DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VAFUDIS nEXTRd FINE"
SJEF VAN DONGEN
G
Honderddertigsie laargang
No 2 nnmn,eT ®ea'aa* uM 2 bladen. Honderddertigsve laargang
Binnenfiand
VOLKSUNIVERSITEIT ALKMAAR EN OMSTR.
1928
Deze Conrant wordl ELKEN AVOND, belialvc Zon- en Feestdagen, uiigegeven.
Ibonneraentsprijs bij vooruitbetaling per 3 maanden voor Alkmaar /2.-, franco door
bet gchecle Rijk /2.50.
Afzonderlijke en beWljsnummers 5 cents.
PRfJS DER GEWONE ADVERTENTlfiN:
Per regel /0.25, bij groofe contracten rabat. Groote letters naar plaafsrulmfc.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h HERMs. COSTER S ZOON.
Voordam C9.
Directeur: G. H. KRAK.
UOIA§DAO
Dageflijksch overzicht.
DE REIS VAN VEN1ZELOS.
Zijn verdrag met Mussolini; uit-
latingen aan de Zuid-Servische
pers; Griekenland reeds „ver-
ltaliaanscht"?
Venizelos is op een rondreis door Europa
gegaan, om Italie, Frankrijk en Engeland te
Sezoeken. In Italie heeft hij een onderhoud
gehad met Mussolini, en volgens uitlatingen
van den Griekschen minister-president heeft
hij daar nog eens weer besprekingen gevoera
over het nieuwe tractaat van vriendschap en
arbitrage met Italie, dat hij, zooals we reeds
gemeld hebben, verleden week geteekend
heeft.
Was dus zijn bezoek aan Rome belangrijk
voor beide landen, in Parijs heeft hij aan de
iers verklaringen afgelegd, waarin hij de
:ranschen omtrent het Grieksch-Italiaansch
verdrag gerust stelde. Tevens heeft hij daar
ook tweemaal een onderhoud gehad met
Marinkowitsj, den Zuid-Slavischen minister
van buitenlandsche zaken, waaraan men in
Frankrijk groot gewicht hechtte. Dat is fe
begrijpen, want in de Belgradosche bladen
kwam een eenigszins onbehaaglijke stemming
aan den dag over het Italiaansch Grieksch
verdrag in verband met de nog tusschen
Zuid-Slavie en Griekenland bestaande moei-
lijkheden inzake de regeling van het vraag
stuk van Saloniki. Bij het Grieksch-Servische
bondgenootschaptractaat van 1913 heeft
Griekenland zich verbonden, aan den Servi-
schen handel over Saloniki alle faciliteiten te
verleenen, „welke te vcreenigen zijn met de
volledige souvereiniteit van Griekenland". Te
Belgrado zullen de onderhandelingen hier
over spoedig beginnen.
Verder haalde Venizelos nog het Albanee
sche vraagstuk even op. Dit vraagstuk, al-
dus Venizelos, had slechts betrekking op de
Adriatische Zee, dus had Griekenland geen
belang bij het Italiaansch-Albaneesche bond-
genootschap.
Ten slotte verklaarde Venizelos, dat Grie
kenland niet tot de Kleine Entente wenschte
loe te treden, omdat deze in de eerste plaats
gevormd was voor ver-dediging van staten in
Centraal Europa, en Griekenland een staat
op den Zuidelijken Balkan was.
Van een eventueelen Balkanbond zal dus
vooreerst nog wel geen sprake kunnen zijn.
Integendeel, al de uitlatingen van Venizelos
wijzen er sterk op, dat de Grieksche politiek
reeds sterk gekleurd is met een Italiaansch
tintje.
Bij de onderhandelingen te Belgrado over
de zone van Saloniki en de spoorwegverbin
ding tusschen Zuid-Slavie en Griekenland
zal spoedig blijken, of Griekenland coulant is
tegenover de Zuidslavische wenschen.
Te Parijs en Londen heeft men Venizelos
beduid, dat Servie den vrijen uitgang naar de
Egei'sche zee niet kan missen als het. wil
leven en al veel te lang op een bevredigende
regeling wacht.
Bedriegen de voorteekenen niet, dan is de
kans om Griekenland aan den kant van de
kleine Entente te kriigen, thans voor goec
verkeken. Daar heeft Mussolini wel voor ge
zorgd!
Telef.nr. Administrate 3.
Telefoonnr. Redactie 33.
Postgiro 30607.
Hoofdredacteur; Tj. N. ADLMA.
OCTOBER
CHINA.
E ZEEROOVERIJ.
Een Britsch vrijwilligerscorps
voor bescherming van schepen.
De militaire autoriteiten hebben goedge-
vonden dat Europeesche milrtairen als vrij-
willigers toetreden tot een corps, dat gewa-
pende wachten levert voor het escorteeren
van schepen, die naar China gaan of er van-
daan komen. Als het aantal vrijwilligrs, dat
zich aanmeldt voidoende is zal een eerste es-
corte bestaande uit een officier, drie onderof-
ficieren en zes gewone soldaten 6 October
uit Singapore vertrekken.
DUITSCHLAND
DE VERKIEZINGEN TE GEESTHACHT
Een doode en tal van gewonden,
De ernstige botsingen bij de gemeente-
raadsverkiezing te Geesthacht bij Hamburg,
waarbij, zooals werd gemeld, 18 personen
zwaar en 80 personen licht werden gewond,
hebben de verkiezingen totaal in de war ge-
stuurd. Het waren voornamelijk botsingen
tusschen communisten en sociaal-democraten
me sedert lang fel tegenover elkander staan.
De verkiezingscampagne werd met groote
neftigheid gevoerd. Aan den vooravond der
verkiezing hidden de communisten een fak-
keloptocht waarbij honderden communisten
van buitenaf deelnamen. Op Zondag, den
dag der verkiezingen, kwamen ongeveer 1800
Reichsbanner-lieden van buiten, zoodat het
aantal vreemdelingen grooter was dan de in-
woners van het stadje, dat ongeveer 3000 zie-
te telt.
's Middags kwam Ijet voor het verkiezings-
tokaal tot een botsing. Er werd geschoten,
twee personen werden zwaar en ongeveer 20
licht gewond. De spanning werd hoe langer
hoe grooter, zoodat ten slotte de verkiezing
een half uur werd utgesteld en daarna ge-
heel aflascht. Tusschen 2 en 3 uur namiddag
cwam het tot een bloedig straatgevecht. Toen
het de poll-tie eilndelijk gel.ikte om de strijden-
den te scheiden, lagen er .eeds tientallen van
hem zwaar gekwetst op den grond. Een lid
der frontstrijders werd doodgeschoten.
's Avonds werden door de politic eenige
personen gearresteerd die ervan verdacht
werden de leiding ie hebben gehad. De po
litie te Hamburg wordt verweten, dat zij niet
voidoende agenten ter bescherming van de
burgerij had gezonden. Wanner de politie
tijdig had ingegrepen zouden dergelijke tafe-
reelen zich niet hebben kunnen afspelen.
De bevolking is nog in groote opwinding
hoewel de orde zoo goed als hersteld is; op
7 of 14 October zullen waarschiinlijk nieuwe
gemeenteraadsverkiezingen gehouden worden.
FABRIEK VERBRAND.
De eigenaar in de vlantmen
omgekomen.
Een onlangs in bedrijf gestelde kammen-
fabriek is totaal door brand verwoest. De
brand ontstond door het ontploffen van een
bus met spiritus, die men op een kachel had
gezet. Met razende snelheid grepen de vlam-
men in de celluloidvoorraden om zich heen.
Men vond later het lijk van den eigenaar -de»
fabriek, geheel verkoold. De 40 arbeiders
konden zich met moeite redden. De brandweer
moest zich bepalen tot het beschermen der be-
lendende perceelen.
AUTO OP TROTTOIR.
Een doode, drie zwaar gewonden.
Een uit Bielefeld komende personenauto
reed te Quelle bij Bielefeld het trottoir op, op
een plaats waar zich eenige menschen bevon-
den. Een persoon werd gedood, drie zwaar
gekwetst.
De bestuurder van de auto, die beschonken
was bekommerde zich niet om de slachtoffers
maar reed ijlings weg.
zakenwereld bevredigend waren, er desniette-
min veel te veel geld aan de banken wordt
onttrokken voor speculatieve doeleinden Er
wordt te veel gespeculeerd.
DE AUSTRALISCHE HAVENSTAKING.
Vermoedelijke uitbreiding.
Een conferentie van de vakvereenigingen
van zeelieden en transportarbeiders verwierp
met groote meerderheid een motie ten gun-
ste van het hervatten van den arbeid en on-
derwierp aan het oordeel van een sub-com-
missie een motie, die zich uitspreekt voor
uitbreiding van de staking, den leden der
vakvereenigingen verbiedt, goederen te be-
handelen, die werkwilligen hebben aange-
raakt en den electriciens en den arbeiders
der gasbedrijven verzoekt zich gereed te hou-
den om handelend op te treden. Men ver-
wacht als gevolg van dit besluit het stilleg-
gen de volgende week van alle kustvaartui-
gen.
BELGIe.
DE OVERSTROOMINGEN.
Het water zakt. De schade-
berichten schromelijk overdreven.
Gistermorgen was het vrij zeker, dat door
het stoppen met blokken beton en zakken zand
van het gat, dat het zeewater in den voorloo-
pigen dijk had geslagen, het gevaar voor
verdere overstrooming van de veld-en en
oevers van den IJzer zou zijn geweken. Sedert
de aankomst van geniesoldaten werd onver-
droten, ook bij nadit, gewerkt. Doch onder
het geweld van het water zijn hedenmiddag
de betonblokken en zandzakken weggedreven
en heeft het waiter opnieuw enkele hectaren
land overstroomd. Volgens -de laatste berich-
ten echter trekt -de vloed zich thans langzaam
terug. Het water is overal aan den IJzer in
beweging en alleen hier en daar zouden nog
groote waterplassen te zien zijn.
Naar het departement van Landbouw ver-
neemt zijn de berichten over de ramp en over
de veroorzaakte sehade schromelijk overdre
ven en heeft de plotseling verwekte herinne-
ROOKT DE NIEUWE
SMOKKELARIJ.
Aan de Nederlandsche grens.
Het lid van den Pruisischen Landdag
Harsch (centrum) heeft de aandacht der Prui-
sische regeering gevestigd op den sterk toe-
nemenden smokkelhandel in het gebied van
Aken Auto's die zond-er licht's nachts langs
de wegen rennen vervoeren koffie en tabak
over de grens. Vrijwel elken nacht schieten
de douanebeambt-en op zulke auto's, maar
zij kunnen de smokkelaars meestal niet ver-
hinderen over de grens te komen. daar zij
veel te gering in aantal zijn. Harsch vraagt
d-e regeering aan dezen ernstigen misstand,
die het rijk veel douane-inkomsten onthoudt
en bovendien een ernstig gevaar is voor het
v-erkeer, een einde te maken door de douane
aanmerkelijk te versterken.
ENGELAND.
EEN SLANG OP STRAAT.
Als de b-ewoner van de groote stad zich
van iets wil ontdoen, gaat het de straat op
Een Londensch agent vindt van alles. Maar
de agent die Zondagavond een zak in Fleet
street zag liggen, en erin keek, schrok h-evig
toen hij een slang van ruim 2 M gewaar
werd.
Het dier was in een toestand van ver-
dooving, door de koude van de steenen of
door honger. In elk geval vond men het op
den politiepost maar veilig de slang, die een
boa constrictor bleek te zijn,, onmidddlijk af
te maken.
VERKIEZINGEN IN
NIEUW SCHOTLAND
Liberale winst.
De conservatieve premier Rhodes is bij de
provinciale verkiezing herkozen. De conser-
vatieven kr-egen 23 zetels, de liberal en 20
zetels. In de laatste wetgevende vergade-
ring hadden de liberalen slechts 3 zetels.
VERKEERDE FINANCIEELE
GEWOONTEN
Dezer dagen heeft een Engelsch rechter in
een geval van fr.illissement en fraude de op-
merking g-emaakt dat van elke tien menschen
in Engeland, die een auto hidden, er zeker
negen waren, die het niet betalen konden, en
dus financieel bergaf gingen.
Maandag waren te Philadelphia 7000 ban-
kiers voor hun jaarlijksch congres bijeen. Zij
waren het er over eens dat hoewel de finan-
cieele omstandigheden in de Amerikaansche
ring aan de overstroomingen van 1914 ertoe
geleid, dat zeker betreurenswaardig ongeluk,
waarbij enkele hectaren land onder water
werden gezet, werd opgeblazen tot een ver-
schrikkelijke ramp. Ofschoon de breuk van
den dam's nachts plaats had, heeft zich, al-
dus Landbouw, geen enkel ongeval voorge-
daan. In strijd met -de eerste berichten is geen
enke'l stuk vee omgekomen. Eerst vanmorgen
hebben zich hoofda-mbtenaren van Bruggen
en Wegen uit Brussel naar de plaats des on-
hells begeven.
DE BESTRAFFING DER NEGERS.
Terug keer tot de kastijding?
Sedert geruimen tijd reeds wordt door som-
mige bladen, o.m. door de „Nation Beige",
een felle campagne gevoerd voor de afschaf-
fing der gevangenisstraf voor de Congolee-
sche negerbevolking en hare vervanging door
de afstraffing met de zweep. De voorstanders
van deze wijzig'ing der totdusver, in den
Congo, gevoerde repressieve politiek, beweren
-dat de neger niets om gevangenisstraf geeft,
maar integendeel zeer gevoelig is voor de toe-
passing van een aantal zweepslagen, waar-
van het getal volgens den aard van het ver-
griip kan worden vastgesteld.
Gen-eraal Tilkens, de huidi-ge, sedert enkele
maanden benoemde gouverneur-generaal der
kolonie, blijkt voorstellen in dien zin aan
minister-president Jaspar, die, zooals be-
kend, tevens minister van kolonien is, te
hebben gedaan. Deze voorstellen zullen, in-
dien z-e doo-r minister Jaspar aannemeiij-k
worden geacht, naar den kolonialen Raac
worden verzonden en mogeiijk wel zai het
parlement zicn daarover, in laatste instantie.
hebben uit te spr-eken.
Het zou in de bedoelin-g van de r-egeering
liggen deze kwestie met den meesten spoec
te behandel-en, daar een oplossing urgent
wordt geacht.
ZWITSERLAND.
EEN BERGSTORTING.
Een geweldige lawine.
Bij Bellinzona heeft gistermiddag tegen
3 uur op de Monte Arbino een hevige berg-
storting plaats gehad. In een geweldige la
wine van steenen stortte de top van den berg
in het dal. De ontstane puinhoop bezit een
uitgestrektheid van 2% vierk. K.M. en is op
vele punten ca. 100 M. hoog. Een 20-tal al-
penhutten, die echter, daar men de bergstor-
ting had voorzien, ontruimd waren, werden
vernield. Het staat nog niet vast, of er men-
schenlevens te betreuren ziju-
ZWEDEN.
HET. NIEUWE ZWEEDSCHE KABINET.
De regeeringsverklaring van
Lindman.
De regeering hield gistervoormiddag haar
eerste kabinetszitting onder voorzitterschap
des konings.
Bij deze gelegenheid legde de nieuwe mi
nister-president adm. Lindman een program-
matische verklaring af nopens de politiek
der regeering, waarin o.m. wordt gezegd:
De vraagstukken, welke de regeering mo-
menteel de belangrijkste acht, zijn de verbe
tering der veiligheid des rijks naar buiten,
de waarborging van den vrede, de bevorde
ring der algemeene welvaart in het bizonder
ook door de bevordering van den economi-
schen vrede en der productie.
ZUIDSLAVIe.
DE SERVISCHE BOERENBOND
TEGEN DE REGEERING.
Het congres van den Servischen boeren-
bond heeft een motie aangenomen waarin
het zegt dat de binnen- en buitenlandsche
toestand des lands erger is dan ooit te voren
en dat de huidige regeering daarvoor ver-
antwoordelijk is.
Het congres gaf voorts uiting aan zijn
sympathie jegens het Kroatische broeder-
volk en kondigde den scherpsten strijd in
het parlement aan voor de rechten en de
rechtsgelijkheid van het boerenvolk.
De parlementaire groep wordt in de motie
opgewekt in dezen strijd tot de uiterste
grens te gaan en zoo noodig de Skoepsjtina
te verlaten.
AMERIKA.
DE VERKIEZINGSCAMPAGNE IN DE
VER. STATEN.
Herbert Hoover, de candidaat der Repu-
blikeinen voor het presidentschap, heeft zijn
goedkeuring gehecht aan een organisatie,
waarbij de kosten der Republikeinsche ver
kiezingscampagne zullen worden gedragen
door 1,000,000 personen, d. w. z. tienmaal
meer dan er in 1924 stortingen deden in de
Republikeinsche partijkas.
JAPAN.
MISLUKTE AANSLAG OP DEN KEIZER.
De dader aangehouden.
De politie heeft Maandag een anarchist ge
arresteerd, die voornemens was een aanslag
op den keizer te plegen. De keizer woonde
de eerste Japansche rechtszitting met een
jury bij. Bij het verlaten van het gebouw
trachtt-e een anarchist den keizer met een
voorwerp aan te vallen. De man werd door
de politie gegrepen.
NIET MET HET ONTSLAG TEVREDEN.
De s-ecretaris der gemeente Doetichem, de
heer R. J. de Vrieze, heeft een request tot de
Koningin gericht, met verzoek het raads-
be-sluit, waarbij hij in zijn functie is ge-
schorst, te will-en vernietigen, op grond van
strijd met de wet en met het algem-een be
lang.
Adressant zet uiteen, dat de raadscommis-
sie inzake corruptie louter tot haar schor-
sings-voorstel is gekom-en toen de politieke
meeningsverschillen omtrent de z.g. corrup
tie bij het gasbedrijf zich steeds scherper af-
teekenden.
Ook blijkens d-e conclusies van bedoelde
-raadscommissie is adressant in geen-en d-eele
schuldi-g bevonden aan eenige corruptie,
noch aan eenig derg-elijk zeer ernstig of straf-
baar f-eit.
Een verzoek van gelijke strekking is aan
H. M. de Koningin verzonden door het be-
stuur van de Centrale van Hoogere Ge-
meente-ambtenaren.
Het bestuur geeft te k-ennen, dat de klei-nst
mogelijke meerderheid in den raad van Doe-
tinchem voort gaat op hoogst impulsi-eve,
dus van alle bezonnenheid g-espeende wijze,
op te treden tegen aan den di-enst der ge
meente verbonden ambtenaren, waardoor
zeer gewichtig-e belangen van deze laatsten
in de waagschaal worden gesteld.
BRAND.
Te Vlodrop (L.) is de woning en boerderij,
bewoond door den heer Lodewijks, geheel uit-
gebrand Een gedeelte van den huisraad kon
worden gered.
HET WITTE KRUIS.
Algemeene vergadering.
De Noord-Hollandsche Vereeniging „H-et
Witte Kruis" hield gister te Haarlem haar
71ste algemene vergadering.
Nadat de voorzitter, dr. B. S. H. Stieler, de
vergadering had geopend, sprak de voorzit
ter van de afd. Haarlem, de heer A. W. Mi-
chels, een inleidend woord. Spr. herinnerde
er aan, dat dit jaar't 50-jarig bestaan der af-
deeling wordt gevierd en sprak zijn dank uit
voor ae belangste-lling, waarvan 't gemeen-
tebestuur van Haarlem heeft blijk gegeven.
LEZINO
VRIJDAG 5 OCTOBER
De voorzitter van het hoofdbestuur voegde
hieraan toe een woord van opwekking om
deze vergadering te doen slagen. Er zijn veel
aanmerkingen op de vorige vergadering ge-
maaktlaat men daarover niet verder spre-
ken, doch goed overwegen, welke de fouten
van de vorige bijeenkomst zijn geweest. Ook
spr. memoreerde het gouden feest der afdee-
hng Haarlem, sprak zijn dank uit voor het-
geen deze afdeeling heeft gedaan en bood den
voorzitter een fraaien voorzittershamer aan.
Spr. verwelkomde vervolgens den'.wethouder
mr. Heerkens Thijssen, die namens het ge-
meentebestuur aanwezig was. 1
Het jaarverslag der vereeniging.over 1927.
en van de verschillende instellingen warden
goedgekeurd.
Een motie-Haarlem om den leden te ver-
bieden lid te zijn van een andere afdeeling
dan die, waartoe de burgerlijke gemeente be-
hoort, werd op voorstel van het hoofdbestuur
aangehouden tot de statutenwijziging in
1929.
Goedgekeurd werden de balans en de
winst- en verliesrekening van 1927.
De afgevaardigde van Alkmaar maakte
bezwaar tegen een verkiezingspamflet uit
Purmerend in verband ifletde verkiezing van
het hoofdbestuur. Spr. uitte onder instem-
ming der vergadering den wensch, dat in een
vereeniging als „Het Witte Kruis" dergelijke
pamfletten niet worden rondgezonden.
De afd. Purmerend zag niet in, wat tegen
zulk een circulaire is in te brengen.
Vervolgens kwam aan de orde een voorstel
van het hoofdbestuur om aan de algemeene
vereeniging „Het Groene Kruis" een bedrag
te schenken van 500 voor het stichten van
een herstellingsoord van huisvrouwen.
De afd. Uitgeest juichte dit voorstel toe,
maar meende, dat het doel niet zou worden
bereikt, want hoe zal moeten worden voor
zien in de leiding van een huishouding als
een huismoeder naar het herstellingsoord
gaat?
De afd. Haarlem zag de noodzakelijkheid
niet in om „Het Groene Kruis" geldelijk te
steunen. „Het Witte Kruis" heeft eigen stich-
tingen ook zelf bekostigd. Spr. zou het voor
stel in dezen geest willen wijzigen, dat bijv.
100 wordt geschonken.
De voorzitter meende zich hieriegen mei
kracht te moeten verzetten.
„Het Witte Kruis" is eigenlijk een onder-
deel van „Het Groene Kruis"- en de alge
mene vereeniging moet wel degelijk worden
gesteund.
De afd. Schoorl achtte een bedrag van
500 te hoog eh stelde 250 voor.
De eere-voorzitter der vereeniging, jhr,
mr. dr. A. Roell, commissaris der koningin,
inmiddels ter vergadering verschenen, werd
door den voorzitter met eenige hartelijke
woorden verwelkomd.
De beide ingediende amendementen kwa
men niet in stemming. Het voorstel van het
hoofdbestuur werd onder applaus aangeno
men.
De voorzitter van „Het Groene Kruis", ds.
Fleisher, sprak zijn dank uit voor dit be
sluit.
Voorts kwam aan de orde het voorstel van
het hoofdbestuur om aan het steunfonds van
invalide en oude wijkverpleegsters voor een
jaar, en zoo mogeiijk voor vier jaar, een bij-
drage van f 250 per jaar te schenken.
De afd. Zaandam bepleitte een hooger be
drag; de afd. Uitgeest vroeg of dit wel de
juiste wijze van verzorging is. Moet er niet
een pensioenfonds voor verpkegsters komen?
Sur. vroeg het hoofdbestuur - deze aangele-
genheid nader te onderzoeken.
De voorzitter verdedigde het voorstel van
het hoofdbestuur. Van bestuurszijde werd er
nog op gewezen, dat het steunfonds 8000
groot is, terwijl er wel een half millioen
moet zijn, maar er zijn in de afgeloopen ja-
ren vele collectes gehouden, waardoor „het
Witte Kruis" zeer gehandieapt is.
De afd. Haarlem concludeerde, dat het
hoofdbestuur er maar een slag in heeft ge
slagen. Zoolang voorstellen niet beter zijn
voorbereid, achtte spr. het ongewenscht, dat
in een soort van feeststemming maar over de
financien van de vereeniging wordt beschikt.
De voorzitter antwoordde, dat voorloopig
't aantal zusters, dat gesteund moet wor-
ALKMAARSCHE
.BIB BE
VAN
ACHT UUR, IN DE HARMQN1E
Kaarten uitsluitend Donderdag en
Vrijdag van 1U tot 4 uur aan de
Harmonie en 's avonds aan de zaal
Prijs f 0.25 f 0.50 f 1.00
('s avonds alleen i 0.50 f 1.00)
Gelegenheid tot plaatsbespreking f0.10
