DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
(lit den Alkmaarschen Read.
Dit nummes besfaat ait 3 bladen.
Honderd negen en twintigste Jaargang
1927
a■hrtfin<vn'<*TitfiTvriis Mi vooruitTbetaling per 3 maanden f2.-~, fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Adyertentiepr. 25 ct. p. regel, grootere letters naar plaatSTOlmtfc
Afoonnome p j franeo K#Y# Boek. eu Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Yoordam C9, Tel. Administr. No. 3. Redactio No. 33.
ZATERDAO
KEB«TMI§
DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL
MAANDAO 26 DECEMBER NIET VER-
SCHIJNEN.
DE DIRECTIE.
Directeor: G. H. KRAK.
Hoofdredactcur Tj. N. ADEMA.
24 11ECEMBER
De wind heeft tegen alle ruiten geblazen
en er fantastische witte bloemen op getoo-
^Zoo is het echte stemmingsbeeld van het
Kcrstfccst.
Buiten gaan in den donkeren winteravond
de geloovigen ter kerke. Hoog hebben man-
nen en jongens hun kragen opgezet, diep
verstoken zijn hun handen in de zakken van
jassen en jekkers.
Vrouwen en meisjes slaan haar wollen doe-
ken vaster om de schouders en dragen daar-
onder het kerbboek met de metalen sloten, het
boek der boeken, want het is Kerstmis en
vanaf een hoogen, gebeeldhouwden preekstoel
zal de voorganger der gemeente het wonder-
jnooie Kerstverhaal doen hooren
Uit hooge kerkramen dringt getemperd
Ucht door de gekleurde ruiten en uit de open-
Btaande breede deuren stroomt een gouden
gloed in het zwart van den winteravond.
Uit het voorportaal ruischt zachte koraal-
muziek, orgelklanken, die den binnentreden-
den de stemming van den Kerstavond bij-
brengen. Als dan de deuren gesioten en in
lange rijen de hoofden in deemoed gebogen
zijn, als grooter en machtiger het orgel zijn
jubelende stem heeft laten weerklinken, schie-
ten plotseling de lichtjes van den Kerstboom
aan.
Hoog verheft de spar zijn kop naar den nok
van het kerkgebouw, maar het is niet meer de
alledaagsche boom, die in het bosch niemand
is opgevallen.
Het is een wondere lichtjesboom, die zich
feestelijk getooid heeft met breede slingers
van ragfijne glasnaaldjes, die zilveren en
gouden ballen draagt en aan welks takken
honderden witte en roode kaarsjes zijn beves
tigd.
Een tooverboom, waaruit de flakkerende
lichtjes duizenden vonkjes kaatsen en die
hoog in den top een lichtende ster als sym-
bool van het Kerstfeest draagt.
Een zucht van verbazing en verrukking
ontsnapt den jeugdigen toeschouwers. Hoe
oud zij ook worden mogen, dit beeld zal hen
nooit meer verlaten. Met wijdopen oogen ne-
men zij het wonder in zich op, die sprookjes-
boom vol licht, vol levende schittering, die de
stemming van het Kerstfeest onmiddelhjk bij
oud en jong heeft wakker geroepen.
Nooit sterker dan in die oogenblikken kornt
men onder den indruk van het oude Kerstver-
haal.
Van den Vader en de Moeder, die over-
nachtten in een stal waar een kindje werd ge-
boren, dat voorbestemd was meer dan ko-
ningen en keizers te zijn, van engelen die
zongen en aan herders in het veld het blijde
nieuws verkondigden en van een lichtende
ster, die armen en rijken, eenvoudigen en
machtigen den weg wees naar den stal waar
Jezus in zijn kri'bje lag.
Vrede op aarde, in menschen een welbeha-
hagen.
Hoe oud is het Kerstverhaal, hoeveel
eeuwen heeft men het al verteld, hoe heeft ge-
slacht na geslacht zich in die stemmings-
volle uren niet onder den indruk gevoeld van
de Kerstgedachte, die van vrede en welbeha-
gen spreekt.
In menschen een welbehagen. Het schijnt
nog niet mogelijk in een tijdperk waarin de
grootste aller weretdoorlogen nauwelijks ge-
eindigd is en, alle conferences ten spijt, de
volkeren zich krachtiger op een nieuwen
strijd voorbereiden dan ooit tevoren.
Dit schijnt nog niet de tijd om in menschen
een welbehagen te hebben, er zullen nog
eeuwen wellicht verstrijken eer de machtsbe-
lustheid en de afgunst der volkeren verdwe-
nen zijn en de broederschapsgedachte de
grootste plants in de harten der menschen zal
innemen.
Eere zij God in den hooge.
Honderdduizenden zullen het nu weer zin-
gen, hun zang in de machtige kerkgebouwen
doen opstijgen.
Zij eereh den God, die niet alien door woor
den, maar bovenal door daden geeerd wil
worden.
Laat het ieder Kerstfeest duidelijker tot
ons doordringen, dat dit beteekent, dat wij
ons zelf ten achter moeten stellen om anderen
te helpen. Naastenliefde, het hoogste gebod,
dat wil zeggen, dat wij van onze moreele en
Itichamelijke kracLt, van onze aardsche be-
zittingen iets moeten wegschenken aan mis-
deelden, die daaraan behoefte hebben, dat wij
de bedroefden moeten troosten, de zieken moe
ten verzorgen, den armen moeten geven.
Geeft den zwakke, den mis decide wat gij
geven kunt. De dagen zijn kort, zijn donker
en koud. Gij vindt wellicht bij Uw thuiskomst
een gezellige kamer, een warmen haard en 'n
goeden maaltijd. Gedenkt dan de ongelukki-
gen, die kou en honger lijden, de ontelbaren,
die zich in deze ruwe winterdagen niet vo!-
doende kunnen voeden en yerwarmen.
Geeft en gij zult diep in U de vreugde
van het geven gevoelen, de voldoening een
goede daad te hebben verricht.
Als gij straks door de gezellige winkelstra-
ten gaat waar tusschen de kerstetalages het
roode licht der omkapte lampen schijnt, als
gij de stemming van deze dagen over U voelt
komen, bedenkt dan, dat dit een feest voor
alle menschen moet zijn.
Werpt dan een gave in de Kerstpotten van
het Heilsleger, koopt dan de zegels, die het
misdeelde kind gezondheid en geluk moeten
brengen, bedenkt dan hoeveel ongelukkigen
en werkloozen geen Kerstboom en geen licht
jes zullen hebben en zendt een bijdrage aan
een armbestuur Uwer keuze.
Laat dit het feest der zelfverloochening
zijn, laten wij trachten het licht in de harten
van alle menschen te laten schijnen. Dan hin-
dert het niet meer of het buiten vriest, of het
donker en guur is, want dan hebben wij de
Kerstlichtjes cntstoken die niemand meer
dooven kan, de lichtjes in de harten van de
maatschappelijk misdeelden, die weer vertrou-
wen en levensmoed zullen krijgen.
Langs dien weg zul'en wij het Kerstideaal,
Vrede op Aarde, kunnen bereiken.
Als 'tgeen Kerstfeest was en als het
groote gebod niet luidde, dat wij welbehagen
in alle menschen, dus ook in raadsleden,
moesten hebben, dan zouden we misschien
durven schrijven, dat wij nog nooit zoo'n
vervelende vergadering hebben bijgewoond
als die waarop we als een soort Kerstver-
rassing Donderdagmiddag getracteerd zijn
geworden.
Arme menschen krijgen nog turf of een
warm middagmaal, de toeschouwers behoe-
ven niet langer te blijven dan zij zelf willen,
de raadsleden krijgen presentie-geld, maar
wij, arme journalisten, krijgen alleen maar
hoofdpijn en een onbedwingbaar verlangen
naar de vrije natuur, waar geen politieke
partijen, geen propagandisten, geen fracties
en geen raadsleden zijn.
Vrede op aarde is het Kerstideaal, maar
wie denkt er nog langer aan vrede en
Kerstidealen, als hij den heer Westerhof
schor van woede hoort schreeuwen, dat de
steunpilaren van de kapitalistische maat-
schappij zoo'n verhard hart hebben, dat alle
gevoelsargumenten er op afstuiten als een
pepernoot op een pantserplaat.
Als de heer Westerhof zijn politiek Ront-
gen-apparaat achtereenvolgens op de harten
van alle niet-sociaal- of vrijzinnig-democra-
tische raadsbroeders instelt, ja dan ziet het
er inderdaad treurig uit in die edele organen
der edelachtbaren. Dan zit er niets anders in
dan een stukje grof egoi'sme en hier en daar
nog een beetje schijndemocratie.
Dan zien ae harten van alle menschen ter
linkerzijde van de raadszaal er heel anders
uit.
Die vloeien over van liefdadigheid op kos-
ten der gemeente, en waar het hart vol van
is, daar loopt de mond van over en alle
werkloozen en armlastigen op de publieke
tribune kunnen getuigen, dat er in den raad
eigenlijk maar een fractie is die iets voelt
voor de nooden der armen, en dat de propa
gandist der sociaal-democraten ten slotte de
eenige is, die waard is om bij de eerstvolgen-
de stemming met een overweldigende meer-
derheid verkozen te worden.
Toch waren er werkelijk nog raadsleden,
die er tegen protesteerden zoo zonder meer
als een brokje bevroren egoi'sme in een hoek
te worden geschoven.
De katholieken toonden breedvoerig aan,
dat zij zelf al reeds de handen uit de mou-
wen hadden gestoken. Ook zij voerden een
Kerstactie ten bate hunner armen, niet door
woorden maar door daden en mr. Sluis ver-
klapte, dat een comite van particulieren reeds
bezig was gelden te verzamelen om daarme-
de zooveel mogelijk armlastigen een prettige
Kerstverrassing te kunnen bezorgen.
Die deden dus ook wat, en het was wat
moeilijker dan datgene wat de heer Wester
hof beoogde. Want zelf geven en zelf inza-
melen eischt meer inspanning dan in den
Raad met de vuist op tafel te slaan en pathe-
tisch uit te roepen, aat de gemeente het moet
betctlen.
De burgemeester heeft in het kort uiteen-
gezet wat de oorzaak is, dat hij er niet foe
wil medewerken dergelijke douceurtjes zon
der meer van gemeentewege te verstrekken.
Gedeeltelijk kunnen wij het met hem eens
zijn. Er zijn geen abnormale tijdsomstandig-
heden meer, de tijd is voorbij, dat de over-
heid rechtstreeks ingreep voor voedselvoor-
ziening of armenverzorging. Nu kan dit al-
les aan het Burgerlijk Armbestuur worden
overgelaten, dat hoogst voorzichtig bij het
uitkeeren van extra'tjes zal zijn om het ge-
vaar te voorkomen, dat het begint met cokes
op Kerstdag en eindigt met extra uitkeerin-
gen op alle mogelijke Christelijke feestdagen.
Minder gelukkig leek ons het argument,
dat een uitkeering van overheidswege in
strijd zou zijn met de Armenwet. Zoolang zij
in tal van gemeenten onbelemmerd kan
plaats vinden, behoeft men zich in Alkmaar
daarover geen zorg te maken.
En beslist ongelukkig was de argumenta-
tie van burgemeesterszijde toen hij ver-
klaarde er niets voor te voelen iets te doen
omdat de heer Westerhof c.s. het toch nog
altijd te weinig zouden vinden.
Had de burgemeester zich bepaald tot wet-
telijke of principieele bezwaren, soit. Thans
kreeg zijn afwijzing het karakter van onwil
en dat alleen omdat de heer Westerhof zijn
daden niet voldoende zou apprecieeren.
Zeer juist was dan ook 'sheeren Wester-
hofs verwonderde uitroep: moeten daar de
armen in onze gemeente de dupe van wor
den.
Der langen Rede kurzer Sinn is, dat het
voorstel om van gemeentewege 2000 voor
een extra Kerstuitdeeling te verstrekken, met
11 tegen 8 stemmen is afgewezen.
Een afwijzing, die wij over het algemeen
betreuren, omdat het gebruikelijk schijnt,
dat op Kerstdag een extra uitkeering wordt
gegeven en de sociaal-democraten thans
door verstrekking der gelden aan het Bur
gerlijk Armbestuur een vorm gevonden
hadden waardoor de gemeente dit betrekke-
lijk gering bedrag kon voteeren zonder dat
van een rechtstreeksche uitkeering van de
zijde der overheid kon worden gesproken.
Gelukkig blijkt het Armbestuur reeds in
het bezit van een ander douceurtje en, zooals
de burgemeester meedeelde, zal op alle uit-
keeringen een toeslag van 25 procent worden
gegeven.
Laten wij hopen, dat zeer velen daarnaast
een bijdrage zullen geven aan het comite uit
de burgerij, dat zich beijvert gelden te ver
zamelen om alle arme gezinnen met de
Kerstdagen gratis een mud cokes te ver-
schaffen.
Moge de bel angel ooze arbeid van deze hee-
ren naar waarde beloond worden, opdat in
de komende feestdagen ook in de kleinste
huisjes wat warmte en wat geluk kan ge-
bracht worden.
Truitje Toussaint ■- of liever en respect-
voller onze eereburgeres Mevr. Bosboom—-
Toussaint ontkomt niet aan het vonnis,
dat zij voor het verkeer zal moeten wijken en
achteruit gezet zal worden.
Langen tijd hebben negen raadsleden aan
de eene zijde van haar borstbeeld getrokken
en negen andere aan den anderen kant, zoo-
dat het rustig op zijn plaats bleef.
Toen kwam er in een vrij onvoltallige ver
gadering een nieuwe stemming en werd
Truitje met acht menschenkrachten aan de
eene en zes aan de andere zijde achteruit-
getrokken, dank zij vooral de actie der so
ciaal-democraten, en er was besloten om een
bedrag van 5500 voor dit ons inziens vrij
nuttelooze karweitje op onze begrooting te
brengen.
Men heeft dit in breede kringen als nutte
looze verspilling van gemeentegeld gevoeld
en zich verbaasd over de sociaaTdiemocraten,
die, in dezen tijd van tekorten en te kleine
subsidies, voor een bedrag van meer dan
5000 wel een nuttiger bestemming hadden
kunnen vinden.
De schrijvers van voor de tachtiger jaren
zijn tegenwoordig niet in tel en zij worden al
voldoende achteruitgezet ook zonder dat men
hun standbeelden gaat verplaafsen.
Intusschen gelooven wij niet, dlat dit de ge-
dachte geweest is, die de heer Keesom als een
redder des vaderlands en wreker van het on-
recht naar voren heeft doen komen.
De heer Keesom onwillekeurig willen we
altijd prof. Keesom schrijven is meer een
financieele- dan een litteraire specialiteit Het
borstbeeld en mevrouw Toussaint laten hem
zoo koud als een steen, cnaar het bedrag van
5500 bij de tegenwoordige schaarsche geld-
middelen, heeft hem vuur doen vatten.
Gedaehtig aan de Krebbesteeg, die in the-
orie al drie keer verwijd en weer vernauwd
is, heeft hem het schrilcbeeld voor oogen ge-
staan, dat het beeld in achtereenvolgende
raadlsperiodes heen en weer gesjouwd zou
kunnen worden en hij heeft besloten de zaak
tot een definitief eindte te brengen, door an-
dermaal een beslissing uit te lokken.
gesteld had.
Toen had die arme Truitje ineens een poli
tiek kleurtje gekregen, want het zcnderlingste
van de kwesiie was, dat alle conservatieven
nu aan den eenen kant en alle democraten
aan den anderen kant trokken.
Meueer Thomsen, die eerst het beeld naar
het Weeshuis had willen brengen, dat wil
zeggen in de rkhting van het Weeshuis, had
wiikn verpiaatsen, was stiekum omgeioopen
en hield nu de slippen van de jas van me-
neer Leesberg in zijn handen.
Hij was plotseiing tot de overtuiging ge-
komen, dat de begrooting er donker uitzag en
dat elke cnnoodige geldverspilling vermeden
moest worden.
En meneer Sietsma. die eerst het beeld op
zijn plaats had willen laten, stond nu met
alle macht naast den heer Westerhof te trek-
ken, om het zoo gauw mogelijk achteruit te
kunnen krijgen.
Zijn excuus was, dat een eenmaal genotmen
raadsbesluit niet meer ongedaan mag woo
den gemaakt.
Dank zij de hulp van wethouder Ringers,
die destijds de verplaatsing had voorgesteld,
begon het beeld spoedig te wankelen en toen
op het laatste cogenblik de heer Vcgeiaar
zijn pariijgenoot te hulp snelde, was het lot
van onze eereburgeres beslist.
Zij gaat den kant van het Weeshuis op en
zal niet langer in siilte voor verkeersagent
kunnen spelen.
Of de veiligheid er zooveel grooter op
wordt zoolang de weg tusschen Weeshuis en
Singelgracht even nauw blijft, durven wij
ernstig betwijfelen.
En wat meneer Keesom betreft, het is jam
mer voor hem, maar misschien ontdekt hij
nog wel eens wat anders.
Wat zou hij er van denken het nog eens
metdte Krebbesteeg te probeeren?
Laten we nu allereerst even memoreeren,
dat Alkmaar, zcowel als Heiloo, bereid bleek
een som van 100.000 voor behoud van hot
Heilooer bosch te voteeren, waardoor het de
Vereeniging tot behoud van natuunnonuman-
ten mogelijk geworden is, dit bosch in onge-
repten staat te bewaren en blijvend voor
ieder toegankelijk te stellen.
Deze besluiten zijn voor nu en voor de toe-
komst, zoowel voor Alkmaar als voor Heiloo,
van zoo groote beteekenis, dat wij ze kunnen
rangschikken onder de voornaaenste welke
dit jaar werden genooien.
Een woord van hulde is hier zeker op zijn
plaats allereerst voor de familie Van Foreest,
die een offer in het algemeen belang gebracht
heeft en daarnaast aan burgemeesters en wet-
houdei's van beide gemeenten, die de voorbe-
reidende maatregelen troffen en aan de
raadsleden, die de grocte beteekenis van dteze
vcorstellen toonden te begrijpen door ze
zonder hoofdelijke stemming goed te feeuren.
De export-veiling krijgt nog geen cadeautje
van 24.000' alvorens pogingen aangewend
zijn eenige orde in den chaos te scheppen.
Hoewei de meeste raadsleden van groente
weinig verstand hebben, wenschen zij zich
geen Knollen voor citroenen te laten verkoo-
pen.
Dus zal er volgens een aangencmen
voorstel der sociaal-democraten een nieu
we vergadering van aanvoerders en koopers
worden gehoudon, waar, voigens de modern-
ste principes in zaka medezeggenschap, iedex-
een het voile recht moet hebben zijn meening
over het veilingssysteem kenbaar te maken..
Komt men daar tot een bevredigende op-
lossing, dan zal men opnieuw afschrijving
van bet geleendie kapitaal van den Raad kun
nen vragen, die dan nader zal ovmvegen of
de put waarin het weggegooide geld terecht
komt,' niet meer zoo bodemloos is als hij er
op 5t oogenblik uitziet.
De opmerking d'er soc.-democraten, dat ge-
meentelijke vertegenwoordigers in dergelijke
gesubsidieerdd vereenigingen den Raad tijdig
d'ienen te waarschuweni, als zij zien, dat de
exploitatie mis loopt en het geld opraakt,
kunnen wij volkomen tot de onze maken.
Geschiedt dit niet, dan lijkt een gemeente
lij'ke dwarskijker in dergelijke cirganisaties
ons absoluut onnoodig en overbodig.
Niet verpiaatsen en 5500 sparen, riep de
heer Keesom uit.
Hcera! schreeuwde het Noord-Hollandsch
Dagblad. Men'eer Keesom en in zijn blijd-
achap noemde het blad er ook nog meneer
Woldendorp bij dat is nog eens een finan-
cieel genie. Die ontdekt daar zonder meer,
dat het beeld nog altijd op zijn plaats staat,
dat de 5500 niet zijn uitgegeven en dus nog
gespaard kunnen worden.
Bravo meneer Keesom voor die geniale ont-
dtekking en als u weer eens wat weet, dan
willen we heel graag voor de tweede maal
nog eens een juiehkreet laten hooren.
Dus meneer Keesom zette zich schrap,
sloeg zijn armen om Truitje heen, dat wil
zeggen om het borstbeeld, en keek achterom
wie hem helpen wilde.
Meneer Woldendorp greep hem bij zijn
jaspanden, zette zich ook schrap en keek ook
achterom en meneer Kusters volgde en toen
meneer Keesom even later omkeek, zag hij
d'at bijna het heele elftal zich achter hem op-
Met veel moeite heeft de directeur van de
gasfabriek het eindeiijk zoover gebracht, dat
hij zijn wegm-teer-distillatiednrichting
schrijven wij bet zoo goed, meneer Tomas-
ses.? in werking zal kunnen stellen.
Juffrouw Carels ruikt niet graag teer, de
heer Westerhof is bang, dat de wandelaars
door geteerde wegen een ernstige ziekte zul
len oplocpen, de heer Sietsma vindt de teer-
lueht nog zoo kwaad niet en de heer Klaver,
die blijkbaar aan teerzeep en teerstroop
dacht, verklaarde, dat teerproducten juist erg
hygieniisch zijn en de veeartsen ze als een
bruikbaar desinfectiemiddel voorschrijven..
Hoe d'e teer ook kleefde en welke langdra-
dige en kleverige debatten er het gevolg van
waren, toch zag men ondanks alle kleefstof-
fen het wonder gebeuren, dat de vrijzinnig-
democratische fractie bij de stemming uiteen
viel in een vrouwelijk en een mannelijk ge-
deelte.
Het is een teere kwestie, maar wij hopen
toch, dat deze teergeschied'.nis geen blijvende
gevolgen zal hebben en dat juffrouw Carels
en de heer Sietsma, die bij het debat oyer de
Kerstgave gezamenlijk van hun teerhartigheid
j blijk gaven, elkaar, in politiek opzicht, weer
spoedig terug zullen vinden.. j
Dank zij de vervelende breedsprakigheid
van diverse raadsleden, zijn in deze vergade
ring, die van een tot zes uur geduurd heeft,
van de agenda van 28 punten er niet meet
dan 5 in behandeling gekomen.
Als het zoo voortgaat, zal de Raad elke
week een kostbare vergadering moeten hou-
den of zullen diverse voorstellen nimmer tot
uitvoiring kunnen komen.
Wanneer wij op deze laatste vergadering
van dit jaar een korten terugblik op de han-
delingen van den njeuwen Raad werpen, dan
blijkt, dat het verbonden elftal zeker Alcma-
ria Victrix mag gcdoopt worden, omdat het
in bijna alle thans gehouden politieke wed*
strijden de overwinning behaald heeft.
Of het alleen eerste klasse spelers bevat,
meenen wij ernstig te mogen betwijfelen.
Geen hunner laat zich spoedig uit bet veld
slaan, maar aan de techniek en vooral aan
het samenspel ontbreelct nog zoo veel, dat het
ons niet zal verwonderen als in het komende
jaar verschillende spelers dit elftal gaan ver
laten en een bescheiden plaatsje in het nu
nog onvoltallige team hunner politieke te-
genstanders zullen opzoeken.
o^erzicht.
MUSSOLINI'S KERSTVERRASSING.
De lira gestabiliseerd. Frankrijk
de eenige groote mogendheid zonder.
gestabiliseerd murctwezen.
Mussolini houdt van verrassingen en het
ging hem blijkbaar aan't hart, dat hij na de
macihtsinkrimping, die hij aan de beide Ka-
mers der volksvertegenwoordiging oplegde,
gedurende de laatste maanden niets nieuws
meer had kunnen bedenken.
Toch is Italie niet zonder Kei'stsurprise ge-
bleven, en was de vorige coup de theatre er
een van lichtelij'k onaangenamen aard, dit-
maal is de verrassing wel degelij'k een feit,
dat tot verheuging stemt.
Woensdagavond heeft Mussolini n.l. in een
spcedvergadering van het kabinet medege-
deeld, dat de lira gestabiliseerd zou worden.
Zelfs voor de meeste ministers, aldus N. R.
Crt., moet deze maatregel een volkomen ver
rassing zijn geweest, zoo goed had Mussolini
de voorbereidende maatregelen geheim ge
houden. Voor Engeland is het vleiend dat de
lira, evenals de Belgische frank, gestabili
seerd is in een vaste verhouding tot bet En-
gelsche pond. Dit zal gelijk zijn aan 92.46
lire.
Italie heeft met andere landen zijn deel ge-
had van de kwade gevolgen van de deprecia-
tie van zijn ruilmiddel. In het voorjaar van
1925 kwam voor de lira de groote distorting
door een daling van ruim 100 op het pond'
tot dicht bij de 150. Zij was ten deele te wij-
ten aan het groote overschot van den invoer
boven den uitvoeT na het misgewas van 1924,
ma-ar ook aan speoulatie-manoeuvres dit op
touw gezet waren door de oppositie met '_t do el
het fascisme door een financieele debacle
en een daarop volgende paniek onder het pu-
bliek te fnuiken, wanneer de lira den weg van
de Duitsche mark zou opgaan. Toen kwam
het oogenblik voor Mussolini om zijn sterke
hand te toonen. Hij vervaardigde maatrege
len uit om de speculatie tegen te gaan welke
in beurakringen hevig verzet ontmoetten en
een tijdelijke staking van de financieele opera-
ties medbrachten. Prof, de Stefani nam daar
op de groote taak ter hand van een hervor-
ming van het fiscale stelsel en het in even-
wicht brengen van de begrooting. Voor_ 1924
1925 werd een batig slot van 269 millioen
lire aangekond'igd dat later tot 417 millioen
steeg. In Juli trad de Stefani als minister van
finaneien af en werd hij! vervangen door
graaf Volpi, gouverneur van Tripoli en vroe-
ger een zakenman met groote ervaring. Deze
heeft thans met de stabilisatie de kroon gezet
op het moeiiijike werk van financieele gezond-
making.
Na den kabinetsraad heeft de koning het
besluit genomen geteekend waarbij de gouden
standaard in werking treedt, en nu komt de
m'oeilijke tijd aan waarin de prijzen zich naar
den nieuwen toestand zullen moeten regelen.
De geleidelijke stijging ervan was reeds niet
zonder economische schokken gegaan. Het
staat vast dat daardoor reeds werkloosheid
was begonnen te heerschen, maar van den
omvang ervan kan men, tengevolge van de
strenge censuur, in het buitenland geen be-
trouwbare gegevens krijgen.
E'ij de stabilisatie hebben de Bank van Em
geland, de Federal Reserve Bank van New-
York en een groep van Engelsche en Ameri-
kaansche bankiers hun hulp verleend en de
Italiaansche schatkist wordt, volgens een be-
richt uit Rome, nu gesteund met een credict
van 25 millioen dat door de banken in vijf-
tien landen geopend zal worden. J
Nu Italie tot stabilisatie is overgegaan is
Frankrijk de eenige groote mogendheid die
(als wij Spanje "buiten beschouwing laten):
haar ruilm iddel nog niet aan den ketting
heeft gelegd. De franc is weliswaar van zijn
vfcegtre schommelingen tot rust gekomen, en
men spreekt daarom wel van een gestabili-
seerden franc, maar de maatregel die er het
officieele fiat op moet geven, laat nog op zicti
wachten. Misschien zijn de geruststellende
verklatingsn welke Poincare gisteren in den
Sen a at over den algemeenen financieelen toe*
iLRMAARSGHE CODRANT.
