Alkmaarsche Courant
I
Mijn indrukksn uit Amerika.
WANNEER GIJ EEN ZAAK
GAAT BEGINNEN.
Ntndsrd negen en
§£agfsEii@tiws
L. Franbenberg, Alkmaar,
0
0
0
0
0
00000000000000000000[1
0
0
0
HANDELSDRUKKERIJ
N. V. v.h. HERMS. COSTER ZOON
0000000000000000000000000®®®®
Wo. 211
Donderdag 8 September.
gf?~'Tttefl7TnKre, inaagjfif
Opening- it. K. Lyceum.
In het „Gulden Vlies" had gistermiddag
om half drie de officieele opening plaats van
het R.-K. Lyceum, onder bescherming van
den Heiligen Petrus Canisius.
De zaal had men met tapijten en bloemen
een feestelijk aanzien gegeven.
Van de aanwezigen vermelden wij: Mgr.
L. Schioppa, Apostolisch Internuntius's Gra-
.venhage; Dr. Coops, Inspecteur van het Mid-
delbaar Onderwijs te's Gravenhage, als ver-
tegenwoordiger van den Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen; de heer
Westerwoudt, Kanonnik en Deken, Plebaan
van de Kathedrale Kerk te Haarlem, als ver-
tegenwoordiger van den Bisschop van Haar
lem; Mr. Heerkens Thijssen te Haarlem, lid
.der le Kamer; Ch. v. d. Bilt en Dr. H. Mol-
ler, leden der 2e Kamer; Inspecteurs van het
Onderwijs; B. en W. van Alkmaar; het Cura-
torium van het Stedelijk Gymnasium en de
Commissie van Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs te Alkmaar; ae heer Hemelrijk,
Rector van het Gymnasium; de heer Postma,
Directeur van de Handelsschoolde heer
Margadant, Dir. van Gemeentewerken; ver-
Ichillende Bqrgemeesters van omliggende
Gemeenten; verschillende Pastoors en Kerk-
besturen.
De Voorzitter van het Curatorium,
deken Rengs, zeide in zijn openingsrede, dat
de openingsgebeurtenis een feest was, dat tot
juichen stemde. Een monument voor de toe
komst is tot stand gebracht.
In Noordelijk N. H. werd reeds tal van ja-
ren een schakel gemist tusschen het R.-K.
L. O. en het H. O.
De vereeniging Sint Joseph, die te Alkmaar
het L. O. voor jongens verzorgt, heeft dit be-
rrepen en zette met taaie volharding en
Soesten ijver door om het grootsche ideaal,
ien R.-K. Lyceum, te Alkmaar te verwezenlij-
fen. Ondanks desillusies kan zij thans
met trotsch op het tot stand gekomen monu
ment voor de toekomst zien.
Spr. bracht hulde aan deze vereeniging,
die, toen het belangrijke werk verricht was,
zich terug trok en haar taak overdroeg aan
een nieuwe stichting van R. K. Lyceum onder
bescherming van den Heiligen Petrus Cani
sius", welke stichting 25 Maart 1927 werd
jp'gericht.
De leden van het Curatorium sloegen de
handen ineen en zoo staat men thans voor de
opening van het R. K. Lyceum.
Spr. gaf hierna meer uitvoerig aan waarom
ten dusdanige inrichting noodzakelijk was.
Van deze school gaat een machtige niet te
Dnderschatten invloed uit voor de opvoeding
der jeugd, en niet het minst voor de zedelijke
en godsdienstige opvoeding. Waar volgens
ons Katholieken alle zedelijke en godsdiensti
ge opvoeding moet steunen op de bovenna-
tuurlijke openbaring, zult gij het logische er
van inzien dat wij alleen die school kunnen
goedkeuren, waar die geopenbaarde Gods
dienst ten voile tot zijn recht komt, waar den
leerlingen niet enkel kennis wordt bijge-
bracht, maar waar zij verrijkt worden met
de ware wijsheid van het leven, en deze ver-
onderstelt, zegt Foerster, zelfbeheersching uit
gehoorzaamheid aan God voortgekomen.
Nog een tweede reden tot dankbare
vreugde ligt voor ons Katholieken hierin, dat
wij door de oprichting van een R.-K. Lyceum
een daad van gehoorzaamheid hebben gesteld
aan ons Kerkelijk gezag, dat zich zoo duide-
lijk heeft uitgesprokerr in zijn bekend mande-
ment van 22 Juli 1868.
Moge ook hier weer bewaarheid worden
„vir obediens loquetur victoriam" (spreuken
XXI.28).
En dat er inderdaad behoefte bestond aan
een R. K. Lyceum moge U blijken uit het feit,
dat reeds aanstonds een parallel eerste klas
moest worden ingericht, en dat thans de cur-
sus aanvangt met niet minder dan 40 leerlin
gen.
Het Lyceum bedoelt te zijn, allereerst een
schakel tusschen Lager en Hooger Onder
wijs, maar tevens moet het de mogelijkheid
openen voor eind-onderwijs, voor hen, die niet
verder zullen gaan studeeren. Men zegt zoo
dikwijls, in den tegenwoordigen tijd, dat er
te veel intellectueelen zijn. Het moge waar
zijn, maar evenzoo staat vast, dat er nog te
weinig Katholieke iqtellectueelen zijn.
Om deze te vormen is het R. K. Lyceum te
Alkmaar opgericht. Daarcm hebben wij niet
alleen de taak van het onderwijs en opvoe
ding toevertrouwd aan mannen van kennis,
maar ook van beproefd geloof en beproefde
deugd, en tevens a! ons werk en geheel de
Stichting geplaatst onder de hoede en be
scherming van den beroemden zoon van den
Nijmeegschen Burgemeester Kanisde H. P.
Canisius.
Waar wij Katholieken gelooven, dat de
dingen, waarvoor die mannen van karakter,
die weldoeners der maatschappij, die helden
der geschiedenis, welke wij Heiligen noemen,
zich op aarde zoo bijzonder hebben gei'nteres-
seerd, ook hunne belangstelling blijven hou-
den in den Hemel, is het verklaarbaar, dat wij
den Nederlander, den Heiligen Petrus Cani
sius tot Patroon en Beschermer van ons Ly
ceum hebben gekozen.
Spr. gaf hierna een opsomming van de on-
derwijswerken van deze Heilige. Spr. hoopte
op een steeds groeiende belangstelling voor
het opgerichte Lyceum te mogen rekenen.
Met groote voldoening, zoo vervolgde hij,
kunnen wij gewagen van den financieelen
steun van de Gemeente Alkmaar, en van tal
van buitengemeenten, maar vooral van de
groote offervaardigheid van de Katholieken
zelf. Wij Katholieken zijn gewend te offeren,
wij achten het onzen plicht en eveneens achten
wij het een eer dat te mogen doen en zoo ook
zijn wij zoo dankbaar, dat thans reeds blijkt,
dat de Katholieken van Noordelijk Noord-
Holland wederom onder aanvoering van
Hfe Parochiale Kerkbesturen, die het voorbeeld
gaven hun plicht begrijpen. Reeds begon-
nen zij bijeen te brengen de 50.000 voor het
Stichtingskapitaal, die wij noodig hebben en
de f 9000 per jaar, die noodig zijn om het
tekort te dekken.
Moge ook dit mooie resultaat bereikt ,wor-
tiid in staat gesteld zullen worden een ander
ideaal te bereiken: „De Stichting van een
R. K. Middelbare school voor Meisjes".
Spr. richtte hierna vriendelijke woorden en
woorden van dank tot Mgr. Schioppa, Dr.
Coops en den heer Westerwoudt, de aanwezi-
ge leden van le en 2e Kamer en heeren in
specteurs van Onderwijs.
Tot den burgemeester zeide spr. het vol-
gende:
Mijnheer de burgemeester van Alkmaar,
Wij zeggen U en het Gemeentebestuur van
Alkmaar hartelijk dank voor de groote wel-
willenheid, waarmede U ons bij de Stichting
is tegemoet getreden. Wij weten, dat het uw
streven is Alkmaar zoo groot mogelijk te ma-
ken en dat alles, wat hiertoe kan leiden, uw
warme sympathie heeft. Wij danken het Ge
meentebestuur hartelijk voor de subsidie, wel
ke men ons heeft verleend en vertrouwen, dat
U, mijnheer de burgemeester, met belangstel
ling de resultaten van onze onderwijsinstel-
ling zult willen volgen.
Ook tot de leden van het Curatorium, van
het Stedelijk Gymnasium, die van de Com
missie van Toezicht op het M. O., de Recto-
ren en Directeuren van ondere onderwijs-
inrichtingen, de heer Pastoors en leden van
verschillende Kerkbesturen en weldoeners
richtte spr. woorden van waardeering, alsmc-
de tot de aanwezige burgemeesters.
Een kort woord richtte spr. ook tot de leden
van den Raad van Bijstand, tot de gevers en
tot den Rector en de Leeraren.
Spr. eindigde als volgt:
Dames en Heeren, groote voldoening ver-
vult ons, nu wij dezen dag hebben mogen be-
leven en de mooie resultaten van ons werk
mogen aanschouwen.
Wij danken U alien voor Uwe tegenwocr-
digheid en hopen, dat gij alien van belang-
stellenden tot vrienden van Ons Lyceum zult
zijn geworden.
Met de bede, dat onder Gods zegen en on
der bescherming van onzen Patroon, den
Heiligen Petrus Canisius, het Lyceum moge
groeien en bloeien, verklaar ik het eerste R.K.
Lyceum in Noordelijk Noord Holland voor
geopend. (Applaus)'.
Dr. Coops, die hierna het woord voerde,
verzekerde dat het den minister leed deed
persoonlijk niet aanwezig te kunnen zijn.
Namens den minister sprak hij een woord
van gelukwensch met de opening.
Spr. weet dat het Gymnasium en de R. H.
B. S. bieden wat het Lyceum zal geven.
Hij weet, dat de R.-K. daartegen bezwaren
hebben. Het le bezwaar is, dat direct in het
le schooljaar een keuze gedaan moet worden
in de classieke of niet classieke richting, doch
het hoofdbezwaar was de Godsdienstige kwes-
tie. De opleiding voor het maatschappelijk le
ven tot goede burgers en trouwe dienaren
van Koningin en Vaderland is een voornaam
ding, doch dit is toch niet het eenige, want dit
bereidt slechts voor, voor het vaak kortstondi-
ge leven en geeft niets voor hetgeen daarna
komt. Spr. is het er mede eens, dat de Vreeze
des Heeren het beginsel van alle wetenschap
en't geloof in den gekruisigden Christus het
eenige is voor de -zaligheid. Daarom begrijpt
spr. dat een school begeerd wordt waar zoo-
wel het een als het ander bevorderd wordt.
Spr. hoopte dan ook, waar reeds zoo vele of
fers gebracht waren, dat de financieele steun
van Rijkswege niet te lang op zich zal laten
wachten. (Applaus).
Namens den Minister, zoo vervolgde spr.,
wensch ik U voor Uw arbeid Gods besten ze
gen toe, opdat deze inrichting moge groeien
en bloeien, niet alleen door een groot aantal,
maar door het goede aantal leerlingen.
Applaus!
De heer Westerwoudt sprak namens
den Bisschop woorden van gelukwensch. Hij
verzekerde, dat de Bisschop het betreurde,
persoonlijk de plechtige gelegenheid niet mee
te kunnen vieren en herinnerde aan de belang
stelling van den Bisschop in al het goede te
Alkmaar en Omstreken, daarbij wijzende op
diens tegenwoordigheid bij de opening van
het St. Llizabeth-ziekenhuis, het Retraite-
huis te Bergen en het R. K. Kindervacantie-
en Hersteliingsoord te Bergen aan Zee.
Wij weten, dat het niet genoeg is, als wij
een enkelen leeftijd aan God geven. Dit moet
met elken leeffijd geschieden. Het veelzijdig
onderwijs moeten wij trachten te overschijnen
met het hoogere licht.
Spr. zeide, dat de Bisschop met bizondere
blijdschap geconstateerd heeft de groote of
fervaardigheid voor deze instelling in het
Noordelijk gedeelte van zijn Bisdom. Hij
hoopte, dat de leerlingen en de huisgezinnen
daarvan rijpe vruchten mogen plukken en dat
de leerlingen door het geleerde zelf in staat
worden gesteld om op te bouwen en anderen
de kennis te brengen van den goeden weg,
die tot God leidt. Wanneer gij voor de ver-
wezenlijking hiervoor bidt, dan steunt de grij-
ze Vader in Haarlem met Zijn Vaderlijk ge-
bed U daarbij elken dag, aan het altaar.
Applaus!
De Burgemeester richtte namens het
gemeentebestuur een woord van gelukwensch
tot de stichters van het Lyceum. Toen Mr.
Kusters over de oprichting van het Lyceum
te Alkmaar kwam praten, zeide spr., dat de
vestiging van een zoo belangrijke inrichting
in zijn gemeente zijn voile belangstelling
had. Voor spr. was het een voorrecht, te kun
nen constateeren, dat het Bestuur van Alk
maar in groote meerderheid zijn opinie heeft
gedeeld en tnet genoegen de totstandkoming
yan dit Lyceum binnen Alkmaars muren heeft
gezien en daarvoor zelfs financieelen steun
heeft verleend. Het doet spr. daarom genoe
gen, omdat Alkmaar daarmede weer een
nieuwe schrede gezet heeft op den weg, die
hij voor Alkmaar heilzaam acht, n.l. te willen
zijn: het centrum van deze streek, d. w. z. de
plaats, waar wordt voorzien in al de behoef-
ten, waarin nu eenmaal niet kan worden voor
zien in de zooveel kleinere gemeenten om ons
heen. Wanneer nu een belangrijk deel van
deze streek de behoefte gevoelt om hier te
hebben een R.-K. Lyceum, dan stem ik geheel
in met degenen onder U, die meenen, dat het
dan behoort gevestigd te worden in Alkmaar.
Voor het Gemeentebestuur is dit wel in de
eerste plaats de reden, waarom het zich met
U verheugt over de totstandkoming. Ik kan
er gerust een woord van dank bijvoegen voor
degenen, die zich zooveel moeite hebben ge-
even, de stichting te doen plaats vinden.
:en woord van dank namens de R.-K. van
Alkmaar, die van het Lyceum kunnen profi-
teeren en met verlangen hebben uitgezien
naar de school hunner keuze. Ik spreek de
hoon uit. in de eerste nlaats ten behoeve van
die IflWolTeYs, maar obk'WrTme uit ae offlge-
ving, dat zij, die de school begeerden, daar
mogen vinden de opvoeding voor hun kinde-
ren in den geest, die hun neilig is, tot goede
burgers van ons Vaderland. Ik hoop, dat de
ranching tot zegen zal worden voor tal van
jongeren. (Applaus!)
Mr. Leesberg voerde hierna nog het
woord als Voorzitter van den Raad van Bij
stand en verzekerde, dat deze Raad het cura
torium van harte dankbaar is voor de oprich
ting van het Lyceum in deze streek. Als Va
der van een der kinderen, die het Lyceum zul
len bezoeken, verklaarde spr., dat het voor de
ouders een ontzaggelijk voorrecht is, door de
oprichting van het Lyceum hun kinderen niet
meer naar een kostschool te moeten zenden,
waarom hij ook namens de ouders het cura
torium hartelijk dank bracht. Spr. eindigde
met den wensch, dat niet te lang gewacht zal
worden met dert bouw van een gebouw, het
Lyceum waardig. (Applaus!)
Hierna was het woord aan den Rector van
het Lyceum, den heer Van der Weijst,
die met nadruk het vele werk, door het Cura
torium voor de stichting verricht, in het licht
stelde, en in het bizonder de verdienste daar
voor van Mr. Kusters in het licht stelde. Spr.
hoopte, dat zij daarvoor op den vergeldings-
dag beloond zullen worden door Hem, die de
plaatst Uwe advertenties fn alle binnen- en
buitenlandsche bladenzondorprjjsyerhooging
Geheimhouding wordt gegarandeerd.
hongerigen naar kennis zoo graag gespijzigd
zag, die eischte, dat de dorstigen naar cultu-
reele ontwikkeling, gelaafd werden. Spr. ver
zekerde dat de leeraren door onvermoeid sa-
menwerken als een aaneengesloten corps wil
len trachten het doel te bereiken door curato-
ren gesteld en door den voorzitter zoo tref-
fend uitgebeeld. Hij was overtuigd, dat zij
daarin zullen slagen, omdat zij vertrouwen in
God en in Zijn Heiligen Petrus Canisius.
Applaus!
Mr. Kusters deed hierna mededeeling
van een van Kardinaal Gossarri uit Rome
ontvangen telegram van den volgenden in-
houdt: De Heilige Vader verheugt zich bij de
opening van het Canisius-Lyceum en bidt
God om overvloedige vruchten tot geluk en
voordeel der jongeren en zendt van ganscher
harte aan U, aan het Curatorium van het
Lyceum, aan den Secretaris Mr. Kusters, aan
de medewerkers en weldoeners zijn apostoli-
schen Zegen.
De Internuntius Mgr. Schioppa gaf
hierop de aanwezigert den pauselijken zegen.
Deken Rengs sprak tot slot aan alle
aanwezigen en aan hen, die verhinderd wa
ren tegenwoordig te zijn, een hartelijk woord
van dank en verzekerde dat het Curatorium
zich in aller belangstelling dringend blijft
aanbevelen. (Applaus!)
Amusante karakters uit het Ame-
rikaansche leven. De merkantiele
methodes om den gcdsdienst te pro-
pageeren. Mannen als Billy Sun-
day teekenen des tijds. Amerika
het land der cultureele toekomst,
niettegenstaande het huidige gebrek
der oppervlakkigheid.
New-York, 15 Augustus.
Men kan dikwijls, duidelijk en raak in de
Amerikaansche pers lezen, wat de Amerikaan
denkt over den Europeaan. Het rondzwerven
van de veile heele en halve journalisten en on-
derwijzers gedurende hun vacantieverblijf in
Europa heeft niet nagelaten vruchten af te
werpen. Het kan echter geen verbazing wek-
ken, dat het Amerikaansche tceristen-oordee!
over Europa dan ook dikwijls nog al krom is.
Men kan in zulk een lcorten tijd, ook al loopt
men de landwegen op zachte pantoffels af,
zich geen goede voorstelling vormen over stad
en land. De meeningen loopen dientengevolge
ook zeer uiteen. Hetzelfde echter kan men zeg
gen van het Europeesche oordeel over de
Vereenigde Staten van Amerika, dat meerma-
len nog veel krommer is, omdat maar weinig
toeschouwers in dit land toegelaten worden,
en dat er dus van eigenlijk toeristenverkeer
heelemaal geen sprake kan zijn. Ondertus
schen heeft Europa zich echter een opinie ge-
vormd over Amerika en Amerikanen, die aan
het onware en dikwijls aan het fabelachtige
grenst. Mogelijk is dat ook de schuld van de
in de jonge jaren gelezen fantastische India-
nenverhalen van Gustave Aimard en Karl
May, of van de vele Buffalo Bills, die ook nu
nog gretig door de jeugd geslikt worden. Van
hetgeen op dit oogenblik door Europa in boek-
vorm over Amerika gelezen wordt, moet, in-
dien ik me niet al te zeer vergis, volgens de
uitlatingen van Europeeschen vrienden, voor-
namelijk van de hand van Sinclair Lewis
zijn, en in dat geval kan de lezer niet zoo
slecflt ingelieht geadht worden, want deze
succesvolle schrijver is waarschijnlijk wel de
beste karakterschilder van het Amerikaansche
leven. Hij vermag althans een idee te geven
van enkele veel-voorkomende, en niet geheel
onbekende representatieve typen van het Ame
rikaansche volk. In zijn werken: Babbit,
Arrowsmith en Elmer Gantry, welke men
lezen moet om eenigszins een idee te krijgen
van den doorsnee Amerikaan, passeert bet
gansche volk de revue. De butter-and-egg
man van de Middle West, het lid van dc
Rotaryclub, de grond- en huizen-sjacheraars,
de uitvinder en geleerde, de Amerikaansche
plattelandsdokter, de kruidenier, de bankier,
de „big business"-man, de philanthroop, de
oprechte en de schijnheilige predikanten der
methodisten, in een woord, het gansche heb
ben en houen van het Amerikaansche huisge-
zin wordt daarin aan een onmeedoogende vi-
vi sectie onderworpen.
Daarin wordt den Amerikaan een spiegel
voorgehouden, welke aan de menschen, die tot
de bovengenoemde groepen behooren, eerder
een grijnslach dan een glimlach bezorgt.
Voor den onbevooroordeelden toeschouwers
zijn deze typeeringen van den doorsnee Ame
rikaan zeer amusant, en met reoht had Sin
clair Lewis zijn gezamenlijke werken kunnen
noemen: Comedie van het Amerikaansche
Leven. Voor het vormen van een opinie over
het Amerikaansche leven bestaat dan ook
geen betere gids dan de genoemde schrijver,
al heeft hij het er hier en daar wat dik opge-
legd, ofschoon zijn overdrijving niet zonder
succes blijft. De 100 percent Amerikaan kan
moeilijk met een type van den Europeeschen
mensch vergeleken worden. Dat is uitgesloten.
□ppooapp
IIIIIII VOORDAM C 9, ALKMAAR, TEL. 3
Ik ken, om slechts een voorbeeld te noemen,
geen land ter wereld, waar godsdienst op
zulk een grootd schaal en op zulk een mer
kantiele wijze gepropageerd wordt. Voor vele
Hollandsche geloovigen, hetzij van protes-
tholieke belhV
tantsche of kath
belijdenis, is de manier.
waarop de godsdienst, als het ware aan den
man gebracht wordt, tamelijk aanstootelijk.
Dit betreft echter, naar mijn beste weten,
voornamelijk de protestantsche gemeenten,
en in veel mindere mate de katholieken, die
een veel stronger kerkverband hebben. Men
schen als Billy Sunday, de athletische voet-
balspeler, die de tactiek van het voetbalveld
naar den kansel overbrengt, zouden in de
katholieke gemeente niet geduld worden.
Maar daar het overgroote deel der bevolking
nog steeds van „evangelischen" huize is,
heeft Amerika van deze zijde zijn sterke gods-
dienstkleuring verkregen en zijn meest typee-
rende karakteriseering behouden. De wijze
waarop de bovengenoemde Billy Sunday, ex-
krachtpatser, het moreel van den Amerikaan
tracht te verheffen, zou zeer vermakelijk zijn,
indien men het alleen van den vroolijken kant
kon beschouwen, want weinig schapen hooren
naar zijn ontegenzeggelijk krachtig geblaat.
Hij is echter als Amerikaansch verschijnsel
zoo belangrijk, omdat men daaruit leeren kan,
dat de Amerikaansche omstandigheden en de
Amerikaansche tijd het optreden van dezen
man in zeker opzicht gerechtvaardigd hebben.
Het bestaan van Billy Sunday en zijn werk-
dadigheid onder het Amerikaansche volk
kenmerken, ten eerste, de maatschappelijke
omstandigheden onder welke hij ontstaan is
en ten tweede geven zij een duidelijke aanwij-
zing, bctreffende de te verwachten vruchten
van zijn sportieve predik ing. Een mensch is
in vele opzichten, althans wat zijn levenshou-
ding en zijn gedachtengang aangaat, een pro
duct van zijn tijd. De arbeid van Mohammed
was een bijna direct gevolg van de toenmalige
Arabische tijdconsteliatie. Zijn tijd was rijp
voor zijn optreden. Van dezen tijd en deze
omstandigheden heeft de Islam zich ook
nooit meer kunnen losmaken. Indien Florence
in de zestiende eeuw slechts een stad geweest
ware in een Vereenigd Italie, in plaats van
een kleine onafhankelijke staat, dan zou het
optreden van een Savonarola waarschijnlijk
niet plaats gehad hebben.
Ik zal wel de laatste zijn, die Billy Sunday
met een Mohammed1 of een Savonarola wil
vergelijken, doch ik haal deze beide ijveraars
aan om mijn bewering te staven, dat Billy
Sunday, zoowel in zijn optreden als in zijn ar
beid en zijn prediking, een sleutel is voor het
begrijpen van de Amerikaansche mentaliteit.
Een der meest vooraanstaande kenmerken dier
zoo dikwijls aangevallen mentaliteit is: op
pervlakkigheid. Een meening, die vooral in
Europa zich vast geworteld heeft, om ver
schillende redenen, waarop ik nu niet verder
wil ingaan. Aan den anderen kant verwijt de
Amerikaan den Europeanen, dat zij1 te veel
aan detail opofferen, en dat zij zich te zeer
overgegeven hebben aan het te'Ilen der boo-
men en daardoor het bosch niet kunnen over-
zien. Hoe dat ook moge zijn, in Amerika leeft
een bijzonder type der oppervlakkigheid, pro
duct van zijn tijd, opgevoed door Billy Sun
day, belaagd door evangelisten en adverten-
tie-aanbidders, gekarakteriseerd en gefilmd
herhaaldelijk door Sinclair Lewis, aan de
kaakgesteld door den vinnigen hekelaar en
criticus van het Amerikaansche gedachten-
leven, namelijk mr. Mencken, en ten spiji van
dit alles toch zeer voorspoedig en welvarend,
in het bezit van het noodige dollarfonds, een
groote dosis goedlachsche humor, eenigszins
goedgeloovig, zeer bijgeloovig, en tot over-
maat van ramp onwetend betreffende
alles, wat niet behoort tot wat hij voor zijn
zaken of zijn bedrijf onmiddellijk en blijvend
weten moet. Deze 100 percent Amerikaan
mag een huizenmakelaar of een winkelier in
de Middle West, een kleine of groote zaken-
man zijn, hij zal altijd een ijverige voorstan-
der en collectant van de plaatselijke Zondag-
school zijn, lid van de Rotaryclub, waar zij
elkaar allemaal goedmoedig op den schouder
kloppen, 6fschoon zij denzelfden dag beslo-
ten hebben door een onverwachtsche prijsver-
laging het medelid hartelijk in den grond te
boren. Kunst en letterkunde zijn dingen, die
hij niet aanraakt, en welke hij met evenveel
vereering of met evenveel verachting be-
schouwt als astronomie, waaraan hi] geen
cent verdienen kan. Toen Oscar Wilde een be-
zoek aan Amerika bracht, speelde zich een
grappig voorval af, dat ook nog voor dezen
tijd als kenteekenend kan beschouwd worden.
Een Amerikaan ergens in Texas, die in het
bezit van een aardig fortuin geraakt was, en
zijn huis ook artistiek met eenige kleine monu-
menten en wat standbeeldjes in den tuin ver-
sieren wou, was door een zijner vrienden aan-
geraden geworden een Venus te bestellen in
Europa. Toen de Venus gearriveerd was in
het huis van den nieuwbakken kunstliefheb-
ber, was hij zoo woedend over het feit, dat de
Venus zonder armen aangekomen was, dat hij
de spoorwegmaatschappij een proces wegens
bescnadiging aandeedOf hij het pleit gewon-
nen heeft, is mij onbekend. Overigens zou het
mij niet verbaasd hebben. Dit schrijf ik ech
ter niet zonder ook te erkennen, dat de uit-
zonderingen den regel bevestigen, doch de
gunstige uitzonderingen zijn zeer weinig.
Boven dit alles bezit deze Amerikaan even-
wel nog een klein vermoeden, dat buiten hem
nog een andere wereld bestaat, waarvan hij
echter niets weet en waarover hij onkundig
gehouden wordt. De Amerikaan weet zee;
goed wat onnatuurlijik is, doch het zou hen
zeer moeilijk vallen om dit gebied van het bo<
ven-natuurlijke te onderscheiden. Dit is dan
misschien een karakteristiek van den moder-
nen mensch, of den mensch der toekomst, die,
te oordeelen naar Amerika, wel iets weg zal
hebben van den machine-mensch, voor wien
het gebied der metaphysiek, hetzij in populai-
ren of wetenschappelijken vorm, geheel onbe
kend zal zijn. Hoezeer Amerika dan ook nog,
in vergelijking met Europa, mag te kort ko.
men aan ernst en diepte toch zijn de Ver
eenigde Staten waarschijnlijk het land der
cultureele toekomst, omdat het land jong is
en sterk, bovendien een groote energie, ge-
zond verstand en een uitstekend physiek heeft.
En dit is niet mijn persoonlijk oordeel alleen,
doch ook van critici, die behalve Amerika er
Europa, eveneens Azie gezien hebben. Hiermf
de doel ik voornamelijk op Graaf Keyserlinj;
die in zijn voorlaatste boek, ofschoon zij
oordeel negatief was betreffende Amerik;
toch gelooft, dat het alle elementen bezit o
ook cultureel het Land der Toekomst te zijn
NEIL VAN AKEN.
445ste STAATSLOTERIJ. 5 j
Trekking van Woensdag 7 September.
4de klasse 3de lijsL
Prijzen van 65,
134
161
178
185
189
216
223
231
234
268
340
428
461
730
732
745
792
1008
1047
1062
1098
1142
1159
1196
1224
1225
1244
1280
1327
1447.
1462
1540
1568
1603
1655
1713
1733
1755
1761
1785
1899
1966
1984
2008
2050
2148
2161
2212
2222
2241
2264
2323
2339
2376
2381
2465
2485
2523
2528
2630
2651
2657
2674
2684
2689
2742
2815
2917
2938
3043
3067
3159
3175
3257
3316
3346
3466
3479
3506
3518
3534
3599
3683
3733
3740
3746
3759
3810
3873
3898
3924
3935
4007
4054
4169
4203
4254
4277
4281
4375
4381
4397
4403
4418
4421
4468
4492
4518
4536
4546
4577
4581
4653
4657
4673
4724
4734
4752
4829
4880
4888
4899
4903
4937
5053
5057
5089
5102
5236
5247
5249
5324
5373
5471
5483
5494
5495
5499
5611
5691
5692
5753
5843
5845
5884
5957
5971
5994
6057
6061
6087
6101
6181
6217
6340
6437
6516
6693
6706
6744
6806
6831
7164
7189
7297
7404
7413
7447
7486'
7488
7564
7733
7754
7758
7762
7827
7849
7854
7857
7907
7908
7953
7987
8089
8213
8242
8284
8361
8419
8437
8456
8487
8491
8492
8531
8574
8596
8698
8720
8743
8758
8793
8890
S903
8998
9005
9068
9123
9161
9183
9259
9311
9361
9367
9372
9447
9468
9477
9499
9534
9543
9552
9558
9621
9645
9716
9776
9879
9896
9943
9955
9987
10007
10057
10061
10218
10236
10250
10280
10290
10302
10309
103S8
10399
10420
10519
10586
10688
10716
10772
10818
10829
10866
10877
10887
10903
10947
10985
11111
11192
11271
11310
11320
11353
11382
11509
11533
11550
11551
11559
11614
11628
11644
11692
11756
11803
11822
11838
11899
11931
11996
12013
12119
12142
12316
12376
12404
12447
12454
12455
12525
12552
12595
12603
12626
12642
12818
12833
12912
12944
12996
13012
13038
13079
13106
13150
13200
13268
13338
13347
13388
13416
13418
13465
13471
13494
13552
13646
13713
13741
13753
13761
13989
13993
14049
14068
14096
14173
14253
14287
14295
14339
14361
14369
14399
14453
14563
14577
14582
14585
14793
14870
14894
14916
14991
15011
15017
15116
15160
15163
15203
15204
15314
15334
15335
15356
15528
15531
15616
15689
15712
15750
15786
15791
15806
15825
15841
15860
15909
15995
16025
16089
16122
16216
16249
16358
16418
16511
16558
16583
16590
16618
16654
16661
16695
16867
16906
16923
16975
17075
17128
17144
17228
17275
17289
17302
17346
17347
17376
17430
17433
17558
17570
17694
17703
17805
17822
17824
17846
17870
17914
17937
17955
17975
17978
18008
18076
18090
18130
18153
18186
18207
18306
18309
18360
18385
18475
18480
18532
18604
18694
1872S
18734
18840
18853
18866
18869
18877
18977
19000
19039
19095
19176
19248
19256
19259
19304
19349
19356
19363
19529
19561
19565
19595
19611
19673
19675
19699
19734
19763
19770
19903
19923
19990
20063
20094
20101
2013?
20161
20206
20218
20236
20279
20374
20381
20300
20452
20469
20476
20479
20584
20884
20609
20720
20749
20837
20880
a
wiuiiuiiuiiranuuuuiiiiiimimiiniauBuuiinDuiiiunmuutniiQnniiiiiniiimnnuaimniiimumimuRiiniiimmniinni
IN BOVENGENOEMD OEVAL HEBT GIJ WELUCHT
DRUKWERK NOOOIO. VOOR ALLES BEHOORT OIT
TE GETUIGEN VAN SMAAKVOLLE. NETTE AFWER-
KINQ. IMMERS. OE EERSTE INDRUK IS OIKWIJLS
BESLISSEND. DOOR GOEO UITGEVOERD DRUKWERK
KRIJGT GIJ EEN CLIENTELE. OIE GUNSTIO OVER
UW ZAAK DENKT EN ER VERTROUWEN IN STEUT.
AAN U, OIT LAATSTE NIET BESCHAAMD TE MA.
KEN; HET EERSTE (HET DRUKWERK DUS), VERZOR.
GEN WIJ VOOR U. VLUG, NETJES EN BILLIJK.
-JS so-
