verzocht hunne aanslagen bij
vervroeging te voldoen; een nationaal comite
werd gevormd tot herstel van den franc en
nog andere middelen werden aangewend,
maar alles hielp even weinig, totdat in Juli
de oud-president der republiek, de heer
Poincare, met een nieuw ministerie kwam
(het vierde reeds dit jaar, waarvan een
het ministerie-Herriot slechts een halven
dag bestond). Met het optreden van het ka-
binet-Poincare, waarin deze zelf de eerder in
dit jaar geweigerde portefeuille van finan
cien nam, kwam er een kentering. Dit mi
nisterie, dat gebaseerd was op den godsvrede
onder de politieke partijen (zelfs Herriot
nam een portefeuille aan tegen den wensch
van het Socialistencongres van 26 Mei, dat
zich tegen elke deelneming aan de regeering
verklaarde) kreeg 27 Juli bij zijn optreden
met 358 tegen 131 stemmen een motie van
vertrouwen op zijn regeeringsverklaring,
waarbij de oplossing van de financieele moei-
lijkheden speciaal in het binnenland werd
gezocht en nieuwe en verhoogde belastinghef-
fing werd aangekondigd. Vier dagen later
werden Poincare's financieele voorstellen
reeds door de Kamer goedgekeurd, dank zij
het verbod om amendementen te stellen. Het
succes van de nieuwe maatregelen bleef niet
lang uit, aan de dating van den franc kwam
spoedig een einde en het betaalmiddel nam
langzaam-aan in waarde toe en thans is het
al zoo ver, dat vele Franschen daarover kla-
gen, omdat de uitvoer nu veel geringer is en
de binnenlandsche handel ook veel meer be-
perkt is geworden, waardoor weer in sommige
bedrijven een overcompleet aan personeel is
ontstaan. Ontslag of gedeeltelijke werkeloos-
heid is dus het indirecte gevolg van de ver-
betering van de valuta. Men maakt hiervan
Poincare een grief en dit gevoegd bij de poli
tieke tegenstellingen, die zich in Frankrijk
niet al te lang laten opsluiten, maakt de po-
sitie van het huidige kabinet niet vasl r.
Poincare heeft dit natuurlijk wel ingezien en
daarom reeds in een zijner redevoeringen die
hij nogal graag op Zondag houdt, aange-
drongen op het bewaren van den godsvrede
als het eenige middel om tot stabilisatie van
den franc te komen.
Wie ook door het gokken in francs schul-
dig zijn aan de depreciatie van de Fransche
valuta, niet de schilders. Dezen toch hebben
in het laatst van Oct. in de zalen van het
Galliera-museum te Parijs een groote schil-
derijen-tentoonstelling georganiseerd, waar-
voor de voornaamsten hunner verscheidene
kostbara doeken afstonden. Artisten uit 36
vreemde landen volgden dit voorbeeld. De
opbrengst van de door dezen alien geschon-
ken schilderijen, die eenige millioenen beliep,
werd gestort in het nationale amortisatie-
fonds. Dat die buitenlanders een dergelijk
royaal gebaar maakten, is zeker een erkente-
lijkheid voor de hun in Frankrijk zoo gul
geschonken gastvrijheid.
Uit den tijd van de daling willen wij nog
even memoreeren de relletjes die speciaal te
Parijs plaats hadden tegen de vreemdelin-
gen, die voor hun duur geld vele artikelen
:onden koopen, die voor de Franschen zelf
onbetaalbaar waren en daardoor een koop-
lust ten toon spreidden die de afgunst en den
nijd der Franschen opwekte eenzelfde ver-
schijnsel als zich een paar jaren geleden in
Duitschland voordeed tijdens de inllatie
daar te lande. Vooral den Amerikanen zijn te
Parijs moeilijke uren bezorgd en men kon
zelfs spreken van een vijandige houding.
Verschillende keeren heeft de politie moeten
jngrijpen om erger te voorkomen.
Het andere groote financieele vraagstuk,
dat der oorlogsschulden, is dit jaar nog niet
lot een oplossing gekomen. Frankrijk kon
zich er niet mee vereenigen, dat het van En-
geland niet zoo'n gunstige regeling had kun-
nen verkrijgen als Italie had veroverd, maar
op een verzoek om 'eenzelfde regeling kwam
11 Maart het antwoord, dat de destijds tus-
schen Churchill en Caillaux getroffen oyer-
eenkomst door Engeland als bindend werd
beschouwd.
Nieuwe besprekimgen met Engeland, ge-
opend op 17 Mei, hadden als resultaat, dat
Engeland slechts in zooverre betaling der
Fransche schuld (in totaal ruim 647 milli-
oen pond) vordert als het zelf debitrice is
van Amerika, terwijl de regeling kan (zal?)
herzien worden als Duitschland minder
mocht afbetalen van zijn schuld aan Frank
rijk dan laatstgenoemd land op een bepaald
oogenblik aan Engeland heeft te betalen.
Met Amerika werden de onderhandelingen
in Maart heropend met het gevolg, dat de
Fransche gezant Berenger met den Ameri-
kaanschen minister van financien Mellon op
10 April tot overeenstemming kwam, maar
deze regeling, hoewel door den Franschen
ministerraad reeds drie weken later goedge
keurd en ook te Washington geteekend en
daarna zoowel door Poincare als Caillaux
meer dan eens ter ratificatie door de Fran
sche Kamer voorgedragen, stuitte in het par
lement aan de Seine steeds weer op vcrzet,
zoodat de kwestie thans nog hangende is.
Van een eigenaardigen verkoop moeten we
hier nog melding maken, omdat hij in ver-
band staat met den val van den franc. Het
eeuwenoude vasteel le Chateau de Courcelle,
gebouwd in 1640, gelegen aan den weg van
Mans naar la Flers, werd in October door
een Amerikaan gekocht en op diens last net-
jes afgebroken en in kisten verpakt, die naar
de Nieuwe Wereld werden gezonden, waar
het gebouw weer in zijn ouden vorm zai wor
den opgericht. De lage frankenkoers en de
hooge belastingen in Frankrijk waren oor-
zaak, dat de oude eigenaar het kasteel niet
meer kon bewonen en het gebouw dus ten
ondergang was gedoemd. Trouwens, door
deze oorzaken is nog veel meer moois in
Frankrijk verdwenen of in het bezit van bui
tenlanders overgegaan, al is dan bovenge-
noemde verkoop en afbraak ook eenig te noe-
men.
Ook dit jaar heeft Frankrijk zijn droevige
vermaardheid gehandhaafd inzake het
groote aantal spoorwegongelukken. Bij enke-
le daarvan vloeiden stroomen bloed, als: 7
Jan. op den ondergrondschen spoorweg in
Parijs 20 zwaar gewonden; 20 Juni bij
Vouvray zeven dooden en 40 gewonden; 4
Juli bij Achieres 20 dooden en 100 gewon
den en denzelfden dag bij Vigueux-sur-Seine
10 gewonden; 29 Juli bij Parijs 4 dooden en
10 gewonden; 15 Aug. te Parijs drie dooden
en vele gewonden; 30 Oct. bij Creil ten
Noorden van Parijs 2 dooden en 44 gewon
den. Het lijstje is hiermee lang niet volledig,
maar wij meenen de opsomming hierbij te
kunnen laten. Opvallend is, dat juist op de
spoorwegen in en bij Parijs bijzonder veel
ongelukken voorkwamen.
Niet tengevolge van een onvoorzien onge-
luk, maar door roekeloosheid kwam de vlie-
genier om het leven, die den 24 Febr. poogde
om onder den Eiffeltoren door te vliegen.
Een ander vliegongeluk had plaats te Char-
tres op 28 Sept. Bij de manoeuvres geraakte
een militair vliegtuig in brand, waardoor
alle vijf inzittenden omkwamen. Een ernstige
ramp, een groote aardversdiuiving, verwoest-'
te op 24 Nov. een groot deel van een dorpje
in de buurt van Nice. Twintig menschen kwa-
men daarbij om het leven.
Even groot was het aantal slachtoffers
van een ontploffing te St. Auban (Z.-O.
Frankrijk) op 13 Dec. Later stierven nog
een paar van de 80 gewonden.
Een opmerkelijke ontdekking werd op 2
Nov. te Perpignan in Z.uid-frankrijk ge-
daan. Daar werd n.l. een complot ontdekt
van een 60-tal Spanjaarden en Italianen, die
op het punt stonden Catalonie binnen te trek-
ken om daar opstand te prediken tegen het
Spaansche gezag. De leider der beweging, de
vroegere kolonel der Spaansche genie Macia,
werd gearresteerd en een paar dagen daarna
ook de in Nice wonende Ricciotti Garibaldi,
een kleinzoon van den Italiaanschen volks-
held, die er van verdacht wordt deh misluk-
ten opstand in elkaar gezet te hebben op
aanstoken der Italiaansche regeering, die op
deze wijze poogde Spanje van Frankrijk te
vervreemden en naar zichzelf toe te halen.
Hoe de zaak precies in elkaar zit, is nog niet
opgehelderd het onderzoek is nog gaande
maar de schijn is in elk geval sterk tegen
den heer Garibaldi, al kwam ook een broer
uit Amerika over'om's mans onschuld te be-
toogen. Intusschen is de verhouding tusschen
Frankrijk en Italie, die al zoo vaak gespan-
nen was in verband met Italie's afgunst op
het Fransche koloniale bezit, door de ontdek
king van het complot niet beter geworden.
Den 28 Maart overleed in ballingschap te
Palermo de hertog van Orleans, pretendent
naar den Franschen koningstroon, een man
evenwel die in de geschiedenis van zijn land
nimmer een rol van belang heeft mogen spe-
len. Hij werd in de waardigheid van preten-
dent opgevolgd door den hertog van Guise,
die als gevolg daarvan den Franschen bodem
moest verlaten en zich toen vestigde op het
bij Brussel gelegen landgoed van den hertog
van Orleans.
Een man van meer algemeene bekendheid,
die zich zelfs een wereldreputatie heeft ver-
worven, was Emile Coue, die den 2 Juli te
Nancy overleed. Hij was niet de uitvinder
van de suggestie-geneeswijze, maar paste die
wel veel toe en na 1910, toen hij zijn apo-
theek te Troyes opgaf, wijdde hij zich geheel
aan de hypnotische suggestie, die later naar
hem de methode-Coue genoemd werd. Van
heinde en verre stroomden de patienten naar
Nancy, waar hij zich vestigde. Na den oorlog
maakte hij verschillende tournees in het bui-
tenland en bracht bij e6n daarvan ook een
bezoek aan Nederland.
GROOT-BRITT ANNIe.
Bij de herinnering aan wat er in Groot-
Brittannie en Ierland voorviel in den loop
van dit jaar springt onmiddellijk naar voren
de groote mijnwerkersstaking, die het land
gedurende eenige maanden beroerde. Men
kan haar eigenlijk een voortzetting noemen
van den strijd van verleden jaar, die toen,
omdat geen oplossing kon worden bereikt,
werd opgeschort doordat de regeering zich
bereid verklaarde voor een bepaalden tijd
steun te verlee'nen aan die mijnen wier exploi-
tatie niet meer loonend was doordat de we-
reld-marktprijs der kolen lager was dan de
kostpriis van de kolen dezer mijnen. Men
weet, dat het streven der directie was om
door loonsverlaging en werktijdverlenging
en zoo noodig speciale regelingen voor de
verschillende kolendistricten de exploitatie
weer mogelijk te maken, terwijl de werklieden
betoogden, dat de slechte bedriifsuitkomsten
te wijten waren aan verouderde inrichting
der mijnen, zoodat men met verandering
daarvan moest beginnen.
Van de voorstellen der eigenaren wilden
zij niets weten en zij drongen aan op een
nationale regeling, voor alle mijnen gelijk,
voor loonen en werktijd. Deze laatste moch-
ten niet verslechterd worden. Aan onderhan
delingen om den strijd te voorkomen heeft
het bij geen der partijen ontbroken en ook de
minister-president liet zich niet onbetuigd,
maar ondanks dit brajc de staking op 1 Mei
uit en twee dagen later kondigde het vakver-
eenigingscongres de algemeene staking af
ter ondersteuning van den strijd der mijn-
werkers.
De regeering stond nu voor de moeilijke
taak om het openbare leven en de voedsel-
voorziening zoo weinig mogelijk nadeel van
den strijd te doen ondervinaen en het moet
gezegd worden, dat zij daarin goed geslaagd
is, dank zij de bepalingen van de „wet op
den noodtoestand". De bezitters van auto's
en motoren stelden die voertuigen zocveel
mogelijk ten dienste van het personenvervoer,
zoodat dit zonder al te groote stoornis kon
doorgaan, omdat immers ook altijd nog eeni
ge treinen konden rijden. Aan de veiligheid
van het verkeer werd in deze dagen wel wat
te kort gedaan doordat meermalen onge-
oefend personeel op soms verantwoordelijke
posten moest worden geplaatst. Verschillende
grootere of kleinere ongevallen bleven dan
ook niet uit.
In Londen werden in een paar parken
„voedsel- en melkcentrales" gesticht, de le-
vensmiddelentransporten werden begeleid
door militairen, de politiediensten werden
meest waargenomen door vrijwilligers. Wel
hadden hier en daar ongeregeldheden plaats
doordat stakers autobussen en trams met
werkwilligen aanhielden, er vielen zelfs in
het Lagerhuis heftige tooneelen voor naar
aanleiding van de regeeringsmaatregelen,
maar op 12 Mei werd toch reeds de algemee
ne staking opgeheven ter voldoening aan
den eisch der regeering, dat de staking
moest zijn beeindigd alvorens zij, hoe of met
wien ook, over regel ng der arbeidsgeschil-
len zou willen onderhandelen.
In verband met deze staking moeten wij
nog herinneren aan het optreden van het
communistische Lagerhuislid Saklatvala, die
wegens opruii'ng tot twee maanden gevange-
nisstraf werd veroordeeld, en aan een merk-
waardige uitlating van den Labour-leider
en oud-premier MacDonald, n.l. dat „de al
gemeene staking onpractisch en ondoelmatig
is als strijdmiddel in de hedendaagsche
maatschappelijke orde". Desondanks is die
maatschappelijke orde toch leelijk verstoord
door de algemeene staking.
De staking der mijnwerkets bleef nog lang
voortduren, hoewel van verschillende zijden,
zoowel van de regeering als van die der ker-
ken, herhaaldelijk bemiddelingspogingen
werden gedaan, die echter steeds strandden
op de afwijzende houding van de leiders der
arbeiders, onder wie Cook een eerste plaats
innam. Deze leiders hebben hunne verant
woordelijke taak slecht begrepen, want door
dat zij telkens halsstarrig weigerden in te
gaan op een vcorstel van de mijneigenaren
of de bemiddelaars en deze afwijzende hou
ding wisten door te drijven ook in de
districtsvereenigingen der mijnwerkers,
moesten zij aanzien dat steeds meerdere ar
beiders het werk weer opnamen, zoodat de
eigenaars, hierdoor gesterkt in hun verzet
tegen de eischen tot handhaving van althans
den 7-urigen arbeidsdag, telkens minder bo-
den.
Het laatste voorstel, dat door de directies
met bemiddeling der regeering was gedaan,
was een herhaling van het een paar maan
den eerder aangebodene, maar nu heel wat
minder positief en zeer sterk gevijld en ge-
schaafd. Het stelde voor het geschil districts-
gewijze te regelen. De verwerping van dit
voorstel door de arbeiders bracht de districts-
vertegenwoordigers in verlegenheid en zij
rieden aan, toch het werk maan te hervatten,
wat ten slotte gebeurde in het eene district na
het andere, zoodat men in het laatst van
November kon zeggen, dat de staking einde-
lijk voorbij was.
De heele lange strijd is dus door de mijn
werkers zonder succes gestreden. Veel leed
en armoede en uitputting van hunne vereeni-
gingskassen (die door steun uit eigen land
en uit het buitenland en vooral Rusland
de giften uit dit land werden aanvankelijk
geweigerd gestijfd werden) is hun deel ge
weest en indirect hebben ook andere arbeiders
er door geleden, doordat tal van fabrieken
e. d. niet of niet op voile kracht konden wer-
ken door gebrek aan kolen. Dit gebrek trof
ook de zeevaart natuurlijk, zoodat het bun-
keren niet toegestaan was, evenmin als de
uitvoer van steenkolen. Zelfs op het vaste-
land bleven de gevolgen niet uit, want door
stopzetting van aanvoer uit en verhooging
van uitvoer naar Engeland stegen de prijzen
van de kolen uit de andere Europeesche mij
nen in sterke mate.
De schade, door de staking teweeg ge-
bracht, wordt door de Engeische regeering
becijferd op 400.000.000 miltioen pond of
bijna 5 milliard Nederliandsche guldens,
waarbij nog komt de indirecte schade van ver-
speelde afzetgebieden, enz.
De dit jaar van 19 Oct. tot 23 Nov. ge-
houden rijksconferentie bijeenkomst van
regeeringsleiders der dominions heeft alle
vergaderden ten voile bevredigd, wat zeker
niet van alle conferenties gezegd kan wor
den. De feitelijke toestand, aat zelfbesturende
dominions zelfstandig tegenover het buiten
land optreden en geen der „kolonien" door
de regeering te Londen tegenover het buiten
land kan worden verbonden. is nu officieel
bekrachtigd. Het Britsche rijk zal voortaan
zijn een verbond van verschillende vrije en
gelijkberechtigde zelfbesturende naties, die
naar eigen verantwoordelijkheid handelen.
Voor Zuid-Afrika, waar nog altijd een sterke
partij die der „Natten" een campagne
voert voor stichting van een volkomen onaf-
hankelijke republiek, is het nu bereikte al
een heel mooi succes.
Ondanks de nog in 1925 tot stand geko
men vaststelling der grenzen tusschen den
Ierschen Vrijstaat en Ulster, is het in Ierland
toch nog niet het heele jaar door rustig ge-
weest. Er bestaat nog steeds een beweging,
die droomt van volkomen onafhankelijkheid.
De leider van de vroegere republikeinsche par
tij, de Valera, nam in Maart ontslag als voor
zitter van de Sinn Fein en stichtte in April
een nieuwe partij zeker niet met de bedoe-
ling om een algeheele verzoening met Enge
land te bewerken. Er werden tenminste nog
wel eens geheime wapenvoorraden en op-
slagpilaatsen van ammunitie ontdekt, een
maal zelfs in een der hoofdstraten van Du
blin, en in Nov. had er weer eens een overval
plaats op een kazerne in St. Luc, een voor-
stad van Cork, waarop nog meer van derge-
lijke daden gemeld werden, die de arrestatie
van meer dan 50 personen tot gevolg had
den. Wel een bewijs, dat niet alle Ieren zich
nog verheugen deel uit te maken van het
Britsche wereldrijk.
Als een groot succes der techniek kan wor
den herinnerd aan de totstandkoming der
eerste telefonische verbinding tusschen Lon
den en New-York.
De Engeische vlieger Cobham heeft dit
jaar twee extra lange afstandvluchten vol-
bracht, de eerste naar Kaapstad (terugkeer
13 Maart) en de tweede naar Australie (30
Juni—1 Oct.) ~-
Overigens kan Engeland niet bogen op
veel succes met het vliegen. Er hadden dit
jaar bijzonder veel ongelukken plaats, waar
bij meermalen eenige slachtoffers vielen.
Vooral de militaire vliegtochten hadden de
zen rampspoed. Dat kan nu nog erger wor
den, want de luchtvloot zal, krachtens be-
sluit van 19 Febr., worden uitgebreid tot 52
luchteskaders; kosten 18 millioen pond.
Prachtige beperking van bewapering!
De in vorige jaren herhaaldelijk mislukte
poging om over het Kanaal te zwemmen, is
dit jaar meerdere malen met succes bekroond.
De snelste zwemmer was de Franschman
Michel, die er 11 uren en 6 minuten voor
noodig had.
Een verschrikkelijke ramp teisterde een
klein dorpje in Ierland, toen er brand uit-
brak in een bioscoop, die wel zeer prirni-
tief! was ingericht op den zolder van een
bij een cafe s-taande schuur, met als op en
afgartg slechts een ladder, die tot overmaar
van ramp brak bij de bestorming bij het be
gin van den brand. Het gevolg was dat 50
l-ezoekers werden gedood.
Memoreeren we op binnenlandsch politiek
terrein nog even den strijd in de eertijds al-
machtige Britsche liberale partij. De tegen
stellingen kwamen het eerst duidelijk aan
den dag door Lloyd George's houding bij de
algemeene staking in Mei, een houding die
zich richtte naar de Labour Party. Meerdere
malen reeds had Lloyd George blijk gegeven
dicht bij die partij te staan, maar zijn aan-
sluiting daarbij laat zich nog steeds wach-
ten. Den 14 Oct. legde lord Oxford (beter
bekend onder zijn vroegeren naam Asquith)
het leiderschap der liberalen neer, uit hoof-
de van „hoogen leeftijd".
Van de in 1926 overleden meest bekende
Engelschen noemen we John Lewis, den op
13 Jan. in den ouderdom van 71 jaar gestor-
ven vice-president van den Engelschen voet-
balbond, een man die 60 jaar van zijn leven
wijdde aan de voetbalsport.
Sir Frederich Mott, den 8 Juni te Bir
mingham overleden, was een bekend neuro-
loog en werd een van de scheppers der he
dendaagsche geneeskunde genoemd.
Te Londen overleed den len Augustus de
bekende Joodsche schrijver en politicus
Israel Zangwill. Aanvankelijk onderwijzer,
legde hij zich later op de journalistiek toe,
om zich tenslotte geheel aan de letterkunde te
wiiden. Vooral zijn „Kinderen van het
Ghetto", in bijna alle beschaafde talen over-
gezet, heeft groote bekendheid gekregen. Hij
was een ijverig voorstander van de Zionisti-
sche beweging, echter naar eigen opvattin-
gen; zoo stichtte hij de Jewish Territorial
Organisation.
Te Birmingham overleed den 15en Aug.,
67 jaar oud, dr. Hall Edwards, een bekend
pionier op het gebied der X-stralen. Door
zijn veelvuldige proeven verloor hij in den
loop der jaren een arm en vier vingers van
de overgcbleven hand.
ITALIe.
Mussolini heeft zich ook in 1926 gehand
haafd als oppermachtig heerscher in Italie,
ondanks een paar op hem gepleegde aansla
gen (drie in dit jaar), of misschien wel juisi
daardoor, want na elken aanslag breidde de
macht van den duce zich uit, doordat juist
dan weer steeds nieuwe maatregelen werden
genomen ter onderdrukking der oppositie.
De tegenstanders hebben meermalen hun
twijfel aan de juistheid van de aanslagen te
kennen gegeven, want, zeiden zij, Mussolini's
aanzien taande en er was een opwekking
noodig. Die kwam dan door zoo'n aanslag,
want aan werd de weg weer vrij voor nieuwe
wetten en regelingen tegen socialisten en an
dere niet-fascisten, terwijl de vereerders van
den premier hunne woede dan bot vierden
tegenover de personen en bezittingen der op-
posanten. Een en ander kwam ten duide-
lijkste aan het licht na den aanslag op 31
Oct. te Bologna. Een 15-jarige knaap werd
door de menigte voor den dader aangezien en
aanstonds had zij hem met knuppels en mes-
sen zoodanig bewerkt, dat de arme jongen
bijna onmiddellijk den geest gaf. En later
bleek dat hij hoogstwaarschijnlijk de dader
niet was. Met dezen moord waren de fascis-
ten nog niet voldaan. Dagenlang werden in
bijna heel Italie gewelddaden gepleegd tegen
de als niet-fascisten bekend staande personen
en de regeering kwam met schorsingbesluiten
voor de oppositiebladen, invoering van de
doodstraf voor aanslagen op den koning,
den kroonprins en den premier, en vele ande
re drastische maatregelen Zoodat nu, zeven
jaren na stichting van het fascisme, vrijwel
alles is verwezenlijkt wat het fascistische
blad „Impero" na den aanslag schreef, n.l.:
„De fascistische revolutie moet haar werk
voltooien, ondanks de vijanden van het fas
cisme en van Italie. Renegaten zullen de fas
cistische wraak oqdervinden. Van heden af
moet er een eind komen aan de treurige uto-
pie, dat iedereen kan denken met zijn eigen
hersenen. Italie heeft maar een hoofd. Het
fascisme Eeeft maar 6en stel hersenen, dat
van Mussolini. Alle hoofden van de oppo-
santen moeten zonder mededoogen afge-
maaid worden".
Intusschen is de man, voor wiens geweld-
dadigen dood heel Italie zoo zeer vreest,
overtuigd dat hij nimmer het slachtoffer zal
worden van een verraderlijken aanslag. Een
bezoek aan een waarzegster gaf hem die „ze-
kerheid." Hieruit blijkt dus, dat een machtig
en groot man nog wel bijgeloovig kan zijn.
Dat het leven voor de politieke tegenstan
ders van Mussolini in Italie vrijwel onmoge-
lijk is geworden, deelde Turati, de leider der
socnalisten, mede, toen hij na zijn vlucht uit
het vaderland op .Franschen bodem landde.
Zelfs anti-fascisten in het buitenland worden
gestraft met verbeurdverklaring hunner goe-
deren.
En toch schijnt er ook gekraak voor te ko
men in de fascistische gelederen. Een bewijs
daarvoor meenen wij te mogen zien in het
ontslag van acht onder-staatssecretarissen
en hunne vervanging door andere fascisten.
De aanslagen op den afgod hadden nog
diplomatieke gevolgen voor Frankrijk, door
dat men in Italie door Mussolini's bril keek
en meende den haard van het anti-fascisme
in Frankrijk te mogen zien. Herrie in Parijs
tusschen'voor- en tegenstanders van het fas
cisme (en van deze laatste zijn er sinds
eenige jaren heel wat naar Frankrijk geko-
men), maar vooral strubbelingen aan de
grens kwamen er uit voort. Hier kwam nog
bij de actie van Ricciotti Garibaldi (waar-
over wij iets schreven onder Frankrijk), zoo
dat de officieele verhoudingen tusschen Ita
lie en Frankrijk een oogenblik gespannen zijn
geweest. Gelukkig hebben de respectievelijke
gezanten den boel weer in het reine kunnen
brengen.
Italie's optreden in de na den oorlog ver-
worven voormalige Oostenrijksche gebieden
heeft in het begin van het jaar herhaaldelijk
wrevel verwekt, niet alleen in die nieuwe pro-
vincies zelf, maar ook in Oostenrijk en
Duitschland. Voornamelijk ging het om - de
manier waarop het Duitsch daar behandeld-
werd en Duitsche persoonsnamen werden*
veritaliaanscht. Maar hoe er ook tegen ge-
ageerd werd (in den Duitschen rijksdag
spraa Siresemann er over, waarop de fascis
tische pers en Mussolini in den renaat natuur
lijk weer fel antwoordden) de eenmaal geno
men maatregelen bleven gehandhaafd. Een
anti-Italiaansdh complot in Z.-Tirol deed een
vijftigtal personen kennis maken m"t dpn ker-
ker, een anti-Italiaansche boycot in Oosten
rijk bracht de mcste schade an dat land zelf
betoogingen in Rome tegen Duitschland en
in Berlijn en Breslau tegen Italie, alles kon
slechts de hoofden warm maken, maar niet
bewerken, dat Mussolini van het eenmaal op-
gestelde plan afweek en zelfs kon de duce
>ostenrijk afbrengen van het plan om de
Zuid-Tirolsche kwestie aan den Volkenbond
voor te leggen.
In Noord-Afrika heeft Mussolini zich in
April als een half-god laten huldigen. Hij
was daar ter inspectie van de troepen en ter
voorbereiding van gebicdsuitbrciding ten
koste van Egypte, wat hem gelukt is zonder
al te veel tegenstand. In denzelfden tijd
kwam er met Engeland een overeenkomst tot
stand, waarbij Italie's invloed in een deel van
Abessinie werd erkend. Dit land moest dat
maar goed vinden.
Een andere met Engeland gesloten over
eenkomst betrof de oorlogsschulden (6 Febr.)
Het door Italie te betalen bedrag werd op
„slechts" 570 millioen pond sterling vastge-
steld, een regeling die in Italie met algemee
ne voldoening werd begroet. Op 15 Sept.
volgde ae eerste betaling krachtens deze re
geling.
Ook de schuldenregeling met Amerika
werd goedgekeurd.
Nog altijd zoekt Mussolini naar nieuwe
gebieden, waarheen' emigratie van Italie's
overbevolking zal kunnen plaats vinden. Met
leede oogen aanschouwt hij hoe b.v. Frank
rijk met aehteruitgaande bevolking een man-
daatgebied heeft in Syrie, terwijl Italie, dat
hij zoo graag weer ziet als een herrezen Ro-
meinsch rijk, het zoo goed als zonder kolo-
nien moet stellen.
Door natuurrampen is Italie eenige keeren
zwaar bezocht: 8 Jan. werd Toscane door 'n
aardbeving geteisterd; de Liparische eilan-
den werden op 21 Aug. door een zelfde oor-
zaak deels verwoest; overstroomingen ver-
oorzaakten in Mei in Noord-Italie veel
schade.
Door een ontploffing in een vuurwerkfa-
briek werden op 4 Aug. te Castei Franco 20
personen gedood en 30 gewond.
Als gevolg van vele regens had op 2 Dec.
bij Napels een ernstige aardverschuiving
plaats, die groote schade aanrichtte en bo-
vendien eenige menschenlevens eischte.
Het befaamde Matteotti-proces (men her-
innert zich dat dit socialistisch Kamerlid
reeds in 1924 door fascisten werd ontvoerd
en vermoord) kwam den 25 Maart tot een
einde, dat echter aan het rechtsgevoel geen
bevrediging schonk doordat slechts drie da-
ders werden veroordeeld en dan nog wel tot
straffen, die vrijwel gelijk stonden met vrij
spraak.
Het kcvpinklijk huis dat sinds Mussoli
ni's komst slechts weinig meer beteekent
leed op 4 Jan. een verlies door het overlijden
van 'skonings moeder, koningin Margeritha,
de weduwe van den in 1900 door een anar
chist vermoorden vorst Umberto, haar neef
met wien zij op 17-jarigen leeftijd huwde.
Zij was een populaire persoonlijkheid, bekend
om haar steun aan kunstenaars en liefdadige
instellin-gen.
Den 26 Mei stierf de senator Orlando, die
in 1917 minister-president was geworden en
met Sonnino het verdrag van Versailles on-
derteekende.
BELGIe.
Een voor Belgie zeer belangrijk jaar ligt
achter ons, belangrijk omdat de stabilisatie
van den franc tot stand kwam. Men herin
nert zich aan den grooten trek naar onze
zuidelijke naburen de depreciatie van hun
betaalmiddel. Het is den heer Francqui, mi
nister zonder portefeuille, hoofdzakelijk be-
last met schatkistaangelegenheden, gelukt
tot een stopzetten van de daling te komen
niet alleen, maar zelfs tot waardevcrmeerde-
ring van den franc. Hij diende Belgie reeds
in verschillende ambten (o.a. in den Congo
onder Leopold II en later tijdens de bczet-
ting), maar door het dit jaar gepresteercle
heeft hij zijn land in waarheid van den af-
grond gered. Hij kwain op 21 Mei met het
ministerie-Jaspar aan de regeering, na het
aftreden van het kabinet-Poullet en het falen
van den heer Brunet in zijn pogen om een
regeering te vormen. Het was een heele tocr
voor Francqui-om voldoende vertrouwen te
vinden in zijn stabiliSatieplannen, n,-dat de
vorige minister daarmee zoo jammerlijk fias
co had geleden. Maar ondanks alles kon hij 5
maanden later ziin plannen doorzetten, clank
zij een leening van 100 millioen dollar, toe
gestaan door de verschillende emissiebanken,
waaronder ook die te Amsterdam. Dat den
Belgen nieuwe lasten werden opgelegd (de
buirenlanders kregen een verblijfsbelasting)
is begrijpelijk, maar dat is toch altijd te ver-
kiezen boven een ontreddering, zooals die
dreigde. En dat die niet denkbeeldig was, be-
wees de rekening en verantwoording, die
Francqui bij het neerleggen van zijn ambt op
15 Nov. aflegde en waaruit met djfers werd
aangetoond, dat ten tijde van het heengaan
van Poullet het land aan den rand van het
bankroet stond. Door intensieven atbeid en
bezuiniging op de staatsuitgaven zal Belgie
er ongetwijfeld bovenop komen. Wat dit
laatste betreft, tal van maatregelen daartoe
