I
Bij Examens
MIJNHARDT's
Proviraciaal nieuws
llit Rusland.
blijft men kalm en helder indien
men te voren gebruikt een paar
ZENUWTABLETTEN
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
De tweede heift.
In de tweede helft bereikt de spanning haar
hoogtepunt. De Belgen spelen nu als ware
roode duivels en zij worden door de groote
smenigte luide en geestdriftig toegejuicht. De
toeschouwers ha ret en in een vreugde-gejubel
uit als Moeschal na acht minuten na een keu-
rig combinatie-spe! den bal tusschen de bee-
nen van den Argentynschen keeper door-
echiet en den stand op 33 brengt. Bij een
doelpunt voor Holland kan er niet luider ge-
juioht worden dan bij dezen goal. De Belgen
hebben dus thans een 30 achterstand inge-
(haald en het begint er werkelijk naar uit te
zien, dat zij op de Z.-Amerikaansche voetbal-
artisten de over winning zullen gaan behalen.
Despae en de Vos verwisselen bij de Belgen
van plaats. Het spel blijft buitengewoon
Bpannend. Dan vallen de Argentynen aan en
bedreigen de Belgen, dan weer stormen de
Belgen op den Argentynschen keeper af.
Over het algemeen wordt de strijd echter op
het nriddenveld gestreden.
Vrij onverwacht weet Tarasconi den bal
langs den uitgeloopen keeper de Bie te plaat
sen. De bal komt tegen den binnenkant van
de paal en rolt kalm over de dodllijn (3—4).
Vijf minuten later maakt Orsi aan alle on-
cekerheid een einde door den bal over den
rallenden de Bie heen te wippen (35).
Het wordt even later zelfs nog 36 door
Tarasconi, die met een hoog schot uit een
voorzet van den reohtsbuiten Carricaberri
zijn vierde doelpunt maakt. Even voor het
einde schiet R. Braine den bal uit een vrije
trap precies onder de lat, doch de Argentijn-
sche keeper Bosio weet den bal corner te wer-
ken, welke voor Belgie eohter niets opleVert.
Het einde komt met 3 tegen 6.
Argentinie zal thans spelen tegen den
winnaar van den wedstrijd Portugal
Egypte, die Maandagavond plaats heeft.
HET T ROOSTTOU R NOOI
Wij vernemen dat behalve Nederland en
Chili thans ook Belgie voor het troosttour
nooi heeft ingeschreven. Zeer waarschijnlijk
zullen ook Mexico en de Vereenigde Staten
meedoen, zoodat er groote kans bestaat dat
Dinsdag a.s. voor de eerste ronde in het
troosttournooi zal worden gespeeld.
DE NEDERLANDSCHE SPELERS.
De Nederilandsehe voetballers, die tot nu
toe te Amsterdam logeerden, zijn gister-
avond naar huis teruggekeerd. Voor de wed-
strijden in het troosttournooi zullen zij tel
kens wanneer dit noodig is naar Amsterdam
komen.
EEN FRANSCHE STEM OVER HET
y STADION.
Een medeweker van L' A u t o schrijft over
het Stadion te Amsterdam. Hij is verrukt
over de vele ruime toegangswegen, waardoor
opstoppingen uitgesloten zijn, evenals over
de duidelijke manier waarop de verschillende
plaatsen aangegeven zijn en over de wijze
waarop den journalisten het werk vergemak-
kelijkt wordt. Hij zegtHet stadion is mooi,
heei mooi, voor Amsterdam is het ruim vol-
doende. 't Is vooral uitstekend ingericht met
zijn vele benedenvertrekken. De heele organi-
satie is uitgewerkt met de nauwkeurige zorg,
waarvan de Nederlanders in het algemeen
blijk geven.
WIERINGERWAARD.
Donderdagavond 8 uur vergaderde de Raad
voltallig.
De voorzitter deelde mede: ten lste dat
ingevolge kon. besluit een berocp van de ge-
meente Anna-Paulowna inzake forensenbe-
lasting Jb. Kaan Kz. ongegrond isverklaard;
ten 2e dat de gemeente-rekening 1926 goedge
keurd van Ged. Staten terug is ontvangen;
ten 3de dat B. en W. geadviseerd hebben om
onze gemeente in verband met de tabelherzie-
ning te plaatsen van de 8ste in de 7de klasse.
Thans zijn perceelen tot 75 huurwaarde
vrij; dit wordt evenwel tot 100, wat voor
onze gemeente zou neerkomenop pl.m. 300
minder opcenten.
Van den heer H. Smit was een dankbetui-
ging ontvangen voor de verleende bijdrage in
de reiskosten ten behoeve van zijn zoon.
Ingekomen was voorts:
a. Een aanvrage om een bijdrage ad 10
voor cultureele en economische propaganda
ter gelegenheid van de Olympische Spelen. B.
en W. stelden voor gunstig te beschikken.
De heer Speets, die't niet zoozeer uit spor-
tief oogpunt dan wel van den economischen
kant wilde bezien, vond een b drage van
10 niet veel. Algemeen goedgevonden.
b. Een adres van B. en W. van Kollum-
merland met verzoek om adhaesie-betuiging
inzake herziening belastbare opbrengst ge-
bouwde en ongebouwde eigendommen.
Voor kennisgeving aangenomen.
c. Idem van B. en W. van Ooststelling-
werf, metverzoek om adhaesie-betuiging aan
een door hen te verzenden adres aan den mi
nister van financien inzake de financieele
verhouding tusschen Rijk en Gemeente.
Voor kennisgeving aangenomen.
d. Een circulaire van de vereeniging van
Ncderlandsche Gemeenten inzake maatrege-
len tegen corruptie.
B. en W. waren van meening, dat derge-
lijke maatregelen voor deze gemeente althans
voorloopig niet noodig zijn en stelden voor
het voor kennisgeving' aan te nemen. Goedge-
keurd.
e. Verzoek van het sub-comite Neutraal
Ziekenhuis betreffende eventueele rechten der
ingezetenen. De strekking van dit verzoek is,
dat aan de gemeente verzocht wordt de rech
ten van het sub-comite over te nemen. Alge
meen goedgevonden.
f. Enkele adressen met reclames hondenbe-
lasting, n.l. van E. v. d. Weele en A. Bak-
ker Hz. Een half jaar ontheffing verleend.
Reclament D. Rademaker beweerde dat
zijn hond nooit los loopt. B. en W. stelden
voor, dezen hond te brengen in de klasse
waakhonden, doch dan zal er voor gezorgd
moeten worden dat de hond nooit los loopt.
GoedgekeurcL
voor de 2e tnaal was een sehrijven ontvan
gen van W. de Graaf, die beweerde slechts 4
maanden een hond te hebben gehad. Hij is
voor een geheel jaar angeslagen. Waar even
wel die 4 maanden verdeeld zijn over de 2de
helft van 1926 en de lste helft van 1927, laat
de verordening onthefifng niet toe.
g. Winst- en verliesrekening, balans en
verslag vereeniging Volkshuisvesting. Uit de
rekening blijkt, dat er nog een nadeelig sal-
do is ad 543.66; dit was vorig jaar nog
637.97, zoodat het geleidelijk geringer
wordt. Op voorstel van B. en W. werd de
balans goedgekeurd.
h. Een sehrijven van de vereeniging van
Burgemeesters en Secretarissen in het kanton
Schagen inzake een applicatie-cursus licha-
nielijke oefening. De vereeniging van Burge
meesters en Secretarissen stelde voor aan de
onderwijzers dat onderricht te geven. De cur-
sus zal ongeveer 20 weken duren en de kos-
ten zullen pl.m. 1000 zijn.
B. en W. stelden voor in te gaan op hot
voorstel en de kosten mee te dragen.
De voorzitter zou wenschen dat de Raad
B. en W. machtiging verleende om naar be-
vind van zaken te handelen. Als het aantal el
te gering is, zullen B. en W. overwegen om
het in te trekken. Algemeen goedgevonden.
Punt 2 der agenda was: Aanbieding van
een aantal verslagen over 1927, t. w.: van de
gemeente; Volkshuisvesting; Gezondheids-
commissie; Bank van Ned. Gemeenten; Afd.
Noord-Hoiland der Vereen. van Ned. Ge
meenten; Kamer van Koophandel te AHc-
maar; Waterssoodramp 1925/19296 en Pa-
dangramp.
A1 deze verslagen zullen bij de raadsleden
circulecren.
Volgae vaststelling van het vermenigvuldi-
gingscijfer gemeentelijke inkomstenbelasting.
B. en W. hebben een uitvoerige berekening
gemaakt, welke in haar geheel werd voorgele
zen.
De voorzitter zeide, dat B. en W. verwach-
ten, dat men eenzelfde cijfer als verleden
jaar, n.l. 1.25, kan worden volstaan en ver-
wachten tevens, dat een volgend jaar wel een
kleine verlaging kan plaats vinden.
Met algemeene stemmen aldus vastgesteld.
Daarna werd op voorstel van B. en W. de
instructie van den gemeentebode in zooverre
gewijzigd, dat uit artikel 4 het woord „erf"
komt te vervallen. Daardoor wordt de ge
meentebode ontheven van de verplichting om
het achtererf te onderhouden.
Dan was nog aan de orde de vaststelling
suppletoire begrooting en af- en overschrij-
ving dienst 1927.
Enkele posten zijn overschrcden tot een ge-
zamenlijk bedrag van 663.0514, welk bedrag
evenwel uit den post „onvoorzien" kan wor
den gedekt.
Bij de rondvraag vroeg de heer Speets of
ook eenige inlichtingen kunnen worden ge-
geven over de werking van den Vleeschkeu-
ringsdiesnt.
De heer Koster wilde gaarne eenige me-
dedeelingen doen, doch in comite.
De heer P. Visser merkte op, dat het vast-
houden van honden in den lammerentijd vol-
gens sommige veehouders onzin is en dat die
veehouders het beter vinden dat ze in den
voortijd worden vastgehoudendit is ook de
meening van spreker. Het verbod zou heel
goed opgeheven kunnen worden.
Uit de verdtre besprekingen bleek, dat on-
danks bet verbod toch nog veel honden of
hondjes los loopen.
De voorzitter zegde toe een en ander in B.
en W. te zullen overwegen.
De heer C. Blaauboer zou tevens nogmaals
willen wijzen op het onverantwoordelijk hard
rijden van sommige automobilisten en motor-
rijders.
De voorzitter zeide, dat hij er meermalen
de politie op gewezen heeft, doch het schijnt
zeer moeilijk te zijn om de feiten te consta-
taeren.
BERGEN.
De heer H. W. J. M. Poot, arts alhier, on-
langs bencemd tot gemeente-geneesheer,
heeft deze benoeming aangenomen.
Fer benoeming van een hooisteker, vaca-
ture J. Ivangh, hebben B. en W. den Raad
de volgende voordracht gedaan; 1. S. Kaan
dorp; 2. A. Wittebrood.
Wegens perodieke aftreding van den
heer C. de Wit, als lid der commissie tot we-
ring van schoolverzuim, is door B. en W. de
volgende voordracht opgemaakt: 1. C. de
Wit; 2. A. B. M. Kollmer.
wr~i ^aar W'J vernemen is door de Berger
Winkeliersvereeniging bij den gemeenteraad
een verzoek ingediend om vaststelling eener
verordening tot winkelsluiting op alle werk-
dagen van 1 October af tot 1 April na
uur namiddags, met uitzondering van den
Zaterdagavond en de St. Nicolaasweek en de
Kerstweek.
Aan dit verzoek is adhaesie betuigd door
de leden der Slagersvereeniging „Noord-
Kennemrland". Ook de R. K. Middenstands-
veresnigmg ,,De Hanze" ,stelt er prijs op, dat
de verplichte winkelsluiting wordt ingevoerd.
Daarentegen wordt van de zij de der Vereeni-
ging voor den Handeldrijvenden en Industri-
eelen Middensfand hiervoor niet gevoeld.
HEER-HUGOWAARD.
R a a d s v e r g a d e r i n g.
Vrijdagmiddag te half 3 vergaderde de
raad dezer gemeente.
Voorzitter-secretaris burgemeester Van
Slooten.
Deze opende de vergadering met de mede-
deeling, dat van den heer Wuijs kennisgeving
was ingekomen van verhindering wegens een
sterfgeval in de familie.
En ongetwijfeld tot aller leedwezen, zoo
ging spr. voort, zullen we den heer Mienes
met meer in ons midden zien; reeds tijdens
de vorige zitting heeft hij wegens ongesteld-
heid de raadszaal ontijdig moeten verlaten,
welke hij, helaas, niet meer zal betreden. Spr.
was overtuigd, dat hij namens alien hierover
leedwezen uitsprak. Steeds toch heeft de heer
Mienis getoond als raadslid de gemeente-
belangen zoo goed mogelijk te willen be-
hartigen; rond en eerlijk kwam hij steeds
voor zijne meening uit, wat hij te zeggen had
werd steeds flmk en goed door hem gezegd.
v^pr. hoopte, dat de opvolger van den heer
Mienes in den raad zich een waardig op
volger zou toonen.
Na opening der vergadering werden de
notulen gelezen. Naar aanleiding hiervan
werd door den heer Kostelijk opgemerkt, dat
in de notulen niet was opgenomen, dat de
heer Mienis wegens ongesteldheid de ver
gadering had verlaten. Onder het lezen was
dit den voorzitter ook reeds opgevalleri, zoo
dat hij voorstelde de notulen met deze mede
deeling aan te vullen.
Hierna volgde goedkeuring.
Vanwege Ged. Staten waren eenige aan-
merkingeri gemaakt op de verordening be
treffende het te vormen reservefonds. De aan-
vullingen naar aanleiding dezer opmerkingen
werden voorgelezen, waarna de raad zich er
accoord mee verklaarde.
Opnieuw was een afwijzende beschikking
ingekomen op het verzoek om een voorschot
ingevolge de arbeiderswet, op grond van
het feit, dat dit boven de f 4000 liep. HoeWel
na eerste afwijzing was toegelicht, dat toch
reeds meermalen een dergelijk voorschot was
verstrekt en dat aan deze aanvrage geen bij-
zondere risico was verbonden, bleek de
zienswijze van Ged. Staten niet gewijzigd te
zijn.
Na eenig debat werd deze mededeelin
voor kennisgeving aangenomen
Voor kennisgeving werd mede aangeno
men een dankbetuiging van den heer A.
Kwantes, bode van het Gem. Electr. Bedrijf,
voor zijn salarisverhooging.
De voorzitter deelde mee een onderhoud te
hebben gehad met den heer J. Biersteker te
Oude Niedorp met betrekking tot diens ver
zoek om vergunning voor den aanleg van
een net voor radio-distributie.
Bij dit onderhoud bleek, dat de draden
niet gespannen zullen worden aan de palen
der electrische geleiding, doch over de hui-
zen van aansluiting tot aansluiting. Tegen
het voldoen van enkele gestelde voorwaar-
den bleek geen bezwaar te bestaan, zoodat
B. en W. voorstelen de vergunning te ver-
B. en W. voorstelden de vergunning te ver-
voor een termijn van 6 jaar en bij voort-
during indien 2 maanden voor het verstrijken
van den termijn de vergunning niet is opge-
zegd. Het voorstel van B. en W. werd aange
nomen.
Uit een onderhoud met den heer C. Appel
met betrekking tot het bouwen van een berg-
plaatsje voor eventueel te veruietigen cada
vers bleek, dat de heer Appel er niet veel
voor gevoelde, den bouw voor zijne rekening
te nemen, onder voorwaarde dan, dat de ge
meente zou zorgen voor aflossing en rente,
of wel aan Appel jaarlijks een bepaalde som
Wel was hij bereid
ALS EEN ZAAK VAN JiENfGEN OMVANG EN REPUTATIE
VERKOCHT WORDT, BETAALT MEN VAAK MEER VOOR
DE ..GOODWILL" DAN VOOR GEBOUWEN EN VOORRADEN
..GOODWILL" IS DE NAAM VAN DE FIRMA
MET DE RELATIES EN DE GOEDE REPUTATIE
..GOODWILL" WORDT VERKREGEN DOOR
SOLIDITEIT EN 1UBLICITEIT
..GOODWILL" MAAKT MEN DOOR GOED ADVERTEEREN
ADVERTEERT IN DE ALKWAARSCHE COORANT
als pacht zou geven.
contractueel vast te leggen, dat de ge
meente het gebouwtje zou kunnen weghalen,
indien hij aan de gemeente geen diensten
meer bewees als noodslachter. Volgens be
grooting zou het gebouwtje 130 a 150
moeten kosten. Aangezien toch in de oe-
hoefte dient te worden voorzien, stelden B.
en W. voor tot den bouw over te gaan, waar-
toe werd besloten.
Uit een ondeizoek door B. en W. ingesteld
naar de kosten van het plaatsen van een
urinoir nabij het raadhuis bleek, dat deze
kosten ongeveer 100 zouden bedragen.
B. en W. waren van oordeel, dat bij het pu-
blicatiebord' aldaar de meest geschikte ge
legenheid is en stelden voor hiertoe over te
gaan.
Overeenkomstig dit voorstel werd be
sloten.
Naar aanleiding van het feit, dat door
eenige ingezetenen een hond is aangeschaft,
werd door B. en W. ingediend een supple
toire begrooting voor de hondenbelasting.
Deze werd naar het voorstel van B. en W.
vastgesteld.
In opdracht der vorige vergadering was
door B. en W. een ontwerp samengesteld
voor een instructie voor den administrateur
van het Gem. Electr. Bedrijf. Naar aanlei
ding hiervan werd door den heer Tromp op
gemerkt, dat in de instructie wel is opge
nomen de verhouding tusschen administra
teur en lijnwerker, doch niet de verhouding
van den bode tot den administrateur.
Spr. vroeg of ook hieromtrent geen be-
paling diende te worden opgenomen. Voorts
kwam het spr. wat eigenaardig voor, dat in
de instructie bet verbod werd opgenomen
van aanleg van electrische installable en ver-
koop van electrische artikelen en geen
verbod van andere werkzaamheden of ver-
koop. Naar spr.'s oordeel staat een timmer-
man of ander ambachtsman evenmin vrij
tegenover derden als dit het geval zou zijn
met iemand, die electrische artikelen verhan-
delt. Indien deze bepaling strikt zou worden
gehandhaafd, dan achtte spr. het salaris zeer
onvoldoende. Willen we een geheel onafhan-
kelijk persoon, zeide spr., dan zullen we een
salaris moeten vaststellen, dat een behoorlijk
bestaan geeft.
De heer Kostelijk was het in dit opzicht
met den heer Tromp eens, doch voorts achtte
spr. bet hoogst gewenscht, dat betere con-
trole wordt uitgeoefend ter voorkoming van
fraude met betrekking tot bet aantal licht-
punten. De heer Krom merkte op, dat reeds
vroeger besloten werd eens een onderzoek
te doen instellen, doch hieraan blijkt geen
gevolg te zijn gegeven Wel verneemt men af
en toe, dat er fraude gepleegd wordt, doch
vraagt men namen te noemen, dan geschiedt
dit niet.
Deze opmerkingen gaven aanleiding
tot een tamelijk breedvoerige discussie,
waarbij de vraag naar voren kwam of het
beter zou zijn de vaste belasting op de licht-
punten af te schaffen en daarvoor inplaats te
stellen betaling naar het stroomverbruik.
Waar door den heer Krom de opmerking
werd gemaakt, dat daarmee de kleine man in
veel ongunstiger conditio zou komen, stelde
de heer Kostelijk daar tegenover de onbillijk-
heid, welke er voor den kleinen tuinder in ge-
legen is, dat hij voor een vol jaar belasting
moet betalen voor lichtpunten, welke hij
slechts enkele maanden voor zijn bedrijf
noodig heeft.
Door den voorzitter werd opgemerkt, dat
't bedrijf altijd duur zal zijn als gevolg van de
uitgestrektheid der gemeente. Ons net, zeide
spr., loopt over 45 K.M., rekent men dit om
over 1000 aansluitingen, dan komt voor elke
aansluiting 45 M. in aanleg en onderhoud.
Spr. vreesde, dat betaling naar stroomver
bruik alleen zou leiden tot vermindering van
stroomverbruik.
De heer Tromp oordeelde, dat bij ver-
dwijning de lichtpuntenbelasting heel wat
meer lichtpunten zouden worden aangelegd;
voorts oordeelde spr., dat het met de be-
zuiniging op stroomverbruik niet zoo'n vaart
zou loopen.
Nadat dit debat xioo- geruimen tiid
was voortgezet, keerde men terug tot de
behandeling der instructie. Hierin werd vast-
gelegd, dat de iministrateur geen installa-
ties zal mogen o'oeren, terwijl met 5 tegen
4 stemmen weiu besloten, dat verkoop van
electrische artikelen hem niet verboden zal
worden.
Hierna werd de instructie aangenomen.
Vervolgens kwam de instructie voor den
lijnwerker aan de orde.
Door den heer Groenland werd gevraagd,
of er geen werkuren per dag moesten worden
vastgesteld, waarop de voorzitter antwoord-
de, dat dit met het oog op de te verrichten
werkzaamheden wel heel moeilijk zou zijn,
Soms toch wordt 's avonds zijn hulp inge-
roepen bij eventueele storingen b v.
Naar het oordeel van den heer Kostelijk is
aan deze instructie moeilijk de hand te hou-
den, indien het magazijn niet aan betere
eischen voldoet.
Bij de tegenwoordige inrichting, meende
spr., is de administrateui- moeilijk voor alles
verantwoordelijk te stellen; hoogst gewenscht
zou het zijn, indien het materiaal in een be
hoorlijk af te sluiten ruimte geborgen kan
worden. Vooral geldt dit voor de kleinere ar
tikelen, en het behoorlijk bijhouden van de
balans. Ook door den voorzitter werd hier
voor veel gevoeld en, hocwel niet gemakke-
lij'k, is aan dit bezwaar toch licht ten deele
tegemoet te komen. Een onderzoek in die
richting zal worden ingesteld.
In de instructie voor den lijnwerker werd
vastgelegd, dat deze voor derden geen elec
trische werken mag uitvoeren en dat door
hem geen electrische artikelen verkocht
mogen worden.
Na vaststelling ook van deze instructie
werd aan de orde gesteld de benoeming van
een administrateur. Door den voorzitter werd
meegedeeld, dat zich 48 sollicitanten hadden
aangemela en dat na veel wikken en wegen
daaruit door B. en W. de volgende aanbe-
veling was saengesteld
C. Poland, A. Kalff en J. Beers Pz.
Door den heer Krom werd opgemerkt, dat
Jac. Borst van sollicitatie had afgezien,
doordien in het ontwerp der instructie het
verbod van verkoop van elect, art. was opge
nomen; ware dit niet bet geval geweest, dan
zou Borst zeker een ernstige sollicitant zijn
geweest.
Door den voorzitter werd nog de opmer
king gemaakt, dat B. en W. slechts een aan-
beveling hebben gegeven; het staat den raad
vrij daar buiten te gaan
De heer Kostelijk verklaarde zich wat te-
leurgesteld over het feit, dat niet meer op
den voorgrond waren gebracht personen met
goede kennis van administratie, daar z.i. de
administrateur in uitstekende handen gelegd
dient te worden.
B. en W. hebben zich, meende spr., te
veel gehouden aan het practische gedeelte,
terwijl spr. in de veronderstelling was, dat
juist de administratie bet zwaarst zou wegen.
De voorzitter antwoordde hierop, dat dit
door B. en W. ook wel was overwogen, doch
door hen is er terdege ook rekening mee ge
houden, dat de administrateur tevens moet
optreden als beheerder van het bedrijf.
Voorts werd nog door spr. opgemerkt, dat
de administratie gevoerd moet worden naar
vaste voorschriften en daartoe achtte spr. de
aanbevolenen wel in staat. Na nog eenige be-
spreking werd tot stemming overgegaan,
waarbij op den heer Poland 2, op den heer
Kalff 2 en op den heer Beers 5 stemmen wer
den uitgebracht.
Laatstgenoemde is dus benoemd en de
voorzitter hoopte, dat in de toekomst zal
mogen blijken, dat een goede keuze is ge
daan.
De infunctietreding werd bepaald op uiter
lijk 15 Juni.
Nog werd door den voorzitter meegedeeld,
dat blijkens bericht van den Bond voor
Nederl. gemeenten over 1927 nog door de
gemeente een bedrag moet worden gestort
van f 470.
Voorgesteld werd dit over te sehrijven uit
den post onvoorzien, waartoe werd besloten.
De heer Kostelijk vroeg nog of de balans
van het electrisch bedrijf al was opgemaakt,
waarop werd geantwoord, dat de juiste ge-
gevens hiervoor nog ontbraken, waarna de
heer Kostelijk er op aandrong, dat die dan
in de volgende vergadering zullen worden
verstrekt.
Hierna sluiting der openbare zitting.
(Nadruk verboden.)
De „muurkrant"
Onder de eigenaardige instellingen, die
Rusland rijk is en waarvan men in het bui-
tenland zeer weinig, soms in het geheel niets
weet, neemt een belangrijke plaats in de
„muurkrant" of „stjengazeta", zooals de Rus-
sische term luidt (samentrekking van twee
woorden: stjennaja gazeta-muurkrant). De
muurkrant bestaat uit eenige vellen papier,
waarop de ,/medewerkers" met inkt of potlood
de belangrijkste mededeelingen en korte be
schouwingen hebben geschreven en die aan
een muur worden opgehangen.
De muurkrant is ontstaan reeds vodr den
oorlog. Zij1 was een product van de ontwaken-
de belangstelling van de uiterst primitieve
Russische massa voor de gebeurtenissen in
het land1 en van het verlangen, om verklarin-
gen te vinden voor die gebeurtenissen. De
Russische massa voejde zich als een blinde in
een volkomen onbekende streek, die zijn weg
op den tast moet vinden, terwijl hij weet, dat
hij van alle kanten door groote uevaren be-
dreigd wordt.
In West-Europa zou in deze behoefte van
de massa voorzien kunnen worden door de tal-
rijke plaatselijke bladen, er zouden nieuwe
bladen opgericht kunnen worden enz. In Rus
land was dat eenigszins anders. De Russische
massa is steeds zeer arm geweest en de kos
ten van een kranten-abonnement waren te
groot voor de beurs van de overweldigende
meerderheid van de bevolking. Daarbij kwam,
dat de administratie de plaatselijke bladen
vervolgde en telkens de uitgave er van ver-
bood. De muurkrant eischte weinig kosten en
werd opgeplakt telkens als de „redactie"
in den regel een paar menschen, die hun werk
volkomen kosteloos verrichtten voldoende
materiaal verzameld had om een nummer „uit
te geven."
Natuurlijk waren ook de muurkranten ver
boden, maar vodr de politie verscheen om de
opgeplakte vellen papier af te rukken, wist de
kleine kring menschen, voor wie de krant be-
stemd was (de arbeiders van een fabriek, de
soldaten van een kazerne enz.), reeds wat er
vermeld stond.
Bijzonder groot was de bloei van de muur
kranten tijdens de revolutie. Het verlangen
naar voorlichting was in dien tijd zeer groot
en voor de muurkranten verdrongen zich
steeds troepjes menschen, die het gelezene be-
spraken en commenteerdende analphabeten,
wier aantal in Rusland zeer groot is, luister-
den naar de woorden van hen, die de kunst
van het lezen en sehrijven wel machtig waren
en namen daarna deel aan de besprekingen
van den inhoud.
Dit eischt nadere toelichting. De revolutie
heeft alle verbodsbepalingen van het oude
regime opgeheven en de uitgave van bladen
werd vrij, maar die bladen wijdden aandacht
aan de groote vraagstukken van de politiek,
terwijl de primitieve Russische massa meer
belang stelde in de gebeurtenissen op haar
fabriek, in de kazerne, in het dorp. De muur
krant behartigde dan ook v6or alles de belan-
gen van een zeer beperkte groep menschen,
besprak grootendeels alleen datgene, wat
haar lezers de meeste belangstelling inboe-
zemde. Dat was de oorzaak, waarom de
muurkranten konden concurreeren met de ge-
wone bladen waarom de menschen meer be
lang stelden in den inhoud van de muurkrant,
waarvan zij de „redactie" goed kenden en die
zij ten alien tijde ter verantwoording konden
roepen, dan in hetgeen de gedrukte bladen
schreven, die bovendien meestal in een boeken-
taal waren opgesteld, die de massa slechts
voor de helft verstond.
Tijdens den burgeroorlog en den chaos,
toen elk stadje, elk dorp een wereld op zich
zelf werd, werden de muurkranten de eenige
voorlichters van de bevolking en de „redactie"
van zulk een „krant" kon de bevolking van
een dorp of stadje winnen voor de eene of de
andere partijde bolsjewiki of de „witten".
Na de overwinning der oolsjewiki kwam lang-
zamerhand een verandering in den toestand.
In het begin moesten de bolsjewiki tot op ze-
kere hoogte de vrijheid van de redacties der
muurkranten respecteeren, maar allengs werd
die vrijheid steeds meer en meer beperkf.
Nu is de toestand zoo, dat ook deze „pers"
geheel onder controle van de communisten
staat. Dit leidde tot voortdurende wrijvingen
tusschen de leiders van de muurkranten en de
communistische administratie. Bijzonder
scherpe vormen begonnen deze wrijvingen
aan te nemen in den laatsten tijd, sinds de ont-
wak:ng van het, voorloopig slechts passieve,
verzet van de bevolking tegen de communis
tische heerschappij. De „partijloozen" (d.w.z.
niet-communisten) maken gebruik van de
muurkrant om hun grieven tegen de plaatse
lijke administratie, tegen de directie van de
fabrieken, tegen de leiders van de plaatselijke
communistische eel kenbaar te maken. Verder
gaat geen enkele muurkrant in haar critiek,
Want dat Zou onvermijdelijk leiden tot de te-
rechtstelling van den vermetele.
De communisten willen echter zelfs deze
onschuldige critiek niet dulden. De leiders van
de muurkrant worden gewaarschuwd, dat het
sehrijven over de tekortkomingen van de
plaatselijke administratie en over de gebreken
van afzonderlijke communistische leiders ten
strengste verboden is. Blijkt het, dat de redac-
tie tegen deze voorschriften zondigt, dan
wordt het blad afgerukt en vernietigd (dus
precies als onder het oude regime), terwijl de
,,schuldige" in de gelegenheid wordt gesteld
in een gevangeniscel te peinzen over de pers-
vrijheid in de Sovjet-Unie: In vele plaatsen
heeft de administratie de redafie van de
plaatselijke muurkrant eenvoudig medege-
deeld, dat alle stukjes, die zij in de krant wil
opnemen, eerst door een censor goedgekeurd
moeten worden
Ondanks al deze vervolgingen breidt het
aantal muurkranten zich gestadig uit. Naar
schatting verschijnen nu in Rusland meer dan
40.000 van zulke kranten. Verleden jaar werd
te Moskou zelfs een tentoonstelling georgani-
seerd van deze kranten en het verslag van die
tentoonstelling, dat den inhoud van vele dier
kranten bevat, is een van de belangrijkste do-
cumenten over het Russische leven, dat wij
i)ezitten.
Teekenend voor de ontwaking van den
Russischen boer is, dat ruim de helft van alle
muurkranten nu op het platteland verschijnt.
Deze door boeren voor boeren „geredigeerde"
bladen dragen vaak zeer orootsche benamin-