DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. van RALEIQH en HE6RA Rijwielen Ilit den Alkmaarschen Raad. No. 78 ffonderd negen en twintigste Taargancr 1927 MAANDAG 28 MAART BeBangrijke fVijsverlaging ZIJDAM 8-9. Tele!. 626. BSaineniland Beethoven. DM numrner oestaaf tm z Madeo. Deze Conranl wordt ELKEN AVOND, behalve ton- en FeesMagen, nftgegeven, Ibonnemenfsprijs bij vooruJtbetaJinj per 3 uaandea voor /2.—franco door feci gebeele Rijk /2.50. AfzonderlQke en bewtysnammen S cents. ,T n nimi. ill—i—n PRIJS DBR OEWONE ADVCRICNTlENi Per rege! 0.25, bfj groote contracten rabat Groote letten oaar plaafsrnfrntn Brfeven franco aan de N.V. Boek- en HandeisdrnkkerQ rjb UERMs, COSTER 6 MO*, Voordam C 9. Directeun O. H. KRAK. Telef.nr. Administratis 3. Tefcfoonnr. Redacfie 33. Postgiro 37060, Uoofdredacteuri Tj. N. AOEMA. (Slot.) Mej. Carels heeft in een keurig speechje nog eens uiteengezet, hoe verderfelijk het is, aan den Armenraadl zijn iniormatrice te ont- nemen. B. en W. mogen in den aanbiedingsbrief der begrooting triomfantelijk meedeeien, dat men hier 1500 udtgespaard heeft, de burge meester mag constateeren, dat het bestuur van den Armemaad zelf besloot in de vaca- ture nhet te voorzien, men komt toch meer en meer tot de overtuiging, dat de zaken zich eenigszins anders hebben toegedxagen. Bet is nu wel gebleken, dat B. en W. in alien gevalle de burgemeester, die tevens voorzitter van den Armenraad is, een zekere pressie op het bestuur heeft uitgeoefend, om in de vacature van informatrice niet te voor zien, een maatregel, die ongetwijfeld tegen het advies van de secretaresse zal zijn ge- nomen. Wij hebben in vorige artikelen al uitvoerig op deze kwestie gewezen en gewaarschuwd tegen een den laatsten tijd weer tot uiting komend streven het Burgerlijk Armbestuur ten koste van den Armenraad te bevoordee- De wet laat evenwel niet toe, dat het cen- traal register op andere wijze wordt bijge- houden dan door een instituut, waarin alle kistellingen op het gebied van maatschappe- lijk hulpbetoon vertegenwoordigd zijn, een instituut, dat slechts organiseerend, bemidde- lend en adviseerend optreedt en niet zelf een Hostelling van weldadigheid is. Organiseeren van het particulier initiahet Jpzake hulpverleening, het bemiddelend op- fceden, het zich volledig op de hoogte stellen van alle nooden en behoeften, het adviseeren van autoriteiten. instellingen en particuheren en het bevorderen van samenwerking is de bijzondere taak van den Armenraad, welke nimmer door een lichaam als het Burgerlijk Armbestuur kan worden overgenomen. Bezuiniging zou daardoor evenmin wor den \erkregen, integendeel. Waar mej. Van Rijn, de steeds zoo actieve secretaresse van den Armenraad, om gezond- heidsredenen binnen afzienbaren tijd haar taal zal neerleggen, waardoor tijdelijk ook de dageiijksche leiding dezer installing ont- hreekt, is er alle reden, nog eens nadrukke- lijk te constateeren, dat de Armenraad een instelling van te groote sociale beteekenis is om het werk daarvan 00k maar op eeniger- lei wijze te bemoeilijken. Het bestuur van den Armenraad zal goed doen, op de eerstvolgende begrooting op- .ftieuw een post van f 1500 voor de onmis- bare informatrice te plaatsen Natuurlijk verheugen wij er ons over, dat de bewaarschool wat meer vrijheid van be- weging heeft gekregen, zooveel zelfs, dat zij - waarschijnlijk in stand gehouden zal kun- nen worden. De heer Westerhof heeft nog een poging gedaan door kunstmatige beperking van het kindertal, de subsidie op een bedlrag van f 36 per leerling te Ixandhaven, en mej. Carels, die tevens als een moderne Jeanne d'' Arc voor de meisjesschool te velde is ge- trokken, heeft eveneens een goed pleidooi voor instandhouding van het bewaarschool- onderwijs geleverd. De choc des opinions deed een tnsschen- voorstel geboren worden, dat ten slotte voor alle partijen aannemelijk scheen en wij ho- pen van harte, dat het bestuur der neutrale bewaarschool er thans al zal het nog wel eenige moeite kosten spoedig in slagen zal, haar begrooting weer sluitend te krijgen. De door B. en W. voorgestelde belasting- perhooging is aanvaard en de beddjven zijn uveer als melkkoetjes beschouwd, die ieder fear meer goudstukken voor de gemeente- [ijke schafkist moeten produceeren. Het debat daarover opende weinig nieuwe gezichtspunten. Het was als alle andere ja- i^n en in het algemeen werd geconclndeerd, dat winstonttrekking aan de bedrijven ge- >orloofd is, zoolang de belastingen h-oog jcijn, de bedrijven niet te dure tarieven be- Efekenen en de arbeidsloonen behoorlijk ge- uoemd kunnen worden. Men kent van vorige begrootingsbeschou- ■wingen onze opinie over deze indirecte hef- flingen. Voomamelijk wat gas en electrischen istroom betreft, zijn wij van meening, dat grootere bedrijfswinst eerder in verlaging dan in verhooging der tarieven zal worden gevonden. Geen belastingheffing is zoo onbMijk, als een indirecte, waarbij van geen progressie, maar eerder van degressie kan worden ge- sproken Het moge waar zijn rooate de heer Sietsma opmeikie dat yre^Dd'dasgen, die zich in Alkmaar vestigen, wel naar den stand der belastingen en niet naar den prijs van gas of stroom vragen, maar het past ons niet als dorp van Potemkin te poseeren en de vreemdelingen na vestiging te laten mer- ken, hoe leelijk zij er bij ons ingeloopen zijn. En bovendien gaat het niet in de eerste plaats om de vreemdelingen, maar om de in- g'ezetenen zelf. Zij worden allereerst door verhoogipg der tarieven getroffen en het blijft onze meening, dat wij juist door verlaging van tarieven tot zoo weinig mogelijk winst makende be drijven moeten komen. Er is geen billijker heffing, om een tekort in de schatkist te dekken, dan een inkomsten- belasting, die van alien naar draagkracht kan worden geheven. De heer Govers is steeds de joviale Vrij- heidsbon er, die in den Raad gaarne van de gezondheid zijner principes getuigt. Als hij vertelt, hoe hij als jongen in 1873 in onze stad is gekomen en even later weer over Alkmaar's belegering en de onthulling van het Vrijheidsbeeld spreekt, krijgt men on- willekeurig den indruk, dat de nestor van on- zen Raad na Alkmaar's ontzet de poorten onzer goede gemeente is binnen gewandeld en daar sindsdien een decoratieve en onmis- bare figuur is geworden. Ongetwijfeld1 is hij een raadslid, dat eigen wenschen aan anderer verlangens onderge- schikt weet te maken en er altijd van door- drongen is, dat hij niet voor zijn eigen ge- noegeri, maar voor dat zijner kiezers in den Raad zit. Men mag hem eens wat conservatief noe- men, de loyale manier, waarop hij zijn oor- deel geeft en de prettige geest, die zijn woor- den steeds in de raadszaal ontketene'n, zou- den hem tot het enfant cheri van den Raad makcn als zijn leeftijd, en vooral zijn nestor- schap, hem niet eerder de rol van pater fami- lias hadden toegewezen. Met een verwijzing naar de splitsing in jongens- en meisjesscholen bij het bijzonder onderwijs heeft hij de instandhouding van de opemoare meisjes U.L.O.-school bepleit onder het motto: Wat gij niet wilt, dat U geschiedt, doe dat 00k aan anderen niet. Geen spreekwoorden van andere zijden zijn in staat zijn gemoedsrust te ver- storen, en zelfs als de beer Vogelaar hem met den splinter en den balk dreigt, kijkt hij zoo zelfvoldaan de raadszaal rond, dat men werkelijk onder den indruk komt, dat er geen spoor van een plinter, laat staan van een balk, in's heeren Govers heldere kijkers te ontdekken is. Niets heeft hem in al die begrootingsver- gaderingen uit zijn evenwicht#gebracht, dan een courantenplaatje van een kalf met drie pooten, een schadelijke speling der natuur, die vanzelfsprekend iederen veehouder ten hoogste moet interesseeren. Er zijn tijdens de discussies eenige op- merkingen gemaa-kt, die waard zijn, nog even onder de aandacht gbracht te worden. Zoo heeft mr. Kusters die dit jaar zeer sober in zijn beschouwingen was be- weerd, dat het college van B. en W. steeds verdeeld was, behalve, wanneer men het openlijk verweet, dat dit het geval is De heer Westerhof heeft mr. Leesberg als een der schuldigen aangewezen, maar het is vanzelfsprekend, dat hier het spreekwoord van den pot en den ketel in alle opzichten van toepassing kan verklaard worden. Trouwens, het komt ons voor, dat iedere wethouder ruiterlijk zal kunnen erkennen, dat hij en met hem zijn fractie over vele zaken een afzonderlijke opvatting heeft. Dat men desondanks gezellig kan samen- werken, bleek uit de rede van den burge meester, die de hoop uitsprak, dat een vol- gende raad hem weer even prettige wet- houders zou leveren als de tegenwoordige dat gedaan had. Bij welke vriendelijkheid de wethouders verschrikt naar den burgemeester keken en daarbij niet was uit te maken, of hun ver- bijstering door het vooruitzicht van een nieuwe vierjarige samenwerking werd ver- oorzaakt, dan wel of zij enkel verbaasd waren, dat een welopgevoed man als de burgemeester met een gezicht of hij het zelf gelooft, zulke tastbare enormiteiten kan ver- kondigen. Van het lddn goed dat nog op onze jour- nalistielce zeef is achtergebleven, vermelden wij;, dat de heer Sietsma een loffelijke po ging heeft gedaan de ongefukken op de Vlot- brug te voorkomen door er op te wijzen, dat het verkeer over die brug en de Friesche brug slechts in een richting moet geleid worden. Na een interpellatie van den heer Veeu bleek, dat de zoogenaamde ongeorganiseer- de drukkers zich thans 00k georganiseerd hebben in een vereeniging van georganiseer- de ongeorganiseerdenHet is geen wonder dat B. en W. die overigens getuige hun fcewond^ring voor het georganiseerd overleg erg voor organisatie zijn, de kluts een beetje kwijt geraakt zijn, zoodat de bestelling van de Alkmaarsdhe schoolsdhriften naar den Bosch toe gegaan is en men van daar wat dunnere kaften en s'echter papier heeft ontvangen dan men tot dusver uit dc stad der Victorie piacht-te krijgen. Natuurlijk heeft 00k oritiek uitgelokt dat de plaatoelijke afdeeling van het Roode Krm.s geen vergunning voor een speldjesdag kon krijgen omdat collecte niet voor t.b.c. bestrijding was terwijl aan een andere organisatie, die evenmin bestrijding der tu berculosa beoogde, daarvoor wel vergunning werd gegeven. De heer Van Drunen heeft niet nader aan gegeven welke andere organisatie hij bedoeid heeft. Is zijn klacht juist wij gelooven, dat de burgemeester er niet op geamtwoord heeft dan is hier o.i. voor het Roode Kruis alleszins reden tot ontstemming. Wij zouden het toejuichen wanneer de ver gunning voor speldjesv-erkoop niet zoo angst- vallig meer aan de bestrijding der tubercul0- se werd vastgekoppeld. Er zijn daarnaast nog zoovele goede wer- ken, die financieelen steun verdienen, dat B. en W. beter zouden doen elke aanivrage af- zonderlijk te beoordeelen. Vermelden wij nog dat zooals natuur lijk al lang bekend is het zwaard van Da mocles ten slotte op de hoof den der a rme ge meente- amtotenaren is neergevallen, maar dat de heer Westerhof als een modeme Sint Joris te paard1 gestegen is om den draak der verkapte l'oonsverlaging te doorsteken. Geoood heeft hij het dier niet maar wel zoo weerloos gemaakt, dat het zijn prooi tot 1 April a.s. niet meer lastig zal vallen. Of de eigenaren der gebouwde eigendom- men voor deze ridderlijke daad erg dank- baar rijn is de groote vraag, aangezien zij er door een belastingverhooging van 4 op 4 H procent de kosten van moeten betaien. Al heeft de Raad de door de soc. dem. ge- stelde motie inzake arbeiders-woningbouw verworpen, de geringe toename van ons zie Iental in het afgeloopen jaar en de daarme- de gepaard gaande woningbouw aan de ver- keerde zijde van de grens tusschen Oudorp en Alkmaar, zal menig edelachtbare toch wel eens tot nadenken stemmen. Er moet op het gebied van arbeiderswo- ningbouw nog heel wat meer gedaan worden dan thans vrijwillig door particuliere bou- wers gepresteerd wordt, ware het alleen al om een einde te maken aan het bewonen van huizen en kamertjes, die daarvoor totaal om- geschikt moeten worden geoordeel'd. Het voorheeld dat destijds op het oude Scharloo is gegeven moet nog op heel wat andere plaatsen in onze stad worden nage- volgd. Wanneer van de zijide van Gemeentewer- ken elken Zaterdagavond een krotwoning in brand werd gestoken zouden wij over ander- half jaar niet alleen voor volksvermaak maar 00k voor volkshygiene gezorgd' hebben. Bij voldcenden bouw van goede arbeiders- huizen zou dan aan het bestaan der ergerlijk- ste woningtoestanden een einde gemaakt zijn. De heer Geels heeft uitgevonden, dat de gemeente jaarlijks 40.000 kan verdienen als de Bergerhout met huizen bebouwd wordt met menschen bebouwd, zei de heer Geels eerst Met verheffing van stem en in den toon waarop gewoontijk het evangelic wordt ver- kopdigd heeft wethouder Ringers verklaard, dat de Bergerhout een vaderlijik erfdeel is, dat niet verkocht mag worden. Wie den wethouder kent begrijpt wel hoe hij die woordem heeft uiigesproken. Wij heb ben laatst hooren beweren, dat hij in staat was het diepst van rijn ziel in een rioolput te leggen, en men krijgt onwiltekeurig een bevlieging van vaderlandsliefde als men hem over ons ouderlijk erfdeel hoort spreken. Maar intusschen is heel Al'lonaar ons va- derlijk erfdeel en wij zijn erg benieuwd naar het uitbreidingsplan om eens te zien hoeveel daarvan in andere stadsgedeelten voor ver- koop en bebouwing beschikbaar gesteld wordt. Koningsweg en Visscherslaan worden op- nieuw gcplaveid, zij het dan 00k met het oude steenmateriaal Waar de sociaal-demo- a'aten tegen aspha-lieering zijn, zal de heer Van Drunen, die dagelijks den Koningsweg moet passeeren, natuurlijk tegen de keibestra- ting geen bezwaar hebben, temeer nu de wet houder in een royale bui de toezegging deed, dat hij de kapotre keien door betere zal ver- vangcn. Van welke fabriek deze afkomstjg rijn en wie ze daar, uit een oogpunt van verantwoor- delijkheid, zal gaan bekiiken, zijn vragen die beter voor een prijsraadsel gebruikt kunnen worden. Vermelden wij ten slotte, dat de Rootoren- brug voor 42000 verbeterd zal worden kon dit groote bedrag niet over enkele dienst- jaren verdeeld worden? dat het grondhe- drijf voorloopig voor een jaar 22000 aan die gemeente zal moeten verschaffen het betaalt toch altijd alleen maar in theorie dat de politiebonden voortaan over de rechtspositie der korpsleden geconsufteerd zullen worden, dat aan-het standbeeld van Truitje Toussaint tot dusver negen raadsle- den trekken die het weg willen hebbea en ne gen anderen, die't op zijn plaats willen hou- den, dan eindigen wij met de verblijdende mededeeling, dat het Stedelijk Muziekkorps in stand zal blljven. Wat met muziek emdigt geeft altijd een vreugdig slot en het is alleen maar jammer dat er enkele dissonanten gehooird zullen wor den daar de particuliere korpsen door de wei- gering hun subsidie te verleenen niet in een blijde fanfarestemming zullen verkeeren. Men meldt uit Amsterdam aan de N. R Crt.: Daar moge dan op dezen gedenk-waardigen 2bsten Maart ter herinnering aan het ver- sdheiden van Beethoven 100 jaar geleden te Weenen vertegenwoordigers uit alle deelen der beschaafde wereld zijn samengekomen om hulde te brengen aan den onsterfelijken mees- ter, treffender en indrukwekkender dan de eer. die hier in Amsterdam hedenavond aan Beet- hoven is bewezen, kan moellijk worden ge- dacht. Willem Mengelberg heeft met het Toon- kunstkoor, het Concertgebouworkest, en een voortreffelijfc solisten-kwartet, bestaandc uit de dames Lotte Leonard, Eva Liebenberg en de heeren Louis van Tuilder en Thorn. Denijs op het eenvoudig versierde podium van het concertgebouw een uitvoering van de Missa Solemn!s gegeven, die in grootschheid en ver- hevenheid van uitdrukking bezwaarlijk zal kunnen worden geevenaard. In dit korte voorbericht zij voorts slechts vermeld, dat de ontzaglijke spanning, die on- afgebroken tijdens deze uitvoering heerschte," ontladen werd in een bijna ademlooze stilte, die gedurende geruimen tijd na afloop aan- hield en door geen applaus werd onderbro- ken. Plechtige herdenking in de resideritie. Op bijzondiere en plechtige wijze heeft de Co-operatie Zaterdagavond in het Gebouw voor K. en W. de nagedachtenis van Ludwig von Beethoven geeerd, niet alleen door dat zij de „Fidelio", de eenige opera van dezen grootmeester der toonkunst deed opvoeren, maar ook omdat zij, voordat de opvoering be- gon, op pieteitvolle wijze uiting heeft willen geven aan de gevoelens der velen, voor wie Beethoven's muziek een eeuwige bron van kunstgenot zal zijn en blljven. De herdfenking begon met het ten gehoore brengen van „Die E'hre Gottes aus des Na tuur'door sopraan (mevr. Poolman-Meiss- ner), koor en orkest. De heer A. F. L. Faubel betrad vervolgens het tooneel en bracht in een korte rede het le- ven en werk van Beethoven in herinnering. Hij schetste Beethoven als componist en als een goed mensch, wien hij eerbiedige hulde bracht. Spr. wees voorts op de tctstandkoming van enkele van Beethoven's werken, o.a. de Mond- sdheisonate, welke, terwijl de redenaar rijn toespraak onderbrak, ten gehoore werd ge- bracht. Spr. eindigde zijn toespraak met ge- voelvolle woorden van dankbaarheid voor het onvergelijkelijk genie, dat Beethoven was. E>e lichten in de stampvplle zaal gingen daarop uit en nadat op het tooneel een gordijn was weggetrokken, werd de door planten om geven buste van Beethoven richtbaar. Van beide rijdien van het tooneel sdireden lang- zaam twee in het wit gekleede vrouwenfiguren naar het beeld, die elk vol eerbied een palm- tak voor het beeld legden. Onderwijl had het publiek, waaronder wij minister Waszink en burgemieester Patijn opmerkten, rich op ver- zoeik van den heer Faubel van zijn zetels ver- heven en voerde 't orkest, onder leiding van Albert van Raalte. het begin van den treijr- marsch uit de derde symphonic uid ,_a Het waren ontroerende oogenblikken, die door hun soberheid en dieipen ernst grooten indruk maakten. Kort daama begon de „Fidelio" opvoering met mevr. Poolman-Meissner in de titelrol, van Helvoirt Pel als Pizarro en Chris de Vos als Florestan. Voorts deden zich o.a. hooren Magda Litef, Kubbinga en Schultze. Tus- sshen het eerste en tweede tafereel van het 2e bedrijf speelde het orkest dc derde Leonore- ouverture. De voorstelling had veel sueces. Concert te Maastricht Ook Maastricht heeft een concert ter her; denking van Beethoven gehad. Op het uur dat de componist voor 100 jaar den geest gaf, Monk in de voormalige DominicanenkerV de finale van rijn 7e Symphonie. Een dyooi- sisch feest. Het was de repetitie, die het con cert voorafging en het maakte op dat oogen- blik in het schoone kerkgebouw een diepen in druk. Het concert zelf van hedenavond, gegeven door het Maastrichtsche orkest, stond onder leiding van den diligent Rother uit Wiesba den, die den heldentenor Scherer, eveneens uit de Opera uit Wiesbaden, meegebraeht had. Ten gehoore gebracht rijn: 7e Sympho nie, Ouverture Leonore III, de tenor aria uit Fidel io en de Cydus An die ferae Geliebte. Het is een groot succes geworden. De cfiri- gent kreeg een krans en een bloemstuk, de zanger ontving ook blosmen en tenglotte heeft men ook den leider van het Maastrichtsche orkest, die alles zoo kranig voorbereid had, Henri Hermans, niet vergeten. Ook hem is een krans aangeboden. De herdenkJjtg te Weenen. De correspondent te Weenen meldt: De herdenking in den Wiener Musikverein had een bijzonder karakter. Als even na elf dirigent Weingartner rijn dirigeerstok verheft, is een illuster gezelschap aanwezig. Op den achtergrond van het po dium, te midden van planten, tapijten en dra- perieen, is een groot gipsen borstbeeld van Beethoven geplaatst. De Cantate, ter gelegenheid van den dood van Keizer Josef, is ontstaan in Beethovens jongensjaren te Bonn en heeft voor het groot- ste deel het traditioneele karakter. Toch vindt men ook al de dramatische antecedenten van den lateren Beethoven. Het eerst spreekt Dr. Guido Adler, de grip ze voorzitter van het uitvoerend comite. Hij "begroet in het bijzonder de nakotnelingen van "Beethovens neef, de nakomelingen van rijn adellijke begunstigers en dan de vertegen woordigers van alle vereenigingen, die zijn naam dragen. Bondspresident I>r. Hainisch wordt door het publiek staande verweltomd. Hij legt er den nadruk op, dat Beethoven van rijn 22ste jaar af te Weenen geleefd heeft en er zijn grootste meesterwerken geschapen heeft. Ook releveert hij den invloed van de Weensche cultuur en van het Weensche landschap. De volgendes preker is Bondskanselier Dr. Seipel. Hij verklaart, dat de menschheid na de jaren van oorlog en tweedraclit weer een- heid behoeft en muziek is meer dan iets an ders in staat om deze eemheid tot stand ts brengen. Beethoven is een leider tot idealisme. Tot slot releveert Dr. Seipel Beethovens woor den van liefde: „Alle Menschen werden Brii- der". Na den volgenden spreker, Dr. Schmitz, is het woord aan den burgemeester van Weenen, Dr. Seitz. Hij uit zijn vreugde over het feit, dat er zooveel duizenrien gekomen rijn, die de Elaats, waar Beethoven zoolang gewerkt eeft, betreden wilden. De Weeners streven er naar, waardige erfgenamen te zijn van de groote nalatenschap, die hun geschonken is, maar Weenen is niet alleen een stad van luch- tige liederen en zoetige zangerigheid, en niet alleen de stad van Johann Strauss, maar ook die stad van Gustav Mahler en Beethoven. De volgende spreker is Rijksminister von Keudell, die vooral den nadruk legt op den Faustischen drang in Beethovens schepping, maar die zich altijd in prachtige harmonic weer te bevrijden weet. De Amerikaansche gezant en vertegen- woordiger, Dr. Washburn neemt den vrij- heidszin van Beethoven en Amerika tot thema van rijn korte redevoering. De Belgische minister Vandervelde rele veert Beethovens Vlaamsche afkomst, maar verklaart, dat een genie als Beethoven in de eerste plaats de menschheid behoort. Dan volgt, door stormachtig applaus be groet, Herriot, als tolk vanhet offideele Frankrijk, die verklaart. dat het beste zou zijn te buige^ en te zwijgen. Hij brengt dec ALKHAAiiSCHE COVBANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1927 | | pagina 1