DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Cafe-Restaurant van Hotel „NASSAU-6ERGEN"
DANCING.
Bergen.
Midlag-enAvondcMrt
DANCING.
BERGEN AAN ZEE
19JT.
ZATEKDA6
4 JUNI
Voor het Neutrals
Centraie Ziekenhuis.
Alkmaar en de Beroepstooneelisren.
Zaterdag, Zondag en Maandagavond
81. uur
Vanat Z&terdagavond
iederen dag
Honderfl negen en
.borniCTnentsprljs blj ToornlibetoUng per 8 maanden ti.— fr. per post f2.50. Bewjjsn. 5 ct Advertcnticpr. 25 et p. regel, grootero letters
Bricvon franco H.V. Boek- en Handelsdr. yJl Harms. Caster Zoon, Voaritan C9, m Admlulstr. Bo. A K#( a
naar ■>Tm' m id
No. 130
Dit nflffltaei oestaat sit 3 blades.
taring
Dlreefesr: O. H. KRAK.
Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA.
P1NKSTEREN.
De Alkmaarsche Courant zal Maandag
(2en Pinksterdag) NIET VERSCH1JNEN.
DE D1RECT1E.
Wij ontvingen deze week de volgende
bijdragen voor de 3e en laatste inzameling
ten bate van het Neutrale Centraie Zieken
huis.
Restant kaartclub Russen-
weg5.—
„De Roef"10.25
Een onbekende uit Ursem 1.
Twee uur dienst gedaan als
plaatsvervanger bij de stem
ming 1
G. H. S. te's Gravenhage 25.
Nog een onbekende uit
Ursem2.50
Uit den spaarpot van Betsy 2.121/2
10 procent van de rekening
van een correspondent uit
Groot Schermer 3.
Van 3 assistenten 3.
Van een jongedame 1.
Van Hennie, Fietje en Nettie,
als opbrengst van handwer-
ken, gemaakt uit restjes wol
en zijde47.36
Van een beetje pret op een
bruiloft1.10
Uit vreugde over het terug-
ontvangen van een gestolen
fiets i o
Van een zestal ijverige hee-
ren als opbrengst van een te
Warmenhuizen gehouden
collecte 325.75
Totaal 433.081/2
Bij de penriingmeester van het hoofd-
comite, mr. Moens alhier is van L. F. M.
10 binnengekomen.
De vorige week was bijeen 5265.02
Bijgevoegd van beide inza-
melingen443.081/2
In totaal dus thans 5708.101/2
Allereerst een woord van hartelijken
dank aan het ijverige zestal dat te Warmen
huizen nog eens het initiatief tot een col
lecte heeft genomen en zijn moeite met een
zoo schitterend succes bekroond zag.
Een voorbeeld voor vele andere gemeen-
ten die langen tijd niet meer van zich lieten
hooren.
Een oud-stadgenoot uit Den Haag, die
blijkbaar met belangstelling onze inzame
ling volgt, heelt ter aanmoediging 25
gestuurd en wij hopen, dat wij weldra ook
uit andere gemeenten waar oud-stadgenoo-
ten verblijf houden even krachtig aange-
moedigd zullen worden.
Supporters zijn ons steeds van harte
welkom, vooral als zij hun goede wen-
schen, evenals de heer S. dit deed, van een
stevigen postwissel vergezeld laten gaan
Verder natuurlijk een bijzonder woord
van dank aan Hennie, Fietje en Nettie, die
zich deze week dubbel verdienstelijk ge
maakt hebben.
Allereerst door een flinke bijdrage voor
het ziekenhuis te verzamelen en daar naast
door te bewijzen, dat schijnbaar nuttelooze
dingen als oude restjes wol en zijde door
vaardige handen nog in waardevolle arti
kelen kunnen veranderen.
Een onzer correspondenten stond 10
procent van zijn nota voor het ziekenhuis
af, een voorbeeld, dat wij alle anderen
gaarne ter navolging aanbevelen.
Een bijzonder woord van dank aan den
man, die zich zoo volkomen voor de ge-
meenschap opofferde, dat hij niet alleen
bereid was uren lang als stemopnemer
voor de raadsverkiezing dienst te doen
maar bovendien zijn zuur verdiende hono
rarium geheel aan het Ziekenhuis wil af-
staan.
Op een bruiloft is voor 1.10 pret ge
maakt en een bestolen fietseigenaar was
zoo gelukkig dat hij zijn karretje weer te-
rug zag, dat hij 5 voor het Ziekenhuis
wenschte te offeren.
Dank aan alien die daartoe medegewerkt
hebben, behalve aan den dief natuurlijk.
Dat het tijd wordt in Ursem een adres-
boek uit te geven kan blijken uit de omstan-
digheid dat ons vandaar bijna steeds gif-
ten van totaal onbekenden bereiken.
Er schijnt aan die giften lets geheimzin-
nigs verbonden te zijn en eventueele ama
teur-detectives kunnen zich nuttig oefenen
door eens voor ons uit te zoeken van welke
zijde ons deze overigens zeer gewaardeer-
<e bijdragen bereiken.
Verder is er op den Russenweg ten bate
van het Ziekenhuis 5 aan het kaartspel
verloren en ontvingen wij 10.25 uit „De
Roef", zonder nadere aanduiding, die van
een hengelaarsvereeniging, een schippers-
organisatie of misschien ook wel eenvou-
dig van de een of andere kaart- of domino-
club afkomstig kunnen wezen.
Kleine Betsy heeft zich verdienstelijk ge
maakt door een bedrag van 2.121/2 uit
haar steenen spaarvarken te schudden, drie
assistenten hebben zich hun naam ten voile
waardig getoond en last not least is een
aardige jonge dame ons nog een gulden
komen brengen.
Wij hopen, dat haar goede voorbeeld
door nog zeer vele andere aardige jonge
dames gevolgd zal worden en dat
zij dan allemaal de moeite zullen nemen
haar bijdragen persoonlijk op ons bureau
af te dragen.
Beroepen op vrijgezellen of huisvaders
zullen wij ditmaal achterwege laten.
De ondervinding heeft wel geleerd, dat
over het algemeen de eersten wel kunnen
maar niet willen, en de laatsten wel willen
maar niet kunnen. Het huwelijk schijnt de
mannen wel wat meer meegevoel voor an
dere maatschappelijke slachtoffers bij te
brengen.
Wij leven maar weer op hoop van zegen
en doen nogmaals gaarne een berocp op
alien die daarvoor in aanmerking komen,
om duidelijk te bewijzen, dat de tegen-
standers van dit Ziekenhuis het heelemaal
mis hebben als zij beweren, dat de laatste
tienduizend gulden door deze inzameling
niet bij elkaar gebracht zullen worden.
Alkmaar heeft lange jaren het lot van an
dere provinciesteden moeten deelen.
Het is niet groot genoeg om de zekerheid
te garandeeren, dat een goede tooneelvoor-
stelling een voile zaal zal trekken, het ligt
een beetje in een uithoek van ons land, wat
voor vele gezelschappen een vrij dure trein-
reis en een kostbaar logies beteekent.
Daarom bleef Alkmaar even achtergesteld
als zoovele provincie-plaatsen. Het zag een
goed stuk van een bekend gezelschap als dat
toevallig eens langs kwam en voor de rest
was men vrijwel aangewezen op de kermis-
week, als in de Harmonie en het Gulden
Vlies diverse gezelschappen de bij een ker-
misstemming meest passende stukken kwa-
men vertoonen.
Natuurlijk waren er daarnaast wel liefheb-
berij-gezelschappen, die inderdaad zich zeer
veel moeite hebben gegeven, het tooneellie-
vend publiek in Alkmaar tevreden te stellen.
Maar voor velen bleef dit toch een ersatz
van hetgeen zij verlangden, omdat het van-
zelfsprekend is, dat dilettanten nimmer kun
nen geven wat men van geroutineerde be-
roepsspelers mag verwachten.
Al geruimen tijd was er hier ter stede dan
ook een streven, het voorbeeld van de Kamer-
muziekvereeniging te volgen en ook op too-
neelgebied abonnementsvoorstellingen te ar-
rangeeren, waarvoor men de medewerking
van bekende acteurs en actrices zou kunnen
inroepen.
In het voorjaar van 1925 hebben de heeren
Van Amerongen en Van Gennep het initiatief
daartoe genomen en zij zagen weldra hun
streven door vele anderen gesteund, zoodat
een comite voor het geven van goede abonne
mentsvoorstellingen kon gevormd worden,
dat zich ten doel stelt door een zorgvuldige
keuze van stukken den toeschouwers elck wat
wils te bieden en den kunstzin van het pu
bliek zoo mogelijk geleidelijk te ontwikkelen.
Het is vanzelfsprekend dat men door het
arrangeeren van deze tooneelvoorstellingen
dat het gebodene voor niet te hoogen toe-
eischen kan stellen.
Het in te snel tempo spelen om nog den
laatsten trein te kunnen halen, het niet vol
doende verzorgen van het tooneel, de plotse-
linge verhindering van de voornaamste ac
teurs, al dan niet wegens oncontroleerbare
ongesteldheid, zouden voortaan uitgescha-
keld worden.
Het publiek moest gegarandeerd worden,
dat het gebodene voor niet te hoogen toe-
gangsprijs toegankelijk zou zijn en aan rede-
lijke eischen vol doen zou.
De initiatiefnemers hebben, na bespreking
met de redacties der hier ter stede verschij-
nende dagbladen, gevolg gegeven aan het
advies, een comite te vormen, dat in zijn sa-
menstelling zooveel mogelijk diverse maat
schappelijke groepen, godsdiensten en in
zichten zou kunnen omvatten.
Al dadelijk bleek het plan veler medewer
king te ondervinden, waarbij voornamelijk
de hulp van de heeren C. H. de Lange en L.
Frankenberg mag gememoreerd worden.
Had men oorspronkelijk de bedoeling op
zoo royaal mogelijke wijze te beginnen en
een flink aantal voorstellingen van verschil
lende gezelschappen te geven, bij nader in-
zien heeft men terecht begrepen voorzichtig
te moeten aanvangen, en het eerste jaar, bij
wijze van prtoef, niet meer dan drie voorstel
lingen van een gezelschap te moeten geven,
wat natuurlijk ook de administratie heel wat
eenvoudiger gemaakt heeft.
Spoedig bleek, dat hier inderdaad in een
lang gevoelde leemte voorzien werd.
Het kostte geen moeite, de abonnementsbe-
wijzen te plaatsen en binnen korten tijd over-
troffen de aanvragen de beschikbare plaats-
ruimte.
In het seizoen 19251926 werden drie
voorstellingen van geheel verschillenden
aard gegeven, nml. „Consequentie van Fat-
soen" van Pirandello, „Het geval R. H.",
van een bekend Poolsch auteur en „Krelis
Louwen" van Langendijk.
Deze tooneelavonden kregen weldra een
eigen cachet, het publiek uit vrijwel alle krin-
gen der burgerij maakte wat toilet en een
uitverkochte Harmoniezaal volgde steeds
met onverdeelde aandacht de voorstellingen.
Dat gaf het comite moed, het volgend sei
zoen het terrein zijner werkzaamheden wat
uit te breiden en over te gaan tot het geven
van vijf voorstellingen van verschillende ge
zelschappen. Tevens besloot men tot eigen
exploitatie over te gaan.
Het resultaat was, dat er twee voorstellin
gen door het Hofstad-tooneel werden gege
ven, namelijk het spannend en geestige sen-
satiestuk „De Wrekende God" en het jubi-
leumstuk van de bekende Haagsche actrice
Annie van Ees „Leontientje", waarbij Cor v.
d. Lugt Melsert een pracht-creatie van den
pastoor gaf.
„Als ik wildeeen goed en vlot ge-
speeld Fransch blijspel Werd door het Ver-
eenigd Tooneel gegeven, het Schouwtoo-
neel bracht Strindberg's „Paschen", het
stemmingsstuk met muziek van Haydn en de
Speeldoos gaf de klucht: „Millionnair tegen
wil en dank".
Daardoor heeft Alkmaar van het spel van
vele bekende acteurs en actrices kunnen ge-
nieten, waarvan als de voornaamste Cor van
der Lugt, Annie van Ees, Ko Arnoldi, Char
lotte Kohler, Vera Bondam, Cees Laseur,
Dirk Verbeek, Constant van Kerkhoven,
Mientje Kling, Herman Schwab, Louis
Gimberg, Louis van Gasteren en Gusta
ChrispijnMulder mogen genoemd worden.
Onder auspjeien van het comite werden
buiten het abonnement-verband nog jubi-
leumvoorstellingen van Bart Kreeft en
Mevr. MannBouwmeester gegeven.
Wie tegenwoordig bij B. en W., uit wel-
ken hoofde ook, subsidie komt vragen, aan
schouwt slechts verbaasde gezichten waarop
de onmogelijkheidsgedachte zoo duidelijk
zichtbaar is, dat hij een fiasco voorzien kan'
Het tooneel-comite heeft, gedachtig aar.
zijn kunstpaedagogisch doel, onlangs nog
eens een zwakke poging gewaagd voor spe-
ciaal te arrangeeren volksvoorstellingen een
gemeentelijk subsidie te krijgen, waardoor
het mogelijk zou worden goede tooneelkunst
ook tot de on- en minvermogenden te brengen
Evenwel, men heeft aan een gesloten deur
geklopt en hoopt nu slechts dat financiee!
gunstiger tijden als die voor een gemeente
ooit aanbreken een hernjeuwd verzoek zul
len doen inwilligen.
Toekomstplannen zijn er natuurlijk in groo-
ten getale.
Nu het succes niet is uitgebleven, hoopt het
comite het terrein zijner werkzaamheden ge
leidelijk ui-t te breiden en in de toekomst ook
buitenlandsche beroemdheden te kunnen over-
halen naar Alkmaar te komen.
Men wil hier gaarne het beste brengen dat
er te krijgen is. Voldoende belangstelling en
daardoor voldoende geldmiddelen zullen
waarschijnlijk niet ontbreken, maar dan nog
stuit mep op verschillende bezwaren, die
een betrekkelijk kleine provinciestad nu een-
maal met zich meebrengt.
De localiteiten, hoe goed ook verbouwd,
blijven in den tegenwoordigen omvang altijd
eenigszins gebrekkig, waardoor stukken, die
iets meer dan gewone eischen aan decor en
figuratie stellen („Cyrano de Bergerac" met
Jan Musch van het Schouwtooneel) zijn uit-
gesloten.
Ook het aantal zitplaatsen kon nog heel
wat grooter zijn, wat duidelijk is gebleken bij
de opvoering van „Leontieritje" toen meer
dan honderd belangstellenden afgewezen
moesten worden.
Men bedenke, dat uitbreiding van het aan
tal zitplaatsen in elk opzicht winst beteekent.
Hoe meer zitplaatsen, hoe meer toeschouwers,
des te ruimer de inkomsten en des te veelom-
vattender het plan van exploitatie.
Het comite staat wel eens voor dezelfde
moeilijkheden als een courantenredactie
De eene abonne ziet liefst blijspelen, de an
dere drama's, een derde houdt van klassiek
en een vierde van modern.
Iedereen tevreden stellen gaat niet en men
leert dan ook al heel spoedig zijn eigen weg te
gaan in een koers, die zooveel mogelijk hef
midden van aller wenschen en verlangens
houdt en de stijgende lijn der volksontwikke
ling zal kunnen volgen.
Het comite beschouwt zijn taak niet slechh
als bevorderaar van amusementskunst, maa-
wil trachten op bescheiden wijze, met zoo vee
mogelijk inachtneming van persoonlijker
smaak en gevoeligheden, het cultuurbelang te
dienen.
Vrjj entree.
Vrij entree.
Te groote gevoeligheid moet daarbij buiten
beschouwing worden gelaten.
Wil men een zoo duidelijk en eerlijk moge
lijk beeld geven van wat moderne dramatische
kunst biedt, dan zullen wel eens problemen
naar voren gebracht worden, waarmee ieder
op zijn beunt het niet geheel eens zal kunnen
zijn.
Wanneer men die problemen aan anderen
zou onthouden, wanneer men eenzijdigheid
zou betrachten en arbeiden volgens een prin-
dpe, dat geen ruimte van inzicht toestaat, zou
het resultaat van die abonnementsvoorstel
lingen wel heel schraal worden.
En voor alles moet thans voorkomen wor-
den, dat het wagentje, dat nu zoo prettig op
den breeden weg rijdt, op een onbegaanbaar
zijspoor terecht komt, waar het onherroepelijk
moet vastloopen.
Niet alleen in de Harmonie, ook in het Gul
den Vlies werden abonnements-voorstellingen
gegeven.
Alleen het Nieuwe Ned. Tooneel, onder
leiding van Louis Saalborn, trad daar op.
Gegeven werden het blijspel „Verliefd, ver-
loofd, verdwaald", het successtuk „De Op-
standigen" en ten slotte het interessante Mo-
liere-stuk „Tartuffe", met Hubert la Roche
als gast.
In beide zalen streeft men er naar, goede
kunst voor lagen prijs toegankelijk te stellen
en wij zullen er gaarne toe medewerken, dit
streven zoo krachtig mogelijk te steunen.
Alkmaar heeft te lang de rol van schoone
slaapster vervuld dan dat het bij zijn ontwa-
ken niet met voile teugen zou genieten van
het beste wat de kunst thans kan bieden.
Het comite, dat de abonnementsvoorstellin
gen arrangeert, heeft ons verzocbt iets over
zijn werk te willen vertellen, opdat nog meer-
deren daarvan zullen profiteeren.
Laat het bovenstaande voldoende zijn om
het streven van het comite zooveel waardee-
ring te doen vinden, dat komende gezelschap
pen steeds voor een voile zaal en een alleszins
dankbaar publiek kunnen optreden.
De storniramp in hetoosten
van ons land.
Buitenlandsche deelneming.
In aansluiting aan het reeds gemelde no-
pens de belangstelling van buitenlandsche
zijde betoond bij de stormramp, wordt ge-
meld, dat eenige in Den Haag geacorediteer-
de gezanten tegenover den minister van bui
tenlandsche zaken uiting hebben gegeven aan
de gevoelens van deelneming hunner regee-
ringen. Ook de vice-adimiiaal Burrage, com
mandant van de Amerikaansche Scheeps-
macht in de Europeesche wateren, heeft
den minister van zijn deelnemende belangstel
ling doen blijken.
De Belgische minister Vandervelde heeft
van het Belgische gezantschap in Den Haag
een telegram ontvangen, waarin minister
Beelaerts van Blokland hartelijik laatbedan-
ken voor de deelneming van de Belgische re-
geering in de stormramp.
Bezoek van de Koningin en de Prinses.
Om 1 uur gistermiddag is de koningin te
Winterswijk aangekomen voor een bezoek
aan slachtoffers van de stormramp, die in
het r.-k. en het algemeene ziekenhuis aldaar
worden verpleegd.
De koningin en prinses Juliana, die des
morgens half-elf per trein in Ruurlo zijn
aangekomen, gingen ieder per auto een ver
schillenden kant uit, ter bezichtiging van het
reteisterde gebied. De prinses ging naar
Beltrum en Aveest. De koningin ging naar
Winterswijk en werd ook te Neede verwacht.
De prinses bezocht verschillende verwoeste
huizen, klauterde over versperringen en boo-
men en gebruikte de koffie bij den landbou-
wer Nahuis.
Hulpverteening
De gemeenteraad van Gorssel is Donder-
dag in spoedeischende vergacfering bijeenge-
komen. De burgemeester, mr. W. H. E, baron
van der Bordh van Verwolde, sprak woordoi
van deelneming met de slachtoffers der
stormramp, in het bijzonder wat het deel de*
gemeente betreft, dat getroffen werd, n.l,
Harfsen. Op zijn voorstel heeft de raad zich
geconstitueerd tot plaatselijk comite van
huilpverleening. De burgemeester werd ge-
machtigd, uit den raad een commissie van
drie leden te benoemen, die met de politie ten
spoedigste de aangerichte schade zal opne-
rnen en taxeeren. Aan B. en W. werd een
voorloopig crediet verleend voor het doen
van noodzakelijke uitgaven. Getraeht zal
worden te bevorderen, dat waar noodig, ge-
heele of gdeeltelijke schadevergoeding word!
gegeven.
De afdeeling van het Roode Kruis te Ma
kasser heeft, naar Aneta seint, 3000 over-
gemaakt voor de slachtoffers van de storm-
ramp.
In meerdere plaatsen hier te landen zijo
comite's voor steunverleening opgeridit of
zijn de voorbereidingen gedaan om tot der-
gelijke oprichting te komen.
Het Amerikaansche Roode Kruis heeft tele-
grafisch aan Nederland deelneming betuigd
met de slachtoffers van de stormramp en
hulp aangeboden.
Hoe Engelsche bladen worden
ingelicht.
Dbnderdag hadden groote Londensche
couranten een Reutertelegram uit Amster
dam, waarin werd meegedeeld, dat de storm
ramp 30 dooden en 300 gewonden had ge
maakt.
In het Londensch blad reciificeert een Am-
sterdamsch Reuterbericht deze cijfers thans
aldus: 40 dooden em 150 gekwetsten.
Ook in Diepenheim een huis be-
schadigd.
Onder de gemeente Diepenveen blijkt ook
een woning door den cycloon te zijn geteis-
terd en wel die van den landbouwer Neij-
meijer te Markwelde. Eem muur is geheel in-
gedrukt, en het dak is van zijn pannen be-
roofd. Bij de stormramp op 10 Augustus
1925 werd dit toen pas gebouwde huis ook
deerlijk gehavend. Toen lag het min of meer
midden in de geteisterde streek en nu op de
uiterste Westgrens ervaQj, i
Gedurende het onweer vielen groote hagej*
korrels en stukken ijs rechtetandig en met
groote kracht naar beneden. Het was daarbij
bijkans windstil, maar zeer domker. 's Mor
gens was het vochtig-warni weer. Binnen®'
huis waren niet enkel de steenen vloeren zeer
nat, maar ook hout- em ijzerwerk (b.v. een
brandkast) was geheel nat. Eem vrijl hevlg,
maar kort onweer ontlastte zich tegen111 uur/
Te "AUnelo en Borne.
Bijzonder hevig heeft de storm gewoed i«
de Graven-allee, nabijl de Konijnenbelt on
der Almelo. Daar zijn over een lengte van
ongeveer 400 meter bijna alle boomen, waar*
onder zeer zware, p^chtige ei-ken1, ontwortefd
of boven dem grond afgeknapt,
fe eikem, ont
0..inapt, zoocfot de
weg geheel versperd is. j
Het aan dem (Noordkant gelegen bosch s
zoo goed als vemield.
Van de boerenwoning op de Konijnenbelt
blevem alleen de muren staam. Het dak werd
afgerukt, en van binnen werd alles vemield. r
Bijzonder groot is ook de schade op het
Tusveld, gemeente Borne, waar eenige nieuwj
gebouwde boerenwoningen1 werden vemield. f
De bewoonster van een dier woningen, de
wed. Kn., kreeg een vrijl ernstige hoofdwood:
De gewonden.
Uit Groenlo werd gister gesaod, dat van
twee gewonden, die in het St. VincenthW
gasthuis aldaar worden verpleegd, zeer enw
stig is, de toestamd van de twaalf anders
ernstig gewonden is nog dezelfde.
In het ziekenhuis zijn tien geneeaJwaieB
werkzaam geweest zooals gemeld, zijn drie
personen overleden. Een van deze siachtof-
fers, de heer J. B. Papen, gewoond hebbende
te Schependom, gemeente Groenlo, was ge*
vonden tusschen het struikgewas. Men had
reeds een uur naar hemi gezoeht, hij had bij
een groep personen gestaan op het oogenr.
blik, dat de ramp geschiedde. Later vomS
men hem in het struikgewas, op een af«f«ndi
van 300 M. van de plaats, waar hijl gestaan
had. i
Het bezoek van de koningin en
prinses Juliana. i
Gistermorgen om elf uur is te Lichtenvoor-
de de commandant van het veldleger, gene-
raal Muller-Massis aangekomen, die een be-'
zoek bracht aan het geteisterde gebied..
Te kwart over elf arriveerde de Koningift
vergezeld van den ccmmissaris der Koningm
in de province Gelderland, baron S. vu
Heemstra, per auto voor een bezedLian
GODRANT.
DeRustendeJager