u(q( do Tremmol
die rneumatiek!
Kiptten en Konifnen.
t In en om de hoofdstad.
do TrsTs vdt7 dor?
ILYSMA
Ett bohtdcSL
Krachtvoeder
Varkans
Pluimvee.
SWIFF COMPANY, Ootferdam.
Rechfsiakei?
Verwaarloos nimmer de geringsie aanval
(yan rheumatidk. Die kan u maandenlang
.jpijn en ongomak kosten. Ofschoon weinig
jpenscheni Siji vochtig of ko-ud weer geheel
,vam rheuimatiek bevrijd blijven, behoeft deze
jikwaal niet die kwelling te zip als bet gevaii
jp. De oorzaak is gewoonlijik urinezuur, en
i?ooals bekendi, is h»et de taak der nieren om
BjJit urinezuur en andere schadelijke bestand-
peelen uit het bleed1 te filtreeren. Men kan
Jderhalve in bet algemeen zeggen, dat men
jbevrij'd 'kan bidjiven van rheuimatiek, als de
'oieren gezond1 en geregeld werkcn.
Bij slecht weer en na een gevatte koude,
pi als ongewone inspanning de .nieren ver-
eiwakt heeft, is der'halve de eenige veilige
|,veg om de werking dozer aHertbelangrdjlcste
prganen te vefsterken. Daarvoor wordt geen
/middel sterker aanbevoleni d'an Foster's Rug-
pijn Nieren Pillen, want tenzij de nieren ge-
izond ziin en goed werken, hebt gij kans niet
kvan rheurrtatiek verschoondi te blijven. Ver-
kuim geen kostbaren tijd. Neem Foster's Pil-
flen zoodra gij de minste rbeumatische pijn
jvoeltwek de trage nieren op en versterk ze,
pn,' bevrijd u zoodoende van nierversehijnse-
iJen als rugpijn, spit, ischias, rheuimatiek en
'(doe ellendige urinestoornissen.
Verkrijgbaar (in glasverpakking met gee!
etiket let hier vooral op) bij1 apotheken en
iidrogisten a 1.75 per flacon.
J ccxxx.
fHet gemeentebestuur en de Stadsschouwburg.
Overheid en winkeliersstand.
Ik dien toch nog een en ander neer te
schrijven met bet'rekking tot de geschiedenis,
'die rich in onzen Gemeenteraad heeft afge-
speeld over de bespeling van den Stads-
fschouwburg in de komende drie jaren. Zulks,
omdat het geval werkelijk leerzaam is voor
falle openbare lichamen, die er ooit over zou
den denken een eigen schouwburg of eenigen
kunsttempel van anderen aard te moeten ver-
Ipachten of op „cahier des charges"-voor-
waarden in gebruik af te staan aan dit of
dat gezelschap voor langeren of korteren
ftijd. Want het is in het onderhavige geval
1 wel heel duidelijk gebleken, dat de minister
;i— het was de groote Thorbecke nog wel
:die eens de woorden sprak „dat kunst geen
Regeeringszaak is", nog zoo dwaas niet ge-
redeneerd heeft.
Zooals ik u reeds een paar weken geleden
schreef, hebben de directeuren van het „Ver-
.eenigd Tooneel", de heeren Verkade en Ver-
<beek, gevaarlijk spel gespeeld, toen zij in een
ionbewaakt oogenblik aan de Katholieke frac-
i tie in onzen Raad schriftelijk toezegden, dat
zij er in een nieuwe spel-periode voor zou-
den zorgen, dat geen stukken ten tooneele
zouden worden gebracht, die voor de Katho-
Jieken kwetsend zouden kunnen wezen. Ze
hebben daarmede kans geloopen hun recht
in de komende drie-jaarlijksche periode den
Stadsschouwburg te bespelen, te verliezen.
Een der edelachtbaren, die, toen de zaak
voor de tweede maal in den Raad kwam, zei-
de; ,,dat hij langzamerhand onpasselijk ge-
worden was over alles wat hij er van had
hooren zeggen", had1 het lang niet bij het
verkeerde eind, 't Is werkelijk een akelige ge;,
schiedenis-geweestaan den eenen kant een
tooneel-directie, die, vermoedelijk in de ver-
waehting daarmede Katholieke stemnien te
winnen, zoo nai'ef is geweest niet te begrij-
pen, dat zij zich niet onder censuur kon stel-
1 en van welke politieke partij ook want
daar kwam het feitelijk op neer aan den
anderen kant de mannen eener politieke par
tij, die van menschen, welke voor een goed
deel van hun stem afhankelijk zouden zijn,
een soortgelijke verklaring als degene, die zij
verkregen, hebben willen aanvaarden,
Het is dus hoogst begrijpelijk, dat er stem-
men in den Raad opgingen, die verlangden
aan het „Vereenigd Tooneel" zeker geen ver-
dere concessie te gevendat anderen verlang
den een bespelingsrecht toe ,te staan voor een
jaar slechts en niet weder voor drie jaren;
dat weer anderen wenschten, dat gebroken
zou worden met het systeem van een vasten
bespeler van den Stadsschouwburg. Dat ten
slotte de heeren Verkade en Verbyek den
schouwburg weder voor drie jaren zullen
hebben, danken zij aan wethouder Wibaut,
die hun zulk een verklaring liet teekenen,
waaruit men lezen kan, dat zij nu vrij staan
van elke censuur en die te kennen gaf dat
zij, heewel hij, hetgeen gebeurd was, ook niet
goedkeurde, toch volkomen vertrouwen stelde
in die tooneeldirectie. En toen daama alle
sociaal-democraten en Katholieken <lus voor
het „Vereenigd Tooneel" stemden, waren de-
ze er weer voor drie jaar ze zullen wel
rcoit meer dergelijke beloften aan eenige
Ra'adsfratie doen.
Daarmede is deze zaak als zoodanig uit,
doch bestaan blijft de vraag: moet een ge
meenteraad zich met kunstzaken, tooneel of
wat dan ook bemoeien op zulk een wijze, dat
Icunstgezelschappen eigenlijk van dien Raad
afhankelijk worden? Vroeger ging men ver-
moedelijk veel te ver toen men kunst heele-
maal niet als regeeringszaak beschouwde,
thans is men vervallen in het andere uiterste.
Aan den eenen kant heeft men den zonder-
lingen toestand, dat men belasting op verma-
kelijkheden legt met de bedoeling uit derge
lijke belastingheffingen meerdere kunstinstel-
lingen te kunnen subsidieeren een geven
met de eene hand, terwijl men met de andere
eerst nam aan den anderen kant ziet men,
dat men onder zekere voorwaarden een ge-
izelschap het speelrecht in een stedelijk ge-
bouw geeft met hooge subsidie op den koop
toe.
Dat men vermakelijkheidsbelasting heft is
nog tot daar aan toe, een dergelijke belas-
tingbron is even goed te verdedigen als af
te keuren, af blijft er toch altijd onbillijkheid
bestaan, omdat men lang niet aan alle instel-
lingen, die de belasting opbrengen, subsidie
grcft, maar waarom men een stedelijk ge-
kouw niet' eenvoudig verhuurt, doch aan een
bepaald gezelschap voorkeur geeft, schijnt
op zijn minst zonderling en geeft aanleiding
tot onverkwikkelijke gebeurtenissen als die,
welke wij nu juist in den Raad beleefd heb
ben; het zou nog begrijpelijker zijn, indien
een stadsbestuur er een eigen tboneelgezel-
schap, of een eigen opera, of een eigen stede
lijk orchest op nahield,.al zou dit vermoede-
?ijk in onzen „demokratisehen" tijd weder
hnet.zich brengen aiiaild besiommeringen
over arfieiGsvoorwaaraen, sfakingsrechten,
pensioenregeling, en wat niet al. Maar nog
eens, zulk volledig eigen beheer zou te ver-
dc dig en zijn, wanneer de bedoeling er mede
voorzat iets schitterends op kunstgebied te
„bezitten", dat landgenoot en vreemdeling
trekken ken. Het gebeurde echter heeft m. i.
wel getoond hoe het niet moet zijn en het' zal
niet te verwonderen zijn, wanneer men, als
de nieuwe drie jaar van het „Vereenigd Too
neel" weder om zijn, een nieuwen koers zal
volgen, want al heet dat gezelschap thans
officieel vrij te staan van politieke-partijen-
censuur, in werkelijkheid heeft het al die par-
tijen naar de oogen te zien omdat kunst
thans wgl Regeeringszaak is, althans te Am
sterdam, maar vermoedelijk niet in het be-
lang der kunst.
Er is nog een belangrijke aangelegenheid,
waaraan het stedelijk hestuur zich vroeger
niet, of al heel weinig gelegen liet liggen, ter
wijl daarmede thans wel degelijk rekening
wordt gehouden. Hierbij is geen sprake van
gemeentelijke medezeggenschap, noch van
■gemeentelijke subsidie ik bedoel den win
keliersstand.
Wij hebben te Amst. de dagen gekend toen
de winkeliersstand ten onrechte dunk mij
wel een de middenstand werd genoemd,
aangezien die middenstand nog vele anderen
dan uitsluitend winkeliers omvat ik wil
niet zeggen, niet in tel was, want dat zou te
sterk zijn gezegd, maar toch wel wat erg
achter op werd geschoven. Men had gaarne
den mond vol over de belangen van den ar-
beidersstand en de verbet'eringen, die in zijn
belang noodzakelijk waren, niet geheel ten
onrechte, doch de winkeliersstand werd toch
veronachtzaamd. Het had er veel van of die
goed genoeg v/as om een lang niet onbelang-
rijk deel van de stedelijke belastingen op te
brengen, maar cverigens nam men van zijn
belangen weinig nota.
Toen Heeft men, in het begin dezer eeuw,
zien opkomen een krachtige winkeliersveree-
niging. Mannen uit de rijen der groote win-
kelbedrijven vereenigden zich in het begin
van 1900 tot een „Amsterdamsche Winke-
liersvereeniging", die zich hoe langer hoe
meer gelden deed en die er ook op uit was
zich in den Raad te doen gelden. Een krach
tige eigen parten kon men nog niet vormen
het was nog in de dagen toen er geen
evenred'ige vertegenwoordiging bestond
zoodat de eerste candidaat uit den winkeliers
stand, dien men in den Raad wilde hebben,
moest ondergebracht worden bij de Christe-
lijk-Historische Partij en dan ook onder die
vlag gekczen werd, alhoeAvel hij feitelijk geen
politieke kleur bekende. Later zijn er nog een
paar winkeliers in den Raad gekozen en in
onze dagen heeft men de middenstandspartij,
die eigenlijk de partij der winkeliers is en die
in tfen Raad nu een fractie, zij het dan ook
een zeer bescheidene, slechts uit drie leden
bestaande, heeft. Maar in elk geval, men is
allengs met den winkeliersstand, niet ten on-
rechtse, rekening gaan houden en het beste
bewijs van de groote beteekenis, welke hij in
de hoofdstad in de afgeloopen kwart-eeuw
gekregen heeft, is dezer dagen bewezen toen
men den heer Eduard Gerzon gehuldigd
heeft.
Deze bekende groot-winikelier herdacht
eerst zijn 25-jarig lidmaatschap van onze
Kamer van Koophandel teen hij voor de
eerste maal als zoodanig gekozen werd, wa
ren er die niet begrepen „wat 'n winkelier
nu eigenlijk noodig had onder de vertegen-.
woordigers van den Amsterdamschen han-
del", alsof de winkelhandel iets „minder-
waardigs" was. Maar het is wel bewezen van
hoeveel beteekenis de keuze geweest is de
heer Gerzon heeft een schitterende loopbaan
in de/Kamer van Koophandel achter zich en
men heeft hem onlangs onomwonden ge
toond, dat men zijn arbeid. in dat college
verricht, hoogelijk gewaardeerd heeft.
Maar nog sprekender bewijs van de wijzi-
ging, die in den loop der jaren in de begrip-
pen over het belang van een krachtigen win
keliersstand gekomen is. werd getoond bij de
opening der nieuwe gebouwen, die de ge-
noemde heer Gerzon en diens broeder, als
directeuren der vennootschap, die hun naam
draagt, dezer dagen in gebruik konden stel-
len. Schier elke stad van beteekenis in ons
land weet thans wel, welke belangrijke plaats
de firma Gerzon in het zakenleven inneemt,
maar een kwart-eeuw geeden zou het, geloof
ik, niet denkbaar geweest zijn, dat bij het in
gebruik nemen van magazijnen, zooals de
genoemden exploiteeren, ook al waren die
dan nog zoo groot geweest, de eerste magis-
straat der hoofdstad, wethouders der ge-
meente, een voorzitter der Kamer van Koop
handel, aanwezig geweest zouden zijn. Dat
is nu het geval geweest en we mogen het een
gelukkig teeken des tijds noemen, dat het zoo
is; er ons over verheugen, dat de vooraan-
staanden in het stadsbestuur en in den han-
del officieel deden blijken hoe zeer zij de be
teekenis van een bloeiend winkelbedrijf voor
de stad „beseffen", dat de dagen, toen de
winkeliersstand eigenlijk nog niet voor „vol"
werd aangezien, voor goed voorbij zijn en
dat ook de handelsmannen, die niet hun za-
ken doen in koopmans- of effectenbeurs, doch
in hun winkel-magazijnen, samen een belang-
rijken factor vormen voor den bloei dezer
handelsstad.
SINI SANA.
VOOR DEN KANTONREGHTER.
Zitting van 8 April.
Voor den aanvang dicr openbare zitting
deed ntr. Hoogstra, griffier, mededeeling dat
mr. Cduvee, werteaaim op het bureau van den
amhtenaar van het openbaar Ministerie, was
beeedigd als klerk ten d'ienste van alle Kan-
tongerechten in dit arrondissement.
Door ontstentenis van mr. v. d. Feen de
Lille, (fie zooals reeds is gereleveerd, werd
benoeand tot Suibstituut off. v. Justitie alhier,
werd heden door mr. Couvee het O. M. waai'-
genomen.
OVERTRED1NG VISSCHERIJWET.
(De openbare zitting werd) d'aarop vervolgd
met de vocrzet'ting van een zaakje contra den
binnenvisscher J. K. te Z. en N. Schermer,
die door de veldwaehters Zijlstra en Water-
drinker was geealanceerd, omdat hij zich op
26Januari met een bootje, waarin eenige
schakelnetten, op een water bevond, waarin
hij niet geredhtigd was te visschen. Hij kon
althans geen bewijs van den eigenaar of
rechtheWjeodc vertoonen, Voorts kon hij niet
voldoende aantoonen, dat hij op weg was
naar een vischwater, waarin hij wel gerech-
tigd was te visschen, wijl hem geen andcrei)
weg open stond.
De voortgezette behandeiing leverde niet
veel nieuwe gezichtsipumten op. Althans de
aimbtenaar had geen aanleiding tot een an
dere conclusie te komen dan tot veroordeeling,
zoodat werd gevorderd /.lb boete of 7 da
gen hechtenis met verbeurdlverklaring dec
niet in beslag genomen twee schakelnetten,
bij niet inlevering van den verdaChte te ver-
van'gen door 2 maail /8: boete of 2 maal 4
dagen hechtenis.
De Kantonrechter wensch'te zich echter nog
eens te beraden en heeft de uitspraak bepaald
op heden over 14 dagen.
IN BRIJIKBAARHEID VERMIN'DERDE
MELK.
We kregen vervolgens ook voortzetting
van de verdundemelk-zaak tegen den veehou-
der E. B te Uitgeest, wiens af te leveren
koemclk na gehouden onderzoek was geble
ken niet minder dan 38 procent water te be-
vatten. De verd'achte beweerde bij de eerste
behandeiing dat zijn 12-jarig zoontje buiten
zijn weten die vervalsching had gepleegd.
Heden werd dan gebcord de heer Dijkstra,
keurmeester te Haarlem, die verklaarde, dat
verdachte tegen hem ovgr dat zoontje niet
had gerept, ook niet toen hij eenige dagen na
de inbeslagname verdachte nog eens had1 be-
zocht.
In de door dien afnemer van verdachte af-
geleverde melik werd een vermenging met
water geconstateerd. Toen werden alle leve-
ranciers nagegaan en in de melk door ver
dachte ter aflevering in voorraad werd' de
vervalsching aangetoond.
Verdachte B. beweerde, dat zijn zoontje
eerst later door den mand is gevallen. Hij
ontkende voorts aan den keurmeester .te heb
ben opgegeven dat hij emmerspoelsel bij d:e
mel'k had gevoegd.
De ambtenaar achtte het feit wettig en
overtuigend bewezen en vorderde niet minder
dan f 380 boete of 60 d'agen hechtenis..
Uitspraak over 14 dagen.
OVERTR'EDING ART. 15 DER
MOTOR- EN RIJWIELWET.
De voormalige chauffeur G. L., te Hei'loo
woonachtig, reed op 28 Januari op den Rijks-
straatweg aldaar een zwaar beladen meelkar
acliterop. Hij wilde die kar links passeeren,
doch daar hij eensklaps een uit de andere
richting aankomende auto opmerkte, was hij
verplicht achter de meelkar te blijven rijden.
Door de fliinke vaart die hij had, kon hij zijn
vrachtauto niet tijdig tot stilstand brengen,
vooral niet, omdat een losse plank de werking
van de rem belemmerdie. Hij kwam nu met
den neus van den1 auto tegen de meelkar aan,
terwijl het niet veel scheelde of een fktsrijder,
zekere Schekkerman, uit Alkmaar, die, am
den flinken tegenwind te ontgaan, achter de
meelkar aan peddelde, werd overredten Ge
lukkig tuimelde de man nog ter juister tijd
links met zijn rijwiel buiten de vuurlinie, an-
ders had hij vermoedtelijik een gxoot ongeluk
bekomen.
De al te driftige chauffeur stond heden te-
recht en daar Week dat zijn rem niet voldoen
de had kunnen werken waarvoor h ij ver an 1-
woordfelijk was, werd hij tot 15 boete of 10
dagen hechtenis veroordeeldi.
„U staat bekend als een woest rijder",
merkte de kantonrechter hem nog op.
,,Nu, als een wocste rijder niet, wel flink
op, maar dat kwam door de werkzaamheden",
repliceerde de veroordeelde.
EEN BIJTLUSTIGE HOND.
De heer J. C. D., gedomicilieeid te Castri-
cum, was op 1 Februari nog in het bezit van
c:n herdershond, die, zooals men het noemt,
niet lekker was. De eigenaar had d'an ook ai
aanzegging gehad, dat hij het gevaarlijlce dier
moest muilkorven of vastleggen. E>e bond
werd toen aan de ketting gelegd, maar wist
op gemelden datum te ontsnappen en van d'e
gelegenheid gebruik te maken een op de fiets
voorbij rijdende plcegzuster aan te vliegen,
zoodat zij met haar rijwiel omver werd geke-
geld. Deze escapade beteekende echter voor
het jolige dier zijn doodvonnis. De eigenaar
toch wiide den last niet langer dragen en liet
de hond op staande voct afmaken.
Ni'ettemih moest hij nu toch nog voor d'e
desbctreffende overtreding van het Wetboek
van Strafrecht terecht staan en werd hij ver-
oorcfeeld tot /2.50 boete subsidiair 2 dagen
hechtenis.
ZON'DER NAAM EN ZONDER
REGLEMENT.
De steenenschipper Corn. M. te Alkmaar,
een hardhoorend man, moest zich verant-
woorden, omdat hij in de eerste plaats had
verzuimd op de zijde van zijn schip den naam
van den sehipper en diens woonplaats aan
te doen brengen.
Voorts sou hij niet in fast hezit ain geweest
van een reglement voor de tniinenvaarf, zoo
als is vcorgeschreven.
Een en ander was gcconstaieerd' door de
rijksveldwaehters de Koekcek van Limmen en
Gorter van Akersloot.
De verdachte, met de hand aan het oor, gaf
't feit toe, wat betrof den naam en de woon
plaats. Daarin was nu voorzien. Maar hij
ontkende niet in het bezit van een reglement
te zijn geweest. Dat had hij gekocht bij den
sluiswachter Schot. Ook was de dagvaardimg
fout, wat betrof d'e hoedanigheid van het
schip. Dat was een zeilschip en geen motor-
boot.
Ten einde al die bezwaren eens nader on
der de loupe te brengen, heeft de kantonrech
ter besloten de verderc behandeiing te bepa-
len op 22 Anril.
VERZUIMDE MEDE DEE LING.
De autobus-ondernemer Jan K. uit Zuid-
en Noord-Schermer onderhoudt ook nog een
ongeregelden diensr op Purmerend geduren-
dc de marktdagen. Wie daar van wil profitee-
ren moet zich echter vooraf opgeven. De au-
tobushcuder, meenend'e dat zufks onnoodig
was, had verzuimd van dien dienst mededee-
ling te dcen aan het gemeentebestuur van de
Rijp. Ook had hij daarvan geen melding ge-
maalct in de dagbladen, voor die publicatie
aangewezen. Het gemeentebstuur was echter
van oordeel, dat Jan K. wel tot die aangifte
was verplicht en werd tegen hem door den
veldwachter Van Twuijver proces-verbaal op-
gemaakt.
De kantonrechter stond heden, toen Jan K.
ta'cdnt stond, aan de zijde van het gemeente
bestuur en een einde willende maken aan de
tegenwerking van den verdachte, gaf hij
vriend Jan een boete van 25 of 15 dagen
hecht. aan zijn pantalon.
De veroordeelde toonde zich niet content
en deed toezegging in hooger beroep te zullen
gaan. De bond moest dat maar eens uitzoe-
ken, meend'e hij,.
ONDERM A AT SCHE VISCH IN
VOORRAAD.
De 18-jarigte A. V. te Noordscharwoude,
die zeide pluimveehouder en geen visscher te
zijn, stond terecht ter zake dat door de rijks
veldwaehters Geluk en-Rood is geconstateerd,
dat hij ond'ermaajsche visch in voorraad had.
De verdachte erkende zulks grit, doch beweer
de, dat hij die vischjes noodig had tot nood-
zafcelijke voeding van 1C0O piepkuikens. Hij is
van meening, dat die visch, daarvoor gebe-
zigd, nuttiger gebruikt was, dan dat zij om-
komt in het door fabrieken bedorven slootwa-
ter. De kantonrechter wenschte over deze vis-
scherij-pzz'le zijn licht eens nad'er op te ste-
ken bij de visscherij-inspectie en heeft de zaak
14 d'agen aangehouden.
OM EEN BOUWCREDIET.
De rechtbank te Arnbem heeft bij ver-
vroeging uitspraak gedaan in de zaak van de
gemeente Arnhem contra de R.K. wor.ing-
bouwvereeniging „De Eenvoud" terzake
van deri eisch tot teruv betaling van een aan
die vereeniging betaald bouwerediet van
f 150,408, welk crediet werd teruggevor-
derd, daar de vereeniging geweigerd had,
de statuten in overeenstemming te brengen
met de eischen, door den raad gesteld.
De rechtbank achtte zich in ver'band met
een verzoek van de bouwvereeniging, die het
met uitg.eslo,ten achtte, dat bij een comipari-
tie van partij en voor den redder overeen-
stemming zal worden bereikf, verplicht, een
verscliijning van partijen voor den rechter te
gelasten om een dergelijke overeenstemming
te hevorderen, wat de rechtbank speciaal in
dit geval noodig achtte, omdat mag worden
aanigenomen, dat beide partijen de beharti-
ging van het algemeen belang beoogen bo-
ven 'het eigen belang en zij slechts een ver-
schil hebben over enkele voorWerpen. De
rechtbank gelastte, dat deze comparitie zal
plaats hebben op 30 April.
WAARVAN VALT „DOOD IN DEN DOP"
TOE TE SCHRIJVEN.
IV.
Het 3e artikel over bovenstaand onder-
werp besloot ik met de mededeeling, in en
kele details der verschillende punten welke
in had aangeroerd, te zullen afdalen.
Laat ik dan eerst nog wat over die vita-
minengeschiedenis schrijven. Merkwaardig
is het, dat sommige rassen er een grooter
behoefte aan hebben dan andere. Wilde
hoenders, Yokahama's hebben er al 'n beele
portie van noodig, met de Leghorns en
Wyandottes is dat weer minder het geval,
terwijl de Mechelsche hoenders het blijk-
baar al met heel weinig kunnen stellen.
Men kan n.l. kuikens van de Mechelsche
hoenders's winters veel gemakkelijker op-
fokken dan b.v. van Leghorns en Minorca's.
Op de boerderij welke ik leidde, liepen
een 200 Leghorns en evenveel Barnevelders
op het zelfde terrein, een weidegrond van
uitstekende kwaliteit. Ze waren, in even
groote toomen, in even groote rennen
ondergebracht, eerst een toom Barnevel
ders, dan Leghorns, dan weer Barnevelders,
en zoo om en om, over een lengte van pl.m.
200 meter. Merkwaardig was het, dat de
Barnevelders de rennen altijd kort hielden
en in d e Leghornrennen af en toe een
schaap gezet, moest worden, om als maaier
dienst te doen. De Barnevelders hadden
blijkbaar meer behoefte aan klaver en gras
(vitaminen en minerale zouten), dan de Leg
horns,
Vitaminen, 's winters in den vorm van ge-
kiemde haver en groenvoer toegediend, zul
len in het kippenliphaam niet zoo goed tot
hun recht komen, als dit in het voorjaar en
's zomers het geval is, omdat alleen onder
invloed van het voile zonlicht het lichaam in
staat is de in het groenvoer voorkomende
vitaminen zoo volledig mogelijk op te ne
men.
Een sterke winterleg en en opsluiting in
de weinig zonrijke wintermaanden in hok-
ken, waar de zon vrijwel geen toegang
heeft, vermindert de vitaliteit der hoenders
zoodanig, dat een volledige vertering van
het voedsel niet mogelijk is, er minder vita
minen uit worden vrij gemaakt en dus ook
minder vitaminen het lichaam ten goede
komen.
Door een onderzoek van de laatste jaren
is ook nog de waarschijnlijkheid aange
toond dat een tekort aan vitaminen ter-
stond te merken is aan een lager gehalte
van die stoffen in het lichaam, die de Kool-
hydnten Ivo.oraaaieiijk io jJranenJ ver-
HET
BEKENDE
SUPER1EURE
voor
M
INUCHTINGEN. MONSTERS, etc.
branden tot voor het lichaam opneembare
stoffen. Er treedt dan een met suikerziekte
te vergelijken toestand op.
Hoe meer nu de voorraad aan vitaminen,
door een onvoldoende aanvoer daarvan,
uitgeput raakt, des te slechter kan het dier
de koolhydraten van het hardvoer benutten,
hetgeen uiteraard eenige storing in de
functie van verschillende weefsels en orga-
nen teweeg brengt. Voert men op dat sta-
dium, denkende z n kippen goed te doen,
rnCrx" ^raan' ^us nol> meer onverteerbare
stoffen, dan verergert de kwaal, inplaats
dat er een verbetering optreedt.
Zeer verklaarbaar is het nu ook, dat er
meestal eenige voorloopers zijn, bij wie de
avitaminose spoediger optreedt dan bij de
rest van den koppel, omdat zulke dieren,
door de een of andere oorzaak (ziekle, on
voldoende spijsvertering) een minderen vi-
taminenvoorraad .hadden dan de overige
koppelgenooten.
Nu is er den laatsten tijd van levertraan
te veel goed en te veel kwaad verteld. Van
beide kanten is overdreven, het laatste was
trouwen- ook een gevolg van het eerste.
Maar met de wetenschap, dat levertraan in
zulke gevallen uitstekend dienst kan doen,
omdat het de A-vitaminen bevat waaraan
het kippenlichaam dan een tekort heeft,
raad ik rustig aan: Geef ze gedurende de
maanden September tot en met Februari
een prima kwaliteit levertraan. Slechts een
paar maal per week en 1 eetlepel per 10
kippen, gemengd door het hardvoer, in een
lange trog, 's avonds voor het op stok gaan.
In de praktijk heb ik gezien, dat dit perfect
werkt. Voorts is uit proeven opvallend dui
delijk gebleken, dat men onder de zoo juist
genoemde voorwaarden, aan klaver en ge-
kiemde haver, die toch ook vitaminen be-
vatten welke in de levertraan voorkomt,
lang niet zooveel had als aan laatstgenoem-
de stof.
In no. 2 van deze artikelenserie heb ik
gezegd, dat de hoenders zelf geen vitaminen
kunnen vormen, dat ze deze uit het voer
moeten opnemen doch dat ze er wel een
reserve-voorraad van kunnen aanleggen
wanneer de aanvoer er van n.l. grooter is,
dan de directe behoefte.
Toch schijnt niet de geheele voorraad te
kunnen worden vastgehouden, althans heeft
men vastgesteld, dat in de urine en in de
maag- en darmsappen van dieren, die ol-
doende vitaminen konden opnemen even-
eens van die stof voorkwam, 't geen niet het
geval was bij dieren die een vitaminen-armc
voedering verkregen. De B-vitamine schijnt
het minst gemakkelijk vastgehouden te
kunnen worden.
Ten slotte wil ik nog even op de fele
kleur van pooten en snavel wijzen, alchans
van die hoenders waarvan dat een rasken-
merk is. Men heeft wel eens gemeend, dat
dit op een aanwezigheid van vitaminen
duidde en dit verklaard, door de redenee-
ring, dat bij een hoogen leg, dus ook een
hoogen afzet van vitaminen, die gele kleur
gedeeltelijk of geheel verdween. Proeven
hebben alweer aangetoond, dat zulks niet
het geval is, dat die gele kleur te danken is
aan xantophyll, een stof welke uit groen
voer en gele mais wordt opgenomen en dus
wel naast de vitamine A voorkomt.
Na deze detailleering van verschillende
dingen welke ik in mijn vorig artikel be-
handelde, ga ik naar andere oorzaken van
,,dood in den dop" over.
Pr'CBwiifcSaal nicuws
UIT KOEDIJK,
Donderdagavond werd in onze Ned. Nerv.
Kerk een gemeente-avond gehouden, onder
leiding van Ds. A. J. P. Boeke, van Schoorl
onzen consulent, waarbij aanwezig was de
afd. Schoorl van den V.C.J.B. Doel was te
trachten in onze gemeente een afdeeling op
riohten. Met de projectie-lantaarn werd het
werk en het leven van den V.C.J.B. verduide-
duidelijk naar voren kwarn het mooie werk
diuidlijik naar voren kwaai. Het mooie werk
en de opvoedende kracht van den Jeugdbond
Nadat uit de gemeente een bespreking werd
uitgelokt en vragen waren gedaan, werdee
door den voorzitter der afdeeling Schoorl
eenige dnliehtingem gegeven.
H ierna werd door onzen predikant een over-
zidht gegeven van het wer'k der Zondags-
school, waarbij naar voren kwam, dat spreek-
ster het werk met 80 leerlingen haast niet af
kan en gaarne uit de gemeente eenige mede-
werking zou willen cntvanigen. Enkele toe-
zeggingen werden gedaan, en gezien de aan-
wezige jongeren is het vermoeden .gewettigd
dat er ook een afd van de V. C. J. B. kan ko
men.
Bij het Sluiten sprak Ds. Boeke de hoop uit
dat het zaad van dozen avond vrucht mag
dragen.
UIT AKERSLOOT.
Bij de gehouden stemming voor de Prov.
Staten zijn in deze gemeente uitgebracht:
806 stemmen, waarvan 10 van onwaarde. Op
lijst 2 waren uitgebracht 47 stemmen,, op lijst
drie 50 st., op lijst vier 7 st., op lijst acht 5 St..
op lijst tien 2 st., op lijst elf 200 st., op lijst
dertien 1 st., op lijst veertien 27 st., op lijst
vijftien 446 st., en op lijst zesbtien 11 st.
UIT WIER1NGERWAARD.
De rijksveldwacbter s. Voskuil, alhier,
wordt met ingang van 21 April overgeplaatst
naar Amsterdam, terwijl'de rijksveldwacht"'"
E. van der Welle van Amsterdam naar hier
gaau
i-pV
V"
f 50 KILOS NET
I'.Vj'i/
GUARANTEED
MINIMUM ANALYSIS®
PROTEIN
w, FAT5
PH05PHATE5
NOUSTRJA ARGENTINA
(Slot volgt).
