Werkiezingen
Teg-en stem-den de soc'-dem me]. Carets
en de heeien Sietsma en Govers
Besloten werd tot het verleenen van con-
cessie aa-n de N. V. Z.-Hollandsche Auto-
hand-el Maatschappij te Den Haag voor het
laten rijden van autobuss-en in Alkmaar
zond-er bezwaar der gementelijke schatkist
Een garantie van 10.000 moet gesteld
worden voor het minstens vijf jaren achter-
een exploiteeren van de lijnen, zooals. die
thans in handen zijn van de stadstram
Tegen waren de heeren Govers, Ringers,
.Thomson en Leesberg.
Met de stemmen van de soc.-dem. en. de
v.-d. tegen werd besloten tot verlaging van den
■gasprijs met 1 cent. De tegenstemmers wil
d-en het voorstel zien aangehouden tot de
begrooting.
12 Aug De beer H. van Drunen be-
danki als lid van den gemeenteraad. Als zijn
opvolger wordt aangewezen de heer N
Schats.
25 Aug. Weth. Thomsen doet in den
"Raad mededeeling van ee-n aanbod van het
Hyp. en Intermedial B-ed-rijfskantoor te Den
Haag van een leening van 1.030.000 tegen
4 34 pCt. en tot een koers van- 98 1/4. Na be
sloten zitting wordt dit aanbod afgewezen.
Goedgevonden wordt om aan de firm a
Vroom en Dreesmann nog voor een half
jaar te v-erhuren den grond voor hear ge-
bouw aan het Kerkplein.
Na heftig-e debatten wordt goed-gek-eurd de
oph-effing van het 7e leerjaar aan de 6e ge-
meent-eschool door B. en W.
De schei-dende raadsleden worden aan het
slot der vergadering door den voorzitter
hart-elij-k toegesproken, speciaal mevrouw
Westerhof, die hij een bloemenhulde bracht.
6 Sept. De gemeenteraad kiest na lange.
Soms heftige debatten, die pl.m. 8 uren duur-
den, tot w-ethoud-ers d-e heeren Leesberg,
Thomsen en Ringers. De heer Westerhof
werd niet meer gekozen, omdat besloten
was, voortaa-n slechts drie wethouders te
beno-emen.
13 Oct De gemeenteraad besluit met 11
tegen 8 stemmen medewerking te verleenen
tot den bouw van een nieuw-e chr. school
voor l. o. en u. 1. o. aan de Pali-ngstraat
Opnieuw wordt afgewezen een verzoek
van de vereeniging tot dierenbescherming
om over te gaan tot den bouw van een paar-
denstal op het woonwagenpark.
Vastgest-eld wordt een lijst van werken,
nit te voeren in den a.s. winter als werkver-
schaffing.
17 Nov. Na uitvoerige debatten neemt de
Raad aan een voorstel van B. en W. om de
ondersteuni-ng aan werkloozen niet meer
rechtstreeks door het Burgerlij-k Arm-bestuur
te doen plaats hebben maar -ioor bemidde-
ling van een vertegenwoordiger dei vak-
centrales. die het B. A van advies zal die-
nen. De soc.-dem hadden voorgesteld, het
B. A. in dezen geh-eel uit te schakelen
22 Dec. De raad besluit een rentelocs
voorschot van f 100000 te v-ersti ekke-n aan
de Vereeniging tot behoud van Natuurmo-
numenten in Ned'erland voor den aankoop
van een deel van het Heilooerbosch.
Ook de raad van Heiloo nam een gelijk
besluit.
J. Maas, Dir. P. H. S. Eg-
10 October,
mond aan Zee.
26 Oct. A. Prins, voorzitter 1st. gemeente.
19 Nov Jb. Kteman te Koedijk.
5 Dec. J. Schuit, St. Pancras. 25 jaar
raadslid aldaar.
2S Dec. Dr. A. C. Antusch, Directeur van
de R. H. B. S. alhier.
Personalia
19 Febr. De heer J. M. Otto, organist
der Groote kerk, oud-directeur van het Sted.
Muziekcorps, bij zijn 80sten verjaardag go
huldigd.
23 Maart. De heer G. Looman gehuldigd
voor zijn verd-ienste het „Witte Kruis" be-
wezen.
25 April. Ds. L. B. Houtgast te Boskoop
neemt het beroep aan bij de Rem. Gem. al
hier.
1 Mei. Mej. Beumer, directrice van de
Huishoud- en Industrieschool, benoemd tot
directrice van de Industrieschool voor vrou-
welij-ke jeugd te Amsterdam. 15 Juli werd
zij voor haair verdiens-te, bij haar afscheid,
gehuldigd.
30 Juli. De heer W Bos bij het rangee-
ren aan het station g-edood.
28 Oct. De heer P. J. C. van Toornen-
burgh herbenoemd tot kerkvoogd bij de
Ned. herv. gem.
10 Nov. Mr. C. J. de Lange als opvol
ger van wijlen Mr. A. P. H. de Lange tot
notaris benoemd.
23 Nov. De heer P. Bregman, ouds-te in-
woner, vertr-ekt op 98-jarigen leeftijd naar
Zijpe.
7 Dec. De heer C. J, de Vries uit Lim-
m-en bij onbewaakte overweg Catricum ge-
dood.
21 Dec. De heer S. v. d. Laan, inspecteur j
van Polite, tot commissaris van Politie te
Zaanda-m, benoemd.
29 Dec. De heer Jac. Boele, rector van het
Sint-Ehsabeth gesticht, wordt zijn afscheid
gehuldigd.
Meijer en Zs,
10 April. Parmpaschefi-oplocht op inffla-
tief van de vereeniging Oud-Alkmaar.
19 April. Eerste dsperges aangevoerd o-p
de exportveiling (door G. v. d Burg en 1
Ni-euwland te Schoorl)-.
22 April. De eerste komkommers op de
Exportveiling aangevoerd d-oor het R K
Landbouwhuis te Bergen.
28 April. Nieuwe kegelbanen ingewijd in
De Unie met een kegelcon-cours.
29 April. De verkoop van de Emmabloem
796.2-0 op tegen 685 88 in 1926.
1 Mei. - 25-jarig jubile van het in gebruik
nemen van de stichting Paling en Van
Foreest. De heer J Schouten al dien tijd er
aan verbonden als concierge.
7 Mei. De eerste kropsla van den kouden
groncl aangevoerd- op de Exportveiling door
den heer A. van Leiien en de eerste bloem
kool door den heer H. Doom, beiden
den Omval.
aan
6 April. Stemming Prov. Staten.
18 Mei. Verkiezing van nieuwe raadsle
den. Gekozen werden: Voor de Sociaal-De-
mocraten de heeren Westerhof, Veen, Van
Drunen, Bonsema, Tomassen en Dekker
Voor de R.-K. Staatspartijde heeren
Leesberg, Kust-ers, Keesom, Woldendorp,
Van Slingerland en Klaver.
Voor den Vrheidsbond: de heeren Govers
en Thomsen.
Voor de Vrijz.-Democraten: de heer Siets
ma en mej. Carels.
Voor de Christ.-Historischen: de heeren
Ringers en Vogelaar.
Voor de Anti-Revolutionnairen: de heer
Sluis.
1 en 2 Nov. Bij de verkiezing van ge-
machtigden voor het kiescollege der Ned.
Herv. kerk werden op de vrijzinnige candi-
daten 153-6 en op de rechtzinnige 930 stem-
men uitgebracht.
2 Nov. Verkiezing Kamer van Koop-
ha-ndel en Fabrieken.
7 en 8 Nov. Bij de verkiezing van notabe-
len bij de Herv. kerk worden de vrijzinnige
candidaten met groote meerderheid verko-
zen.-
1-6 Nov. Stemming voor ho-ofdingelanden
en hoofdingeland-en-plaatsvervangers van het
Hoogheemraadschap Hollands Nooroer-
kwartier. De candidaten van de vereenigde
politieke partij worden gekozen, behalve in
een geval, terwijl voorts drie hunner in her-
stemming komen met de candidaten der neu-
tralen.
14 Dec. Bij de herstemming voor een
hoofdingeland en drie hoofdingelanden-
plaatsvervangers, werden de candidaten van
de Neutralen met groote meerderheid geko
zen en die van alle verbonden politieke par-
tijen geklopt.
ingen
15 Jan. Feest 20-jarig bestaan Bond van
Gemengde Zangvereeniging-en in Noord-
Holland. Officiee.. ontvangst ten stadhuize.
10 Febr. 75-jarig bestaan St. Vincentius-
vereeniging.
2 April. 25-jarig bestaan van den Alkm.
Bestuurderbond.
5 April. Een anti-stemdwang partij opge-
ncht.
22 April. Eerste openbare vergadering
van de onlangs opgerichte vereeniging Zie-
kenverpleging.
1 Mei. 60-jarig bestaan Sted. Muziek-
korps.
25 Mei. Buitengewone ledenvergadering
-van „Gezinsverpleging" ter herdenking van
het 25-jarig bestaan dier vereeniging.
28 Mei. Een afd. van de vereeniging voor
M. U. L. O. voor Hollands-Noorderkwartier
opgericht.
9 Juni. Comite opgericht voor leniging
van den nood, ontstaan door de cycloon in
Oostelijk Nederland.
17 Juli. Feest van de Gymnastiekvereeni-
ging „Turnlust" ter viering van het 15-jarig
bestaan harer dames-afdeeling.
19 Juli. Vereeniging -van Kanariefokkers
De „Alkmaarsche Operetteclub"
filec-ir'ologie voor
Alkmaar1 en omgeving
16 .Jan. Jan de Wit Dz. oud-wethouder.
Jan. G. Ripping, oud-burgemeester.
I 28
7 Febr. J. Timmer 25 jaar leeraarR.H.B.S.
8 Febr. Joh. Wilson tooneelspeler Hoom.
28 Febr. G. J. v. d. Ploeg, leeraar Ulo-
school.
15 Maart
L. O.
22 April. P. M. de Wolf
Vrijw. Landstorm.
12 Mei. M. P. A. Ooms, oud-deken
pastoor.
27 Mei.
2 Juni.
nasium.
8 Juni.
13 Juni
diijk en Beets,
15 Juni. C. G. Zaadnoordijk, Gep.
joor N. O. I. Leger en oud-wethoud-er.
23 Juni. G. W. v. d. Veen, onder-com-
mandant brandweer.
13 Juli. P. de Graaf, wetho-uder Egmond
aan Zee.
13 Juli. Mr. A. P. H. de Lange, notaris
en voorzitter Openbare Leeszaal.
13 Aug. J. Medemblik, oud-hoofd L. O.
school Ursem.
8 October, j. G. Corino. oud-gemeente-
bode,
C. van Buijsen oud-inspecteur
commandant
en
H. Wolzak Gz. o-ud-raadslid.
Dr. Moltzer conrector Gym-
D. Appel te Venhuizen.
H. Stam oud-burg. van Oud-en-
Ma-
opgericht.
28 Juli.
opgericht.
31 Juli. De afd. Vo'ksotiderwijs houdt
een landdag voor de openbare school.
10 Aug. Comite opgericht voor het hou-
den van feesten op 31 Aug., Koninginnedag
xr U ?1}r^ ^eP^- Viering 25-jarig bestaan
Noord-Hollandsche Voetbalbond.
24 Sept.—2 Oct. Kegelwedstrijd ter gele-
Qub "d Van het 20"]'arig bestaan van »Onze
3 Oct. Comite opgericht tot bescherming
van het openbaar onderwijs.
22 Oct. 35-jarig bestaan van de afd.
Alkmaar van den Bond van Ned. Onderwij-
zers. De heer J. J. T. Kooij, 25 jaar voorzit
ter.
19 Oct. Afdeeling opgericht van de Ned.
Unie -van chauffeurs en overig Automobiel-
personeel.
23 Oct. Vereeniging opgericht, die zich
zal bemoeien met de verkiezing van bestuurs-
leden voor het Hoogheemraadschap Hollands
Noorderkwartier.
12 Nov. Afdeeling van de Ned. Heide-
maatschappij opgericht.
18 Nov. Herdenking ten Stadhuize van
Iret 25-jarig bestaan der Gezondheidscommis-
sies.
Opening IJsbaan Heiloo.
Strenge Vorst. Opening banen te
10 Mei. De eerste nieuwe aardappelen op
de Exp. veiling aangevoerd door den heer
H. Doom van den Omval -en de eerste peulen
door den heer P. Bierman te Heiloo.
11 Mei Schoold^g van den Bond van
Chr. scholen in N.-Holla-nd, gehoud-en in de
Harmonie.
14 Mei. Landdag Bijz. Vrijw. landstorm.
Verkoop Julianabloem voor de Drentsche
veenkinderen. Opbrengst 1125.73.
23 Mei. Minister Kan bezoekt het Land
bouwhuis en den veestal van den heer E. Dz.
Govers en gaat daarna naar de Schermer en
den Beemster.
17 Juni. De eerste meloenen 'op de veb
lrn-g aangevoerd door kweekerij Sonneva-n-ck
-en de eerste druiven door Gebr. Noo-rt te
Heiloo.
21 Juni, De collecte voor den gewapetir-
den dienst brengt op 186.19.
De Ziekenhuis-plannen door Ged. Staten
goedgekeurd.
26 Juni. De leeraren van het in Sept. te
openen R.K. lyceum geinstalleerd en het be-
stelcJ1" Van den ^aa<^ van -^'jstand samenge
6 Juli. Co-llecte en inteekenlijsten v-oor de
stormramp brengen bijna -90'00 op.
9 Juli Collecte Zo-nnestraaldag. Opbrengst
ondanks s-koht weer 382.23.
15 Juli. Aanbesteding van den verbouw van
de vo-ormalige Cadettens-chool t-ot ziekenhuis
2 Inschrijvingen; hoogste H. Oushoorn te
Velsen j 38o.0-0-0, laagste N. V. Aanneming
rj l- van bouw- en betonwerken voorheen A
G. Hoften te Amsterdam 276.980, aan wien
het werk werd gegun-d.
P,!7-J11,1' Inwijd-ing van h-et nieuwe R-K
t .isabeth-ziekenh-uis door bisschop Callier
uit Haarlem,
19 Juli. 100-Jari'g bestaan zaak fa. J. F.
Wigiman, J
22 Juli. Eenige particulieren bieden, op mi-
tiatief van de heeren A. Englander en F H
van Dijk, aan de verpleegden in de Diaconie
Piusstich-ting een autotocht aan
24 Juli Zangersfeest in den Muziektuin
ter herdenking van het 25-jarig bestaan van
d-en Bond van Arbeid'erszan-gvereenigingen.
i u Z,1'sP'elbjesdag Herwonnen Levens-
kra-cht. Opbrengst 448.613d.
MLdktuinPr°V' anti'oorl°gsm?etin-g in den
I1iuJ,digirlff van den heer Maas,
directeur Sted. M-uziekkorps, voor bet in Die
en des
Duizen-
nieuwe Kaao/iuls te HetToo.
29 April. De Raad van Heiloo besluit na
lange discussie tot aanstellin-g van nog een
onderwijzeres aan -de O. L. school, in afwij-
king met het voorstel -van B. en W., die een
assistente wenschten te benoemen. Bij deze
stemming stemde wethouder Ba-kker voor de
onderwijzeres.
Het vermenigvuldigings-cijfer voor de be-
lasting werd onverand-erd op 18 o-ehand-
haafd.
28 Mei. Opening rijwielpad Franschman
Vlagduin.
22 Mei. 31 e Prov. Noord-Holl. Zendings-
feespte Bergen.
17 Juni. Het Hoornsche Muziekkorps,
opgericht in 1874 als korps van de schutterij
en in 1907 tot Stedelijk Muziekkorps gepro-
moveerd, opgeheven.
18 Juli. Inwijding van het R. K. retraite-
huvs aan den Loudelsweg.
w/uf Juc- ,HuId:«in£ ,van wijlen den heer
Willem Saal te Wognum.
u ^erLren wijst de subsidie voor
het R. K. lyceum af met 65 stemmen.
1 Aug. Het tweede en laatste deel van het
rijwielpad van de Franschman naar Bergen
aan Zee voltooid en geopend.
3 Aug. Bloemencorso te Bergen
avonds vuurwerk te Bergen aan Zee
den menschen. Schitterend gtelaagd.
7 Aug. Zomerfeest te Schoorl.
18 Aug. L. E. T. T. te Heiloo.
29 Aug Opening nieuw R. K. kolonie-
lu"s „St. Joseph te Egmond aan Zee.
24 Aug. De gemeenteraad van Groot
och6im€i besluit tot ssnkoop V3n het vroe-
gere raadhuis (een 17e eeuvvsch rechthuis),
dat thans als turfpakhuis in gebruik is.
2—10 Sept. Feestweek te Beverwijk ter
gelegenhei-d -van het 650-jarig bestaan als
marktplaats.
12 Sept. Nieuw
te Purmerend.
14 Sept. In het gezin van den heer Mooii
te Bergen is een drieling geboren.
21 Sept. Het Roode Kruis ziekenhuis te
Beverwijk geopend.
rL°a' wrliarig hestaan muziekcorps
herdacht 6" Groot"Schermer feestelijk
j°ch h>e heer K. Zijp Jr. herbenoemd
als burgemeester van Abbekerk.
7 Nov. Onthulling gedenksteen Wouter
.is op den 100-st-en geboortedag. De steen
is aangebracht in zijn boerderij Deutzen
Hofje te Beemster, thans behoorend aan de
Utrecht Va" de Duitsche BaIiJ'e te
pAu Laat®te vergadering van den
huis §emeente Heiloo in het oude raad-
14 Nov. Ged. Staten keuren goed een be-
sluitvan den gemeenteraad -van Heiloo
waarbij besloten was dat het bouwen in het
boseh alleen was toegestaan op perceelen
van minstens 5-000 M2 op o-n-derlingen af
s-tan-d van minstens 50 M.
20 Nov. In de herv. kerk te Monnikendam
^°n \Y/ena fen^ntI^Id ter aagedachtenis
van Wendelmoet Claesdochter, de eerste
vrouw, die (op 20 Nov. in 1527) om den
geioofswille 0p d-en brandstapel het leven liet
(op de Plaats te Den Haag)
hui5te Heii„;nwiwing ™n het nfc»we
veilingsgebouw geopend
17 Dec.
20 Dec.
Alkmaar.
21. Dec
men behaalde succes op een muziekconcours
31 Aug. Voor het eerst feesteiij-ke vierino-
van d-en verjaardag van de Koningin.
7 Sept. Officieele o-p-ening van het R -K
Lyceum.
i J1Tentoonstelling enz. vanwege de
bestaan afd. Alkmaar H. M. v. L.
8 Oct. Herdenking Alkmaar's ontzet.
14 en 15 O-ct. on-derwijs-conferentie ter be-
spreking van de aansluiting van het L O
bij het M. O.
30 Oct. D-e bloempjesdag ten bate van het
-r tl S',on s van den "Ned. Sig-aren-makers en
labaksbewerkersbond brengt 315.50 op.
21 Nov. Groote gladheid der wegen ten ge-
volge van ijzel. H-et au-toverkeer vooral op de
buitenwegen was vrijwel onmogelijk, en-kele
auto s geraakten te water. Persoonlijke onge-
I-uk'ken kwamen daarbij niet voor.
22 Nov. De collecte voor het Nation-aal
tenuis „Luctor et Emergo" brengt een be
drag van 137.30% op.
27 Nov Vlaggetjesdag van het Wit-Gele
Kruis. Opbrengst 344.3434.
3 Dec Met ingang van 1 Mei 1928 het
beiastingkant-oor voor de buiten-gem-eenten
opgeheven. Deze dienst wordt gevoegd bii het
kantoor Alkmaar. J
15 Dec Ged. Staten keuren het besluit
van het bestuur van den polder Schermeer
cm ook de polders I en III te electrificeeren
goed.
17 Opbrengst collecte Volksonder-
wij-s 190.
f an7^eiC' Opbrengst collecte paardenstal
S rP 8 to-ezegging van 100
20 Dec Prov. Staten verwerpen het ver
zoek om de Rijwie 1-padvereeniging „Noord
Kennemerland voor het rijwielpad Bergen
Bergen aan Zee 5000 subsidie te geven.
Omgeving
20 Jan. De Tuindersvereeniging „Vriie
Groep Tuinders" t-e Heiloo opgericht.
r, i u Ja,n- .Aanbesteding bouw nieuw Raad-
Upening Missietentoonstelling huis te Heiloo. Laagste inschrij-ver M van
Steeg aldaar met 23888; schilderwerk het
laagst J. Langendijk te A'kmaar 934.
Bezoek van ex-kroonprins Wilhelm van
Duitschlan-d a-an Wieringen.
2nFe.br'i Eerste-steenlegging van de nieu
we R. K. kerk te Heiloo.
8 Febr. In een vergadering na de biieen-
komst van L. i. D. te Heerhugowaard wordt
in principe besloten tot het oprichten van een
vereeniging voor ziekenhuis-verpleging.
13 Febr. 10-jarig bestaan dilettantenclub
„Ons Genoegen" te Schoorldam.
25 Febr. De gemeenteraad van Koedijk
besluit met 5—2 stemmen (Hart en Mulder)
tot opheffing van de vijfde leerkracht aan de
openbare school.
24 Febr. De afd. Witte Kruis te Noord-
Scharwoude besluit tot stichting van een bad-
huis.
23 Maart. Te Heiloo een rijvereeniging
opgericht. 6
24 Maart. De gemeenteraad van Broek
op Langendijk besluit bij de Kroon te protes-
teeren tegen het plaatsen van een tol op den
Twuijverweg, waartoe door Alkmaar op ad
vies van Sint-Pancras is besloten.
20 April. Eerste steenlegging voor het
Het beeld- dat de lan-dbouw over 1927
zien geeft is niet onver-deeld guns-tig, al tiW
wellicht in veeho-udersbedrijven de uitsla-J
beter zijn geweest dan in 1926. De scheme da'-
ling in a-en prijs - van Edamm-er kaas, hN
vleeschin voerverbod in Engeland en het
mond- en klauwzeer troffen in 1926 een be-
paala bccirijr -in bijna alle ond-erdeelen gelijk.
Dit verklaart in hoefdzaak de juist'hei-d van
onlangs gepubli-ceerde zeer ongunstige uit-
komsten over 1926. In mindere m-ate was dit
het g-evai op de Zui-d-Ho-llan-dische eilanden
waar een ge-m-engde bedrijfsvorm de risico
lets gunstiger had verdedd. Een bedrijf dat
meer dan met zuivelfabricage het geval is'
aan wereldmarktprijzen is gebonden^ n.l. de
graanteelt was de laatste jaren iets gun-stio-er
dan de zuivelbedrijv-en, ho-ewel het jaar 1997
De speeltuinvereeniging D. E.
8. koopt in de Tu-lpstraat een stuk grond
voor het ma-ken van een nieuwen speeltuin.
¥ai*ia
1 -ianL BHemen-dag van de afd. Alkmaar
van de Vereeniging tot bevordering van de
gezondheid in de grafische vakken. Op
brengst 2-08.85.
3 Jan. Banket'bakkerscursus geopend door
de afd. Alkmaar van den Ned. R. K. Bond
van bakkers, cacao-, chocolade en suiker-
werkers.
20 Febr.
in de Cadetten'schooT in aanwezigheid o.a.
van mgr. Schioppa, apostolisch internuntius
te Den Haag, mgr. Roqlens, apostolisch vi-
caris van den Opj>er-Congo en mgr. Buckx
apostolisch vicaris van Finland.
27 Febr Sluhing missietentoonstelling in
tegenwoordighejd o.a. van mgr. Njaradi, bis
schop van Praag.
16 Febr. Huldiging van den heer Elfring
als speler in het Ned. voetbal-elftal.
18 Febr. 150-jarig bestaan de „ExpedI-
tie P. Verwer, Wormerveer, beurtdienst
Zaanstreek—AlkmaarPurmerend".
16 Maart. Het eerste kievitsei gevonden
op land van R. Aamiraal te Heiloo.
18 Maart. Opening van de bloementen-
toonstelling in de Cadettenschool door d-en
Commissaris der Komngin 22 Mei Sluiting
door den heer W. Balk.
28 Maart. De eerste postelein aangevoerd
door Gebr. Noort te Heiloo.
7 April. Eerste aardbeien en spersieboo-
n-en aangevoerd op de veiling te Alkmaar.
5 April. Gedep. Staten keuren goed het
raadsbesluit tot aankoop van het Cadetten-
schoolcomplex.
8 April. 110-jarig bestaan firma M.
e-en te kort aan voldoende zonnewarm-te
en -hcht veel tel-eurstelling met het beschot
heeft opgeleverd. Vooral weinig r-eden tot
tevredenheia geeft de groentente-elt welke in
926 al zeer weinig loonend is geweest en in
'927 zeer heeft geleden door ziekten welke
mtiaerent zijn aan som-mige teelten. Boven-
dien vo-elt m-en hier pijnlijk de pogi-ngen van
and-ere land-en om eigen productie aan te
moedigen door midd-el van invo-errechten
^1{ e,en en ander valt op te maken dat het
m \,en landbouw nog niet in orde is.
Ni-eman-d zo-u kunnen zeggen dat de hoofd-
producten van den landhouw slechte priizen
op'brengen. Voor zuivel valt in 1927 zelfs een
versteviging te constateeren. Het sluiten van
oe rekemng is een kwestie van v-erhoudingen
en d-eze d-eugen niet op het oogenblik. In den
1-oop van den oorlog en enkele jaren daarna
zijn productiekosten gestegen maar produc-
tenprijzen nog meer. Dit maa-kte het maken
van flinke winsten mogelij-k, die echter niet
door alien zijn gemaakt en nog minder door
alien zijn vastgelegd.
Wij zitten thans in de tegenovergestelde
penode en zo-u-den daar wel uit willen De
pro.ducten-prijzen zijn, vergeleken bij den oor-
logstij-d, aanzienlij-k gedaald. Harder ae-
daald dan de productiekosten. Bij d-it alies
zijn de leefkosten, door b-ekende oorzaken ge-
weldag toegenomen. Nu zitten velen in last
Land koopen zoowel als pachten teg-en eer.
dalenden tijd maakt d-e menschen arm. De
kapitaaltjes worden aangesproken. Het bevo!-
kingsaccres speelt ook bij land- en tuinbo-uw
een fatale rol. Welgemeende waarschuwin-
gen om tegen te hoogen prijs land te koopen
of t-e pachten leiden tot heden practisch tot
w-einig resul-taat.
De to-ep-assing van verbeterde bedrijfs-
methodes maakt w-el scheid-ing tussc-heri her
d-ie het eerst of het laatst het s-ladhtoffer zul-*
len worden van die doodende concurrentie
maar veran-d-eren aan den afloop niets Even-
als in een vroegere crisis zal hier geduld
nood'ig zijn.
In-tussc-hen wordt door velen reikhalzend
uitgezien naar verbetering en d-en thans g--
bruikelijken w-eg ingeslagen om de organen
van openbaar bestuur aan te wijzen als be-
last met de taak verbetering te brengen in
net verbroken evenwieht bij economische ver
houdingen. Als gevolg van dezen aandrano
benoemde de minister van B. Z. en Landbouw 8
eene Staatscom-missie welke tot taak kriiot
een onderzoek in te stellen naar de wanver-
houdmg tusschen de huid-ige pro-ductenprii-
z-en en d-e voc-r die productie benoo-digde on-
kosten. Op motieven van ongeveer d-enzelfden
aard is aandrang uitgeo-efend op Ged. Staten
van N.-H. om over te gaan tot instelling van
eene commissie, die tot taak zo-u hebben om
mi-ddelen te beramen, hoe land- en tuinbouw
blijvend loonend zouden kunnen worden o-e-
maa-kt, waarbij tevens het consumentenbe-
lang te bezien. Aivorens tot het instellen van
eene commissie met zoo ver strekkende op-
dracht over te gaan, informeeren Ged. StaDn
bij d-e provrnciale Landtbouwmaatschappij-en
en boncten naar de t-e verwachten r-esultaten
van een dergelij-k onderzoek.
De formateur van d-e eerste com-missie, de
minister van B. Z. en L. heeft gewaarschuwd
geen al te hooge verwa-c-htingen van de in te
stellen commissie te m-oeten verwachten Ver-
moedelij-k zal een z-elfs voorzichtige waar-
schuwing wel het advies zijn dat tot Ged.
Staten in N.-H. wordt gericht.
Uit dez-e b-elangstelling in den landbo-uw
b ijikt wel de beteekenis welke de landbouw
als integreerend deel van de volkswelvaart
heett en het kan verheugen-d stemmen dat dit
b-uiten den landbouw begrepen wordt Hoe
voorzichtig men ook za-1 moeten zijn met de
resultaten van d-e overwegingen die hier het
gevolg van zullen zijn, toch kan het zijn nut
neoben,_omdat meerdere groepen in de maat
schappij in de gelegenheid en noodzakelijk-
hei-d komen het econom-isch verband van dt
maatschappij eens in zijn geheel te bezien.
Of de provin-cie Noord-Holland tot de in
stelling van zoodanige com-missie zal over-
nu Ugelijkertijd door de regeering de-
zelt-de stap is gedaan, moeten we afwachten
Dezer d-agen is de b-enoeming van de Staats"
commissie afg-ekomen en de samenstelling
geeft waarborg dat het vraagstuk van veler-
lei kant zal worden be-keken.
Uit het feit, dat de minister van B. Z.
en L. de behandeling van de pachtwet
met wil laten wa-chten op het werk- van de
Staatscommissie valt op te maken, dat geen
diep ingnjpend-e wijzigingen in de pachtwet
worden bedoeld. Be-ide vraagstukken schijnen
voorshands los van elkand-er te zullen wor
den behandeld. Voor d-en w-aarnemer is het
wel aaniokkelijk zich te wagen aan een voor-
spelling op welke mid-d-elen tot herstel van den
zieke de aandacht van het college van docto-
ren zal vallen. Wij booren reeds het betoog
om buitenlandsche bescherming tegen te
gaan met een stelsel van du-bbele of vechtta-
neven. Helpt in eenig geval de bedreiging,
dan is de zaak gewonnen. Helpt de bedrei
ging niet, dan gaat het retorsiem-iddel in uit-
voering en tref-t m-eestal een ander bedrijf of
an-dere groep. Dit m-iddel moet uiterst voor-
zichtig-d gehant-eerd- worden en zou anders
ontaard-en in een scherpen strijd tusschen
onze binnenlandsche bedrijven over de
vraag wie hier de taak van hamer an wie die
van aamo-Deld zal vervnllen.
Uit anderen hoek zal een po-g-ing gehoord
worden om den bod-em op een of andere wijze
ter besch-i-kking van d-en gebruik-er te brengen
mei waarborging van een z-eker b-estaansmi-
nim-u-m. Een van de hier bestaan-de moeielijk-
heden is de prijsvorm-ing van artikeien welke
wij voor export produceer-en. De p-o-ging van
Zwitserland om den zuivelbereider een ex-
portp-rijs te waarb-orgen is hopeloos fout ce-
loopen, omdat geen Staats- of Bonds-kas "le
gevolgen van een scherpe prijsdaling van
exportartikelen kan uit-houden. Wordt reeds
hierdoor het waarborgen van bestaansmini-
ma b-ezwarend, des te m-eer .is dit het geval
als, met het waarborgen van zekere prijzen,
net zoeken naar gewijzigde cultures, in ver
band met buitenlandsche behoeften, zou op-
houd-en en daard-oor ook het behoud in 4-
vaar ko-mt y-an die energie welke noodio^is
om zooal niet bij,andere volken voaruit dan
toch op minstens hetzelfde peil van ontwikke-
ling te blijven.
Zouden gen-oem-de bezwaren al ten deel®
kunnen word-c-n wegg-enomen dan blijft nog
3 vraagstuk van de bevolkingstoena-
me Het zou wel gemakkelijk zijn, door om-
zet mg van land- in tuinbouwbed-rijven, aan
meer handen arbeid te ^even. Aangezien ar-
bei-d eerst waa-rde krij-gt als die loonend is,
moet men beden-ken dat uitbreidin-g van de
m-eer intensi-eve b-ed-rijven als tuinbouw eerst
d-an gemotiveerd is, als de export d-aaraan
evenred-ig wil toenemen. Naar die zijde li-r-
gen grenzen, die men nie-t ongestraft man te
buiten gaan. Wij- moet-en aan de wijsheid van
cfe commissie over laten of zdj ten deze een
regelend ingrij-pen mogelij-k acht. Blijkt meer
dere intensiveering van bepaalde bedrijven
ongewenscht, dan blijkt, dat in Nederland een
grooter aantal menschen een boterham zoe
ken dan er opged-iend kan worden. Dan blijkt
er e-en aantal overcompleet. Bij steeds meer-
d-eren vestig-t zifch de overtuiging, dat in goed
ondernomen emigratie een deel van de oplos-
sing der m-oeilijkheden kan worden gevond-en.
oor dit standpunt is in de Staatscommissie
ong-etwijfeld een groote meerderheid. Als de
verschillende figpren hun politieke plichten
in de com-m-issie hebben vervuld, dan zullen
meerderen tot practisch resultaat met elkan
d-er kunnen komen bij het voorbereiden van
em-igratie. Men kieze daarvoor echter die
menschen welke arbeid niet als straf beschou-
wen. Over een ander vraagstuk zal in de
Staatscommissie wel al-geheele eenstemmio-.
heid hcerschen, n.l. over d-e wenschelijk-hefd
om door mid-del van onderwijs en voorlich-
tinsr alle beschik-bare kennis binnen het be-
van de landbouwj-eugd te brengen. Men
denke niet dat hierdoor d-e concurrentie af-
neemt, integepdeel ze neemt toe en wordt hevi-
ger. Maar we kunnen, straffeloos, niet blijven
staan waar ,we zijn. Ook onz-e buitenlandsche
concurrentie gaan door. Ten slotte is er nog
de groote kans dat d-e patient genoeg levens-
kracht bezit om te genezen ondanksde be-
langstelling van zijne doktor-en.
De landbouw bezit in zi-ch zelf krachten
genoeg om te trachten naar herstel van ver
broken evenwieht door middel van natuurlij-ke
middelen. H-ier valt te denken aan veel inten-
siever gebruik van den bodem door de uitvin-
dmg van goedkoopere stikstofverbindingen
on-twatering van den bod-em, bestrijding van
ziekten bij dier en gewas en oo-k aan emigra-
Alle voorlichting die Staat en provincie.
hierbij kunnen geven moet dankbaar geac-
cepteerd worden,
St. 31 Dec. '2-7.
O. d. B. Dz.
te
door i _i j
