ESuitenHand
BuitenSandsch pmengd nieuws.
Zeetijdingen
iuelitvaart.
Waarom vroiiwen zoo
gezond zijn.
geert een in memoriam ..Fferinneringen aan
een vriend waarna Roel Houwink verzen pu-
bliceert. Dr. j. Berg: vervolgt de serie brleven
van mevr. Anne Busken Huet aan mej.
Sophie Potgieter, M. D Henkel beantwoordt
de vraag wat Goethe in Italie zag, waarna
Willem Kloos de betedcenis van Dr. Gevers-
man als dichter behandelt en Maurits Wa-
genvoort sluit met een buitemlandsch over-
zicht.
DENEMARKEN.
HET ONTWAPENINGSVOORSTEL.
Thans ook door het Landsting
verworpen.
Het Landsting heeft met 39 (liberalen en
eonserva tie veil) tegen 24 stemmen (sociaal-
democraten en radicalen) het ontwapenings-
voorstel verworpen, ingediend door de vroe-
gere soc.-dem. regeering en in Maart 1926
door het Folketing aangenomen, doch nog
steeds niet door "het Landsting behandeld
toen de zitting gesloten werd. In de nieuwe
zitting opnieuw bij het Landsting ingediend,
was de wet nog steeds niet afgehandeld toen
de soc.-dem. regeering in December aftrad.
Woensdag is het dan eindelijk bij tweede le-
zing verworpen.
EEN ORIGINEELE WAARSCHUWING.
Door een kus.
Een berucht inbreker, Fritz Gabriel, is op
origineele wijze ontvlucht uit zijn gevangenis
aan de Plotzensee, bij Berlijn.
Toen hij bezoek kreeg van zijn vrouw,
vroeg hij den bewaker of hij deze mocht kus-
6en.
Op het bevestigend antwoord omhelsde hij
haar teeder maar wist tegelijk tusschen haar
lippen een klein rolletje papier te duwen,
met de waarschuwing: „Morgenochtend om
acht uur bij het luchten, zal ik over de muur
rlimmen, zorg voor een boot."
Den volgenden morgen verliep het pro
gram als door Fritz aangegeven: hij wist in-
lerdaad met de boot te ontkomen.
Zijn eerste daad was echter een safe in een
»ank te „kraken" en een gobelin uit een huis
e stelen Met het gevolg, dat de politic hem
(veer spoedig te pakken had.
DE BEZEM IN DEN MAST.
Een aardige teekening geeft het Engelsche
blad Wireless World van deze week. Het
eene plaatje stelt voor het admiraalschip van
Tromp, met een bezem in den mast. Daar-
laast een Hollandsch landschap, waarbij de
tvindmolens niet ontbreken en een Hollander,
zooals de Engelschen dien plegen voor te
stellen met vvijde broek en klompen aan. Ver-
der twee radiomasten, waarvan een een
bezem in top heeft. De T antenne eindigt in
een hutje met ©pschrift: Eindhoven. Het on-
derschrift luidtIn 1652 versloeg de moedi-
ge Hollandsche admiraal Tromp de Britsche
vloot onder admiraal Blake bij Dover en zeil-
de volgens de traditie, door het Kanaal met
den bezem in den mast ten teeken, dat hij de
zee schoongeveegd had In 1927 veegt het
staton van Philips te Eindhoven den aether
5choon op de korte golf en verslaat Engeland
>pnieuw, maar nu in vriendschappelijke con-
nrrentie.
SLR OLIVER LODGE OVER DE
MOGE LIJKHE ID OM LEVEN
TE WEKKEN.
Sir Oliver Lodge, de groote Engelsche na-
fuuronderzoeker, heeft gisteren in een rede
die hij voor het Psychologisch Genootschap
van de Oxfordsche Universiteit hield, ver-
klaard dat hij geloofde in de mogelijkheid
dat op een goeden dag in het labdratorium
der Halogen leven gewekt zou worden.
Wat op aarde in het verleden gebeurd is
bij de evolutie van het leven uit gesmolten
stoffcn in den oertiid of uit gloeiende gassen
zou misschien begrepen en beheerscht en
door menschelijk toedoen in de toekomst ver-
wezenlijkt worden.
Hierin was niets waaraan godsdienstige
menschen aanstoot behoefden te nemen. Veel-
eer zou men het moeten toejuichen, daar het
zou bewijzen hoeveel ins-panning van de ge-
dachte noodig is om iets na te bootsen van
hetgeen thans bestond.
Men moet nooit beducht zijn voor den
vooruitgang van onze kennis.
NOG EEN GESLAAGDE
OCEAANVLUCH H
Een duif maakt Rijssel-Montreal.
De trek naar oceaan-vluchten schijnt zich
©ok van de dierenwereld te hebben meester
gemaakt. Door den landbouwer Martin, wo-
nende op 25 K.M. van Montreal, is Woens
dag een duif gevangen, die aan zijn poot een
ring droeg waarop stond: „Lille, France".
De vogel was volkomen uitgeput en wordt
thans iiefderij'k verpleegd. Het is vrijwel
zeker, dat het diertje van Rijssel in Frankrijk
naar Montreal is komcn vliegen, en blijkt dit
onomstootelijk'juist, dan heeft men te doen
met een buitengewoon feit in de vogelwereld,
De reizen der trekvogels uit onze gewesten
naar Afrika geschieden steeds in etappes.
ASSURANTIE TEGEN ECHTSCHEIDING
Een merkwaardig project van
Karin Michaelis.
De Deensche romanciere Karin Michaelis
za! zich voortaan wijden aan de propaganda
voor huwelijkshervorming. Zij heeft daar-
over te Berlijn tal van lezingen gehouden en
schrijft er vele artikelen over in dagbladen en
tijdschriften.
Haar jongste d-en-kbeeld is dat tot instelling
van een assurantie tegen de echtscheiding.
Wei verstaan, alleen ten behoeve der vrou
wen! Een vad-er kan zijn dochter in dien zin
verzekeren zelfs reeds bij haar geboorte;
trouwt zij eventueel niet, dan gaat de ver-
zekering automatisch over in een op het
leven. Wanneer zij mocht trouwen, dan zet
haar man (of zijzelf) de fcetaling der premies
voort. Ingeval van echtscheiding toucheert
zij dan een jaarrente; in het tegenoverge-
stelde geval, wordt haar een zeker kapitaal
na een bepaald aantal jaren uitbetaald, een
kapitaal dat corresponoeert met het totaal of
althans met een flink gedeelte der gestorte
premies.
Mevrouw Michaelis gelooft niet, dat de
assurantie tot gevolg zou hebben een toe-
neming of anderzijds een vermindering van
het aantal echtscheidingen. Haar doel is trou-
wens alleen, de gescheiden vrouw onafhan-
kelijker te maken en den ex-man te ontheffen
van de taak' haar een uitheering te doen.
Het is waarschijnlijk, zegt de schrijfster en
huwelijkshervormster, dat deze idee het eerst
beproefd zal worden in Engeland en Amerika,
en wel vooreerst, omdat deze beide landen
rij'ker zijn dan de andere, en verder omdat
men er het huwelijk practischer en minder
sentimenteel opvat dan in andere landen.
DE HUWELIJKS„GRAP".
Wie kaatst
Het blijkt nu, dat de ,?grap", waarvan we
dezer dagen melding maakten, van het zen
den van nagemaakte uitnoodigingen voor het
huwelijk van de dochter van lord Kylsant met
den heer Gavin Henderson, een represaille is
voor een grap, door den bruidegom, een be-
faamd „practical joker" (iemand, die grap-
ptn maakt ten koste van een ander) twee jaar
geieden uitgehaald Toen werd de gracht om
cen old buit- n in Berkshire van een lid van
den diploir atieken dienst op initiatef van den
he-:- Henderson in brand gestoken nadat er
benzirie'in geworpen was.
Aan den vooravond van zijn huwelijk gaf
de bruidegom een vrijgezellenpartijtje te Hen
ley; na afloop daarvan poogden hij en zijn
vrienden de Theems in brand te steken door
er 20 gallons benzine in uit te gieten en deze
met lucifers in brand te steken.
Een van de halfdozijn vrienden van den
.,grappenmaker" had een uitnoodiging gekre-
gen. Deze werd zorgvuldig nagebootst
zoo heeft hij aan de „Weekly Dispatch" ver-
teld en vep/olgens werd er een lijst van
namen opgemaakt. De grappenmaker noodig-
de zichzelf ook uit en vertoonde zich in de
kerk en ter receptie. „De heer Gavin Hender
son", zoo liet hij zich tegenover het weekblad
uit, „heeft onze bewonderlng als practical
joker. Wij achtten het ons als zijn vrienden
tot plicht te zorgen dat de climax en wellicbt
de finale van zijn loopbaan als zoodanig op
een behoorlijke manier zou worden gevierd."
EEN BURGEMEESTERSVROUW, HOOFD
VAN EEN BRANDSTICHTERSBENDE.
Om bouwbestellingen te krijgen.
In bet niet ver van Weenen afgelegen stadje
Tulln is een brandstichtersbende van 6 per-
sonen in hechtenis genomen, die sedert jaren
tal van branden gesticht blijkt te hebben.
Aan het hoofd van de bende stond de echtge-
noote van den burgcmeester van Tulln. Ze
werd bijgestaan door haar broeder en haar
stiefzoon, die de leiaing hadden van de plaat-
selijke brandweer. Waar zij door branden be-
stellingen kon krijgen, organiseerde zij zelf
de branden.
15.000.000 FORDS.
Henry Ford is weer geheel hersteld van het
ongeluk, dat hem eenige maanden geieden
overkomen is. Op 26 Mei verscheen hij in de
Tighland Park-fabriek, waar de 15.000000
ste Ford-auto gefabriceerd was Dit feit moest
op feestelijke wijze gevierd worden.
Edsel Ford, de sympathieke zoon van den
motor magnaat, nam plaats achter het stuur,
gevolgd door zijn vader, die naast hem ging
zitten. Achter hen volgden hond'erden Ford-
employes en geinviteeraen. De karavann trok
naar Dearborn, waar het industrieele Ford-
museum staat. Henry Ford liet car No 1 te
voorschijn halen, die in 1903 het eerste !e-
venslicht aanschouwde. Het personeel gliin-
lachte, toen de eerstgeborene „gecrankt" werd
en de twee cylinders er op los begonnen te
hameren. Henry Ford nam plaats achter het
stuur van zijn „buggy". Niemand zou zich
verwonderd hebben, wanneer men er een klep-
per voor gespannen had. Edsol bestuurde no.
15.000.000 en zijn vader no. 1. Daar gingen
ze, luid toegeiuicht door het personeel.
Spoedig worot het nieuwe Ford-model op de
markt verwacht. De geheele Amerikaansche
motorwereld ziet met spaning de verschijning
van dien iongsten motor-zoon van Heni7 tcs
gemoet. Men weet, dat't een vier cylinder zal
zijn en dat Ford voorgoed afscheid genomen
heeft van het T-model, de wagen, die de we-
reld veroverd heeft.
CHAMBERLIN BOVEN ONS LAND
GEWEEST.
Er is in de pers op gewezen, dat t#schen
Plymouth en Dortmund geen spoor van de
vlucht van Chamberlin te vinden was.
De heer Joppe te Sommelsdijk meldt thans
aan de Kon. Luchtvaartmaatschappij, dat hij
in den nacht van Zondag op Maandag, tus
schen half drie en 3 uur, een vliegtuig, laag
vliegend met groote snelheid van West naar
Oost, heeft waargenmoen, loodrecht kruisend
de dagelijksche route der vliegtuigen van de
K. L. M., welke op hun vluchten tusschen
Nederland en Engeland over Sommelsdijk kt»-
men.
Uit dit bericht zou blijken, dat Chamberlin
over Zeeland en Brabant naar Dortmund is
gevlogen. Deze mededeeling klopt geheel met
den tijd, waarop het vliegtuig boven Dort
mund is waargenomen.
DE AMERIKAANSCHE VLIEGERS.
Naar thans vaststaat, zullen Chamberlin
en Levine Zondagmorgen eerst met de ,,M:ss
Columbia" naar Miinchen vliegen, waar zij
feestelijk zullen worden ontvangen; vervol-
gens zullen ze den tocht naar Weenen voort-
zetten, waar zij om 17.30 uur zullen arrivee-
ren. Het vliegtuig zal door verscheidene Duit-
sche vliegtuigen, vooral met persvertegen-
woordigers bezet, worden vergezeld.
Levine heeft tegenover persvertegenwoordi-
gers verklaard, dat hij ernstige plannen over-
weegt een luchtroute Europa-Amerika voor
luchtschepen te vestigen; hij denkt het vol-
gende jaar met de geregelde vluchten te kun-
nen beginnen.
DE STAAT EN DE I<. L. M.
Ingediend is een wetsontwerp ter bekrach-
tiging van de overeenkomst, aangegaan tus
schen den min. v. Waterstaat met de K. L. M
De Staat neemt voor 500.000 deel in het
kap. der K. L. M. en verleent een sufosidie van
2 8 millioen, te verdeelen over zeven jaar.
Verwacht wordt, dat spoedig een luchtver-
binding met Indie zal tot stand komen.
VLIEGONGEVAL.
In de nabijheid van Malta is een licht vlieg
tuig in zee gestort. De marine-officer, lute-
nant-commandant Forbes verdronk.
LINDBERGH'S FEESTELIJKE ONT-
VANGST IN DE VER. STATEN.
Een luchtsckp en 50 vliegtuigen
zullen hem tegemset gaan.
De kruiser Memphis", -waarmede Lind-
sfeeds meer de kust en volgens de Iaafste
draadlooze telegrammen hoopt de comman
dant Vrijdagnamiddag tegen vier uur Kaap
Virginia te bereiken. Totaal zullen yijftig
vliegmachines den kruiser tegemoetvliegen,
terwijl, zooals gemeld, ook het iuchtschip de
Los Angeles den vlieger zal begroeten. Om
11 uur Zaterdagmorgen zal Washington
worden bereikt, waar de bekendste Ameri
kaansche vliegeniers vereenigd zullen zijn,
om Lindbergh op de pier te verwelkomen.
DE NIEUWE RECORDVLUCHT.
Volgens de Engelsche bladen zal de nieu
we recordvlucht naar Karachi worden opge-
dragen aan luitenant Carr, die evenals op zijn
mislukten vlucht met luitenant Gillman, het
toestel zal besturen, en aan luitenant Har-
risson, die als navigator op zal treden.
Men acht de kansen op het welslagen van
deze vlucht van 4100 mijl zeer groot. Temeer,
waar de mislukking van Carr en Gillman al
leen te wijten was aan een gaatje in de benzi-
neleiding, waardoor lucht werd meegezogen
Binneiiland
REGEUNG BIJ DE WET
VAN DEN RADIO-OMROEP.
Een wetsontwerp is ingediend tot aanvul-
ling en wijziging van de Telegraaf- en Tele-
foonwet, zooals deze laatstelijk is gewijzigd
bij de wet van 21 Mei 1923.
Dit wetsontwerp beoogt een wetteliike re-
geling van den radio-omroep en soortgelijke
vormen van draadioos verl.eer, waaronder
radio-distributie per telefoon, enz.
In de Memorie van Toeiichting zegt de mi
nister na een uitvoerig overzicht van de ma-
terie, die het wetsontwerp beoogt te regelen,
dat het naar zjjn oordeel aanbeveling ver-
dient de radio-ontvanginrichtingen niet meer
uitsluitend te beschouwen als inrichtingen,
die het radio-telegrafisch en -telefoniseh ver-
keer belemmeringen in den weg kunnen leg-
gen, maar voor die inrichtingen ook in haar
eigenlijke functie, d. i. het ontvangend deei-
nemen aan het alzijdig radioverkeer, een re-
geling te treffen. Het is niet mogelijk, de re-
geling van aanleg en gebruik der meerge-
ncemde inrichtingen in haar geheel in de wet
op te nemen, en cok zelfs niet in die mate in
de wet vast te leggen, als dit kon geschieden
ten aanzien van de draad-telegrafie en -telefo-
nie, welke bestemd is voor het wisselen van
telegrammen of het voeren van gesprekken.
Daarvoor is het alzijdig radioverkeer nog te
zeer in wording en in ontwikkeling.
Rekening houdende met den stand der we-
tenschap op dit oogenblik en met den stand
der organisatorische vraagstukken, is de mi
nister van oordeel, dat het geboden en ook
voldoende is alleen de hoofdlijnen voor de
regeling van den aanleg en het gebruik van
bedoelde inrichtingen in de wet op te nemen.
Wordt dan nadere regeling der materie in
een algemeenen maatregel van bestuur en in
de op grond daarvan voor elk geval afzonder-
lijk te verleenen concessie of machtiging voor-
zien en nader uitgewerkt, dan zal hiermede
een deugdelijke grondslag zijn bereikt, waar
op een vrije ontwikkeling, beantwoordende
aan het groote belang van dit verkeer, zich
in geordende banen kan ontwikkelen. For
med sluit deze regeling intusschen geheel
aan bij het systeem in de Telegraaf- en Tele-
foonwet gehuldigd.
Naar den inhoud van de stof laat de nieu
we regeling naar verhouding meer aan alge-
meene maatregelen ter voorziefling over, dan
voor de bestaande telegrafen en telefonen be-
hoefde te geschieden.
In de Memorie van Toeiichting wordt ver
der uiteengezet, hce de algemeene maatregel
van bestuur, waarvan hiervoren sprake was,
er uit zal zien. Het eerste hoofdstuk er van
zal gewijd zijn aan den radio-omroep, en wel
in dezen zin: machtiging van den minister is
vereischt voor den aanleg en gebruik. Aanleg,
instandhouding en gebruik geschieden ten
genoege van den minister. Plaats, golflengte
en zendvermogen behoeven de goedkeuring
van den minister. De innoud van hetgeen
wordt uitgezonden is onderworpen aan een
controle-instantie, zooals deze wettelijk zal
zijn of worden geregeld.
Als regel geldt, dat de inhoud niet mag
zijn in strijd met de veiligheid van den Staat,
de openbare orde of de goede zeden.
Een volgend hoofdstuk is gewijd aan den
zakelijken omroep, waarbij voorop wordt
gesteld dat aanleg en exploitatie van
K ij k s w e g e geschieden, terwijl Rijkssta-
ons tegen vergoeding in gebruik worden ge-
geven.
(Ovcrigens bestaat de mogelijkheid, dat
aan aerden machtiging voor aanleg en ge
bruik wordt verleend.
Daarna vindt de radio-distributie
haar regeling, geheel op anaioge wijze als de
radic-omroep. Ditzeifde geldt voor de distri-
butie met directe microfonische opneming,
waaraan eveneens een hoofdstuk is gewijd.
Vervolgens wordt behandeld het verleenen
van macntigingen voor den aanleg en het ge
bruik van radio-telegrafische en (of) radio-
telefonische inrichtingen, uitsluitend bestand
tot het nemen van proeven.
Een ander hoofdstuk heeft tot onderwerp
de inrichtingen uitsluitend beatemd tot het
opnemen van seinen.
Voorts is geregeld de heffing van een jaar-
lijksch recht voor het gereed of ten gebruike
aanwezig hebben of het gebruiken van een
ontvanginrichting, dan wel van een aanslui-
ting op een radio-distributie-inrichting. Een
dergelijke heffing zal naar de meening van
den minster bij de uiteindelijke oplossing
van het radio-omroepvraagstuk zeker niet
kunnen uitblijven.
In het daarna volgende hoofdstuk wordt
bepaald, dat het tenzij voorzien van een
machtiging van den minister van Waterstaat
verboden is aan te leggen, te gebruiken of
ten gebruike aanwezig te hebben:
a. inrichtingen als reeds omschreven in de
voorafgaane hoofdstukken doch voor een an
der doel dan daarin telkens is aangegeven.
De zendinrichting zal d/us niet door amateurs
mogen worden gebezigd voor hun bijzondere
cogmerken, dan met machtiging van den mi
nister. Inaien dit is overeen te brengen met
de fcesluiten van de in den loop van dit jaar
te Washington te houden Internationale ra-
dio-conferentie, dan kan worden overwogen,
of en in hoeverre ook hier te lande onder be-
paalde voorwaarden voor radio-telegrafische
en radio-telefonische uitendingen door ama
teurs een golfband zal kunnen worden be-
schikbaar gehouden.
b. Andere inxicljtipgea dan reeds in deo
algemeenen maatregel genoemd en Destemcr
tot gebruik van electrische energie ten be
hoeve van de overbrenging van hetgeen voor
zintuigelij-ke waarneming wordt weergege-
ven, anders dan voor het overbrengen of het
voeren van gesprekken.
Deze laatste bepaling maakt het mogelijk
alie nog niet te voorziene inrichtingen te ver-
hinderen, indien zij schadelijk zijn voor het
verkeer, en ze toe te laten onder te stellen
voorwaarden, indien haar ontwikkeling be-
vordering verdient.
KORTE BERICHTEN.
Voor de rechtbank te Tiel heeft terecht-
gestaan de 25-jarige C. A. van de Water te
tnspeijk, verdacht van het aflcggen van een
valschen eed in een vaderschapsactie. Ge-
eischt werd 8 maanden gevangenisstraf.
Gisternacht is de machinale houtzagerij
van den heer E. Korver aan de Karselaan te
Amstelveen tot den grond toe afgebrand. De
oorzaak van den brand is onbekend.
De ex-keizer van Duitschland en zijn
gemalin brachten gistermiddag per auto een
bezoek aan H. M. de Koningin-Moeder in het
paleis te Scestdijk.
Biipgeplijke Stasis!.
HA R E N K A RS P E L~ ~M e i
Geboren Trijmje, d. van Simon Wit
en Cornelia Zijdewind. Nicolaas, z. van
Cornells Smit en Elizabeth Smit. Cornelia
Maria, d. van Johannes Zutt en Geertruida
Borst. Johannes, z. van Johannes Kuil-
boer en Anna Filmer. Johannes Petius, z.
van Jan Stoop en Afra Geertruida Klaver.
Jannie, d. van Jan Rijs en Aaltje Renooij.
Johannes Petrus, z. van Pieter Smit en
Martha Annt Botman. Johannes, z. van
Jacob Pater en Anna van Stralen.
Ondertrouwd Abram Borst en
Maria Elisabeth Groot. Cornelis van
Ophem en Afra Cornelia Entes.
G e t r ou w d Klaas Doekes en Catharina
Margaretha Mul. Theodorus Anthonius
Rasch en Cornelia Boerdijk. Cornelis
Bleeker en Catharina Petronella Gildemeijer.
Gerrit Kruijer en Afra Alida Broersen.
Abram Borst en Maria Elisabeth Groot.
Overleden Marijtje Schoenmaker,
86 j., weduwe van Pieter Dam. Willem
Grin, 71 j., echtgen. van Neeltje Jonker.
Maria Blankendaal, 13 j. Geertruida
Groen, 1 j. Jantje Grootewal, 93 j., wed.
van Pieter Rronder. Dientje Blokker, 39 j.,
echtgen. van Johannes Dikkeboom. Jacob
Burger, 85 j.. weduwe van Bregje Ligthart.
Wiliem Filmer, 81 j., weduwnaar van
Maartje Zomerdijk.
~~siT3oiviVAAR 1L1J NEN
STGGMVAAK1 -MljNeL>ERLAND.
Kamoangan (uitr.) 8 Juni te Port Said.
Kiouw 9 Juiu v. Amsi. n. Java.
Eincang v juui v. Amsi. le Batavia.
Pnnses juiiana (uitr.) 9 jum v'. Southamp
ton.
VoiKki (uiir.) 8 Juni v. Sabang.
KUN. Neu. siuOiviEOvjf-MIJ.
Berenice 8 Jum v. iunis n. Amst.
Irene 9 jum v. Patras te Gephoionia.
Jason 9 Juni v. Chin te Antwerp en.
Atlas 8 juni v. Hamburg n. Amst.
Bacchus o Juni v. Pueno-Bariros n. New-
York.
Bullion 7 Juni v. Lorenzo Marquez n. Beira.
Doros 8 juni v. Valencia te Cart'hagena.
Hercules 8 juni v. Constanza n. Constanti-
nopel.
Irene 8 Juni v. Bari te Patras.
Nias 7 juni v. Kott. te Hamburg.
Notos 8 juni v. Faro n. Lissabon.
Odysseus 8 Juni v. Barcelona n. Genua.
Telius 8 juni v. Vigo n. Lissabon.
Van Rensselaer 8 juni v. Curasao n. Puerto-
Colombia.
KON. HOLL. LLOYD.
Gelria (uitr.) 8 Juni v. Pernambuco.
Amsteiland 9 Juni v. Antwerpen te Rott.
HOLLAND—OOST-AZie LIJN.
Oldekerk (thuisr.) 9 juni v. Shanghai.
Oostkerk 9 Juni v. Amst. te Rotterdam.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
Poeldijk (uitr.) 8 Juni v. Pernambuco.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Jagersfontein (thuisr.) 9 Juni te Antwerpen.
Nias 8 jum v. Rott. te Hamburg.
Rietfontein 9 Juni v. Delagoabaai te Beira.
HOLLAND—AMERiKA LIJN.
Leerdam v. Rott. n. N. Orleans 9 Juni v.
Vigo.
Spaarndam, v. N. Orleans n. Rott., 9 Juni v.
Santander.
Burgerdijk 9 juni v. New-York te Rott.
Gaasterdijk 8 Juni v. Rott. te San Francisco.
Nieuw-Amsterdam, v. Rott. n. New-York, S
juni van Southampton.
JAVA—CHINA-JAPAN LIJN.
Tjibesar 7 Juni v. Batavia te Yokohama.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Kertosono (iutr.) 9 Juni te Suez.
Tambora (uitr.) 9 Juni te Marseille.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
Algorab (iutr.) 5 Juni te Montevideo.
STOOMVAART-MIJ. OCEAAN.
Euryades, v. Amst. n. Java, 9 Juni v. Bela-
wan.
Polydorns 9 Juni v. Amst. n. Londen.
Stentor 9 Juni v. Amst. n. Batavia.
Priam 9 Juni v. Amst. n. Liverpool.
HOLLANDBRITSCH-INDIe LIJN.
Sommelsdijk 9 Juni v. Antwerpen te Rott.
HOLLANDWEST -AFRIKA LIJN.
ITelder (iutr.) 8 Juni v. Teneriffe.
Texel 9 Juni v. W.-Afrika te Amsterdam.
Zijn vrouwen werkelijk zoo gezond? Zijn
zij gezonder dan mannen? En zoo ja, waar
om? Een Duitseh medisch tijdschrift meent
op een en ander antwoord te kunnen geven.
Profesor Friedberger schrijft namelijk in
de „Munchener Medizinische Wochenschrift"
uitvoerig over de tegenwoordige kleeding en
toont zich hoogdijk ingenomen met de mo-
derne damesmode.
De gezonde wijze, zegt hdj, waarop de
vrouw zich kleedt, heeft reeds vee! goed ge
maakt wat de oorlog kwaad deed1; haast on-
belemmerd werken lucht en licht op het-
lichaam; hiervan gaat een opvoedende wer-
king op het lichaam uit, die ons het Greiksche
ideaal doet benaderen(l). Reeds het feit,
dat de mode de vrouwen van alle landen
dwingt dagelijks een aanzienlijk gedeelte
van het lichaam tea giia&te hala, borst en
arm en te wasschen, is een hygretifscB voor-
deel. De hoogleeraar aarzelt zelfs niet de te
genwoordige vrouwenkleeding van „Fuss bis
zuni Kopf als hygienisch fast einwandfret zu
bezeichaen.
In plaats van de hooge gesloten laars o.'
van den gesloten lagen schoen draagt de
vrouw thans een sehoen, die slechts hid en
uiteinden der teenen bedekt; zelfs is het leer
zeer vaalc vervangen door gevlochien mate-
riaal; zoo is aan dit deel van het lichaam,
dat de meeste zweetklieren bevat, de beste ge-
legenheid voor het verdampen van het afge-
scheiden vocht gegeven. Het been door den
korten rok en de zeer dunne kous bijna recht-
streeks toegankelijk voor de heilzame wer-
king van zon en lucht; nog meer profiteeren
arm-en, ha Is en oksels. Boven- en onderklee-
ding zijn zoo dun dat't lichaam voortduren-d
met versche lucht wordt omspoeld en de uitge
scheiden gassen en vochtigheid met de warn
me langs het lichaam opstijgende lucht spot;-
dig verdwijnen.
Ook de moderne haardracht die met de
op de hoofd-huid drukkende wrongen en met
knotjes en valsche vlechten heeft afgerekend
bevordert de huidwerkking evenals het van
stroo vervaardigde hoedje
De lichte kleeding verhoogt ook de bewegs-
lijkheid der vrouw, begunstigt sport; zoo onf-
wikkelt zich een generatie van vrouwen, die
geschikt zal zijn een gezond geslacht tot rijp-
heid te brengen.
De moderne mode brengt mede dat de
vrouw, die vroeger zooveel gevoeliger was
voor kouvatten dan de man, thans juist meer
gehard is. Vroeger waren vrouwen na een hal
altijd verkouden. omdat zij het decollete niet
gewend waren. Als men tcgenwoordig in den
trein een raampje wil open hebben kan men
er zeker van ziin dat het in 99 van de 100 ge-
va'len niet meer de vrouw is die last van
tocht heeft, maar dat het protest tegen d«
zoo heilzame frissche lucht tocht is bu
rners niets anders van den kant der man
nen komt.
Prof. Friedberger is, zooals zich laat be-
grijpen, over de mode der mannen in het ge-
heel niet te spreken. Dat de heerenkleeding,
zelfs in deze periods van sport, zoo weinig de
hygienische richtsnoeren der damesmode
vo'gt, zoekt de schrijver in de grcotere stand-
vastigheid der heerenmode, die bovendien
nog in een land wordt geschapen, dat op dit
gebied bijzonder conservatief is. Zeker ligt
het cok aan de goede kwaliteit der stoffen at
aan dergelijke factoren, dat de uiterlijk zoo
sympathieke Engelsche heerenmode over de
geheele wereld gevolgd wordt. Maar dat wat
voor het koelere en meer gelijkmatige Engel
sche klimaat past, past niet elders, waar het
klintaat een meer continentaal karakter heeft.
Het is in de laatste jaren wel iets beter g-i-
worden; de hooge boord, het gesteven over-
hemd zijn verbannen, en ook de lage schoen
vindt meer ingang. Maar welke onzinnig-
h-eden vindt men nog altijd! Terwijl de borst
der vrouw onbelemmerd blijft, is voor den
man juist het hooge vest mode; en na de
„zoo sympathieke hoedlooze mode" is het
aan de stroohoeden-fabrikanten gelukt, het
publiek een zoo dikken strooien hoed op te
dringen, als nooit te voren. Waarom draagt
de man niet, evenals de vrouw, in den zomer
een lichteii hoed en sandalen; waarom gee»
kniebroek als de Tiroler, en, als het warm is,
geen halve kousen? In plaats van de dubbele
laag van hemd en onderbroek zou zeker aan
een combination" de voorkeur zijn te geven.
De arm van den man kan, evenals bij de
dracht cer vrouwen, in den zomer geheel
vrij blijven; en hetzelfde geldt voor den hals.
„Dove viene il sole, non viene i! medico".
(Waar de zon komt, komt de dokter niet
Geen ondoelmaiiger kleedingstuk, vooral
in den zomer, dan de boord. Dit kleedingstuk
is er in de laatste tien jaar wel op verbeterd,
maar het blijft ondoelmatig. Een staande
boord, die goed zit, is ook een hygienische
paradox. Want de boord, die past, moet
goed aan hemd en hals aansiuiten; en zulk
een aansluiting belemmert de warme vochtige
lucht te ontwijkeu, om van den druk op de
bloedvaten van den hals te zwijgen. De das
doet er dan nog het hare aan toe om de
speling tusschen boord en hals te belemme-
ren.
Het verschil tusschen vrouwen en mannen-
kleed-ing komt ook goed uit als men het ge-
wicht bepaalt. De kleeding van een echtpaar
kortgeleden te Greifswald gewogen
gaf de volgende uitkomsten (in gram men):
Man. Vrouw
gram.
gram.
onderbroek
191
kousen
20
hemd
170
combination
sokken
30
heupband
65
sopophouders
20
japon
118
overh-emd
250
schoenen
350
broek
650
hoed
128
vest
buis
1050
741
schoenen
730
hoed
110
boord
14
3229
Intusschen
behoeft
men geen moeite te
doen verbetering van de mannenkleeding t«
verkrijgen met behulp van academische be-
toogen en propaganda van gezondheids-apos-
telen. Die Mode ist Selbstzweck. Zij laat zich
niet dwingen om ten behoeve van een dod
een middel te zijn. De mannen van het me-
de-vak moeten hier den toon aangeven; zij
zullen moeten beproeven zich los te maker
van de Engelsche— in een ander klimaat
gteboren mode en zelven een made te schep-
tpen, die ten minste een doelmatige zomerklee-
ding voor mannen mogelijk maakt. De hygie-
nist blijft hierbij bescheiden op den achter-
grond.
Dat de man door zijn beroep tot zware klea
ding gedwongen is, is niet juist. Wie rwareti
lichamelijken arbeid verricht, ontdoet zich
van zooveel kleeding, dat hij zoo min mogelijk
zweet. Zoo iemand transpireert pas als hij
zich's Zondags naar de mode kleedt en uit
wandelen gaat.
Dit allemaal vertelt de hooggeleerde. Het
is cen aardig verhaal en de meeste dames zul
len met fcelangstellng, met instemming zelfs,
kennis nemen van den inhoud. Wat zijn wij
i*toch verstandigen hygienisch en goed-
;koop zullen zij voor zich zelf zeggen
E« menig eehtgesoot zal, vol verba zing,
"zieh afvragei. hoe het toeh megelij-k is, hoe
het in's hemelsnaam tech mogelijk is, dat
zoo helachelijk weinig gcwicht zoo belachclyk
dutir Isaa weseo J
