DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S. KROM.
Dagelijksch overzichf.
Buitenland
Tapijtreiniging
Kleeden kloppen
No. \B9
Dif nammer besfaat nH 2 bladefl
Honderd negen en twintigste Jaargang
1927
IKjonncmentsprijs bij Yoorniibetaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar pUatsriUmts
Brieven franco N.V. Boek- en Handelsdr. v.h. Herins. Coster Zoon, Voordam C9, Tel. Administr. No. 3. Redactle No. 33.
VRIJDAG
Directear: G. H. KRAK.
Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA.
12 AUGUSTUS
VERBROEDERING.
Tusschen Ierland en Engeland?
Tusschen Frankrijk en Duitsch-
land.
Hit Ierland komt het wel door niemand
/erwachte bericht, dat de Fianna Fail, de
onder leading van de Valera staande repu-
blikeinsche partij, besloten heeft haar wei-
gerachtigheid om de eed van trouw aan den
toning af te leggen te staken.
Hoe men deze beslissing ook op moge vat-
ten, ongetwijfeld zal zij voor de Iersche,
zoowel als voor de Engelsche nationale
politiek van het grootste belang blijken te
zijn. Men zal zieh herinneren dat bij de
jongste verkiezingen Cosgrave's zeer ge-
matigde regeeringspartij een aanmerkelijk
zetelverlies leed en dat daarentegen de
Labour-parti] en de Valera's geestverwanten
een flinike winst wisten te boeken, zoo zelfs
dat deze laatste groep 44 zetels bemachtigde,
d. w. z. slechts twee minder dan de regee-
riogspartij.
Onmiddetlijik deed zich daarna de vraag
voor wat er geschieden zou nu Cosgrave (die
bovendien nog rekening houden moest met
ten oppositie van 22 labour-leden, 8 leden
van de nationale partij en 5 extremistische
Sinn Feiners) in de nieuwe omstandiigheden
het bewind niet meer alleen zou kunnen
voaren. Verschillende mogelijkheden werden
in overweging genomen, doch alle bleken
reeds bij voorbaat onverwezenlijkbaardoor-
daf welhaast vast stond, dat de Fianna Fail-
leden zouden weigeren de eed van trouw af
te leggen en dus niet gerechtigd worden cm
aan de parlementszittingen dee'l te nemen.
Thans zijn de Valera's geestverwanten
en hij zelf eveneens tot andere gedachten
gekomen en mongen, wanneer de Dail bijeen
komt, zal de eed worden afgelegd. In de aller-
eerste plants dienen dan natuurlijk de coa
litiemogelijkheden onder het oog gezien
Daarnaast echter dient men zich af te
vragen wat de eigenlijke practische beteeke-
nis is van deze zwenking. Moet men in de
nieuwe houding zien een zich gereed-maken
der republikeinen voor een nieuwen sprong,
die bestaan zou in het ten val brengen der
regeering en het instellen van een kabinet
dat de eisch der eedsaflegging af zou schaf-
fen?
Of is deze stap een belangrijke schrede op
den weg der verbroedering en is men inder-
daad voornemens Ierland's wlzijn te bevor-
deren binnen het Britsche rijks kader?
Dit laatste lij.kt ons vrijwel buitengesloten.
Maar dan nog doet zich een belangrijke
vaag voor: Zal wanneer de rcoublikeinsche
partij aan het parlementaire Ifven deel gaat
ntmen, zooals tot nu toe nagenoeg alle
skikere partijen zij naar den eisch de- tijden
w.er in den wijn gaan doen, naar program
eisthen verzwakken en, naar net voorbeeld
dat de sociaal-democraten in vele 1'anden ge-
gf-ven hebben worden een rnakke, bijna bur-
gerlijke oppositie, of zelfs regeeringspartij?
Een antwoord op deze vraag geven
alleen de tijd die voor ons ligt zal dit kun
nen doen!
Wel echter kunnen wij vei'iglijk aannenien,
datde Valera's aanhangers den anderen par
tijen nog moeite en last genoeg zullen be-
zorgen.
De Iersche regeeringspartij zal dan oolc
wel allesbehalve aangenaam verrast zijn
door het nieuwe besluit der republikeinen.
Wij voor ons spreken slechts de hoop nit
dat hun deelname aan het parlementaire
leven, zoo die dan de verbroedering tus
schen leren en Engelschen al niet zal be-
voordeelen, toch evenmin aan de verhouding
tusschen die beide schade zal berokkenen.
Inmiddels blijkt uit na het schrijven van
het bovenstaande binuenkomende bericht
en wel, dat de moeilijkheden zich niet lang
zullen laten wachten.
Waarschijnlijk zal de regering morgen
onmiddellijk aftreden. In het nieuwe kabinet
zullen geen republikeinen zitting nemen,
maar De Valera schijnt beloofd te ebben, de
nieuwe regeering te zullen steunen. Het
heet, dat de arbeiderspartij daartegenover
heeft beloofd onderhandelingen te zullen
openen met de Britsche regeering om de Dail
af te schaffen of te wijzigen.
De toestand is echter zoo ongewis, dat
cen algemeene verkiezing spoedig, zoo niet
onmiddellijik te verwachten is. D-e nieuwe
coalitie telt 73 leden; de arbeiderspartij en
de Redimondipartij zullen waarschijnlijk de
coaiitie-regeering vormen. Toen de gekozen
leden van Fianna Fail op de conferentie der
partij het besluit namen om den eed af te
leggen, legden zij daarbij een verklaring af
voor het Iersche volk, dat de eed voor hen
niet meer beteekeride dan een liedige forma-
liiteit en dat zij alleen trouw kunnen betuigen
aan de Iersche natie.
De republikeinen zijn tot hun besluit ge
komen mede op grond van de overweging,
lat anders hun partij in twee machtelooze
fracties zou uiteenvallen. Er was zoo'n
sterke strooming in de partij ontstaan ten
'Unste van het afleggen van den eed en het
y nemen van de parlementszetels, dat de
valera, die er persoonlijk nog steals conse-
7,^ i te£en's'en zii,n naaste vrienden het het
achtten, hun verzet niet langer
re handhayen. De voorstanders gingen uit
an de gedachte, dat de tegenwoordige re
geering tot elken prijs, zelfs ten koste van het
politieke beginsel der partij, moest worden
verslagen en dat de eed moest worden afge
legd als hulpmiddel, teneinde het „consti-
tutioneele republikanisime" voor absolute
vernietiging te behouden.
Wij vreezen dat de Engelsch-Iersche ver
broedering nog ver, zeer ver verwijderd
ligt.
Verbroedering tusschen Frankrijk en
Duitschland?
Het begint er inderdaad op te lijken, dat
die tot stand komen zal. Want ondanks de
rijksweerkwestie tusschen Belgie en Duitsch
land en ondanks de iichtelijk sensationeele
onthullinigen over troepenconcentratie nabij
het bezette gebied (waarvan wij eenige da-
gen geieden melding maakten) wordt thans
met zekere hardnekkigheid beweerd, dat
Frankrijk voornemens zou zijn de Rijnland-
bezetting te verminderen.
Enkele Fransche bladen melden zelfs
reeds dat de mdnisterraad in beginsel heeft
besloten de bezetting met 5000 man te ver
minderen. Verdere veiroindering van de
troepensterkte zou dan plaats kunnen hebben
wanneer Duitschland daarvoor compensates
aanbood.
De diplomatieke medewerker van de „Darly
Tel." verneemt verder dat er in den laatsten
tijd een niet-otficieele gedachtenwisseling tus
schen Londen en Parijs heeft plaats gehad
met betrekking tot de vermindering van het
aantal troepen aan den. Rijn.
De medewerker geeft te verstaan, dat men
een vermindering van het aantal Fransche
bezettingstroepen met 5000 man niet als vol-
doende beschouwt en dat men in Engeland
hoopt, dat het aantal Fransche troepen
spoedig met ten minste 10.000 zal worden
verminderd.
In dat geval zal de Engelsche regeering
bereid zijn het aantal Engelsche troepen aan
den Rijn met nog ongeveer 1000 te verminde
ren.
Hoe het echter zij, dit a lies wijst wel dege-
lijk op juistheid der ontruimingsgeruchten.
En dit alles is tevens een aanduiding op toe-
nemende verbroedering, die men niet anders
dan toejuichen kan.
DUITSCHLAND.
DE GRONDWETFEESTEN.
In het gebouw van den rijksdag is gister.
de afkondiging der constitutie van Weimar
met een plechtige zitting gevierd. Rijkskanse-
lier dr. Marx is tijdig te Berlijn aangekomen
om bij de 8ste viering aanwezig te zijn.
Tegen 12 uur kwam de rijkspresident bij
het gebouw van den rijksdag aan, waar hij
werd ontvangen door den rijkstninister van
binnenlandsche zaken, den voorzitter van den
rijksdag dr. Loebe, generaal Heye, den chef
van de legerleiding en den Pruisischen minis-
terpresident dr. Braun. De groote zaal van
den rijksdag was feestelijk versierd.
De afgevaardigde Kardorf, hield een rede,
waarin hij de beteekenis van de grondwet
van Weimar, waardoor de eenheid van 't
Duitsche rijk bewaard is gebleven, uiteenzette.
Ook de rijkskanselier hield een gelijkge-
stemde lofrede op de Duitsche republiek.
Uit alle groote hoofdsteden, Munschen,
Hemburg, Dresden enz. verneemt Wolff, dat
de grondwetdag er zonder ordeverstoring ge
vierd is. Alleen te Halle was het onrustig
maar tot botsingen met de politie is het niet
gekomen.
HET GEHEIME RAPPORT VAN
- GUILLAUMAT.
Een weerlegging van Duitsche zijdc.
Het onlangs te Parijs gepubliceerde rap
port van generaal Guillaumat, commandant
van de Fransche bezettingstroepen, beschul-
digt de rijksregeering, dat ze sedert een jaar
een systematisch plan tracht door te voeren
om in het bezette Rijnland strijdkrachten sa-
men te trekken, welke op een gegeven oogen-
blik snel tegen de Franschen kunnen optre-
den
Cp grond van de meest nauwkeurige kennis
van de verhoudingen in het Rijnland en van
infichtingen te bevoegder plaatse wijst de
„Koln. Ztg." op de onhoudbaarheid van alk
beweringen van Guillaumat.
Het blad legt er den nadruk op, dat de
Duitsche sport, welke weer in toenemende
mate aan Internationale wereldtournooien
deelneemt, niets te verbergen heeft en de ge
heele wereld een blik in haar werkzaamheden
toestaat, en voegt er aan toe dat het eenvou-
dig onwaar is, dat zich onder de- Duitsche
sportleeraren een aanzienlijk percentage vroe-
gere officieren bevindt.
Na een uiteenzetting van het door de inter-
geallieerde Rijnlandcommissie buitengewoon
streng gehaodhaafd verlof tot het dragen van
wapenen en na weerlegging van andere bewe
ringen van Guillaumat merkt de „Kdln. Ztg
ten slotte op, dat men zou meenen, dat de
bezettingtoverheid, ind'ien zij werkelijk ern-
stige grieven over een "in strijd met het ver-
drag zijnde houding der rijksregeering naar
voren had te brengen, een klaoht bij den rijks-
comoiissaris voor de bezette gebieden kon in-
dienen.
Inderdaad is alleen het vraagstuk van de
ruitervereenigingen, waarvan er overigens in
het bezette gebied slechts een zestigtal met
twaalfhonderd leden bestaan door de interne-
allieerde Rijnlandcommissie met den rijks
commissaris besproken.
Een nauwkeurig onderzoek, dat naar aan
leiding van een brief van de intergeallieerde
Rijnlandcommissie werd ingesleld leverde niet
het minste bewijs op, dat de ruitervereenigin
gen miiitaire scholing kregen of in verbin
ding stonden met miiitaire autoiteiten.
ENGELAND.
EEN BELANGRIJKE BESLISSING
VOOR IERLAND;
De Valera's partij gaat zitting
nemen in de.Dail.
Na besprekingen die tot middernacht duur-
den hebben de afgevaardigden van de Iersche
republikeinsche partij gister onder leiding
van De Valera-, met ©enparige stemmen be
sloten den eed van trouw aan koning George
af te leggen en zitting te nemen in het parle-
ment van den Vrijstaat, 't welk op 12 dezer
bijeenkomt.
Voor nadere bizonderheden zie men ons
dagelijksch overzicht.
HET LIJK IN DE KOFFER.
Robinson hedenmorgen terechtgesteld.
John Robinson, de man die mevrouw Bo-
nati vermoordde en haar lijk in een koffer
verborg, is gisterochtend in de Pentonville
gevangenis gexecuteerd. Op zijn verzoek
brachten zijn advocaten hem een afscheidsbe-
zoek, dat twintig rfiinuten duurde. Hij zeide
hun ,hoe hij zijn nalatenschap verdeeld wilde
zien en dankte beide advocaten voor hun bij-
stand.
BOM IN EEN VISCHWINKEL TE
LONDEN.
Een bom, die op het punt was te ontplof
fen, is gevonden in de tekfooncl van een klei
nen vischwinkel in Aldgate. Door toevallige
omstandigheden wc?d de helsche machine
nog juist bijhjds ontdekt. In den winkel werd
namelijk doer de telefooncentrale opgebeld, of
het toestel in de eel defect was, want er on
geen verbind-ing tot stand gebracht worden
Het miesje begaf zich naar de eel en deed
daar de gelukkige ontdekking.
Welke reden de dader gehad mag hebben
om de bom juist in dezen vischwinkel in een
arme, drukbevolkte buurt te leggen, begrijpt
niemand. E>e politie stelt een grondig onder
zoek in.
BELGIe
HET WEST-VLAAMSCHE GESCHENK
AAN PR1NSES ASTR1D.
De toesfjraken in het Fransch.
Viaamsche bladen constateereiPniet zonder
ergernis, dat ook bij de overhandiging van
het huwelijksgeschenk der provincie west-
Vlaanderen aan prinses Asrid en prins Leo
pold op Dinsdag in het koninklijk chalet te
Qstende, de geheele plechtigheid in de Fran
sche taal verliep, alsof West-Vlaanderen niet
een Viaamsche en Vlaamscih-gezinde provin
cie, maar een Waalsche gewe&t of een Fransch
departement was.
Barones Janssens de Bisthoven, echtgenoo-
te van den gouverneur van West-Vlaanderen,
sprak bij de overhandiging van het geschenk,
een prachtige kanten bedsprei, een rede uit in
het Fransdi en prins Leopold antwoordde
mede names de prinses in dezelfde taal.
Heel West-Vlaanderen door blijkt dit negee-
ren van de volkstaal een pijnlijken indruk te
hebben teweeggebracht.
i POLEN.
GENERAAL ZAGORSKI VERDWENEN.
In Polen heerscht groote opschudding
over het spoorloos verdwijnen van generaal
Zagorski, die zich onder den staatsgreep
van Pilsudski te Warschau aan bet hoofd
van de regeeringstroepen had gesteld en die,
nadat Pilsudski de macht tot zich had getrok-
ken, in de gevangenis te Wi-llna werd opge-
sloten.
De generaal schijnt Zaterdag door twee
officieren uit de gevangenis te zijn afgehaald
deze zouden hem naar Warschau brengen,
waar Zagorski zich bij Pilsudski moest mel
den. Daar Pilsudski dien dag echter niet te
Warschau vertoefd-e, werd Zagorski ont
vangen door Pilsudski's adjudant onder
eede, dat hij zich twee dagen later weer zou
melden. Sindsdien is spoorloos verdwenen.
Noch de miiitaire overheid, noch zij® familie-
leden hebben iets van hem gehoord.
- De regieeringsbladen vermoeden, dat de
generaal zijn woord heeft gebroken en- voont-
vluchtig is. De bladen der oppositie uiten
daarentegen het vermoeden dat de generaal
door zijn tegenstanders onsehadelijk zou zijn
gemaakt. Een blad. dat zelfs beweerde, dat
Pilsudski hierbij zelf de hand in het spel
zou hebben, is gisteren w-egens deze be-
wering in beslag genomen. "Te Warschau
werd Woensdag ook al het gerucht ver-
spre'd dat het lijk van den generaal zou zijn
gevonden; dit is echter onjuist gebleken.
amerika.
Sacco en Vanxetti.
Het terrorisme.
In de Vereenigde Staten.
De genicenteschouwburg te Sacramento is
afgebrand, nadat er twee ontploffingen in het
gebouw had-den plaats gevonden. Men schat
de schade op 400.000 dollar.
De woning van Dawes bewaakt.
De woning -van den vice-president der V. S.
Dawes wordt bewaakt als voorzorgsmaatre-
gel tegen mogelijke gewelddaden der aan
hangers van Sacco en Vanzetti.
De bomaanslag te Basel.
Twee slachtoffers overleden.
De trambeambte Mariani, die bij de ont-
ploffing in het tramstation zwaar gewond
werd, is gestorven. Een der twee gekwetste
vrouwen eveneens.
Het officieele onderzoek bracht nog niet
veel aan het licht.
Een bomontploffing te Sofia.
Een onschadelijke bom is in de buurt van
het Amerikaansche consulaat ontploft. Nie
mand is gewond, er is geen schade.
De wijk werd onmiddellijk door politie af-
gezet; de politie arresteerde verschillende per-
sonen.
Bomaanslag te Barcelona.
Te Barcelona is een bom ontp'oft in een
publieke telefooncel. De stukken ijzer werden
meters ver weggeslingerd. Men vermoedt, dat
deze aanslag in verband staat met de zaak
Sacco en Vanzetti
De politie stelt een uitgebreid onderzoek in,
doch is er nog niet in geslaagd meer licht in
deze aangelegenheid te verspreiden.
DE ZAAK KOMT VOOR HET HOF.
Waarschijnlijk Dinsdag a.s. behandeling.
Rechter Sanderson van het hooggereobts
hof van Massachusetts deelt mede, dat hij het
protest toelaat, door de verdediging ingedieno
tegen zijn onfkenning, dat er een vormfout
zou zijn begaan in de zaak Sacco-Vanzetti en
verlof geeft om de zaak voor het complete -hof
te behandelen. De zitting van het hof zal
waarschijnlijk Dinsdagmorgen a.s. worden
gehouden.
De vrouw van een der slachtoffers.
De vrouw van Berardelli, een der slacht
offers van den moord te Braintree, voor wel-
ken moord Sacco en Vanzetti waren veroor-
deeld, heeft aan den gouverneur van Masa-
chusetts, Fuller, een brief geschreven met het
verzoek, de beide mannen vrij te late®, daar
zij weduwe Berardelli niet gelooft aan
hun schuld.
Uit Chicago wordt gemeld, dat aldaar 'n
tijdbom van hooge capaciteit gevonden is in
de fabriek der Florsheim Shoe Company, ge-
legen in het hart van de fabriekswijk. De da-
ders zullen ook hier gezocht moeten worden
onder de aanhangers van Sacco en Vanzetti.
De politieautoriteiten kondigen aan, dat
ondanks het uitstel van de executie van Sac
co en Vanzetti 14000 politieagenten de ver-
keerswegen, de openbare gebouwen, de wo-
ningen van aanzienlijke burgers te New York
bewaken, naar aanleiding van de dezer da
gen plaats gehad hebbende ontploffingen, en
dat zij dit zullen blijven d'oen, tofdat de toe-
stand definitief minder gespannen zal zijn.
Woensdagmiddag is op de Nordplatz 'n
groote protestbetooging ten gunste van Sac
co en Vanzetti gehouden.
's Avonds om half tien ontplofte in het
stationsgebouw van de tram op <te Barfus-'
serplatz een bom, waardoor 15 tot 20 perso-
nen gewond werden, van wie eenigen zwaar.
Van een der gewonden is de toestand hope-
loos.
De wachtkamer en de telefooncel, waarin
de bom was geplaatst, werden geheel ver-,
woest. Van de daders ontbreekt tot dusver elk
spoor.
VERSCHERPING DER IMM1GRATIE-
WETTEN.
Verschepping der conlrole.
Uit New-York /wordt gemeld, dat de mini
ster van arbeid der V. S. scherpe controle-
maatregelen met betrekking tot de imm-igratie
heeft aangekondigd.
De Amerikaansche immigratieoverheid zal
waarschijnlijk met de hulp van de bonden van
werkgevers een uitgebreid onderzoek instellen
naar alle personen, die bij de werkgevers in
dienst zijn en niet in Amerika geboren zijn.
Ook zal waarschijnlijk in verband met de
tegenwoordige anarchistische woelingen aan
het congres worden voorgesteld, om de immi-
gratie-wet-ten te verscheppen.
EEN TER DOOD VEROORDEELDE
WACHT DR1E JAAR OP ZJIN
TERECHTSTELLING.
Terwijl de geheele wereld de ontknooping
van de zaak Sacco en Vanzetti afwacht is er
in de gevangenis te Chicago een verooraeelde,
op w-ien sinds drie jaar een doodvonnis rust
en die gelaten zijn lot afwacht.
Men heeft hem den naam gegeven van „De
man, die men niet hangen kan."
Vier maal is hij vlak onder de galg ge-
weest en vier maal is op het uiters-te nippertjc
een bevel tot uitstel van de executie afgeko-
nwn.
In April 1925 werd hij ter dood veroor-
deeld wegens moord op een apothekersbe-
diende.
Zonder dat men het motief wist, genoot hij
eenige weken later het eerste uitstel.
Een andermaal werd hij aan den beul over-
geleverd, toen men in de gevangenis een brief
ontving van zijn broer, die sedert tot levens-
lanige tuchthuisstraf veroordeeld was wegens
medeplichtigheid aan den moord. Deze
sohreef dat hij en niet zijn ter dood veroor-
decide broer de misdaad gepleegd had. Het
was een misleiding, maar niettemin ontsnap-
te de laatste aan de galg.
Weer een anderen keer slaagden zijn advo
caten er in hem een tijd lang voor gek te laten
doorgaan. Men sloot hem in een kranl&zinni
gengesticht, maar na eenige maanden bemerk
fe men, dat hij vol'komen normaal was.
Onlangs wist hij voor de vierde maal de
galg van zich af te wenden.
Het opperste gerechtshof van deil staat
Illinois heeft thans wederom besloten, dat een
onderzoek naar zijn verstandelijke vermogens
zal worden ingesteld.
ONLU'STE'N IN BOLIVIA.
2700 Indianen uit Pocota zijn in opstand
gekomen. Zij hebben verscheiden blanken om-
gebracht en trekken door de bebouwde stre-
ken. v
De regeeringtsroepen hebben 37 hoofdlia-
den gevangen genomen. De onlusten strekken
zich uit tot de districten Chatenta, Colque-
chaca en Pocota.
DOODSANGST GELDT VOOR <1
DOODSTRAF.
De stem der menschelijkheid.
Het (nieuwe) uitstel te elfder ure, van de
executie van Sacco en Vanzetti tot 22 Augus
tus of hier van uitstel voor goed afstel
komt? doet lie gedachte teruggaan naar
een zeer oude zaak, in meer dan een opzicht
heri-nnerend aan het pleit der twee'Italianen,
en waarbij het laatste woord was aan de
menschelijkheid.
In 1833, op een ochtend, om 5 uur, werd
naar het schavot gebracht zekere Joachim
Heinrich Rhamke, door het hooggerechtshof
van Holstein wegens moord en brandstich-
ting veroordeeld tot den dood door de bijl.
Rhamke moest z'n straf op de plaats zelf van
zijn euveldaden ondergaan, te Pinneberg,
een twaalftal K M. van Altona. De macabere
stoet was reeds tot dc marktafzetting ge-
naderd, toen een ruiter kwam aanrennen, die
met een witten zakdoek zwaaide en luidkeels
schreeuwde: „Halt! Kan niet doorgaan!
Order des konings!" De griffier, die met de
leiding der executie belast was, liet halt hou
den, waarop de boodschapper hem een pa
pier overhandigde, dat deze woorden be-
vatte: „De executie van Rhamke moet tot
nader order uitgesteld worden". Een hand-
teekening die des konings.
Was dit geschrift authentiek? De griffier
twijfelde, te meer daar de officieele zegels en
het contraseign van den minister van justitie
ontbraken. Het was slechts een papier, geen
akte. Maar deze griffier was geen blind for
malist; hij begreep bij v. dat een onthoofding
geen herstelbare handeling was. Daarom
liet hij den veroordeelde naar het cachot
terugbrengen en zette zich daarna aan de
verificatie van het stuk. Weldra wist hij, dat
het volkomen authentiek was en geschreven
met de hand des konings.
Wat was er gebeurd? In Holstein moest
ieder executoir geworden doodvonnis aan
den veroordeelde ter kennis worden ge
bracht op de plaats zelve, waar de misdaad
was gepleegd. Dit was geschied en men had
Rhamke het vonnis ter Tezing gegeven juist
op het moment, dat een arts per postkoets
langs kwam, op weg van Karlsbad naar
Altona. Deze arts, Peter Robke, was een
vriend der familie Rhamke en een leerling
van den veroordeelde, die eens professor was
geweest. Hij' had Rhamke echter steeds be-
schouwd als een gedesquilibreerd wezen,
wiens toerekeningsvatbaarheid geenszins
boven twijfel stond. I>e koning, toen op
tournee door Sleeswijk, was destijds te Hu-
sum. Robke ging in allerijt daarheen en wist
den vorst voor de zaak te winnen. Gezien de
urgentie krabbelde de koning toen de ordter
tot uitstel zelf op een stuk papier, zonder
zich om de formaliteiten te bekonimeren.
Rhamke werd nu aan een nieuw en nauw
keurig onderzoek naar zijn geestvermogens
onderworpen. Drie experts concludeerden
eenparig, dat zij zich aansloten bij het vroe-
ger onderzoek en dat de schuldige hoege-
naamd niet vepminaerd toerekeningsvatbaaf
was De minister van justitie stelde toem
opnieuw den koning de executie voor, maar
deze, overwegende dat de opschorting der
terechtstefling van Rhamke niet door dezo
was uitgelokt en dat deze man, toen men
hem naar het schavot bracht, alle angsten
des doods had doorstaan, bepaalde oat het
onrecbtvaardig zou zijn, hem die een tweede
maal te laten doorleven, weshalve zijn straf
in levenslange opsluiting werd verandterd.
Hier had de medschelijkheid gesproken.
Er heeft zich nog eens een min of meer
gelijksoortig geval voorgedaan: in de 17e
eeuw. Een moordenares, zekere Helene Gil-
let, aan wie een onhandige beul met twee
bijlslagen niet het hoofd van den romp had
weten te scbeiden, werd nog levend aan diena
handen ontrukt, werd1 gegratieerd en genae.
Daarentegen gewerd een herculischen bao
diet, zekeren Moncharmonf, die zijn boeien
had verbroken en de guillotine stuk geslagen,
geen genade. Hij had uit eigen wil zijn exe
cutie vertraagd, die nu eenige dagen later
plaats had.
Zal aan de voorbeelden van Rhamke ea
Helene Gilltt door het in leven blijven van
Sacco en Vanzetti een derde geval worden
toegevoegd van den ongesChreven regel del
menschelijkheid: Doodsangst geldt vooa
doodstraf?
ALKMAARSCHE COURANT.