DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. elijksch overzicht. No. <04 Dit nufflmet Besfaaf nit 2 bfaden. Honderd dertigste Jaargang. 1920 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagen, uitgegeven. Jbonneraentsprijs bij vooruilbetaling per 3 maandeu voor Aikajaar fZ>—, frauco door bet geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en bewljatiummers 5 cents. PRUS DER GEWONE ADVERTENTlfeNi Per regel /0.25, bij groote contraden rabat. Groote letters naar plaatsrofmte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkeri] v/b HERMs. COSTER ZOORa Voordam C9. Directeur; G. H. KRAK. Telef.nr. Administrate 3. Telefoonnr. Redadie 33. Postgiro 37960. Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA. WEI |jET ENGELSCH-EGYPTISCH CONFLICT. Het nieuwe wetsoniwerp der Egyptenaren. Engeland's waar- gghuwing. Egypte geeft voorloo pig toe. a'der reserves, die de Britsche regec- m 1922 aan de erkenning van Egyptes _.Jiankelijkheid verbond, betroi de be- tobenning van de vreemdelingen en nationa te ninderheden in Egypte, waarvoof Groot- Brittannie zich garant stelde. Dit deed Engeland naar aanleiding van de oulusten in 1921 te Alexandria, waarbij 20 luropeanen vermoord werden. Er werd toen etn wet irigesteld, waarbij de vreemdelingen genoeg waarborg hadden voor hun leven en BSD goed. Nu komen echter de Egyptenaren zelf met e® wetsvoorstel, waarbij de verantwoorde- lijkheid niet meer op Engeland, maar op Egypte zelf zou rusten. Deze wet verschilt zeer veel van die van 1922. De oude wet was voldoende voor het bewaren van de binnen- Jandsche orde en voor het beschermen van de vreemdelingen. En de nieuwe wet? Deze geeft aan de politie-autoriteiten veel minder macht, Want volgens het on twerp kunnen op- roerige elementen niet door de politie uit een vergadering of andere bijeenkomst verwij- derd worden. Er zouden dus al heel gemak- felijk incidenten kunnen ontstaan, want de Egyptenaren, d. w. z. de Egyptische nationa- listen zouden naar hartelust kunnen vergarie- ren en betoogingen kunnen houden, wat wel- licht minder wenschelijk zou zijn voor de orde en rust in het land. Toen dan ook Engeland hoorde, dat een loorstel van een dergelijk wetsontwerp door ie Egyptische regeering behandeld zou wor den, heeft het dadelijk zijn waarschuwen de stem laten hooren. In een nota, die het aan -de Egyptische regeering zond, waarschuwde het om een dergelijk ont werp tot wet te maken. En dat En geland de zaak zeer ernstig inzag en het ook ernstig meende, bleek wel uit de eisch, tlien de Engelsche regeering stelde: binnen drie dagen moest Egypte het antwoord op die nota aan Engeland gezonden hebben, anders zou Engeland zijn maatregelen moeten nemen. Waarin die maatregelen dan bestonden? Hiervan is niets officieels bekend, maar het is toch uitgelekt, dat't zou beginnen met het beslag leggen op de douane en aldus de Egyptische regeering voor een groot deel van haar inkomsten te berooven. Tegenover de krachtige houding van d° Britsche regeering hebben de Egyptische na- tionalisten het verstandig geacht in te bin- den. Zoowel de Egyptische Kam'er als de Senaat hebben in gehouden geheime zittin gen besloten de wet op de vergaderingen, voorloopig aan te houden. De behandeling der wet is uitgesteld tot de Novemberzitting en zoo is dus voldaan aan het verlangen van Sir Austen Chamberlain. De Egyptische regeering blijft zich welis- waar op het standpunt stellen, dat zij het recht van Engeland om zich in de bitmen- landsche aangelegenheden van Egypte te fflengen, niet kan erkennen. De nieuwe wets- voorstellen zijn dan ook niet ingetrokken. Maar nu de behandeling is uitgesteld, is er dan toch in elk geval tijd gewonnen en kan de nationalistische regeering trachten het met Engeland eens te worden over een re- geling. Nahas-pasja en zijn naticnalisten hebben dus weer eens een krachtige waarschuwing ontvangen, dat de Britsche regeering har." in 1922 voor de erkenning van Egyptes on- afhankelijkheid gestelde voorwaarden onver- zwakt blijft handhaven. En het dreigement van Britsche zijde, dat men in geval van po- gingen om op deze voorwaarden inbreuk te maken, tot de in die omstandjgheden ge- wenschte maatregelen zal overgaan, heeft de Egyptische regeering doen bezinnen, dat zij met de feitelijke machtsmidde-len waar- over Groot-Brittannie beschikt wel rekening moet houden. Voorloopig is de toest-and daarmee gered, maar het groote probleem der Britsch-Engel- sche betrekkingen is er niet.mee opgelost. Het wachten is slechfs op een nieufre moejUjkbeid a een volgend conflict. If korte berichten. De leden van de drie landarbeidersbon- den (Ohr., moderne en r.-k.) hebben het laat- ste voorstel van den neutralen werkgevers- bond in het landbouwbedrijf in de Marne (Or.) verworpen. Het contract tusschen bei- oe partijen is echter hog niet verbroken. In cafe Raafs aan de Sijsenbaan te Mil- wgen is door instuipiog gesloten uit de lpaarkas van de geregeide bezoekers van ge- pnd cafe een bedrag V&n 500 a 1000 a uit de tocmbanklade 4>0. De spaargelden jaarlijks tjjdens de Nijmeegsche ker- "ss verdedd. Qe dader is onbekeo-4. De I Mei-vieringen in het buitenland. Overal een kalm verloop, behalve in Polen. In Duiischland. Beriijn stand gisteren in het teeken van die 1 Meiviering. In alle groote bedrijven en in vele klei-ne bedrijven had men het werk ge- heel neergelegd. In de binnenstad was van het stopzetten van den arbeid niet zooveel te merken, daar alie publieke verkeersmiddelen functionneerden. Reeds vroeg in den morgen verzamelden zich de deelnemers aan de fees- telijkheden op de daarvoor bestemde plaatsen en trokken, veelal door muziekcorpsen bege- leid, naar de weide te Treptow, waar dloor de sodalisten en de communisten -groote massa- demcmstraties werden gehouden. In een groot aantal redevoeringen werd gewezen op de beteekenis van den 1 Meidag. In den loop van den middag en den avond werden In be sloten ruimten vele feestelijkheden georgani- seerd. Alle cafe's en restaurants in de ooige- ving van Beriijn mochten zich in een druk bezoek verheugen. Het was zomersch weer met een helderen hemel, hoewel er af en toe onweersbuien dreigden. Bijzo-ndere inciden ten zijn tot's avonds toe niet genreld Gisteravond is te Beriijn geen enkele krant verschenen en zelfs de Duitsch-nationale bla- den, die zich anders van den len Mei niets plachten aan te trekken, zijn niet in staat ge- weest uit te komen. Het W. B. meldt nog, dat de ochtendbla den van vandaag ook niet zullen verschijnen. In Engeland Ofschoon de le Meidag in het geheele land een rustig verloop had, werden toch 36 per sonen wegens wanordelijk gedrag gearres- teerd. In Frankrijk. Het stadsbeeld van Parijs toonde ter gele genheid der 1 Mei-viering geen bijzonderen aanblik. De krachtige politie- en militaire or- dedienst kwam gisterochtend dan ook zoo goed als niet in actie. Van de verkeersmiddelen staakten slechts de taxi's De autobussen, trams en metro reden als gewoonlijk. Het zakenleven ging zijn gewonen gang. Ook in de voorsteden met haar sterke ar beidersbevolking was weinig van den len Mei te bespeuren, hoofdzakelijk omdat slechts een klein gedeelte der bedrijven hun poorten gesloten hadden. Tot's middags waren tien auto's en mo torfietsen, die voor het verspreiden van pro paganda-brochures bestemd waren, in be slag genomen, waaronder een auto met communistische gemeenteraadsleden. Gearresteerd werden twee secretarissen van den Bond van Transportarbeiders, die met propagandadoeleinden in een auto door de straten snelden, voorts 84 personen we gens het lastig vallen van werkwilligen. Naar het B. T. A. meldt, hebben te Parijs alleen in de bouwvakken alle arbeiders het werk ter gelegenheid van de 1 Mei-viering gestaakt; de meubelindustrie telde talrijke stakers; in het transportbedrijf waren om streeks 750 van de 15.000 man van het werk weggebleven. Bij alle openbare diensten, met name bij de Ondergrond, was de toestanc normaal. In Belgie, In Belgie hebben de Meibetoogingen over al een kalm verloop gehad. De communis ten hebben geen afzonderlijke optochten ge houden, doch mengden zich onder de sociaal- democratische betoogers. Nergens hadden incidenten plaats. Terwijl in de provincien Oost- en West- Vlaanderen en ook in Brabant, van de aloude Mei-vieringen niet bijster veel behalve dan eenige kermissen blijkt te zijn overgeble- ven werd het Meifeest in sommige Vlaamsch Limburgsche steden nog steeds volgens de traditie gevierd. Zoo begaven zich op 1 Mei, duizenden Limburgers naar het dorp Rutten, bij Tonge- ren, om er het eeuwen-oude Sint-Evermarus spel bij te wonen dat het vermoorden van den heilige van dien naam en van een groep hem vergezellende pelgrims door een woeste ruiterbende aaqgevoerd door zekeren Hacco in herinnering brengt. Het hoofdmoment van het spel was de tweespraak, in rederij kersverzen, tusschen den heilige en Hacco voor den moord. Te Hasselt, waar voor den oorlog, den avond voor 1 Mei de plaatselijke muziekver eenigingen door de stad trokken en op de Markt het bekende „Hasselsch Meilied" werd gespeeld, had de zangvereeniging „De Bur gersvrienden", ter herinnering aan de tra ditie welke wil dat de rederijkers van „De Roode Roos", op den laatsten avond Van April, op de, vestingmuren bij den Jonkmans toren, het „Mei-lied" gingen zingen, nu deze wallen sedert lang zijn verdwenen, het ge zamelijk zingen van het „Mei-lied", waarbij daa jneestal eeq dang der reuzeu en reyzin nen te pas worden gebracht, in eere hersteld en met dit doel het lied laten herdrukken en onder de bevolking verspreiden. In Polen. Te Warschau hebben de communisten een joging gedaan om de sociaal-democratische betoogingen uiteen te jagen. Zij maakten daarbij gebruik van knuppels en schietwape- nen. De politie greep in en er ontstond een hevige kloppartij, die aan drie personen het even kostte. Meer dan 50 personen werden gewond. Volgens het P. T. A. ontstond de botsiog bij een ontmoeting tusschen een socialisti- schen en een communistischen optocht op het olein voor de opera en maakten zoowel de socialisten als de communisten van de vuur- wapens gebruik. In Japan. Te Tokio werden bij de dlemonstraties ter gelegenheid van de 1 Meidag, waaraau on- geveer 10.000 personen deelnam-en, eenige ordeverstoorders gearresteerd. In Bulgarije. Communistisch orgaan in beslag genomen. Het Bulg. Tel. kg. meldt, dat de commu nisten vooral in de door de aardbevingen ge- teisterde streken propaganda hadden ge- maakt met het oog op den len Mei, doch dat de orde nergens werd gestoord. De autoriteiten hadden in verband met den nationalen rouw alle manifestaties ver- boden. Het te Sofia verschijnende orgaan der communistische partij „Novini" werd in beslag genomen, daar het een manifest had verspreid, waarin de arbeiders werden uit- genoodigd in de straten betoogingen te hou den. CHINA. DE BURGEROORLOG. De Japanners in Sjantoeng De Japansche troepen werken in harmonie sa-men met de zuidelijken voor de handhaving van rust en orde. De zuidelijken hebben Pos- jan bezet op 80 K.M. ten O. van Tsinanfoe Tal van noordelijiken komen Tsingtao bin nen, waar zij voornemens zijn krachtigen te- genstand te bieden. Het -departement van oorlog heeft een tele gram ontvangen uit Tsinanfoe, meldend, dat de Japansche troepen genoodzaakt waren een troep van ongeveer 30-0 bandleten te ver. spreiden die, gebruik makend van den toe- stand, Japansche woningen en opslagplaat sen aanvielen. Een bandiet werd met een ba jonetsteek ged-ood. Het telegram voegt er bij, dat -ba-ndiet-en en noordelijke troepen de naburi-ge stedCn en -dorpen plunderen maar totdusver zijn er door de aanwezigheid der Japansche troepen geen Japanners benadeeld-. DUITSCHLAND. EEN RARE GRAP. Te Maagdenburg hebben fabrieksarbeiders een „grap" uitgehaald, die ernstige gevolgen voor een hunner heeft gehad. Zij hadden de k-offie, die de man in een blikken flesch bi; zich had, opgedronken en er sterk zoutzuur voor in de plaats gedaan. Toen het slachtof- fer van de „grap" er uit dronk kreeg hij zoo zyvare inwendige brandwonden dat men voor zijn leven vreest. AUTO-ONGEVAU Drie menschen doodelijk gewond, In de buurt van Junkemthal bij Wehbach in de kreits Siegen is gisteren een bestelauto tengevolge van een defect aan het stuur de spoorbaan opgereden en van den spoordij gevallen. De drie inzittenden, die slechts met moeite onder den auto vandaan te halen wa ren, zijn zoo zwaar gewond dat zij er het leven wel niet zullen afbrengen. Het spoorwegverkeer was op dit raject eenigen tijd gestremd. BELA KUN. Reizen naar Duitschland; een paging tot ontvoering? De politie heeft vernom-en, dlat Bela Kun tijdens zijn verblijf te Weenen heihaalddij-k reizen naar Beriijn en West-Hongarije ge. maa-kt heeft. Dit zou in verband staan met de bevrijdiing van den Duitschen communisti schen journalist Braun. Volgens berichten uit Boe-dapest bereid een groep ontwakende Hongaren een poging voor om Kun uit het huis van bewaring te Weenen naar Boedapest te ontvoeren. STAKING IN DE DUITSCHE RIJNVAART. Het verkeer van de Duitsche Rijnvaart ligt tengevolge van het uitbreken der staking ge- heel sti'l. Op dit oogenbldk is nog geen over zicht van den toestand te geven. Het kolen- transport zal ongetwijfeld hinder ondervin den van de staking. Ernstige belemmeringen worden echter voorloopig niet verwacht voor het kolenvervoer, daar schepen van andere nationaliteit blijven varen en er ledige .scheepsruimte te over is. Nederlandsche dochtermaatschappiien van Duitschp Rijnvaurtoflderaesingen zullen iaar bedrijf kunnen voortzetten, daar het per- oneel op haar schepen en boo-ten vaart onder de Nederlandsche overeenkomst inzake loon- i arbeidsvcorwaarden Te Rotterdam en Antwerpen sluit het per- soneel van de daar liggen-de Duitsche booten zich eveneens bij de staking aan. Te Rotter dam hebben gistermorgen verschillende Duit sche Rijnreederijen een aantal schepen ver- haald naar de ligplaatsen in de Waalhaven, die bestemd zijn voor ledige Rijnschepen, die voorloopig niet worden geladen. EEN PROCES TEGEN BRAUN. "Lander Braun. Vrijdag begint voor het „Reichsgericht" -li-et proces tegen de communisten Braun c.s., waarop aller aandlacht is gevestig-d door de stoutmoed-ige bevrijding van Braun uit het gerec-htsgebouw te Moabit. (Het heet thans, dat de te Weenen gearresteerde Bella Kun deel heeft gehad aan die gewelddadige ont voering.) Daar noch Braun, noch Olga Be- nario gevonden zijn, zal het proces zonder lien gevoerd worden, alleen tegen de vier camera-den. Een hunner, Semmelmann, heeft een bewogen verleden. Hij speelde met behulp van va-lsche papieren, voor officier, nam als zoodanig na de revolutie deel aan den strij-d in het oosten. Later, bij de communistische partij aangesloten, bewees hij deze als spion gewichtige diensten te Munch-en. De beklaagden worden vervolgd wegens Itioogverraa-d, schen-d-ing van de wet tot be- sciherming van -de republiek. Het proces zal waarschijnlijk een pa-ar weken -duren. MOORD OP EEN KASSIER. Op het terrein van de Berlijnsche autoren- baan Avus is Zondagnacht een moord ge- pleegd op den 38-jarigen kassier Sell-entin. De daders zijn on-tk-omen. Op een zijterrein van de Avus staat een bureautje, waar een beam-bte des nachts aan- wezig moet zijn. Zondagnacht had Selentin dienst. Overdag was veel geld ge'fnd. 's Morgens om vier uur had de beam-bte telefoniseh verbinding met de politic aange- vraagd. V-oordlat de telefoniste de verbinding kon geven, hoorde zij een paar kecr't woord „Ueberfail", waarop onmiddellijk de verbin ding werd verbrok-en. De telefoniste gaf het bericht -door, waarna de politic -dadelijk naar de Avus trok. Alvorens zij echter daar aan- kwam, had Sellentin een collega op het ter rein met de huistelef-oon opgeroepen. Deze had een zwak gesta-mel gehoord, dadelijk daarop een paar revolverschoten. De politie vond den ongelukkige dood in zijn kantoort-je liggeu. ENGELAND DOOR ELECTRISCHEN STROOM GEDOOD. Te Gladbeck is gister een gymnasiast, die een antenoe van een radi-otoestel willde repa- reeren, met den lichtstroom in aanraking ge- komen. Hij k-reeg zoo ernstige brandwonden, dat hij na- korten tijd is bezweken Zijn broer die hem hielp is ook erg aan de handen ge- brand. FRANKRIJK. HET PROCES TEGEN DE AUTONOMISTEN. De eerste zitting. De aanklacht. Het proces tegen de ^2 Elzasser autono- misten, van wie er zeven, die zich in het bui tenland bevinden, bij verstek zullen worden berecht, is gister voor de juryrechtbank te Colmar begonnen. De naar de rechtbank leidende straten waren door gendarmerie en militaire pa- trouilles afgezet. Het O. M. heeft veertig getuigen, de ver- dediging vijftien opgeroepen. Bij het oproe- pen der getuigen a decharge werd de naam van den Duitschen minister van buitenland- sche zaken dr. Stresemann afgeroepen, het- geen onder het talrijke publiek uitingen van verwondering teweeg bracht. Vervolgens werd de acte van beschuldiging voorgelezen, welke 15 getypte bladzijden om- vat. De voorlezing geschiedde in het Fransch en het Duitsch. In de inleiding wordt ge- zegd, dat de autonomistische en separatisti- sche beweging, welke in Elzas-Lotharingen reeds voor den wapenstilstand door de Duit- schers en Duitsch-rransche Elzassers in het leven werd geroepen, steeds een voor de nationale eenheid buitengewoon gevaarlijk doel heeft nagestreefd, hetwelk zich tegen het bijeenblijven van de Elzassische provin cies en Frankrijk richtte. Daarop volgden de aan de beklaagden ten laste gelegde feiten. 't O. M. beschuldigt de 22 beklaagden sedert 1920 op nationaal gebied en in het bijzonder in de drie depar- tementen, de Boven-, Beneden-Elzas en Moe- zel, met elkaar besloten te hebben de regee ring ter zijde te stellen of te wijzigen, de burgers op te hitsen zich tegen de autoritei ten te wapenen, waarbij het aldus gesmede eomplot reeds in een daad was omgezet, in casu tot voorbereidende handelingen was overgegaan. Door de verdediging werd er tegen ge- protegteerd, dat de g- beschermingstroepgj, die na den overval van 22 Aug. '26, waarvaa Ricklin het offer was, werden gevormd, ia de acte van beschuldiging als „stormtroe- en" werden aangeduid, hetgeen niet overeeo warn met het karakter dier beschenningsai* deelingen. i Bovendien protesteerden de verdedigers e* tegen, dat aan drie beklaagden het politieke regime onthouden is en dat hun verder niei de mogelijkheid, overeenkomstig de wet, it geopend, onder elkaar overleg te plegen over hun verdediging. De verdediging las verder een brief voof van de twee nieuw gekozen Kamerleden Rosse en Ricklin, waarin dezen met klem protesteerden tegen het feit, dat de beschul. digden geen voeling met elkaar konden nemen. j Het 0. M. antwoordde hierop, dat het, door dat contact te beletten, had willen voor« komen, dat beklaagden het verder eens wer« den ter zake van de door hen nagestreefde doeleinden. Sptitsing der zaak ten aantitn der gevluckte verdachten. Een B. T. A.-telegram uit Colmar meldt, dat het 0. M. 50 getuigen heeft gedagvaard en de verdediging meer dan 300. Het proces wordt bijgewoond door 150 Fransche en bui- tenlandsche journalisten. Het Assizenhof van den Boven-Rijn, waar- voor het proces wordt behandeld, besloot de zaak te splitsen in dier voege, dat de zaalr der gevluchte verdachten later bij verstek zal worden behandeld. De procureur-generaal verzette zich tegen de aanvaarding der conclusies der verdedi; ging, welke vroeg op de verdachten het pc litieke regime toe te passen. DE INCIDENTEN BIJ DE HER- STEMMING. Zooals reeds gemeld zijn er Zondag bij de herstemmingen geen ernstige incidenten voorgevallen. Wel echter heeft het hier eo daar even gedreigd, zooals o.a. in het 13e arrondissement te Parijs, waar de commu nistische candidaat Andre Berthon met een deurwaarder het verkiezingsbureau in de mairie betrad om te constateeren, dat dit vier minuten te vroeg opengegaan was. Bo vendien werd vastgesteld dat de bus niei goed verzegeld was. In hetzelfde arrondisse ment deed de communistische candidaat Piquemal vaststellen, dat er geen kiesbiljet- ten op zijn naam waren verstrekt. Enkele minuten aaarna werden ze gebracht Hij werd gekozen. Te Plaisance werd een kiezer gesnapt toen hij voor de tweede maal ging stemmen, voof- zien van een biljet van een zijner vriendea,. Hij werd gearresteerd en naar het bureau geleid. Tijdens een communistische vergadering te St. Denis ontdekte een commissaris van pCK litie een brandweerman in uniform in de zaal. Hij gelastte eenige inspecteurs den be^ zoeker te verwijderen. Het kwam tot een ref* letje gedurende hetwelk de brandwacht kaitf zag ongezien te verdwijnen! BELGIS. DE TUNNEL ONDER DE SCHELDE.\ Volgens berichten uit officieele bron denki de regeering er aan spoed te zetten achter de. verwezenlijking van het plan tot verbinding, der Scheldeoevers, te Antwerpen, door midv del van een tunnel. De commissie voor de oprichting van een interprovinciale en inter-; gemeentelijke maatschappij, welke zich met de practische uitvoering zou belasten, komt deze week nog bijeen. De aanbesteding dejr werken zou nog dezen zomer plaats hebben. STAKING. In de metaalfabrieken te Overspelt in Bel- gisch-Limburg hebben 1600 arbeiders het werk gestaakt om een loonkwestie. Ook in de zinkfabrieken te Lommel valt een zekere agitatie onder de arbeiders waa* te nemen; tot staking is het daar echter nog niet gekomen. AARDBEVING IN CHILI. Te Santiago de Objli en in andere steden een hevige aardbeving. Het aantal slacht of fers Is nog onbekend, doordat de meestr van Chili is groote schade aangmdht doqi verbindingen verbroken zijn. i BULOARIJE- EEN CYCLOON. Gisteffhiddag om 4 uur is een zeer hevigt cycloon over Stara Zagora en omstreken trokken, waarbij vele gebouwen werden schadigd. De wervelwind ging vergezeld van hagel, sleurd-e de daken mede en vernifilde vele barakken. Een vrachtrijder werd met war gen en al meegesleurd en tegen den grond geworpen; hij Hep ernstige verwondingen op, Naar gemeld wordt, zijn er vijftfg personen gewond; de materieele schade staat nog niet vast, De cycloon volgde de richting Noond-Zuid en trok door Noord-Bulgarije van Rusee naar Gorna-Orchowitsa, waardoor de telegraafver^ bindingen met Roemenie werden verbroken,. ALRMAARSCHE COORANT. iging 'AMFRTtfA 1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1