DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. S. KROIKL Stoomerij Buitenland en Ververij No. 192 Dif nanimeT Bestaat nit 2 bladen. Honderd negen en twintigste /aargang 1927 Deze Conrant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesldagenuitgegeven. Abonnemenfsprijs bij vooruitbelaling per 3 maanden voor Alkaaar/2,—franco door bet geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en bewljsnummers 5 cents. •m PRUS DER OEWONE ADVERTENTlfcNi Per regel /0.25, bij groote contracten rabat. Qroote letters naar plaafsrtitfflfe. Brieven franco aan de N.V. Boek- en liandelsdrtikkerij r/b HERMj, COftTAS KMMIi Voordam C 9. Dir«ctfiuri O. H. KRAK. WOEliDA^ Telef.nr. Administratie 3. Telefoonnr. Redactie 33. Postgiro 37060. Hoofdredaeteuri Tj. N. ADEMA. 17 AUGUSTUS Dagelijksch overzicht. FASCISME EN ZELFVERGODING. Wie stoat ziet toe dat hij met valle. Ook wij hebben aanvankelijk aan het fascisme onze bewondering geschonken en afgaande op de berichten uit Italie gemeend, dat slechts deze strooming Italie's bloei ver- oorzaakte. Bewondering hebben wij gekoes- terd voor Mussolini, niet alleeni omdat hij als persoonlijkheid alle moeilijkheden wist te overwinnen en met ijzeren wil het heft in handen hield, maar bovenal omdat het aan hem te danken scheen, dat in tegenstelling met de andere overwinnaars uit den wereld- oorlog Italie niet aan een oogenblikkelijke malaise en crisistijd ten prooi viel maar op- rees sterker en bloeiendier dan ooit te voren. Nog voor zeer korten tijd leefden wij in de veronderstelling, dat de anti-fascistische ge- ruchten overdreven waren, omdat iedere op posite nu eenmaal gaarne de zaken zoo sterk-gekleurd mogelijk voorstelt. Het snoe- vend chauvinisme dat tot zelfvergoding over- sloeg, deed die meening echter wankelen. En het is wel merkwaardig dat, terwijl dezer dagen de Mont Blanc en dit is wel het comble der Mussolini-adoratie is ©mgedoopt tot Mont Mussolini, de Times een correspondentie bevat, geschreven door een onpartijdig beoordeelaar, die wel ten diuide- lijkste aantoont dat het onder het fascisme lang niet rooskleurig gesteld is, ja, dat on- danks de zelfvergoding een val wel eens zeer nabij zou kunnen zijn. Vooral in verband met de arbeidersbewe- ging en de knotting der burgerrechten schijnt de toestand ernstig, zooals blijken moge uit het volgende citaat uit de Times- correspondentie: De fascistische beweging was niet alleen een conservatieve reactie tegen de zwakheden van de opeenvolgende liberale en democrati- tische regeeringen, zij droeg ook een revolu tionnair karakter. De beweging was van den beginne af zoowel cpbouwend als af- brekena. De roode (socialistische), zoowel als de witte ,(katholieke) vakvereenigingen werden vernield, maar tevens werden de jieuwe fascistische vakvereenigingen ge- sticht, waartoe de arbeiders in de fabrieken, zoowel als op het land langzamerhand ge- dwongen werden toe te treden. De patroons zagen aanvankelijk dit spel met genoegen gaande. De afbraak van jlie hinderlijke vak vereenigingen verheugde hen. De omkeer kwam toen hun bleek, dat ook hun eigen vrij- heid niet veilig meer was, dat ook de pa- troonsorganisaties moesten verdwijnen en dat arbeiders en patroons vereenigd zouden worden in gedwongen vakvereenigingen, welke te beschouwen zijn als instellingen van publiek recht en als organen van den Staat. Met de liberale opvatting, dat de staat al leen de orde dient te handhaven, misbruiken te voorkomen, zorgen voor een eerlijke rechts- bedeeling en voor de landsverdediging, ter- vijl hij zich in oeconomisch opzicht dient te beperken tot de bescherming van dien arbei- der en de bevordering van den socialen voor- uitgang, heeft het fascisme afgedaan. De staat moet zich ook in oeconomisch opzicht laten gelden, niet alleen om een eerlijke ver- deeling van de belangen van patroons en werklieden te verzekeren en stakingen en uit- sluitingen te voorkomen, doch vooral om de productie zelve te regelen en te beheerschen, door patroons en werklieden allerlei ver plichtingen en beperkingen op te leggen. De corporatieve staat kan ondernemingen sa- mensmelten, prijzen vaststellen, loonen en werktijden bepalen, vaststellen hoeveel werk lieden een patroon in dienst mag nemen en, desnoods, zelf rechrstreeks het bestuur der fabrieken aan zich trekken (art, 9 van het charter van den arbeid). Met het vrije burgerschap is het gedaan, de onderdaan is slechts een producent ten dienste van den staat. Dat is de beteekcnis van de huidige revolutie. De persoonlijke vrijheid, de onafhankelijkheid, het persoon- lijk initiatief, de persoonlijke waardigheid zijn verdwenen; alles is ondergeschikt aan de productie van weelde en macht ten be- hoeve van den staat. Toen zulks den men- schen, werklieden, zoo goed als patroons, duidelijk werd, voelden zij zich opgeofferd en geboeid. Vooral de patroons, die het zich zoo geheel anders gedroomd hadden, waren te- leurgesteld. Dat de staat zich net zoo in hun zaken zou mengen als in die der werklieden, hadden zij nimrner kunnen denken. Toen zij in gingen zien wat het einde zou zijn, heb ben zij hun vrees in het parlement tot uiting gebracht. Benni. de voorzitter van het ver bond van fabrikanten, waarschuwde tegen de vakvereenigingswet, die „het begin van net einde van de Italiaansche industrie zou beteekenen". Mussolini stelde hem en de zij nen gerust; de toenmalige bloei van land- bouw en nijverheid maakte bovendien, dat de fabrikanten en grondeigenaars hun eigen beiang niet goed van dat van het fascisme konden losmaken. Het fascisme had de legendcn post weten te laten vatten, dat het Italie van het bolsje- wisme gered had en dat het de bloei van de nijverheid had veroorzaakt. Het bolsjewisme was echter al in verval toen het fascisme het hoofd opstak en de bloei van de Italiaansche industrie uit de jaren 19221926 was slechts voor een gering deel aan het fascisme te danken. De oorzaken van dien bloei lagen in hoofdzaak in de depreciatie van de lire, de lage loonen en het ontbreken van de Duit sche en voor een deel ook de Engelsche con currentie, op bepaalde markten, waar Italie deze vroeger geducht gevoeld had. Toen de ze oorzaken verminderden of verdwenen, was het met den bloei gedaan. In hoeverre bet fascisme voor de huidige malaise aanspra kelijk is, valt moeilijk uit te maken, maar nu het eenmaal voor zichzelf de verdiensten van den vroegeren bloei had opgeeischt, sprak het vanzelf, dat de getrcffenen het ook de depressie weten. Vandaar de groote ontevre- denheid, die er thans heerscht. De patroons mopperen en durven zelfs te fluistexen, dat Mussolini in Italie bezig is het staatssocia- lisme in te voeren. Zij zouden wat graag de corporatieve vakvereenigingen den rug toe- keeren zoo de wet van 3 April 1926 het hun maar niet belette; zij zoudien wat graag tot den ouden liberalen staat terugkeeren was de fascistische militie er maar niet! Ook de werklieden echter zijn ontevreden en verlangen terug naar de rechten en vrij- heden, naar de macht waarover zij door mid- del van hun oude vakvereenigingen beschik ten. De ontevredenheid heerscht ook onder de burgers en is dus vrijwel algemeen. Zal inderdaad het fascisme zijn langsten tijd gehad hebben?? Mussolini en de zijnen snoeven: er is geen beter land dan Italie! En geen betere politiek dan de fascistische! En geen land gaat een schooner toekomst tegemoel dan juist het Appenijnsche rijk! Aan de hand van het bovenstaande zouden wij willen wijzen op twee aloude spreek- woorden 't Zijn sterke beenen die de weelde kunnen dragenen „Wie staat, zie toe dat hij niet valle!" DE INTER PARLEMENT AIRE UNIE. De quaestie der onlwapening. Een netelig punt. De Interparlementaire Conference, die de volgende week te Parijs bijeenkomt, zal de quaestie der algemeene ontwapening bespre- ken. Dit feit heeft in officieele kringen be zorgdheid gewekt, daar het onaangename in- ternationale incidenten zou kunnen uitlokken Reeds hebben Belgische parlementsleden bij Lafontaine, den vice-president van den Belgi- schen Senaat, tegen een dergelijke discussie geprotesteerd, daar de Duitsche delegate er van zou profiteeren om het Verdrag van Ver sailles aan te vallen. Ook wordt de Duitsche delegatie het voornemen toegeschreven d: quaestie der ontwapening met het lot de min- derheden te willen vertoinden, en over Slees- wijk te willen spreken, waaraan Denemarken autonomiie weigert. Indien andere delegaties ook quaesties van dien aard zouden opwer pen, zou de interparlementaire conference een ongunsCge atmosfeer scheppen voor de volgende Vergadering van den Volkenbond te Geneve. De schaduwzijde dezer debatten is hierin gelegen dat de Interparlementaire Unie, of- schoon zij geen officieel erkende instelling is, nochtans een zeker internationaal gezag bezit. Men zal dus bij de verschiller.d-e dele gaties in zekeren zijn diplomatieke stappen doen om te bewerkstelligen dat zij met groat voorbehoud de kiesche quaestie zullen behan- delen, welke nieuwe internationale twisten zouden kunnen veroorzaken. GRIEKENLAND. DE REGEERINGSCRISIS. Een overzicht. Nu Zaimis is aangewezen om de nieuwe regeering te vormen, staat het wel vast dai hij zijn medewerkers zal kiezen uit de vier partijen. die na uittreding der monarchisti- sche volkspartij, van de coalitie waren overge bleven. s Gemakkelijk zal het kabinet, dat naar ge- me'd wordt reedis in geformeerd, het zeker niet hebben. De finanoieele maatregelen waarover de crisis is ontstaan, zijn voor Grie- kenland een bittere pil. Naar men weet heeft de Volkenbond het land een buitenlandsche leening van 9 mtillioen pond sterling gegaran- deerd, waarvan 1/3 bestemd is voor de neder- zetting van Grieksche vluchtelingen, 1/3 voor de dekking van begroobngstekorten en \J3 voor de stabiliseering van den wissel- koers. Die bedragen zijn, zoo schrijft de N. R Crt., erg krap gemeten, want de sommen, die noodig zijn om de tallooze vluchtelingen aan een behoorlijk bestaan te helpen, overtreffen verre de 3 millioen pond, welke er voor be- schikbaar komen. De begrootingstekorten van vorige jaren beloopen zoowat 3 millioen pond, maar de begrooting van het loopende jaai wijst weer een aanzienlijk deficit aan, dat ongedekt blijft. Het bedrag, dat is uitgetrok ken voor stabilisaCe van de valuta acht men in financieele kringen te Athene lang niet vol- doende om aan de geweldige inflatie een ein de te maken. Dit verklaart het verzet van de volkspartij tegen de voorstellen van den minister van financien Kafandaris echter slechts ten deele. Het was voornamelij'k gericht tegen het toe zicht, dat de Volkenbind op de financieele gesCe van de Grieksche regeering heeft be- dongen, als voorwaarde voor het tot stand komen van de leening. Krachtens die voor- waarden komt er in de plaats van de Natio nal Bank een emdssiebank met zelfstandig bestuur, waarin natuurlijk de geldlschieters beslissende stem krijgen, en- verder moet de regeering den Volkenbondsraad op de hoogte houden van haar belastmgpolitiek. In deze maatregelen heeft de volkspartij, welke er een aantasting van souverdne rech ten in zag, niet willen berusiten, en het nieuwe kabinet zal nu zonder haar moeten trachten h-et parlement de bittere pil te laten slikken. Dat zal op zijn best heel wat moeite kosten, want in dien lande is de leening met al wat er aan vast zit, allerminst populair. Van die stemming zullen de oppositiepartijlen, monar- chisten, Venizelisten, Pangalisten, ongetwij- feld een dankbaar gebruik malken om de regeering te bestoken. ENGELAND. DE CRISIS IN IERLAND De motie van wantrouwen. Gister werd de zitting van het Iersche parlement gehouden, waarin de door de ar- beiderspartij ingediende motie van wantrou wen behandeld is. Thomas Johnson zeide bij het indienen er van, dat zij ten doel had, de meeningen in de Dail te peilen-, of het uitvoerend bestuur het hewind al dan niet t^eu-de voort te zietten, Vroeger was gezegd dat er geen andere re- geeiing mogelijik was, doch sediert de toe- treding tot de Dail van de 43 afgevaardig- den, die er tot nogtoe buiten waren gebie- ven, ikon dit niet langer worden gezegd. Cosgrave zeide, dat hij alleen door het be- l>ang des lands zijm houding zou doen be palen en te dien einde zou hij zijn steun niet aan een coalitieregeering ontbouden. Kapitein Redmond, leider van de partij der N-aConale Liga, begroet de leden der Fianna Fail als nieuwe recruten voor het constitutionalisme. Hij zeide, dat zijn partij voor de motie zou stemimen in de weten- schap, dat indien zij werd aangenomen ver- moedelijk een regeering werd gevormd, die een stevig en onpartijdig bestuur zou opleve- ren. De motie van wantrouwen ver- worpen. De door de arbeiders bij de Dail Eireann ingediende motie van wantrouwen in de re geering van Cosgrave is met 72 tegen 71 stemmen v-erworpen, doordat de speaker zijn beslissende stem ten gunste van de regeering uitbraeht. AFRIKAANSCHE EN ARABISCHE MATROZEN. Een gevecht te Glasgow. Gister had te Glasgow een verwoed ge vecht plaats tusschen West-Afrikaansche matrozen en Arabieren tengevolge van een geschil betreffendie hun tewerkstelling op een nieuw schip Een dier twistende schoot zijn revolver af, tengevolge waarvan een al gemeen gevecht ontitond, waarbij zij diruk gebruik maakten van stokken. Versch-eidene der vcchtend-en werden gewond, van wie dir-ie het er naar alle waarschijnlijkheid niet levend af zullen brengen. Acht der zcelieden werden gearresteerd. AMERIKA. Sacco en Vanxelli. Een nieuw beroep op Coolidge. Gistermorgen zou voor het hooggerechts- hof van Massachusetts opnieuw de zaak van Sacco en Vanzetti voorkomen. Tegelij- kertijd zou een- nationaal comite voor de verdedigiing van Sacco en Vanzetti een nieuw beroep op Coolidge doen om een onderzoek in te stellen naar de bewering, dat het de- partement van justit-ie der V. S. zou hebben samengespannen met het packet van Mas- Massachusetts om Sacco en Vanzetti on- schadelijlk te maken. Reed -- vroeger werd op dezen grond een beroep ingesteld. Indien zou blijken, dat de ambtenaren der rijiks- regeering inlichCngen zouden hebben ach- tergehouden waardoor Sacco en Vanzetti worden schoongewasschen van de op hen rustende beschuldiging van moord, zou pre sident Coolidge het wettelijke recht hebben zich in de zaak te mengen. Volgens de ver- dediging zou het departement van justitie in derdaad dergelijike gegevens bezitten De politic maakt bekemd, dat een belanig- rijke -hoeveelheid munitie te Reading in Mas- sachussets gestolen is. Tal van persoonlijlk- hed-en en vereenigingen hefbben anonyme be- dreigingen ontvangen. De waning van een der vroegere juryleden vernield. Volgens een door de politic van Boston uit East Milton ontvangen bericht is daar de woning van Lewis Mac Hardy, een der juryleden uit het proces, zeven jaar geleden tegen Sacco en Vanzetti gevoerd, door een ontploffing vernield. Niemand werd ernstig gewond. STAKINGEN ONWETTIG. In Brazilie. De president van Brazilie, dr. Washing ton Luis de Souza, heeft, zoo meldt Reuter uit Rio de Janeiro aan de Engelsche bla den,. zijn goedikeuring gehecht aan de door het congres aangenomen wet tot onder- drukking van het communisme. Volgens deze wet zijn stakingen onwettig. De voor zitter van den gemeenteraad, Laeerda, die sterk tegen idte wet gekant is, heeft den ge meenteraad gevraagd de stadsvlag halfstoks uit te stefcen als protest tegen dit „decreet tot het d'oen ophouden van de burgerlijke en proletarische vrijheid". DE WILD IJzerwaren. DE OPSTAND DER ROODHUIDEN IN BOLIVIA. De troepen hebben de opstan- delingen thans in bed wang. Men gelooft, dat het seel optreden van de regeeringstroepen een algemeenen opstand van de rood'huiden in Bolivia voorkomen heeft. Volgens die officieele berichten waren de opstaedelmgen er in geslaagd gedieclten van die provincies Cochibamba en Potosi van de buitenwereld af te snijden, doch het gevan- gen nemen van venscbeidene opperlhoofden en het toebrengen van zware verliezen aan d-e opstandeMngen hebben de beweging voor een goed deel onderdmkt. Duizenden rood- huiden keeren tot hun normale bezigheden weer. EEN VERIJDELDE LYNCHPARTIJ. Acht dooden. Tengevolge van een aanval van een woe- dende menigte op den ingang van de gevan- genis, te Panama waar een man, dien de menigte wilde lynchen, een schuilplaats had gez-ocht, werden acht personen gedood en een aantal gewond. De menigte kon zich geen wapens verschaffen, doch maakte gebruik van stokken en steenen. Tenslotte werd poli- tieversterking verkregen in een naburige stad. CHINA. DE BURGEROORLOG. De Russische adviseur Galen. Volgens berichten uit Hanlcou is Galen, de Russische voormalige adviseur van de natio- nalistische regeering te Hankou, nog niet van daar vertrokken. Hij heeft verklaard, dat hij zal vertrekken, zoodra zijn functies hem dat zullen veroorloven. Een boerenstand. Blijkens een bericht uit Hankou rukken 20.000 revolutionasre Chineesche boeren op naar het oosten van de provincie Kwantoeng Zij staan onder leiding van communisten. Voortrukken der Noordelijken. Uit gcede bron wordt gemeld, dat de Zui- delijke troepen snel den Noordelijken oever van de Jantse ontruimen. De troepen van ge- neraal Soen-sjan-Fang, den Noordelijken aanvoerder, rukken snel op. Duizenden vluchtelingen trekken uit Nanking en Tsjen- king weg naar Sjanghai EEN MANIFEST VAN TSJIANG KAI-SJEK. Tsjiang Kai-sjek heeft een manifest uitge- vaardigd, beheizende, dat, daar sommigen hem verantdoordelijk hebben gesteld voor de oneenigheden in de Chineesche nafionalisfi- sche partij, hij is afgetreden om een liereeni- ging te vergemakkelijken. Hij houdt een plei- dooi voor ecnsgezindiieid en voor een krach- tige actie tegen de Noordelijken langs den P oeko m- T ients i n -lij n Wat dit laatste betreft doet hij een beroep op „de kameraden" te Hankou om mede te werlcen. Tsjiang-Kai-sjek stelt de communisten aan- sprakelijk voor alle moeilijkheden, die er in de partij zijn ontstaan en hij drtngt er bij de na- tionalisten te Hankou op aan, de communis ten te verwijderen en mede te werken aan de leiding van zaken in Nanking. Intusschen houdt de terugtocht van de zui- delijken voor de troepen van Soen-Tsjoean- fanig langs den Tdentsin-Poekou-ldjn aan. De openbare meening in China acht een hereeniging van Hankou en Nanking waar- schijnlijk; maar wat er nu precies op militair en politiek gebied te wachten staat valt niet met eensige zekerheid te voorspellen. GEM. BELASTINGEN SJANGHAI. De gemeenteraad van Sjanghai heeft een schriftelijke garantie ontvangen van Joe Ja Tsing, het hoofd der Chineesche gemeent* in de internationale vestiging dat het conflict nopens de verhooging der gemeentebelastin- gen van 14 tot 15 pCt. Zaterdag j.l. op be- vredigende wijze is geregeld. De bond van vereenigingen van straathandelaars heeft gisteren besloten kennis te geven dat alle leden de nieuwe gemeentebelastingen zullen betalen gedurende 6 maanden eindigende 31 Dec. en te vragen dat er tenminste zes Chi- neezen deel zullen uitmaken van den ge meenteraad j BELGIi VOOR SACCO EN VANZETTI. Geen staking der metaalarbeiders Naar men uit Brussel meldt, heeft de Fede* ratie van metaalbewerkersbonden van Belgig, in een te Luik gehouden algemeene vergade ring van afgevaardigden, nogmaals een pro- test-motie aangenomen tegen de eventueele te- rechtstelling van Sacco en Vanzetti en de noo- dige maatregelen getroffen opdat de 1547 afdeelingen der federatie ieder afzonderlijk ook hunne stem ten bate „der twee slachtof- fers van het Amerikaansche kapitalisme" zou den kunnen laten hooren. Het bestuur be- zwoer de gedelegeerden niet in te gaan op de ophitsende taal der communisten die het tot een algemeene staking willen zien komen. Moest een dergelijke staking wel noodig wor den geacht, dan zal het bestuur daartoe de nood'.ge bevelen geven. De vergadering verkiaarde daarmede een- stemmig accoord te gaan. EEN CYCLOON. In Condroz, het landschap in Z. O. Belgifc tusschen Maas, Our-the en Lesse heeft een hevige cycloon gewoed. Tal van huizen werden van hun dak be- roofd, vele boomen ontworteld, terwijl schade werd aangericht in boomgaarden ec tuinen. FRANKRIJK. DE OOMMUNISTISCHE SPIONNAGE. Cremet naar Rusland. Men herinnert zich dat enkele maanden geleden, bij een onderzoek naar de commu- nistische spionnage in eenige arsenalen en mllitaire centra, de medeplichtigheid werd vastgesteld van Cremet, communistisch ge- meenteraadslid in het 14e arrondissement van Parijs, en zijn secretaresse Louise Cla- rac. Beiden namen de vlucht en wisten zich tot dusver schuil te houden. Zij werden intus schen bij verstek tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Thans is bekend geworden dat Cremet en zijn secretaresse de wijk naar Rusland hebben genomen. SABOTAGE OP EEN SPOORLIJN. De politie te Versailles is druk bezig te zoe- ken naar eenige individuen, die zich een dezer nachten aan sabotage op de spoorlija Parijs Invalides)-Versailles hebben schuldig gemaakt. Om mi uur's nachts werd de sta- honschef te Versailles n.l. gewaarschuwd dat de telefonische verbindingen waren verbrokefl en dat de toestellen voor het melden van trei- nen niet meer werkten. Hij begaf zich op de lijn en stelde vast dat in de nabijheid van Porchefonitaine vijf kabels van zes draden ell waren doorgesneden en vernield. Het euvel kon onmiddellijk worden her^ steld. OOSTENRIJK. DE AANHOUDINGEN TE WEENEN. De Arbeiterzeitung tegen Schobet, De Arbeiterzeitung eischt een strafvervol- ging tegen Schober, den Weenschen hoofd- commissaris van politie wegens herhaalck schending van de grondwet door wederrechte- lij'ke aanihoudingen en huiszoekingen naaf aanleidinig van den opstand' in Jul! JAPAN. INVOERING LATIJNSCH APHABET.V De Evening Standard" verneemf dat d< Japansche regeering op het punt staat het Latijnsche alphabet in te voeren in plaats van het Japansche schrift, dat aan het Ghi neesche ontleend is. De voornaamste reden voor deze wijziging is bezuiniging van tijd en ruimte. De tegenwoordige Japansche let ters zijn zoo moeilijk, dat de jeugdige Japan- ners zes jaar noodig hebben om te leerefl lezen en schrijven. Er bestond eenige moeilijk heid bij het aanpassen der Latijnsche letter! aan de Japansche phonetiek maar hiervoor is volgens de E. S. ook reeds een oplo6sing g» vonden. KMAARSCHE COBRANT. TELEF. 34 en 35 ALKMAAR. GROOTE VOORRAAD DRIJFWERK MACHINEKAMERBEHOEFTEN. ALLEEN KWALITEITSARTIKELEN EN GOEDKOOPI

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1927 | | pagina 1