Alkmaarsche Oourant
MARTIN'S VERJONCINCSKUUH
Henderd Negen en fwintigste Jaargang.
Ala a ml a j£ lO October.
Radio-hoekje
Stadsnieimrs
L. Frankenberf, Alkmaar,
EEUILLETON.
No. 23#
Dinsdag 11 October.
HUversum, 1060 At. 12.- Politieberich-
^en i 352.Lunchmuziek door het trio
K v d. Hoek, viool. J. Frank, cello. P. de
Gruvter, piano. 3.15—3.45 Lezing door den
heer Frits van Raalte: De beteekems der ge-
woontevorming. 5.-6.45 Concert door het
A N R O.-orkest onder leiding van Nico
Treep- Henri Bloemgarten, bas. 6.45—7.15
N O. V. De heer Henri ter Hall, ou-d lid der
2e Kamer der Staten Generaal zal spreken
over: Het stichten, het doel en de resultaten
van het Dorus Rijkersfonds. 7.15—7.45
Pianoconcert door Theo v. d. Pas. Werken
van Chopin. 1. Polonaise v.kl.t. op. 40 no. 2.
J Nocturne Des gr.t. op. 27 no. 2. 3. Scherzo
lis kl.t. op. 38. 4. Mazurka a.kl.t. op. 17 no.
4 5. Etude F. gr.t. op. 10 no. 8. 6. Variations
brillantes op. 12. 7.45 Politieberichten. 8.10
R.K.-Avond. Beverwijksche Harmoniekapel
onder leiding van W. H. Hofmeester. Het Be-
verwijksche Dubbel-mannenkwartet onder lei
ding van B. J. W. Langendijk. Gem. kwartet
„Kennemerland", onder leiding van H. J.
Arisz. Beverwijksch mannenkoor onder lei
ding van L. Pielage. Parochiaal gem. koor
St. Agatha", onder leiding van W. de
Groot. Mej. W. van Leeuwen, piano. J. Vles-
sing, begeleiding. B. J. W. Langendijk, bari
ton. H. Oosterwaal, clarinet L. Stiens, piano,
la. Abschied der Gladiatoren, Blankenburg.
lb Rosamunde, Schubert, Harmonie. 2a. Zon-
dag op't Meer, Heinze. b. Haarlem's Lied-e-
ke, Hess, dubbelmannen kwartet. 3. Rede
door den heer J. M. Lucassen, deken van Be-
verwijk. 4a. Ave Regina, Nekes. b. O Sacrum
convivium, Haller. St. Agatha. 5a. Prelude
op. 3 no. 2, Rachmaninoff, b. Valse, Pierne,
piano. 6a. Gloeiend gesmeed, Pysel. b. Be-
keerd, Pysel. c. Vlaamsche Kermis, Cuypers.
d Ter zege, Wierts, bariton met pianobege-
leiding. 7a. Wiegeliedje, Roeske. b. Jonge
Liefde, P. v. d. Roovaart, Kennemerland. 8a.
Helena, medolie. Klose. b. Melodie, Bosse.
c. Tambourin, Rameau, clarinet en piano.
9a. De zoekers, Koop. b. Het Geuzenvendel
op de thuismarsch, Roeske, Mannenkoor.
10a. Kerstlied, Diamant. b. Zorgennacht,
Hoogerwerf, Kennemerland. 11. D'lsoline,
ballet. Messager, Harmonie. 10.15 Persbe-
richten. 10.3012.Dansmuziek. Gramo-
foonplaten.
Davenlry, 1600 At. 11.20 Daventry-kwar-
tet en solisten, piano. 12.202.20 Slydel,
Octet en solisten, alt, bariton en viool. 2.50
Muziekles. 3.35 Fransche les. 4.05 Concert.
4,20 Orkestconcert. 5.20 Lezing: A. books
helf of old favourites. 5.35 Kinderuurtje.
(5.20 Dansmuziek. 6.50 Tijds., weerbericht en
nieuws. 7.05 Daventry-kwartet. 7.20 Cause-
rie. 7.35 Pianoscnates van Haydn. 7.45 Le
zing: Main lines and side tracks. 8.05 Mr.
Flotsam en Jetsam,komieken. 8.20 Lezing:
Adventure in Literature. 8.50 Een Portu-
geesch programma, van Brussel. 9.20 Weer
bericht en nieuws. 9.35 Lezing Music and
the ordinary listener. 9.55 Nieuwsberichten.
10.— „Oh! listen to the band", hum. spel
van Mabel Constanduros. Orkest en vocale
solisten. 11—12.20 Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris"1750 At. 10.50
11.— Concert. 12.50—2.10 Orkestconcert.
5.055.55 Trioconcert, piano, viool en cello.
9.5010.50 Gevariecrd programma. Orkest
in soli.
Langenberg, 460 At., Dortmund, 283 At. en
'Atiinster, 242 At. 12.30—1.50 Orkestconcert.
3.20—4.20 Kinderuurtje. 4.205.20 Orkest
concert. 7.208.40 Chineesche gedichten
door Arne Schirkauer. Erna Moser. 8.40
9 20 Kampioenschap zwaargewicht boksen:
R. Wagner tegen F. Diener. 9.40 Sluiten.
Konigswusterhausen, 1250 At. 11.20
7 05 Lezingen en lessen. 7.50 Actueele cau-
•erie. 8.20 Bokswedstrijd zwaargewichtkam-
pioenschap van Duitschland R. Wagner te
gen F. Diener.
Hamburg, 395 At. 3.35 Opera-orkestcon-
eert. 5.20 Dansmuziek. 7.20 Concert. 8.20
Balalaikaconcert. 9.50 Causerie. Daarna tot
10.10 Dansmuziek.
Brussel, 509 At. 5.206.20 Dansmuziek.
8 35 Orkestconcert. 8.50 Portugeesche m-u-
ziek. 9.50 Her-uitzending van Cardiff. 10.20
—10.35 Orkestconcert.
OIDGRHOIID VA\
§CH RIJFMA€HI!IES.
Afsluiting van abonnementen.
Door Rafael Sabatini.
Uit het Engelsch door Q M. G. d. W.
S4)
„Wil je niet?" zei hij tandiknarsend, en eens-
klaps greep hij de pols van dien uitgestrek-
ten arm. Maar zij zag geen onmiddellijk ge-
vaar. Het eeni-ge gevaar waar aan zij dacht
was het gevaar dat Florimond bedreigde en
oo-k dat was van weinig beteekenis daar zij
om twaalf uu-r van Condillac zou vertrek-
ken dus bijtijds in La Rochette aankomen om
haar verloofde t-e redden. Dat gaf haar
kalmte en verhoogde haar moed
,Je hebt mij je voonvaarde genoemd" zei
„Je hebt den prij-s bepaald en je hebt ge-
hoo-rd dat i-k weiger Ga nu he en"
„Nog een oogenblikzei hij met een stem
zoo akelig lief dat Garnache zij-n adem in-
hieid
Hij trok haar naar zich *oe. Nhttegen-
staande haar woeste pogi, hield hij haar
vast tegen zijn borst gedn
vtrhinderen dat hij met ziin
sen haar gelaat en haar bed-
eind-elijk een hand vrij kreeg
haar macht in zijn gezicht sloeg
Toen diet hij haar gaan. Met e«n vloek
vi-el hij achterover, de afdrukkm van haar
viagers stonden rood op zijn wi'te gezicht.
7ij Icon niet
fende kus-
otdat zij
:em Uit al
„DE KERKEN EN DE OORLOG".
(Vervolg).
Na een korte pauze begon spr. aan het
tweede gedeelte van zijn lezing, dat de Pro-
testantsChe kerken zou behandelen.
Luther wilde de wereld niet overheerschen,
noch het leven ontvluchten zooals de katho-
lieken. Hij kende aan den mensch echter
twee karakters toe: het eene moet God die-
nen ,het andere den Staat. Gegrondvest op
deze leerstelling is nog steeds de Duitsche
Luthersche Kerk, die in den oorlog van dezc
stelling een handig gebruik maakte. Calvijn
wilde in theorie anders. Hij heeft meer de
oorspronkelijke Christelijke idealen vastge-
houden. In de practijk echter drong hij er op
aan, dat men zich onderwerpt aan de macht
van de overheid en het militairisme.
Later is de dienstplicht ingevoerd. De ker
ken hebbcn zich niet of siechts zwak verzet.
Het kapitalisme is opgekomen en lict kinde-
ren van 7—14 jaar 16 uur en langer per dag
in de fabriek werken, zonder protest van de
kerk. Buiten de kerk om is daar dan ook
reactie op gekomen in den vorm van het so
cialisms. En nog heeft de Kerk haar taak nist
ingezien.
De houding van de kerk, van de voorgan-
gers, is in oorlogstijd schandelijk geweest.
Niet alleen, dat ze niets tegen den oorlog de-
den, ze hitsten de menschen er juist toe op.
Vooral de orthodox-christ-elijke kerken gingen
hierin voor. Een Berlijnsch predikant gaf in
den oorlog een bundel versjes uit, getiteld:
Hoerah en Hallelujah! Het „Onze Vader"
werd daarin pasklaar gemaakt voor den oor
log, bijv. in plaats van „vergeef ons onzc
schuld". „Vergeef ons elke klap, die we on-
zen vijand niet toegebracht hebben" Een
vrijzinnig predikant schreef, toen de Lusita-
nia getorpedeerd was: „Ieder Duischer moet
zich daar over verheugen." Dr. Johannes Mai
ler, de bekende redacteur van „Griine. Blat
ter", die in kerkelijke kringen nog al bekend
is, schreef: „Als Jezus nu nog leefde, zou
hij dan aan onze zijde in de loopgraaf
staan
In Amerika maakte men van de kansels
werftribunes voor het leger.
Het valt op, dat het heftigstc verzet tegen
den oorlog het meest voorkomt in de buiten-
kerkelijke religieuse stroomingen, bijv, de
Quakers. Van de 5000 dienstweigeraars
Engeland behoorden zeker de helft tot deze
kring.
In den laatsten tijd is echter in de kerken
zelf een verandering te bespeuren, het meest
bij de vrijzinnige Protestanten, het minst bij
de orthodoxen. Ook onder de Katholieken
gist het sterk.
Wij mogen overigens de Kerk al haar ver-
zuimen niet al te erg aanrekenen. Ook de
socialistische beweging heeft in 1914 ge
faald. Ook de Vrijmetselaars, de Theosofen,
die alien toch de broederschapsgedachte
willen bevorderen.
Er is op het oogenblik geen vrede, zelfs
geen „wapenstilstand", want de aanmaak van
wapens gaat cngekend hard door.
In den Volkerenbond mogen we niet te
veel vertrouwen stellen. Op zichzelf is het
een gelukkig verschijnsel, maar als mannen
als De Jouvenel en Lord Cecil zich er moe-
deloos uit terug trekken, heeft ons dit iets te
zeggen over de machteloosheid van den Vol
kerenbond tegenover kwaadwillige Ieden.
Ook op een parlementaire meerderheid van
de S. D. A. P. mogen we niet wachten, want
dan is het waarschijnlijk al te bat.
Wij moeten onze oogen openhouden voor
oorlogsgevaar, wij moeten studeeren en
voor onze beginselen juist in onze kerken
propaganda maken, al kunnen we van de
kerk in z'n geheel geen uitspraak tegen den
oorlog verwachten. Daarvoor zitten er te
vcel tegenstanders in.
Spr. wees nog op de dienstwdgeraarswet,
die het aan gem-oedsbezwaarden mogelijk
maakt om in plaats van militaire dienst ge-
wone diensten te verrichten.
Spr. eindigde met een vergelijking van den
strijd tegen het militairisme met aen strijd
om de onafhankelijkheid in 1672. Toch voch-
ten onze voorouders met toen gangbare mid-
delen voor hun idealen; wij kunnen hen
niet waardiger eeren, niet beter dus 8 Octo
ber vieren, door thans te toonen op onze
wijze met onze middelen voor onze idalen te
strijden.
Na een kort debat werd de vergadering
door d'en voorzitter gesloten, na ds. Eldering
voor zijn leerzame lezing en mej. Olie voor
haar muzikale medewerking aan dezen
avond bedankt te hebben.
DE THiEOSOPHIE IN DE HUIDIGE
SAMENLEVING.
Men schrijft on®:
De Blavatsky loge te Alkmaar: afdeeli-ng
der Ned. Theosophische Ver-eeniging gaf op
6 Oct. de eerate harer openbare voordlrach-
,yDie slag is de dood voor Fforimbnd de
Condillac" zei hij boosaardig. ,.Morgen om
■twaalf uur is hij dood. Denk daar maar eens
over na, mijn liefje"
„Het kan mij niet schelen wat je doet als
je mij maar alleen laat" antwoordde zij door
een dappere poging de tranen van woede
en eiende weerhoudende die opwelden uit
haar verslagen hart.
En niet minder verslagen, niet minder ver-
toornd was Garnache, terwij.1 'hij stond te
luisteren. Het had hem groote moeite ge-
kost de kamer niet bilffien te stormen toen
Marius haar had b-eetgepakt. De gedachte al-
leeni dat a-lles onherstelbaar verloren zou
zijn wat hij tot nu toe had gedaan, had hem
w-eerhouiden.
Marius zag het jonge meisje een. oogen
blik aan, zijn gelaat was vertrokken door
de woede die in hem raasde.
„Verduiveld!" riep hij, „als ik je liefd-e dan
niet ikrijgen kan, dan zal ik je reden genoeg
geven om mij te ha ten".
,,Dat heb je al meer dan genoeg ge
daan" zei ze. En Garnache verwenschte die
brutaliteit van haar, die siechts diende om
hem aan te vu-ren. Het volgend oogenbilik
hoorde hij een verschrikte kreet. Marius had
haar opnieuw beetgepakt en drukte haar teere
lichaam vaat in zijn armen.
„Ik moet je op de Iippen kussen voordaf
ik hemga, liefje' zei hij met een hartstochte-
lijke en niet alleen toomige stem. En toen,
terwijf hij nog met haar woratelda om zijn
zin te krijgen, grepen een paar armen hem
beet aJs riemca van Maat
ten, waar als spreker de heer W. L. van War-
melo optrad met een lezing over boven-
genoerod onderwerp.
Om een volkomen inzicht te krijgen van de
tegenwoordiige taak der theosophie voerde
spreker ons terug tot 't verleden: Theo-
sophia Godd. wijsheld: Gods wijsheid was
in alle heilige boeken der groote Gods-
diensten te vfaden.
Vergelijkend gods-dienstonderzoek brengt
de -eindconclusie dat zij all-en gevoed werdten
door een zelfden geest en bezieling, al ver-
schilde't uiterlijk gewaad. Deze toch was de
aanpassi-ng, noodig voor't bereiken van ver-
schiTlende vol'ken met hun onderscheidene
zed-en, gewoonten en aanleg.
Wij vinden ee-ri- -drieeenheid in elken god®-
dienst, in't Chriistend-om g-enoem-d: Vader,
Zoon, heilige g-eest die overeertkomen met
de nam-en Brahma, Wishnoe, Shiva, Je-ho-
vah, enz.
Elke godsdiens-t spreekt over 't bestaa-n
van groote geestelijke wezens: Goden., deva's
■of -engelen genoemd.
Ook leer-en alle godsdi-enst-en gelijkluidend
de pli-cht u-zelfde God in u te kenuen.
God is liefd-e, en luidt dan ook de eers-te
piicht, zich zelf als Hooger zelf lief t-e heb
ben-: den God m alle menschen, algemee-ne
menschenllefde te ontwi-kkelen, mensch te zijn
ten opzichte van zijn nevenmensch
Het vergelijkend godsdienstond-erzoek
stuit in zeker opzichit op 'n groote m-oeilijk-
heid. Er is n.l. in -elke godisdien-st een ge-
hei-me leer, die alleen onthul-d wordt aan
hen, die zich door zeker-e geestelijke sch-o-
li-ng tot inwijding voorbereid-en. 't Rituaal -en
de ceremon-ien, die aan elken godsdienst-
vorm verbonden zijn, kuo-nen wij beschou-
wen als 'n afspiegeling van de verschillen-de
i n w ijdingsst adi a
D-e groote en kle-ine mysterien in't oude
Griekenland zijn daarva-n- wei de sprekendste
voorbeelden en br-engen ons de -namen te bin-
nen van Orpheus, Ori-geue-s, Cl-emeus van
Alexandrie en vele a-nderen.
Ook 't Christendom had zijn mysterien
Helaas zijn -de document-en, die hierop b-etrek-
king hadden grootendeels verloren gegaan
door dien- -brand, die de grootste der toen-
tij-dis -bestaan.de bibli-otheken n.l. die te Alex
andrie verwoestte! Ofschoon de geheime
wetenechap zich t-erugtrok door dat de evo-
lutiestroom zich weer riddle tot d-e materie,
dan tot't wezen der dingen, is zij voort
blijven leven bij de Rozenkruisers, alche-
misten, en geven mannen als Dante, Para
celsus Roger Bacon, Comen-ius en nog vele
anderen blijk, te zijn getradnd in die geheime
scho-kn. Uit later g-evonden correspondent^
is hum v-erband daarmee ge-bleken, en steeds
weer vin-dt men haar tdrug in de g-r-ooten
-van elken tijd; in b-ouw en schil-oerkunst
(Rap" ael, Goethel als ook in de muziek
(Richard Wagner).
Maar de echt-e: de Authenti-eke geheime
leer is verborgen gebleven tot-dat H. P
Blavatsky haar geheime leer de wereld
in-zond en een tip van den sluier opl-ichtte, die
eeuwen lan-g de innerliijke waarnd-d, wijs
heid -en -kenihis verborgen hield.
Zij werd aa-ngevallen en bes-chuldigd van
bedrog en nog zal deze geh-eim-e leer geheim
blijven voor hem, die niet over 't dogma
heen kan kom-en en- doordrin-gen tot't inner
lijke licht.
Haar leer is in korten tijd over d-e geheele
wereld v-ersprei-d en opgenomen, omda-t de
tijd rij-p was daarvoor. De oogen, di-e zich
zoo lan-g naar de aarde gericht ha-dd-en,
moeste-n weer opgeh-even worden na-ar den
hem el.
Dat was de taak van H. P. B.
De behoefte om't universeel beglinsel van
broederschap t-e verwerkelij-ken, moest wak-
ker ges-chud worden, evenals't standpu-nt:
,,-dat't ten- slotte niet gaat om uiterlijke w-e-1-
vaart", aangevocbten moest worden.
Er mo-et een nieuwe boodschap gebracht
worden aan de Christelijke volk-en, die de
overwinning op de materie hebben behaald.
De w-etenschap heeft aides doorschouwd,
doorploegd en verw-erkt, wat de stoffelijke
wereld aan -tast-baar materiaal -oplevert en is
zelfs tot over haar gr-enzen getred-en. Door
dat buiten- treden is bet goed- be-s-chouwd' de
groots-t-e propagandist der theo-sophia.
Nu rtog't eenhei-dsbesef van alle volken:
naasten liefd-e. Want gedwon-gen broeder
schap is geen broederschap.
Om ons zi-en- wij een vechten- bij groot en
klein, vechten om vrijh-eid, vrijmakibg van't
beknellende dogma. Voorbereiding van de
god. geboorte in on®. D-e Chri-st-us zal de
Groote St-ralenide Figuur word-en, met meer
de man van smart zijn; de menschheid zal
kn-ielen uit innerlijken d-rang om't Offer dat
Hij- bra-cht en de tijd van „Vrede-op-aard" zal
aan-gebroken zijn.
De menischh-eid is nu nog te veel slaaf van
't lagere verstand1 dat egofsm-e is. Di-e la-gene
manas leidlt den concurr-entiestrijd. Zij moet
-omgezet worden tot d-e hoogere. Egoi'sme
In zijn verbazin-g li-e-t hij. haar los en op dat
oogenblik werd bij- achteruit -gezwa-aid en
een pas of zes d-e kamer in -geworpen.
Bij de taf-el bleef hij staan- en kl-emd'e zich
daaraan vast om niet te vail en; toen wierp
hij zijn verwilderde, woeden-de oogen op
Battista door wien hij nu flauw begreep aa-n-
g-eva&n -te zijn.
Garnache was zijn bezin-ni-ng volkomen
kwijt geraakt op bet oogenblik dat Valerie
gegild had. Hij wierp al-le voorzichtigheid'
van zich afhet was of hij zijn verstand ver-
loor -en hdt was alleen blinde woede di-e hem
dr-eef tot dad en. En even plotselipg als die
vloed van ergernis was opgekomen, even
plotseli-ng dr-eef hij af toen hij- d'-en woed-en-
d-en Cond'i-llac voor zich zag staan en d'en
omvang begreep van de dwaaslind die hij
had -be-gaan.
Nu was alle® verloren, onherstelbaar ver-
loden als zee- vele andere ondernemingen
verijdeld gewordten waren door zijnplotse-
lingen en onl-fwingbaren waanzin! Wat een
vervloekte, id'iote dwaas! Wat beteekende ten
slotte em paat kussen toch eigenlijk bij al
het -kwail vergel-eken dat tvti het gevol-g kon
wezen van zijn tusschenkomst? Waarschijn
lijk zoil Marius haar gekust hebben en- weg-
gega-an zijn en om twaalf uur hadden ze
Condfflae rustrg k-umnen verfaten
In de toekoniwt zou hi} in de gelegtniherd
geweest zijn om Mtriu* csp te gooren en t-e
doodort voor che beleedlgiin-g. watront had
bij dat niet aan de toeJromat teamen over-
la-ten? E-n nu zou Florimond oen volgetdeji
dkg te jU Roehetee vmfrord wwteo, hi »lf
moet aitrulsme worden, de h-ebzucht:
„geven".
De menschheid heeft nog niet geleerd met
ju-bel t-e offer-en. Geen sociale structuur van
maatschappelijken aar-d- is in staat, die groot
ste der impultsen te brengen. Daamaast
dwingt het leven zelf den mensch zich inner-
lij-k te herzi-en, den Messias en 't koniukrij-k
van't geluk te vinden.
Wa-nneer we om ons heen schouwe-n, zien
we alle® zi-ch in groe-pen vereenigen,,_ 't kapi-
taa-1, werkgevers, w-erknemers offert'geld -en
arbeid- aan den bond van't zich opdringend
socialisme. J-eugd, kunst, alles vereenigt zich,
om uit eigen bela-n-g zijn egoi'sme ten offer
te brengen. De oude dogma's word-en -in den
mensch zelf g-ebroken. Waar wij ook zien
dwingt't leven ons i-n de samen-leving en
ten-opzicht-e van ons zelf te herzien.
Van -d-e geesielijke stroomingen, d-ie hier
in het goede voorgaan, noemen we de
Rotary-beweg-ing, die dienst stelt boven
winst. In't hart der concurrentiestrijd stelt
d'it buiten-gewoon hooge -eischen aan den
mensch.
Niet voordat't cosmisch bewustzijn ont-
waakt in't communisme, niet voordat de
religie samenwerkt als eenheid-sbeginsel kan
d-e arbeid een levende arbei-d word-en.
Dit is't nieuwe -geluid, 't woord dat ge-
sprok-en, 't zaa-d1, dat gezaaid- is: Arbeid ver
richten uit dienst tot de memschheid1". Zoo
word-t de arbeid geh-eili-gd. Als deze tijd ge-
keme-n is, mag geen arbeid ten eig-en bate
meer gebruikt worden.
In di-t moe-ilijke wordin-gsproces worden en
i-ndividuen en volk-en geholpen door de
groote iei-d-e-rs der menschheid en zijn dri-e
groote evolutie-factoren: geloof, ku-n-st.
wetenschap, waarvan de bron van kennis is
afgesloten.
Geloo! (overeenkomend- met wil) leidt tot
han-delen. Kunst (overee-nkomend met wijs
heid) leidt't gevoel, wetenschap 't v-erstand.
Er i-s een tijd geweest, dat't nood-zakelijk
was't levende geloof in den letter vast t-e
legge-n. D-e k-erk on-taardde di-entengevol-ge in
'n machtsimtituut. Er was 'n stils-tand, die
achteruitgang beteeken-de en als in pantse-rs
de geest. s-troom buitensloot. Ill d-i-en tijd kon
ook de kunst Gods wijshei-d en -liefde niet
meer in vervulli-n-g brengen en onta-ardd-e als
kunst om d-e kunst. De wetenschap gordde
den strijd- aan tegen de reli-gie en werd mate
rialist isch.
De d-rie factoren ontdaan van -de bron van
kennis dwaalden in 't duist-er rood en sloe-
gen om -in hun tegen-deelen; geloof werd of
dogma of ath-eisiisch: W-etenschap agnax-
tiath en kunst cosmisch-kunst kan immers
wel de s-choonheid der materie la-ten zi-en,
ma-ar niet wat -er achter li-gt? Toen kon een
R-eymon-di Dubois zeggen: „Wij weten 't
niet en zul-len't ook n-ocw-t wet-en. Dc mensch
st*at hulp-e-loos omdit zijn gevoel, verstand
en wil elk hun eigen weg gingen.
In kunst eischt men sensatie, critiek.
En op we-lke wijze wordt de wetenschap
niet uiterst geraffin-eerd in toepassing ge
bracht. D-en-k eens hoe zij w-eet de wapenen
te smeden, waardoor de mensch ophoud-t
mensch t-e zijn. Zij kan geen nieuwe toestan-
den -scheppe-n en toond-e tij-d-ens de oorlog
niets t-e kunnen verander-en. Verbazen we
ons daarom niet over den toestand, die thans
heerscht en dat de mensch geen tijd heeft
zichzelf te vinden en te luisteren naar „d-e
Stem van de Stilte".
V-oor den g-ewonen- mensch zijn de hi.idige
afleid-in-gen noodig, om zich aan d-e ellende
en leegt-e te onttrekk-en. Theosophie komt a!«
een -balsem om den mensch den wegte wij-
zen, zich in te sehakelen in d-e aloude leer:
de God, wijsheid.
Zij -b-remgt in de eer-ste plaats de kennis
omtren-t de wet van oorzaalc en gevolg. Een
kennis, die v-erkregen is door hen, die de
evolutie op deze aarde voltooiden en hun
geest .aan d-e stof ontworstelden om m-eester
te worden over h-un lager zelf en de vrede
verkre-gen, die de Christus n-oemden: ,,'t
Koninkrijik der H-em-ekn".
Deze wet van oorzaak en gevol-g leert ons
het leven t-e leid-en met vermijdi-ng van fouten
en r-ampen. De kenn-i® daaromtrent, die neer-
geleg-d'werd, een systeem wer-d de lijdend-e
en strijd-ende m-enschheid gebracht door deze
meesters van wijsheid en meded-oogen.
50 jaar had deze leer gebracht door rae-
vrouw Blavatsky als leerling van den mees-
ter, noodig om zich baan te breken. Maar
nu is het theoretisch-e we-rk der Theoso
phische vereeni-ging voorbij.
Zij heeft geloof, kunst en wetenschap als
de 3 groote kan-al-en gegev-en, die naar boven
1-eiden.
Het geloof in de Liberaal-Ka-tholieke kerk.
De kunst -in de Co-Micormerie.
De wetenschap in de wereld-universiteit.
De L. K. K. heeft de groote verheven
boodschap om zoowel de hoogst als de
laagst staande mensch te leeren, h-oe 't ge-
feod van- den Christus te vervullen.
waarschij-rilijk bi-nnen een uur te Condillac
en dan was Valerie geheel in hun macht.
Het was te vergeefs dat hij de dwaashei-d
die hij begaan had trachtte te bedekken. Hij
boog voor Marius alsof hij zijn excuus wilde
ma-ken; hij -gesticul-eerde met de handen -en
ui-tt-e alle-rlei Italiaansche woorden met een
opgewon-den-heid alsof hij daarmee een ver-
klaring -trachtte te d-oen doordringen in zij-il
mees'ters hoofd. Marius zag toe en luisterde,
maar zijn woede verminderde er geenszi-ns
door; int-egended het was of dat mengel-
m-oes van woorden in een taa-1 die hij n-i-et
verstond een beleediiging te meer voor hem
was. Een vloek was al wat hij let hooren.
Toen draaid-e hij- romd en greep het zwaard
van Garnache, d;at nog op den stoel hing
waar hij gezeten had- en Garnache was woe-
dend op zich zelf over die vergeetachtig-
heid. Marius haalde het lange scherpe
zwaard u-it de scheede en trad op d-ert man
toe die zich met zijrt zaken bemoeide.
,,Par Dieu!" siste hij. ,,Wij zul-len de -kleur
zd-en van je smerig bloed, jij die een hand
du-rfde slaan aan een ed-elman".
Maar voordat hij het wapen kon doen
fleerkomen, voordat Garnache rich -kon v-er-
roeren 6m zich te verded-igen, had Valerie
zich tusschen hen geworpen. Marius keek
-haar in haar doocwbleeke, vastberaden ge
zicht en wat buiten zkh vH van verbazing.
Wat Icon haar die vent sdialen om tusachen-
beide ta komen en gevatr te loop aft self ge-
kwetef te wordpn^
Tom vertiprercrde zich laggzaam een glim-
lach op s&i gezicht. Hi] feed nog o»d*r
Aan de hand der hei-lige sacrementen wijm
zij den weg naar't huis van den vrede.
Zij leert niet door formules, die dogma's
zouden zij-n, maar -geeft aan hoe uw eigen
leven te leven en de waarheid en wijsheid in
u te ontwikkelen. Zij leert u dat de wet van
oorzaak en gevolg onwrikba-ar hard als
ijzer is, zoodat ieder de gevol-g en van eigen
dad-en moet ondervinden, maar zij leert ook,
dat de goddelijke 1-i-efde ons bij el-ken m-isstap
waarschuwt, door de steun van 't geweten,
-en de liefde zich zoo ver uitstrekt, dat elke
goede daad on-eindig verd-raagt, terwijl de
slechte daad eind-igt i-n't gevolg. De god-
heid zelf is g-ek-etehd aan de wet van oorzaak
en gevolg.
ten niet weten en de daardoor ontsta-n-e
schijin-bare tegenstrijdigheid heeft den
mensch tot -godloochenaar gemaakt, omdat
ook geen theoloog bij machte was, de ellen
de bij- de geboorte meeg-ebracht te ver-
k-laren. De groote muur die opgetrok-ken was
(is) tusschen men-sch en God wordt door de
God. wijsheid, diie d-e redelijke wet van oor
zaak en gevolg en reincarnatie bracht, om-
ver gehaald.
De theosophie L. K. K. leert voor alles,
dat de groots-t-e va-n alle wetten liefde is en
hoe den weg voert tot den meester. De roe-
ping der L. K. K. is de menschheid tot een
hooger casemisch bewustzijn op te voeren.
De Werelduniversiteit wil voor alles d«
opvoedin-g veranderen, een harmonisch ver-
-ban-d leggen tusschen 't physieke lichaam,
gevoel en verstand. 't Gev-oelsleven moet
zidh r-ichten tot onbaatzuchti-ge dienst, 'i
verstand gedisciplineerd worden tot edei
helder denken.
't Lichaam gezond, rein en harmonisch
ontwik-keld. Hoever we van dezen noimalen
kon-iniklijiken w-eg wor-d-en afgeweken door
i-nnerlijke verscheuring en we den wet-en-
schapswens-ch zij-n vermogens zi-en misbrui-
ken door't uitvinden en toepassen van stik-
ga-ssen
In de Werelduniversiteit wordt er ge-
streefd naar harmonische on-twikkeling,
waarbij de fouten vermeden zullen word-en
van o.a. protectie, politieke invloed-en, de
geest van d-en heiligen -bureaucratius, d-ie de
lasten op de schou-ders der volken doen
rusten.
In hun onderwijssysteem zal de bet-eekenis
geleerd wor-den van den arbeid en het leven
lief te hebben door den arbeid, zoodat het
zelf aan zelf bin-dt. Arbeid moet worden
zichtbaar geword-en l-iefde, zoodat eenheid is
gekomen tusschen hart en verstan-d: Geloof
en wetenschap en wat wil co-m-enconnerie.
Zij wil bouwen: metsel-en aan 't groote
plan, dat wereld heet. Alle werkers in onder-
ling verband onder leiding van den groot-
sten architect: de opperbouwheer van 't
Heelal. Op elk-en superieur rust de piicht.
zijn onderhoorige te helpen. Prestig leidt tot
liefde en begrij-pen; leidt tot de ware kennis
van't leve-n.
De bet-eekenis van rechten en plichten,
sociale discipline; de leven-skunst eigen leven
te 1-eiden in harmonie met Gods wereld-plan
De kunsten-aar leert i-n dat groote wer-eid-
plan wat schoonheid is, de magische wor
king, van rythme, klank en kleur. Daarom
moet de kunst cosnisch worden van't kiein-
st-e voorwerp tot't grootste g-ebouw.
De d-rie puntjes onder den naamondertee-
kening van den vrijmetselaar betee-kenen
W. K. S., is wijsheid, krach-t, schoonheid. Het
wereldtpla-n werd op deze 3 zuil-en ge-bouwd
en ook de zuilen der theosophie
Dit groote werk in zij-n alomvattendhe-it
he-eft zij aangevangen. Duizenden i-n de
we-rel-d van alle lan-den, ra-ssen en kleur heb
ben zich vol enthousiasme ges-chaard om het
h-oofdbe-stuur van de wereld. Maar wat be-
teekenen zij tegenover de millio-enen onver-
schi-lligen en onwetenden?
Wij doorleven een crisis, die overweldi-
gen-d is. In't volkeren vraagstuk is de vraag
-g-erezen: Is't de taak van 't blanke ras on-
de wereld te re-geeren-?
't Antwoord- luidt neen. 't Is u-it met't pres
tige van 't blanke ras. Alleen 'n harmoni-sch
sam-enwerken- va-n alle volken mag op 't
wereldprogramma staan: een samen-gaan
van Oost en West.
Het blanke ras is nu gewapend tot aan de
tanden toe en innerlij-k verdeeld. Wanneer't
n-u nog smeul-end: vuur tot een uitbarsting
k-omt, gaa-t't om de kw-estie van een radi-
calen onderga-ng.
Spr. eindigt zijn voordracht met:
„wij vra-gen a niet: wordt lid van de
theosophische vereenigi-ng. Wij vragen u
Uw sympathie te geven bij ons werk. Want
-d-e wet zal zich voltr-ekken. Ik smeek u om
uw samenwerking i-n deze moeilij-ke tijden-
eo h«l de woorden aan van Krishna je.
O, verborgen leven van God, waarbuiten
niets kan bestaa-n, help ons om u te zien in
het gelaat onz-er vijand'en en u in hen lief te
hebben. Zoo zal uw vrede zich over de aarde
verbreid-en en uw wil geschieden op aarde,
gelij-k in die fiem-elen.
verach'ting en weerstand -en eveneens onder
de schande die deze man hem aan-deed. Hij
zag een midd-el om haar te kwetsen, haar
trots te vernederen en- haar met schaamte te
bedekken.
t „Je schijnt bijzonder veel belan-g t-e stellen
In het lev-en van d-i-en man" zei hij met een
dubbelziririige klank in zijn stem
„Ik wil niet dat je hem vermoordt" ant
woordde zij, „terwijl hij niets anders doe.
dan wat mevrouw je moed-er hem opgedra-
gen had".
Jk twijfel er niet aan of hij is een uit-
stekende bewa-ker voor j'e" spotte hij.
Zelf® dat zou af mooi genoeg geweest
zijn. Met die -beleediging m-ocht Marius mee-
nen de teleurstelli-ng die hij had ondervon-
den- gewrok-en te hebben. Hij kon misschien
gedacht hebben dat Battista niet meer ge
daan had de bevelen die hij ontvangen had
ten uitvoer -brengen een weinig te fel
misschien maar dan toch getrouw. Was dat
zoo dan had hij heen kunnen gaan en ten
voile wraak nemen door Florimond dten
VOlgerrden morgen te d-odden. Maar de on-
bezortnen en- drifti-ge aard van Garnache
kwam opnieuw voOr den dag en sch-eurde die
laatste geringe karn in sttrMcen.
D» beleediging die mademowelle misscbies
mot genoeg tekfs mieachien ook niet ten
vole had begrepen maakte hem raaend
van verontwaard-iging. Hij vergat de rol die
hij speelde, vergat zelfs dat hij geen Fransch
kende- y
(Wordt yervolgd). j
wnmm wni"i mi n».|' bmbbbb
1 w niumn«nmi-»i»wmmmm
