DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Sal Masque Buiteniand No. 15 nommer ftesfaat nil 2 bladen. Honderd dertigste Jaargang 1928 Deze Couranl wordl ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbeialing per 3 maanden voor Alkaaar /2.—franco door let geheele Rijk /2.50. Afzoriderlijke en bewysmitnmers 5 cents. PRUS DER OEWONE ADVERTENTlfeNi Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsrnfmfe. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerlj vjh HERMfc G08TBR lORWi Voordam C9. Direeteuri O. H, KRAK. Telef.nr. Administrate 3.. Telefoonnr. Redactle 33. Hoofdredacteuri Tj. N. ADEMA. WOIli¥§DAG Postgiro 37060. 18 JAAUARI OageBiJkscEi overzichi. NAAR EENHEID IN HET DUITSCHE RIJK. Conferentie iusschen Rijk en B idsstatenPlannen tot Hoo- gerhuisv arming en de critiek daarop. Tracht men op het Pan-Amerikaansch Con- gres te Havana grootere eenheid te brengen tusschen de talrijke Amerikaansche republie- ken een eenheid, die tot heden ondanks Coolidge's bewertngen nog veel te wensehen overlaat in Duitschland wendt de confe rentie tusschen rijksgedelegeerden en afge- vaardigden van de bondsstaten soortgelijke pogingen aan. Algemeen is men in het voormalige keizer- rijk tot de conclusie gekomen, dat het op de- centralisatie gebaceerde bestuurssysteem drin- gend verbetering behoeft, zoowel om finan- cieele als politieke redenen en als gevolg daarvan rees bij velen een visioen van een eenheidsstaat, waarin de huidige bondssta ten gedegradeerd zouden worden tot den rang van provincie. Daardoor zou het mogelijk worden, een groote opruiming te houden onder de talrijke parlementen en parlementjes, ministeries en miniatuurtjes van nfnisteries der vele staten en staatjes. Eenerzijds zou men daardoor een einde maken aan een thans nog wel eens be- denkelijke versnippering en anderzijds zou den belangrijke bedragen bezuinigd kunnen worden, die thans als het ware in een bodem- loos vat vloeien Dat dit droombeeld verwezenlijkt worden zal, schijnt echter voorloopig niet erg waar- schijniijk en omdat men rekening dient te (louden met den wensch naar blijvende zelf- standigheid van de, na Pruisen, grootste sta ten Beieren en Wurtemberg. Men heeft dus wat water in den wijn ge- daan en het is de taak der conferentie gewor- den om allereerst een stelsel te ontwerpen, waarbij verschillende bestuursorganen van 6ommige staten dcor het Rijk kunnen worden overgenomen en enclaves kunnen worden op geheven. In de debatten werd zoowel van Pruisische als van Beiersche zijde op de stichting van een Hoogerhuis aangedrongen, teneinde op deze wijze den Rijksraad, die nu niet vee! an ders dan een adviseerende taak heeft, stem bij de wetgeving te verleenen. De democratische burgemeester van Hamburg, dr. Petersen, kwam op voor versterking van het Rijksge zag, door de taak van het Rijksparlement uit te breiden en de macht van het Rijk op admi- nistratief-, juridisch- en algemeen bestuurs- gebied te vergrooten. Wanneer langs dezen weg geen verbetering mogelijk bleek, zou de schepping van den eenheidsstaat overwogen moeten worden. Vooral Heldt, de Beiersche minister-presi dent waarschuwde echter tegen overijling ten opzichte van het 1aatste en gaf als zijn mee- ning te kennen dat vereenvoudiging van het bestuurs-apparaat op zichzelf reeds een stap was naar de stichting van den eenheids staat waarmede voorloopig gevoegelijk vol- staan kan worden. Dat de verdeeldheid der opvattingen echter groot is, moge blijken uit het feit, dat de af- gevaardigden van Oldenburg, Baden en Hes- sen ernstige critiek hebben uitgeoefend op de uiteenzettingen van Heldt, den Wurtemberg- schen staatspresident Bazille en Braun. Vooral de verklaring van den Hessischen staatspresident Ulrich verdient als zoodanig de aandacht. Deze n.l. wees op de z. i. volkomen nega- tieve standpunten der uitgebrachte rapporten Nergens had spr. een ruiterlijke bekentenis vemomen dat er geen sprake meer kan zijn van 'n terugkeer tot den toestand die voor den oorlog bestond. De rapporten van den Beier- schen minister-president Heldt en van den Wurtembergschen staatspresident Bazille hadden vooral dien geest van weemoedig te- rugzien op dat wat geweest is, geademd, Vol- gens sprekers inzicht was de eenige noodza- kelijke politiek voo het rijk daarentegen een onversaagd vooruitzien en zich richten naar de toekomst. Deze noodzake'ijkheid wordt reeds door dit feit gebiedend voorgeschreven dat wij in de buitenlandsche politiek geen eigen koers bepalen, maar rekening moeten houden met de stemming in de ons omringen- de landen. Spr. eischte vervolgens, evenals Heldt, dat het rijk sommige bestuursinrich- tingen geheel zal overnemen. Tegenover de meening van hen die een gedecentraliseerden eenheidsstaat mogelijk achtten was spr. van meening dat een eenheidsstaat zonder cen- tra'e regeering een onding is en dus niet be- staan kan. Ten slotte betoogde Ulrich dat een aantal scherp omlijnde voorstellen uitgewerkt moet worden nopens wat geschieden" kan en moet, om tot een bevredigende oplossing van een aantal dringende problemen te komen en den eenheidsstaat althans voor te bereiden. Het blijkt dus, dat de verdee^heid nog al groot is zoodat ner slot van raUenmsr dn pessimistische toon, waarin verschillende bladen zich over de conferentie uitlaten wel begrijpelijk is. In politieke kringen oordeelt men het resul- taat echter bevredigend. Het zal dus het beste zi.'n, voorloopig het eindresultaat af te wachten. VOLKENBOND. DE IN- EN UITVOERVERBODEN. De conferentie-Colijn in Juli weer bijeen. De tweede samenkomst der conferentie- Colijn inzake de afschaffing van de in- en uitvoerverboden vangt den 2en Juli aan. Er zullen dan hoofdzakelijk de tijdelijk nog te handhaven in- en uitvoerverboden besproken worden. Den 12en Maart zullen te Geneve de regee- rings-afgevaardigden samenkomen ter be- spreking van het vraagstu-k der uitvoerver boden, waarbij o.a. het uitvoerverbod van beenderen en huiden ter sprake komt. CHINA. EEN PROFESSOR TERECHT GESTELD. Verdacht van conununistische actie. Uit Peking wordt aan de „Times" gemela, dat Zondag na vier maanden militaire deten- tie professor Kao Jen-sjan en een student in het openbaar zijn terechtgesteld. Van de Ee- schuldigingen, die tegen hen werden inge- bracht, ncch van de wijze, waarop het proces tegen hen is gevoerd, is lets bekend, doch zij werden gearresteerd beschuldigd van com- munistische actie. Voordat zij werden te rechtgesteld werden zij door de straten ge voerd op wagens, die door gewapende troe- pen werden bewaakt. Kao Jen-Sjan, die zijn opleiding genoo: aan de hoogeschool van Columbia, in New- York, was een tijdlang hoogleeraar aan de nationale universiteit te Peking. Onlangs stichtte hij de z.g. Jiwenschool, het eerste experiment in China met het Daltonstelsel. DUITSCHLAND. GESSLERS AFTREDEN. De Phoebus-zaak zou de aorzaak er van zijn. De „Voss. Ztg." neemt uit de „Neue Freie Presse" te Weemen een interview over, dat een correspondent van het Weensche blad met een vriend van den rijksweerminister Gessler heeft gehad. Daarin wordt o.a. verklaard, dat de voor naamste reden voor zijn aftreden de Phoe bus-zaak is, die voor den minister zeer on- aangenaam is geweest. Achter den minister en zijn andere superieuren om, heeft kapitein Lohmann zich met de Phoebus-Filmmaat- schappij wat betreft zaken-aangelegenheden, ingeiaten en daarvoor niet alleen het fonds, dat hem ter beschikking stond uitgegeven, maar oolc uit naam van het departement de borgstelling van millioenen-bedragen op zich genomen. Die millioenen zijn verloren en het rijk&- weerdepartement zal genoodzaakt zijn om in een supplemenfaire begrooting van den rijksdag hiervoor credieten te vragen. De' minister zou, volgens dezen correspon dent, van meening zijn, dat zijn aftreden de parlementaire afwlkkeling van de aangele- genheid zou vergemakkehjken. EUROPEESCHE TOENADERING. Een Duitsch cartel. De Duitsche organisaties „Deutscher Kul- turbund", Europaischer Zollverein", Paneu- ropaische Union", „Deutschland" en „Ver- band fiir europaische Verstandigung" heb ben Zondag in een gemeenschapelijke ver- gadering in den rijksdag besloten een Duitsch cartel voor Europeesche toenadering op te richten. Zij zullen elkaars arbeid onder- ling steunen, omtrent de behandeling van bepaalde kwesties overleg plegen en daardoor aan de idee der Europeesche samenwerking in Duitschland meer kracht verleenen. Elke aangesloten organisatie behoudt haar volle- dige zelfstand'igheid en draagt geen verant- woordelijkheid voor handelingsn en maatre- gelen der andere. Voor 1928 neemt de ,,Ver- tand fiir eur. Verstandigung" de leiding welke jaarlijks wisselt op zich. GESCHIL TUSSCHEN MARX EN STEGERWALD. De taatste legt zijn functie van tweeden voorzitter van het centrum neer. De B. Z. deelt mede, dat volgens geruch- ten uit parlementaire kringen, de afgevaar- digde Stegerwald zijn ambt van tweeden voorzitter der centrumpartij heeft neerge- legd, omdat het hem niet langer mogelijk is met den eersten voorzitter, rijkskanselier Marx, samen te werken. (Zooals men weet, is Stegerwald de vertegenwoordiger der ar- beiders in het centrum). Wolff verneemt, dat heden een zitting van het partijbesluur zal plaats hebben om het ffeschil bii te IcPSrZH DE LANDENCONFERENTIE. Een Wolff-bericht meldt nog, dat na den Beiersehen premier ook de Saksische, de Prui sische en de Oldenburgsche minister-presi dent, alsmede enkele staatspresidenten en ministers het woord hebben gevoerd. In een gedeelte der pers is er over ge- klaagd, dat de publicatie der redevoeringen met zooveel vertraging is geschied. Naar aanleiding daarvan wordt er op ge- wezen, dat de sprekers er prijs op stelden de stenogrammen voor. de publicatie te contro- leeren. DE ONTPLOFFING IN EEN HOOGOVEN. Thans in totaal negen dooden. Het aantal slachtoffers van de ontploffing in een hoogoven op de Volklinger Hutte is in den loop van den dag nog met twee ver- meerderd zoodat er thans negen dooden zijn. ENGELAND. HET SPIONNAGE-PROCES. De beschuldigde ontkent. In de spionnagezaak in Old Baily heeft gisteren Mc. Cartney alle tegen hem inge- brachte beschuldigingen ontkend. Hij zeide, geen van de geincrimineerde brieven te heb ben geschreven, evenmin was het hem ter oore gekomen, dat er een inval in het Arcos- gebouw zou worden gedaan en hij had dus de legatie op het Arcos-gebouw niet kunnen waarschuwen. Wat zijn betrekkingen tot den Engelschman Monkman betreft, die hoofdge- tuige is voor de Kroon, deze waren uitslui- tend van journalistieken aard. Hij zeide geen enkelen Rus te kennen en niemand, die in betrekking had gestaan met de Russische regeering en hij meende, dat de geheele actie eigenlijk alleen berustte op verdichtsels vau Monkman. Hij werkt namelijk voor Engelsche commu- nistische bladen en zeide, dat Monkman had aangeboden te bewijzen dat de brief van Zi- nowjef vervalscht was; later zeide Monkman hem allerlei nlichtingen te kunnen verschaf- fen omtrent den uitvoer van vliegmachines naar Finland en ammunitie naar andere Oostzee-staten, waarop Mc. Cartney gezegd had, dat zoowel de Volkenbond als de bla den M-onkman voor dergelijke inlichtingen stellig goed zouden betalen. DE NOOD IN DE MIJNEN. Een vergelijk tusschen arbeiders en eigenuars in Durham. Te Seton Delaval in Durham hebben mijn eigenaars en werklieden een nieuwe wijze gevonden, om de dreigende sluiting van een groep mijnen, wegens te groote verliezen, te voorkomen. De arbeiders nemen genoegen met een loonsverlaging van 5 tot 10 procent, maar dit bedrag is niet onmiddellijk verlo ren, want het wordt voor ieder betrokkene opgeschreven, en de patroons hebben zich daartegenover verplicht, het geaccumuleerae bedrag, echter zonder interest, terug te zullen betalen, zoodra de mijnen weer een nader omschreven winstmarge zullen bereikt heb ben. Voorloopig blijft de mijn een vol jaar in werking onder deze bepalingen. FRANKRIJK. EEN MOORDENAAR VAN 17 JAAR. In het gehucht Blancheface, arrondisse- ment Rambouillet, werd dezer dagen een 72-jarige weduwe vermoord gevonden. De verdenking viel op een 17-jarigen knaap it Ivry-sur-Seine, die den dag voor de ontdek- king van het misdrijf door ae gendarmes was aangehouden wegens diefstal van 60 francs ten nadeele van zijn tante en van oplichting, een week tevoren, van de weduwe, die ver moord werd gevonden. In de gevangenis ondervraagd legde hij een volledige bekentenis af. Na de 600 francs te hebben uitgegeven, die hij de weduwe af- handig had gemaakt, was hij naar haar wa ning teruggekeerd om opnieuw geld te vra gen. Toen zij weigerde had hij haar ge- worgd en zich meester gemaakt van een be drag van 30 francs, dat hij op het oogenblik zijner aanhouding toen de moord nog niet ontdekt was nog in zijn bezit had. BELGIe. DE CRISIS IN DE MIJNINDUSTRIE. Een regeeringsconferentie. Gister had te Brussel een onderhoud plaats tusschen de ministers Jaspar, Lip- pens, Houtart en Hymans eenerzijds, en een delegatie van de commissie welke is belast met de studie van de oplossing der crisis in de mijnindustrie anderzijds. De regeering verklaarde zich bereid mede te werken tot het verkrijgen van wijzigingen in de transporttarieven van het douanestel- sel ten einde een economische crisis te vermlj- den, welker terugslag zeer nadeelig zou kun nen zijn voor de arbeidersklasse gedurende den winter. EEN ACTIVIST STELT ZICH TER BESCHIKKING VAN DE JUSTITIE. Een der in Nederland sedert den wapen- stilstand verblijvende Vlaamsche politieke ballingen, Bracke, is zich Dinsdagmiddag komen aanmelden bii het oarket te Brussel.1 Bracke, die te Vlissingen woonde, waar hij als leeraar bij het middelbaar onderwijs eene betrekking had gevonden, was na den oorlog wegens medewerking aan de Vlaamsche zelf- standigheidsbeweging, in het door de Ehiit- sche troepen bezette gebied, door een Bel- gisch gerecht bij verstek tot 2 jaar opslui- ting veroordeeld. DE VERNIELINGEN OP DE TENTOON'STELLING VAN RUSSISCHE KUNST. De rechter van instructie te Brussel heeft een groot aantal jongelieden, voorkomende op de ledenlijsten van de fascistische en annexio- nistische Jeunesses Nationales Beiges, ontbo- den en geconfronteerd met de bewakers en toevallige bezoekers van de verwoeste Russi sche kunst- en kultuurtentoonstelling aldaar. In het geheel werd tot dusver echter slechts een viertal herkend, die nu rekenscnap zul len hebben te geven van het gebruik van hun tijd op den dag der vernieling. ITALIe. MUSSOLINI AAN HET DUELLEEREN. Fantastisch verhaal van een Zagrebsch blad. De te Zagreb verschijnende „Narodni Glas" heeft zijn lezers een zonderling ver haal voorgezet, dat wij curiositeitshalve hier weergeven. „Te Rome, zoo vertelt het Joegoslavische blad, bewaart men het diepe stilzwijgen met betrekking tot het duel, dat in de buurt van Rome is uitgevochten tusschen Mussolini en den schoonzoon des konings, graaf Calvi di Bergolo. De aanleiding hiertoe was het vol- genae: De ministerraad besloot onlangs, nieuwe munten in omloop te brengen. Op het geldstuk van twee lire zou de beeldenaar van Mussolini voorkomen. Mussolini legde het voorstel aan den koning ter goedkeurihg voor. De koning weigerde echter zijn goed- keuring en verzocht Mussolini de zaak met den kroonprins te bespreken. Nu is het bekend, dat de betrekkingen tus schen den Duce en prins Umberto zeer ge- spannen zijn, daar de kroonprins het dwin- gend gezag van het koninklijk huis wil her- stellen, en daarom Mussolini niet al te gun- stig gezind is. De prins noodigde zijn zwager, graaf Calvi, die met prinses Yolanda gehuwa is, tot het onderhoud uit en tijdens het gesprek liet Mussolini zich ver'eiden tot eenige on- hoffelijke uitlatingen. Daarop veriiet de prins de kamer, terwijl graaf Calvi Mussolini zijn handschoen toe- wierp bij wijze van uitdaging tot een tweege- vecht. Dienzelfden dag ontmoetten de secondanten elkaar en er werd besloten, dat het duel zou worden uitgevochten, tot er bloed vloeide. Den volgenden dag vond de ontmoeting plaats in een boschje bij den Romeinschen Dierentuin. Calvi is een van de beste sehermers van het Italiaansche leger, zoodat Mussolini in le- vensgevaar verkeerde; hij droeg echter onder zijn vest het pantserhemd, dat hij sedert den eersten aanslag steeds gedragen heeft. Toen Calvi, na eenig geschermutsel, den Duce een steek toebracht op de linker borst, knapte zijn degen af; hij hield het gevest in de hand. Het was duidelijk wat er was ge- beurd. Calvi smeet Mussolini het heft in het gelaat, en riep hem hoonend „Lafaard!" toe. Het heft wondde Mussolini licht aan hals en kin, zoodat hij het CUgi-Paleis eenigen tijd niet mocht verlaten." Tot zoover het Zagrebsche blad. Te Rome is men zoowel geamuseerd als verontwaar- digd over dit verhaal. Zoo zegt de „Tribuna" „Wij hebben hier te maken met 1000 ge- concentreerde idiotie." RUSLAND. EEN INTERVIEW MET TROTSKI. Trotski is gisteren van Moskou naar Wjemy vertrokken. Paul Scheffer, de Moskousche correspon dent van het Berliner Tageblatt heeft de kans fewaagd den leider kort voor dat deze Mos- ou veriiet, op te zoeken. Trotski was eerst een weinig schuditer, verontschuldigde zich over de wanorde, die in zijn woning heerschte en sprak over verdere onbeteekenende dingen, maar langzaam kwam hij los en toen Paul Scheffer hem er aan herinnerde, dat Lloyd George hem een Napoleontische toekomst had voorspeld, zeide hij glimlachend: Een merk- waardig idee, dat zij voor een einde van de revolutie zouden te vinden zijn; het is niet de eerste maal, dat Lloyd George zich vergist Daama verzekerde hij, dat de wereld zijn ideeen verkeerd heeft opgevat of verkeerd heeft willen opvatten en stelde vervolgens aan Scheffer de vraag, welke kansen volgens zijn meening de revolutie in Europa had. Toen Scheffer hem het antwoord op deze vraag ovefliet, zeide hij dat in 1923 de revo lutie reeds een aanmericelijke hoogte had be reikt, voornamelijk in Duitschland. Sinds- dien verzwakte de beweging, maar de kansen nemen weer toe, omdat de ontwikkeling van het Europeesche bedrijfsleven verlamt. Trotski moest we1 tof^even. dat bii de verschillende Ruime sorteerinf WISBRUA LIFFnAiA Europeesche verkiezingen voornamelijk de soeiaal-democraten winst hadden kunnen boe« ken, maar ook de communisten, meende hij, terwijl hij met een gebaar uiting gaf aan zijn ontevredenheid. De sociaal-democratie is niet in staat geweest de beweging naar links, die zich thans ontwikkelt, voor zich te winnen; deze zal het communisme ten goede komen. Scheffer sprak over de beteekenis die ee* ontwikkeling naar links in Engeland zou heb ben voor de betrekkingen tusschen dezen staat en de Sowjetunie. Trotski antwoordde met een glimlach, dat 't geenszins zeker is dat een arbeidersregeering in Engeland met liberalen inslag wensehen zou de betrekkin gen tot Rusland hechter te maken. Sprekende over de rol van Amerika in Eu ropa. zeide Trotski, dat de binnenlandsche politieke ontwikkeling in Europa voor een groot deel afhangt van dte houding van Ame rika. Hij gelooft dat in Duitschland de groo te vereering voor Amerika, die zich in 1924 merkbaar had gemaakt, thans heeft plaats gemaakt voor een meer sceptische opvatting aangaande de Amerikaansche plannen om trent de verdere ontwikkeling, de credieten, de regeling-Dawes en de overige vraagstuk- ken die in dit verband van beteekenis zijn voor de toekomst van Duitschland. „Ik heb niet", besluit de correspondent van het Tageblatt, „over den strijd gespro- ken, die zoo tragisch is gewordendat is een familiestrijd en een buitenstaander map daarin geen partij kiezea". AMERIKA. RAADSELACHTIGE BRANDEN TE WASHINGTON. Brandstichting vermoed. Een tot nog toe ongekende reeks branden, die eergisteravond uitbraken en tot gister- morgen vroeg voortduurden zijn, naar men vermoedt, het werk van brandstichters. Er hadden vier groote branden plaats, waarvan twee in de zakenwijk, en een aantal kleinere, Vele keeren werd valsch alarm geslagen. Er werd hulp ingeroepen van de nabijgelegen steden, welker brandweercorpsen medewer king verleenden. Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats. Volgens een eerste schatting loopt de schade in de honderddui- zenden dollars. HET PAN-AMERIKAANSCHE CONGRES, Coolidge, Kellog en Wilbur weer vertrokken. President Coolidge, zijn echtgenoote, staatssecretaris Kellogg en Wilbur, de mi nister van marine, zijn gisterochtend weer te Havana scheep gegaan naar Key-West in Florida. Donderdag is de president weer in he Witte Huis terug om zijn ambtsbezighedetf te hervatten. GRUWELEN. Een nieuwe kinder moord. Pas is te Winnipeg de moordenaar Neisoi terechtgesteld die naar het heet meer dar twintig moorden van vrouwen en meisjes oj zijn geweten had. En nog is de zaak Hickman de kinder- moordenaar van Los Angelos, niet in behan deling gekomen, of de Amerikaansche cou< ranten melden al weer een sensationeele mis- daad, die enkel kan zijn uitgedacht en uitge. voerd door een krankzinnige of een gedege- nereerde. Te Glint, een plaatsje in Michigan, speeb de een meisje van vijf jaar voor de woningf terwijl haar moeder op de verandah op haat lette. Daar komt een auto aan die stilhoudt Een kerel springt er uit grijpt het meisje ef stapt er mee in de auto. Nadat den geheelen nacht door in de boa schen is gezocht vond men het in stukken gesneden lichaampje. Reuter seint later uit Flint dat de vermoe delijke dader is gepakt. Een menigte van dui. zenden schoolde somen om het huis van be-, waring en wilde hem lynchen. Zij werd ech ter door het gevangenispersoneel met traan- verwekkende dampen in bedwang gehouden. Later kwamen de troepen en joegen de me nigte uiteen. POLEN, OVERVALLEN OP JOURN A LISTEN. De talrijke overvallen, waarbij dagbladren dacteuren die zich bij aanhangers van Pil- sdskiu gehaat gemaakt hidden, werden out- voerd en half dood geranseld en ook de all lang geleden overval op den vroegeren minis ter van financien Zdieehowicz zijn tot nog toe onopgehelderd en de daders ongestraft gebleven. Een vroegere afgevaardigde Katschymski en een medewerker van de Rzesoasnolita k'anen nu diem mtrunis««ri* ALKMAARSCHE COURANT. mWWtrrvr. acgimaKgrmafflj ulBi

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1