Q
D
D
L
D
a
o
o
D
o
cfl
D
0
D
0
a
Het cynische Westen.
riic=iic=iic3i alaiczjiczn
laiaialaiaiaii
HuiiercflaBid
BinsiefilaBici
ttet weflterom verbmden van OchJ en ac Ne
reid. Het is saber, maar juist in zijn sober-
heid is het veel m diep. De twee universeele
tegendeelen en de verhouding van beide is
een beginsel, dat wij redelijk kunnen uitwer-
ken en als wij dit wi l ten dan hebben wij ons
heele leven daaraan genoeg.
Hegel heeft ook de uiterste tegendeelen
aanvaard en uitgewerkt op zijn wijze en daar-
voor heeft hij zijn geheele leven van denkend
mensch noodig gehad.
A1 denkt spr. lang niet Hegeliaans, dan
zegt dit toch zeker iets, dat hij met het inner
lijk aanvaarden van de verhouding van de
universeele tegendeelen zijn geheele leven
heeft kunnen vullen.
In zijn soberheid is het een verbazend rijk
beginsel. Algemeene broederschap is alleen
mogelijk, wanneer wij aan kunnen nemen een
gemeenschappdijken vader en moeder. De
kerken hebben ons den gemeenschappdijken
vader gelaten, maar Gods legended, de
schoone stof aan ons verboden. De natuur-
lijke triniteit geeft ons een gemeenschappe-
lijken vader en moeder, waardoor wij ons
zonder overdrijving kunnen noemen broe-
ders en zusters en dat is toch niet weinig
Cn tenslotte, en dit is wel het allermooiste,
zijn daardoor alle tegenstrijdigheden, waar-
mee we zijn begonnen, geen tegenstrijdighe
den meer. Zij zijn nu op hun eigen wijze
waar gebleken. In het begin spreken ze
el'kander tegen maar als men eenmaal heeft
doorgedacht, dan kunnen wij ze tezamen
begrijpen, want reiigie is kleinheidsgevoel,
maar ook grootheidsgevoelwij begrijpen ze
tezamen als wij zien dat het een sublimeering
yan natuurlijke, onuitgeleefde erotiek is
Is reiigie sociaal gevoel?
1 Ja, want wij gevoelen ons kindcren van
een gemeenschappdijken vader en moeder.
Maar van den anderen kant is het ook weer
sterk individueel, omdat de universeele te
gendeelen zich in ons universeeren en omdat
ieders individuatiteit van die verhouding eer.
unrake vertegenwoordiging is.
Is reiigie fatalisme?
Ja, als wij gelooven aan God en dte wereld,
als een verhouding van tegendeelen, zoodat
God niet identiek is met de wereld, maar
ook niet geheel en al gescheiden van de we
reld. Dan is God een universeele macht,
waartegen geen individuutje op kan en dan
is dat inderdaad fatalisme.
Maar juist, omdat de universeele tegen
deelen in ons werken, door de natuurlijke,
niet uitgeleefde erotiek die zich omzet in ge-
dachte, juist daarom zien wij die wereld
macht als iets redelij ks en zoo is dat fatum
niet een blind fatum, maar wordit het een re-
del ijike wereldwijsheid.
Spr. besprak hierna nog de twee tegenstel-
lingen, die in het mensdielijk bewustzijn zoo
werkzaam zijn: fanatisme en vrijheid. Het
fanatisme geeft ons kracht van overtuiging
en grond voor geestdrift, maar de vrijheid
leeft in ons denken, juist uit het beginsel van
erotieke omzetting. En eerst dan wordt war-
,me geestdrift en warme overtuiging iets
waardevols, als wij vrijelijk het offer bren-
gen van de daad, terwille van dte gedachte,
het visioen, waarin wij die daad omzetten,
omdat het behoort tot ons natuurlijk zijn.
Als wij in zien, dat vanzelf ons diep, na
tuurlijk gevoel het offer wil dan doen wij de
daad, even warm en diep overtuigd als de
fanaticus, maar in voile vrijheid. Geen daad
zoo groot, of zij wordt grooter, als wij haar
geven de wijding van het visioen en die klaar-
heid van de gedachte.
Applaus!
De heer D a a 1 d e r sloot hierop de
bijeenkomst met een hartelijk woord van dank
aan Dr. Schoenmaekers voor zijn buitenge-
woon mooie lezing.
P R E D 1KB EURTE N.
13 Februari.
UIT DE OMGEVING.
BERGEN, Rechtz. Herv. Evangdtsatie
Ver. Maranatha, 10 uur, de heer Posthuma
van Schagen; 2 uur Zondagsschool.
's Avonds geen dienst.
EGMOND AAN DEN HOEF, 10 uur,
Ds. W. van Nooten uit Leiden.
Herv. Gemeenten.
BROEK OP LANGEN'DJIK, 9.30 en
2.30 uur, Ds. Jukema.
Geref. kerk, nog niet bekend.
Chr. Geref. kerk, 9.30 en 2.30 uur, Ds.
Drenth.
Doopsgez. kerk, 10 uur, Ds. dte Jong.
ZUIDSCHARWOUDE, geen dienst.
NOORDSCHARWOUDE, niet ontvangen
OBDAM, 10 uur, Ds. Spaargaren.
SCHERMERHORN, 10 uur, Ds. Boeren-
donk.
Ger. kerk, 9.30 en 2.30 uur, Ds. de Jong
Candidaat te Rotterdam.
GROOTSCHERMER, geen dienst.
BURGERBRUG, 10 uur, Ds. Groeneveld.
DIRKSHORN, geen samenkomst.
EENIGEN'BURG, 10 uur, Ds. v. Meurs.
GRAFT, 10 uur, Ds. Zil'linger Molenaar.
HEERHUGOWAARD, 9.30 uur, Ds.
'Jellema.
LIMMEN, 10 uur, Ds. Bosch.
R
i=L Reeds velen, die in de mee-
ning verkeerden, dat ze niet
van pepermunt hielden,zijn
later echte liefhebbers
geworden door den bij-
zonderen smaak van
Voor H.H. Winkeliers b« J. F. Lieshout
en 6. Sniper te Alkmaar.
OUpKARSPEL, 10 uur, Ds. Schermer-
horn.
WINKEL, 10 uur, Ds. Staal.
Doopsgez. gemeenten.
BEEMSTER, 10 uur, Ds. Kudper.
NIEUWE NIEDORP, geen dienst.
DE RIJP, 10 uur, Ds. Keuning
(Gedeeltelijk ontleend aan Kerk en VoTk.)
Door de Oostersche wijk der West-
Europeesche stad ging de Peseische tapijten-
koopman in de richting van zijn onder-
aardsch magazijn. Zijn naam was niet uit te
spreken; aan uiterlijke kenteekenen kon hij
niet beschreven worden. Niemand wist, hoe
hij er eigenlijk uitzag. Zijn verschijning ver-
spreidde een dusdanig vreemdsoortigen geur,
dat alien, die hij te nabij kwam, onwillekeurig
zich van hem afwendden. Daardoor had nie
mand hem ooit precies opgenomeneen zeker-
iets, grauw-kleurig en vermoedelijk kwalijk
riekend was voorbijgegaan.
De lucht was niet weerzinwekkendwas
zelfs niet slecht, alleen maar zoo apart, dat
men hier te lande zich niet daaraan kon
wennen.
Haschisch riekt aldus en de onbekende Per-
zische steden rieken aldus, waar, in de stra-
ten, aas en afval hoog opgestapeld wordt en,
alleg-overheerschend, tezelfdertijd de rozen
bedwelmend bloeien: het Oosten.
In die West-Europeesche stad deden twee
verhalen de ronde, die over dezen geur der
vreemde verschijning handelden en voor
grappen gehouden werden. Twee verhalen,
waarvan de diepe beteekenis nauwelijks
iemand vermoedde: twee legenden. Het eerste
luidde:
Een Europeaan was tegen den Pers, om
diens doordringende lucht, uitgevaren. Die
had hem tot een tweekamp uitgedaagd. Het
antwoord, dat de Europeaan gaf, zou zijn
geweest:
„Meneer, als gij mij doodt, zult gij zeker
niet beter ruiken. Daarentegen als ik u ge-
dood heb, garandeer ik u, dat uw lucht nog
veel erger zal worden."
Het tweede verhaal luidde:
Een prinses zou den meest bewonderens-
waardigen man begeerd hebben. Alle bewon-
derenswaardige mannen van de wereld waren
door haar afgewezen. Toen~was de Perzische
tapijten-handelaar voorbijgekomen en dade-
lijk in aanzien gestegen. Waarom? De prin
ses zou gezegd hebben:
„Zoo afschuwelijk riekt geen werkelijk
mensch: dat moet een betoovarde prins zijn."
Aldus, door hoongelach omgeven, daalde
de Perzische koopman in zijn zwart, onder-
aardsch hoi. Allen lachten hem uit. Hoe hij
er echter in werkelijkheid uitzag, niemand die
Het weten kon. Een echter gaf hem, uit louter
overmoed, een duw, toen hij op de eerste tre-
de stond; een West-Europeaan, die echter
niet wist, hoe de ander er uitzag, maar hem
niettemin toch stietdit werd als 'n grap be-
schouwd.
Ook dit werd tot legende.
Op de tweede trede verloor de koopman
zijn evenwicht, viel op de knie, zocht met de
handen naar een of ander houvast, vorid
niets, buitelde verder en sloeg zwaar omlaag.
Een bloedplas breidde zich onder hem uit:
daarin bleef hij ineengerold liggen.
Eveneens ineengerold lagen om hem heen
honderden kleeden, vuil-bezoedeld, grijs-
grauw en walgelijk. Kwam niemand ze op-
rollen gedurende zoovele dagen?
De lucht in het onderaardsche hoi werd,
zooals reeds gezegd, steeds vreeselijker en
vreeselijker. Zij drong omhoog, naar de
Europeesche straat en verwekte openlijk
Europeesche ergernis. Politie moest erbij te
pas komen.
De commissaris vond niet dadelijk het lijk;
aan een dergelijke mogelijkheid dacht hij
Modern meisje, tot haar verloofde: „Hugo,' wat een aller-
f aardigst sieraad heb je me gezonden. Maar wat is het
eigenlijk? Is van goud, maar het is geen broche, en geen
ring en geen armhand; ik heb nog nooit zoo iets gezien wat
is het?"
Hugo: ^Een vingerhoed", (Passing Show)
heeiemaai niet. Hij net eerst alle aeuren en
vensters openzetten, zelfs een houten wand
slechten om zon en zonnelucht naar binnen
te laten en beval daarop de honderden klee
den, die door hun staat van ongedierte, ver-
vuiling en opeenhooping de oorzaak moesten
zijn van de te bestrijden lucht langzaam los
te rollen. Het was een onuitsprekelijke
moeite.
Zon en zonne-lucht kwamen binnen en vie-
len op de opeengerolde tapijten. Lang en
breed lagen ze daar neer en ze waren plotse-
ling als van zijde. Daar was een kleur groen,
die als het ware riep en een rood, dat verlan-
gend zong; in elk der millioenen steken was
een gansche ziel geknoopt. Als planten wa
ren zij dooreengeweven, als ruime, oneindig
kleurig gevulde tuinen lagen daar de tapijten
en leidden fen eigen stil en sterk droom-
plantenleven.
Dat zegt niet dat men om al deze sprook-
jes-wonderen de verwaarloozing zou hebben
overzien. Stellig hadden er, met bedoeling,
kameelen over ae kleeden heen gemarcheerd
om ze ouder, weeker, vervaagder, onwerkelij-
ker te maken. Maar wat deed deze vuilheid
er toe? Men werd immers op de ruggen van
luizen het paradijs in gedragen?
De commissaris van politie, niet ongevoelig
voor iets schoons, schokte even voor het
wonder. Doch opeens ontdekte hij het lijk.
Het lag verwrongen, ineengerold onder de
tapijten.
„Wie is dat?" vroeg de commissaris. De
doode scheen nog niet in ontbinding te zijn
overgegaan; integendeel, de tapijten hadden
hem geconserveerd.
„Waarschijnlijk de tapijten-koopman",
ging de commissaris verder.
„In ieder geval draai het lijk om, spreid
het uit, het moet geconfronteerd".
Politie-agenten keerden het lijk om en leg-
den het neer, als vormden ze een baar boven
de wonderbaar lichtende kleeden van het
paradijs.
Een kreet van verbazing drong omhoog:
hij, die daar lag, was een beeldschoone, jonge
man geweest; weliswaar vuil, met luizen,
verwaarloosd, maar met zwellenden, rooden
mond en wondermooien baard en oogen, die,
ondanks haar verglazing, nog vlamden. Een
held uit duizend-en-een-nacht, een betooverde
prins. Dat zou de tapijten-koopman ziin, dat
grauwe, walgelijke, voorbijschuifelenae iets?
Onmogelijk maar toch mogelijk, want wie
zou hem kunnen herkennen? Niemand wist
immers hoe de hand Haar er eigenlijk had
uitgezien, in werkelijkheid
„Hij is het", besliste de commissaris. „Hij
is door zijn dood onkenbaar geworden".
Nadenkend antwoordde een ander:
„Dan zijn de kleeden, waarin hij leefde en
stierf ook door zijn dood onkenbaar gewor
den".
Door de open wanden gingen zon en zonne
lucht, de zonderlinge lucht werd zwakker en
verdween.
„Wat deze kleeden en deze menschen aan-
gaat", besloot de geestige, voortreffelijke
commissaris, „moet men zich de onbeschrijfe-
lijke moeite getroosten om zich door de lucht
niet te laten afschrikken, maar ze op te rol
len. Het geheele Oosten zit in dit onderaard
sche hoi; eerst als zon en zonne-lucht er over
heen gaan, kunnen wij zijn onuitsprekelijk
^wonder met de oogen aanschouwen. Aldus
neemt de Europeaan bezit van zijn erfenis".
Daarop liet hij een zegel op den ingang
plaatsen.
„De erfenis van wien?" viel de ander in.
„Hoe kunnen wij in's hemelsnaam weten wat
hij daar beneden voor zijn bezit voelde en er
mee deed! Misschien was hem zelfs de lucht
aangenaam. Om van hem te nemen, wat ons
mogelijk tot genot zou kunnen dienen en
dan voorzeker nog slechts een klein deel
heeft iemand van ons hem moeten vermoor-
den. En het zijn inderdaad heel aardige ta
pijten. Ik doe er een bod op
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
Uit Peking meldt de correspondent van
„Central News", dat generaal woe Pei Foe
_weigert de troepen van maarschajk Tsjamg
Tso Lin doorgang te verschaffcn in 'de door
hem bezette provincie Honan. Hunan is te
beschouwen als een bufferstaat tusschen de
Noordelijke en de Zuidielijke legers. Deze wei-
gering is een gevolg van den afkeer tegen de
Mauds jots.
De chef van den generalen staf van Tsjang
Tso Lin verklaarde in een interview, dat, iu-
dien Tsjang Kai Sjek, de opperbevelhebber
van de Kantonneesche strijdkrachten, het
communisme vol'komen onderdrukte, het niiet
omnogelijk zou zijn, tot een vergdijk te ko
men tusschen de legers van het Noorden en
het Zuiden.
Wat betreft het Amerikaansche voorstel
om Sjaoghai neutraal te verklaren, zeide hij
Wij kunnen het niet goedkeuren.
In offideele kringen te Washington zijn
volgens den New Yorkschen correspondent
van dte Daily Chronicle" vertrouwelijke be-
rich ten ontvangen, da t de zgn. christen-gene
raal Feng Joe Hsiang een offensief is be
gonnen op een punt op de grens der provin
cies Honan en Sjangsi ten N. W. van Han
kau en dat hij oprukt langs den Loeng-hai
spoorweg en den Hoang hp. Feng, die als een
bondgenoot der Kantonneezen wordt be-
schouwd, heeft een leger van 50.000 man
onder zich.
Als Feng slaagt, zou hij de verbindingen
der Noordefijken bedreigen en den val van
Sja-nghai en Nanking waarschijnlijk maken
HET PROCES-BARMAT.
In de Donderdag te Berlijfl gehouden ver-
gadering van den raad van beneer der Duit-
sche rijkspost werden mededeclingcn gedaan
nopens den stand van dte zaak-Bannat.
In totaal zijn uit de middelen van de rijiks-
post 14.5 millioen mark aan de drie ban'ken
yan het Barmat-concera geleend, waarvan
slechts 2.3 millioen is terugontvangen en nog
1 millioen zal worden terugbetaakl, zoodat
het verlies meer dan 11 millioen mark be
draagt.
DE REVOLUTIE IN PORTUGAL.
In Oporto bedraagt het aantal doodten 76
en gewonden 350. Er werden 57 officieren
gearresteerd.
In Lissabon wordt het aantal dooden op
198 geschat. De bevolking keerde om zes
uur 's mid dags weer in dte stad terug. In
alle woningen zijn huiszoekingen gehouden.
Onvanger van de belastingen tot jongmensch, dat de
hand van zijn dochter vraagt: Jongmensch, hoe kan je
met mogelijkheid mijn dochter onderhouden van het
6alari8, dat je opgeeft". (London Opinion)
In Lissabon heersch-t een ongewone leven-
digheid en de door de revolutionnairen be
zette wijk biedt een indrukwekkend schouw-
spel.
Majoor Amerigo Olavo, oud-minister van
oorlog, werd door dte revolutionnairen ver-
moord. Het miTitaire bestuur nam speeiale
veiligheidismaafregelen. Gister waren de
dpeibare vermakelijkh'eden gesloten.
Sedtert 7 Februari is geen post of telegra-
fische mededeeling bezorgd.
DE VERSTERKING DER
FRANSCHE OOSTGRENS.
In de legercommissie van den Franschen
Senaat heeft Painleve, minister vanoorlog,
vergezeld van generaal Debtiey, chef van den
generalen staf, de sedert lang verv/achte ver-
klaringen over het verdedigingsplan van de
Fransche grenzen afgelegd.
De minister verstiekte inlichtingen over
den aard der aan te leggen verdedigingswer-
ken, dte instelling van versterkte gebiedten en
de urgentie van dc te verrichten werken. Op
wenech der commissie zullen, voor de behan-
deling in het openbaar, nog verschillende
vragen aan den minister wordten gesteld, o.a.
betreffendte de cntwapening van Duitsehland.
De totale kosten der werken worden op 7
mi'lliiard geschat Het plan zou in 1920 ten
voile uitgevoerd kunnen zijn.
De Fransche oostgrens zal dus versterkt
zijn wanneer de termijn van de ontruiming
van het bezette Duitsche gebfed, in 1925, zal
zijn aangebroken, zoodat dan de dekking,
welke de bezetting thans verschaft, door de
permanente defensiewerken kan wordten over-
genomen en er dus in m-ilitair opzicht geen
bezwaricn meer kunnen zijn tegen een cntruir
men.
EEN MASSAPROCES.
In het vccrjaar van 1926 hadden te Berlijn
122 leden van den Roten Frontkampferbund
een troep rechtsradicalcn overvallen, waarbij
het tot een kloppartij op groofe schaal was
gebomen.Tegen dte ccmmunisten werd een
aanklacht ingediend wegens „landsvrede-
breuk". Than-s zijn alien vrijgesprokcn, daar
uit het onderzoek is gebleken, dat de rechts-
radicalen hun optreden hadden uitgeolkt.
DE TOESTAND IN NICARAGUA.
De conservatie\e president van Nicaragua,
Diaz, heeft zich gistcren voor de eerste ma a I
bereid verklaard, zijn zetel prijs te geven ten
behoeve van iemand anders, wanneer Ameri-
ka dat in hetbelang van Nicaragua mocht
achteii. Deze verklaring werd afgelegd in een
interview met de Associater Press. Diaz
voegdte er aan toe, dat hij de voortd'urende
aanwezigheid van Amerikaansche mariniers
noodzabelijk acht.
Daar de beide z.g. presidenten zich thaeis
bereid hebben verklaard ,af te tredem, bv-
staat er een mogelijkheid om het probleem
op te lessen door de benoeming van een
keurloozen derde tot presidtent. Naar ver-
luidt, wordten in dit verband reeds namen
genoemd.
Deze inschikkelijke houding van Diaz is
waarschijnlijk voor een deel toe te schrijven
aan de toenemende militaire moeilijbheden.
AUTO, ONTROUW EN ECHT-
SCHEIDING.
Leen een auto riet uit, zelfs niet aan uw
vrouw! Tot de overtuiging is dte Amerikaan
sche bankier Horace Dodge gekomen, die het
vorig jaar Mei uit Parijs naar Amerika ver-
trok om een htrwelijk bij te wonen en zijn
auto met zijn echtgenoote achterliet. Eenige
weken geleden las hij tot zijn groote verba
zing in een Amerikaansche krant dat hij door
de Parijsche rechtbank bij verstek tot een
maand gevangenisstraf was veroordeeld
omdat hij in het Bois de Boulogne met
zijn auto een kind had overreden.
De heer Dodge pakte de eerste de beste
hoot om naar Frankrijk terug te keeren en
appel tegen het vonnis aan te teekenen. Ge-
lukkig kon hij onomstootelijk vaststellen dat
hij zich ten tijde van het ongeluk in de Ver.
Staten bevond. Er kwam toen agn het licht
dat ziin vrouw tiidens zijn afwezigheid met
een vriend was gaan toeren, en dc vriend der-
mate door haar lieftalligheid was gefasci-
neerd geworden dat hij oflvcldoende aandacht
aan het stuurrad had gewijd. Met het nood-
lottige gevolg. Hij was toen hals over kop
doorgereden; te laat. het nummer van de
auto was al opgenomen. Toen de eigenaar
door de justitie was opgeroepen had mevr.
Dodge het niet noodig geoordeeld hem dit
naar Amerika te berichten, temeer daar zij
.toch juist aan het ecbtscheiden is.
Horace Dodge is nu in hooger bero'ep vrij-
gesproken.
Het 12-jarig dochtertje van den heer
Kloostra in de Vindicatstraat te Groningen
is in de Moesstraat aldaar door een auto
overreden. Het kind is naar het ziekenhuis
gebracht, waar het kort daarna is overleden.
KORTE BERICHTEN.
De 30-jarige, ongehuwde smid J. Coop-
mans te Franeker is gisteren, toen hij met
paard en wagen door Rotterdam reed en het
Eaard op hoi sloeg, van den wagen tegen een
oom geslingerd. Hij werd in bewusteloozen
toestand naar het ziekenhuis vervoerd, waar
hij kort daarna is overleden.
Gistermiddag heeft de 44-jarige A. M.
uit de Gerrit Jan Mulderstraat in de ketel-
makerij van Wilton's machinefabriek en
scheepswerf aan den Westkousdijk te Rotter
dam, een vail end stuk ijzer op het lichaam
gekregen, ten gevolge waarvan hij is overle
den. Het lijk is naar de woning vervoerd.
Er zijn 10 locomotieven voor Nederl.-
Indie in het butenland besteld, en 8 geheel
gelijke locomotieven in Ncderlano, bij de fa-
briek Werkspoor te Amsterdam.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw, rnr. Kan, heeft gister een be-
zoek aan de landbouwwinterschool te Hoofd-
dorp gebracht.
De gemeenteraad van Duisburg heeft
met 31 tegen 30 stejnmen besloten tot srv^i-
deering van de luchtvaartlijn Duisburg
Rotterdam.
De Amsterdamsche wethouder voor de
handelsinrichtingen, de heer J. ter Haar,
heeft gistermiddag ten stadhuize gei'nstal-
leerd de commissie van advies inzake de bf-
vordering van de^cb^eovaart. on Amsterdam
De militaire adviseur van Abd-U-Krim.
de Duiischer Klems. die uit het Fransche
vreemdenlegioen was gedeserteerd is door
den krijgsraad te Meknes ter dood veroor
deeld.
De koelies aan de haven van Colombo
ten getale van 5000 hebben het werk nee
gelegd. Zij eischen hooger loon De wed-
gevers wachten instructies af van hef hooid
kantoor Het vertrek van vele scheper is ver
traagd.
De Amerikaansche multi-millionmb
Samuel Infull, president der Opera-comranv
wil een wo!kenkrabber van 22 v^rdiepineen
laten bouwen, om die tot ..Tempel der
Muziek" te wiiden Het gebouw zal een groo
te zaal voor symphonie-concerten een kte;
nere voor kamermuziek een groot en een k1':
opera-tooneel, en verder studeervertrekkm
bevatten.
DE INTREKKING VAN DE
HUURWEITEN.
Op vragen van het Tweede Kamerlid J tei
Laan betreffende de door de regeering inge
wonnen adviezen ter zake van de intrekkin
van de Huurwetten, heeft de minister van
I arbeid, handel en nijverheid geantwpord:
In October 1924 is aan de besturen" var
49 gemeenten, waar toen nog huurcomn
sies bestonden, die naar het aanvankelijk gt
voelen voor opheffing in aanmerking kwa
men, advies gevraagd; over opheffing. Die
adviezen hebben ten deele geleid tot nader-
correspondentie en tot nader onderzoek. In
den loop van 1924, 1925 en 1926 is in ver
schillende van de 49 gemeenten de hum
commissie opgeheven, tneermalen in afwii
king van de adviezen. Het aantal huurcom
missies was daardoor gedaald tot laatstelijk
16, daaronder de vier groote gemeenten be-
grepen.
In Januari 1925 is aan de besturen der vier
groote gemeenten het gevoelen gevraagd
aangaande buitenwerkmgstelling van de
Huurwetten, dan wel opheffing van de huur
commissie.
Toen de ondergeteekende aan het hoofd
van het departement was gekomen, heeft hij,
na kennis te hebben genomen van de schrii-
telijke adviezen, zich persoonlijk door voor-
lichten door wethouders en anderen, die
krachtens hun ambt in staat waren tot het
geven van advies.
Mededeeling, wanneer al de schriftelijke
adviezen bij het departement zijn ingekotnen.
zou weinig nut hebben. De adviezen waren
voor een groot deel ongunstig. Hier moet ui-
tusschen worden opgemerkt, dat kennis van
de strekking van een advies, zonder dat de
argumenten worden gekend, weinig waarde
bezit. De adviezen'zouden voor een juist oor-
deel in hun geheel moeten worden medegte-
deeld. Hiertegen nu bestaat het algemeen
bezwaar, dat ambtelijke adviezen aan voi-
ledigheid en daardoor aan betrouwbaarheid
verliezen, wanneer kans op mededeeling aan
anderen bestaat. Bovendien blijfct de betrek-
kelijke waarde Van de adviezen uit de vol-
gende feiten. Nadat uit Utrecht een ongunstig
advies was ontvangen, heeft het gemeente-
bestuur eigener beweging de huurcommis-
sie opgeheven. Van het gemeentebestuur van
Delft, dat een ongunstig advies, had uitge-
bracht, werd later een rapport omtvangen.
waaruit bleek, dat schokken niet waren voor-
gekomen. Deze en andere soortgelijke feiten
brachten den ondergeteekende er toe, den
toestand uit en algemeen oogpunt te be
schouwen en dien te toetsen aan de mofie-
ven, die tot het maken van de Huurwetten
hebben geleid, en die uit de memorie van
toelichting tot de Huurcommissiewet woor-
delijk zijn overger.omen in het antwoord, dat
de minister van financien, voorzitter van den
ministerraad, heeft gegeven op de hem ge-
zonden vragen van den heer J. eer Laan.
De conclusie kon geen andere zijn dan dat
die motieven in niet de geringste mate meer
kunnen gelden en dat dterhalve langer voort-
bestaan van de Huurwetten door de omstan-
digheden niet meer gevorderd werd en in
strijd zou zijn met de duidelijk uitgesproken
bedoeling van den wet ge ver.
koorua-!'
IN It DERTABLET
HOET VOIUIT STAAIt
KING
EXTRA STRONG
STROM