DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. SloomerijMiVerverij S. KSOHL i fEN KflNOHSCHOT No. 125 Honaerfl dertlgste jaargang A»OMementsprijs bi,i voornitBetaling per 3 maanflen f2.~, fr. per post f2.50. Bewflsn. 5 ct Adrertentiepr. 25 ct p. reeel, grootore letters nnor Bneren franco K.V. BoeS- en Handelsdr. t.U. Herms. Coster Zoon, Voordam C9, Tel. Admintstr. No. 3. 5o. 83. DIl§DAi; Dagelijkscgi @verzasht. 29 »EI van B&iifenland Door uitbreidliEg in staat weder BllffiN EMBLE DAGBN af te leveren. J.GaUNO'5 Dif nummer besfaaf uif 2 blader DE STAKING IN DE RIJNVAART. De gevolgen van het vredes- verdrag van Versailles; lage loo- nen. Wie er voordeel bij hebben. f De staking in de Duitsche Rijnvaart, die nu al eenige woken duurt, schijnt nog lang iniet tot een einde te zullen komen. Tenminste, de beide partijen, werkgevers en werknemers. staan nog zoo ver van elkaar at, dat een jvergelijk op dit oogenblik nog tot de on- mogelijkheden behoort. i. Deze staking is misschien wel een van idie, voor welke moeilijk een oplossing te vinden is. Tot goed begrip is bet wellicht niet onnoodig, de toestand in de Rijnscheep- vaart te beschouwen van af den tijd na den vrede van Versailles Een der eischen van de geallieerden was n.L, dat Duitschland een deel van zijn Rijn- vloot moest afstaan aan Frankrijk en Belgie. Daardoor werd bet tonnental dat aan Duitschland bleef behooren, belangrijk ver- minderd. Het was geen wonder, dat vele 'Duitsche reeders hun transporten niet door vreemde en nog wel Fransche en Bel- gische! reeders wenschtten vervoerd te zien. Daarom werd met een koortsachtige baast gewerkt. ora de Duitscbe Rijnvloot weer op dezelfde grootte te brengen als voorheen, zoodat er binnen korten tijd een millioen ton aan scheepsruimte gebouwd was. Daar echter de Franschen en Belgen hun scbepen op den Rijn lieten varen, was dus de geheele Rijnvaart, wat bet tonnental be- trof, enorm toegenomen. De gevolgen kon- den niet uitblijven: er werd een teveel aan scheepsruimte geconstateerdDaarbij kwam nog, dat bet aanbod van goederen na den oorlog sterk verminderd was, terwijl tot overmaat van ramp de Duitsche spoor- wegen een tariefpotitiek volgden, waarbij ze de scheepvaart zoozeer bestreden, dat goede ren, die anders per boot naar Rotterdam enz gingen, nu per spoor naar Hamburg en Bremen gezonden werden. In -t kort dus: groote toename van scheepsruimte, vermin- dering van goederen-aanbod! Dat moest wel uitloopen op sterke ver- laging van loonen Deze verlaging was dan ook al wel eerder ingetreden, als niet plotseling de Engelsche mijnwerkers in sta king waren gegaan, waardoor de vraag naar Duitsche kolen geweldig toenam. Er kwam toen een onverwachte drukte in de Rijnscbeepvaart, echter slechts een tijdelijke. Die drukte verminderde al spoedig, en het was ook niet te verwonderen, dat de vracb- ten en sleeploonen moesten terugloopen, zoodat ze nu reeds sedert maanden een peil bereikt hebben, zoo laag, dat er van een ren- tabiliteit der Rijnreederijen over't algemeen geen sprake meer kon zijn. De Duitsche reeders, ontstemd over dezen inderdaad voor hen onhoudbaren toestand, hebben toen van hun personeel een loons- vermindering van 13 pCt. geeischt. Ook als de werknemers dezen eisch hadden aange- nomen, zouden de in Duitschland aan het Rijnscheepvaartpersoneel betaalde loonen nog hooger geweest zijn dan in eenig ander Rijnscheepvaart drijvend land. Men krijgt echter den indruk, dat de reeders zich niet genoeg in den toestand van hun personeel hebben kunnen verplaatsen en zich blindge- staard hebben op de absolute hoogte der loonen, zonder de koopkracht der verschil-' lende loonen te vergelijken. Als een Neder- landsch schipper minder loon ontvangt dan een Duitscher, dan komt het er voor de beide ontvangers natuurlijk hoofdzakelijk op aan, wat zij in Nederland en in Duitschland voor dit loon kunnen koopen. Het is bij de tegen- woordige toestanden best mogelijk, dat b.v. een Belgisch matroos met een veel lager loon dan zijn Duitschen collega, voor dit lage re loon te Antwerpen meer kan koopen dan de Duitscher b.v. in Ruhrort. Dit is dan ook waarschijnlijk de verkla- ring van het op het eerste gezicht merk- waardige feit, dat de werknemers den eisch der reeders tot loonsverlaging beantwoord- den met eischen tot loonsverhooging Men kan daaruit zien, hoe scherp de partijen te- genover elkaar staan en hoe moeilijk het zal zijn, om tot een oplossing van het conflict te komen. De Rijnreeders zijn blijkbaar niet van plan om toe te geven. De Rijnreeders kunnen de staking lang volhouden, omdat het grootste gedeelte der reederijen in handen is van groote mijncon- cern?, die, hoe vreemd het ook moge klin- ken, ook voordeelen van deze staking hebben. De verklaring van dit merkwaardige feit ligt daarin, dat de concerns bijna alle beschikken over groote steenkool-opslagplaatsen in Zuid-Duitschland. Deze.waren goed voor- zien van steenkolen, wat aan het begin van den zomer nu niet zoo bijzonder aangenaam is. Het gevolg van de staking is, dat deze voorraden niet kunnen toenemen, dat de fa- brieken in Zuid-Duitschland, die bijna zon der uitzondering niet over groote voorraden beschikken, genoodzaakt zijn hun kolen of van deze opslagplaatsen of per spoor van de mijnen in het Roergebied te laten komen. Het gocdkoopste is voor hen ze uit de op- slagplaatoen te betrekken. De prijs is nu reeds 1 Mark per ion verhoogd, zoodat de vele honderdduizenden tonnen evenveel hon- derddulrenden mark extra-winst opleveren. Direcfeur: G. H. KRAK. Hoofdredactenr Tj. N. ADEMA. Maar winsten als deze kunnen toch niet op- wegen tegen de verliezen, veroorzaakt door het stopzetten van het geheele reederijbedrijf. Ook de stakers kunnen het lang volhouden, omdat ze door de kassetj van alle Duitsche transportarbeidersbonden gesteund worden. Hoe lang de staking kan duren, is dus met geen mogelijkheid te zeggen, al is het een goed teeken, dat beide partijen tenminste tot onderhandelingen bereid zijn. DUITSCHLAND. EEN WOESTELING. Te Dresden verscheen Zaterdagochtend de politie in het bureau van een aannejner om een aldaar werkzaam zijnd arbeider, die van diefstal werd beschuldigd, in hechtenis te nemen. De man, een zekere Patzig, trok toen de agenten het bureau binnen traden, onmid- dellijk zijn revolver en loste drie schoten op een agent, die zwaar gewond werd en in bedenkelijken toestand naar het ziekenhuis werd gebracht. Daarna loste hij een paar schoten op twee andere arbeiders, die even- eens gewond werden. Hij ging er toen van- door. De patroon, die op dat oogenblik bui- ten kwam, poogde hem tegen te houden, maar werd eveneens neergeschoten, hij was bijna onmiddeHijk dood. Twee agenten achter- volgden den misdadiger, die zich op het kerk- hof verschanste en herhaaldelijk op de agen ten schoot, zoodat deze tenslotte ook van hun wapens moesten gebruik maken en daar bij werd hij door een kogel in het hoofd levensgevaarlijk gewond. PINKSTERDAG VAN DEN ROTEN FRONTKAMPFERBUND. Naar aanleiding van de tegen Pinksteren te Berlijn uitgeschreven algemeene revue van den Rocden Frontstrijdersbond zijn duizen- den communisten per trein en per auto naar Berlijn gekomen. Met het oog op een en ander wordt de politie te Berlijn tot hedenavond a.s in alarmtoestand gehouden. DE STAKING IN DE RIJNVAART. Bescherming van werkwllligen. Uit Essen meldt men: Door de autoriteiten is aan de Rijnreede rijen medegedeeid,' dat voor voldoende be scherming van de sleepen tegen aanslagen van stakers zorg gedragen is. Een boot van de rijksrivierpolitie is in het district Duisburg —Ruhrort aangekomen. Wanneer een sleep de haven verlaat, geschiedt dit onder con- trole van de rivierpolitie, terwijl politiebeamb- ten te voet en te paard het schip aan land vol- gen. Het gerechtshof voor arbeidsgeschillen te Krefeld heeft het beroep van de werknemers tegen het vonnis van de rechtbank voor ar beidsgeschillen te Moers, verworpen en dit vonnis uitdrukkelijk bevestigd. DE NIEUWE RIJKSDAG. Het presidium. Uit Berlijn wordt gemeld1: De nieuwe Rijksdag zal vermoedelijk pas op 13 Juni voor het eerst bijeenkomen, daar het vaststelkn van 'het officieele resultaat van de verkiezingen eenige vertraging heeft ondergaan. De eerste zitting van den nieuwen Rijksdag zal worden geleid door den ouder- domsdeken. Dit is afgevaardigde Herold van het Centrum, die in Juli tachtig jaar oud wordt. Herold is eveneens het oudste lid van den Pruisischen Landdag en zal ook in dit huis de eerste zitting leiden, mite de Landdag niet te zelfder tijd als de Rijksdag voor het eerst bijeenkomt. In de eerste zitting van den Rijksdag zal het presidium worden aangewezen. Het staat vast, dat de sociaal-democraat Loebe zal wor den herbenoemd, eerste vice-president worden weder als vroeger een Duitsch-nationaal en twee leden van het Centrum. In den vorigen Rijksdag werden deze functies resp. bekleed door de afgevaardigden Graef en Esser Af gevaardigde Riesser van de Duitsche volks- partij, die derde vice-president in den vorigen Rijksdag was, heeft zich niet meer herkiesbaar gesteld. Maar niet de Duitsche volkspartij zaJ ditmaal den derden vice-president mogen aanwijzen. De communistische groep is thans namelijk sterker dan de Duitsche volkspartij Zullen nu de communisten van hun recht ge bruik maken, om een hunner in het presidium van den Rijksdag te delegeeren? Dit is moge lijk en om zulks te verhinderen zal de Rijks dag waarschijnlijk besluiten ditmaal geen derden vice-president te benoemen; het regie- ment van orde eischt een dergelijke benoe- ming niet. Tot president van den Pruisischen Land- dng zal de sociaal-democraat Bartels wel worden herkozen. ENGELAND. POLITIEKE GESCHIEDSCHRIJVING. Een merkwaardige vergissing. Ongeveer tezelfder tijd verschenen dezer dagen twee boeken, waarin de politieke ge- beurtenissen in Groot-Brittannie tijdens den jongsten oorlog worden behandeld. Heteene boek is van de hand van lord Beaverbrook ge- titeld „Policians and War," het andere van de hand van den onlangs overleden lord Oxford and Asquith, dat den vorm heeft van een dagboek. Men vestigt nu de aan- dacht op een merkwaardig verschfl in lezing in deze boeken omtrent den val van het libe rate Oorlogskabinet in 1915, waarna het eerst Coalitiekabinet werd gevormd. Lord Beaverbrook beweert dat een ultimatum van Bonar Law de oorzaak was van den val van het kabinet, terwijl lord Oxford verklaart dat hij reeds tot een Coalitiekabinet had be- sloten voordat Bonar Law zijn ultimatum indienden er een conferentie plaats had tus- schen Lord Oxford, Lloyd George en Bonar Law. Lloyd George verschaft nu, als de eenige nog levende staatsman van deze drie, in de Evening Standard" opheldering over dit mysterieuze verschil in lezing. Hij verklaart met beslistheid, dat lord Beaverbrooks ver klaring, dat de vorming van het eerste Coa litiekabinet in Mei 1915 het rechtstreeksch gevolg was van het ultimatum van Bonar Law juist is. EEN DUEL TUSSCHEN STUDENTEN. Te Oxford hebben Vrijdag van de vo- rige week twee studenten met elkaar ge- duelleerd. De „helden" van het gevecht waren de 21-jarige Graham Eyres Mousell, de zoon van den chief whip der conservatie- ven, en Maurice Greene, redacteur van de „Cherwell", een van de weekbladen, die de studenten uitgeven. Het duel was het ge volg van het feit, dat Eyres Moused aan- stoot had genomen aan eenige artikelen van humoristischen aard in de „Cherwell", op zijn persoon betrekking hebbend. Hij daag- de den redacteur uit, die, de keuze der wa pens hebbend, het rapier koos De beide vechtersbazen waren goedgeoefende scher- mers. Zij droegen bij het duel achttiend'- eeuwsche broeken en zijden kousen. Eyres Moused werd licht gewond aan den schou- der, waarna de secondanten tusschenbeide kwamen en het duel gestaakt werd. Een Duitsche arts verleende medische hulp. Eyres Moused verklaarde dat toen bij Green uitdaagde, hij het volstrekt niet ernstig bedoelde, doch dat van het eene woord het andere kwam en tenslotte het duel werkelijkheid werd. Men verwacht dat de autoriteiten der universiteit de zaak ernstig zullen opnemen. EEN 104-JARIGE. Bening Arnold te Bournemouth heeft Zon- dag zijn 104den verjaardag gevierd. Op zijn vorigen verjaardag heeft hij een partytje kaatsbal gespeeld en nog drie jaar geleden deed hij geregeld hieraan mee. Zijn oogen zijn nog zoo goed, dat hij nog elken dag zijn krant (maar toch zeker met een bril) leest en brieven schrijft. Voorts doet hij bij goed weer nog elken dag een wandelmg. In zijn jeugd is Arnold zetter ge weest en hij zegt dat hij de eerste is geweest die de noten van muziek heeft gezet. Later werd hij te Londen handelaar in antiek zil- ver. SPAREN VOOR BELASTJNG. In den plattelandsraad van Eastington (Durham) is medegedeeid, dat de commissie voor de plaateelijke belasting 500 spaarpot- ten beschikbaar heeft gesteld om de belas- tingbetalers te helpen sparen voor het op- brengen van hetgeen zij verschuldigd zijn. Men heeft in dit district sedert het conflict in de steenkool-nijverheid veel moeite gehad bij het innen van de belasting. Op iederen spaarpot past een sleutel, dien de belasting- plichtige zelf bewaart. DE GENEESKUNDIGE RAAD VAN EEN RECHTER. Te Shoreditch klaagde Zaterdag een ge- tuige tegen den rechter dat hij bijna vijf we- ken thuis had gezeten met een aanval van spit en lendepijn. De rechter zeide tegen hem dat hij altijd had bij een eenvoudig* mid del hier tegen. Als gij weer last van deze pijn hebt, moet ge wat bloem van zwavel in uw sokken doen en die den heelen dag dragen. Het kost maar 2K stuiver en de pijn zal verdwijncn. De zwavel zal door uw huid in 't heele lichaam opgenomen worden en uw zilveren horloge en uw zilvergeld zal er zwart van worden, maar de pijn zal ophouden. ENGELSCH SCHIP DOOR ZEEROOVERS BUITGEMAAKT. Een te Hongkong cmtvangen draadloos be- richt maakt melding van het feit, dat h*t Britsche s.s „Rean Tean" (metende 2200 ton) op weg naar Hongkong door zeeroovers is buitgemaakf. Bijzonderheden ontbreken nog. VERDRONKEN Op de rivier Trent in Nottingham zijn Zondag vier personen verdronken. Er was n.l. een bootje midden op de rivier omgesla- gen; twee personen raakten daarbij' te water Twee anderen trachtten hen te redden; a]te vier kwamen om het leven. FRANKRIJK. DE PINKSTERDAGEN IN FRANKRIJK. Tijdens de Pinksterdagen was het warm zomerweer in Frankrijk; er werden talrijke bezoeken aan de slagvelden gebacht. Er hadden veel auto-ongevallen plaats; 5 personen zijn daarbij gedood en velen ge wond. PORTUGAL feRNSTIG ONGEVAL. Naar „Havas" uit Linares in Portugal meldt, heeft daar in een loodgroeve een instor- ting plaats gehad; talrijke arbeiders werden bedolyen. OOSTENRIJK. BELA KUN OP VRIJ'E VOETEN. Bela Kun is voorloopfg in vrijheid gesteld. De communist Selcbeli, een voonnalig volkscommissaris, is gearresteerd. BELA KUN WORDT NIET UITGELEVERD. Per Russisch vliegtuig terug naar Rusland. De Oostenrijksche regeering heeft aan Bela Kun meegedeeld, dat hij, als Praag en Warschau ermede accoord gaan, door een Russisch vliegtuig naar Rusland terug zal worden gebracht. De Hongaarsche druk op de Oostenrijk sche regeering tot uitlevering kan men dus als mislukt beschouwen. JOSEPHINE BAKER BESTOLEN. Donderdagochtend heel vroeg verscheen Josephine Baker op een van de Boedapester politieposten om aan te geven, dat haar een kostbaar album met karikaturen van den Ita- liaanschen teekenaar Citto was ontstolen in de Moulin Rouge. De danseres deelde mee, dat zij 22 jaar oud en ongehuwd was. Zij schatte de waarde van het gestolen album op 3000 dollar. POLEN. GROOTE BRAND. In het dorpje Makow in het district Makow is een groote brand uitgebroken, waarbij 140 hmzen m de asch zijn gelegd Daarbij zijn een tweetal kinderen van den teeftijd van 3 en 5 ;aar verbrand, terwijl een der bewoners bij de vlucht in een vijver viel en verdronk. WINDHOOS BOVEN EEN POOLSCH DORP. Tengevolge van een windhoos, gepaard gaande met een hevig onweder is het Pool- sche dorpje Stolovize in het district Stolpzv bij Nowogrudak verwoest. 120 huizen stort ten inelkaar, doordat dc telcfoon- en tele- graaf-yerbindingen werden verbroken, is no°- met bekend, of er doodelijke ongevallen ziin gebeurd'. AFGHANISTAN. VRIENDSCHAPSVERD'RAG MET TURKIJE. Samenwerking op velerlei gebie'd. Tusschen Turkije en Afghanistan is een verdrag van vriendschap en samenwerking gesloten, dat in het bijzonder voorziet in de samenwerking der beide landen op het gebied van handel, transport en verkeer. Turkije zendt juridische, wetenschappeliike des-kundigen naar Afghanistan, net verdrag bevat de clausule inzake de behandelmg der meestbegunstigde natie. De Turksche legatie te Kaboel wordt een ambassade. Hikmet bey, de secretarisgeneraal van den ghazi, is tot ambassadeur benoemd. ITALle. TEGEN HET FASCISME. Een scherpe aanval van Nitti op het jasdstische regime. Naar Wolff uit Parijs meldt, heeft Nitti, de gewezen socialistische premier van Italie tot zijn vrienden in het moederland een ver- Haring gericht, waarin hij o.a. zegt: Sedert zes jaren wordt de Italiaansche grondwet dagelijks weer opnieuw geschon- denenbeleedigd door een gewapende min- derheid, die zich met behulp van een militaire groep in October 1922 meester heeft gemaakt van den staat. Een nieuwe wet heeft de Ka- mer van volksvertegenwoordiging in 'n ver- gadering van lieden veranderd', die niet vrij door het volk zijn gekozen, maar door de fas- astische partij worden benoemd. In zes jaren na een reeks van schendingen idwet is men zelfs zoover gekomen dergron_. gcwllIcll deze af te schaffen. Het volk is van al zijn rechten en van al zijn grondwettelijke waar- borgen beroofd. Na een uitvoerige, buitengewoon scherpe cntiek op de fascistische praktijken in Italie, waarm Nitti o.a. zegt, dat Italie een groote gevangenis is geworden, waarin men niet meer lacbt en waarin de ellende, niettegen- staande alle anders luidende officieele be- rtehten steeds ondraaglijker wordt, besluit iij zijn oproep met de woorden: ,>Het af schaffen van de wettige orde maakt Een kanonschoh hoort hijj niet Hy slaapt maar door Maar zeg je heel zacht aan Zn oon„ BAA1-TABAK Dan is de rakher; Dadelijk wahker! elke handeling van 'n bewind, dat noch de instemming des lands, noch wettelijken grond bezit, onwettig." GRIEKENLAND. WAT WIL VENIZELOS? Een rede van Venizelos. Vrijdag heeft Venizelos in een vergadering van de liberate partij een rede gehouden, waarin hij uiteenzette, dat de liberate partij voor het vormen van een nieuwe regeering het meest in aanmerking komt. Wanneer spr.'s tegenstanders werkelij.t den oprechten wensch koesteren den politie ken vrede te handhaven, dan moeten zij zij® voorstel, den buidigen staatsvorm te erken- nen, aannemen. In dit geval zou hij bereiu zijn, de leiding van de partij neer te leggen en het land te verlaten, om zijn leven in het buitenland te eindigen. Mocht men dit eventueel niet willen, dan moet de Kamer worden ontbonden en moeten nieuwe verkiezingen plaats hebben. Spr. is dan bereid, de verantwoordelljkhcid voor de vorming van een nieuwe regeering op zich te nemen. DE CRISIS GEelNDIGD. De kabinetscrisis is opgelost. Het afgetre den kabinet is gereconstrueerd. Metaxas aan- vaardde den steun der Venuzelistische partij. HET OFFENSIEF DER NOORDELIJKEN. Uit betrouwbare bron wordt gemeld, dat er de laatste dagen verwoed gevochten is lang.s het front van de spoorlijn PekingHankow. De noordelijken verklaren, dat twee divisies Vrijdag een geslaagden aanval hebben ge- daan op de Zuidelijken. Na een wanhopigen strijd trokken de verslagen Zuidelijken op Tingtsjau terug. Het front der Noordelijken bevindt zich thans zeven mijlen ten Z. van Wangtoe. TURKIJE. RUSSISCHE OORLOGSSCHEPEN NAAR KONSTANTINOPEL. Koning Amanoela gaat daarmee naar Batoem. Te Konstantinopel wordt een afdeeling van de Russische vloot verwacht, bestaande uit vier torpedojagers en den pantserkruisei Tsjerwonnaja Oekraina. Koning Amanoela van Afganistan zal zich aan boord van dii schip naar Batoem begeven. De koning heefl na afloop van het officieele programma t< Angora, zijn intrek genomen in de villa te Tsjarkaja, waar ook Kemal pasja woont. Hi; zal een dezer dagen een bezoek brengen aaii de voornaamste slagvelden van den Turk- schen vrijheidsoorlog en zich daarna over Smirna naar Konstantinopel begeven. AMERIK& OPNIEUW EEN AANSLAG TE BUENOS AYRES. Naar uit Buenos Ayres gemeld wordt, werd gisteren een bomaanslag gepleegd op het huis van den Italiaanschen fascistischen kolonel Afeltra: persoonlij-k werd niemand getroffen doch de schade is groot. Ha den laatsten aanslag. Te Buenos Ayres werden in tegenwoordio-- herd van den president van Argentinie de slachtoffers van den laatsten aanslag ter aarde besteld. Tot dusver werden 26 personen gearresteerd. HEVIGE MIST VOOR -NEW YORK. 15 schepen hebben de haven van New York met kunnen inkomen, wijl daar ter plaatse een zware mist heerscht Hierbij bevindt zich ook een Hapag-boot mot 2500 passagiers aan boord. DE UITVOERING VAN DE DRANK« WET. Meer dan 300 personen gedood. Volgens een rapport, aangeboden aan het Huis van Afgevaardigden, hebben de ambte- naren, belast met de uitvoering van het arankverbod, sinds de wet wordt toegepast 250 personen gedood en vele duizenden ge wond, zonder dat een enkel geval aan de justitie is medegedeeid. In dien tijd werden 70 ambtenaren gedood odor smokkelaars. Een der afgevaardigden was van oordeel. dat de amgtenaren ontwapend moesten wor den of een wijziging gebracht in de Volstead- wet. Ten republikeinsch .afgevaardige wilde de smokkelaars ootwapenen. ALKMAARSCHE COURANT. :h... DE WILD Laat over de Boterstraat Telet. 34 en 35. Beroemde „Miele" Waschmachine met electro motor, prijzen vanaf f 120.—. Alleen kwaliteits-artikelen en goedkoop. f-rt M nff am LJ - i_ 1,1 J.GQUNO ECHTE FRIESCHE IO-I2-B iacT5. pen xzons

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1