DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De WARTA SARI. 'Kodak BESPREEKT VAN ll-l UUR! V jP«. van der JKorst Off nummer besfaat nit 2 blatfen, Honderd negen in twintigste Jaargang 1927 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalvc Zon- en Feesfdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden voor Alkaaar JZ-. franco door feet geheele Ri]k /2.50. Afzonderlijke en bewijanmnmers 5 cents. PRUS DER GEWONE ADVERTENTlfeNi Per regel /O.25, bij groote contracten rabat. Oroote letters naar plaafsrnfmte. Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkctlj »/b HRRMfc COITBRR Voordam C 9. Dlpe^leun G. H, KRAK. Telef.nr. Administratie 3. Telefoonnr. Redactle 33. Hoofdredacteun Tj. M. ADEMA. Postgiro 37060. 22 NOVEMBER DaggeSsjkscli owerzichi KABINETSCRISIS IN BELGIe. Katholieken, liberalen en soda- listen. Het militaire vraagstuk. Het ministerie-Jaspar afgetre- den. Hoe zal de crisis warden opgelost? Het belangrijkste nieuws van heden is on- getwijfeld dat het Belgische Kabinet at is getreden. De geruchten omtrent een onver- mijde-lij-ken crisis zijn dus bewaarheid ge- worden en het concentratiekabinet, dat sedert Mei van het voiig-e jaar als regeering van de nationale eenheid aan het bewind was, als een coalitie tusehen liberalen, katholieken en socialisten, behoort dus weer tot het ver- ted-en. Men was tot dit coalitiekabinet gekomen om beter aan de ernstige financieele moei- lijkheden het hoofd te kunnen bieden. Een samenwerking toss-chen partijen, die ied-er voor zich zulke zeer verschillende b-e- gdnselen voorstaan, bleek echter ook in Bel- gie niet bizonder goed mogelijk. Herhaalde- Jijk deden zich conflicten voor, zonder dat er nochthans van een minister- of kabinets- crisis gesproken worden kon. Ten slotte he-eft echter het militaire vraagstuk zooals trouwens te verwachten was tot den val van het kabinet geleid, om de eenvoudige reden, dat de ministers het onder elkaar niet eens konden worden. De socialistische fractie had n.l. in de Kamer een voorstel inged-tend tot vermmde- ring van den diensttijd van 10 tot 6 maan den en ten aanzien daarvan stonden de vier eocialistische ministers lijnrecbt tegenover de rest van het kabinet. Aanvankelijk werd nog getracht door den minister van verdedigin-g De Broqueville om voorstellen te doen, waardoor beide partijen bevredigd zouden worden (een kleine vermin derm? van den diensttijd) maar al ras bleek, dat de socialisten daar niets voor voelden Daarna poogde men nog een uitweg te vin- den, door de militaire kwestie weer eens commissoriaal te maken, doch ook voor deze oplossi-ng waxen de socialisten niet te vin- den. Toen was de crisis natuurlijk onvermijde- lijk. I'och kan er in zeker opzicht nog wel van een verrassing gesproken worden. Velen verwachtten n.l. dat wanneer't niet moge lijk zou blijken tot overeenstemming te ge- taken, men eenvoudig de vier socialisten zou laten vertrekken, om hun plaatsen te doen in- nemen door twee katholieke en twee liberate ministers. Jaspar, de premier, heeft echter een ande- ren weg gevolgd en het ontslag van zijn ge- zamenlij-ke ministers den koning aangebo- den. Het fe.it, dat naast de militaire moeilijk- heden ook de minister van nijverheid Wau- ters bezwaar had over financieele maatrege- Jen, die hem in zijn werk konden belemme- ren, en dat er tusschen Baels, den minister van land'bouw en Jaspar verschil van mee- ning bestond over het ontworpen kanaal tus schen de Schelde en het Kanaal van Terneu- zen, dit feit zal hieraan wel niet vreemd zijn. Gistermiddag werd nog een ministerraad gehouden ten einde te trachten tot een ac- coord te geraken. Na die vergadering was het lot van het kabinet Jaspar althans in zijn huidigen vorm bezegeld. Vandervelde was namelijik van mee- ning, dat het beperkte programma, waarop de regeering-Jaspar was tot stand gekomen, nu uitgevoerd was en er dus geen reden meer bestond voor samenwerking der drie par tijen aan het regeeringsbeleid. Dat dit de houding der socialistische ministers zou zijn was sedert vrij geruimen tijd onder ingewij- den "bekend; in die kringen wist men name- lijk, dat Vandervelde het minister-zijn, waar- bij veel papieren rommel en onbelangrijke be- slommeringen oehooren, beu was en alleen maar aan het roer bleef omdat zijn roode coHega's in den ministerraad toch een ietsje meer aan hun portefeuilte gehecht waren. Trouwens er was geen betere getegenheid om been te gaan te den-ken dan de militaire kwestie, waarover socialisten en ch. r-ten- democraten het eigenlij'k eens zijn zoodat als de socialisten weer in de oppositte zijn hun christen-mededingers in de volksgunst mee moeten gaan en die toestand biedt voc Van dervelde, ook als de christen-democraten zich mochten laten verl-eiden om met cor.ser- vatiev-en en liberalen in een span te ioopen, een prac'htig terrein voor politieke manoeu vres ter voorbereiding van de v-erkiezingen van Mei 1128 Wat hier ook van zij, tot een accoord is het in den ministerraad niet kunnen komen. Beslist hebbe-n de socialistische leden der re geering zich verzet tegen't voorstel Jaspar- De Broqueville om de kw-estie der militaire hervormi-ngen te splitsen en een onderdeel daarvan aan een commissie van hoofdofficie- yhi en parlementsleden te onderwerpen, met net gevolg dat De Broqueville heeft moeten raldaren, dat hij tegen zijn belofte in niet in staat was reeds thans een wetsontwrep tot diensttijd vermi-ndering van den militairen bij het parlement in te dienen. Vermoed wordt thans dat Jaspar opmeuw tot kabinets-formateur zal worden benoemd, waarna hij, naar verwacht wordt, een kabinet zal formeeren uit ministers, voortge- komen uit de liberale en katholieke partijen, met uitscha-keting t-och van de socialisten dus. Zeer zeker zou een der gel ij-ke combinatie kans van sla-gen hebben, omdat zij zou be- schikken over een meerderheid, die voldoen-de zekerheid van regeeren geeft. De Kamer te-lt n.l. momenteel 78 katholie ken (conservatieve en democratische), 23 libe ralen, 78 socialisten, zes fronters (Vlaamsche nationalisten) en twee communisten. De meerderheid, waarop een liberaal-katholiek kabinet zou steu-nen, is dus ongetwijfeld groot genoeg. Alleen vraagt men zich af of de katholieke en Vlaamsche democraten dit nieuwe kabinet langdurig zullen steunen. De nieuwe regee ring zou n.l. een conservatief karakter krij- gen en vermoedelijk ook een min of meer uit- ges-proken anti-Vlaamsch karakter. Dit zijn echter zorgen voor lateren tijd. Voorloopig dien-t men af te wachten, of in- derdaad Jaspar tot formateur zal worden be noemd, en zoo ja', of hij er in slagen zal, een ever.tueel kabinet aan het bewind te doen biijven. Buitenland Ion slechfs Daatsdag en Woeitsdag in VICTORIA, Langestraat, 3 naar1. VOLKENBOND. DE VOLKENBONDSRAAD. In ieder geval te Geneve. Uit Geneve wordt gemeld dat de Volken- bondsraad zijn volgende vergadering in ieder geval te Geneve zal houden. Ook al mocht de Duitsche regeering dus een uitnoodiging zen- den om te Berlijn te vergaderen, dan zal de Rakd hierop in geen geval ingaan. DE OPTANTENQUAESTIE. De Hongaarsche regeering wijst het Volkenbondsvoorstel af. De Hongaarsche regeering heeft aan de Roemeensche medegedeeld, dat zij het voor stel van den Raad van den Volkenbond tot regeling van de opta-ntenquaestie afwijst. CHINA. HET COMMUNISME. Het oordeel van Sir Per civ al Philips. Dezer dagen is in Indie gearriveerd Sir Percival Philips, speciaal correspondent van de „Daily Mail", die het laatste jaar in Chi na heeft vertoefd en nauwkeurig s-tudie heeft gemaakt van den huidigen toestand aldaar Een vertegenwoordiger van An-eta had met hem een onoerhoud. Sir Percival ziet het communistische ge- vaar in het Hemelsche Rifk zeer ernstig m Hetgeen in China gebeurf,- is een uitvloesel van de typische Russische propaganda, die in den aanvang openlijk het westersche gezag tartte. Sindsdien echter hebben de Russische bolsjewieken hun tactiek grondig gewijzigd. Sir Percival gaf een uiteenzerting van de method-en, welke door de Russische propa- gandisten werden aangegrepen om de menig- te op te hitsen, in de eerste plaats wel door gebrui-kmaking van de nationalistis-che bewe ging in het Zu-iden. De bek-ende leuze der Russen„Het land voor de boeren", kon in China evenwel niet opgaan; met groote sluw- heid werd een andere leuze verspreid, n.l. „De ongelijke verdragen". Na deze nieuwe campagne met eenig suc- ces te hebben doorgevoerd, begrepen de bdfsjewieken evenwel, dat zij op die mania: hun eigen ruiien zouden ingooien en dat wan neer de westersche invloeden zich zouden terugtrekken, het heele plan in d-uigen zou valleh. ZENDELING VERMOORD. Een bende soldaten in het Noordelijlk deel der provincie Sjansi heeft cen Duitschen katholieken zendeling, vader Hermengilde, d'oodgeschoten en daarna het zendingslims geplunderd. DUITSCHLAND. EEN ERFENIS VAN MILLIOENEN Van een Duitscher utt Ned. Indie. Naar de Kenstanzer Ztg. meldt heeft een te Kenstanz wonende verkoopster thans de officieele kennisgeving gekregen, dat zij erf- gename van 8 m-illioen NedterlandSche gul dens is. Een in Ned. Indie gestorven bloed- verwamt had o-ngeveer 40 jaar geleden een aanzi-enlijk vermogen nagelaten. Sedert dien is een proces gevoerd over dit vermogen^ het- welk thans aan de familie van dten gestorve- ne is toegewezen. D-eze familie krijgt nu 80 mil-lioen gulden, zoodat elk der tien recht- hebbenden 8 millio-en guldten o-n-tvangt. HET SCHEEPVAARTVERKEER TE HAMBURG. Op zwaren mist is thans een zeer lage waterstand gevolgd, waardoor het schee vaartverkeer ernstig belemmerd wordt. L binnenkomende en uitgaande mo-esten voor anker gaan en wachten tot het water stijgt HET HUWELIJK VAN PRINSES VICTORIA. In de tuinzaal van het paleis Schaumberg- Lippe te Bonn is gistermiddag het huwelijk van prinses Victoria met den Rus Zoebkof kerkeiijk ingezegend door den Russischen bisschop te Wiesbaden Alamato-f. Ais getui- gen fungeerden kamerheer baron von Sole- cnacher, graaf Berenberg en de heeren von Treu en von Nissen. Na de plechtigheid werd in kleinen kring een diner gen-uttigd. H-et jonge paar blijft tot Zaterdag te Bonn en gaat dan op de huwelijksreis, vermoedelijk naar de bergen van Zuid-Tirol. Tegen Kerst- mis keert het te Bonn terug, om het volgend jaar naar Berlijn te yerh-uizen, waar Zoeb kof zijn weg als zakenman hoopt te vinden. De Evangelische kerkelijke autoriteiten van Keulen en Bonn hadden geweigerd het hu welijk in te zegenen, enkele bladen vermoe- den, dat ze aldus hebben gehan-deld op ver- zoek van den gewezen keizer. EEN KIND ONTVOERD. De „Vo-ssisciie Zeitung" meldt: Baron Edgar von Bleichxoder is te Dresden gear- resteerd wegens medeplichtigheid aan de ont- voering van het 3%-jarig zoontje van zijn zuster, m-evrouw Herscher-von Bleichroder, die van haar man gescheiden lecft. Het kind was door de rechtbank onder toezicht van den vader gesteld, maar baron Edgar heeft de goevemante, en het kind in zijn auto ge- lokt, waarin zich zijn zuster bevond. Moeder en kind zijn reeds te Parijs. Baron Edgar heeft geweigerd om zoolang het echtschei- dingsproces zijner zuster nog hangende is, een verklaring te teekenen om Duitschland n-iet te verla-ten, waarna de rechter van in- structie zijn overbrenging daar de gevange- nis gelast heeft. De advocaat van von Bleichroder heeft aan den „Lokal Anzeiger" medegedeeld, dat het bevel tot inhechtenishouding wel spoedig opgeheven zal worden. TWEE JONGELUI GESTIKT. Een in de Prinzesnallee te Berlijn wonen de kolenhandelaar verzocht gisteroeht-end zijn 18-jarigen zoon den ketel van een in de remise staande tractor te gaan aanmaken. Onderweg ontmoette de zoon een 15-jarig buurmeisje, dat hij wist te bewegen naar de remise mede te gaan, waar zij blijkbaar ver- doofd zijn door uitstroomende gassen. Toen om 8 uur de ouders van den knaap ongerust waren geworden en hun zoon gingen zoe- ken, vonden ze in de remise de lijken van de beide jongelui. FRANKRIJK. PAUL DEROULeDE. Een standbeeld te Parifs onthuld. Te Parijs is een standbeeld van Paul De roulede onthuld, die door het Hooge Ge- rechtsh-of wegens hoogverraad verbannen, eenige maanden voor den oorlog te Nice stierf. Minister Barthou heeft bij de onthulling een redevoering gehouden, waarin hij Derou- lede als een fanatieken patriot kenschetste, die wel in staat was tot dwalingen en over- drijving maar van een nobele ernst, zoodat ook de rechters, die hem veroordeelden, hem niet konden veraditen. ENGELAND. EEN HAVENARBEIDERSSTAKIN'G. Te Melbourne en Adelaide De bond van Havenarbeiders besloot van g-ister af d-e staking af te kondigen tegen het overwerk. Na vijf uur zouden geen overzee- sche goederen meer worden behandeld. Nu het seizoen van den wolinvoer op zijn hoogtepun-t is, zal de staking groot ongemak met zich brengen. Het is op het oogenbl-ik nog niet bekend ot de staking heel Australie zal omvatten, doch tot dusver zijn Melbourne en Adelaide alleen getroffen. DE CRISIS IN DE MIJNINDUSTRIE De marsch naar Londen Zondagmiddag werd op Trafalgar Square een betooging gehouden, wellce door tiendui- zend menschen werd bijgewoond ter verwel- koming van de groep van 270 werklooze mijnwerkers, die zich in elf dagen te voet van Zuid-Wales naar Londen hebben begeven om een onderhoud met Baldwin te hebben over de groote werkloosheid en d-en nood, die in de mijn districten heerschen, en om een onver- wijl-d ingrijpen der regeering te vragen. ERKENNING VAN TRANSJORDANIe. In het Lagerhuis decide Ormsby Gore, de onderstaatssecretaris van kolonien, mede, dat binnenkort een verdrag zou worden geslot-en, waarbij de autonome regeering van Trams- jordanie formed zou worden erkend. Het be- stuur zou onder de voorwaarden van het mandaat van Palestina word-en voortgezet BELGIe. MIJNWERKERSONLUSTEN. Drie arbeiders gedood. Drie mijnwerkers, die weigerden gehoor te geven aan lastgevingen der politic o-m niet binnen te dringen in eigend-om der maat- schap-pij, werden met geweerschoten gedood, De gedooden hadden deelgenomen aan een manif-es'tatie met verscheid-ene honderden stakers met betrekkin-g to-t een staking, die needs verscheidene maandlen duuirt. Een twintig personen werden meer of minder ern stig gewond. Onder de gewonden was ook een als man- verkleede vrouw. De stmt vm beleg afgekondigd. In het mijngebied, waar de arbeiders het werk hebben neergelegd, is de staat van be leg afgekondigd. FORD OVER DE LUOHTVAART. Gem vrede zander ctrbeid. Henry Ford heeft verklaard, dat binnen tien, misschien binnen vijf jaren er vliegtui- gen zullen zijn, die 2'O0 passagiers kunnen vervoeren. De wereld zal dan niet aarzelen er in te reizen, zoomin als zij- -thans aarzelt o-m in de kleine vliegtuigen te reizen. Ford voegde er aan toe, dat de wereld- vrede alleen door arbeid zal worden verwe- zenlijkt. Ledig'heid leidt tot oorlog en revo- lutie. HET MUNISTERIE JASPAR AFGETREDEN. Het ministerie Jaspar is afgetreden. In ons Dagelij-ksch Overzicht gev-en wij daarover uitvoerige bizonder heden. DE VERDEDIGING DER GREN-ZEN. Voorstellen ten aanzien van Luik. Bijzondere aandacht voor het „gat" van Limburg. De minister van landsv-erd'ediging had een commissie ingesteld met het d'oel de defensie- ve organisatie der grenzen te bestudeeren en aldus het Belgisdi grondgebied te be- scherm-en tegen een inval. De „Soir'y meldt, dat de werkzaamheden der commissie beeindigd zijn wat Luik be- treft. Het blad meent te weten dat het „gat" van Nederlandsch Limburg met het brugge hoofd Maastricht in he bij zonder de aan dac'ht dler commissie had1. De forten op -den rechteroever van den Maas en sommige op den linkeroever zullen worden verbeterd, waarbij reken-in-g zal worden gehouden met de lessen van dten oorlog met name wat be- treft de noodzakelij-kheid de verdedigers te bescherme-n tegen vergifti-ge gassen. De hoofdlinie zou worden gevormd door steun- punfen verbonden door betonoen „ondex- standen" en zou worden ged'ekt door voor- posten bestemd om een onverhoedschen aan- val te verijdelten. Teneinde dit plan van verdediging zoo spoedig mogelijk te kunnen verwezenlijken zou de Broqueville binnenkort aan de Ea rners een crediet van tien millioen vragen om 1 Jan-uari 1928 met de werkzamheden te kunnen be-ginnen. (Door het aftreden van het ministerie zal van dit voornemen wel niets komen. Red.) ITALIe, GE'SPANNEN VERHOUDING MET JO-EGO-SL AVIe. Roemenie als bemiddelaar De verhouding tusschen Italie en Joe, Slavie wordt steeds meer gespannen na sluiten van het verdrag van laatstgenoemd land met Frankrijk.. De Italiaansche bladen wijden groote aan dacht aan het bericht uit Boekarest, dat Titu- lesco, de Roemeensche minister van buiten- landsche zaken binnenkort een bezoek za; brengen aan Rome. De commentaren bren- gen di-t bezoek inverband met de nieuwe si- tuatie, die ontstaan is door de onderteekening van het verdrag van vriendschap tusschen Frankrijk en Zuid-Slavie Men brengt in herinnering, dat Briand dezer dagen een wenk gaf, dat het Fransch- Zu-id-Slavisdi verdrag u-itgebreid zou kunnen worden met Italie. In diplomatieke kringen meent men nu, dat de Roemeensche minister van bui-tenlandsche zaken, die na zijn bezoek aan Rome, waarschijnlij-k naar Parijs zal gaan, well-ich-t als bemiddelaar zou kunnen optreden voor het bewerken van een compro- mis tusschen Frankrijk en Italie in Balkan- problemen. ROEMENle. DE BOERENPARTIJ. Een congres te Boekarest. De Roemeensche boerenpartij heeft vol- gens een bericht aan de ,,Frankf. Ztg." vori- ge week een door haar leider Maniu onder- tcekend manifest gepubliceerd, waarin werd aa-ngekondigd; dat h-aar congres in weerwil van het verbod der regeering Zondag te Karisburg (Alba Julia) zou worden gehou- Jen. brengt dit jaar een speciaal St. Nicolaaspakket a f 10.50 en f 15.75 met gratis vakkundig onderricht bij Jjangestraat 21 Intusehen schijnt bier van niets te zijn ge komen, althans en V. D.-bericht d.d. 21 Nov. meldt: De afgevaardigden van de Nationale Boe renpartij-, wien verboden was te Alba Julia een congres te houden, hebben te Boekarest een groote bijeenkomst belegd. Er werden vele redevoeringen gehouden, waarin „het onwettige dictatorschap van Bratina" wcni veroordeeld en besloten werd alle ter beschik- kimg staande middelen aan te wenden om hem tot aftreden te dwingen. JAPAN. DE POSITIE DER REGEERING. Een verwachte aanval van d* oppositie. Naar de United Press uit Tokio verneemt, houdt men daar rekening met een ernstigen aanval op de regeering van baron Eanaka, als de nieuwe zitting zal begonnen zijn. Dit heeft o-mstreeks Kerstmis plaats, maar ver wacht wordt, dat pas in Febraari een poging zal gedaan worden om het kabinet ten val te brengen. De hulp aan financieele belangen ea de houding tegenover China zijn heftig be- critiseerd. De oppositie heeft nu verschillen de kleine onafhankelijke groepen tot zich go- trokken en in verschillende kringen ver wacht men, dat dit nieuwe verbond sterk ge noeg zal zij-n om de regeering ten val te brengen. ALBANIe. DE POLITIEKE TOESTAND. Een anti-ltaliaansche bewe ging Aan de „Voss. Ztg." wordt uit Skoetatl gemeld, dat de onderteekening van het Eransch-Zuid-Slavische vriendschapsverdrag aldaar aanleiding heeft gegeven tot groote betoogingen. Alban-eesche studen-ten tracht- ten de Italiaansche vlag van de Albaneesche Nationale Bank naar omlaag te halen. Op verzoek van den Italiaanschen consul-gene- raal werden de studenten gearresteerd Naar aanleiding hiervan zullen de afgevaardigden uit Skoetari dezer dagen in de Kamer een interpellatie indienen. Volgens de „Voss. Ztg." zou in geheel Noord-Albanie een anti-ltaliaansche bewe- ging aan den gang zijn; de aanhangers ei- schen terugroeping der Italiaansche officio- ren uit het Albaneesche leger, ontruiming van het eiland Saseno, enz. Intusschen heeft een reorganisatie van het Albaneesche kabinet plaats gehad. De voor- malige minister van fina-ncien, Starova, is w-eder in deze functie hersteld. Hij staat be kend als een der felste tegenstanders der pro-Italiaansche financieele politiek van Al- banie. Eenige maanden geleden kwam hij in conflict met den Italiaanschen directeur-ge- neraal der Staatsbank, tengevolge waarvan hij moest aftreden. TURKIJE. DE POSITIE DER JODEN. Gelijkstelling met Grieken en Armeniers. Onlangs heeft te Kon-stantinopel een pro ces plaats gehad, dat ook in het buitenland eenig opzien baarde. Het betrof aanvankelijk een gewone moordzaak, de dader was een Turk, de zoon van den voormaligen gouvemeur-generaal Ratib pasja -van de Hedsjas, het slachtoffer een joodsch meisje, die aan een ander boven hem de voorkeur had gegeven. Gedurende de begrafenis hadden anti-Turksche betoogin gen plaats, hetgeen tot het bedoelde proces leidde, waarvan de verdedigers van den moordenaar profijt wisten te trekken. De moordzaak geraakte op den achtergrond, mede tengevolge van een nationalistische perscampagne, welke vooral te Smyrna werd gevoerd, de stad, in welker hand-el de Joden la-ngzamerhand de positie der Grieken heb ben ingenomen. Het proces is weliswaar geei-ndigd met de wijspraak der Joodsche beklaagden, maar geheel zonder nadeelige gevolgen voor de Joden is het toch niet gebleven. Hun is het recht ontnomen- zonder speciale vergunning in Anatolie te reizen. Deze maatregel is voor de betrokkenen vooral op ha-n-delsgebied van beteekenis. Ook in dit opzicht zijn thans de Joden gelij-kgesteld met de Grieken en Ar meniers. De eenigszins gunstiger positie, welke de Joden, in vergelijking met Grieken en Arme niers, tot nu toe in Turkije innamen, hadden zij in hoofdzaak te danken aan hun loyale houding jegens de regeering en hun onthou- d-ing van deelnemig aan den politieken strijd. Zij waren o.a. de eersten, die afzagen van de hun bij het verdrag van Lausanne toegekende minderheddsrechteQ. VL>'' v (Q. \m nummer ocsiddi uu w-'iir/! *8 ffll PWfPSS w»i'i ALRMAARSCHE COBRANT. gSW~rwj}rj

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1927 | | pagina 1