DAOBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het is geweldlg S. KROM. Honderd dertigste Jaargang de tijdelijke prijsvermindering voor Stoomen en Verven by No. it DJf ntfmmey besfaat all "3 "bladen. 1928 Deze Courant wordl ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaiing per 3 maanden voor Alkaaar /2m—franco door let geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en bewtysnatnmers 5 cents. PRUS DER OEWONE ADVERTENTlfiNt Per regel /0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar ptaatsrnfffllA Brteven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h G08TSR ft M# Voordaro C9. Dfc»*4eur« O. ti. KRAK. VRIJUAG Telef.nr. Admfnlstrafle 3. Telefoonnr. Redactse 33. Pos giro 37660. Hoofdredacteuri Tj. N, ADEMA. Dageiijksch overzichi. DE HONGAARSCHE KONINGS KWESTIE. In het duizendjarige rijk der Hongaren blijft de koningskwestie, meer dan in eenige andere jonge republiek, in het middclpunt der belangstelling staan. Men weet, dat overigens velen Hongarije adsoluut niet als een repu bliek beschouwen, doch als een koningrijk, dat slechts gedurende de.minderjarigheid van Otto, den zoon van den in ballingschap ge- storven Carl, een min of meer republikein- schen vorm heeft aagenomen. Het vercnent in dit verband de aandach:, dac Horthy niet den titel „president" draagt, zooals toch in een republiek gebruikelijk is, doch zich eenvoudig „rijksbestuurdter" laat noemen. Hoezeer men zich bezig houdt met de koningskwestie moge blijken uit een polemiek, dieontstaan is tusschen den oud-minister Ber- zeviczy eenerzijds en de graven Andrassy en Apponyi anderzijds, eveneens oud-ministers Deze staatsliedten zijn het er alle drie hart- roerend over eens, dat er maar een wettige koning van Hongarije bestaat: n.l. Otto Maar feitelijk is dit dan ook wel het eenige punt, waarin deze gevoelsovereenstemming aanwe- zig is, want voornamelijk over de kwestie, of in een herstel der Hongaarsche monarchie ook Oostenrijk betrokken dient te worden, loopen de meenigen hemelsbreed uiteen. Berzeviczy staat op het standpunt, dat de jonge koning eerst dan den troon zijner vade- ren zal mogen innemen, wanneer hij van te- voren van al zijn aanspraken op de Oosten- rijksche gedeelten der vroegere monarchie af- stand doet, aangezien Berzeviczy in geen ge- val nog eens de proef zou willen nemen met een samengaan met Oostenrijk. Daar zulk een invloedrijk lid der regeeringspartij als het parlementslid Jeno von Karafiath, van wie'n men tot dusverre niet wist dat hij legitimist was, zich gehaast heeft zijn instemming met het standpunt van Berzeviczy te betuigen, ge- lOoft men in vele kringen, dat het artikel van den oud-minister een proefballonnetje van de zijde der regeering was, om te trachten de legitimisten uit den hoek te laten komen. Inderdaad hebben deze hun veilig hoekje verlaten! Zoowel Apponyi als Andrassy ver- klaren de eisch aan Otto onredelijk en oor- deelen dat men van den monarch-in-spe een dergelijk gebrek aan pieteit tegenover zijn Oostenrijksche aanhangers niet mag vergen en al evenmin een breken met zijn familie- tradities. Zeer terecht betoogen zij verder, dat een opgaan van Oostenrijk in het Duitsche rijk, waardoor Hongarije direct aan dit groote rijic zou komen te grenzen, zeer zeker niet in het belang van Hongarije was; ter afwering van deze mogelijkheid is h. i. slechts te hopen, dat de wensch naar een herstel der oude monar chie in Oostenrijk blijft voortbestaan. Het is de vraag intusschen, of Andrassy en Apponyi aan de zaak der koningsgezinden voordeel doen, door hun uitingen. Men mag niet uit het oog verliezen, dat allereerst de politick onrijpe massa, di slechts uit gevoelsoverwegingen voor een koning is absoluut zich keert tegen ieder denk- beeld van aansluiting bij Oostenrijk, en daar- naast, dat de Oostenrijkers geheel anders dan een groot deel der Hongaren er wejnig op gesteld zijn opnieuw door een Habsburger te worden geregeerd. Of aan de monarchistische beweging door een polemiek, waarbij monarchistische voor- mannen op aansluiting bij Oostenrijk aan- dringen, dus voordeel wordt gedaan, mag be twijfelbaar worden genoemd. Noch in Oostenrijk, noch in Hongarije kan het herstel van de monarchie echter binnen afzienbaren tijd tegemoet worden gezien En feitelijk is dus al dit Hongaarsche geredeka- vel volkomen nutteloos. Voorloopig moet men volstaan met het bou iven van luchtkasteelen en afwachten wat d- hjd er van zal sparen. 13 JANITAKI I offers zijn kapitalisten, grootlandbezitters, kooplieden, dorpsnotabelen en alien, die ver- dacht worden van gebrek aan communistische sympafhieen. Alle sporen van het privaat be- zit worden vernietigd. MUNITIE UIT EUROPA. Maar niet via Hamburg Het blad „Ohina Sphere" te Tsingtao heeft het bericht verspreid dat het Noorsche stoom- schip „Skule", komende van Hamburg, een groote lading oorlogsmateriaal naar Tsjing tao had gebracht. Een officieel onderzoek te Hamburg heeft aan het licht gebracht, dat de „Skule" op 19 October 1927 uit Oslo vertrokken is en noch voor noch gedurende de reis Hamburg aan deed. DUITSCHI AND. ONTPLOFFING AAN BOORD. Wele gewonden, enkele vermisteri. Te Hamburg heeft op een motorbarkas, waarop zich 90 sjouwerlieden bevonden, een ontploffing plaats gehad Een groot aantal der mannen sprong over boord, zij konden bijna alien door andere vaartuigen worden opgepikt; 35 hunner werden min of meer ern- stig gekwetst, enkelen worden nog vermisl. De barkas is totaal verbrand. HET GEHEIM VAN DAHLEM. Oeen zelfmoord van Stammer. Geheel onverwacht verscheen Woensdag een gerechtelijke commissie van onderzoek op de plaats van de ontploffingsramp te Dah- lem. Het opruimingswerk is geeindigd en er is verlof gegeven tot den wederopbouw. Aanleiding tot het verschijnen der commis sie gaf het gerucht, dat de ontploffing ver band stond met den zelfmoord van Stammer. Er werd nogmaals een nauwkeurig onderzoek inigesteld, dat leidde tot de conclusie, dat er van zelfmoord van Stammer geen sprake is. Weingartner, de eigenaar der villa, die zich nog steeds in hechtenis bevindt, blijft, bij zijn verklari-ng, dat hij zijn zwager bij herha- ling had aangespoord de ontploffingsmidde- len uit den kelder te verwijderen, waaraan Stammer niet voldeed, hetgeen herhaaldelijk aanleiding gaf tot scherpe' woordenwisselin- gen. DE VLUCHT VAN WILHELM II. Onthullingen van Scheidemann wat eraan vooraf is gegaan. Scheidemann die in 1918, voor het uitbre- ken van de revolutie, kejzerrijk staatssecreta- ris is geweest, publiceert in de Sozialistische Pressedienst bijzonderheden over de rol die een Ned'erlandsche generaal zou hebben ge- speeld in het groote hoofdkwartier. Scheide mann herinnert er aan dat prins Max von Bad'en tevergeefs had getracht den keizer te bewegen afstand te doen van den troon en vervolgens hem te bewegen te Berlijn te blij- ven. Scheidemann wijst erop dat uit dfe jong- ste publicaties is gebleken dat de koning van Engeland pogingen heeft ondernomen om te ""ernirJl- - Bifiifesilasrici CHINA. COMMUNISTISCH SCHRIKBEWIND. De slachting in Kwantceng Volgens den correspondent van de „Times" te Sjanghai schat men dat het aantal perso- nen, dat ten slachtoffer is gevallen aan het communistische schrikbewind in de districten Haifoeng en Loefoeng, in de provincie Kwantoeng, dat twee maanden ononderbro- ken voortduurde, op tienduizend. Het kwam vaak voor dat in een stad of dorp honderden personen werden vermoord, in enkele geval len zes- of zevenhonderd. Zij, die zonder vorm van proces werden doodgeschoten of onthoofd, waren er naar men meent nog ge- Iukkig aan toe vergeleken bij degenen, die den marteldood stierven doordat ze langzaam aan stukken werden gesneden. De podiums van communistische vergaderingen worden versierd met de hoofden, die gedurende ver gaderingen worden afgeslagen. De slacht- verhinderen dat de Keizer aan de Entente zou worden uitgeleverd. De Koning schijnt te heb ben geweten dat de uitlevering van den Keizer in't vredesverdrag zou worden geeischt. Hij schijnt daarop aan koningin Wilhelmina te hebben verzocht den Keizer in geval van nood asyl te verleenen. Eenige dagen voor de vlucht van den Keizer verscheen inderdaad een Nederlandsch adjudant-generaal (van Heutsz) in het hoofdkwartier, zonder dat he! bekend was wat hij daar wilde. De keizer zou generaal van Heutsz hebben verzekerd niet te zullen vluchten, hij wilde veeleer naar Berlijn terugkeeren en wel aan het hoofd van zijn troepen om dfe revolutie te onderdrukken. Toen nu de Keizer 9 November toch aan de Nederlandsche grens verscheen om te worden toegelaten was de Nederlandsche regeering ten zeerste verrast en verbaasd. Scheidemann vermoedt dat de vlucht van den Keizer dagenlang zorgvuldig was voor- bereid. Er bestonden drie mogelijkheden voor hem. De eerste was die welke generaal Groe- ner en andere hooge officieren hadden ge- wensCht. De Keizer zou zich in de loopgraven begeven en zich aldaar door een kogel laten treffen. Daar hem dat te gevaarlijk was, wees hij die van de hand. De twee oplossing was die welke hij besproken had met generaal van Heutsz: den terugtocht om het Duitsche volk voor erger te behoeden. Aan deze oplos sing schijnt de Keizer te hebben geloofd, tot generaal Groener hem zeide dat het leger wel onder leidinj? van een generaal, maar niet onider die van den Keizer in orde naar het vaderland1 wilde terugkeeren. Wilhelm gaf fenslotte de voorkeur aan een oplossing 'die hem het ongevaarlijkste leek; hij vluchtte naar Nederland. DE KNOEIERIJEN BIJ DE DAWES- LEVERANTIES. In verband met de knoeierijen, die er zijn gepteegd bij leveranties welke er ingevolge de regeling van Dawes plaats hebben, zijn er tien huiszoekingen gedaan te Parijs en in de provincie. Er is een groot aantal dokumenten in beslag genomen. De fraude moet tweehon- aerd millioen beloopen en in het bijzonder bij aankoop van steenkool, hop, vee en suiker zijn gepleegd DE A R B EIDSGONF LICTE Nl De staking in oostelijk Opper- Silezie breidt zich uit. De stakingsbeweging in de mijnen van oos telijk Opper-Selizie, als gevolg van de onvo1- doende doorvoering van den 8-urendag, neemt steeds grooteren omvang aan. Het aantal sta- kers bij de Bismarck-mijnen, de Hohenlohe- mij-nen en bij de andere groote mijnen groeit steeds aan. De mijnwerkers eischen tegelijkertijd met steeds meer aandrang hoogere loonen. De werkgevers wijzen echter elke loonsverhoo- ging af. Arbitrate uitspraak voor de Mid- den-Duitsche metaalindustrie. Het scheidsgerecht heeft voor de Midden- Duitsche metaal-industrie een arbitrale uit spraak gedaan, volgens welke het uurloon der geschoolde arbeiders 78 pfennig zal bedra- gen. HET BEDROG BIJ DE ..LEUNA- WERKE". De affaire grijpt steeds meer om zich heen. De kwestie van het bedrog bij de „Leuna- werke", welke reeds maanden hangende is, waardoor dte fabrieken voor verseheidene mil- lioenen benadeeld werden, grijpt om zich heen. Thans is oak verd'enking gerezen tegen twee leden van de Leuna-directie, den „Ober- baurat" Schonberger en den chef van de juri- dische afdeeling, dr. Poller. EEN BELEEDIGINGSPROCES. Braun contra de „Tag". De hoofdredacteur F lemming van de „Tag" is wegens beleediging van den Pruisi- schen minister-president Braun veroordeeld tot 600 mark boete, zoo meldt het W. B. Hij had in een artikel beweerd, dat Braun niet de belangen van Pruisen, maar slechts die eener partij behartigde. EEN PROCES WEGENS BELEEDIGING VAN BRAUN, DEN PRUISISCH'EN MINISTER-PRESIDENT. Wegens beleediging van Braun, den Prui- sischen minister-president werd gisteren de verantwoordelijke redacteur van de Duitsch- nationale Tag door de Berlijnsche rechtbank veroordeeld1 tot een boete van 600 Mark. In Mei 1927 had Braun in den Pruisischen landdag een rede gehouden, waarin hij de bouding van de rijksregeerinig fel had gehe- keld. De Tag wijdde een onvriendelijk artikel aan den Pruisischen minister-president, waar door deze zich beleedigd gevoelde. Voor de rechtbank gaf de beklaagde redacteur eerst een overzicht van den politieken toestand in Mei j.l. Hij achtte het bewezen, dat door de oolitiek, die de Pruisische regeering, in het aijzonder minister-president Braun, voerde, de oppositie van de linkerzijde tegen de rijks- regeering ondersteund werd. De veroordeelde redacteur gaat vermoedelijk in hooger beroep PACHTERS-STAKING. In Voor-Pommeren. Naar uit Stettin wordt gemeld, is er in Voor-Ponuneren een stakig onder de pachters uitgebroken. De pachters, die de laatste ja- ren zeer hebben te lijden gehad onder over- stroomingen en slechte oogsten en geen cre- dieten konden krijgen, hebben besloten op 15 Januari a.s. alle landarbeiders te ontslaan en de bedrijven stop te zetten. Ook de melk- voorziening voor de steden zal worden se- staakt. Voorloopig zijn ruirn 200 pachters bij- deze staking aangesloten. GASyERGIFTIGING. Te Dresden zijn een man en een vrouw en hun twee kinderen dood in hun woning ge- vonden. Zij zijn door gasvergiftiging om het leven gekomen. FRANKRIJK. HET ANTI-OORLOGVERDRAG. Het antwoord van Amerika aan Frankrijk. Het antwoord van de Amerikaansche re geering aan Frankrijk met betrekking tot het pact tegen den oorlog ligt ter verzending gereed. Men gelooft, dat Kellogg, de minis ter van Buitenlandsche Zaken, de beperking van het pact tot aanvalsoorlogen verwerpt en er ook op aandringt, dat het pact wordt uitgestrekt tot de andere wereldmogend-- hed-en. DE REGEERING EN DE COMMUNISTISCHE KAMERLEDEN. Een overwinning voor de regeering. Met 310 tegen 227 stemmen verwierp de Kamer de socialistische motie waarbij ge- vraagd werd dat de regeering bij de Kamer een regelmatig verzoek zou aanhangig ma- ken tot ophefiing der parlementaire immuni- teit van de communistische Kamerleden. Met 298 tegen 229 stemmen verwierp de Kamer een tweede socialistische motie waar bij gevraagd werd dat de com munis tisch e Kamerleden niet tijdtens dfe zitting zouden worden gearresteerd. Cachin en V aillant—Couturier gearresteerd. r In overeenstemming met het votum der Kamer zijn Cachin en Vaillant—Couturier toen zij het Kamergebouw verlieten door een groot aantal agenten, die hen opwachtten, gearresteerd. Zij stapten gedwee in de groote auto van de prefectuur, terwijl eenige partij- genooten „Leve Cachin, leve het communis me!" riepen en fotografen met magnesium ontploffingen het tooneel opnamen. GLOZEL. Een danfcbetuiging aan de Am- sterdamsche commissie. Naar men uit Parijs meldt, heeft het inter- nationaal anthropologisch instituut een ge lukwenach gezonden aan de leden van de In ternationale commissie, die op het congres te Amsterdam benoemd ,is voor de zending, die zij te Glozel vervuld heeft. BELGIe. STUDENTENRELLETJES. Een aanval op de tentoonstelling van Rassische kunst te Brussel. Honderdvijftig studenten, blijkbaar alien leden van de fascistische .Jeunesses Nationa- les Beiges", zijnde de j-eugdafdeeling van het Comite de politique nationale, drongen Don- derdagm:ddag in de door de Cercle des re lations intellectuelles BelgoRusses te Brussel georganiseerde tentoonstelling van Russische kunst en kulfuur binnen, grepen de bewakers vast en begonnen op een fluit- signaal alles kort en klein te slaan. Een buste van Lenin, tafels, uitstalkasten en rui- ten werden verbrijzeld en honderden boeken, brochures, affiches, statistieken, foto's, enz. werden hier over den grond gegooid, ver- trapt en gescheurd. Onder den kreet: „Weg met de Sowj-ets, weg met het socialisme" ver lieten de jongelieden, waaronder zich, blij- kens verklaringen door een paar hunner aan een journalist gedaan, verseheidene Russi sche anti-communistische studenten het ge- bouw. Zij zeiden gehandeld te hebben als protest tegen het uitstallen van vals-che ge- gevens en statistieken, welke een onjuist idee geven van het huidige Rusland, dat als een paradijs van wetenschap en kin'ist wordt voorgesteld, terwijl het tsaristische Rusland in de somberste kleuren wordt afgeschilderd. De politic van de voorstad Elsene, op wier grondgebied de tentoonstelling zich be- vond, stelde een onderzoek in en nam een aantal door de vernielers achtergelafen strooibiljetten in beslag, dragende als onder- teekening „Les Jeunesses Nationales Beiges" en de mededeeiing, dat de Action Nationa le", het ann-exionistisch en fascistische week- blad van Nothomb, het orgaan van deze jeugdorganisatie is. De verntelingen. De tentoonstelling voor Russische kunst biedt na de verwoestingen door de fascisti sche studenten aangericht, een allertreurigst beeld. In de benedcnzalen is geen stuk heel gebleven Een bewaker verklaarde, dat eenige bezoekers, die tusschenbeide wilden komen vastgehouden werden tot de vandal-en klaar waren met de vernieling. De burgemeester van Elsene is persoonlijk een onderzoek gaan instellen. De directeur en de bewakers van het mu seum hebben aan de politie alle mogelijke aanwijzingen gegeven omtrent de identiteit van de boosdoeners. De directeur schatte de aangerichte sclia- de op 30.000 francs. DE INVR1JHEIDSTELLING VAN HUTT. De vroegere redacteur van „La Belgique", Hutt, die ter dood werd veroordeeld, welke straf in levenslangen dwangarbeid werd veranderd, is voor een paar dagen op vrije voeten gesteld. Hutt boette zijn straf te Leu- ven uit, als politiek veroordeelde, evenals Borms. Naar verluidt zou Hutt echter slechts tijdelijk in vrijheid zijn gesteld wegens den slechten gezondheidstoestand van zijn vrouw. Uitgesloten schijnt het echter niet te zijn. dat de tijdelij'ke maatregel na korten tijd definitief wordt. ITALIe. HET BEZOEK VAN DEN KONING VAN AFGHANISTAN. Bij den Paus. Koning Amanulla heeft gister een kort bezoek gebracht aan den Paus, die hem de orde van den Gouden Speer verleende. De koning is's middags als particulier terugge- komen om dte Vaticaansche musea en de bi- bliotheek te bezichtigen. Voor de Laokoon- groep bleef de Oostersche vorst wel tien mi- nuten staan. DE PAUS TER DOOD VEROORDEELD. Volgens het blad „Brillante" heeft het Vaticaan per aangeteekenden brief, geadres- seerd aan Pius XI, de beteekening ontvangen van een vonnis te Moskou, waarbij hij wordt ter dood veroordeeld, omdat hij de anti-bols- jewistische bewegig financieel zou hebben gesteund. Het blad voegt er aan toe, dat de paus het stuk, hetwelk de onderteekening zou dragen van hooggeplaatste personen der or- thodcxe synode en o. a. van Rykow en Sta lin, heeft doen deponeeren in de archieven van het Vaticaan als historisch document. ENGELAND. NAAR INDUSTRIEELEN VREDE. Een conferentie geopend. Gister is te Londen een conferentie ge opend tusschen werkgevers en werknemtrs, ter bereiking van een industrieelen vredte. Sir Alfred Mond heeft de eerste bijeen- komst voorgezeten, maar besloten is, dat de arbeidersleider Ben Turner, op yolgende ver gaderingen afwisselend met sir Alfred den voorzittershamer voeren zal. In korte verkla ringen aan journalisten toonden beide leiders zich verheugd over de eerste kennismaking en Ben Turner sprak vooral zijn voldoening uit over den geest, die er geheerscht had. Hij had aan Sir Alfred moeten meedeelen, dat bet Vakvereenigingscongres nog geen commissie benoemd nad, omdat het had wil len afwachten, welk program de werkgevers zouden ontwikkelen, maar nu Sir Alfred in de eerste plaats op onderzoek van gemeen- schapp-elijke belangen, en niet op onmiddel- lijke onderhandelingen van geschilpunten had aangedrongen, twijfelde Ben Turnei niet of het congres zou spoedig tot benoe- ming d-er commissie overgaan, die naar hii vast verwachtte, tot vruchtdragenden arbete' met de patroonscommissie zou komen. VOORBEREIDING VOOR VERKIEZINGEN. Hoewel het nog volstrekt niet zeker is, dat dit zal gebeuren, maken alle partijen ern- stige toebereidselen voor de a.s. algemeene verkiezingen; de partijen staan op het standpunt, dat het noodzakelijk is klaar te zijn, als de regeering soms een algemeene verkiezing plotseling mocht doordrijven. De conservatieve partij bereidt een uitgebreide campagne voor, waaraan alle vooraanstaan- de figuren uit de partij zullen deelnemen. DE LANS ALS OORLOGSWAPENf AFGESCHAFT. Een legerorder heeft beslist, dat de lam als oorlogswapen zal worden afgesehaft. Hoewel het wapen dus niet meer bij den velddienst zal gebruikt worden, zullen toch de bekende lansiersregimenten het nog be. houden voor plechtige gelegenheden. Het leeren hanteeren van de lans wordt dus ook afgesehaft; voortaan is het voldoendte als de soldaten haar alleen maar weten vast te houden. HONGARIJE. DE WAPENSMOKKELARIJ. Onthullingen van een Hongaarsch blad. Het te Pressburg in het Hongaarsch ver- sdiijnen blad A. Reggel brengt nieuwe sensa- tioneele onthullingen over geheime bewape- ning van Hongarije. Zegsman van het blad is ir. Vatay, die wegens spionnage in arrest zit en thans voor den officier van justitie zal worden geleid. Hij verklaarde spion van be roep te zijn en in die kwaliteit verschillende feiten te kunnen mededeelen; drie jaar gele- den was een heele trein wapenen uit Italic naar Hongarije gekomen, de inhoud was ge- declareerd als peulvruchten. Enkele kilonie* ters van de Tsjechische grens waren groote holen onder den grond gegraven, die een heele voorraad munitie zouden inhouden. De geallieerde militaire controle-commissie is destijds een heuvel bij Lipotmezoe voorbijge- gaan, zonder op te merken, dat een deel daar- van kunstmatig was en een ingang van een hal maskeerde, waarin vier pantserauto's ver- borgen waren. In de haven van Ofen ligt een groot houtschip. Men behoeft slechts een plank weg te nemen om een nieuwe monitor te zien te krijigen. Bij boeren in de buurt van Kerkema-t zijn overal machinegeweren verborgen. Vatay ver< klaarde voor den officier van justitie nog an der; gevallen te zullen aangeven. JOEGO-SLAVIe. EEN AANSLAG OP RADOWITSJ. Tijdig verhinderA. In de wandelgangen van het skoeptsjina heeft gisteren de Montenegrijn, Djoeravitsj, een revolveraanslag willen plegen op den vroegeren minister, thans afgevaardigde, Ra- dowitsj. Het gelukte echter hem te ontwape nen voor dfe revolver werd afgevuurd. De be- weegredenen van den moordaanslag zijn nog met opgehelderd, maar men neemt aan dat ei sprake is van een persoonlijke kwestie. De ge- wezen minister had voor eenigen tjjd gevrei- gerd hem in staatsdienst te nemen- ALKMAARSCHE CODRANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1