Zedijdingen
Biwnenland
liancrschoen; een taschje; een kongn; eenv
portemonnaieeen zak met kooi; een vujpot-
•lood; een sigarenkoker. uMj/s.
UIT DIRK SHORN.
Tot hoofdingeland van het Arriba dit van
West-Friesland, genaamd G eestai e r atriba cht,
vanwege de banne Harenkarspel herbe-
uoemd de heer J. H. T. Baas.
j, UIT HOOR'N.
Bij de stemming voor 19 gemachtigden in
bet kiescollege der Ned. Herv. Gem. alhier
:werden uitgebracht 306 stemmen. De Candi
da ten der Vrijzinnige Kiesvereeniging wer-
idien gekozen met 261 tot 278 stemmen. De
rechtzinnige Kiesvereeniging had geen can-
didaten gesteld.
De firma P. v. d. Brul had tijdens de win-
kelweek een leuke reclame bedacht. In hare
etalages moesten „kleedfouten" worden aan-
getoond. Er bleken een zestal aanwezig, wel-
ke door niemand zijn geraden. Een 32-tal
personen wees 5 kleedfouten aan, welke nu
om de fraaie prijzen moeten loten.
UIT HARENCARSPEL.
Het hoofdje boven het raadsverslag van
deze week moest niet Oudkarspel, docii Iia-
rencarspel zijn.
UIT DE STREEK.
Aan de Streeker veiling te Grootebroek
■fieerscht thans een willige stemming voor
bijna alle producten. De late bloetnkool
staat er over het a 1 germ en goed voor. Men
hoopt op zacht najaarsweer, opdat de plan-
ten zich krachtig kunnen ontwikkelen.
it UIT WERVERSHOOF-
F De N.V. Aankoopvereeniging „Ons Be
lang" heeft in het afgeloopen jaar voor ruim
f 55000 aangekocht.
te UIT ZIJDEWIND.
7' Het dubbele woonhuis, eri en huis, groot
7.60 Are, staande in de Moerbeek, gem.
Barsingerhorn, eigendom van de erven Keen
'Melten, Donderdagmiddag alhier public!;
door notaris Hilbrand van Obdam geveild, is
gekocht door mevrouw J. Nagelhout te Am
sterdam voor 835.
UIT OUDE NIEDORP.
De laudbouwwintercursus alhier, gegeven
in de openbare lagere school, is hervat met 15
leerlingen, zijnde alle leerlingen van het
vorig jaar. Het onderwijs wordt gegeven
door den heer I. J. Schroevers, hoofd der
school alhier.
Het herhalingsonderwijs voor de school-
vrije jenugd is Donderdagavond aangevan-
gen met 12 leerlingen. ;,.u
UIT HEERHUGOWAARD.
Bij de dezer dagen nieuw-ingelijfde dienst-
plichtigen der lichting 1927 is een dienstwei-
geraar, n.l. de dienstplichtige N. F. K., uit
deze gemeente.
UIT OOSTHUIZEN. I r
De afd. Oosthuizen van de Vereeniging
„Het Witte Kruis" vergaderde in het cafe
van den heer Donker, onder voorzitterschap
van den heer C. D. Kaaskooper. Hij her-
dacht in zijn openingswoord den overleden
bode Jb. Groen, die gedurende 31 jaar zijn
functie op nauwgezette wijze had vervuld.
door de ontstane vacature moest een nieuwe
bode worden benoemd en stelde de heer Vo-
gel voor hiervoor te benoemen den magazijn-
meester; zoodat deze beide functies in een
hand zouden komen. Algemeen werd dit
goedgevonden. De voorzitter werd als afge-
vaardigde naar de algemeene vergadering te
Amsterdam aangwezen.
j; UIT SCHAOEN.
De gemeenterdad verleende een bouw- en
grondvcorschot van 25.100 aan de Wo-
ningbouwvereeniging voor den bouw van 10
woningen. De stroomprijs werd over het ge-
heele tarief verlaagd met 5 ceftt, zoodat de
prijs van lichtstroom nu op 27 cent werd be-
paald en die van krachtstroom op 20, 17%,
15, 12 H en 10 cent resp. voor de eerste 200
K.W.U., de 3e, 4e en 5e 100 K.W.U. daarbo-
ven. v
UIT CASTRICUM.
Dat goede tuingrond hier nog veel waarde
heeft, bewijst de verkooping welke deze week
door notaris Stuijt alhier werd gehouden.
Een oud tuindershuis met 1.32 H.A. grond,
iiggende aan den Kooiweg en den Rijksweg,
bracht de kapitale som op van 9788 en
ging over in handen van Gebrs. Scheerman
alhier.
De eeuwenoude boerderij, gelegen aan
den Zeeweg alhier, op het terrein van het
Provinciaal Landgoed, genaamd .Johanna's
Hof", wordt gesloopt in verband met het
besluit van de Staten tot uitgifte in erfpacht
van gedeelten van het landgoed.
De bedoeling is, dat het vrij komende ter
rein, prachtig gelegen onder hoog opgaand
geboomte, in erfpacht uit te geven voor de
oprichting van een theehuis of iets derge-
lijks.
We vememen nader, dat reeds meerdere
plannen bestaan en dat ook uitgifte van
grond in de naaste toekomst aan zee zeer
wel mogelijk is. Een wegenplan is aldaar
ontworpen.
Slakken
versfoppen ae stookplaafs en moefen vei>
wijderd worden. Ook in ons lichaam
vormen zich zekere slakken, die schadelijk
voor de gezondheid zijn en allerlei ziekien,
waarvan de meeste met hevige piinen ge-
paard gaan, veroorzaken.
Bij Aspirin-tabletten vindtmenbaat,
door dat men den gesioorden bloedsom-
loop daarmede weder flink dp gang brengt
en de schadelijke stoffen kwijt raakt.
Bij het koopen van Aspirin,
tabletien lette men op de ori-
gir.ee !e verpakking '"Bayei,",
met den oranje band en bet
Bayerkruis-
Weiger namaak
losse tabletten.
STOOMVAARTLIJNEN.
STOOMVAART. MIJ. NEDERLAND.
Sembilan, 5 Oct. v. Java te Shanghae.
Soemba, uitr., 5 Oct. v. Sabang.
Saparoea, 1 Oct. v. Makasser te Yokohama.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Sumatra, 6 Oct. v. Hamburg te Antwerpen.
Jagersfontein, thuisr., 5 Oct. v. Marseille n.
Lissabon.
Nijkerk, 6 Oct. v. Hamburg te Amsterdam.
Rietfontein, 6 Oct. v. Dar-es-Salaam n. Linde.
Sumatra, 4 Oct. v. Hamburg n. Antwerpen.
Veendijk, 6 Oct. v. Mozambique te Dar-es-
laam.
KON. HOLL. LLOYD.
Drechterland, 6 Oct. v. Amst. n. B. Aires
via Antw.
HOLLANDAMERIKA LIJN.
Moerdijik, 3 Oct. v. Los Angeles n. Rott.
Rijndam, v. Rott. n. New York, 6 Oct. van
Southampton.
Leerdam, 5 Oct. v. Rott. te New-Orleans.
Loch Monar, 4 Oct. v. Rott. te Vancouver.
Noorderdijk, Rott. v. d. Pacifickust, 6 Oct. te
Antwerpen.
Spaarndiam, Rott. n. New-Orleans, 5 Oct. van
Havana.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ.
Van Spilbergen, 5 Oct. te Balkan.
Op ten Noort, 6 Oct. v. Amst. te Batavia.
HOLLANDERITSCH-INDIe LIJN.
Schiekerk, thuisr., 5 Oct. v. Port-Said,
Meerkerk, 6 Oct. te Genua. *;!7.
Riddenkerk, 6 Oct. v. Bombay, 1. v. Mamburg,
te Rotterdam.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Garoet, uitr., 5 Oct. te Belawan.
Medan, uitr., 4 Oct. te Sabang.
Toba, 5 Sept. v. Hamburg n. Bremen.
Buitenzorg, thuisr., 6 Oct. v. Lond. n. Rott.
Tabanan, thuisr., 6 Oct. v. Colombo.
Tjerimai, uitr., 6 Oct. te Southampton.
HOLLAND,AU ST R A Lie LIJN.
Arendskerk, uitr., 6 Oct te Sydney.
KON. NED. STOOMB.-MAATSCHAPPIJ
Agamemnon, 5 Oct. v. Sanchez te Havre.
Baralt, 4 Oct. te Cristobal.
Boskoop, tuisr., 1 Oct. v. Valparaiso.
Brielle, thuisr., 3 Oct. v. Tocopilla.
Eos, 5 Oct. v. Genua n. Amsterdam.
Ganymedes, 5 Oct. v. Smyrna n. Constantino-
pel.
Hermes, 5 Oct. v. Hamburg n. Amsterdam.
Mars, 4 Oct. v. Vourla te Smyrna.
Medea, 5 Oct. v. Algiers n. Amsterdam.
Nickerie, thuisr., 5 Oct. v. Madera n. Havre
Orpheus, 5 Oct. v. Cathagena te Alicante.
Pluto, 4 Oct. v. Amster. te Danzig.
Proteus, 5 Oct. v. Hamburg te Stettin.
Simon Bolivar, 5 Oct. v. Barbados n. Ply-
mouth.
Hermes, 7 Oct. v. Hamburg te Amst. -
Juno, 6 Oct. v. Amst. n. Rott.
Odlsseus, 6 Oct. v. Lissabon te Amsterdam,
Strabo, 6 Oct. v. Stettin te Amsterdam.
Theseus, 6 Oct. v. Amst. n. Rott.
Van Rensselaer, 6 Oct. v. Amst. n. Hamburg.
Zeus, 6 Oct. v. Patras te Amst.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
Philoctetes, v. Japan n. Roterd., 6 Oct. te
Shanghae.
Tydeus, v. Batavia n. Amst., 4 Oct. te Lond
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
Ki'stroom, thuisr., 5 Oct. te Havre.
Rjinland, thuisr., 3 Oct. v. Bissao.
Scheldestroom, 6 Oct. v. Amst. naar West-
Afrika
JAVA-CHINA-JAP AN LIJN.
Tjikini, 4 Oct. v. Shanghai n. Cninnampo.
HOLLANt-OOST-AZIe LIJN.
Oostkerk, thuisr., 5 Oct. v. Post Said.
JAVA—BENGALEN LIJN.
Bondowoso, 6 Oct. v. Calcutta n. Batavia.
NEDERLANDSCHE ARBEIDERS
IN DUITSCHLAND.
In verband met het vertrek van een aantal
landarbeiders uit Friesland naar Duitschland
vernemen wij, dat in de streek tusschen Keu-
len en Aken van begin October af eenige
honderden suikerbietenrooiers werk kunnen
vinden. De arbeiders worden door de land-
bouwers gehuisvest in slaapkamers met de
noodig bedden' in de boerderij of in huizen
nabij de boerderij. Voor kleine ploegen
(groepen van 2 tot 6 arbeiders) bedraagt het
loon ongeveer 36 per H.A., benevens inwo-
nig en vollen kost en voor groote ploegen
(8 a 12 arbeiders) 48 per H.A. plus huis-
vesting, licht, brandstoffen en broodkost.
Het werk zal 6 tot 8 weken duren. De kosten
van de terugreis der arbeiders worden door
de werkgevers betaald, terwijl de verschil-
lende formaliteiten door de Ned. Arbeids-
beurs te Oberhausen worden geregeld.
EEN MOEDIGE REDDING.
Op Dinsdagmiddag 4 October gebeurde
het dat van een schip in een sleep op den
Rijn, het klipperschip „Hoop doet leven", dat
beneden de schipbrug te Arnhem voer, een
vierjarig dochtertje van den schipper, over
boord viel.
De schippersknecht van de „Joma" een
schip dat zich eveneens in de sleep bevond,
zag het ongeval, hij wilde de roeiboot van
zijn schip losmaken om het kind te redden,
doch daar dit hem niet snel genoeg gelukte,
sprong hij gekleed te water en zwom naar de
jeugdige drenkeling die hij bijtijds kon pak-
ken.
De moedige redder was door het doorva-
ren van de sleep 7co ver van het schip af-
geraakt dat hij het kind ongeveer vijf minu-
ten boven water moest houden voor men hem
met een roeiboot kon eppikken.
DE MOORD TE ROERMOND.
Gistermorgen is te Roermond zuster
Maria Ferdinanda (in de wereld mej. E.
Kroes) uit Franeker, die door een verpleeg-
de in den tuin van het hospitaal vermoord
werd, begraven.
In de straten en op het Marktplein stond
het vol belangstellenden, die den treurigen
stoet zagen voorbijtrekken. Vooraf ging de
geestelijkheid met den deken Le Bron de Ve-
xela, daarna de weesjongens en weesmeisjes
van het Godshuis, tevens de oude mannen,
welke daar verpleegd worden. Vervolgens de
ondiM- witte blpemen bedolven haar ^woled
door een groote zusterschare. Daarna de
regenten van het Louise-huis, het dagelijksch
bestuur der gemeente, vele geestelijke en we-
reldlijke autoriteiten en belangstellenden.
In de kathedrale kerk droeg aan het hoofd-
altaar de deken van Roermond een plechtige
Requiem-mis op.
GROOTE BRAND TE WARMOND.
Gisteravond tusschen tien en half elf is
een uitslaande brand uitgebroken in de tim-
merfabriek „Padox" te Warmond. Groote
hoeveelheden bewerkt en onbewerkt hout
wakkerden de vlammen steeds aan. De War-
mondsche brandweer stond machteloos te-
genover de vuurzee; daarom werd assistentie
gevraagd van de Leidsche brandweer, die
tegen half twaalf met de groote motorbrand-
spuit uitrukte.
De brand ontstond in de electrische cen-
trale der Padox-fabrieken. Deze is onderge-
bracht in een groot vierkant gebouw, dat in
hoofdzaak in beton en ijzer is opgetrokken.
Het is ongeveer een jaar geleden in gebruik
genomen. Het pand bestaat uit twee gedeel
ten; in de linkerzijde staan vier groote Cross-
ley-zuiggasmotoren met een gezamenlijke ca-
paciteit van 200 P.K. De rechterzijde van
het gebouw is de stookplaafs van houtkrul-
len, welke door verbanding gas ontwikkelen,
dat gebruikt wordt voor de machines der
electrische centrale. Met een pijpleiding wor
den de krullen van alle fabrieksgebouwen der
Padox naar het betreffende gebouw gezogen.
'sMorgens omstreeks negen uur had men
juist den aanvoer van krullen naar het ge
bouw stop gezet. Door tot heden onbekende
oorzaak zijn de krullen tot ontvlamming ge-
komen en uit den aard der zak was aan blus-
schen van dit licht ontvkimbaar materiaal
niet te denken.
Op de plaats van den brand waren o. a.
aanwezig de burgemeester van Warmond, de
heer Scholvink en wethouder Van Ouds-
hoorn, de directeur van de Padoxfabriek, de
heer Henkemans uit 's-Gravenhage.
De werkzaamheden in d'e fabriek zullen
geen stagnatie door den brand ondervinden.
ZE ZIEN ER TEGEN OP.
Te Arnemuiden kwam een paartje, dat on-
dertrouwd was, te elfder ure mededeelen nog
niet in het huwelijksbootje te zullen stappen.
Het bijzondere is dat ook in 1925 dezelfde
personen reeds in ondertrouw gingen maar
ook toen „ervan af zagen."
EEN DRONKEN AUTOMOBILIST.
Dinsdagavond reed een Duitsche tweeper-
soonsauto in woeste vaart door Denekamp.
Op het haltgeroep van de politie werd geen
acht gegeven en de auto sloeg den weg naar
Oldenzaal in. De marechaussee in laatstge-
noemde plaats, welke telefonisch van een en
ander werd verwittigd, hield de auto na
eenig verzet van de inzittenden aan en geleid-
de dezen naar den burgemeester. Het bleek
dat de auto uit Rheine afkomstig was en dat
de chauffeur in staat van dronkenschap ver-
keerde. De auto, welke van Nordhorn was
gekomen, had den ijzeren slagboom voor het
Duitsche grenskantoor doormidden gereden,
waardoor de radiateur naar binnen was ge-
drukt. Na verhoor werd de eene inzittende
in vrijheid gesteld, doch de andere werd we-
gens het in staat van dronkenschap verkee-
ren in arrest gesteld. Op de auto werd be-
slag gelegd wegens het ontbreken van een
wegenbelastingkaart.
HET DRESDENER KREUZCHOR
DEN HAAG.
Het Dresdener Kreuzchor is gistermorgen
feestelijk ingehaald. In de wachtkamer van
het station werd het gezelsehap namens het
hoofdbestuur van de Ned. Duitsche vereeni
ging door prof. dr. J. G Sleeswijk verwel-
komd.
Buiteii, op het stationsplein, wachtten het
muziekcorps „De Postfanfare" en een groote
menigte.
Te kwart voor twaalf werd met voile mu-
ziek afgemarcheerd naar het Binnenhof.
Overal langs den weg was veel belangstel-
ling.
Op het Binnenhof stelde de koristen zich,
met hun dirigent, prof. Richter, op de trap-
pen van den toegang tot de Ridderzaal op,
waarna het „Wilhelmus" en eenige liederen
wierden gezongen. jj^f
TEGEN SLAKKEN.
In Friesland is op raad van den land-
bouw-ingenieur H. J. Witteveen te Drachten
eene zeer goed geslaagde proef ter bestrijding
van slakken genomen met fijngemalen koper-
sulfaat, waarvan 20 Kg. werd gestrooid op
grasland. Den volgende morgen lagen de
slakken bij duizenden dood.
ZIJN MEISJE GESNEDF.N,
MAAR TOCH NOG VERLOOFD.
Voor de Haagsche rechtbank stond gister
terecht een 23-jarige kellner uit Delft, die in
Juli j.l. zijn meisje, een Oostenrijksche dienst-
bode, na een woordenwisseling, met een
scheermes in den hals gesneden had. Ver-
dachte kon geen reden opgeven van zijn
daad. Het tweetal is ten slotte toch ver-
loofd. Het meisje ziet niet op tegen een hu-
welijk met den driftigen jongeman, omdat
men nooit weet „wat een anderen man meer
voor hebbelijkheden heeft".
De officier van justitie achtte, ondanks de
verzoening, het geval te emstig voor een
voorwaardelijke veroordeeling en eischte vier
maanden gevangenisstraf.
DE SUIKERACCIJNS
Men schrijft uit Enschede aan het Hbld
Volgens een wettelijke bepaling is men in
de grensplaatsen genoodzaakt om voor het
vervoeren van een hoeveelheid suiker boven
1 Kg. een geleidebiljet aan te vragen, ten
einde het smokkelen te verhinderen. Deze be
paling geldt ook voor de gemeente Enschede,
doch deze is niet onmiddellijk aan de grens
gelegen, daar ze geheel door Lonneker is in-
gesloten. In den tijd toen de betreffende be
paling werd ingevoerd, kon men Enschede
wel als grensplaats beschouwen, doch door
de opkomst van Glanerbrug is die functie
geleidelijk door laatstgenoemde plaats over-
genomen. Intusschen berckkent deze bepa
ling den winkeliers in Enschede, voor wie het
natuurlijk onmogelijk is om voor elke Kg.
suiker een geleidebiljet aan te vragen, groo-
ten last, voornamelijk wanneer de betrokken
ambtenaren plotseling een bevlieging krij-
gen om te gaan controleeren. Daarbij komt
nog, dat suiker een artikel is, waarop zoo
goed als niets verdiend' wordt.
Maanden geleden heeft de Enschedesche
HandeLsvereenicinc over deze zaak een re
quest gierTcht tot den minTsfer van bThneti
landsche zaken, waarin betoogd werd, dat de
betrokken maatregel voor Enschede geen re
den van bestaan meer had, waarom op op-
heffing werd aanigedrongen. Dit adres werd
met de gewone departementale traagheid be-
handeld, tot eindelijk de afwijzende beschik-
king kwam. Reden onbekend. Intusschen zit-
ten de Enschedesche winkeliers met een on-
noodige accijnsbepaling in de maag!
BRANDEN.
Gister voormiddag is een spoorwegwagen,
die op het rangeerterrein aan de Ceintuur-
baan te Rotterdam stond, in brand geraakt
doordat vonken van een laschapparaat in
aanraking kwamen met het stroo. Een in de
nabijheid gelegen loods, die gevuld was met
brandstoffen, heeft nog even vlam gevat,
Het vuur kon evenwel spoedig bedwongen
worden. De hoeveelheid van twintig ton
stroo, bestemd voor de riiksserum-inrichting
en op die wagon geladen, is grootendeels
verteerd.
Gistermiddag is brand uitgebroken In de
kurkenfabriek van de firma L. van Toom
aan de Schie te Schiedam. De fabriek staat
in lichte laaie.
De brand werd ontdekt door 'n jongen, die
zich in't twee-verdiepingen hooge gebouw be
vond. Toen hij naar beneden ging, bemerkte
hij een verstikkenden rook en heeft nog ge-
probeerd per telefcon de brandweer te waar-
schuwen, maar hij is voor de dichte rook ge-
vlucht naar boven, waar hij over de daken
van de belendende perceelen wist te ontko-
men.
De brand is naar alle waarschijnlijkheid
ontstaan in een partij afval, welke beneden
in de fabriek lag. Een oorzaak vcor de brand
is niet bekend.
Het vuur heeft snel om- zich been gegrepen
en kort nadat de brand was uitgebroken
stond het geheele gebouw in lichte laaie.
In ruim een uur tijds was het fabrieksge-
bouw geheel en al uitgebrand. De schade,
welke in de voorraden kurk is aangericht, is
door verzekering op beurspolis gedekt.
LANDVERHUIZING NAAR
CANADA.
Dezer dagen is melding gemaakt van een
Reuter-telegram volgens hetwelk Canada
voornemens is het geneeskundig onderzoek
van immigranten, dat nu geschiedt in de ha
ven van aankomst in Canada, voortaan te la-
ten geschieden in de Europeesche havens
waar de landverhuizers zich inschepen.
Thans verneemt' het Hbld., dat het onderzoek,
dat geheel op dezelfde wijze geregeld zal
worden als reeds nu geschiedt bij de emigra
te naar de Vereenigde Staten, voor wat de
landverhuizers uit Nederland betreft, te Rot-
ferdam zal plaats hebben. Aanvankelijk heeft
men het denkbeeld in overweging genomen
een arts aan te stellen voor het onderzoek in
Antwerpen en Rotterdam. Zeer waarschijn-
lijk krijgt Rotterdam evenwel een eigen dqk-
ter. De bedoeling is dat de nieuwe regeling
in het begin van het komende jaar als het
nieuwe immigratie-seizoen aanvar.gt, in wer-
king zal treden.
TE SNEL GEREDEN.
Naar het Binnengasthuis te Amsterdam is
vervoerd een man, die op den Amsteldijk op
de brug voor het Amstelkanaal, toen hij uit
een tramwagen van lijn 4 stapte, was aange-
reden door een auto; hij had een dubbele ge-
compliceerde beenbreuk en een lichte hersen-
schudding. Door het krachtig remmen van
den chauffeur, die zeer hard zou hebben ge
reden, werd de auto circa 50 meter wegge-
slingerd; de wagen sloeg over den kop. De
auto, welke vrijwel geheel vernield werd, is
in beslag genomen.
KON. SCHOOL VOOR KUNST,
TECHNIEK EN AMBACHT.
De bouw der Kon. School voor Kunst,
Techniek en Ambacht te 's-Hertogenbosch is
nagenceg voltooid. Verwacht mag worden,
dat binnenkort de plechtige opening zal ge
schieden door prinses Juliana, in verband
met haar inschrijving als Zwanebroeder der
aloude Illustre Lieve Vrouwe Broederschap.
PRODUCTIEVE WERKVERSCHAF-
FING.
In het waterschap „Het Buitenveld" in de
Friesche gemeente Dantumadeel ligt een
complex woest land, ter grootte van ruim 450
H.A. Dit land is voor ontginning zeer ge-
schikt. Het behoort in eigendom aan ruim
100 personen, met wie thans de Ontgin-
nmgsmaatschappij „De Drie Provincien"
over aankoop in onderhandeling getreden is.
Lukt dit, dan zal zoo spoedig mogelijk ook
met d'en aanmaak van deze gronden worden
overgegaan ter bestrijding der werkloosheid
onder de arbeiders in deze omgeving.
B. en W. van Haarlem zijn in samen-
werking met de directie van den dienst van
Openbare Werken en met een groep Haar-
lemsche aannemers doende om middelen te
beramen, teneinde aan de overgroote werk
loosheid in die gemeente spoedig een einde
te maken. Het moet in de bedoeling liggen
een aanvang te maken met de werken voor
het aanleggen van een Houtpark in Haarlem'
Noord.
G E DENKTEE KEN
Dr. W. W. yAN HAERSMA BUMA.
Ter nagedachtenis van den op 24 Februari
j.l. te Emmen overleden kantonrechter, dr.
W. W. van Haersma Buma, die in het kanton
zeer gezien was, is aldaar een bronzen borst-
beeld onthuld, geleverd door den beeldhou-
wer Aug. Falise te Wageningen en ge-
plaatst in het gazon voor het kantonge-
rechtsgebouw.
Het initiatief voor deze huldiging is geno
men door den heer J. R. Hospers, arts te Em-
men.
Burgemeester Bouma aanvaardde voor de
gemeente het beeid gaarne.
Bijna alle marechaussees in het kanton en
zeer veel politieagenten waren aanwezig bij
de plechtigheid.
MINISTER KAN NAAR DRENTE.
Minister Kan heeft zich gister naar Drente
begeven om den fokveedag te De Wijk bij te
wonen.
Bovendien zullen verschillende besprekin-
gen gehouden worden, o. m. met verveners,
terwijl ook enkele ontginningen bezichtigd
zullen worden.
ONDERWIJS IN DE FRIESCHE TAAL.
Het hoofdbestuur van den „Bond van Frie
sche vereenigingen buiten Friesland" (secre-
1 tariaat: Van Blankenburnstraat 100. te
VOratfenh'agfe), bij welken Bond zijn aange-
sloten 28 vereenigingen met tezamen ruim
3000 leden, heeft aan den minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen een adrea
gezonden, met verzoiek te bevorderen, dat er
van regeeringswege worde benoemd1 een com-
missie met opdracht het vraagstuk van het
onderwijs in de Friesche taal zoowel aan de
inrichtingen van lager, middelbaar en hoo-
ger onderwijs in Friesland, als aan de Ne-
derlandsche universiteiten, in het bijzonder
die te Groningen, in zijn vollen otnvang te
bestudeeren en voorstellen ter regeling van
deze aangelegenheid in te dienen.
TELEGRAMMEN MET BETAALD
ANTWOORD.
Het komt meremalen voor, dat de afzendev
van een telegram met betaald antwoord zich
geen rekenschap geeft van de vraag of de ge-
adresseerde van het bericht wel met zijn
adres bekend is. Aangezien van het adres
van de afzendeps van dergelijke telegram,
men door den telegraafdienst voortaan geen
aanteekening meer wordt gehouden, zullen
de antwoord-telegrammen steeds volledig ge-
adresseerd moeten zijn. Indien twijfel be
staat of de geadresseerde met het adres van-
den afzender bekend is, zal het aanbeveling
verdienen het volledig adres in de ondertee-
kening op te nemen.
8-DAAGSCHE SPOORABONNE-
MENTSKAARTEN.
Van 1 Juni tot en met 31 Augustus 1924
zullen de Nederlandsche Spoorwegen 8-daag.
sche abonnementskaarten verkrijgbaar stel
len, geldig op alle lijnen. Deze zullen kos
ten: le klasse 29, 2e klasse 22.50, en 3e
klasse 16. Bovendien is verschuldigd een
waarborgsom van 2 voor de le en 2e klasse
en 1 voor de 3e kiasse. De abonnements
kaarten zullen dagelijks verkrijgbaar zijn
aan alle stations en reisbureaux van de Ned,
Spoorwegen zonder ander formaliteit dan het
inleveren van een opgeplakt portret.
DE STRIJD TUSSCHEN WITTEBROOD
EN BRUINBROOD.
Ons „dagelijksch brood", zoo zegt het
Maandblad t. d- Verv., is tegenwoordig een
onderwerp van fellen strijd in Engelanc en
zoo iets ons alter belangstelling verdient,
dan is het zeer zeker het voedsel, dat ieder-
een dagelijks neemt en dat een deel van zijn
„eigen ik" wordt, gedac'htig aan dte bekende
spreuk van een Duitsch geleerdie: „Der
Mensch ist was er Lszt".
De Londensche Daily Mail, een blad van
grooten invloed, heeft den strijd aangebon-
den tegen het witte-brood en begint deze po-
lemiek met de volgendte steliingen: le. dat
het wittebrood arm is aan vitaminen B en 2e
dat de molenaars door het bleeken van meel
de schuld dragen dat brood van minder-
waardig ehalte 't publiek wordt voorgezet.
De tweede stelling wordt toegelicht oip de
volgendte wijze, die zeker niet van scherpte
ontbloot is: „Het is gewoon een schandaal
dat belangheb'bende moltenaars, bakkers en
fabrikanten van chemicalien straffeloos' toe-
gestaan wordt, de gezondheid en de kracbt
van de natie te ondermijnen en te verwoesten,
dat zij ziekten, 1 if den en dood mogen ver-
spreiden over mi.iioenen. Het is waar, dat
vele dokters wittebrood ete-n; maar helaas
de meeste doktoren weten weinig of niets
van dieetvoorschriften Het is begrlfpe-
lijlc dat deze aahvallen op het wittebrood en
de dokters als een knuppel in >-eit hoenderhok
hebben gewerkt bij de Engelsche Molenaars
len Bakkersbonden.
De bewering van de afwezigheidl van vi-
tamine B wordt weliswaar voor witmeel te-
genover vol koorn toegegeven, doch wordt
gewezen op d'e toevoeging van gist, die, zoo-
als bekend is zeer rijk daaraan is. De tweede
beschuldiging wordt eenvoudig doodgezwe-
,gen, en hoewei deze in termen vervgt is, die
die o-nzen niet zijn, moet erkend wcrden, dat
lang niet alle bleekings-proced"s voor meel
door den beugel kunnen, en dat te dezer zake
,nog volstrekt geen overeenstemming tus
schen de hygienisten tot stand gekomen is.
Als een gevolg van deze polemiek ver-
scheen in 'het eerste geneeskundig tijdschrift
van Londen The Lancet een stuk ondertee-
kend o.a. door d'en lijfarts van den Prins
van Wales, twee Professoren in de natuur-
kunde en een in den Landbouw, waarin het
volgendte bekend gemaakt wordt:
le. Het belang van eten van bruiribrood is
overschat;
2e. De bewering, dat witbrood de oorzaak
van bepaalde ernstige ziekten is, wordt niet
door wetenschappelijk bewezen feiten ge-
ste-und;
3e. Alhoewel volkorenibrood een goed
voedsel is voor vele menschen, is wittebrood
van goede kwaliteit eveneens een gezonde
voed2ame spijs;
4e. -Dat er geen goede gronden zijn om te
denken dat de vervanging van het wittebrood
door bruinbrood zou kunnen zijn een wezen-
lijke verbetering van de nationale gezond
heid noch van het menschelijke l'icha-am. i 1
Bij; 1 en 2 teekenen wij aan, dat deze be-
weringen vrijwel waardeloos zijn, daar het
le. de vraag is wie dit belang van bruin
brood overschat heeft en op wdke gtonden
en 2e. dat wetanschappelijke bewijzen aan-
gaande eventueel nadeel van wittebrood als
van bruinbrood eVenmin aangetoond zijn-
gewordten en deze kwestie alleen door lang-
durige physiologische proefnemingen zou
kunnen worden opgelost. 1
Punt 3 van het protest zegt niets, dan
eenwaarhedd als een koe. Men kan even-
goedl zeggen: „hoewel kalfsvleesch een goed
voedsel is, voor vele menschen is ook var-
kensvleesch eveneens een goed voedsel
Punt 4. Dat bruinbrood een verbetering
van de nationale gezondheid en van het
.menschtelijk lichaam zoude te weeg brengen,
is een stoute bewering die eerst na jarenlan-
ge proefnemingen bewezen zou moeten wor
den en niet door de voorstanders van bruin
brood als motief voor hun voorkeur gebezigd
mag worden.
Summa summarum is ons o or deel dat
noch overdreven af'keuring, noch omjuiste
aanbeveling den doorslag mogen geven.
Wie het smakelijke en goed' bereide bruin
brood zonder eenig bezwaar voortduirend ge-
bruiken kan, zal het o. i. op dan duur prefe-
reeren boven wittebrood. Volgens tat van go-
neeskundigen, oefent het een gunstigen in
vloed op de vertering uit (hij verstopping)'
r— het bezit een hooge voedingswaarde en be-
vat d'e zoo noodige vitamine By zoodat het
naast het wittebrood, indien de smaak diit
laatste verkiezen mocht, een even groote
plaats in onze voedinn verdient
Prijs 75 ds.
