De Sint Vincsnlius-Veieeniging. Moet de landbouwer in een eventueele crisis door de regeering gesteund worden. Vulpenhouders als: Montblanc, Swan, Waierman, Onofo enz. Eversliaru potloodeii in goud, zilver, alpacca. Reserve stiftjes. L. FRANKUNBilRG Alkmaar. hetwelk bij de hier aan het woord zijnde orga- nisaties in aangesloten, de thans geldende ioonreo-eling niet juist vindt, omdat het prin- cipe ,,Kindertoeslag" boven het groncloon niet zijn toepassing vindt; gehuwd of onge- huwd, met of zonder kinderen, alien moeten met hefzelfde i- on rondkomen, waarbii het trekken dtr conclusie voor de hand tig/ dat de grooie gezinnen buitengewoon zwaar ge- trcffen worden bij iederen maatregel van ver- siechteringen Er dient absoluut een eiride te komen om steeds maar weep opnieuw de tekorten op de gemeentebegrooting af te wentelen op het personeel. Eischt de financieele toestand bij- zondere maatregelen of voorziening, dan moet daarvoor de geheele burgerij haar deel te dragen krijgen en niet alleen het personeel als object van bezuiniging gemaakt worden, hetgeen bij eventueele belasting-verhooging op twee manieren wordt getroffen, indien een premieheffing vooraf is gegaan. Geheel onverwacht komt het voorstel van Burg—neester en Wethouders niet. Bij de onderhandelingen oyer arbeidsvoorwaarden hebben sinds 1924 Burgemeester en Wethou ders telkens op de voile premieheffing aange- stuurd, zelfs op een tijdstip dat het college moest bekennen dat de financieele noodzaak geen factor was. Wij kregen daarotn stellig den indruk dat niet de financien der gemeen- te, maar louter en alleen het navolgen op een voorbeeld door andere gemeenten gegeven, de eenige drijfveer is. Wij meenen er in dit verband op te mogen wijzen, welke ernstige pogingen er bij de laat- ste onderhandelingen in de Centrale Commis- sie voor Georganiseerd Overleg aan dendag zijn gelegd, om toch, al is het principe pre mieheffing ons heel onsympathiek, nog met de Raadsleden tot een compromis te komen. De mogelijkheid is beproefd om tot een zoo- danige overeenstemming te geraken, dat in geen geval een hoogere heffing zou worden ingevoerd dan eertijds door het personeel werd bijgedragen n.l. 6 pet. Dit alles wilde men echter niet, ofschoon de mogelijkheid tot overeenstemming hierdoor wel kans van sla gen had gekregen. Adressanten zijn dan ook wel grootelijks teleurgesteld. temeer waar men toch meet be- denken dat met medewerking der organisa- ties de laatste jaren meerdere voor het per soneel ongunstige maatregelen werden ge- accepteerd. Dit zegt toch wel iets. Adressanten vertrouwen, dat deze toelich ting het hare ertoe moge bijdragen dat het geen in bijgaand adres wordt verzocht, door Uwen Raad zal worden aanvaard. In verband met het a.s. jubileum van de St. Vincentiusvereeniging, of zooals deze lief- dadigheidscorporatie eigenlijk heet de Vereeniging Van den Heiligen Vincentius a Paulo, laten wij hieronder eenige bijzonder- heden volgen, die een kijk geven op het werk der vereeniging in de bijna geeindigde be- staansperiode van 75 jaren. Ze werd opgericht 18 Febr. 1852 op initia- tief van den zeereerw. heer J. van Gent, pas- toor en landdeken, met medewerking van de Alkmaarsche pastoors. Oorspronkelijk was de naam „Vereeniging tot oprichting van een R. C. leesgezelschap". Dit gezelschap stelde zich beschikbaar tot het vormen van een bureau. President was de heer H. Ibink Me lenbrink, vice-president dr. J. Kraakman, se- cretaris de heer J. A. Klaverweijden, pen- ningmeester de heer J. F Hintzer, bibliothe- caris de heer C. M. Witte. Op 17 Jan. 1852 werd de eerste vergadering gehouden, waar de heer F. M. Aghina tot president werd ge- kozen. De heer Ibink Melenbrink. die het pre sidentscbap niet wilde aanvaarden, werd tot magazijnmeester benoemd. Een collecte, op de eerste vergadering gehouden, bracht 20.30 op, hetgeen ten goede kwam aan de katholieke weezen. De conferentie, zooals de naam luidde, werd daarop den 8sten Juli 1852 in het Weeshuis ge'installeerd. Ter gelegenheio daarvan werd een De Profundis gehouden voor het overleden lid, den heer Schlattmann In Maart van hetzelfde jaar werd een schrijven beantwoord van mej. J. Broers, waarbij dank werd gebracht aan de diames, die zich onder haar presidium beschikbaar hadden geseld om een avond in de week werkzaam te zijn voor het vervaardigen van kleeren. Daaruit ontstond later de bekende St. Elisabeth-vereeniging. De bibliotheek dateert vanaf het begin der oprichting van de S. Vincentius-vereeniging. Het R. K. leesgezelschap gaf voor een waarde van 300 aan boeken, welke gift jaarlijks werd herhaald. Al spoedig trachtte men ook kinderen op scholen te plaatsen, doch daar de tijden on- gunstig waren, gelukte toen nog niet. Niet- temin was men steeds bezig om op de burger jongensscholen katholieke leerboeken inge voerd te krijgen. Bij de zusters van Heijthui- zen werd het bewaar- en naaischoolonderwijs bevorderd. Doch met dit alles was men niet tevreden. Men wilde meer: de school zelf. En zoover zou het ook komen. Den lien Mei 1869 werd de R. K. bijzon- dere school te Alkmaar opgericht. Die be- stond uit een pensionaat voor jongeheeren, een burgerschool, een tusschenschool en een armenschool. De eerste hoofdonderwijzer-di- recteur werd benoemd 17 December 1868. Het was de heer P. .M, Koolen Czn., uit Zevenber- gen, de vader van den vorigen Kamerpresi- dent. Bij de opening telde de school 145 leer- lingen, t.w. 19 pensionairs, 31 leerlingen voor de tusschenschool, 32 z.g. 6-gulden leerlin gen (burgerschool) en 63 voor de armen school. Aan het eind van 1870 bedroeg de schui- denlast 10.579 85. De heer Koolen vroeg den 4en Juli 1870 ontslag, made om den gezondheidstoestand van zijn vrouw. Den len Sept. van hetzelfde jaar werd zijn opvolger de heer M. L. van Gemert. De exploitatierekening sloot den len Sept 1871 met een tekort van 1132.84. De voor naamste reden waaraan dit tekort te wijten was was gelegen in het feit. dat de armen school niet voldoeude opbracht. Er was bo- vendien nog een schuld van 12.000 Den heer F. M. Aghina, die de voornaam ste geldschieter was, werd den len Jan. 1872 de burgerschool en de tusschenschool over- gedragen. De armenschool bleef evenwel ten laste van de St. Vincentiusvereeniging. Deze had een schuld van 525.aan renteloos voorschot. In het voorjaar van 1872 werd het complex door den heer Aghina overge daan voor 9000 aan den heer Van Gemert. De exploitatie van de armenschool bleef steeds zwaar drukken op de conferentie, zoo zwaar zelfs, dat in 1875 van den hoofdraad der St. Vincentiusvereeniging een bedrag van 50.ontvangen werd en van Mgr. Wilmer 100.Door gebrek aan personeel, omdat er in die dagen niet genoeg onderwijzers wa ren, lieten orde en tucht veel te wenscheu over. Er bestonden dan ook in het najaar van 1876 bij de conferentie plannen om die ar menschool maar te laten varen; de pastoors namen toen het bestuur en de zorg over. Veel beter ging het daarna echter nog niet, totdat de pastoors besloten voor de armenschool een eigen hcofd aan te stellen. Benoemd werd als zoodanig de heer J. Bruno, die een salaris genoot van 600.verhoogd met 200 voor surveillance in het pensionaat. Deze ge noot alzoo een jaarwedde van 800.1 On der zijn leiding begon de school te bloeien en kwamen de zoo vurig gewenschte orde en tucht. Het aantal leerlingen groeide van 5C tot 108. De pastoors stonden daarna niet meer toe, dat er nog meer leerlingen kwamen, omdat de taak voor den heer Bruno anders te zwaar zou worden. In Sept. 1882 belegden de pastoors een vergadering met enkele burgers uit de stad om de school over te dragen aan de Burgerij. Den 12en Jan. 1883 constitueerde zich daar op de „vereeniging St. Joseph tot het oprich- ten en in stand houden van een of meerdere scholen van R. C. bijzonder enderwijs te Alk maar". De vereeniging exploiteerde ook de armenschool en in Dec. 1883 gaf de St. Vin centiusvereeniging de armenschool met het geheele materieel en den volfed'gen vrijen eigendom aan de schoolcommissie over, ter wijl zij tevens een toelage van 100 jaarlijks beloofde. Deze toelage is gegeven tot 1922 De St. Vincentius vereeniging had in 1853 4 meisjes cp een school geplaatst. In 1860 volgden 70 kinderen het bewaarschoolonder- wijs. In Juli 1860 vertrokken de zusters uic Heijthuizen en zij werden vervangen door de zusters van O. L. V. te Amersfoort, die het plan hadden, hetgeen zij ook ten uitvoer brachten. om naast de bewaar- en naaischooi ook een leerschool op te richten. Op verzoek van de St. Vincentiusvereeniging werd in 1861 ook een armenschool gesticht, waarvoor Sint Vincentius 12Va cent per kind per week betaalde. In 1861 telde de bewaarschool 105 en de armenschool 63 leerlingen. De vereeni ging kostte dit jaarliiks /4a/ 500 Sint Vincentius bleef steeds voor de kinderen zor- gen en zond enkelen van hen naar „De Hei-. bloem", „de Voorzienigheid" te Leiden en soms naar „De goede Herder" te Leiderdorp. Toen in 1901 de nieuwe kinderwetten in werking traden, richtte de algemeene vereeni ging voogdijraden op, waarvan die te Alk maar in 1907 werd gesticht, door meerge noemden heer F. M. Aghina. De heer B Beekman mag als oprichter genoemd worden van de vereeniging voor Kinderbescherming (3 Oct. 1907) De vereeniging omvat het ar; rondissement Alkmaar. 5 Dec. 1907 kreeg zij 7 kinderen uit Helder en 19 Dec. 1926 werd het 154ste kind ingeschreven. Van die 154 kinderen zijn er 54 meerder- jarig en 100 minderjarig. Van de meerderja- rigen is geen enkele maatschappelijk veronge- lukt, enkelen er van zijn zelfs heel goeda bur gers geworden. Wat de St. Vincentiusvereeniging betreft nog het volgende: De eerste vergadering der conferentie werd gehouden bij pastoor F. F. Meijer, pastoor van de St. Matthiaskerk. In 1853 kocht men het gebouw aan het Luttik- Oud'orp voor 1900. In 1857 was er ernstig sprake van om een bijzonderen raad en twee conferenties op te richten. Daarvan is toen echter niets gekomen. De damesvereeniging werd!, zooals hierbo- ven reeds kort aangestipt, in 1861 in de St. Elisabethvereeniging omgezet. De conferentie van Alkmaar stichtte in 1863 de St. Vincentius-vereeniging te Helder; in Schagen was er reeds een. 12 Mei 1867 werd in de parochiekerk van Obdam door de Alkmaarsche St. Vincentius vereeniging de oprichtings-installatie verricht van de conferentie te Obdam. St. Vincentius te Alkmaar herdacht in 1877 haar 25-jarig bestaan in de kerk, in het gebouw der vereeniging en voorts bij de ar- men thuis. De volgende 25 jaren kenmerkten zich door een kalme en bescheiden voortzetting van het werk der vereeniging. Het volgende jubile de 50 jaren her dacht de vereeniging in 1902. Dit feest werd zeer luisterrijk herdacht, door middel van een plechtige H. Mis, een feestvergadering en een fancy-fair, waarvan de baten ten goede kwa men aan de armen. In 1907 was het niet mogelijk langer met een conferentie te werken. E>e vereeniging werd toen gesplitst in een St. Laurentiusr en een St. Dominus-conferentie. Aan het hoofd daarvan kwam een bijzondere raad te staan. Ook het gebouw werd nu te klein en in 1921 werd daarom het pand aan de Oudegracht in gcbruik genomen. Daarin zijn ondergebracht de bibliotheek, het magazijn en Kinderbe scherming, die ieder over een aparte lokaliteit beschikken. De bibliotheek bevat 3500 boeken. Een centraalmagazijn werd den 12en November 1922 opgericht, terwijl in 1923 de St. Jo- seph-conferentie tot stand kwam en in 1921 een conferentie te Egmond aan den Hoef. Ber gen volgde in 1925. Voor de slachtoffers van den watersnood in 1861 stuurde St. Vincentius 850. In 1914, bij het uitbreken van den oorlog, was het de heer Beekman, die de actie tot huisvesting van Belgische vluchtelingen leid- de. ZoomtSe werden voedsel en kleeren ver- strekt. In 1920 werd de buitenlandsche actie voor vreemde kinderen ingezet en geleid door de St. Vincentius-vereeniging in samenwerking met den R. K. Vrouwenbond, hetgeen tot in 1926 werd voortgezet. In die 75 jaren heeft de vereeniging to- taal een som van 600.000 „verwerkt", waarvan 300.000 voor de kinderbescher ming. Het eerste bestaansjaar werd ont vangen 995.32y2 en uitgegeven 882.82. In 1925 (en de cijfers van 1926, die nog niet bekend zijn, zullen daarvan wel niet veel af- wijking vertoonen) waren de ontvangsten en uitgaven respcctievelijk 6724.0714 en 6448.23. Tot 1897 ft eerste jubileum) heeft die vereeniging 50.000 uitgegeven; tot aan 1902 150.QOO en thans 600 000. Nog een paar weken en dan gaat St. Vincentius vol goeden moed haar weldadig werk voortzetten om de 100 jaren en nog meer te bereiken. 443ste STAATSLOTERIJ. 5de klasse 9de lijst. 58 126 160 229' 315 339 409 570 584 616 885 1132 1140 1291 1600 1903 2179 2372 2408 2491 2577 3059 3179 3461 3502 3604 3607 3724 3978 4103 4147 4322 •4337 4403 4550 5601 4703 4924 5025 5073 5094 5144 5189 5330 5563 5578 5672 5754 5869 5885 5930 6034 6112 6123 6329 6483 6498 6568 6818 6833 7058 7110 7201 7437 7520 7621 7628 7645 7757 7773 7804 8047 8135 8158 8391 8423 8444 8518 8576 8643 8910 8969 9012 9053 9152 9250 9379 9490 9505 9555 9581 95S4 9680 4)683 9755 9838 9933 10114 10240 10262 10286 10540 0554 10797 10818 11019 11085 11154 1166 11195 11197 11412 11421 11430 1493 11506 11523 11562 11579 11580 1614 11628 11687 11783 11886 11890 1910 12066 12128 12168 12194 1222S 2381 12651 12707 12785 12853 13062 3167 13230 13235 13336 13423 13424 3440 13533 13536 13569 13577 13601 3876 13888 14031 14037 •14101 14142 4270 14547 14577 14671 14689 14756 4881 14906 14943 14986 15003 15017 5091 15126 15209 15229 15490 15526 5661 15741 15770 15793 15820 15823 5872 15913 15918 15937 16026 16091 6161 16175 16203 16303 16477 16602 6689 16735 16858 16891 17040 17371 7404 17495 17515 17662 17684 17733 7873 17914 18111 18328 18385 18436 8466 18522 18681 18722 18748 18787 8921 18980 19007 19177 19216 19275 9371 1943S 19526 19622 19772 19813 9821 19991 20428 20644 20715 20727 20748 20852 20890 20985 N i eten. 47 73 78 108 137 163 226 250 310 341 360 362 372 384 421 437 504 558 585 594 595 604 613 627 685 689 701 743 748 752 785 788 805 816 833 846 883 926 930 946 978 980 998 1031 1032 1103 1106 1111 1113 1118 1211 1220 1248 1330 1372 1412 1462 1491 1520 1550 1556 1585 1591 1597 1601 1602 1607 1685 1690 1721 1747 1774 1776 1795 1818 1836 1969 2002 2010 2092 2125 2160 2172 2220 2282 2290 2294 2336 2350 2366 2459 2500 2545 2558 2573 2599 2606 2607 2686 2693 2715 2792 2812 2867 2876 2953 2967 2987 3049 3061 3078 3092 3124 3143 3164 3213 3217 3219 3220 3256 3288 3313 3328 3344 3378 34IS 3439 3494 3526 3551 3614 3651 3661 3675 3725 3734 3753 3778 8815 3914 3967 3976 3980 4006 4024 4053 4106 4135 4166 4194 4204 4211 4230 4241 4274 4330 4346 4441 4448 4525 4616 4621 4678 4720 4777 4825 4826 4829 4863 4882 5000 5075 5158 5162 5233 5252 5292 5295 5329 5336 5341 5385 5421 5428 5454 5468 5506 5508 5533 5575 5607 5654 5679 5770 5809 5815 5829 5901 5941 5942 5947 5968 6003 6006 6020 6022 6105 0177 6193 6203 6207 6249 6302 6333 6361 6415 6478 6515 6543 6558 6566 6567 6634 6653 6655 6746 6747 6770 6789 6798 6909 6845 6937 6959 6967 6998 7011 7154 7164 7169 7177 7205 7217 7242 7275 7292 7352 7445 7567 7630 7670 7677 7686 7691 7707 7782 7796 7832 7835 7845 7846 7930 7937 7948 7974 7975 7994 8008 8019 8061 8114 8210 8227 8241 8247 8296 8308 8309 8313 8395 8397 8407 8441 8494 8506 8528 8601 8685 8695 8726 8852 8859 8908 8914 8922 8929 9005 9029 9032 9060 9074 9082 9203 9240 9252 9287 9323 9335 9360 9401 9413 9484 9531 9537 9599 9603 9607 9637 9658 9665 9711 9727 9744 9761 9766 9795 9816 9864 9925 9963 9965 9973 9982 9987 10032 10086 10164 10182 10212 10290 10297 10360 10395 10400 10409 10419 10422 10439 10470 10479 10484 10490 10550 10572 10622 10654 10709 10758 10766 10787 10794 10796 10817 10835 10842 10887 10904 11041 11105 11111 11144 11149 11179 11206 11242 11297 11386 11396 11450 11475 11519 11538 11546 11593 11634 11642 11670 11785 11893 11906 11953 11962 12003 12004 12020 12047 12060 12090 12108 12111 12148 12199 12216 12259 12277 12308 12312 12351 12451 12453 12466 12472 12522 12589 12632 12633 12697 12710 12732 12743 12790 12815 12869 12912 12989 13001 13053 13054 13113 13123 13182 13214 13217 13262 13272 13308 13338 13360 13404 13420 13430 13435 13456 13494 13506 13508 13538 13594 13596 13627 13638 13645 13654 13692 13708 13723 13733 13748 13751 13767 13781 13827 13833 13836 13907 13954 13975 14064 14067 14115 14128 14138 14155 14161 14192 14204 14212 14229 14289 14319 14335 14388 14392 14401 14424 14463 14470 14502 14543 14549 14553 14612 14614 14618 14649 14656 14672 14705 14747 14757 14760 14769 14867 14944 14974 14977 14978 14979 14987 15048 15109 15116 15160 15178 15252 15282 15348 15358 15380 15385 15400 15432 15446 15474 15476 15523 15563 15576 15594 15614 15645 15670 15682 11700 15747 15752 15782 15794 15848 15854 15873 15874 15892 15897 15900 15902 15917 15952 15961 15963 16005 16028 16033 16053 16055 16078 16097 16114 16120 16124 16125 16162 16168 16190 16240 16242 16244 16259 16296 16370 16398 16416 16476 16547 16582 16714 16738 16750 16755 16771 16808 16823 16832 16866 1687S 16898 16964 16999 17000 17012 17023 17075 17110 17118 17158 17198 17282 17375 17401 17409 17435 17463 17577 17596 17607 17646 17649 17795 17834 17840 17861 17878 17903 17907 17965 17971 1798 18090 17903 17907 17965 17971 17987 18090 18091 18094 18120 18163 18225 18271 18297 18350 18357 18434 18471 17487 18570 18603 18612 18626 18647 18662 18753 18754 18758 18793 18815 18896 19036 19043 19108 19118 19128 19145 19147 19168 19255 19306 19349 19455 19469 19479 19539 19553 19579 19616 19627 19646 19693 19789 19790 1986S 19886 19996 20024 20036 20085 20110 20116 20135 20143 20192 20201 20219 20225 20284 20295 20351 20356 20376 20388 20452 20463 20483 20484 20496 20601 20662 20669 20718 20738 20739 20741 20750 20761 20805 20816 20828 20843 2084-4 20930 20939 20981 20994 Dr. G. Minderhout, seer, van de Gron. Maatschappij van Landbouw te Gro- ningen, hield Maandag in het N.-Holl. Kof- fiehuis te Schagen voor de Vereen. van Oud- leerlingen der Rijkslandbouwwinterschool te Schagen, een lezing over bovenstaand onder- werp. De voorzitter, de heer Joh. de Veer, verheugde zich in zijn openingswoord over de groote opkomst. Hij heette in de eerste plaats den spreker hartelijk welkcm en sprak ook een woord vail welkom tot aen voorzitter en den secretaris van de Holl. Mgatsch. van Landbouw, de heeren D. de Boer en Huis- mans en tot den Oud-Voorzitter van Holl Noorderkwartier, den heer P. Stapel, wien hij hartelijk dank zegde voor hetgeen deze ge- daan had voor het bevorderen van de goede samenwerking tusschen de Vereeneeniging Holl. Noorderkwartier en die van de oud- leerlingen. Dr. Minderhout ving aan, met crop te wijzen, dat men zich bij de beantwoording van de vraag, of de landbouwer in een even tueele crisis door de regeering gesteund moet worden, op een verschillend' standpunt kan stellen. Als men zich op het standpunt stelt van den individueelen boer, dan kan men zeggen, dat men moet nemen, wat men krijgen kan en dat de rest maar voor zich zelf moet zorgen en dat men, als men 10 wil hebben, men 25 moet vragen. Stelt men zich op dit stand punt, dan is de beantwoording van de vraag eenvoudig en moet men niet nalaten om van Nieuwjaarsdag tot Oudejaarsavond om re- geeringssteun te rcepen. Van spr. kon men niet verwachten, dat hij dit standpunt zal innemen en in deze verga dering van jonge ootwikkelde landbouwers, plaatst hij zich op het standpunt, dat men niet moet vragen, tenzij er een redelijke kans is, dat, hetgeen men vraagt, voor inwilliging vatbaar is. Spr. zou zijn voordrachten in drie deelen splitsen, n.l.: lo. de beteekenis van den landbouw voor de samenleving; 2o. mededeelingen van de staatszorg voor den landbouw, tot no^ toe uitgeoefend; 3o. de wenschen, die men nu heeft om verandering te brengen in den bestaanden toestand, uitgedrukt in de vraag, of de land bouwer in een eventueele crisis door de re geering gesteund moet worden. De beteekenis van den landbouw voor de samenleving. De landbouw ontleent zijn beteekenis hier- aan, dat hij een belangrijke plaats inneemt ten opzichte van de voortbrenging. Onder voort- brenging verstaat spr. elke handeling, die goederen in een toestand brengen, waardoor ze beter in de menschelijke behoeften voor- zien. Hierbij laat spr. de geestelijke en ideeele behoeften rusten. Niet alien de boeren, die het land bewer- ken, maar ook de handelaar, de schipper, de winkelier en tal van anderen brengen de goe deren in een toestand, waardoor ze beter in de menschelijke behoeften voorzien, zoodat ook de laatsten producenten zijn. Naast deze groep van producenten staat de groep van niet-producenten, de onderwij zers, doctoren, predikanten, ambtenaren, enz waarvan de meesten wel nuttig werk leveren, maar die toch in den zin van de Staathuis- houdkunde, die alleen rekent met de stoffe- lijke behoeften, niet voortbrengen. Volgens de Staathuishoudkunde is voor de voortbren ging noodig: natuur, arbeid en kapitaal De natuur vermag evenwel weinig, als ze niet samenwerkt met -den arbeid. En wat ver mag men dan nog, als men niet over het ka pitaal, n.l. de gereedschappen, beschikt. De samenwerking van die drie factoren is dus noodig. Over de vraag, welke van de drie factoren de belangrij kste is, wordt in den loop van de jaren verschillend geoordeeld. In Neerlands bloeitijd van 16001750, de gouden eeuw, zocht men de kracht in de eerste plaats in het bevorderen van den handel. De Mercantilis- ten leerden, dat in de eerste plaats de uitvoer moest worden bevorderd en achtten daarom den handel van het meeste belang. Omstreeks 1750 begon men in te zien, dat die leer niet juist kon zijn, omdat men begreep, dat geld op zichzelf geen rijkdom is, maar dat het er op aankomt, wat men voor het geld kan koo- pen, zoodat de goederenvoorraad als een maatstaf van rijkdom werd gezien. In bijna alle gevallen worden de goederen ontleend aan de aarde, waardoor men tot de redenee- ring kwam, dat op de eerste plaats de arbeid gesteld moest worden en concludeerde, dat al leen landbouw en mijnbouw de werkelijke producenten waren en dat alle andere klassen onproductief waren. Volgens die zienswijze moest er dan ook alles gedaan worden om den landbouw, die verwaarloo9d was. vooruit te brengen. De landbouw stond midden in de belangstelling en dat was daarom gelukkig, omdat men van de overdreven waarde van den handel wps teruggekomen. De aanhan- gers van deze nieuwe leer, de Physiocraten, overdreven echter aan dten ancWen kant. Reeds Adam Smith zag dat in 1779" in. Hij ging een andere koers uit en zag in den ar beid de voornaamste bron van welvaart Dat kwam, omdat in 1770 de stoommachine was uitgevonden, waardoor het mogelijk werd, fa- brieken in te richten, waar men hooger loonen kon beta l en dan bij den landbouw. Onder een voorwaarde is dit inderdaad voor de Industrie gemakkelijker, n.l. als men het voedsel voor de arbeiders en de grond- stoffen voor de industrie van elders kan be- trekken, als het land het niet voortbrengt. Wanneer de industrie krachtens een econo- mische wet bestemd was om den landbouw te verdringen, dan zou het beter zijn om over den landbouw maar niet te praten en zou het wenschelijk zijn, dat ieder maar probeerde, bij de industrie terecht te komen en had de ovtrheid ten aanzien van den landbouw geen taak. Zoo is de toestand echter niet, zoodat noch de Mercantilisten, noch de Physiocraten, noch de aanhangers van Adam Smith het bij het rechte eind hadden. Zoolang er menschen zijn, zullen deze in de eerste plaats moeten eten en zich moeten kleeden en deze eerste le- vensbehoefte kan de industrie niet voortbren gen. Dit kan alleen de landbouwer doen. Bo- vendien verschaft de landbouw-r tal van grondstoffen, die de industrie noodig heeft. Er moet dus evenwicht zijn tusschen indus trie, nijverheid, 1 andel en landbouw. Wan neer dat evenwicht verbroken wordt, komt er een crisis. Juist van den landbouw hangt het af, hoeveel menschen op aarde gevoed en ge- kleed kunnen worden. Omdat het aantal men schen steeds toeneemt, is het van het grootste belang, dat de landbouw steeds meer voort brengt. Het is van het grootste belang, dat de landbouw in z'n onhvikkeling gelijken tred houdt met de uitbreiding van de be vol king der aarde. De over'neid dient dan ook te bevorderen, dat de ontwikkelinT van den landbouw gelij ken tred lioudt met die van handel en indus trie, slechts een harmonirche' ontwikkeling van deze drie factoren bevordert het algemeen belang. Nederlcnd een exportland van landbouw producten. Ons land is arm aan mioeralen en dus niet voorbeschikt, een land te worden van eigen Industrie. Het ligt echter te midden van gebieden. die v el rijk zijn aan minerale grondstoffen, het Ruhrgebied in Duitschland, Noord-Frankrijk en Engeland. met welke gebieden ons land verbonden is door goede verkeerswegen en naast den handel en de scheepvaart is er dus een belangrijke taak voor Nederland wegge- legd, om die indusfriegebieden te voorzier van voedsel voor de daarin werkende arbet ders. In de eerste 25 jaren dezer eeuw, dank zij de geweldige ontwikkeling van de indusfrie gebieden in Duitschland en Engelard gimgen dan ook de landbouwproducten van ons land, wanneer den natuurlijken loop geen hinderpalen in den weg werden gelegd, naar die gebieden, waardoor Node Hand werd een exportland van landbouwproducten. Spr. erkent voor den Nederlandschen landbouw de export als een hoofdbron. maar men dient toch ook niet te verwaarloozen de afzetmogeliikheid voor de landbouwproduc ten in eigen land Onze 7% miltioen zielen vragen ock heel wat. In 1920 waren in de landbouwbedirijven werkzaam als hoofd van een ondernemmg pl.m. 215.000 personen en in ondergeschikte betrekkingen pl.m 406 000 personen, totaal pl.m 622.000 personen. In de industrie waren werkzaam 1 028.000; bij handel en verkeer 533 000 en in de overige bedriiven 538 000. totaal 2.722.000 per sonen. Ongeveer 1/4 was dus in den landbouw werkzaam Percentsgewijze was dit bij de nijverheid 37 S. bij den landbouw 22 9, bij de visseherij en iacht 0.7, bij handel en verkeer 19 6 en in de overige bedrijven 19.1 Het per centage wordt bij de industrie geleidelijk grooter en bij den landbouw geleidelijk klei- nsr. Nederland gaat in de rich ting van in- dustrieland. Dit komt, omdat het aantal land bouwers. dat bij den landbouw een bestaar kan vinden, beperkt is en maar niet wilekeu rig kan worden uitgebreid, al wordt wel het aantal p°rsnnen, hii d°n landbouw werk zaam. geleidelijk grooter. De stijginig gaat bij den landbouw echter lamgzaam. bij de industrie sterker, zoodat procentsgewijze de landbouw achteruit gaat in totaal. Spr wees er nog op, dat men moet be- denken, dat er onder de groepen van handel. verkeer en industrie indirect tal van person er hun brood door den landbouw verdienen. Hi noemde als zoodanig commissionaire, am- bachtslieden, schippers, plattelandsnering- doend'en, arbeiders in zuivel-, suiker-, aard'- appelmeel- en kartonfabrieken. Ook wees hij er Jp. welk een belang dc industrie en handel heeft bij den landbonw, aangezien 23 pCt. van de bevolkimg den land bouw ui'toefent en dus een belangrijke af nemer is van de industrieproducten. Als producent en afnemer kan men den land' bouw dan ook niet verwaarloozen. Hierna gaf spr een vergelijking van de waarde van het door den landbouw voort- gebrachte en hetgeen door de industrie is voortgebracht, welke berekening in 1923 ge maakt was door de Directie van den Land bouw. De waarde van de ruwe akkerbouwpro- ductie bediroeg in 1923, 436.9 millioen gul den en van de zuivere productie 255.7 miH{- oen. Voor binuenlandisch gebruik hiervan werd 163.7 millioen ontvangen en voor uit voer 92 millioenvoor de veeteelt waren deze cijfers 660,660, 445 4 en 214 7 millioen; voor den tuinbouw 1319, 131.9, 75.7, 56.2 en voor den boschbouw 7.3, 7.3, 5.3 en 2 millioen. In totaal waren de cijfers 1236.1, 1054.9, 690 er 364.9 millioen. Aan veevoeder, kunstmest, enz. werd inge voerd 194.5^ millioen, zoodat de zuivere bodemopbreingst 860.4 millioen bediroeg. -Gaat men dus na, waar de producter bliiven, dan ziet men, dat onzie binnenland- sche belangen tweemaal zoo groot zijn ale onze buitenlandsche belangen. DesraeHernial is Nederland een land, dat voorlandbouw- export is aangewezen, omdat iuist di^ 364.? millioen. die werd uitgevoerd, juist het meer dere vormt van hetgeen in eigen land noodig is, waardoor daarin mist de bestaansjnoge-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1927 | | pagina 6