DAOBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. S. KROM. Barnes en lleeren! Buitenland voor stoomen en verven. No. 8. Di( Mimmer besfaaf oit 2 bfaden. Honderd dertigste Jaargang 1928 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagen, uitgegeven. AbonnemenSsprijs bij vooruitbetaling per 3 maandeo voor Alkaaar 2.— franco door bet geheele Rijb /2.50. Afzonderlijke en bewtysmmiiners 5 cents. PRUS DER OEWONE ADVERTENTI&Nt Per regel /0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaaternfmffe. Brieven franco aan de N. V, Boek- en Handelsdrubkerij vjh HFRMs €0»fM ft Kffli Voordam C9. Dir«c4euri O, H, KRAK. DIW§»A» DaijeBijksch @v@pzicht. 1MERIKA EN NICARAGUA. Financieele, economische en po- litieke belangen. De democra- tische proteslen. Midden-Amerika weet den laatsten tijd tfel de aandacht op zich gevestigd te hou- den! Zoowel de troebelen in Mexico als die in het kleine staatje Nicaragua brengen her- haaldelijk beroering te weeg en zulks voornamelijk niet om den omvang dezer on- geregeldheden, als wel om de gewichtige kwesties, die daarbij in 't spel zijn. Ten aanzien van Mexico is de attractie, dat men daar van een eenvoudig burgeroorlogje weinig minder dan een Katholiek-liberalen godsdienstkrijg gemaakt heeft. In Nicaragua echter is het een geheel andere omstan- digheid, die de gelukkig niet ernstige bot- singen belangrijk worden doet. Reeds in 1927 grepen de Vereenigde Staten krachtdadig in bij de Nicaraguaansche oc- geregeldheden. Thans, een jaar later, heeft w-ederom een interventie plaats, die niet al- leen in Nicaragua, doch ook in bepaalde Amerikaansche kringen groote verontwaar- diging wefct. Waarin vindt deze inmenging haar oor- zaak? Het is algemeen bekend, dat het niet alleen economische en financieele beiangen van de Amerikaansche bankiers en kooplieden wa- ren, die de Amerikaansche regeering aanlei- ding geven tot haar interventie in de poli tieke twisten in Nicaragua. Het ging hierbij ook om de bestherming van het Panama- kanaal, de militaire beveiliging, doch ook be- veiliging in anderen zin. Want Nicaragua biedt een uitnemende gelegenheid voor een kanaalaanleg ter verbinding van den Atlan- tischen en Stillen Oceaan en lange jaren is dan ook Nicaragua een duchtig mededin- ger van Panama geweest wat de plannen be- treft voor een interoceanische verbinding, die voor het verkeer tusschen de beide Ameri kaansche kusten den kostbaren en gevaar- lijken omweg om Kaap Hoorn onnoodig zou maken. Ten slode won Panama het pleit, maar het denkbeeld van een interoceanische verbinding door Nicaragua is volstrekt niet van de baan en het is duidelijk, dat de Ver eenigde Staten widen voorkomen, dat door een ander dan zij zelven ooit zulk een kanaal- verbinding zou tot stand komen. De Amerikaansche invloed moet dus in Nicaragua worden bevestigd. En reeds sedert 1911 hadden de Vereenigde Staten in Nicaragua een kleine troepenmacht, die had toe te zien, dat in dit aan politieken strijd en revoluties zoo rijke land geen machthebbers aan het bewind zouden komen, die voor an dere dan Amerikaansche invloeden toegan- kelijk zouden zijn. Telef.nr. Adtnfnfsfrafie 3, Telcfoonnr, Redactie 33. Fostgiro 37060, Hoofdredacteuri Tj. N, ADEMA. lO JANUARI Veertien jaar lang bleef deze troepen macht in Nicaragua: eerst in 1925 besloten de Vereenigde Staten tot terugroeping van hun legertje. Lang mocht de vreugde der Nicaraguanes echter niet duren, want nieuwe binnenland- sche moeilijkheden maakten in het einde van 1926 en het begin van 1927 interventie op- nieuw in het belang van de Noord-Ameri- kanen noodzakelijk. De troebelen werden onderdrukt. De rust keerde terug, naar het leek voor langen duur Eenige weken geleden heeft de liberale leider, generaal Sandino, gesteund door een omvangrijke groep aanhangers, het zwaard weer opgenomen. Noord-Amerikaansche be langen werden geschaad met het resul- taat dat Washington zijn mariniers er op uit heeft gestuurd om door krachtige maatrege- Jen den normalen toestand ten spoed-igste te herstellen. Wij schreven hierboven, dat in bepaalde Amerikaansche kringen deze interventie ffroote verontwaardiging gewekt heeft. Wij doelden op de democratische partij. De verkiezingen staan in de Vereenigde Staten voor de deur en het wordt voor de verschillende politieke bonden dus zoo zach'tjes aan tijd naar propaganda-materiaal uit te kijken. Als zoodanig werd het Nicara- guaansch conflict met beide handen door de democraten aangegrepen! Zij beweren niets meer of minder, dan dat de regeering de gro-ndwet heeft geschonden, door zich in een ooriog te begeven zonder voorafgaande oor- logsverklaring en betoogen met veel mis- baar dat het ingrijpen niet dient tot herstel van den goeden gang van zaken in Nicara gua, doch louter om dezen staat tot een Noordelijk protectoraat om te vormen. ten bewering, die vermoedelijk meer dan een kern van waarheid bevat! Verandering zullen de democratische pro testen echter wel niet brengen. Indachtig aan de bespreking over het anti- m?ij sver<lra^ met Frankrijk haalde het nbid. terecht dezer dagen de geschillen in Nicaragua aan als een voorbeeid van de bin- nenlandsche aangeiegc-nheden, waarin Ame- nka zich volkomen vrij wil zien gelaten! CHINA. DE BURGEROORLOG. Een bestand. De papitie van Tsjang Kai Sjek. Uit Peking wordt aan de „Times" ge- meld, dat de premier heeft verklaard, dat de Ankoeotsjoen (de Noordelijke bondgenoo- ten) en de troepen uit Sjansi overeen zijn gekomen, een bestand aan te gaan als in- leiding voor het openen van besprekfugen over de politieke kwesties, die hangende zijn. Indien beide partij en to t over eenstemming komen en vrede sluiten, zou daardoor de positie van het Noorden tegenover de Natio- nalisten natuurlijk aanzieniijk versterkt wor den. Intusschen heeft Tsjang Kai Sjek de post van opperbevelbebber van de Nationalist! sche troepen op zich genomen en verklaard, dat zijn eenig doel is, de campagne tegen het Noorden voort te zetten, bij de voltooiing waarvan hij zou aftreden. Men vraagt zich af, waaraan Tsjang zijn henoeming ont- leent, daar het speciale comite van de Koeo- mintang, waaraan de regeering van Nan king haar ontstaan te danken heeft, ontbon- den is en de toekomstige politick afhangt van de besluiten van de plenaire zitting van het partijbestuur, welke op 10 Januari is vastgesteld. Het is echter de vraag, dr. Tsjang Kai Sjek het opperbevelhebberschap op zi.cn neemt met de oprechte goedkeuring van de voornaamste nationalistische bevelhebbers, in welk geval een gecombineerde beweging tegen het noorden na cen behoorlijke uit- rusting van de legers spoedig een beslissing zou forceeren. Indien anderzijds Tsjang slechts zijn eigen groep vertegenwoordigt, kan hij niet veel uicvoeren uit vrees voor ge- beurlijkheden in zijn achterhoede Op het oogenblik zijn er volgens dem cor respondent van de „Times" teekenen die er op wijzen, dat Hoepeh en Hoenan eenerzijds, en Kwangsi en Kwangtoeng anderzijdis, in cqmbinatie of afzonderlijk, streven naar de feitelijke onafhankeliikheid van Nanking, daar de betrokken bevelhebbers niet den wensch hebben bij te dragen tot de verheer- lijking van Tsjang aKi Sjek door hem te steunen. waarin Zondagochtend en ontploffing heeft plaats gehad,, den consul-generaal Robert Weingartner gearresteerd wegens dood door schuld en tevens wegens misdaad en over- treding van de wet op de ontplofbare stof- fen. Het bergingswerk op de plaats van het ongeluk in Dahlem is beeindigdop de plaats van de ramp in de Landsberger-Allee heeft de bra-ndweer Maandag eveneens het ber gingswerk voltooid. DUITSCHLAND. DE TWEEDE ONTPLOFFING TE BERLIJN. Een gevaarlijke onderneming. De ontploffing, die Zondagochtend te Ber- lijn-Dahlem heeft plaats gehad, heeft heel wat meer opschudding verwekt, dan die welke enkele dagen eerder in de Landsber- ger Allee heeft plaats gehad. Het is een won der, dat slechts twee menschen er het leven bij hebben gelaten. In den kelder van de villa die gedeeitelijk werd verwoest, zijn namelijk niet minder dan negen vaten ontplofbare stof- fen gevonden. Indien deze vaten waren ont- ploft, zou een groot deel van Dahlen en het nabij gelegen Schmargendorf in de lucht zijn gevlogen. De autoriteiten waren door de be- woners, die een laboratorium in de villa hadden, niet op de hoogte gesteld van de aanwezigheid van deze hoogst gevaarlijke stoffen; ze hadden alleen vergunning om in het huis een laboratorium in te ricbten voor de vervaardiging van cosmetische producten. Het parket heeft terstond het onderzoek geopend. Hierbij bleek, dat het personeel niet het minste vermoeden had van wat in het laboratorium werd gedaan. Men had vroeger wel eens een kleine ontploffing in het laboratorium gehoord en ook was eens een deksel van een ijzeren kachel afgevlogen, nadat een knecht een stuk watten, gedrenkt in een onbekende vloeistof er in had gestopt maar aan deze feiten had men niet veel aan dacht geschonken, daar geenerlei schade werd berokkend Weingartner, wiens compagnon en zwa- ger bij de ramp werd gedood, bekende, dat af en toe proefnemingen met verschillende ontplofbare stoffen werden genomen. Dit was noodig voor de vervaardiging van sig- nalen, die men in opdracht van de spoorweg- maatschappij vervaardigde. Deze signalen zijn capsules die, indien door het een of andere toeval een wissel niet werkte, met een luiden k-nal ontploften als de trein er over heen rijdt. Uit het onderzoek is gebleken, dat de ont ploffing veroorzaakt werd door knalkwik- zilver, op welke wijze is echter nog niet ge bleken. Stammer was een koopman, die uit liefhebberij aan scheikunde deed en hierbij eenige belangrijke resultaten had kunnen boeken. Voor den ooriog was hij antiquair en tevens had hij te Feiten een fabriek voor conserven, die hij later tot een vuurvyerk- fabriek Het ombouwen. Ongeveer een half jaar geleden had hij met zijn zwager de villa te Dahlem betrokken. De mede-eiegenaar van de villa gearresteerd. De crimineele politic heeft den mede- eigenaar van de villa in Berlijn-Dahlem, NAAR DEN EE NHE IDS STAAT. De D.-natlonale Volkspartij vodr een personeele unie tusschen Pruisen en het Rljk. Het Duitsche-nationale persbureau schrijft in verband met den „Bund zur Erneuerung des Reiches": De Duitsch-nationale Volkspartij heet der, oproep van den „Bund zur Erneuerung des Reiches" welkom! als een nieuwe bijdrage voor de oplossing van deze dringendste aller nationale vraagstukken. Als kern van de toe- lichtingen van dr. Luther van het program van den Bond is het uit den weg ruimen van het naast elkaar bestaan der centrale bestu- ren van het rijk en Pruisen te beschouwen. Als uitweg uit dit dualisme heeft de Duitsch- nationale Volkspartij een personeele unie tus schen den rijikspresident en den Pruisischen staatspresiden't, zoowel als tusschen de amb- ten van Pruisisch ministerpresident en van rij'ksi.anselier voorgesteld. De Duitsdh-nationale partij zal op de a s. cqnferentie van minister-presidenten aan al die voorstellen steun verleenen, die als weg- bereiders voor het groote doel kunnen worden beschouwd. Zij zal tegen geen enkele voorstel zijn, dat geschikt lijkt am volk en staat nauwer aan- een te binden gn den, door de geschiedenis beproefden, staatsvorm als levend organisme zich te laten ontwikkelen. HET GE'SCHIL IN DE M'ETAAL- INDUSTRIE. Overeenstemming te Bochum. 'Het bestuur van den Bochumer patroons bond in de metaalnijverheid heeft gister na nogmaals twee uur onderhandelen met de vertegenwoordigers der werklieden goed ge vonden om met ingang van Dinsdag de werk- tijdregeling in te voeren die door de scheids- rechterlijke uitspraak vastgesteld was. EEN JAAR PROCES-BARMAT. Prettige statistiek voor de belasting- betalers. Gister was het een jaar geleden dat het proces-Barmat in openbare zitting bijeen, na wee jaar instructie en nevenprocessen. De redhtbank heeft 157 dagen aan de behande- ling besteed; de acten beslaan 70 folio ban- den en ruim duizend losse stukken, die tesa- men 2800 gedrukte bladzijden omvatten. De aanklacht omvat 648 bladzijden en er zijn 59 rapporten van zwaar betaalde deskundigen ingeleverd. De kosten, die geheel voor reke- ning van den staat komen, bedragen tot nu toe tusschen de 230 en 260 duizend mark. HET ARTIKEL IN HET JOURNAL. Blum treedt af als voorzitter der buitenl. persvereeniging. Georges Blum is afgetreden als voorzitter der buitenlandsche persvereeniging. In een brief aan het bestuur motiveert hij zijn stap. Hij zegt te hebben gehandeld in het bewustzijn, daarmede de vereeniging een dienst te hebben bewezen, „overeenkomstig de door mij steeds nagestreefde nauwe samen- werking met de hooge instanties in het rijk en de landen, en de verzoening der volken." BELGIe. DE ECONOMISCHE ONDER- HANDELINGEN MET FRANKRIJK. In een slop. De ministerraad heeft Maandagmiddag een langdurige bespreking gehouden over den stand der onderhandelingen met Frankrijk voor het sluiten van een economische over- eenkomst waaromtrent men op zekere punten overeenstemming bereikt heeft, maar waar omtrent de onderhandelingen op verscheidene andere, zeer belangrijke punten voor den Bel- gisch en han del en In dustrie in een slop ge- raakt zijn. Men heeft nu besloten tot de sa- menstelling van een Belgische commissie voor de studie der maatregelen en middelen welke kunnen worden aangewend om toch nog tot een bevredigende oplossinig te komen. In deze commissie zullen zitting hebben minister- president Jaspar en de ministers van finan cier buitenlandsche zaken, llandbouw en In dustrie. EERHER8TEL VAN MEROORDEELDE OUD-STRIJDERS. De speciale commissie, belast met het on derzoek der door veroordeelde oud-strijders ingediende verzoeken om eerherstel, heeft. naar onze correspondent te Brussel meldt', ongeveer 7100 gewezen frontsoldaten, die hun recht op de zoogenaamde dotatie en frontstrepenrente, wegens desertie, hadden verloren, weer in hun recht hersteld. Er moe- ten nog 846 dossiers worden onderzocht. In 1837 gevallen werd het verzoek om eerher stel afgewezen. ENGELAND. DE OVERSTROOMINGEN TE LONDEN. De oorzaak, maatregelen tegen een yolgende keer, de schade en de leniging daarvan. Lord Desborough, voorzitter van de missie voor toezicht cp de Theems, heeft gis- teren verklaard, dat de overstroomingen het gevolg zijn geweest van een springvloed in de Ncordzee, die het wateroppervlak in de zee zoodanig deed stijgen, dat het water aan de Theems eenvoudig teruggedrongen werd; daardoor werd Londen van twee tegengestel- de zijden bedreigd, het afloopende water van den bovenloop der rivieren en het inkomende van de Noordzee. Door dezen drang van beide zijden werd de rivier te Londen zoo plotseling omhoog gedreven dat de autoritei ten het gevaar pas bemerkten, toen het reeds te laat was. Sprekende over de maatregelen, die zull'len genomen worden om een herhaling te voorko men, zei lord Desborough, dat volgens hem het beste middel was om van Tilbury tot Gravesend een dam langs de Theems te bou- wen, met hier en daar openingen. Aangaande de bij den eersten schrik in de pers geuite wensch naar een commissie van onderzoek nopens de schuldvraag, merkte men gisteren reed's van bezadigde zijde op, dat op geen en- kel departement of stedelijk college de schuld kan worden afgeschoven en dat een commissie op zijn hoogst eenige preventieve maatregelen tegen herhaling in de toekomst zou kunnen beramen. De lord-mayor heeft een vergadering met de mayors van de betreffende dis trie ten ge houden en zoowel in de city als in de betref fende districten zijn inschrijvingen geopend. Er is 5000 onmiddellijk noodig, want er zijn ongeveer 500 huizen onbewoonbaar ge- worden, terwijl ve!e honderden andere min of meer schade hebben geleden. Het Westmin- sterfonds bedraagt reeds 4000, waartoe ook, behalve de koning en de koningin, de hertog en hertcgin van York en de prins van Wales hebben bijgedragen. Geschiedkundigen verklaren, dat de laatsU overstrooming van den Theems, die verge- leken kan worden met die, welke Zaterdag plaats had, ongeveer zeven eeuwen geleden voorkwam in 1325. Zondag hadden ook langs de Oostkust van Engeland abnormale getijen plaats, die alles overtroffen wat het thans levende geslachf zich herinneren kan. Heele kolonies strand- hutten, die in den zomer door vacantiegan- gers te Frinton, Walton-on-Naze en in andere zomervacantieverblijven werden gebruikt, werden in zee gespoeld. De werven te Roches ter en Chatham en de spoorwegen tusschen Colchester en Clacton werden beschadigd. HONGARIJE. DE WAPEN-SMOKKELARIJ. Ingrijpen van socialistische par- tijen in het buitenland. De socialistische groep uit het Fransche parlement heeft besloten om aan de socialisti sche partijen van Tsjecho-Slowakije en van Zuid-Slavie inlidhtingen te vragen over het binnensmokkelen van Italiaansche wapenen in Hongarije. Als deze partijen vinden dat hun regeeringen niet krachtdadig genoeg opireden, dan zal de Fransche groep in de Kamer aan Briand een vraag stellen en als zijn antwoord niet bevredigend is, zal er een interpellatie worden aangevraagd, omdat men anders vreest, dat, wegens het verlangen om Mussolini's lichtge- raaktheid te ontzien, de diplomatic er de voor- keur aan zal geven om de zaak in den doof- pot te stoppen na enkele stappen te Boeda- pest door afgevaardigden van den Volken- bond Men twijfelt er hier aan of de mogendheden der Kleine Entente wel solidair zijn in deze kwestie van de clandestiene bewapening van Hongarije door middel van Italie, want Roe- menie, dat de tegemoetkomendheden van Mussolini heeft aanvaard voor een begunsti ging van zijn Balkanpolitiek, zou eveneens zijn goede diensten hebben aanvaard voor een verzoening met Hongarije. De betrekkingen tusschen Hongarije en Ita lie schijnen zeer verdacht te zijn, maar het in cident betreffende den invoer van het wapen- tuig al te tragisch te nemen, zou het gevaar met zich brengen nieuwe moeilijkheden te scheppen, inplaats van de reeds bestaande verwikkelingen uit den weg te ruimen. Oeen onderzoek der Kleine En tente ter plaatse. Naar aanleiding van het bericht van de Parijsche „Matin", dat vertegenwoordigers van de Kleine Entente ter plaatse een onder zoek instellen inzake d'e aangelegenheid der aan de Oostenrijksch-Hongaarsche grens aangehouden wapenleveringen, wordt van bevoegde zijde opgemerkt, dat, voorzooverre men onder ter plaatse St. Gotthardt verstaat, vastgesteld kan wor den, dat geen ver tegen- Profiteert nu van de GEWELDIG8 TIJDELIJKE PRIJSVERMINDERING woordigers van de Kleine Entente een onder. zoek te Szent-Gotthardt instellen, waartoe zij ook geen recht zouden hebben. ITALIC. HET ITALIAANSCH-JOEGOSLAVISCH VERDRAG. Het vriendschapsverdrag tusschen Italifi en Joegaslavie, dat op 27 Juni 1924 te Ro me geteekend werd, is met zes maanden ver- langd, hetgeen beschouwd wordt als eeni gunstig teeken voor de verstandhouding tusschen beide landen. RUSLAND. DEPORTATIE VAN LEDEN DER OPPOSITIE. Volgens het Berl. Tageblatt zullen ook Trot ski en Zinowjef binnenkort naar Siberie gaan. De Russische staatspolitie heeft besloten een aantal bekende persoonlijkheden uit oppo- sitioneele kringen te verbannen. Dertig der meeste op den voorgrond tredend'e leden van de oppositie hebben bevel ontvangen te ver- trekken, het oord hunner bestemming is niet bekend. Vast staat alleen dat ze zich naar Aziatisch Rusland, in de streek tusschen Ar changel en Midden-Azie. zullen moeten bege ven. Volgens den correspondent van het Ta geblatt zou men thans ten stelligste op de de- portatie van Tro.tski en Radek en de boetva«B- aige Kamenjef en Zinowjef en anderen kun nen rekenen. Men heeft getracht de deportatie onder flen dekmantel van „partijarbeid" door te voeren, hoewel de genoemde personen niet eens meer tot de partij behooren. Op welke wijze de leiders van de oppositie zullen wor den behandeld, blijkt wel hieruit, dat het in de bedoeling ligt ze naar Wiatka en op een afstand van 500 K.M. van een spoorweg- station te brengen. Op de lijst der gedeporteerden fungeeren de namen van Sebriakof, die belangrijke dien sten heeft bewezen bij het aanknoopen van oeconomische betrekkingen tusschen de Sow- jet-unie en de Ver. Staten, Smilga die een lei- dende rol heeft gespeeld in het oosten der Sowjet-Unie, de schrijver Sossnowski, die dapper eritiek op het Sowjetleven heeft uit. geoefend en een paar journalisten. Tenslotte wordt ook Beloborodof, gewezen tsaristisch" minister van binnenlandsche zaken, gedepor-- teerd. AFRIKA. SLAAPZIEKTE IN AFRIKA. Middel tegen de kwaal ontdekl? Uit den Congo teruggekeerde reizigers dee- len mede, dat mr. Graham Louw, verbonden aan den geneeskundigen dienst van Uganda, die drie jaar bezig is geweest met een onder zoek naar de slaapziekte en 800 aan die ziek- te lijdende personen heeft behandeld, meent een geneesmiddel tegen de kwaal te hebben gevonden. Ten Zuiden van de Tanganyika eischt de ziekte nog vele slachtoffers. De re geering van Uganda heeft 30 geneesheeren aangestelld, die uitsluitend deze kwaal moeten bestrijden, waardoor nog een groot deel der bevolking ten grave wordt gesleept. KORTE BERICHTEN. Zaterdagmiddag beschoten rebellen in Nicaragua vliegmachines, die uit Quilali terugkeerden met mariniers, die in de gevech- ten met de rebellen onder generaal Sandino gewond werden. De machines werden niet ge- troffen, doch wel werden zij gedwongen om hoog te vliegen. Een luchtvaartmissie, die zich van Kaap Jubi naar Port Etienne begaf, vernam dat de Spaansche gouverneur Barnol door dissiden- te Mooren op een K.M. van het fort werd' aangerand. Zijn chauffeur werd gedood. Op een straatweg tusschen Griesbach' en Reutern is een autobus, op weg naar Pas- sau tengevolge van de gladheid van den weg geslipt en naar beneden gestort. Van de negen passagiers werden twee ernstig en zes hcht gewond. Ook de chauffeur kreeg lichte kwetsuren. De betrokken Russische regeeringscom- missie heeft besloten van 15 dezer af een werkdag van zeven en een kwart uur in te voeren in de groote textielbedrijven, waar in drie ploegen gewerkt zal worden. Daardoor zullen 17'000 arbeiders meer aan het werk gesteld worden. Een republikeinsch-democratiscfi lid van het Amerikaansche Representantenhuis heeft een wetsontwerp ingediend tot het ver- bieden van alle immigratie voor den duur van zeven jaar, met uitzondering van seizoen-ar- beiders uit Mexico en Canada ALKMAARSCHE GOURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1