DAOBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Honderd dertigste Jaargang. Dagelijksch overzicht. Buitenland Bechtszaken No. 3S Dif ntfmmer besfaaf oil 2 blaSen. 1928 Deze Courant wordl ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagen, uitgegeven. Abonnemenfsprijs bij vooruitbetallng per 3 maandea voor Alkaaar franco door kef geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en bev/ijsnrnnmers 5 cents. PRUS DER OEWONE ADVERTENTlfeN» Per rege! /0.25, bij groote contraclen rabat. Groote letters naar plaafsrafmfe> Brieven franco aan de N. V. Boek« en HandelsdrukksrJj vjh HRRMtb (30§TER Voordam C9. Dlwteuri O. H» KRAK. DINSDAG Telef.nr. Administratie 3. Telefoonnr. Redactae 33. Postgiro 37060. Hoofdredacteuri Tj. N. ADEMA. 14 FEBIUARI EEN SENSATIE-PROCES. Naar aanleiding van het proces- Krantz. Men moet zich wel bezig houden met het proces-Krantz, hoe weerzinwekkend dit ook is. Geheel Duitschland is er thans reeds meer dan een week vol over, en het is ndet waar- schijnlijk, dat de opwinding, die het veroor- zaakte, hitmen een nieuwe week tot rust zal zijjt gekomen. Dit laatste, het feit dat geheel Duitschland er zich mee bezig houdt ia er voor een deel zelfs van smult doet de vraag oprijzen: waarom is van dit proces zooveel ophef ge maakt? Aan wie daarvan de schuld? Velen zullen zicih aan de hand1 van de so- bere bijzonderheden, die wij onder de rubriek Buitenland" over deze gescbiedenis publiceer- den, afvragen waarom hier eigenlijk een pro cedure noodig was. Twee achttienjarige jongens zijn dood. De een heeft op dien ander geschoten, onder den invloed van kinderlijken haat en van alcohol. En zich daarna zelf van het leven beroofd. Een eveneens achttienjarige vriend was in dit alles verwikkeld, zoozeer zelfs, dat ook hij een al 'te snel einde aan zijn leven wilde maken. Twee zestienjarige meisjes, een zusje van den moordenaar en zelfmoordenaar, en een vrien- dinnetje van haar en van al die jongens, staan mede ovor den rechter. En deze beide getuigen nu dwars tegen elkander in voor en tegen den jongen, die nog in leven gebleven is, en die zich op't beklaagdenbankje-zonder- leuning nauwelijks meer overeind kan hou den. Waarom een proces, nu de toestand zoo is? vragen wiji En waarom dit proces op zoo weerzinwekkende wijze gevoerd. Was het dan strikt noodzakelijk, dat de aanstootendste ge- dragingen van het literair meer dan gewoon begaafde zusje Hilde Schdler publiek werden gemaakt? Waarom moest de jeugdige Krantz meer dan zes maanden gevangen gehouden en daarna gemarteld op een wijze, als tijdens het proces geschiedt? Moordenaar en zelfmoordenaar zijn im- mers beiden dood en kunnen niet meer voor den rechter worden gesleept. De vraag bleef alleen nog, of beklaagde Paul Krantz al dan niet den moord en zelfmoord had kunnen ver- hinderen. Hij heeft dat niet gedaan, doch meer en meer wordt duidelijk, dat zij mede- schuld aan dit drama allerminst vast staat. Ondanks dit alles echter laat men beklaag de en de twee meisjes die alien eigenlijk nog kinderen zijn in't openbaar de intiem- ste sexueele bijzonderheden vertellen, die een dag later dan weer in geuren en kleuren in de sensatie-bladen en in de ernstige groote blad'en herhaald worden! Met welk doel geschiedt dit? Meent men soms daardoor opvoedeitde fcracht uit te oefenen? Het tegendeel is na tuurijk het geval. Tienduizenden, in de moei- lij'ke overgangsjaren verkeerende kinderen, wordt thans de gelegenheid geboden een bl'ik te slaan in de afwijkingen van lotgenooten, die niet anders dan prikkelend kan werken. Neen, wanneer de Duitschc justitie een pro ces als dit noodig en nuttig achtte, dan had zij zorg moeten dragen, dat het plaats vond met gesloten deuren. Thans maakt men een drietal zeer begaafde kinderen, die slechts door een absoluut verkeerde opvoeding dezen fatalen weg zijn opgedreven, niet alleen voor hun leven ongelukkig door de verwerpelijke openbaarheid, doch tevens weilicht nog door tuchthuisvonnissen En een andere vraag is, of hier een vervol ging der ouders niet meer op haar plaats zou- de geweest zijn, dan die van Krantz, een ver- volging wegens verregaande kinderverwaar- loozing! Vast staat imimers, dat zoowel Krantz, als de beeldschoone Hilde Seheller, die beide uiterst begaafd zijn, onder goede leiding uitstekende maatschappij-leden zou den zijn geworden Hier was van opvoeding echter geen spra- ke, de omgeving was zelfs van dien aard, dat ook minder sensitieve kinderen gevaar zouden ihebben geloopen De ouders waren de onver- schilligheid zelf. Zoo werd dit geval-Krantz een drama, waarvan de schuld meer dan op de kinderen, op de ouders moet worden ge- venteld. justitie de in Duitschland ongezonde belang- stelling voor dit sensatie-proces worden ge- weten. Ten slotte is daar de houding van de Duit- sche pers. Het is treurig dat de Duitsche bla- den op enkele loffelijke uitzondering na deze tragedie hebben uitgebuit om een deel hunner lezers en welk deelte ver- gasten op sensatie-lectuur en zelfs aanstoote hj'ke grappen te verkoopen. Het is een schandvlek voor de Duitsche journalistiek, dat in den Rijksdag en den ruisischen landdag spoedvoorstellen zijn mgediend om in geval len als dit een wakend oog over de pers te houden. Men kan slechts hopen dat deze voorstel hk£en 'n<^er^aad gunstig resultaat zullen lebben. Thans moet en aan de oers en aan de DUITSCHLAND. HET PROCES-KRANTZ. Zal de klacht tegen beklaagde worden ingetrokken Men verwacht te Berlijn algemeen, dat de officier van justitie de aanklacht tegen Krantz, die voor de rechtbank wegens moord terecht staat, niet zal handhaven maar ver- moedelijk zal wijzigen in dier voege dat Krantz nog alleen wegens het aansporen tot doodslag zich zal te verantwoorden hebben Ook de autoriteiten schijnen er van overtuigd te zijn, dat niet Krantz, maar diens vriend Giinther Seheller den koksmaat Hans Ste- phan heeft gedood, alvorens zelfmoord te ple- gen. Het vermoeden dat Krantz Giinther Seheller tot de misdaad zou hebben aange- spoord, blijft bestaan, maar dr. Frey de ver- dediger van Krantz wil thans met behulp van 23 nog door hem gedagvaarde getuigen, be- wijizen, dat Giinther Seheller een sterkeren in vloed op Krantz uitoefende, dan omgekeerd Bovendien wil de verd'ediger het bewijs leve- ren, dat Hilde Seheller wel degelijk zoo on- geloofwaardig is, als hij steeds heeft be- weerd. In Pruisische politieke kringen wordt het proces-Krantz druk besproken, daar het voor- namelijik de Pruisische autoriteiten zijn, die er de verantwoordelijkheid voor dragen. Hei centrum en de partijen van rechts hebben zich tegen het houden van openbare zittingen in dit proces uitgesproken. De partijen van links vinden dergelijke zittingen niet te ge- vaarlijk voor de courantenlezende jeugd. Ze meenen, dat de voorzitter de groote fout heeft begaan door Hilde Seheller haar ver- klaringen onder eede te laten afleggen. De Pruisische minister van justitie, die een deel van de beraadslagingen in het proces heeft bijgewoond, schijnt eerst te hebben over- wogen de voortzetting der openbare zittingen te verhinderen, hij heeft hier echter van afge- zien daar het proces intusschen reeds te ver is gevorderd. DE VE E MG E RICHT MOO'R DE N A A RS BEGENADIGD. Het Pruisische kabinet heeft de vier ter dood veroordeelde veemgerichtmoordenaars Fuhrman, Klapproth, Schulz en Umhofer be- genadigd. Het tegen de drie eersten gevelde vonnis werd gewijzigd in levenslange gevan genisstraf, terwijl Umhofer een gevangenis straf van 15 jaar zal moeten ondergaan. DE SGHO O LSTRIJ D. De bemiddelingsvoorstellen von Keudell. van In de gistermiddag gehouden zitting van de interfractioneele commissie is niet naar al gemeen verwacht werd de scherpe woorden wisseling tusschen Centrum en D. V. P voortgezet, maar heeft men geprobeerd op grond van de bemiddelingsvoorstellen van minister von Keudell tot overstemming te ko men nopens het ontwerp-schoolwet. Deze voorstellen komen hierop neer, dat de landen waarin de simultaanscholen bestaan in oude en nieuwe simultaanschoollanden worden verdeeld. In de z.g. oude landen, Hes- sen, Baden en Nassau zullen de simultaan scholen blijven bestaan. In de andere landen zullen ze na verloop van een overgangstijd, die vermoedelijik drie tot vijf jaar zal duren, worden opgeheven. In beide categorieen van landen zal echter de oprichting van particu- liere confessioneele scholen geoorloofd zijn, die dan subsidie van den staat zullen ontvan- gen. Over deze voorstellen is men het gister nog niet eens geworden. Vandaag worden de on derhandelingen voortgezet. ENGELAND. LORD ASQUITH OVERLEDEN. Gisteravond is te Londen lord Asquith, Lloyd Georges' oude tegenstander, overleden. Herbert Henry Asquith was 12 Sept. 1852 te Morley in Yorkshire geboren. Na zijn stu- die in de rechten vestigde hij zich in 1876 als advocaat te Londen en werd tien jaar later als afgevaardigde van het district East Fift lid van het Lagerhuis voor de liberale partij, waarin hij als spcedig een leidende positie in- nam. Van 1892'95 was hij minister van binnenlandsche zaken in het laatste kabinet van Gladstone en in dat van lord Rosebery en na de verkiezingen van 1905 werd hij kan- selier van de schatkist onder Campbell Ban- nermann en in 1908 diens opvolger als eerste minister, welk ambt hij tot 1916 bleef vervul- len, toen hij na de bekende geschillen met Lloyd George aftrad. Van 1914, kort na het begin van den wereldoorlog, was hij tot zijn aftreden ook minister van oorlog geweest. Sedert zijn uitreding uit de regeering heeft hij zoowel in de liberale partij, als in ae poli- tiek zijn lands nog slechts een ondergeschikte rol gespeeid. In 1914 kreeg hij het oorlogskruisin 1919 het Victoriakruis. Zijn verdiensten zijn voorts geeerd doordat de regeering hem in 1925 in den pairs-stand verhief door hem eersten graaf van Oxford te maken. DE MIJNRAMP IN ONTARIO. Veertig dooden. Het aantal dooden bij de ramp in de goud- mijn bij Ontario blijft steeds toenemen. Men had goede hoop nog 'n aantal personen die vermist werden, te kunnen redden, maar te middernacht vonden de reddingsploegen der- tig lijken. Het aantal dooden is daardoor tot 39 gestegen. CHINA. ROOVERS OP DE JANGTSE. De Engelsche bladen maken melding van het berichf dat de movers op de Jangtse weer bezig zijn. Op die rivier, zeventien mijl bene- denstrooms van Tsjenglin, zijn zeven groote Chineesche jonken die daar voor anker la- gen, j.l. Donderdag door een schip met mo vers overvallen en geplunderd. De roovers 'maakten zich meester van geld en namen gij- zelaars mee, o.w. twee Chineesche meisjes. De jonker gaven signalen, om hulp te vragen. Hierop begaf de Britsche kanonneer- boot „Bee" zich naar de plaats der aanran- ding en zette het schip van de roovers achter- na. De twee door de roovers meegevoerde meisjes en een mannelijke gijzelaar werden bevrijdmaar de bandieten slaagden erin den wal te bereiken en te ontkomen. HONGARIJE. DE „NUMERUS CLAUSUS." Siudenten-stakingen aan de urdver- sileiten te Boedapest. Naar uit Boedapest wordt gemeld, zijn al- daar aan de universiteiten studentenstakingen uitgebroken wegens wijziging van de „nume- rus clausus". Stakingsposten zorgden ervoor, dat geen der studenten de universiteiten be- trad. Het is niet heelemaal duidelijk, waartegen de studenten eigenlijk willen protesteeren. De nieuwe numerus clausus-wet immers brengt de Joden in een nog ongunstiger positie, dan ze reeds waren. Totdusver was bepaald, dat slechts 5 pCt. van het totale aantal studenten Joden mocht zijn thans is aan de curatoren en aan de regeering de bevoegdheid verleend om zelf al dan niet Joodsche studenten aan de universiteiten toe te laten. RUSLAND. EEN DOODVONNIS. Uitgesproken over den moorde naar van den Italiaanschen vice- consul. De rechtbank te Odessa veroordeelde Do- brovolski, den moordenaar van Cozzio, den Italiaanschen vice-consul, ter dood. De heler der gestolen voorwerpen kreeg drie jaar gevangenisstraf. TROTZKY TE FROENSE AANGEKOMEN. Op weg naar zijn verbanningsoord. Volgens een bericht uit Moskou is Trotzky in een specialen wagen te Froense, het eind- punt van den spoorweg aangekomen. De verdere reis naar Alma Ata, het vroegere Wjernyj, zal per wagen moeten worden afge- legd. In een officieel bericht wordt er op gewe- zen, dat de bevolking van Froense zich erover verbaasde, dat Trctzky en zijn gezin zoo chic reisden. Het gezelschap had niet minder dan 70 koffers bij zich en had zich met alle moge- lijke luxe omgeven. Zelfs had Trotzky een jachthond bij zich en had hij eenige jachtcos- tuums meegenomen. DE ECONOMISCHE NOOD. Onrustbarende rapporten. Uit Moskou wordt gemeld, dat de raad van volkscommissarissen officieele rapporten heeft ontvangen van het commissariaat van handel, d.d. 15 Januari, waarin wordt gewag gemaakt van een ernstig gebrek aan handels- artikelen in Rusland, van de moeilijkheden der voorziening met levensmiddelen en koop- waren, welke aanzienlijk toenemen ten gevol- ge van de beperking van den werktijd. De werkloosheid van het proletariaat en de ellen- de der middenklasse nemen buitengewoon toe. Meer dan 1 3/4 millioen werkloozen worden door den staat onderhouden en de toestand dreigt nog erger te worden. TSJECHO-SLOWAKIJE. DE MIJNWERKERSSTAKING IN IN BOH EM EN. Het begin. De onderhandelingen, die tot het laatste oogenbli'k te Praag gevoerd zijn om een sta king in het mijnbekken van Noord-West Bo- hemen te voorkomen zijn mislukt. Wel hebber de partijen zich tot verder onderhandelen be- reid verklaard, maar een grondslag waarop dat zou kunnen geschieden heeft ook de regee- ringsbemiddelaar niet weten te vinden. Voor alle 130 schachten in de districten Brux, Teplitz en Komotau is de staking uitgeroe- pen. De mijnwerkers hebben het besluit met ernst en vastberadenheid ontvangen en het hier en daar ook wel met gejuieh begroet. De afkondiging van de staking zet het standpunt der arbeiders uiteen en zegt, dat het hun alleen te doen is om een behoorlijk bestaan te verwerven. De arbeiders zijn zich van de na- deelige gevolgen eener staking voor de heele bevolking bewust en hebben daarom gedaan wat zij konden om de staking te vermijden Met een opwekking tot solidariteit sluit de oproeping. Men schatte Zaterdag het aantal arbei ders, dat den arbeid neer zou leggen op 29.990. De leiders van de staking nemen aan, dat de arbeiders het veertien dagen van het loon der beide laatste weken kunnen uithou- den. Over veertien dagen gaat de uitkeering van steungeld in, dat 40 kronen voor de om gehuwden bedraagt en voor de gehuwden tot 100 kronen kan stijgen. Het aantal niet-aangesloten mijnwerkers, wier houding op den ailoop van de staking van grooten invloed kan zijn, wordt door de arbeiders op 6000 a 7000, door de directies op 10.000 geschat. Van de zijde der directies wordt verklaard, dat loonsverhooging onmogelijik is, zoolang de opbrengst per arbeider niet stijgt. Deze staat bij dien van voor den oorlog nog steeds ten achter, terwijl men in andere kolenbek- kens de productie van voor den oorlog al weer bereikt en in sommige gevallen zelfs overschreden heeft. AMERIKA. DE PRESIDENTSVERKIEZING. Hoover stelt zich candidaat. Hoover, de minster van handel, t heeft offi cieel zijn voornemen te kennen gegeven orn zioh door de republikeinen candidaat te laten stellen voor het presidentschap. In zijn verklaring zegt Hoover dat hij voort zal gaan de beginselen der republi- keinsche partij en de groote politieke doel- einden van Coolidge in acht te nemen. Hoover voegde er bij dat hij voornemens is voor het oogenblik zijn officieelen post van hoofd van het departement van handel te behouden. HET VLOOTPROGRAM. Aanzienlijke vermindering? De „New York Times" meldt, dat volgens de groep der „groote vloot" uit het congres, de regeering voornemens is om naar aanlei ding van den stortvloed van protesten de uit- gaven voor het vlootprogram met 40!0 mil lioen dollar te verminderen door schrapping dercredieten voor 35 onderzeeers en vermin dering van het aantal te bouwen kruisers van 2'5 tot 12 ongeveer. Als geheel kan van een programma ge- sproken worden, dat wij onzen iezers met gerustheid aanbevelen. Men zal van een gang naar het A. B. T. geen spijt hebben tijdiens de vertooningen van deze films. Syd Chaplins koddig acteeren alleen reeds, is de moeite overwaard. AANVULLINGSAGENDA. voor de raadsvergadering op Donderdag 16 Februari a.s. la. Benoeming van leden der Commissie tot Wering van schoolverzuim (bijlage nr. 18)- ARRONDISSEMENTSRECHTBANK. meervoudige strafkamer. vervroegde UITSPRAAK. Jan R., werkman te Helder, thans gede- tineerd, diefstal door middel van inklimming, vrijgesproken met last tot onmiddellijke in- vrijheidstelling. Verdediger in deze zaak was Mr. Eecen van Oudkarspel. EHrasiesiiasiii Alkmaarsch Bicscccp Theater. Syd Chaplin in „Het Kamer- meisje van den Kolonel. Velem zullen zich de alleraardigste film „De Tante van Charlie" herinneren, waarin Syd Chaplin op zoo voortreffelijke en gees- tige wijze de vrouwelijke hoofdrol vervulde. De 8-acten lange rolprent, die tot en met Donderdag in het A. B. T. vertoond wordt, Het Kamermeisje van den Kolonel geheeten, eveneens met Syd als centrale figuur, is ech ter niet minder geestig en niet minder goed van opzet. Ook diitmaal heeft een persocnsverwisse- ling plaats en geeft Bob Warburton (Chap lin) zich achtereenvolgens uit voor huis- knecht en kamermeisje ten huize van een ko lonel, die op zijn beurt vader is van de vrouw uit Bob's droomen. Natuurlijk geraakt hij daardoor in tal van onverwachte en groote hilariteit onder de toeschouwers veirwekkende moeilijkheden, doch vooral als kamermeisje weet hij zich kranig door alles heen te slaan Teni laatste bewijst hij zelfs aan den kolonel ■een diienst van onschatbare waarde met het gevolig dat niet alleen zijn vader die hem tot op dat oogenblik slechts beschouwd' had als iemand die het er op toe legde het geld zoo spoedig mogelijk op te maken verklaart altijd wel geweten te hebben, dat er een flinke kerel in hem stak, maar dat tevens de lang^begeerde vrouw de zijne wordt en hij dus de hemel op aarde zijn deel ziet worden. Zooals gezegd, Syd Chaplin vertolkt deze rol op uitnemende wijze en wordt goed bij- gestaan door zijn medespelers. Een guile lach is dan ook geen oogenblik van de lucht. Het bijprogramma bestaat uit een goede komische twee-acter, een schitterende natuur- opname uit Finland, een teekenfilm en een journaal. Zoo worden dus deze dagen in het A. B T. vrijwel uitsluitenid komische films ver toond, waarvan echter erkend dient, dat zij inderdaad geestig zijn, niet kinderachtig of flauw- DE UITGIFTE VAN DE ZUIDERZEE- GRONDEN. Voor de Vereeniging van oud-leerlingen der Rijkslandbouwwintersdhool te Groningen heeft prof. dr. H. W. C. Bordewijk, hoog- ieeraar te Groningen, zijn onlangs te Scha- gen gehouden voordracnt over de vraag: „Op welke wijze moeten de Zuiderzeegron- den worden uitgegeven?", herhaald. HET ARBEIDSCONTRACT IN HET KLEERMAKERSBEDRIJF. De werknemers vragen verbeh ring. De patroons willen eenvou- dig verlenging. Van de zijde der wericgevers in het maat- confectiebedrijf wordt meegedeeld, dat aan hen door de werknemersbonden ongeveer de- zelfde voorstellen zijn aangeboden, in ver- band met een nieuw af 'te sluiten collectief arbeidscontract, als aan de werkgevers in het speciaal maatkleedingbedrijf. k Deze voorstellen komen in hoofd'zaak hier op neer, dat een loonsverhooging verlangd wordt en bovendien verschillende verbeterin- gen, tezamen tot een bedrag van 15 a 20 pet. op het bestaande loon. Het gemiddelde weekloon van de-werkne mers in dit deel van het kl&dingbedrijf, meest huisarbeiders, staat ongeveer gelijk aan wat aan arbeiders in andere bedrijven als vast weekloon wordt betaald. Bovendien hebben de thuiswerkende kleermakers de gelegenheid, met hulpen te werken, aan wie- zij aanmerke- lijk minder kunnen betalen, dan zij zelf ont vangen. De werkgevers weten nooit, of een thuis- werker alleen voor zijn patroon werkt, dan wel, dat hij ook nog als patroon optreedt door voor particulieren te werkendit laatste komt, zeer tot schade van de werkgevers, maar al te veel voor. Desniettemin hebben de werkgevers aan de werknemersbonden aangeboden een nieuwt overeenkomst aan te gaan ter vervanging van de tot 15 Februari lcopende, waarvan de inhoud gelijkluidend zou zijn. In de voorstellen van de werknemersbondeD kunnen zij niet treden, omdat zij deze fnui kend achten voor het bedrijf, dat zoo lang a s.lecht aan toe is geweest en pas nu eenig tee ken van opleving begint te vertoonen. BRAND. Te Beek bij Didam is afgebrand de wcnin| van F. Thomassen. Een grcot gedeelte var den inboedel ging verloren. Verzekering dek de schade. OVER BOORD GESLAGEN EN VERDRONKEN. Gistermorgen is voor. de werf van de N. V. „Scheepsbouwwerken" te Rotterdam, tenge- volge van een aanvaring tusschen de sleep- boot „Zwolle" van P. Smit Jr. te Rotterdam en een motorvrachtboot, overboord geslagen en verdronken de machinst P. Ruys, wonen- de te Rotterdam. Hij was gehuwd en laat 4 kinderen na. Zijn lijk is nog niet gevonden. KORTE BERICHTEN. Als regeeringsdeskundige voor het bij- wonen van de in 1928 af te nemen examens ter verkriiging van het diploma voor de ver pleging van zenuwzieken en krankzinnigen (diploma B) is o. a. aangewezen: A. M. Ben ders te Bakkum. Vrijdagnacht is de arbeider Joh. van die Dungen uit Gewande in het hospitaal Jo annes de Deo te Den Bosch overleden ten ge- volge van verwondingen, bekomen, toen hij de vorige week in zijn woonplaats onder een neerstortende muur bedolven werd. De zesjarige G. van Munster, gewoond hebbende Hoogstraat 3 te Hilversum, is Zon- dagmiddag in de Emmastraat aldaar, bij het plotseling oversteken van de straat, door een auto gegrepen en gedood. Kardinaal W. van Rossum te Rome is ernstig ongesteld. Hij is lijdende aan griep en wegens zijn hcogen leeftijd en zwakte van zijn hart wordt de toestand gcachi. ALRMAARSCHE CODRANT ■—IIWllLi n—mam* WJlWMBlSMMMt—I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1