Alkmaarsche Courant
Set geheim ran de oude kast
FEUILLETON.
No 168,' - 192?
Hondercl negen en tvlntlgsta jaargang,
Woensda^ 20 Juli.
Abonne's, die de stad verlaten en hun
courant wenschen nagezonden te hebben,
worden verzocht hiervan twee dagen te voren
kennis te geven.
DE ADMINISTRATE.
Radio-hoekje
Donderdag 21 Juli.
Hilversum, 1050 M. 12 Politieberichten
1.2.352.Lunchmuziek door het trio uit
restaurant De Rozenboom te Bussum onder
leiding van Willem Lohoff. 3.30!4.30 Uur-
tje voor wees- en ziekenhuizen, door Mevr.
Ant. v. Dijk. 5.-6.Orgelconeert door den
heer A. W. Rijp in de Nieuwe Kerk te Am
sterdam. 6.7.45 Vooravondconcert door het
A.N.R.O.-orkest, onder leiding van Nico
Treep. 8.10 Christel. radio-avond. Mej. Luise
Lauenroth, piano. Mannenzangkwartet „Cor.
:Amore", van Rotterdam. De heer Ruitelaar
van Schiedam, pianobegeleiding. la. Motette,
Nageli. b. Barcarola, Zyderlaan. c Ecce
quomodo, Handl (kwartet). 2a. Widmung,
Schumann. b.Kinder avondgebedje, Rijken
(P. Timmers, tenor). 3. le ged. v. d. rede van
den heer T. Cnossen, redacteur van „De
Standaard", over: In het land van James
Curwocd (Immigratie naar Canada). 4.
Mondschein-sonate op. 27 cis-moll, Beetho
ven (piano). 5a. Elias, Mendelsohn, b. Mys-
terieuse geschiedenis, Spoel (baritonzang, M
v. d. Does). 6a. Letzter Fruhling, Grieg, b.
Out Lieken, C. v. Rennes (Th. v. Heiningen,
hooge bariton). 7. 2e ged rede. 8. Papillons,
op 2, Schumann (piano). 9. Die Jiidin (Ca-
vatine van Brognis). Halevy (Bas, H. Brink
horts)10a. Droomend, Steenhuis. b. Abend-
standchen, Schiebold (kwartet). 10.30 Persbe-
richten. 1
Daveniry, 1600 M. 11.20 A Cave's sextet
en solisten (viool, piano, so-praan, bariton)
I.202.20 Gramofoonmuziek. 2.45 Voorle-
zing. 2.50 LezingHow things grow. 3 20
Vesper in de Westminster Abbey. 4.05 Le
zing: The longest moment in my life, Hunted
by an elephant. 4.20 Duetten (bariton, so
praan). 5.35 Kinderuur. 6.20 Dansmuziek
6.35 Landbouwberichten. 6.40 Dansmuziek.
6.50 Tijdsein, weerbericht. 7.05 Berichten
7.20 Landbouwlezing. 7.35 De sonatas van
Beethoven. 7.45 Lezing: Victorian Poetry,
Doubt and experiment. 8.05 Een avond in
Blackpool. Vroolijke muziek en zang. 9.20
Weerbericht, nieuws. 9.40 Causerie. 9 55 Ka-
mermuziek. Het Ch. Woodhause strijkkwar
tet. 10:5012.20 Dansmuziek.
Parijs ,/tadio-Paris", 1750 M. 10.50
11 20 Concert. 12.50—2.10 Orkestconcert
5 055.55 Kinderuurtje. 8.5010.50 „Gilet-
te de Narbonne", van Audran. Orkest en soli
Langenberg, 469 M. 1.252.50 Orkest
concert. 5:50—6.50 O rkestconcert. 8.25
8.55 Plat-Duitsche declamaties 9.10.35
Idyllen-avond. E. Miiller-Benrath. declama-
he. A. Schoenmaker, viool. A. Hesse, fluit
II.0512.20 Dansmuziek.
Konigswusterhausen, 1250 M. en Berlijn
484 en 566 M. 2.505.50 Lezingen en les
sen. 5.506.50 Orkestconcert. 6.50—8 05
Lezingen en lessen. 8.50 Berlijn van vroeger
Oude muziek en zang. Ufa-Symphoniker. A
Kistenmacher, tenor. 10.50—12.50 Dansmuz.
Hamburg 385 M. 4.35 Orkestconcert 5.20
Dansmuziek. 6.20 Kamermuziek. 8.20 „Born-
hoved", Neder-Duitsch drama in 3 acten.
Daarna tot 11.10 Dansmuziek.
Brussel, 309 M. 5.206.20 Kindermati-
nee. 8.20 Orkestconcert. 9.5010.50 Dans
muziek.
Binnenland
HERINNERING AAN HET
KONINKLIJK BEZOEK.
In de Maandagavond gehouden raadszit-
ting van Eindhoven werd medegedeeld, dat
de neer en mevouw A. Philips—De Jongh als
blijvende herinnering aan net Kon. bezoek
aan de Philips-fabrieken een muziektent aan
de gemeente aanbieden, te plaatsen in het
PhilipsDe Jongh-wandelpark. De raad
aanvaaidde het geschenk onder applaus.
DE NEDERLANDSCHE STAAT
VEROORDEELD.
Naar verluidt, hebben arbiters uitspraak
gedaan in het bekende geschil tussclien de
Louisegroeve en den Staat der Nederlanden.
Bij deze uitspraak is de Staat veroordeeld
aan de Louisegroeve te betalen een bedrag
Oorspronkelijke schets in ouden trant
door A. Duijls Gaydou.
Met eenigszins aarzelende hand schoof
Fernand eindelijk het paneeltje op zij. Op het
eemge plankje daarachter zagen wij een lang-
werpig kistje staan, een soort klein koffertje
met ijzeren omamenten en een ijzeren slui-
ting. Heel eerbiedig zette mijn broeder het
kistje op de tafel en we bekeken het van alle
kanten, huiverig om het te openen. Toen ik
het bij de sluiting even aanraakte sprong het
deksel van zelf open. Een klein misboek trok
het eerst onze aandacht, 'n pracht van een
boekje met miniatuurteekeningen in kleuren
en gothische letters. Op het titelblad stonden
twee letters S. W. 1657. Verder lag er in
het kistje een oud Spaansch muntstuk met
het opsqhrft Phil. IV Hispana Rex. 1645.
Een ledteren beursje, afkomstig uit Cordova,
een lmnen kleedje met allerlei borduursels,
waaronder een wapen, en dezelfde letters en
datum S. W. 1657 als in het boekje. Verder
een bundel brieven en enkele Latijnsche en
ltaliaansche dociimenten.
Wij gingen naast elkaar zitten en maakten
oen bundel brieven los. De meesten waren in
het Fransch, enkele in het Spaansch en de
overigen in het Italiaansch geschreven.
En we lazen een voor een die epistels van
een paar eeuwen geleden De wind gierde
van ronn 7 585000, met rente a 5 pet gedii-
rende vijf jaar, in totaal dus een soni van
ruim 11 ton.
DE NEDERLANDE-RS TE WEEN'EN.
Blijkens bericht van den tijdelijken zaakge-
lastigde van Nederland te Weenen hebben
geen Nederlanders letsel gekregen bij die on-
Tusten aldaar.
DE HUISZOEKI'NG BIJ DE INDISCHE
STUDENTEN.
Naar het „Soer. Handelsblad" uit Neder
land vemeemt, zijn bij de documeniten, die bi]
den inval in de woningen van de inlandsche
studenten in beslag werden genomen, brie
ven, die in hooge mate compromitteerend zijn
voor vele anderen, onder wie het oud-hoofd
van den belastinga-ccountantsdienst in Ned -
Indie, den heer Vlemin-g, en de leden van dte
Tweede Kamer Joekes en Cramer.
(Hier te lande is van dezen aard nog
niets bekend geworden de geheele zaak
wordt hier inderdaad wel zeer geheim behan-
deld, merkt het Hbl. op en wij deelen het
bovenstaande dus onder alle voorbehoud me-
de en laten het voor rekening van het „Soe-
rab. Handelsbl."'
NiOODLOTTIG WAN©EGR'IP.
Terwijl een schipper in de haven te Ouden-
bosch bezig was zijn vaartuig te teeren, zag
hij een paar kinderklomipen boven het water
uitsteken.
Met het wanbegrip van lie den, die meenen
dat voor alles de politic eraan moet te pas
komen liet de man het kind eenVoudig in het
water liggen en ging eerst een agent waas--
schuwen. Eer deze echter er plaaise was,
snelde reeds de vader toe en bracht zelf zijn
kind op het droge. De levensgeesten waren
echter reeds geweken.
NIJ V E R-H EI DSOND E R WIJ Z E R W EL
R A ADS LID.
Ged. Staten van Fri-esland hebben beslist,
dat de heer W. Popipe, die door den raad van
Lemsterland niet als raadslid was t-oegelaten
wegens het bekleeden der betrekking van
leeraar aan de avondteekenschool te Lem-
mer, als lid van den raad1 behoort te worden
toegelaten.
In tegenstelling met den raad zijn Ged.
Staten van oordeel, dat sedert de inwerking-
bepaalde onder 1 van art. 23 dtr Gemeente-
treding van de Nijverheidsonderwijswet het
wet, dat het lidmaatschap van den raad on-
vereenigbaar verklaart met de betrekking van
onderwijzer voor het lager of middelbaar on-
derwijs, niet'meer van toepassing is op hen,
die nijverheidsonderwijs geven.
DE KONINKLIJKE FAMILIE NAAR
HOOFDDORP.
De koningin, prins Hendrik en prinses Ju
liana zullen zich heden tegen 1 uur per auto
uit den Haag naar Hoofddorp begeven, ter
bijwoning van een gedeelte van het co-ncours-
hippique aldaar.
Daarna vertrekt de koninklijke familie per
auto naar Amsterdam, om met den trein van
8 uur 16 's avonds naar Apeldoorn terug te
keeren.
De prins gaat dan van Apeldoorn uit met
denzelfden trein door naar Mecklenburg,
waar hij eenigen tijd zal vertoeven.
KAMERLEDEN OP BEZOEK AAN
DE LANDBOUWHOOGESCHOOL.
Maandag hebben dertig leden der Staten-
Generaal een bezoek gebracht aan de Land-
bouwhoogeschool te Wageningen.
Te 11 uur werden zij door den President-
Curator der Landbouwhoogeschool, jhr. S.
van Citters, in de Senaatskamer ontvangen.
De voorzitter der Tweede Kamer, de heer
jhr. Ch. Ruys de Beerenbrouck, dankte 00k
namens den voorzitter der Eerste Kamer, die
verhinderd was te komen, voor de uitnoodi-
ging.
Vervolgens splitsten de bezoekers zich m
twee groepen, om een bezoek te brengen aan
de verschillende laboratoria.
Te 1.15 bood jhr. van Citters in hotel „De
Wereld" het gezelschap een lunch aan.
In den namiddag werden wederom eenige
laboratoria bezichtigd.
Te 3.45 was het bezoek geeindigd en gin
gen de Kamerleden naar Den Haag terug.
SCHORSING HUURVERORDE-
NINGEN.
Naar het Hbld. verneemt, zijn de kon. be-
sluiten tot schorsing der huurverordening
van Arnhem en andere gemeenten, waar de
verordening door Ged. Staten tot schorsing
was voorgedragen, door de koningin onder-
teekend.
Inzake de vernietiging van vier verorde-
ningen zal de Raad van State nog -nader ad-
viseeren.
DE COMMUNISTISCHE ACTIE IN
INDIe.
De echtgenoote van Soedono, welke laatste
reeds enkele maanden geleden in arrest ge-
steld was ih verband met het deelnemen
aldoor, maar wij hoorden het niet meer, de
uren gingen voorbij, en de nacht ging om,
en we zaten daar nog, toen de dagschemering
ons rillerig maakteen zwijgend legden
wij den laatsten brief weer in het kistje. Wij
vonden geen woorden om deze verwondering
te uiten. We staarden elkander aan en we zei-
den niets.
Het was of wij zelf oak zoo oud waren ge
worden, of we in dien tijd geleefd hadden, en
teruggekeerd waren uit het rijk der dooden.
En we zwegen vol weemoed1, vol bewondering
wij voelden ons zoo klein, zoo nietig, bij die
helden, die zoolang geleden geleefd, en ge-
liefd en geleden hadden! En we waren
trotsch, want wij stamden af van hen, die de
brieven hadden geschreven en die een rol
hadden gespeeld in de geschiedenis van die
bewogen tijden, die papieren waren van onze
voorouders afkomstig; wie weet met welke
moeite bewaard en verborgen! Onze ouders
zelf hadden er het zwijgen over bewaard.
Uit dien bundel en de bijbehoordende do
cumenten heb ik zoo trouw mogelijk het nu
volgende verhaal opgesteld en neergeschre-
ven.
III.
Een kleine stoet bewoog zich statig langs
den weg, die naar de oude kathedraal leidde-
Het was de bruiloftstoet van Silvia, die jong-
ste dochter van den graaf di Montignoso, die
in het huwelijk trad met den markies Wal-
fried, een afstammeling van het huis d'Este.
Dit vorstenhuis voerde reeds dezen naam
in 1097 onddr Oberto Azzo, die zich graaf
van Lungiana en heer d'Este noemde.
Het is een feit, dat uit dit huis de Duitsche
aan een commumstTsche actie onder at nuTf-
tairen is thans 00k geaipresteerd. Zij staat
bekend als een heftige propagandiste.
EEN BURGEMEESTERLIJK STANDJL.
Eenigen tijd geleden heeft het Twentsche
stadje Ootmarsum een nieuwen Burgemeestei
gekregen. Nog voor de indiensttreding van
den nieuwen functionaris had de Raad beslo-
ten een nieuwe R. K. Jongensschool te bou-
wen. Dit besluit heeft de tegenwoordige Bur-
gemeester ter vernietiging voorgedragen aan
de Kroon.
Dit heeft de anders zoo rustige Raad van
Ootmarsum zoo aangegrepen, dat er in de
laatste vergadering heftige woorden gewis-
seld werden. Een der leden verweet den Voor
zitter dat hij in het college van B. en W. ner-
gens over gesproken heeft en dat het bewuste
verzoek den Raad eerst na zes weken. heeft
bereikt. Dit gaf den Burgemeester aanleiding
een zeer scherpe rede tot den Raad te richten,
hij noemde het betreffende besluit een schan-
daal, in aanmerking genomen den toestand
der financien. Het R. K. Kerkbestuur heeft
zelfs met geen enkel woord bedankt. Dit was,
zeide de burgemeester de stank, die den Raad
zoo alleszins toekomt inplaats van dank. Spr.
kwam op voor de belastingbetalers, waartoe
00k hij behoorde. Hij noemde het meer dan
schandelijk hoe de Raad omsprong met het
geld der ingezetenen.
Nadat er wederzijds nog verschillende
„complimenten" gewisseld waren, ging de
Raad in geheime zitting.
FUIFT DE STUDEERENDE
JEUGD TE VEEL?
D „N. Cour." deelt een en ander mede om-
trent de uitkomsten van het eindexamen der
H.B.S. te Schiedam, waarbij van de 34 candi-
daten 17 werdien afgewezen, nadat dezelfde
commissie, die reeds drie jaar onveranderd
bleef aan de H.B.S. te Delft 12 van de 29
candidaten had laten sneven. Het blad is op
informatie uitgegaan en schrijft nu:
„Tegenover de vele geruchten kunnen wij
meedeelen, dat van eenige ontdekte knoeierij
geen sprake is evenmin van een bijzonder
lastig examinator; 00k heeft de commissie
geen blaam wiilen werpen op de school zelf.
Dezelfde commissie nam b.v. het examen af
aan de Meisjes-H. B. S. te Rotterdam en
daar zakte niemand.
Ten overvloede zij vermeld, dat een derge-
lijk overwicht van een of twee examinatoren
onmogelijk is, daar alle cijfers in gemeen-
schappelijk overleg worden vastgesteld.
,,'t Heeft hem dus niet gelegen aan de
commissie, niet aan de school en betrekke-
lijk 00k niet aan de leerlingen."
Het blad stelt de vraag of het slechte resul-
taat 00k in verband kan staan met het feit,
dat bedoelde leerlingen hun schoolcarriere
begonnen in de verwarde oorlogsiaren.
Zeer waarschijnlijk is dit niet: in 1921 en
1922 was de toestand voor de jeugd die naar
de H. B. S. ging, niet abnormaal te noemen.
Als het ging om de in de oorlogajaren gebo-
ren kinderen, dan zou eenig verband aan te
nemen zijn. Overigens zijn Schiedam en Delft
zoo zijn te Amersfoort afgewezen van
zoo zijn te Amersfoort 13.11 afgewezen van
de 39.
De „N. Crt." vermoedt, dat de examen-
commissie aanstuurt op handhaving van het
wetenschappelijk karakter van het examen en
gelooft in den geest der commissie te hande-
len, door den wensch uit te spreken, dat het
Delftsche en Schiedamsche geval aan een uit-
gebreid onderzoek onderworpen zal worden.
Het Hbl. teekent hierbij aan:
Tegen een onderzoek zal wel niemand be-
zwaar hebben, al gelooven we, dat het wel
wat gewichtig is, van een „geval" te spreken
Bij een examen plegen nu eenmaal slachtof-
fers te vallen en er zijn tegenwoordig op de
middelbare soholen velen die voor de studie
niet de noodige geschiktheid hebben, dat is
reeds al te lang bekend, maar 00k velen, die
wel geschiktheid hebben, maar zooveel tijd
noodig hebben voor zaken buiten de studie
om, dat er bijna geen tijd overblijft voor het
leeren. Men kan de jeugd 00k wel eens te veel
ontspanning toestaan.
Ook uit Indie komen klachten over slechte
examen-resultaten. De N. Soer. Crt. bespreekt
de examens voor de onderwijsacte en noemt
de resultaten bedroevend, niet van die voor de
hulpacte, maar voor de leerlingen, die het
heele examen ineens of het aanvullend exa
men deden. Er waren groepen, waarvan
slechts 30 pCt. slaagde.
Waaraan deze zeer slechte resultaten zijn
te wijten?, vraagt het blad. Predes kon men
het ons niet zeggen. Vast staat echter, dat de
examencommissie precies als ver'eden jaar
was samengesteld. De opgaven waren niet
moeilijker. Over deze opgaven is dan ook niet
geklaagd.
Hoogstwaarschijnlijk schuilt de fout bij de
candidaten zelf, die minder ijverig zijn ge-
weest dan in vroeger jaren, Dit is niet een op
tak der Welfen is gesproten, door Guelfo IV,
zoon van Oberto Azzo, die Hertog van Beie-
ren werd. De macht van het huis d'Este ver-
meerder onder Obizzo IV, die Modema en
Reggio veroverde, Borso (14501471) was
de eerste die den titel van Hertog ontving;
zijn broeder Hercules I en Alfonso I, die tot
tweede vrouw de beroemde Lucrezia Borgia
had, verleenden aan hun huis nieuwen luis-
ter.
Hercules de Tweede (15341558), zoon
van Alfonso de Eerst, was getrouwd met Re-
nata, dochter van Lqdewijk XII van Frank-
rijk, die den hervormer Calvin en den dichter
Marot beschermde, te Ferrara ontving, en
partij trok voor hun leer. Zij werd ook als
Kettersche van haar gemaal en kinderen ge-
scheiden. Haar zoon Alfonso II bracht Fer
rara tot het toppunt van roem.
Hij was was beschermer van Torquato
Tasso; zijn zuster Eleonora is welbekend
door haar ongelukkige liefde voor den groo-
ten dichter.
In het jaar 1597 werd Ferrara aan het her-
togdom ontnomen. Daar Alfonso II geen
kinderen had ging de hertogelijke kroon van
Reggio en M<xl en a over in handen van
Gesare d'Este, een natuuriijlken zoon van
Alfonso I.
Het huis stierf uft in 1803 met Hercules III,
thans is er niets meer over van het eens zoo
beroemde vorstenhuis d'Este, maar de
prachtige en blijvende monumental van
kunst en litteratuur doen alle met veel sym-
pathie en liefde denken aan het beroemde
huis, dat zooveel wilskracht toonde om zijn
macht te handhaven en te vermeerderen. De
zlchzelf staand felt, maar een aigemecn ver-
schijnsel.
Als de jongedames en heeren minder feest
willen vieren, meldt het blad, wat minder
wilden charlestonnen, wij gelooven, dat de re
sultaten van hun arbeid dan heel wat beter
zouden zijn.
PROV. STATEN VAN NOORD-HOLLAN'D.
De Prov. Staten van Noord-Holland kwu-
men gistermorgen voor de zomerzitting bij-
een onder voorzitterschap van den commis-
saris der Koningin jhr. mr. dr A Roell.
Na opening der vergadering werden de
heeren Kl. de Vries, Kostelijlc en Weiss be-
eedigd en als lid toegelaten
Voor de behandeling der agenda vroeg de
heer Ter Haar het woord:
„Als oudste statenllid in dienstjaren valt
mij de eer te beurt, zei spr alvorens wij
onze gewone werkzaamheden beginnen tot
u het woord te mogen richten" Het is nu
12H jaar geleden dat de voorzitter, door de
Koningin daartoe geroepen, het ambt van
Commissaris der Koningin in d-e provincte
Noord-Holland heeft aanvaard: 12 'A jaar
moge in vergelijkiog met de eeuwen, welke
in de geschiedenis zijn voorbiigegaan, als
een korte spanne tijds gelden, \2A jaa-r if
ni-et g-ering in een menschen leven, des te
minder als zij zijn gepasseerd in stagen ar
beid, ten -bate van het algemeen, als zij zijn
gewijd aan een omvangrijke, veran+woorde-
lijke taak:
,,U zij-t"zei spr., „in een moeilijk tij isge-
wricht op uw post g-ekomen, u hebt altijd en
overal voor oogen gehad de belangen van
Noord-Holland. Gemak^elijk was dit niet al
tijd, vooral niet nu, ook in de vertegen-
woordigende colleges der provincie, ver van
elkaar staande geestesrichtingen tot uiting
komen, nu meer dan vroeger middelen
moesten worden gevonden, om de kloof tus-
schen diepgaande beginselen te overbruggen
Daardoor is het voorzitterschap van de
Prov. Staten er niet gemakkelijker op ge
worden. Maar u hebt met het talent, hetwe.k
men tact noemt, er voor gezorgd, dat de
zaken voortgang konden hebben Uw advi-e-
zen in dit college, waarvan een ieder wist en
gevoelde, dat zij op.goed overwogen, wel-
gefundeerde beginselen rustten, werden op
prijs gesteld. Herhaaldelijk heeft de vergade
ring van uw groote juridische kennis, vooral
op staatsrechtelijk g-ebied, partij kunnen
trekken. Ook daardoor hebt gij in den waren
zin des woords leiding aan de vergaderin-
gen der Staten gegeven. Bij u was en is het
gezag, dat van de leiding dient uit te gaan,
v-erzekerd."
Spr.^zeide, ook nrmens de leden der
Staten*zich gedwongen te voelen, den voor
zitter daarvoor en voor hetgeen hij in het
belang der provincie-heeft gedaan, dank en
hulde te brengen.
„God heeft u in ruime mate de vreugde
van den arbeid geschonken", besloot spr.,
moge Hij u ook in de toekomst kracht en
wijsheid geven, om uw ambf op de zelfde
wijize als in de afgeloopen periode, te v-er-
vullen. (Applaus).
De voorzitter dankte voor deze woorden
en verklaarde 60k dankbaar te zijn voor het
kostbare geschenk van de Staten, dat hij
Zaterdag in zijn woning mocht ontvangen.
Land- en tuinbouw.
Ingekomen was een voorstel van de heeren
v. d. Vail c.s., om „Ged. Staten uit te noodi-
gen,.een commissie te benoem-en, die tot
taak heeft een onderzoek in te stellen naar
de mogelijkheid, om den land- en tuinbouw
blijvend loonend te ma-ken, zoowel in het
belang der producten, als in dat der consu-
menten, waarbij ook iiet vraagst-uk van d'en
tusschenhandel dient te worden bezien".
Dit voorstel zal bij het betreffende punt
der agenda worden behandeid.
De Provinciale rekening over 1925 werd
vervolgens z. h. st. goedgekeurd.
Buitengewoon Leger Onderwijs.
Hiertna was aan de orde het voorstel van
Ged. Staten tot verleening van subsidies
voor buitengewoon lager onderwijs.
De heer Kl. de Vries (V.-D.) verdedigde
het denkbeeld, dat aan de voordracht ten
grondsiag ligt. Spr. zou echter wenschen,
dat wanmeer de gemeenten niet in staat zijn,
de voile bijdragen te betalen, die volgens de
verordening van haar worden geeischt, de
kinderen daaronder niet zullen lijden.
De heer mr. Bruch (A. R.) herinn^rde aan
de geschiedenis van dit subsidie.
Spr. was van meening, dat Ged. Staten er
op uitmuntende wijize in zijn geslaagd, om
in hetgeen in het besluit van 21 Dec. l§ vast
gesteld in een verordening te belichamen.
Spr. betoogde. dat volkomen de hand moet
worden gehouden aan de bepaling der ver
ordening, da-t geen onderscheid wordt ge-
maakt tusschen betalende en niet-betalende
leerlingen en tusschen centrum- en andere
gemeenten. Spr. zou wenschen, dat niet al-
deugden van Renata, Hertogin van Ferrara,
haar naastenliefde, de vrijheid van gedachte,
die ze voor zich zelf verlangde en in ande
ren eerbiedigde, en eindelijk haar leed, heb
ben haar tot een van die figuren gemaakt,
waarvan de naam niet zal worden vergeten.
Silvia en Walfried hadden elkaar ontmoet
aan het hof te Modena, waar Graaf di Monti
gnoso een gunsteling was. Na eenige jaren
had zich de oude Graaf in zijn kasteel Mon
tignoso bij Massa-Carrara teruggetrokken
met de jonge Silvia, de laatste dochter, die
nog thuis was.
En nu had zij haar hart en heur hand aan
den knappen Walfried geschonken. Hij had
haar lief en had haar menig sonetto d' amore
opgedragen.
Hoe f-ijin en vorstelijlk zag zij er uit in haar
lange witsatijnen robe, met een rand herme-
lijn omzoomd; haar jeugd, haar schoonheid,
haar onschuld waren de edelgesteenten, die
haar versierden; een zeer fijne kanten sluier
viel in lange soepele plooien om haar heen,
heur blonde lokken als met een nevel bedek-
kend.
Een geur van oranjebloesem doordrong
de hicht. Het was in den tijd, dat de oranje-
boom in vollen bloei staat. Februari is in die
bevoorrechte streken al een lentemaand en
de boomgaarden zijn een weelde van zachte
oranjebloemen en glinsterende oranjeblade-
ren.
De stoet vervolgde zijn weg; geen dirukte
van equipages, geen haastig gedraaf. Voor-
uit liepen een paar jonlkvrouwen, trouwe
vriendinnen van de bruid, dan -kwam zij, de
parel, van het huis Montignoso; haar fijne
leen in aanmerking zullen komen kinderen
wier ouders of voogden in N.-Holland wor.en
maar ook zij, die ten laste komen van in N.
Holland wonenden. Tenzij Ged. Staten dit
denkbeeld overnemen, zal spr. een am-ende-
ment te deze zake indienen.
Spr. uitt-e tenslotte den wensch, dat spoe-
dig een verordening moge komen ten aan-
zien der nazorg van zwakzinnige kinderen.
De heer Van der Glas (C. P.) wenschte de
verklaring af te leggen, dat hij in de Stater
al-leen aanwezig is namenb de communisti-
sche partij in Holland. Noch de heer Wijn-
koop, noch de heer Faber zijn vertegen-
woordigers dier partij.
Onder herhaalde interrupties lcwara spr.
tot het onderwerp, dat thans aan de orde
was en verklaarde, dat hij zijn stem niet aan
de voordracht zou geven, tenzij in art. 1 ge-
schnapt wordt, dat ook bijdragen worden
gegeven aan rechtspersoonlijkheid bezitten-
de vereenigingen of instellingen.
De heer Wijmkoop (C. P.) wilde eveneens
een korte mededeeling doen. „Als er sprake is
van royeeren", zei spr., „zou ik kunnen
mededeelen, waar de heer Van der Glas al
zoo g-eroyeerd is". Spr. zei voorts, dat de
heer v. d. Glas zich overigens vergiste. „Wij
zijn de communisten in Holland!" en hij kon
zich voorsfellen, dat de heer v. d. Glas, die
vele relsties met kapifalistische krimgen cm-
derhoudt, dit onaangenaam vindt. Wat bet.
onderwerp in kw-estie betreft, verklaarde spr.
zich volkomen bewust te zijn, dat het mee-
doen aan het werk der Staten bij velen de
meening zal wekken, dat dit een afwijking is
van zijn pr.incipe. Dat is echter niet het geval.
Het voorstel v. d. Glas zou spr. overigens
gaarne steunen.
De heer Gerhard (S.-L'.), lid van Ged.
Staten, bestreed het voorstel v. d. Glas. Spr.
ging de verschillende opmerkingen na en
verklaarde, dat Ged. Staten zoo noodig niet
zullen nalaten, dwang op de gemeentebestu-
ren te oefenen.
Het voorstel-v. d. Glas werd hierna m
stemming gebracht en verworpen.
De voordracht van Ged. Staten werd- ver
volgens aangenomen.
Subsidie-conservatorium.
Het voorstel tot subsidieverleening aan het
conservatorium te Amsterdam werd aange
nomen.
A •nbtenarenreglement.
Bij het voorstel tot wijziging van het amb-
tenarenreglemenf 1920 werd de voordracht
eveneens aangenomen.
Steun aan den tuinbouw.
In behandeling kwam vervolgens de voor-
dracht van Gedp. Staten tot het verleenen van
steun aan den tuinbouw.
Mevr. Aukes Timmer (V. D.) verdedigde
de steunverleening en betoogden, dat de pro
vincie geen hooge bedragen zal behoeven te
besteden, om o'en tuinbouw weer op te heffen.
Spr. drong er op aan, in de eerste plaats hulp
te verleenen aan Kennemerland.
Hierna werd gepauzeerd.
Na de pauze was het woord aan den heer
De Vail (S. D.), die nog eens naging op wel
ke gronden de provincie eenige jaren geleden
steun aan den tuinbouw heeft verleend. Deze
hulp is voor vele tuinders een redding ge-
weest, maar de moeilijkheden, waar de tuin
ders nu voorstaan, zijn van heel anderen
aard. Het jaar 1926 is voor hen zeer moeilijk
geweest, hetgeen spr. nader aantoonde. In
Kennemerland kan men zeggen: „Arme
grond, arme menschen." Er moeten nieuwe
inzichten komen i.z. de wijze, waarop de teelt
moet worden uitgeoefend. De eenige verbete-
ring is, dat de tuinders nu in staat zijn
dank zij de electriciteit hun gronden in
droge tijden te bevloeien. Er zal in de eerste
plaats moeten komen vakonderwijs voor vol-
wassen tuinders en glascultuur, die met zich
meebrengt een grootere onafhankelijkheid
van de weersgesteldheid. Daarvan zal ook
het gevolg zijn, dat meer krachten in den
tuinbouw kunnen worden gebruikt, hetgeen
dus de bestrijding der werkloosheid ten goede
kan komen. Spr. vroeg zich af, of de hulp die
Ged. Staten nu willen bieden, afdoende zal
zijn. Een positief antwoord kor. hij hierop
niet geven maar in elk geval is het voorge-
stelde een middel. Spr. verdedigde ten slotte
het door hem ingediende voorstel.
De heer Dekker (R.-K.) meende, dat niet
voldoende ad-vies aan den georganiseerden
tuinbouw is gevraagd en -gaf Ged. Staten in
overwegi-ng, een volgende maal dez-e organi-
sat-ie niet voorbij te gaan.
De heer Hooy (R.-K.) zou het wenschelijk
achten, dat het voorstel-v. d. Vail eerst naar
Ged. Staten ging om prae-advies.
De heer Colijm (A.-R.) had uit de voor
dracht niet kunnen opmaken, of de nieuwe
weg, dien Ged. Staten willen inslaan, inder
daad den tuinbouw zal bevorderen en ten
goede komen. Dit nam echter niet weg, dat
hij d-e voordracht zou steunen, omdat 61k
slanke hand in de strenge hand haars vaders,
den nog knappen ouden graaf. Vier kleine
pages dxoegen den langen sleep en vier
kleine meisjes droegen guirlaudes van witte
bloemen; eenige familieleden volgden, en
twee oude knechten sloten den stoet.
Toen men het portaal van de kerk had' be
reikt, •knielde het lieve bruidj-e op de stoep
van het godshuis neer, terwijl de jonge meis
jes hun bloemenkransen boven haar hoofd
hi-elden, totda-t de oude bisschop met de koor-
knapen haar tegemoet trad, haar zegende en
haar den trouwring aan den vinger schoof.
Een zacht orgelspel begeleidde den bruid-
stoet naar het altaar, waar de jongelieden
de trouwbelofte zouden bevestigen.
Heeft ooit een bruid -naar die orgelmuziek
geluisterd? Die veelzeggen-de muziek? De
vermaning, die er uit spreekt, de aanmoedi-
gi-ng, de troost, de waarschuwing, dat het
wellicht van korten duur zal zijn de
still© hoop, dat de jonge vrouw eens ook
moeder zal worden, de tranen, de bittere tra-
nen van smart, en ook die van vreugde
weemoed, dank, alles wat in een hart 001-
gaat; dat houden de tonen van het orgel in,
in dat oogenblik, eenig in een men-schenieven,
het oogenblik waarin de zegen des hemels
op het hoofd1 der bruid wordt afgesmeekt
De -plechtigheid1 is afgeloopen. De jonge
gravin di Montignoso is nu markiezin Wal
fried geworden; het gelu-k omstraalt haa#
voorhoofd en zij reikt de hand aan haar ge
maal, die haar Iangzaam onder de tonen va
een jubelzang uit de kerk geleidt.
(Wordt vervolgd).