DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. ¥o@r het BJeutrale Gen!rale Ziekenhiiis. No. H9 Honderd negen en twrnfisrste Jaarpaig 1927. Afcoanemeftisprljs *>U voomitlbetaling per 3 mtmiiflen f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct Advertentlepr, 25 ct p. regel, &rootere letters tutor Brieyen franco H.V« Boek- m Handelsdr. v.it Herns. Coster Zoon, Voordam C9, TeL Adininistr. Ko. 3. Eedactle S* ft& ZATERBAG 21 MEI. Be uitslag' der Raadsver- kfezingeji. OH nmrnner besfaat off 3 bladen. Directeur: G. H. KRAK. Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA. msm Wij ontvingen deze week de volgende Aijdragen voor de 3e en laatste inzameling ten bate van het Neutrale Centrale Zieken- huis: Een Vrijgere'.JJn f, 1. JLJit dankbaarheid dat wij zelf zoo weinig ziek zijn Een Vrijgezel N. N Mevr. M. A. B. te Haarlem 10.- - Een kinderjuffrouw 2.50 Herv. Diaconie te Z.-Schar- woude (extra bijdrage) 50. Opbrengst verloting van 'n oiet te noemen meubelstuk 9. Een hnismoeder 1. Een huisvader 1. Een huismoeder 1. Door twee aardige raeisjes opgespaard Zondagsgeld 1.50 E. E. nit dankbaarheid voor de overwinning van de S D. A. P.. 99 I* D. H. J99 5. De betwiste an tor it naai Warmenhuizen 10. Een gewonnen weddenschap 2.50 Nog een gewonnen wed denschap Opgehaald door Willy op de tronwpartij van Oom Piet en Tante Annie 7.52^2 Twee pagekopjes van den Langendijk1. Van eenige bruine jongens 4.06 Uit een kaartpotje 1.85 Familie L., „Botje bij Botje" 5. Mevrouw B1.— Mej. B. 1 Van een Zilveren bruidspaar 2.50 Van moeder en Marie uit blijdschap over de nieuwe woning1. Trijntje M. 1. Totaal f 128.431/2 Bij den penningmeester van het hoofd- comite, mr. Moens alhier, is ditmaal inge- komen: Mevr. H- O. te Zutfen 5. H. J. H. te A2.50 Sam en 7.50 De vorige week was bijeen 4925,06V2 Bijgevoegd van beide inza- melingen 135.93V2 In totaal dtis thans: 5061. Laten wij allereerst dankbaar constatee- ren, dat wij over de helft zijn gekomen. Deze laatste inzameling, door sommige pessimisten een onbegonnen werk ge- noemd, is dus voor de helft voltooid. Een goed begin is het halve werk, zegt een spreekwoord, maar zoo gemakkelijk gaat het toch niet, want wij hebben na het goede begin nog heel wat weken op het gemoed van onze lezers moeten werken om tot dit halve resultaat te kunnen komen. Evenwel, wie ovei; de helft is, krijgt ver- tronwen in den goeden afloop en wij reke- nen er nu ten stelligste op, dat alien, die on? dit ziekenhuis wenschen, ons tot het einde toe zullen bijstaan. Het gaat nog maar om een paar duizend gulden en het blijft aftijd mogelijk, dat de een of andere philantroop ons nog eens met een bijzondere bijdrage zal verrassen. Het eenige wat ons wel eens een beetje angstig maakt, is, dat deze wekelijksche verantwoording bij vele menschen een slui- merend dichterstalent wakker roept. Het aantal verzen waarin guldens en rijksdaalders verpakt worden, groeit met de week en wanneer wij al deze proeven van heel en half geslaagde dichtkunst pu- bliceerden, zouden wij kans loopen een letterkundig blad van twijfelachtige re- putatie te worden, wat natuurlijk geenszins de bedoeling van onze enthousiaste dich- ters- medestrijders kan zijn. Laten wij uit de deze week ontvangen poetische ontboezemingen slechts deze ons uit het hart gegrepen dichtregelen van een vrijgezeHin publiceeren: Ik sluit hierbij een gulden in Van een Alkmaarsche vrijgezellin, In de hoop, dat alle vrijgczellinnen zich niet langer zullen bedenken, Om een gave aan het a.s. Ziekenhuis te sthenken. Critici heoben misschien heel wat op maat of njm aan te merken, maar de bedoe- liflg is goed en de gulden die er in verpakt was is 00k goed en dat is tenslotte de hoofdzaak. Mochten wij iets voor de goede geefster kunnen doen, b.v. door haar in kennis te brengen met den vrijgezel die 00k een gul den gestuurd heeft, dan zijn wij te alien tijde gaarne tot wederdienst bereid. Twee meisjes hebben haar Zondagsgeld opgespaard. Ze hebben zich zelf al „aar- dig" genoemd, dus we behoeven dat niet meer naar voren te brengen. Het spreekt van zelf, dat wij de gaven, die van een ze- kere zelfopoffering getuigen, nog meer dan andere waardeeren. Twee huismoeders en een huisvader heb ben deze week de ingeving van hun goede hart gevolgd en dat er 00k buiten Alkmaar nog belangstelling voor het nobele doel bestaat, bewijzen de bijdragen van eenige bruine jongens en van twee pagekopjes van den Langendijk. Tot onzen spijt moeten wij mededeelen, dat wij van den uitslag der verkiezingen meer voordeel voor het ziekenhuis ver- wacht hadden. Er is nog maar voor een gulden dank baarheid van de S. D. A. P. binnengeko- men, benevens 3.50 aan gewonnen wed- denschappen waarvoor wij, als wij ons niet vergissen, den heer Thomsen een bij- zonder woord van dank kunnen brengen, al zal dit raadslid er wellicht zelf niets van weten, dat zijn al of niet herkiezing hier en daar tot interessante weddenschappen geleid heeft. Intusschen houden wij ons voor de op brengst van alle nog niet uitbetaalde wed denschappen ten zeerste aanbevolen. Een beroep op de vrijgezellen zullen we maar achterwege laten. Er heeft er zich deze week maar een aan- gemeld en de ondervinding heeft ons nu wel geleerd, dat in hoofdzaak de vrouwen, en onder haar voornamelijk zij, die het't slechtste missen kunnen, tot onze beste me- dewerksters kunnen gerekend worden. Op alle vrouwen, die voor zich zelf moe ten zorgen doen wij ditmaal een beroep, den nalatigen vrijgezellen de volgende week eens te toonen, dat geen inkomen zoo klein is, of er kan altijd nog wel iets voor een goed en nobel doel worden afgezon- derd. Er bestaat een oude gravure met het onderschrift„Na den strijd", waarop men een totaal verwoest slagveld met lijken van mencslien en paarden ziet, terwijl hier en daar soldaten bezig zijn de gewonden te ver- binden of naar het hospitaal te vervoeren. Zoo'n slagveld-indruk heeft Alkmaar Woensdagavond niet gemaakt, hoewel de aanblik van volgeplakte openbare gebouwen, van luidruchtige of ontevreden kiezers en de fanfaremuziek der overwinnende groepen wel de overtuiging gaven, dat er verwoed is ge- streden. Politieke dooden vielen er ook te betreuren, al lagen zij niet over markten en straten ver- spreid. Gewond waren er alleen maar eenige hunner partijen, die overigens haar best ge- d'aan hebben, dat zoo goed mogelijk voor de kiezers verborgen te houden. De overwinnaars lieten zich natuurlijk duchtig gelden. De generaal der roode troepen, dankbaar voor de winst van een zesden raadszetel, had onmiddellijk nadat de vcor hem zoo glorieuse uitslag bekend was, een optocht georgani- seerd en achter de muziek van „Excelsior" marcheerde even later generaal Westerh A met zijn vijf nieuwe maarschalkcn, waarbij zich de vrouwenclub en honderden geestver- wanten aansloten, om alom den volke te ver- kondiigen, dat de Alkmaarsche sociaal-demo- craten op de incest eervolle wijze uit dezen onbloed'igen veldslag te voorsehijn zijn ge komen. De Roomsch-Katholieken belegden eveneens denzelfdcn avond een feestelijke vergadcring, waarop zeer enthousiaste redevoeringen wer- den gehouden. Wat de oorzaak van dit enthousiasme was, ligt eenigszins in het duister, omdat de partij geen enkelen zetel heeft gewonnen en in haar stemmencijfer zelfs beneden de ver- wachting is gebleven. Met Noord-Hollandsch Dagblad verklapt evenwel, dat men algemeen verheugd was, omdat de partij stevig haar 6 zetels heeft be- houden Nu maakt het in het zeteltal geen verschil of men het stevig of niet stevig behoudt en we kunnen dus eenvoudig constateeren, dat de Katholieken duchtig gespeechd en geap- plaudisseerd hebben, omdat zij geen enkelen zetel hebben verloren. Wie in den Raad zoo menigmaal de voor- spelling hoort, dat binnen afzienbaren tijd het aantal katholieke stemmen snel meet stij- gen, wie telkens hoort verkondigen, dat onze Provincie een katholieke meerderheid zal krijgen, staat ieder keer weer verbaasd als hij den uitslag der verkiezaogen nagaat. Bij de onlangs gehouden Staten-verkiezing hebben de katholieken niets gewonnen en twee zetels verloren en het Noordi-Holl. Dag blad constateerde den volgenden dag, diat men over het algemeen heel tevred'en mocht zijn. Ook nu bleef, ondanks alle voorspel'lin- gen, het aantal katholieke stemmen beneden de verwachting, maar toch werd er een en thousiaste feestvergadering gehouden en het Noord-Holl. Dagblad heeft opnieuw gepubli- ceerd, dat deze uitslag voorzeker bevredigend is en dat men den toestand naar omstandig- heden „redelijk wel" kan noemen. Wij mogen ze wel, die optimisten, die van alles de zonzijde zien, die altijd succes voor- spellen en zelfs bij het verlies van een zetel nog enthousiast blijken, omdat zij er geen twee of drie hebben verloren'. De Vrijzinnig-Democraten zijn er ditmaal best afgekomen en kregen heel wat meer stemmen dan in 1923, dank zij waarschijnlijk het feit dat de heer Englander als gewoon soldaat in hun gelederen marcheerde. Nu de middenstandsvereenigingen besloten hadden zooveel mogelijk de winkeliers te steunen, heeft de heer Englander zijn partij een 275-tal stemmen aangebracht, die men daar en waar trouwens niet? heel best heeft kunnen gebruiken. De Christelijk-Historischen, die de vorige maand bij de verkiezing voor de Prov. Staten zoo'n bitter sleclit figuur maakten, hebben zich aardig hersteld, al bleef hun stemmental ondanks het grooter aantal kiezers, nog bene den dat van 1923. Was het in April te vreezen, dat de soc.- democraten hun zesden zietel te hunnen koste zouden behalen, thans bleken zij een zoo voldoende overschot te hebben, dat zij hnn tweeden raadszetel konden behouden. De eenige partij, die zeer gehavend uit den strijd is gekomen, is de Vrijheidsbond1, wat trouwens wel te voorspelden was. Niet een der candidaten behaalde den kies- deeler en had een zekere groep er ditmaal geen eer in gesteld den heer Thomsen coute que ooute in den Raad te brengen, waren er voor hem geen propagandisten aan het werk getogen, was men niet op huisbezoek ge- gaan en had men geen handteekeniingen ver- zameld, dan zou ook de heer Thomsen als een gewone candidaat uit den strijd te voor sehijn zijn gekomen en was het zelfs de vraag geweest of de Vrijheidsbond het wel tot meer dan een zetel had kunnen brengen. Vast staat wel, dat vele Vrijheidsbonders ditmaal hun stem aan de Christelijk-Histori schen, de Vrijzinnig-Democraten of de Soci- aal-Democraten hebben gegeven. De reden van dit alles is niet ver te zoe- ken. Wat in zichzelf verdeeld is, kan niet be- staan. De wrijving tusschen raadlsleden onderling, de geschillen tusschen raadsleden en kiezers, de vergaderingen waarin candidaten nu eens verontwaardigd van de lijst gevoerd en even later weer spontaan er op gebracht werden, hebben niet nagelaten velen van den Vrij heidsbond afkeerig te maken. Heel wat trouwe Vrijheidsbonders, voor namelijk de voorstanders van het openbaar onderwijs, hebben zich in het afgeloopen vierjarig tijdvak niet met de houding hunner vertrouwensmannen in den Raad kunnen ver- eenigen. Het begon met de Handelsschool-kwestie en werd vervolgd met Mulo-school, Bewaar- school en Lyceum, waarbij tevens over een zeker conservatisme geklaagd werd. wat overal deed verlangen, dat er eens nieuwer en jonger bloed in onze vertegenwoordiging zou komen. In de dagen der Handelssehool-beroering hebben diverse Vrijheidsbonders den wensch uitgesproken, dat het afdeelimgsbestuur een vergadering zou beleggen, waarop de raads leden en hun kiezers van gedachten konden wisselen, opdat de afgevaardigden zich meer naar den wil der partijleden zouden kunnen gedragen. Het afdeelingsbestuuir schijnt toen hoog- hartig de stelling verkondigd te hebben, dat er voor een dergelijke vergadering geen en- kele reden was, aangezien de Vrijheidsbond- sche raadsleden volkomen zelfstandig waren en voile vrijheid van optreden hadden. Waartoe deze vrijheid ten slotte geleid heeft, is thans wel gebleken. Een zetel is reeds verloren gegaan en het is te hopen, dat voor de tweede verdwijnt, het afdeelingsbestuur eens zal inzien, dat een voortdurend contact tusschen de raads leden en hun kiezers en een wat minder zelf standig optreden van eerstgenoemden voor de partij wel degelijik van beteekenis zijn. Als protest tegen het afdeelingsbestuur heeft een groep burgers zich beijverd den heer Thomsen met voorkeurstemmen in den raad te brengien. Niet altijd zal een dergetijike kracbt- en wraakproef hetzelfde succes nebben en wan neer de heeren Govers en Thomsen voortaan niet beter rekening met het verlangen van vele VrijheidSbondsche kiezers houden, is het te verwaehten, dat de afdeeling een volgende maa! nog heel wat meer stemmen dan thans naar andere partijen zal zien verdwijnen. De antbrevoktionnairen zijn in Alkmaar zoo weinig talrijk, dat het tegen de verkie zingen altijd een waken en bidden is of de groep al dan niet nog 75 pCt. van den kies- deeler zal halen. Ook ditmaal is dit weer ternauwernood ge- lukt en is de heer Sluis op het laatste oogen- blik als een extra verrassing onze raaiszaal komen binnenrollen. Hij is in politiek opzicht bet wat verwaar- loosde kind, dat bij den grooten vierjaarlijk- schen overgaog telkens op het punt staat te blijven zitten, maar ten slotte door een mede- lijdend onderwijizer nog uit de achterblijvers wordt weggehaald, om in de volgende klas.se te women meegenomen. Evenwel, hij dankt dat uitsluitend aan het gering aantal zijner politieke geestverwanien Hij is in werkelijkheid heel wat verstandi- ger en heel wat eerlijker dan vele zijner mede- edelachtbaren en ware hij niet steeds zoo conservatief en' zoo frere compagnon met de Kath. raadsfractie wij zouden wenschen, dat er in het Alkmaarsche politieke vaar- water nog veel meer sluizen dan thans te be- speuren vielen. De middenstandsvereenigingen hadden ditmaal besloten, voornamelijk die candida ten te steunen, die hun belangen het beste zouden behartigen. Vandaar, dat er in onze courant speciale advertenties ter aanbeveling van de heeren Cloeck, Englander en Stoutjesdijik zijn ver- schenen. De heer Englander is in dezen midden- standschen wedloop met 275 punten als no. 1 aangekomen. Na hem volgde de heer Stout- jesdijk met 109 punten en tenslotte de heer Cloeck, die een troostprij? met 87 punten heeft verkregen. De R.-Kath. Volkspartijers brachten het tot 187 en de „Anti-Stemdwan'gers" tot 220. De stemmen van beide groepen zijn practisch verloren gegaan, maar wij veronderstellen, dat hun optreden meer een protest demon- stratie dan een crnstige poging tot zetel- verovering geweest is. Bij de voiige raadsverkiezingen werden 11459 geldige stemmen uitgebracht en thans 12C90. Trek'ken wij hiervan de 220 anti-stemdwan- menschen af, die de vorige maal waar schijnlijk onder de thuisblijvers behoox-den, dan blijven er 12470 kiezers over, dat is 1.08 maal zooveel als in 1923. Vermenigvuldigen wij de cijfers op de ver- schillende groepen in 1923 uitgebracht nu met 1.08, dan krijgen wij dus het cijfer, dat de partijen thans bij normalen groei mots- ten hebben. Daarachter laten wij dan als laatste cijfer volgen het stemmental, dat zij in werkelijk heid hebben gekregen. In 1923 Had nu Is nu moeten zijn AntbRevol. 516 557 537 R.-K. Volkspartij187 S. D. A. P. 3231 3489 3696 Vrijh. Bond 1720 1857 1672 Christ.-Hist. 1231 1329 1141 R.-K. Staatspartij 3733 4031 3862 Vrijz.-Democr. 1028 1110 1375 Reden tot blijdschap hebben dus eigenlijk alleen de Soc.-Demooraten en de Vrijzinnig- Democraten, hoewel de Christ.-Historischen aardig opgehaald hebben van hun inzinking bij de Statenverkiezing van dit jaar, toen er op hen te Alkmaar slechts 976 stemmen uit gebracht werden. Het aantal thuisblijvers vormde ook dit- maail nog een belangrijk percentage. In 1923 bleven ongeveer 1309 kiezers van de stembus weg, thans 1058, hoewel men hierbij nog de anti-stemdwangmensehen kan tellen, dat is de groep van kiezers, die hun afkeer van het stemmen meer in tbeorie, dan in de prac tijk doen uitkomen en die stemmen, om te laten uitkomen, dat zij tegen het stemmen zijn. Wij kunnen ten slotte dit overzicht met en'kele algemeene opmerkingen beeindigen. „Wij gingen" zegt het Noord-Holl Dagblad,,sinds de raadsverkiezingen in 1923 met rond 130 stemmen vooruit, terwijl er 187 stemmen aan de Volkspartij verloren gingen. Telt men aldus het blad deze „min of meer" Roomsche stemmen samen dan mag men den vooruitgang der Katholieken in net algemeen op rond 300 stellen. Dat is een behoorlijke portie". Toen we dit lazen, hebben we toch even onze oogen uitgewreven. In woord en geschrift is de laatste weken van Katholieke zijde herhaaldelijk betoogd, dat de aanhangers der zoogenaamde Volks partij, die met een eigen lijist kwamen, geen katholieken meer genoemd mochten worden. Hun actie was verd'erfelijk, bun candidaten werden bespot, hun vergaderingen werden dood gezwegen. En nutelt men eenvoudig hun stem- men bij de eigen partij en concludeert dan, dat men een behoorlijke portie vooruii is gekomen. Naar wij vernemen is de Vrijheidsbcmd van plan, ter camouflage van zijn verlies een soortgelijke redeneering toe te passen. De afdeeling zal van de verzekering uit- gaao, dat er in Thorbecke's tijd geen sociaal democraten en alleen maar liberalen warm. De sociaal-democraten behooren dus vao huisuit tot de liberalen. Telt men nu de stemmen dezer unin ot meer" liberalen met die van den Vrijheid®-' bond samen, dan komt men in totaal tot 536S stemmen en mag men den vooruitgang dej Vrijheidsbonders in het algemeen op rone 3648 stemmen en 5 zetels stellen. Hoera, leve de Vrijheidsbond! Ten slotte nog iets over d* vergadering^ die de R. Kath. raadsleden en hun kiezers na afloop van den strijd in het cofe van Gijziea hebben gehouden. De heer Van Slingerland heeft daar volgens het verslag van het N. Holl. Dag blad de plechtige belofte afgelegd, dat Of in den Raad nooit den heer Westerhof naar de oogen zal kijken. (Applaus.) „Men zegt wel eens" aldus deze afge- vaardigde „dat men mij nooit hoort in dea Raad. Dit is juist. Waar echter de heer Ku»- ters steeds op welsprekendte wijze de woord. voerder van onze fractie is, acht ik het veelal onnoodig om steeds hetzelfde nog eens na t« zeggen". (Oeen applaus.) Ziedaar de ruiterlijke erkenniag dat de heer Van Slingerland alleen in den Raad zit om voor of tegen te stemmen. Ach, waren alle menschen wijs en deden als de heer van Slingerland. Kunnen ook de sociaal-democratische raadsleden niet openlijk verkondigen, dat de heer Westerhof zoo'n welsprekend woord- voerder van hun fractie is, dat zij het niet noodig vinden na hem ook nog iets in het midden te brengen? Op deze wijze blijven er ten slotte maar enikele woordvoerders over en is er alle kans, dat wij in de zomermaanden kortere raads- vergaderingen en meerdere autotochten naar Bergen aan Zee zullen krijgen. De heer Keesom een der nieuwe slacht- offers voor onze iatere raadsoverzichten heeft reeds biijk gegeven een bumoristisdi raadslid te zijn. Volgens meergenoemde verslag in't N.-H. Dagblad heeft hij op de bewuste kiezersver- gadering onder oorverdoovende hilaritelt ver kondigd, dat zijn naam met een K. begiot en dat men wel eens gezegd heeft, dat men voor de Ka's moet oppassen omdat er ook al een Kusters en een Klaver in den Raad zitten. Hij plaatst dan de nieuwgekozen raads'e- den Kusters, Klaver, Keesom, Woldendorp, Slingerland en Leesberg op een rijtje en leest uit de voorletters hunner namen de volgende zinspreuk: Katholieke Kiezers Kozen IFerke- lijk Sociale Leden. (Applaus.), Uit dat applaus hebben andere partijen Ba ker begrepon, welk succes in een dergelijlc* lettercombinatie zit verscholen. 1 Overal schijnt men thans aan het comht- neeren te zijn gegaan en men verzekert 0na dat de Vrijheidsbond met de heeren Thomsen en Govers naar rerzijdestelling Oeschillen zal streven. De Vrijzinnig-democraten noemen zich met den heer Sietsma en mej. Carels de partij der Serieuze Candidaten, de gecombineerdt Christ-Historischen en Antirevolutionmairen Spelen Voorzichtige Kol met de heeren Sluis, Vogelaar en Ringers en de Soc. dem. geven zich met de heeren Dekker, Westerhof, To. massen, Veen, v. Drunen en Bonsemauitals Democraten, IFerken Tevens Voor Z>uchtige Leiastingverlaging. j Als't allemaal waar want dat zal nog moeten blijken. Laten wij ten slotte vennelden, dat er mi reeds heel wat booze plannen voor de toe* komst gesmeed worden en vele verwachtingen worden gekoesterd, die misschien nooit in vervulling zullen gaan. De heer Westerhof speculeert al op een democralische meerdetlieid waarvoor hij rich wel van de medewerkmg +0" Kath. arbei. dersafgevaardigden en aer beide Vrijrinoigs> democraten' worslelt. f Anderzijds is he* N. Holl. Dagblad erthau* siast over de verkiezing van Mr. Sluu en heeft de heer Leesberg hem Woensds®""®^ in het cafe van Gijzen openlijk „mijn vrietw ons a Her vriend en een trouw vrieod" noemd Het zoet gefluit van den Vogelaar MijW dus niet altijd van -het gelijCjiCmige raaW lid afkomstig. Overigens zullen heel wat fau»vadera tot rust ko'men nu zij n+« meer twee k drk w schiilende verkiezingsmanifesten pro en coat tra op een avond te lezen krijgen, al sullen hun echigenooten het zeker betreuren, dat' de periode van gratis „huishoud"-papier ploi-' seiing beeindigd is geworden. Alkmaar komt weer tot rust m over enketv weken is deze strijd1 weer v.rgeten en wij een nieuwe vierjarige periode vwl sicgen tegemoet. Het is nog te vroeg een traan te pkngyi op het graf van „Hen die vielen", in hoofd zaak om het feit dat deze nog slechts schjjo- dood zi/ en tot September a.s. nog he# wat politirlf kattekwaad kunnen uitvoeren. 1 Als over enkele ma and en een grafrette on hun politiek leven wordt uitgesproken, hope* ook wij nog een bijzonder woord van voor hun fangdurige en gewichtige"ddensb» in het belang onaer gemeante te laten ILRMAARSCHE

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1927 | | pagina 1