DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. AILES GEPROBEERD Honderd dertigste Jaargang doyderdag Oagefijkscli overzicht. Buifenland SteSurt Man®riik,i No. 151 ©if nnmmer besfaaf nif 2 bfatfen^ 1928 Deze Courant word! ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagen, uifgegeven. Abonnemenfsprijs bij vooruifbetaling per 3 maanden voor Alkmaar /2.-, franco door fief geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en bewTjsmimmers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTlEN: Per regel /0.25, bij groote contracfen rabat. Qroote letters naar plaafsrnfmfe. Brieven franco aan de N. V. Boek« en Handelsdrukkerij v/h HERMs. COSTER fit ZOON* Voordam C9. Directeurs G. H. KRAK. Telef.nr. Administrate 3._=5_=_ Telefoonnr. Redactie 33. Hoofdredacteurj Tj. N. ADEMA. HET NIEUWE ONTWERP. ANTI-OORLOGSVERDRAG. Weinig veranderingen aange- bracht. Frankrijks bezwaren weerlegd. Zullen de mogendheden het verdrag onderteekenen? Het nieuwe ontwerp-anti-oorlogspact is dan dezer dagen door Kellogg in zee ge- stuurd.en door de meeste mogendheden over t algemeen gunstig ontvangen, zoodat de mogelijkheid bestaat, dat de mogendheden zich zullen aansluiten. Nieuw is het ontwerp eigenlijk rjiet: alleen de mleiding is eenigszins anders geredigeerd waardoor de bezwaren van de Britsche Domi nions, Britsch-Indie en de bij het tractaat van Locarna betrokken mogendheden zijn wegge- nomen. De drie artikelen van het ontwerp hebben dus den vorm behouden, waarin ze half April zijn voorgelegd. Ze omvatten de eenvoudige verklaring, dat de toevlucht tot den oorlog als instrument van de internationale politick veroordeeld wordt en dat partijen overeen komen, alle geschillen of botsingen van wel- ken aard of oorsprong ook, door vreedzame middelen te regelen. Zooals men zich zal herinneren, was het Vooral Frankrijk, dat zich zeer sterk tegen de nota van Kellogg kantte. Het had zell ook een ontwerp-anti-oorlogspact gereed gemaakt en dit ontwerp aan dezelfde mogendheden gezonden. Vandaar ook, dat Kellogg bij dit nieuwe ontwerp een uitvoerige nota voegde, waarin de door Frankrijk geopperde bezwa ren punt voor punt weerlegd worden. Aan- gaande de kwestie van de zelfverdediging zegt zij, „dat er in het ontwerp niets voor- komt, dat het recht van zelfverdediging in eenig opzicht beperkt of daarop inbreuk maakt." Wilde men echter het „onvervreemdbare" recht van zelfverdediging bij tractaat erken nen dan zou men op dezelfde moeilijkheden stuiten als bij elke poging om het begrip van aggressie te omschrijven. In dit opzicht kan geen bepaling van een tractaat iets toevoegen aan het „natuurlijke recht van zelfverdedi ging". Dan behandelt de nota de verplichtingen van het tractaat van Locarno. „Indien de partijen bij de tractaten van Locarno stellig verplicht worden ten oorlog te gaan, zou zulk een verplichting zeker niet op een van de partijen komen te rusten, voor een van de partijen zijn toevlucht tot oorlog genomen had met schending van de daarbij aangegane plechtige geloften". Indien dus de partijen van Locarno het pact teekenen „zou er een dubbele waarborg ontstaan dat de tractaten van Locarno niet door een toevlucht tot de wapens geschonden zouden worden." En „in geval een van de onderteekenaars van de tractaten van Locarno tot oorlog overgaat in strijd met die tractaten, zou hieruit volgen dat een zoodanige handeling ook een schen ding van het anti-oorlogspact zou zijn en de andere partijen automatisch zou ontslaan van hun verplichtingen jegens de schuldige partij". Hieruit blijkt wel, dat Kellogg al zijn best heeft gedaan om het den mogendheden zoo gemakkelijk mogelijk te maken: het onder teekenen van zijn verdrag zou slechts een „dubbele waarborg" zijn voor de handhaving van den wereldvrede. Wat ook een groot voor- deel van het onderteekenen van het verdrag zou zijn, is, dat geen enkele groote mogend- heid zich goed afzijdig zal kunnen houden. Een toekomstig aanranden van den alge meenen vrede heeft immers in het vooruit zicht, driewerf gebrandmerkt te worden door de tractaten van Geneve, Locarno en Washington. Vooral, omdat bij de eerste twee Amerika niet betrokken is, zal de onderteekening van Kellogg's ontwerp, waarbij ook Amerika aan- gesloten wordt, bij de andere groote mogend heden van groote beteekenis zijn. Moge in de toekomst het verdrag van groote kracht blijken te zijn, waardoor de oorlog tot het verleden zal mogen behooren. Postgiro 37060. waarbij 50 man gevangen werden genomen. De gevangen en werden geboeid naar Tientsin overgebracht; een tweede pantsertrein der Noordelijken stelde een achtervolging in Een der gevangenen werd ter dood ge- bracht. PEKING OF NANKING? Scherp meeriingsverschil onder de N ationalisten. In het Lagerhuis antwoordend op een vraag, zeide Chamberlain, dat de Engelsche gezant in China had medegedeeld dat er in de kringen der Nationalisten scherpe meenings- verschillen bestonden inzake het verplaatsen van de hoofdstad van Peking naar Nanking. De quaestie zou midden Juli in een voltalli<?e zitting van den politieken raad worden be- sproken. DE POSTADMINISTRATIE. Ongeoorloofde besnoei'ing van de be- voegdheden van den Franschen direc- teur-generaal. De belanghebbende buitenlandsche ver- tegenwoordigers slaan aandachtig den toe- stand gade met betrekking tot de Chineesche postadministratie in verband met de besnoei- mg van de bevoegdheden van den Franschen mede-directeur-generaal. De overeenkomst tusschen Peking en Nanking van 6 Februari voorzag in het gemeenschappdijk beheer van Noordelijke en Zuidelijke deel onder twee Chineesche directeuren-generaal, onderschei- denlijk te Peking en Nanking. Het diploma- tieke corps diende een protest in tegen deze schending van de in 1922 te Washington ge- geven belofte, dat de Chineesche regeering geen wijziging in de postadministratie over- woog, voor zooveel den status betrof van den buitenlandschen mede-directeur-generaal Als het resultaat van de jongste gebeurtenissen in China werd thans voorgesteld, dat de post van directeur-generaal te Peking zou worden opgeheven en de ;postzaken zouden komen te staan onder toezicht van den directeur-gene raal te Nanking, waarmede de overbrenging van de administratie daarheen zou gepaard gaan. Ken het kabinet-Cuno in den persoon van Jarres een vice-kanselier gekend. Hergt was in het afgetreden kabinet geen vice-kanselier, maar plaatsvervanger van den rijkskanselier. Als Wirth op zijn stuk blijft staan en defini- tief weigert in plaats van den door hem be- gerden vice-kanselerspost de portefeuille van verkeer te nemen, vermoedt men dat wel een andere centrum-man te vinden zal zijn die zijn plaats wil innemen. Muller heeft intus- schen de portefeuille van justitie aangebo- d-n aan den Heidelbergschen professor Rad- bruch, die van 1921 tot 1922 rijksminister van justitie is geweest. Indien Radbruch niet tijdig toezegt, zal men voorloopig den post van minister van justitie onbezet laten. DE ONTSPORING BIJ NPURENBERG. Wij hebben reeds gewag gemaakt van de conclusie, waartoe de spoorwegautoriteiten omtrent de oorzaak van de ontsporing bij Neurenberg, welke aan 16 menschen het leven heeft gekost, is gekomen. Ze komt hier- op neer dat de trein te hard zou hebben o-e- reden. De justitie heeft, onafhankelijk van de spoorwegmij. ook een onderzoek laten instel- len en thans geeft de officier van justitie te rurth te kennen, dat hij zich weliswaar over de uitkomsten daarvan niet kan uitlaten, maar dat ze niet strooken met de slotsom van de spoorwegdirectie. Verder legt hij er den nadruk op dat over de strafrechtelijke schuld aan de ramp niet de spoorwegdirectie, welker beambten als besdhuldigden in aanmerking komen, doch de justitie te beslissen heeft. EEN KROATISCHE KROON- PRETENDENT. Fantasie of ernst? Het vaak goed mgelichte correspondentie- bureau Sochatschefsky deelt mede- De ge beurtenissen in het koninkrijk der Serviers Kroaten en Slowenen verdienen vooral te Ber- jijn met aandacht te worden gevolgd, daar het schijnt dat er in de Duitscne rijkshoofd- 28 JL YI CHINA. DE NATIONALISTISCHE REGEERING Tsjang Tso Lin's zoon. Uit Sjanghai wordt gemeld, dat volgens het Nationalistische Tel.Ag. de nationalisti- sche regeering heeft besloten te eischen dat Oeiang Hau Liang, de zoon van Tsjang Tso Tin, de nationalistische suzereiniteit zal aan- vaarden, daar de nationalisten anders van !>lan zijn een militaire invasie in Mantsjoerije e doen. I" OVERVAL OP EEN TREIN. Vijftig gevangenen. 'Naar uit Tientsin wordt gemeld, hebben Zuid-Chineesche soldaten een overval uitge- yopd op een pantser-trein der Noordelijken, DUITSCHLAND. DE REGEERINGSCRISIS IN DUITSCHLAND. Het centrum, handhaaft zijn eisch. Het centrum heeft gisteren vergaderd en de partij besloot met groote meerderheid aan haar eisch vast te houden; men ontkende dat er een prestige-kwestie achter stak ofschoon het centrum wel als op een na sterkste partij op een der hoogste minister-posten gerekend had. Voor het vasthouden aan den eisch gaf gistermorgen de overweging den doorslag dat het centrum nu voprtaan bij de conceptie van belangrijke beslissingen op het gebied der buitenlandsche politiek uitgeschakeld zou zijn, daar deTgelijke vraagstukken in het be- gmstadium slechts door den rijkskanselier en den minister van buitenlandsche zaken plegen besproken te worden. Hen centrum wenscht met dat Muller en Streseman hiervan een onder-onsje zullen maken en daarom heeft het voorgesteld Wirth tot vice-kanselier te benoe- men waardoor het -beginsel „tres faciunt col legium pas tot zijn recht zou komen. Na afloop der vergadering zijn Steger- wald en Esser naar Muller gegaan om hem in bovenstaanden zin in te lichten. De vol'kspartij' is onmiddellijk na de be- kendmaking van het centrumsbesluit bijeen- geKomen en dr. Scholz gaf een overzicht van den nu weer geschapen toestand. Besprekingen. Terwijl het dagelijksch bestuur van de Cen trumpartij nog verder vergaderde liet Muller die een korte bespreking met Hilferding ge- had had, achtereenvolgens von Guerard en dr. Wirth ontbieden. Eerstgenoemde verklaar- de de portefeuille van verkeerswezen of voor ae bezette gebi eden te wi ll en aanvaarden. Daarna zeide Wirth dat hij in beginsel be- reid was in een kabinet Muller te treden, mits het centrum, nu het ministerie van arbeid niet meer in aanmerking kwam, toch drie porte- feuilles zou krijgen. Muller ging met dit antwoord naar de sociaal-democratische partijvergadering terug en werd om 2 uur gemachtigd de onderhan- delingen met het centrum voort te zetten. Voor de portefeuille van arbeid wordt nu de voortjialige minister van economische zaken Wisell (s.-d.) het meest genoemd stad maatregelen worden getroffen om af- scheiding van Kroatie van Servie voor te be- reiden. Het is niet algemeen bekend dat te Berlijn een man woont die aanspraak maakt op de kroon van Kroatie en die de leider van de anti-Servische beweging onder de Kroaten is. Deze kroonpretendent heet prins Alexan der Dabisja-Kotromanics en beweert op grond van documentaire bewijzen een afstam meling te zijn van het Kroatische koningsge- slacht dat in de middeleeuwen heeft °ere- geerd, maar door de Turken is verjaa°d. Sedertdien woonden de leden van zijn ge- slacht in Rusland. In 1921 kwam pnns Alexander naar Duitschland, waar hij de lei- ding van de Kroatische beweging op zich Hij wordt financieel gesteund door een Middellandsche Zeemogenheid. Naar verluidt zou er dezer dagen volgens het bekende voor- beeld van Prins Karel een vliegtuig ter be- schikking zijn gesteld om agenten van prins Alexander naar Servie te brengen die daar onder de Kroatische bevolking manifesten van den prins verspreiden en den bodem voor den opstand der Kroaten voorbereiden. De Berliner Boersenkurier teekent bij dit bericht aan., dat men de heele zaak voor een operetteachtige fantasie zou houden indien met bekend was dat dr. Frey de bekende ver- dediger uh het proces-Krantz zich voor den prins en zijn belangen interesseerde. GEEFT MuLLER—FRANKEN DE OPDRACHT TERUG? afeevaardigde Muller—Frank-en zou zich hedenmorgen naar den Rijkspresident begeven, om dezen opnieuw rapport uit te brengen. In sociaal-democratische kringen neemt men aan, dat Miiller-Franken vermoe- delijk den Rijkspresident zijn opdracht zal teruggeven. Glab dan ook geen millionnair, zijn fortuin mocht er waarluk wel zijn, en zijn vrouw, die fcovendien zelf puissant rijk is, liet het zich aan niets ontbreken. NIEUWE ROOKLOOZE STEENKOLEN. De Londensche Star meldt, dat een nieuwe soort van roklooze steenkool, lichter dan ge- wone kolen en met een kleiner aschgehalte, voorts geschikt om in den huiselijken haard volledig te verteren, binnenkort aan de rnarkt zal komen. De nieuwe brandstof kan gemaakt worden uit steenkoolstof of industrieele kolen vol gens een in Duitschland gevonden procede van den ingenieur Plassmann. Dit procede is nu voldoende ontwikkeld om een commer- ckele. exploitatie ervan mogelijk te maken en er is reeds een maatschappij opgericht om de brandstof in Engeland te vervaardigen en aan de markt te brengen. In Duitschland wordt de nieuwe brandstof meerendeels ver- kregen uit steenkoolstof dat door pompen uit de mijnen gezogen wordt. Maar zij kan ook uit industrieele kolen gemaakt worden en zoodoende zou de categoric van Engelsche mijnen die deze kolensoort voortbrengen en juist het zwaarst door de malaise getroffen worden, er bij gebaat zijn, indien de nieuwe rooklooze brandstof aftrek vond. Te Londen, waar men zoozeer met't rookvraagstuk ver- legen zit, zou men stellig op een goeden af- zet kunnen rekenen. Bij het nieuwe procede ontstaan behalve rooklooze brandstof, een rijk gas, teer, ruwe olie en benzol (ongeveer 4.5 L. per ton) uit de steenkolen, die ermee behandeld wordm. EEN ZESLING GEBOREN. Central News meldt uit Kai'ro dat een moeder te Ismalla een zesling ter wereld ge bracht heeft: vier meisjes en twee jongens. Allen maken het goed. Tot dusver was de vijfling wien een vrouw op Sardinie het leven schonk, niet overtrof- fen. Twee Engelsche vrouwen zijn onlangs van vierlingen bevallen. DE EERSTE INTERNATIONALE POSTZEGELBEURS. In het Londensche Holborn Restaurant is gister de eerste internationale postzegelbeurs geopend. Alle groote handelaars in zeldzame postzegels uit Amerika, Frankrijk, Spanje, Italie, Duitschland, Belgie, enz., zijn er voor overgekomen en men schat dat er voor een waarde van 60 millioen gulden aan postze gels bijeen is. Onder de verzamelingen neemt de eerste plaats in die van Britsche postze gels van White, die tallooze malen met gou- den medailles bekroond is en beschouwd wordt als de mooisfe collectie, die sedert 15 jaar aan de markt is gekomen toen de verza- meling van wijlen den graaf van Crawford verkocht werd. De duurste postzegel die tot nu toe verkocht werd, bracht 4000 pond ster ling op. SLECHTE KLANT VOOR LONDENS TRAMS. Heer, die 11 uur reed voor een shilling. De Londensche tramwegmaatschappij stelt, evenals b.v. de Amsterdamsche gemeenie- tram dagkaarten beschikbaar. Een heer uit Stratford, die blijkbaar niets te doen had heeft eens willen probeeren, welk een afstand hi] met zoo'n dagkaart, die een shilling kost, kon afleggen. Wel, hij hield het 11 uur en 7 minuten ach- tereen vol met een pauze van niet meer dan een kwartier om even honger en dorst te stil- len en legde in dien tijd 17 K.M. af. Hij be- zocht daarbij vrijwel alle voorsteden van Loii- den, en stapte in totaal 18 keer over. Het js een geluk voor de Londensche tram, dat zij met veel van dergelijke klanten be- hoeft te vreezen. villa nog twee andere lijken van vrouwen. Er is verdenking gerezen tegen een grijs- aard van 61 jaar, genaamd Drat, die zich aan ophchtingspractijken placht schuldig te maken. Te Marseille is bekend, dat hij met vijf vrouwen in betrekking heeft gestaan. Al deze vijf vrouwen zijn verdwenen. BELGI6. MINISTER HYMANS EN DE STAKING VAN DE ANTWERPENSCHE HAVEN- ARBEIDERS. Minister Hymans heeft verklaard, dat hij ten zeerste was getroffen door het besluit van de stakende havenarbeiders te Antwerpen. Ondertusschen blijft hij niet hen in contact. Hij hoopt, dat de kwestie tot een oplossing zal komen door de nieuwe formule, die he- denavond overhandigd zal worden aan de betreffende partijen. DE KABINETSVORMING. De kwestie van het v'-r.-kanselierschap. Volgens de sociaal-democratsche Korres- londenz, het officieuze partijorgaan, is ook findenburg tegen de benoeming van een vice-kanselier gekant. De partije-n waren trouwens reeds overeengekomen geen vice- kanselier in het kabinet te nemen, maar de kwestie is opnieuw acuut geworden sedert Wirth zijn aeelneming aan de regeering van een benoeming tot vice-kanselier afhankelijk maakt en het centrum zijn wensch steunt. Sedert bet bestaan van de republiek heeft al- ENGELAND. NIEUW MOTIEF VOOR EEN MOORD. Zij doodde haar man, omdat hij I geen millionnair was. John Glab, een riike „bootlegger" uit Chi- cago, werd dezer dagen in zijn prachtige villa te Los Angeles dood aangetroffen Zijn jonge vrouw, Hazel Glab, deelde in het verhoor van de politic mede, dat haar man vele vijanden had en vermoedelijk door een van dezen was vermoord. Na een kort on derzoek Meek echter, dat mevr. Glab zelf den moord had gepleegd. Het geval is in onzen tijd, die aan het rap hanteeren van revolvers wel gewend is, voor al merkwaardig om het motief. John Glab had altijd gezegd, dat hij millionnair was. Toen zijn vrouw kort na het huwelijk ver- nam, dat deze bewering met een korrel zout moest worden genuttigd, ontstak zij in zulk een waarlijk zinnelooze woede, dat zij de re volver greep deze instrumenten schijnen meer en meer voor het grijpen te liggen en John neerschoot. De vriendinnen van mevr. Glab, waaron- der de zuster van Mary Pickford, werden door de politie gehoord, en waren eenstem- mig in haar verbazinxr. jtamers aj was John HET GROOTSTE SCHIP TER WERE.LD. Het nieuwe vaartuig, dat, gelijk reeds kort gemeld is, bij de firma Harland Wolff Ltd., te Belfast, voor de White Satr Line op stapel is gezet, en dat het grootste schip der wereld zal worden, zal volgens een officieele bekend- making 62.000 bruto register ton meten en dus ongeveer tweemaal zoo groot zijn al's de nieuwe Statendam der Holland-Amerika Lijn Over de afmetingen en de machine-inrichtinc zijn geen med-edeelingen verstrekt, het schip zal echter meer dan 300 meter langf en meer dan 30 meter breed moeten zijn, en in En eel- sche vakkringen wordt beweerd dat de vier sohroeven zullen worden gedreven door hoo- gedruk-stoomturbines, die aan het vaartuig een snelheid zullen geven van 25/26 knoo- pen, of ruim 45 K.M. per uur De bouwkosten zijn op ongeveer 85 millioen gld. geraamd. FRANKRIJK. EEN NIEUWE ZAAK-LANDRU? Waar zijn de vijf vrouwen van Drat? De ontdekking van het lijk van een buiten landsche vrouw in een villa van Sainte Mar guerite neemt de afmetingen aan van een nieuwe zaak-Landru. De politie vond in de oostenrTjk. HET ONTSLAG VAN DEN OOSTENRIJKSCHEN MINISTER, DINGHOFER. In een interview met de Neue Freie Press*. te Karlsbad zeide minister Dinghofer, dat hij met dr. Seipel voor het niet uitleveren van Bela Kun de voile verantwoordelijkheid draagt. De beslissing was niet juridisch, maar steunde op belangrijke overwegingen van binnen- en buitenlandsche politiek. Daar om mag de coalitie van de christelijk socialen met de groot-puitschers niet uiteen vallen. pinghofer is, indien^ zijn partij dat wenscht, leder oogenblik bereid af te treden. Ondanks net verbod van zijn dokter zal Dinghofer naar Weenen terugkeeren. Seipel heeft een ministerraad bijeengeroe- Naar het perbureau Vas Diaz meldt, is gis teren de volgende officieele mededeeling be kend gemaakt: De ontslagaanvrage van mi nister Dinghofer is niet ontvangen Ook in een telefonisch onderhoud, dat dr. Dinghofer ipsterenmiddag met den bondskanselier, dr. Seiyel, had, is over aftreden niet gesproken, doch uitsluitend over een brief, welke de bondskanselier van dr. Dinghofer zal ontvan- gen, Volgens de Vossische Zeitung blijft Ding hofer ondanks den steun van den bondskanse- lier en ondanks de officeele verklaring, waar- m wordt geconstateerd, dat het verzoek om ontslag van Dinghofer nog niet te Weenen is ontvangen, bij zijn plan om af te treden. HET PROCES TEGEN BELA KUN. Het verhoor van den beschuldig'de. Een B.T.A.-telegram meldt het volgende: Bela Kun ontkende schuld. Er hadd-en tus schen de verdediging en d-e rechtbank zulke heftige woordenwisselingen plaats, dat de president dreigde met strafmaatregelen. De bnef, dien Bela Kun van een vriend had ont vangen, waarschuwde hem, dat tusschen Hongarije en Italie een geheim verdrag in de maak was. Indien Bela Kun een valsche iden- titeitsverklaring opgaf, was dit omdat hij het yoqrwerp was van politieke vervolgingen. Hij had niet het voornemen internationale ac- nvireit te ontplooien, doch de'communistische partij van Hongarije te reorganiseeren. Het verhoor der andere beklaagden. Het verhoor van de andere beschuldigden, Mayerhofer en Breuer, leverde niets bnzon- ders op. Daarna werd' voorlezing gedaan van tallooze documenten, waaruit blijkt, dat Bela Bela K.un tot drie maanden opslui- ting veroordeeld. Bela Kun werd veroordeeld tot drie maan den opsluiting met een dag water en brood per maand en uitzetting uit het gebied van de republiek. Breuer werd veroordeeld tot een maand_ opsluiting en verder dezelfde straf. Mayerhofer werd vrijgesproken. De twee maanden preventief zullen in mindering wor- den gebracht. Bela Kun werd veroordeeld omdat hii een valsche vu'klariog OffiU'Sui jjjn ALRMAARSCHE CODRANT. majnujiLjamiimnBffi

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1