1927
i
No. SOS 1927
ronderu Negen en Twintipste 'aargang.
Zaterdag 31 Wecember.
Alkmaar en omgeving
In oils overzicht van bet vorig jaar uitten
wij de hoop, dat 1927 voor de burgemees-
ters van Alkmaar en omgeving een gunstiger
jaar mocht worden, dan 1925, toen vier bur-
geme esters uit deze streek overleden.
Deze hoop is in vervulling getreden. Geen
van de burgervaders van Alkniaar en om
geving verwisselde in 1927 bet tijdelijke met
bet eeuwige.
Het eerste verlies, dat Alkmaar in het afge
loopen jaar te betreuren had, was dat van
den oud-burgemeester, den heer G. Ripping,
en zeker was mr. Wendelaar de tolk van
Alkmaar's burgerij. toen hij bij de crematie
verzekerde, dat het vele, dat de heer Ripping
voor Alkmaar deed in dankbare herinnermg,
zal voortleven en in het licht stelde, dat de
overledene ook door zijn bijzondere karakter-
eigenschappen bij velen zal blijven voort
leven.
1927 was ook het jaar waarin Alkmaar de
dood van twee oud-wethouders, de heeren
J. de Wit en C. G. Zaadnoordijk te betreuren
kreeg. Ook deze beiden hebben zeer zeker
voor het besturen van onze stad hun ver-
dienste gehad, evenals de oud-raadsleden, de
heeren C. van Buysen en H. Wolzak Gz., die
eveneens in den loop van dit jaar zijn over
leden.
Als verdienstelijke burgers, die in 1927
overleden, dienen voor Alkmaar nog te wor
den genoemd de heeren J. Timmer, G. J. v.
d Ploeg, P. M. de Wolf, deken M. P. A.
Ooms, Dr. Moltzer, G. W. v. d. Veen, Mr. A.
P. H. de Lange, J. G. Corino, A. Prins en
Dr. A. C. Antuscli.
Op hun sterfdag wijdden wij aan hen
reeds woorden van waardeering, zoodat wij
ons in het korte bestek van een jaaroverzicht
zullen bepalen tot het in herinnering roepen
van hun persoonlijkheden.
Met 'voldoening hebben zeker niet aFeen
de Alkmaarders kennis genomen van Mr.
Wendelaar's benoeming tot voorzitter van
de Vereeniging van Nederlandsche gemeen-
ten en van zijn bevordering tot Officier in de
Oranje Nassau Orde.
Wij zien hierin een erkenning van de
froote leidersverdiensten die hij ongetwijfeld
exit en verheugen ons daarover, mede oin-
dat hij daardoor de belangen van Alkmaar
en omgeving nog beter zal kunnen dienen
'Mr. Wendelaar weet, dat de bloei van
Alkmaar, dien hij zich tot-levenstaak heeft
gesteld, ten zeerste gebaat is bij dien van de
buitengemeenten, en men mag het hem zeker
als een verdienste aanrekenen, dat men in
de plattelands-gemeenten steeds meer tot de
erkenning komt, dat men bij samenwerking
met Alkmaar meer gebaat is dan bij een iso-
lement.
Het zijn niet de meest vooruitstrevenden in
de gemeentebesturen uit de omgeving, die
meenen, dat eigen bioei het meest bevorderd
kan worden door toepassing van het eng-
hartig streven naar het baas blijven in eigen
huis.
De samenleving is thans, mede door de
mieuwe verkeersmiddelen, -te gecompliceerd
geworden, dan dat men zich niet naar
samenwerking heeft te richten.
Het stadsbestuur zal, zeker goed doen.
ook bij zaken, die het zelfstandig kan
regelen, doch waarbij de belangen van de
buitengemeenten zijn betrokken, naar over-
leg te streven.
De buitengemeenten moeten vooral be-
denken. dat die samenwerking ook mede-
•brengt een toegeven aan datgene, wat door
noodwendigheid is geboden.
Wij denken hierbij aan de grensuitbrei-
ding, die Alkmaar noodig heeft.
wie objectief gadeslaat, wat bij de grenzen
van Alkmaar gebeurr, zal hebben te erken-
nen, dat het de plicht van deze gemeente is,
om in het gemeenschapsbelang tot uitbrei-
ding van gebiea over te gaan.
Bij goeden wil moet ook hierbij overeen-
stemming zijn te verkrijgen.
Dat in het afgeloopen jaar een van de
meest belangrijke zaken voor Alkmaar en
omgeving het Centrale Neutrale Ziekenhuis
in de Cadettenschool, zekerheid is gewor
den, is voor Mr. Wendelaar zeker een groote
voldoening, niet het minst, omdat hij wist te
bereiken, dat het stichtingsbesluit met alge-
meene stemmen werd genomen
Wij hadden liever gezien, dat men ten aan-
zien van de Prov. subsidie, tot in laatste in
stance, gegaan was, in'hoofdzaak om daar
door te demonstreeren, met welke drogrede-
nen dit college, dat vaak zoo prat gaat op
de wijze waarop het 't hygienisch belang
van de bevolking behartigt, deze hoogst nut-
tige zaak zou hebben afgewezen.
Voor de politieke opvoeding van ons ge-
west zou het zeker zijn nut hebben gehad,
wanneer daardoor aangetoond'was, hoe de
heeren in Haarlem voor alles streven naar
het bezetten van politieke niachtsposities en
die niet in gevaar durven stellen voor een
zaak, die zij krachtens hun principes hebben
voor te staan, doch die bij doorvoering hun
posities in gevaar kan stellen.
Practisch zou het resultaat niet anders zijn
geweest en de verwezenlijking van de zaak
nog wat langer op zich hebben laten wach-
ten. waarom wij ons kunnen voorstellen,
dat de burgemeester er van heeft afgezien.
De besluiten door Alkmaar en Heiloo ge
nomen om aan d« Vereeniging tot behoud
van Natuuimonumenten ieder een renteloos
voorschot van 100000 te verstrekken voor
het aankoopen van het Heilooerbosch, waar
door ait in net aan bosch zoo arme Noord-
Holland ter grootte van 69 H.A. ten eeuwi-
gen dage als Natuurmonument behouden
blijft, mag mede wel tot de belangrijkste
besluiten worden gerekend.
Wij kunnen ons dan ook volkomen be
grijpen, dat de bevolking van Heiloo zich bij
net bekend worden van de bereidwilligheid
der familie van Foreest, om dit mooie bezit,
dat bij een uitsluitend naar winst streven-
de exploitatie veel meer zou hebben opge-
bracht voor een betrekkelijk klein be-
drag af te staan, gedrongen gevoelde,' deze
familie door het brengen yan een serenade
te huldigen. t
Deze daad getuigde zeker van gemeen-
schapszin.
De mogelijkheid, dat Rijk en Provinie
hierbij nog een weigerend standpunt zullen
durven innemen, achten wij, gezien de offers,
die de beide gemeenten zich durven getroos-
ten, niet groot, ook al is het uitgesloten,
dat het Provinciaal bestuur zoo'n beetje als
eigenaar kan optreden, zooals dat bij de
exploitatie van het Prov. Landgoed te Cas-
tricum het geval is.
Tengevolge van de verkiezingen en de
niet verkiesbaarheid van beide echtgenooten,
keerden mevr. Westerhof en de heeren Bak,
Geels, Mr.- J. P. Bosman en Plevier niet meer
in den Raad terug, terwijl de heer v. Drunen
zich om gezondheidsredenen genoodzaakt
zag, zijn herkiezing niet te aanvaarden.
Welke verdiensten deze leden voor de ge
meente hebben gehad, heeft ieder voor zich
kunnen vaststellen, die de raadsverslagen en
overzichten heeft gevolgd.
De burgemeester heeft in de raadszitting
van 25 Augustus hen daarvoor den dank der
gemeente gebracht.
Begrijpelijk zweeg hij over het feit, dat de
heer Plevier, ofschoon deze ook steeds ge-
trouw aan zijn fractie zijn stem had uitge-
bracht, niet meer gecandidateerd werd, om
dat hij plaats moest maken voor zetelbegee-
rende geestverwanten, die zich in zijn partij
meer konden laten gelden dan hij en dat de
heeren Bak en Geeis zich bij de R.-K. partij
door de meer naar voren komende macht der
arbeiders zagen verdrongen. Van Mr. J. P.
Bosman kan gezegd worden, dat hij zich
niet herkozen zag door de oneenigheid en
ontevredenheid in eigen kring en geenszins
omdat het liberale inzicht van zijn kiezers
er op vooruit gegaan was.
Voor de Soc.-Dem. brachten de verkiezin
gen een versterking van het aanta] zetels
Dat desondanks deze fractie haar leider, den
heer Westerhof, niet tot wethouder zag ver-
kozen, zal wel niemand hebben verwacht
Hoewel de heer Westerhof zich op het stand
punt stelde, dat een zetel in het college van
B. en W. voor de R.-K. gereserveerd be-
hoorde te worden, meende hij in zijn stre
ven naar een meer democratisch college, op
een meerderheid in den Raad voor het sa-
menstellen van het college te kunnen reKe-
nen, zonder daarbij overleg met de R.-K. te
piemen.
Mr. Kusters was er aanstonds bij om
eveneens een meerderheid te zoeken, zondei
daarin de S. D. A. P. te kennen en waar hij
zoover ging om daar de Raad een college
van drie in plaats van vier wethouders
wenschte de S. D. A. P. voor een zetel in
het college uit te sluiten, kon hij de anderen
meer bieden, met het gevolg, dat hij het spel
van den heer Westerhof, heeft gewcrmen
Op zich zelf is dit niets bijzonders. Wie
kaatst, moet nu eenmaal den bal verwacliten.
Dat de ondergrond van deze zaak de in-
luiding voor Alkmaar van de meest zwarte
reactie en een aanval op alles wat links lief
is beteekent zooals men van Soc.-Dem.
zijde de goe-gemeente poogt te suggereeren
is nog niet gebleken.
Dat de V. D.-ers zich in- deze kwes.tie tot
nog toe aan de-zijde der Soc.-Dem. hebben
gesteld, zal voor een groot deel wel zijn
oorzaak hierin vinden, dat de plaatselijke
kopstukken van deze partij voor alles den
heer Thomsen liever niet meer in het college
hadden gezien.
Het feit, dat de Soc.-Dem. reeds dadelijk
teruggekomen zijn op de door hen aangekon
digde obstructi-e en daarvoor in de plaats
hebben gesteld een loyale oppositie, wijst
er op, dat men van V.-D. zijde is gaan in-
zien, dat staatsrechterlijk de meerderheid het
recht heeft een dagelijksch bestuur samen te
stellen.
Dat geen enkele politieke partij, als het de
verovering van machtsposities geldt, er tegen
opziet. haar principes op zijde te schuiven,
hebben de verkiezingen van het Hoogheem-
raadschap wel geleerd. Toen gingen alle
politieke partijen samen om onder elkander
ae zetels te verdeelen en zoodanig, dat de op-
posanten, die bij de herstefflming op meer
zetels recht hadden, door de meerderheid op
zij werden gezet.
Met dit al rijst de vraag of het gemeente-
belang bevorderd wordt, door een samen-
stelling van het college van B. en W; louter
uit het burgerlijk blok.
Het wil ons voorkomen, dat dit niet het
geval is en dat het te betreuren valt, dat het
stadsbelang opgeoff-erd is aan den strijd der
partijen. t
Beter ware het geweest, om, ook al moet
men toegeven, dat Alkmaar het best met
drie wethouders kan stellen, het oude col
lege te herkiezen.
Het Soc.-Dem. kiezerskorps (wij zeggen
niet de S. D. A. P., want deze beteekent in
Alkmaar nog maar zeer weinig) is voor de
stad van te groote beteekenis, dan dat men
het zonder het stadsbelang te benadeelen, uit
bet college kan sluiten,
Wij zouden het dan ook zeker in het stads
belang achten wanneer de raad besloot het
college weer uit vier leden te doen bestaan.
Het kan niet ontkend worden, dat de heer
Westerhof het er niet op toelegt om het de
burgelijke partijen gemakkelijk te maken tot
de opfossing te komen.
Onder de soc.-dem. raadsleden is er echter
geen, die de bekwaamheid van den heer Wes
terhof bezit voor het bezetten van een wethou-
derszetel. De heer Westerhof moge vaak door
een dictatoriaal optreden menschen van zich
vervreemd hebben, hij. wil zeker wel erkennen,
dat hij in' bepaalde omstandigheden beter had
gehandeld door wat welwilknder te zijn.
Reeds enkele ma'en heeft hij in den Raad ge
zegd te betreuren, dat hij bij de oyerplaatsing
van kinderen naar de Rochdales'chool tegen-
cver de ouders niet welwillender was geweest.
Het is ook onze ov'ertuigirig dat die zaak
nooit tot een conflict zou hebben geleid, wan
neer de heer Westerhof persoonlijk een beroep
op de ouders had gedaan en zich niet op
het standpunt had gesteld, dat B. en W. ook
tegen den wil der ouders, leerlingen van de
eene school naar dc andere kunnen verplaat-
sen.
In zijn streven om in deze kwestie gelijk
te krijgen, had de heer Westerhof in ieder ge
val het gemeentebelang op het oog. Dat hij,
naast zijn strijd voor de arbeiders, ook het al-
gemeen belang wenscht te dienen, bewees hij
meerdere malen, .oodat er met hem, als men
er maar voor zorgt, dat hij geen dictator kan
spelen, wel wat valt te bereiken.
Hoe eerder men dan ook in den Raad van
conservatieve zijde het initiatief neemt om het
aantal wethouders weer uit vier te doen be
staan, hoe beter ons dit lijkt voor een goede
samenwerking van het stadsbestuur.
Gezien den geest, die de Raad thans bezielt,
zal het wel lang duren alvorens de leden ge-
zamelijk alsgasten van den burg meester een
autotochtje maken om van zee en duin te ge-
nieten.
Toch zijn zulke samenkomsten uitstekend
om elkander beter te leeren begrijpen.
Van de belangrijke raadsbesluiten in het
afgeloopen jaar stippen wij nog aan, dat tot
verbreeding -van den Twyijverweg en tot het
instellen van een tol aldaar.
Gelukkig is het nog niet zoover gekomen.
Tollen moeten eerder verdwijnen dan opge-
richt worden en zoolang de meest belangheb-
bende gemeenten, onder aanvoering van den
burgemeester van Zuid-Scharwoude, er niet
toe kunnen komen om voor de verbetering
van den weg het gevraagde offer van f 500
per jaar te brengen, moet o.i. die weg maar
bfijven zooals ze is. Eens zullen de dorpelin-
gen daar wel de kracht vinden om hun
besturen te doordringen van de wenschelijk-
heid om met andere gemeenten samen te wer-
ken. Alkmaar heeft zich te dien aanzien waar-
lijk loyaal genoeg getoond.
Opgemerkt mag ook, dat de N. V. Z.-H.
Autohandel Maatschappij te den Haag zich
tot nog toe niet gehaast heeft gebruik te
maken van de haar op 30 Juni verleende
coneessie voor het instellen van autobusdien-
sten in de gemeente.
Het is te hopen, dat dit litstel niet tot af-
stel'leidt, al achten wij een loonende exploita
tie voor de maatschappij uitgesloten.
Achtereenvplgens vierden in het afge'oopen
jaar onze plaatsgenooten F. Oostenrijk, G.
H. Harmsen, A. Mak, G. H. Krak, J. G. Ha-
ker, A. Dijkers, Mej. T. Stuurman, P. de
Jong, mej. P. van Helvoort, K. v. d. Haagen,
E. J. C. van Toornburgh, B. Hoek, P. de Wit,
J. J. Schermer, L. Fehres en H. Boogh in
verschillende functies hun 25-jarig jubileum.
Hun zilveren ambtsjubileum herdachten
ook de heeren Ds. Boeke te Schoorl, Jos.
Schrieken te Oudkarspel, K. Slooten te Koe-
dijk, F. Moejes te Oudkarspel, G. Buis te
Egmond aan Zee, Bijman te Egmondermeer
en C. Langenberg te Schermerhorn.
Een 30-jarig feest vierden E. J. v. d. Vis en
J. N. de Boer, terwijl een 40-jarig ambtsver-
vulling werd herdacht door de heeren J. v. d.
Aakster, J. B. Lcoze, L. Molijn, L. Vogel-
zang en C. Zorgman uit Alkmaar, K. Zwiep
te Stompetoren en P. Berckenvelder te Ber
gen.
Een 50-jarig jubileum vierden onze stad-
genooten P.^Mijlljoff bij de „Alkmaar Rac
ket", mej. C. v. d.' Bergh als bewoonster van
het Foreest H-ofje, J. de Lange Cornz. a's
diaken bij de Doopsgezinde gemeente, de
heer Harder te Heiloo als organist bij de
Ned. Herv. gemeente te Limmen en den heer
W. v. d. Lippe te Oterleek als boekhouder-
secretaris van de s'paarbank.
Een negental echfparen, te weten Landman,
Groot, van Kinsbergen, Schenk, W. v. d
Waal, Kemp, v. d. Waal en Kroon te Oud
karspel en j. Cock vierde zijn gouden huwe-
lijksfeest, terwijl het Pchtpaar Peys te Noord-
Scharwoude.zijn 55-jarig echtverbintenis her
dacht.
Een bijzonderheid was hierbij vooral het
feit dat van de Alkmaarsche familie v. de
Waal dit jaar de vierde broer zijn gouden
huwelijksfeest vierde.
In B-elgie zou iets dergelijks van officieele
zijde niet onopgemerkt zajn gebleven. In
Antwerpen bestaat zelfs de gev.oonte
om een echtpaar dat zijn gouden huwelijks
feest viert, per rijtuig naar het stadhuis te
brengen om het daar officieel door den bur
gemeester of een der wethouders te ontvan-
gen.
Wij achten dat een goede gewoonte. De
afstand tusschen overheid en burgerij wordt
er minder groot door en de gemoedelijkheid
in de samenleving wordt er door verhoogd.
Dat in het afgeloopen jaar Alkmaar een
stadgenoof Mr. R. P. Cleveringa en een
vroegere plaatsgenoot Dr. Cornelia de Lange
tot hoogleeraar te Leiden in het Handeis-
recht en het Burgerlijk Procesrecht en tot
prof, in de leer der Kinderziekten te Am
sterdam zag benoemd, was zeker iets dat
velen onzer met ingenomenheid hebben ge-
lezen.
De benoeming van Mr. G. C. B. v. d. Feen
de Lille tot subsfituut officier bij de Recht-
bank alhier, mag ook als een gebeurtenis
worden aangestipt waarop Alkmaar trots
kan zijn. Deze benoeming toch gold een ge-
boren Alkmaarder van een geslacht dat vele
verdienstelijke magistraten geteld heeft.
In deken Rengs kregen de R. K. te Alk
maar en omgeving een waardigheidsbekke-
der, die zeer zeker met het district ten voile
bekend is en die zich als pastoor te Bergen
deed kennen als een man die ook gaarne met
anderen samenwerkt.
'n Bijzondere onderscheiding viel Mr. H. A.
J. M. Kusters ten deel die de eer genoot om
door den Pans tot Greorgiusridder te wor
den benoemd. Wij kunnen begrijpen dat de
R. K. van Alkmaar zich hierover verheugden
en ons tevens voorstellen dat Mr. Kusters
er van doordrongen is, dat dit ridderschap
zekre plichten met zich meebrengt.
Weet hij gewoonlijk in de raadsverga-de-
ringen zijn tegenpartij nog al eens door zijn
interrupties te prikkelen, in de vergadering
na zijn ridderschap, die toch heusch wei in
het teeken van strijd stond, was hiervan geen
sprake meer.
Toch hopen wij niet dat de „kwajongen"
in Mr. Kusters geheel ten onder zal gaan,
want juist als hij als zoodanig optreedt, is hij
bijzonder geestig.
De bijzondere hulde die aan mej. Van
Rijn bij haar afscheid van Alkmaar werd ge-
bracht was zeker wel verdiend.
Het was het levenswerk van deze vrouw
om de naastenliefde onder de menschen te
vcrgrooten. Door haar omgang met de
nooddruftigen wist zij wat er door deze ge-
leden wordt. Zij heeft er veel toe bijgedra-
gen, dat velen van hen het vertrouwen u het
leven niet verloren. En dit is toch wel de eer
ste voorwaarde die noodig is om den be-
staansstrijd te kunnen voeren.
Wij erkennen de waarheid van het filoso-
fische woord dat de hoofdzaak in het leven
van ieder mcnsch is tot innerlijke rust te ko-
ihen, doch ook staat voor ons vast, dat men
om tot zich zelf te kunnen inkeeren, zich
allereerst de noodzakelijkste levensbelmeften
moet kunnen aanschaffen.
Iedere maatschappij moet groeien in de
richting, dat daaraan voldaan kan worden.
Als het belangrijkste besluit in onze om
geving stipten wij reeds aan het raadsbesluit
van Heiloo ten aanzien van het bosch.
Voor Heiloo kan ook zeer zeker de stich-
ting van het raadhuis, dat een 30.000.
vorderde, belangrijk genoemd worden.
Met deze schepping van den architect
Saal schijnt men algemeene ingenomen.
Hoezeer de bevolking daarover tevreden
was getuigden de inwijdingsfeesten op 25
November.
Belangrijk was ook de totstandkoming van
het Rijwielpad van Bergen naar Bergen aan
Zeer door de Rijwielpadvereeniging „Noord-
Kennemerland".
Ook hierbij gaf het college van Ged. Sta-
ten weer eens blijk hoe weinig i nzicht het
heeft in het algemeen verkeersbelang. Stellig
zou het anders ongetwijfeld het sympathieke
werk van deze vereeniging hebben geste'- d.
Dat de molens in den Schermeer zullen
verdwijnen, is iets wat uit aesthetische over-
wegingen in booge mate valt te betreuren.
Men verlieze hierbij echter niet uit het
oog, dat onze voorvaders die molens hebben
gebouwd voor practische doeleinden en ze
zeker iiki hadden genomen wanneer ze de
beschikking hadden gehad over d'e bemalings-
krachten, die in onzen tijd aan het werk ge
steld kunnen worden Het heeft geen zin om
iets in stand te houden dat aan het doel,
waarvoor het werd opgericht, niet meer be-
antwoordt.
Dank zij het streven van menschen, die in-
zien dat het steden- en landschapsschoon
vaak noodeloos ten offer wordt gebracht aan
de eischen van onzen tijd, hebben ingenieurs
reeds vindingen gedaan waardoor, door toe-
passing van een dubbelbemaligssysteem „De
Hollandsche Molen" in kleine polders voor
het landschap behouden kan blijven.
Onder den invloed van naar schoonheid
strevenden stelden reeds een elftal gemeenten
in onze provincie schoonheidscommissies in,
sloten 73 gemeenten zich bij de Provinciale
Adviescommissie aan. Reeds 69 gemeenten
voerden de bekende welstandsbepaling in,
waarbij de bouwverordeningen aangevuld
werden met de bepaling, dat het uiterlijk van
nieuw te maken gebouwen, met al wat daartoe
behoort, hekken, muren en dergelijke, zoo
danig moet zijn, dat het, noch op zichzelf,
noch in verband met de omgeving, uit een
oogpunt van welstand aanstoot kan geven,
met een bevoegdheid aan B. en W. om te
dien aanzien nadere eischen te stellen.
Wie uit de jaarverslagen van de Prov.
Adviescommissie heeft gezien, welke bouw-
plannen soms worden ingediend en heeft ge-
lezen dat van de 393 bouwplannen die de
commissie in 1926 beoordeelde er 26.1
slecht, 43.1 zwak en onbelangrijk to
29.6 goed waren, zal graag erkennen, dat
die commissie verdi-enstelijk werk heeft ver-
richt. Zij kan dat blijven doen mits deze com
missie er eene van advies blijft.
In Bergen, dat van de 393 plannen, die d'e
commissie in, 1926 beoordeelde, er 62 aan
haar oordeel onderwierp, waarmede deze
gemeente op een na het grootst aantal plan
nen inleverde, stelt men zich echter op het
standpunt, dat het oordeel van de commis
sie er een van Meden en Perzen is, met 't ge
volg, dat plannen van knappe architecten
niet tot uitvoering-konden komen en dit vaak
om allesbehalve verdedigbare eischen.
Hierdoor heeft er een delegatie van macht
plaats gehc— die in strijd is met ons staats-
recht en d.c, terecht aanleiding geeft tot on
tevredenheid. Aan het hoofd van de gemeen
te staat nog altijd de Raad en B. en W. zul
len dan ook goed doen om de adviezen van
de commissie als ter voorlichting gegeven, te
beschouwen en den moed behooren te hebben
om, na partijen te hebben gehoord, zelfstan
dig een.beslissing te nemen.
Dit wordt te meer noodzakelijk daar vier
leden van de Adviescommissie als architecten
voor bouwwerken in Bergen optreden Hier
door worden menschen, die met een of ander
bouwplan van een plaatselijken architect of
architecten hunner keuze, moeilijkheden on-
dervonden, er toe gebracht een plan door een
architect-lid van de adviescommissie te laten
maken om daardoor de vereischte goedkeu-
ring te kunnen verkrijgen.
Het behoeft geen verwondering te wekken,
dat. er stemmen opgaan tegen een dergelijke
wijze van doen.
De raad van Bergen behoort in te grijpen
om te voorkomen dat het instituut, dat op
zich zelf goed is, onpopulair wordt en ten
slotte op zijde wordt geschoven.
Dat eischen aan de schoonheid worden ge
steld aan een te stichten bouwwerk in dien
zin, dat dit de omgeving niet' ontsiert, mag
billijk worden genoemd.
Schoonheid heeft overigens niets te maken
met meerdere of mindere kostbaarheid van
uitvoering. De z.g. welstandsbepaling heeft
dan ook maar al te vaak ten doel om d° min
dere kapitaalkrachtige burgers met hun wo-
ningen van de meer kapitaalkrachtigen te
scheiden. Daarop wijst ook de bepaling door
den Bergenschen Raad in 't leven geroepen,
waarbij vastgesteld is, dat in de omgeving
van de Hertenkamp geen bouwwerken gczet
mogen worden, waarvan de kosten minder
dan 9900 bedragen. Ten eerste zijn de
bouwkosten afhankelijk van de productiekos-
ten der materialen en loonen, waardoor men
het eene jaar voor eenzelfde bedrag belang
rijk meer kan krijgen dan het andere en ten
tweede kan een goedkoop, aardig uitge-oerd
huisje in een bepaald milieu veel beter
passen dan een kostbaar bouwwerk.
Begrijpelijk is het dan ook dat velen van
dit schoonheidsstreven met materialistischen
ondergrond niets willen wetem
De gemeente Bergen en dit geldt ooS
voor andere gemeenten streve er voor
alles naar, de burgers niet noodeloos te hin-
deren.
Men hebbe den moed om naar eer en ge-
weten ieder geval op zichzelf te beoordeelen.
Moge 1928 minder ergernis brengen en
tot samenwerking leiden van hen, die tot sa-
menwerken zijn geroepen.
K,
Gemeenferaad
27 Jan. Nieuwjaarsrede van den burge
meester.
In bespreking komt en motie van Volks-
onderwijs, waarin aan B. en W. werd ge-
vraagd de thans niet ter.school gaande kin
deren weer toe te laten op de voorheen door
hen bezochte scholen en ten aanzien van een
een uitspraak in hoogste instantie uit te lok-
ken over de vraag of B. en W. bevoegd zijn
de kinderen zonder toestemming der ouders
over te plaatsen, bij welke uitspraak de
ouders zich zullen neerleggen. Deze motie
werd door den heer Kusters verdedigd en
overgenomen. Zij werd na zeer uitvoerige
besprekingen aangenomen met 106 stem-
men. Tegen de S. D. A. P. en de heeren Rin
gers en Thomsen.
Afgewezen werd een verzoek van Dieren-
bescherming om en paardenstal te bouwen in
het woonwagenpark. Voor de S. D. A. P. en
de heer Sietsma.
Goedgekeurd werd de bouw van een
gymnastieklokaal bij school no. 4.
In besloten zitting besluit de Raad in prin-
cipe tot subsidieverlee'ning aan een te stich
ten R.-K. Lyceum. De Soc.-Dem. (behalve de
heer Veen) en, de heeren Sietsma en Bosman
hadden zich voor de stemming verwijderd,
omdat zij zich nog vrij wilden houden. De
heer Veen was de eenige tegenstemmer. Voor
de rechtsche leden en de heeren Govers en
Thomsen.
3 Maart. De gemeenteraad besluit met al
gemeene stemmen tot het vestigen van een
neutraal ziekenhuis met 116 bedden volgens
het vereenvoudigde plan in het gebouw van
de voormalige Cadettenschool. (Kosten
375.300).
Tevens wordt met algemeene stemmen be
sloten tot aankoop van dat gebouw met bij-
behoorende terreinen enz. van het Rijk vocw*
f 1§3.334.
17 Maart. De Raad besluit tot het leggen
van een nieuwen verbindingsweg Kerkplein-
Nieuwesloot (tegen de S. D. A. P. en de
V.-D.)
Besloten wordt tot verbetering van den
Twuijverweg op kosten van de gemeente
Alkmaar volgens de plannen van den Prov.
Waterstaat.
Aan de kroon zal toestemming worden ge-
vraagd tot het plaatsen van een tol op dien
weg, nu de belanghebbende Langendijker
gemeenten (behalve St. Pancras) geen bij-
drage voor de verbetering willen geven.
Een begin wordt gemaakt met de behan-
deling van de gemeentebegrooting 1927. Op
18 Maart werden, evenals op den 17en, weer
twee vergaderingen gehouden.
De vergadering werd op Dinsdag 22 Maart
hervat en ook toen was nog een avond-
zitting noodig, alvorens de begrooting kon
worden vastgesteld.
In die avondzitting werd:
Verworpen met 12 tegen 6 stemmen om de
uitkeering van het Waterleidingbedrijf in
10 jaren op te maken.
Verworpen met 10 tegen 8 stemmen om de
opcenten op de vermogensbelasting tot 100
op te voeren.
Aangenomen met 10 tegen 8 stemmen de
voorstellen van B. en W. inzake de verhoo-
ging der pensioensbijdrage van het gemeen-
tepersoneel.
Besloten hieraan geen- terugwerkende
kracht te verleenen (met 12 tegen 6 stemmen
goedgeheurd).
Besloten voorloopig voor den tijd van een
jaar, de belasting op de gebouwde eigen-
dommen van 4 op 4^ pCt. te brengen.
Verworpen de motie der soc.-dem. welke
een krachtige voortzetting wenscht van ar-
beiderswoningbouw door bouwvereenigin-
gen met gemeentegeld (alleen de soc.-dem.
voor).
Aangenomen om voor een jaar 22.000
door het Grondbedrijf in de gemeentekas te
laten storten (met 11 tegen 7 stemmen).
Aangenomen, zonder hoofdelijke stem
ming, om de subsidie voor de bewaarschool
op 33.50 per leerling te brengen.
Verworpen een voorstel tot nieuwe bestra-
ting van Visscherslaan en Koningsweg (al
leen de soc.-dem. voor).
Aangenomende voorstellen van B. en W.
inzake behoud van het Sted. Muziekkorps
(met alg. stemmen).
Verworpen, met 11 tegen 7 stemmen, om
aan de andere korpsen, onder bepaalde
voorwaarde f 250 per korps subsidie te
geven.
Aangenomen de Rootorenbrug voor
f 42.000 te verbeteren en verbreeden (met
12 tegen 6 stemmen).
Verder staakten de stemmen (9 tegen 9)
over het voorstel om het borstbeeld van
mevr. Toussaint te verplaatsen
B. en W. besloten het voorstel over te
nemen de meisjes U.L.O. school in stand te
houden.
Tevens heeft de voorzitter zich met 't.
voorstel vereenigd het georganiseerd over-
leg voor de politie in te voeren
5 Mei. De Raad stelt het vermenigvuldi-
gingscijfer voor de belastingen op 0.72 en
gaat na afloop van de besprekingen op uit-
noodiging van den burgemeester als zijn
gasten met hem naar Trianon te Bergen aan
Zee thee drinken.
30 Juni. De burgemeester opent de
Raadsvergadering met een herinnering aan
den overleden oud-wethouder Zaadnoordijk
en met de mededeeling dat f 8000 is inge-
zameld ten behoeve van de slachtoffers van
de stormramp.
Tot hoofd van school no. 2 benoemd de
heer H. J. van der Winden, hoofd eener
school te Uithoorn (een politieke benoe
ming!)
Een interpellatie-v. Drunen over het on-
derhoud der plantsoenen heeft tot gevolg,
dat wethouder Ringers mededeelde, dat er
nog een post van f 2000 op de begrooting
is gevonden, die voor verbetering van dat
onderhoud besteed kan worden.
14 Juli. De gemeenteraad besluit tot her
verleenen van subsidie aan het te openen
R.-K. Lyceum.