DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Be oplossing van bet Ziekeniraisvraagstuk. ass Honder^ ^ertigste Jaargang No. 12» OH nnmmei beslaai aH 3 bladen. 1928 Dcze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden voor Alkmaar 2.—, franco door bet geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en bewTjsnummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTlfiN: Per regel /0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsrnfmte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h HERMs. COSTER ft ZOON. Voordam C9. Directeur: G. H. KRAK. ZATERDAG Telef.nr. Administratie 3. Telefoonnr. Redactie 33. Postgiro 37060. Hoofdredacteur: Tj. N. AOEMA* „Is het juist?", zoo vroeg het raadslic Westerhof op 10 Mei j.l. aan B. en W., „dat ide Stichting Centraal Neutraal Ziekenhuis reeds drie maanden geleden de geweigerde 150.000 opnieuw ter beschikking van den Raad heet gesteld op voorwaarden waarbij met de bezwaren van den Raad rekening is gehouden Zoo ja, waarom hebben B. en W. dan tot nu toe den Raad daarvan geen mededeeling gedaan en wanneer kan ten voorstel tot aan vaarding tegemoet gezien worden?" De loeo-burgemeester, die dit te beant- woorden kreeg en uit ondervinding wist, dat bet Ziekenhuis-terrein vol voetangels en klemmen ligt, bleek met deze vragen allesbe- balve ingenomen. Het is niet prettig als loco-burgemeester het hoofd in een of ander wespennest te mce- ten steken. Dat is meer de taak van een bur- gemeester en omdat de ongesteldheid van bet hoofd onzer gemeente zich niet ernstig liet aanzien en het dus te verwachten was, dat hij de eerstvolgende raadsvergadering weer zou kunnen presideeren, heeft wethouder Thorn sen zich op 10 Mei van alle lastige debatten afgemaakt, door geheimzinnig te verklaren dat B. en W. op's heeren Westerhof's vragen geen antwoord zouden geven. Of, beter gezegd, dat zij dat antwoord tot de eerstvolgende raadsvergadering zouden uitstellen. Dat was een heel verstandig woord van dezen wethouder. Niet alken omdat hij nu aan den burgemeester kon overlaten het Zie kenhuisvarken te wasschen wclk spreek woord in dit verband natuurlijk allerminst op den interpellant van toepassing is maar bovendien crmdat B. en W. zelf wel ge- voelden, dat zij allesbehalve sterk stonden Weliswaar, was er geen sprake van, dat er reeds drie maanden geleden een nieuw aanbod der Stichting zou gedaan zijn het oorspronkelijke aanbod was toen n<-»g niet eens in den Raad in bespreking geweest maar omdat B. en W. niet de minste haast getoond hadden om tot een voor beide par- tijen bevredigende oplossing te komen. Het Stichtingsbestuur had B. en W. ver- shillende vragen gesteld, in de verwachting daarop binnen afzienbaren tijd antwoord te zullen ontvangen. Maar het had er daarbij niet aan gedacht, dat B. en W. nooit over een nacht ijs gaan Het ingewikkelde raderwerk met zijn vele at- deelingen en onderafdeelingen, dat in ons ge- meentehuis functionneert, draait wel, maar't draait heel voorzichtig en daardoor heel langzaam. Het is algemeen bekend, dat tot B. en W gerichte vragen soms eerst beant woord worden als de verzoeker zelf al weer vergeten is, dat hij iets gevraagd heeft. Het is wel voorgekomen verschillende raadsleden kunnen er van meespreken dat er vragen of moties gesteld zijn, waarvan nooit iemand meer iets vernomen heeft of waarvan het antwoord zoovele jaren op zich liet wachten, dat er intusschen verkiezingen hadden plaats gevonden en slechts de herbe- noemde leden zich konden herinneren, dat de kwestie al eens vroeger in den Raad was be- sproken. Het is gebeurd men denke maar eens aan de vragen van den heer Van Drunen dat B. en W. zoo lang met de beantwoording gewacht hebben, dat de interpellant geen raadslid meer was en zijn partijgenooten het antwoord voor hem in ontvangst hebben ge- nomen. 2 JI YI Laten wij daarover niet verder spreken. Wij zijn nu in een stemming om van alles den mooisten kant te zien en constateeren dus met voldoening, dat deze houding van B. en W. zeker van een hoogst voorzichtig beleid getuigt. Geen antwoord gaat van het college uit of B. en W. hebben de kwestie van alle kanten bekeken en besproken, er nog eens over gesla- P«o, en ze weer bekeken en nog eens bespro ken. Vandaar, dat het Stichtingsbestuur weken- lang niets te hooren kreeg en omdat dit be stuur blijkbaar in de verkeerde veronderstei- ling leefde, dat B. en W. de kwestie over het hoofd gezien hadden of wellicht met de mo- gelijkheid rekening hield. dat de bode den brief per ongeluk in zijn zak had gehouden, heeft het opnieuw een schrijven aan B. en W gezonden en verzocht daarop nu toch zoo spoedig mogelijk antwoord te mogen ontvan gen. Dat antwoord is dan ook op 9 Mei binnen gekomen, den dag voor de raadsvergadering waarin de heer Westerhof zijn interpellati-e had aangekondigd, wat natuurlijk geenszins zeggen wil, dat er tusschen beide gebeurtt- flissen eenig verband moet gezocht worden. Wij hebben destijds al gemeld, dat B. en W. toen aan het Stichtingsbestuur eenige wenschelijkheden te kennen hebben gegeven, o. a. om van de toegezegde 150.000 met een leening, maar een schenking te maken, waar bij zij tevens vroegen te bepalen, dat de stich tingsacte later niet zon-der hun goedkeuring gewijzigd zou kunnen worden. B. en W. gingen dus nog verder dan de Raad. Immers, het overwegende bezwaar van den Raad was destijds het artikel der Stichtings- acte, waarin bepaald werd op welke wijze vacatures in het bestuur zouden aangevuld worden. Dat was het veelbesproken artikel negen. dat destijds in een vergadering van B. en w! en het Stichtingsbestuur voorgel£zen zou worden en verzwegen werd of, zooals het bestuur meende, niet voorgelezen behoefde te worden. Men herinnert zich, dat beide partijen el- kanders goede trouw destijds in twijfel ge- trokken hebben en dat er wederz:'ds heftige verwijten zijn gedaan, totdat ten huize van een onzer meest vooraanstaande ingezetenen de verzoeningsthee is gedronken, bij welke gelegenheid men algemeen heeft ingezien, dat alles eigenlijk op een afschuwelijk misver- stand berustte, dat zoo spoedig mogelijk uit den weg geruimd diende te worden. Daarna is toen gebleken, dat B. en W. de zaak zoo grondig bestudeerd hebben, dat het geen wonder is, dat daar eenige maanden overheen gegaan zijn en het verheugt ons ten zeerste thans te kunnen voorspellen, dat de heer Westerhof in de eerstvolgende raads vergadering een antwoord zat krijgen, dat hem in alle opzichten zal kunnen bevredigen. Immers zal, naar onze informaties luiden, dan blijken, dat B. en W. den laatsten tijd een uitvoerige correspondentie met het Stich tingsbestuur gevoerd hebben, welke er toe geleid heeft, dat men tot een vo-or beide partijen bevredigende oplossing is gekomen. Het Stichtingsbestuur heeft zich daarbij op het standpunt gesteld trouwens, het heeft dat altijd gedaan dat artikel negen, dat aangeeft hoe vacatures in het bestuur zullen aangevuld worden, geenszins een partiidig karakter draagt. Weliswaar was da-arm bepaald, dat de commissie, welke de vacatures zou aanvulien, uit verschillende predikanten en voorzitters van bepaaide vereenigingen zou bestaan, maar dit was uitsluitend zoo vastgesteld om dat het hoofdcomite er voor wilde zorg dra^ gen, dat de noodige waarborgen werden ge- schapen om de neutraliteit van het Zieken huis voor altijd te verzekeren. Het hoofdcomite had zich het nader vast- stellen van voorwaarden vanaf den aanvang der geldinzameling nadrukkelijk voorbehou- den. Het hield er rekening mede, dat men een ziekenhuis wilde n a a s t net Katholieke, waarom dan ook slechts bijdragen aan niet- katholieken gevraagd w-erden. Nimmer zat bij het hoofdcomite de gedach- t-e aan een a n t i -Katholieke actie voor en het had, in zijn streven naar voortdurende neutraliteit, eenvoudig een kiescollege samen- gesteid waarin v-ertegenwoordigers zaten van de groote volksgroepen waaruit de gif- ten zijn voortgekomen. Het artikel beocgde dus slechts een waar- borg voor voortdurende neutraliteit door het kiezen van gemachtigden van wie men ver wachten kon, dat zij nimmer van beginselen zouden veranderen. Men weet hoe dit artikel door vele raadsle den opgevat is. Men kon zich allesbehalve met de samenstelling van een dergelijk kies college vereenigen, men zag zelfs in de keuze van den voorzitter der Afd. Alkmaar der Evangelische Maatschappij en den voorzitter der Vrijmetselaarsloge het bewijs, dat het hoofdcomite zijn medewerking aan de tot standkoming van dit ziekenhuis van anti-ka- tholieke strekking wilde doen zijn. En waar dit nu geenszins de bedoeling was, waar men later gezamenlijk verzoe ningsthee had gedronken en een vredespijp had gerookt, waar de Raad onoverkomeGjke bezwaren tegen dit artikel bleek te hebben en het Stichtingsbestuur het toch ook niet aan- genaam zou vinden als de 150.000 dit ziekenhuis niet ten goede zouden komen, heeft men naar een oplossing gezocht en de ze gevonden. Vastgesteld werd nu, dat vacatures in het bestuur der Stichting niet zullen worden aangevuld door een kiescollege, maar dat het bestuur eventueele vacatures zelf zal aan vulien. Het bestuur ziet hierin geen principieel verschil omdat en daarom was net dit be stuur slechts te doen ook nu bij een vaca- ture zooveel mogelijk rekening zal worden gehouden met de godsdienstige en politieke heginselen van dengeen door wiens uittreden de vacature wordt veroorzaakt. Waar het kiescollege destijds mede in de acte was opgenomen om zelfs den schijn te vermijden, dat het bestuur zich zelf te veel macht wilde tcekennen, heeft het inderdaad ook nog meer op den weg van den Raad dan van het Stichtingsoestuur gelegen te bepalen, dat -dit bestuur de bevoegdheid zou verkrijgen zich bij vacatures naar eigen keuze te mogen aanvulien. Wanneer, na de thans verkregen overeen- stemming, dit groote struikelblok uit den weg geruimd is, zullen de andere bepalingen waartegen B. en W. trouwens reeds vroe ger geen overwegende bezwaren bleken te hebben weinig moeilijkheden opleveren. Dat zijn slechts bijzaken en het Stichtings bestuur heeft, naar wij vememen, gemeend, aan verschillende reeds vroeger naar voren gebrachte punten te moeten vasthouden, waartegen B. en W- dan ook geen bedenkin- gen meer zullen opperen. Het ligt in de bedoeling de voornaamste bepalingen der oude Stichtingsacte ongewij zigd te laten. Dus blijft bepaald, dat het geld aan de gemeente zal worden geleend waarbij de rente weer aan -de gemeente wordt geschon- ken, wat dus het karakter van een schenking zonder meer draagt op voorwaarde, dat het ziekenhuis zal worden geexploiteerd door of na-mens de gemeente, dat de exploitatie op neutralen grondslag zal geschieden en op de schaal van het raadebesluit van 3 Maart 1927, waar-door vastgelegd wordt, dat van het gebouw of van het bijbehoorend terrein niets za-g worden a-fgenomen. Slechts w-ordt bepaald, dat de exploitatie zal mogen verkleind worden als de noodzake- lijk-heid daartoe wordt aangetoond. Stel, dat Alkmaar wat intusschen niet te verwachten is op den -duur een ville morte met een klein aantal inwoners zou wor den, dan zou een later Stichtingsbestuur ze ker niet eischen-, dat een dan wellicht groo- tendeels overbodig ziekenhuis op dezelfde groote schaa-I geexploiteerd zou moeten wor den. Nu door het raads-besluit van 3 Maart 1927, waarbij het rapport-Wortman werd aanvaard, voldoende vaststaat, dat het zie- kenhuisterrein niet kan worden verkleind en het gemeentebestuur zich niet met een des- betreffende voorwaarde in de Stichtingsacte kon vereenigen, is besloten, deze vroeger naar voren gebrachte „wenschelijkheid" thans onvermeld te laten. Evenmin wordt nog van de tweede „wen- schelijkheid" de vrije artsenkeuze, gesproken. De huisartsen hebben zich reeds tot B. en W. en het college van regenten gewend en het is te verwachten, dat een gunstige beschikking op hun verzoek, om desgewenscht ook in het neutrale ziekenhuis hun patienten te mogen behandelen, niet lang meer zal uitblijven. Waar een Stichting in juridisch op/icht weer iets anders is dan een gewone Vereeni- ging, heeft het bestuur gemeend een nieuwe Stichting in het leven- te moeten roepen, daar de bepalingen der reeds bestaande niet kun nen worden gewijzigd Er blijft ruimte voor een andere meening, maar om te dien aanzien meerdere zekerheid te hebben, zal in de nieuwe Stichtingsacte vastgelegd worden, dat wijziging der bepa lingen van deze acte n-iet mogelijk zal zijn, waarmede men tegelijkertijd aan den wensch van B. en W. tegemoet komt, die voor moge lijk latere wijzigingen hun goedkeuring ver- Dang-d hadden. Naar wij vernemen, zal van de thans ver kregen oKereenstemming dezer dagen aan het hoofdcomite—waarin alle subcomite's vertegenwoordigd zijn mededeeling ge daan worden. Wij verwachten, dat zoowel dit hoofd comite als dte Raad er zich over zullen ver- heugen, dat thans, door de inschikkelijkheid van beide partijen, een door alien aanvaard- bare overeenkomst tot stand is gekomen, waardoor de 150.000 der burgerij uit Alk maar en omgeving aan het gemeentebestuur kunnen worden overgedragen. Dan zal het laatste bedrijf van dit zieken- huisdrama zijn afgespeeld en als het scherm weer opgaat, zullen wij het resultaat van aller samenwerking kunnen aanschouwen: een Neutraal, Centraal Ziekenhuis met klas- se-verpleging, dat tot in lengte van jaren een zegenrijke insteljing voor deze streek zal blijveu Dagelijksch overzichi. HET MILITAIRE VRAAGSTUK IN BELGIe. De nieuwe wet op den duur van eer- ste oefening; opnieuw aanwakkerende strijd op taalgebied. Bmitenland CHINA. DE STRIJD OM PEKING. Tsjang-Tso-lin gaat vertrekken. Een telegram uit Peking meldt, dat Tsjang- Tso-lin aan de vertegenwoordigers der vreem- de mogejidheden heeft laten weten, dat hij Peking spoedig zou ontruimen. Alle maat regelen zijn genomen om na zijn vertrek ti Peking de orde te handhaven. Men meldt uit Londen: Officieele berichten, heden uit Peking ont vangen, geven te kennen, dat de militaire ad- viseurs van Tsjang-Tso-lin, uit hun posities, die Peking dekken, zijn teruggetrokken en naar Mandsjoerije wijken. Dit beteekent, dai er waarschijnlijk niet zwaar zal worden ge- vochten, als de Zuidelijken Peking innemen De terugtocht der Noordelijken. Een telegram uit Tientsin te Tokio ontvan gen meldt, dat generaal Tsjang-Tsoen-tsjang bevel heeft gegeven tot den algemeenen terug tocht van de zich langs den spoorweg Tient sinPoekou bevindende Noordelijke legers. Tsjang-Tso-lin en het corps diplomatique. Het corps diplomatique heeft Tsjang-Tso- lin gisteren in zijn paileis bezocht en heeft hem bedankt voor de goede orde en de verze- kering van de veiligheid van de levens en goederen der vreemdelingen tijdens zijn be- wind te Peking. Tsjang-Tso-lin gaf de ver- zekering, dat de veiligheid van de vreemde lingen gehandhaafd zal blijven. De datum van zijn vertrek werd niet genoemd. Men meent, dat hij de rondzending van een tele gram heeft voorbereid, waarin bevel wordt gegeven tot het eindigen der vijandelijkheden. Men heeft voorbereidingen getroffen tot hef vormen van een commissie voor de openbare veiligheid tijdens de ontruiming. Het hoofdkwartier van Tsjang-Kai-sjek Het nationalisfische persagentschap deeli mede, dat generaal Tsjang-Kai-sjek zijn hoofdkwartier van Hsoetsjou naar Tehtsjot heeft overgebracht. ENGELAND. EEN GUITIG PAIR OVER LANG EN KORT VROUWENHAAR. Aan een feestmaal te Brighton, dat gehou den werd in verband met een beweging om voor deze badplaats en haar uitoreiding reclame te maken, heeft Lord Riddell een tafelrede gehouden, waarin hij zeide: „Deze dagen heeft een Engelsch blad een vragenlijst aan de pairs gezonden over da kwestie van lang en kort haar en hun ge vraagd waaraan zij de voorkeur geven. Ik antwoordde: kort haar, omdat lang haar een overblijfsel is van de barbaarsche tijden, toen de mannen hun vrouwen bij het haar rond- sleurden. In een moderne stad als Brighton zal men met groot leedwezen vernemen, dat de pairs zich in groote meerderheid voor lang haar verklaarden, maar als ik vermeld dat dt meerderheid grootendeels bestond uit heeren wier leeftijd de 85 te boven ging, zult u ge makkelijk de reden kunnen begrijpen." MARTELAREN VAN DE WETEN- SCHAP. Slachtoffers van gele koorta. Te Londen is bericht ontvangen van het overlijden te Accra (West-Afrika) van dr. William Alexander Young, directeur van het Instituut voor geneeskundige onderzoekingen van de Goudkust. Hij was daar eenige jaren werkzaam geweest bij het zoeken naar een middel om gele koorts te genezen. Een van zijn collega's daar, prof. Nogoesji, is eenige dagen geleden aan de ziekte bezwe- ken, en men acht het mogelijk dat dr. Young zich besmet heeft bij de sectie op zijn lijk. Een ander onderzoeker, prof. Adrian Sto kes, van de Londensch universiteit ,is ver- leden jaar te Lagos aan gele koorts gestor- ven. ALRHAARSCHE GODRANT 1 Tel. 34 en 35. DE WILD Laat over de Boterstraat. - Gereedschappen voor alle ambachten. Alleen kwaliteitsartikelen en goedkoop. Militaire vraagstukken zijn altijd gevaar- lijke klippen voor de regeerders van een land, die niet gemakkelijk omzeild kunnen worden. Dat is thans weer in Belgie geble ken, waar de regeering nieuwe plannen voor den dienstplicht heeft gemaakt. Don- derdag is de regeering met de nieuwe leger- wet voor den dag gekomen en het ontwerp is dadelijk doorgezonden naar de kamer-af- deelingen, teneinde zoo spoedig mogelijk behandeld te worden. Het militaire vraagstuk leidde er toe, dat aan de regeerings-coalitie der drie groote partijen een einde kwam. De socialisten hielden vast aan hun eisch van den zes- maandschen diensttijd een eisch, tegen welks inwilliging de Belgische gererale staf zich ten sterkste verzette, en van welke de minister van oorlog, de Broqueville, die bij de leger-organisatieplannen gebonden was door de met Frankrijk bestaande militaire conventie, gesteund door de conservatieve katholieken en de liberalen, natuurlijk niets wilde weten. Het gevolg was, dat de socia listen zich uit de coalitie terugtrokken. Er kwam een nieuwe regeering tot stand van katholieken* en liberalen, waaraan ook de christen-democraten medewerking verleen- den, ondanks het feit, dat zij in principe ook sterke voorstanders zijn van den ".esmaand- schen diensttijd. De nieuwe regeering be- sloot de kwestie der4 legerorganisatie en defensie nog eens weer in overweging te doen nemen, waarbij zij den duur van eerste oefening eenvoudig schrapte. Dat wil zeg gen, dat als uiterste grens hiervoor genomen moest worden de tijd, welke noodig zou blijken voor de belangen en de verdediging van het land. Er werd een gemengde commissie inge- steld, waarin echter het militaire element overheerschte en zoo stond het dus vast, dat haar advies aan de regeering in geen geval de door de socialisten verlangde ver- korting van den diensttijd zou bevatten. Zoo is het dan ook geschied en de regeering heeft in de nieuwe, heel de legerorganisa tie in een ontwerp omvattende wet, de diensttijd op een minimum van acht maan den bepaald, met zooveel voorbehoud ech ter, dat de verkregen diensttijdverlaging slechts een betrekkelijke is. Trouwens de bepalingen te dezen aanzien zouden eerst van de lichting van 1930 af beginnen te gel den. Het was te voorzien, dat dit voorstel op tegenstand zou stuiten van de socialisten. Het bleek dan ook bij de behandeling er- van in de afdeelingen der Kamer, dat de socialisten zich absoluut niet konden ver eenigen met dit ontwerp. Toen het dan ook op stemmen aankwam, waren zij met de communisten en de frontpartij eenparig tegenstanders. Katholieken en liberalen evenwel zorgden voor een meerderheid. Niet echter t. o. v. de legerorganisaties, ook op taalgebied heerscht in Belgie groote ontevredenheid, voornamelijk onder de Vlamingen, en deze taalkwestie raakt ook weer den militairen kant. De Vlamingen wenschten n.l. Vlaamsche en Waalsche le- gerdivisies, resp. bestuurd door en aange- voerd in het Nederlandsch en het Fransch. Ook daarover is een wetsontwerp aan- hangig. De Vlaamsch-negeerende, om maar niet te zeggen Vlaamsch-vijandige geest die bij het overgroote deel van het Belgische offi- cierenkorps bestaat, wordt door de nieuwe wet niet getroffen, zoodat het regeerings- voorstel de bestaande feitelijke indeeling in eersterangs- en tweederangs soldaten, vol- gens de door de miliciens gesproken taal, bestendigt. ,,De militaire commando's en de betrekkingen tusschen de militaire overhe- den blijven, zegt de memorie van toelich- ting, overeenkomstig de gevolgtrekkingen der gemengde commissie, door de noodza- kelijkheid van eenheid in het commando beheerscht", wat niet beteekent dat deze „eenheid in het commando" op het gebruik der taal van de Vlaamsche meerderheid zal worden gevestigd maar het wel op het Fransch, de taal der Tninderheid volgens een nog voor enkele dagen door den minis ter van Landsverdediging gepubliceerde statistiek, zal blijven. Dit stond trouwens uitdrukkelijk vermeld in het klad der door minister-president Jaspar geschreven me morie van toelichting, maar werd, op aan- dringen der katholieke Vlaamsche minis ters, door de meer neutraal schijnende for- mule vervangen. Door den hoofdraad van den Katholieken Vlaamschen Landsbond, die, zooals bekend, op het Vlaamsch-Belgische standpunt staat, werd eensgezind de meening uitge- drukt dat het voorstel van de regeering in zijn huidigen vorm, niet kan aanvaard wor den en de actie voor het bekomen van Vlaamsche en Waalsche „eenheden" moet worden voortgezet. De Vlaamsche Oud-Strijdersbond (V. .0, S.) die zich buiten den politieken partijstrijd houdt, maar radikaal-Vlaamsch voelt ei optreedt, roept van zijn kant alle Vlamin gen op tot een gezamenlijk protest tegen de nieuwe wet die dienstvermeerdsring in plaats van dienstvermindering brengt en voor de Vlamingen, waar zij bepaalt dat hunne taal, noch voor de commando's, noch in de leger-administratie, noch dooi de officieren onderling ,,mag worden ge- bruikt", een oorveeg in het voile gelaat be teekent. Uit dit alles zien we duidelijk, dat het in Belgie niet bepaald rustig is. Vooral de talenkwestie moet als zeer ernstig be- s'chouwd worden. Hier staan twee partijen tegenover elkaar, die geen haar breed wil- len wijken. Dat de Vlaamsche burgers echter langzamerhand veld winnen, blijkt wel uit het feit, dat de vorige week de kroonprins bij z'n intocht in Antwerpen in het Nederlandsch werd toegesproken en in het Nederlandsch antwoordde!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1