DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. VAF1ADIS „EXTRil WME" N. Kroin Stoomertj en Ferveri] No. Dif nummer besfaaf uit 2 bfaden. Honderddertigsve Jaargang 1928 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, nltgegeven. Ibonneraenisprijs bij vooruitbetaling per 3 raaanden voor Alkmaar 2,—, franco uoor bet geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en beWijsnummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel /0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaafsruimfe. Brieven franco aan de N. V. Bock- en Handelsdrukkerij v/ta HERMs. COSIER ZOONe Voordam C9. Directeur: Q. H. KRAK. Telef.nr. Administratie 3. Telefoonnr. Redactie 33. Postgiro 37060. Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA. iswisssas 10 OCTOBER OagaBijksch overzackf. met vlootverdrag. Hei Italiaansche antwoord; geen nieuwe gezichtspunten; Italie gaat met Amerika mee. Nog steeds wordt het bekende' Fransch- Engelsche Vlootverdrag in de verschillende landen besproken. Dezer dagen schreven we dat ook Italie er het zijne zou bij voegen, om eok zijn standpunt en opzichte van deze kwestie te stellen. Thans is het Italiaansche antwoord aan Frankrijk en Engeland verzonden. Het ant woord houdt de reeds bekende zienswijzen in, te weten het beginsel van de wederzijd- sche afhankelijkheid van de verschillende vormen van wapening (n.l. te land, ter zee en in de lucht), de algemeenheid en de uit- breiding tot alle staten. Verder legt de Italiaansche regeering op- nieuw den nadruk op de verklaring van Mussolini in den Senaat in Juni 1.1., n.l. dat Italie bereid is om elke beperking van wape- ningen te aanvaarden, ongeacht tot welken omvang, zelfs den kleinsten, nuts deze om- vang niet door andere continentale Euro- peesche mqgendheden wordt overschreden. Er is geen verklaring denkbaar, die beter de bereidwilligheid van Italie zou kunnen aan- toonen! De Italiaansche regeering spreekt zich uit voor een beperking van de globale tonnage in plaats van beperking per klasse. Elke staat kan zoo den tonnage gebruiken, die het meest met zijn behoefte overeenkomt. De Italiaansche regeering meent, dat dit systeem minder goed gewapende landen in staat stelt een keuze te doen en zich aan te passen. Hieruit zou men kunnen afleiden, dat Italie evenmin als Amerika vrede kan hebben met het beginsel van het Fransch-Engelsche ac- coord, dat aan den aanbouw van kruisers of torpedo-jagers met kanonnen van 15 c.M. en duikbooten van booten of kleinen geen grena gesteld wordt, want de beperking van de globale tonnenmaat zou van zelf mee bren- gen, dat zulke schepen niet in onbepaald aantal gebouwd konden worden. Italie heeft verder aldus de nota door zijn geografische ligging speciale be- hoeften ten gevolge van het bestaan van drie verbindingswegen ter zee die zich in de buurt bevinden van andere landen, die in gunstige conditie verkeeren, doordat zij de toegangen tot de Middellandsche Zee be- heerschen of kunnen beheerschen. De nota besluit met een verklaring, dat de Italiaansche regeering, die steeds heeft me- degewerkt aan de meest belangrijke interna- tionale regelen ten aanzien van de consolida- tie en het herstel van Europa, bereid is, om mede te werken bij alles, wat gedahn kan worden, om de beperking van de wapening te bevorderen, wat het middel is, om die con- solidatie en den wederopbouw tot stand te brengen. Hoewel Italie's antwoord er niet veel meer toe doet, omdat het accoord toch terzijde ge legd wordt, stelt het andermaal in het licht, hoe moeilijk het is, een bevredigende oplos- sing te vinden, waarin met ieders bizondere behoeften rekening gehouden kan worden. De kern van de moeilijkheid blijft intusschen Engeland, dat zich geen beperking meent te kunnen laten opleggen, die het in oorlogstiid met afsuijding van zijn voedings- en andere toevoerkanalen bedreigt. een motorrijwiel ontvreemd en was er in voile vaart mee vandoor gegaan. Onderweg kwam hij echter in botsing met een auto en bij dit ongeluk brak hij een been. De politie die hem opnam, had er geen vermoeden van dat de goedgekleede jongeling een dief was, maar zij vond het toch vreemd dat hij zonder rijbe- wijs reed. Een nader onderzoek bracht toen de toedracht aan het licht. De jongeman dic- nu nog in het ziekenhuis ligt zal na zijn her stel dus terecht moeten staan. FRANKRIJK. DE AANHOUDING VAN EEN JOURNALIST. Een drculaire van Berthelot. De arrestatie en vrijlating van Horan, den Amerikaanschen journalist, is wel in staat opzien te baren. Hij was de Parijsche cor respondent van de New-York American. Als zoodanig vertegenwoordigde hij hier de bla- den van Hearst. Den 20sten September druk- te zijn blad den tekst af van een omzend- brief, dien de heer Berthelot, algemeen secre- taris van bet Fransche departement van bui tenlandsche zakfen had gericht aan de Fran sche gezanten. Hij legde daarin de bedoeling uit van de voorloopig met Engeland gesloten vlootovereenkomst. De publicatie klopte op een verschrijving na met bet werkelijke docu ment. Men kende dit al uit een mededeeling in de Matin, maar niettemin verwekte die „onthulling" de bekende deining. In Ame rika en Duitschland maakte de openbare meening zich er van meester om tegen de ka- binetten van Londen en Parijs te keer te gaan. Bepaalde Fransche bladen verweten Berthelot zich in dien vertrouwelijken brief te hebben bloot gegeven en in Engeland werd geopperd, dat Berthelot zelf die publi catie zou hebben bevorderd. Al dit geschrijf Buitenfland CHINA. HONGERSNOOD EN OPSTAND IN KANSOE. Wegens misgewas; er zouden 200.000 Chineezen vermoord zijn; Amerikaan- sche hulp. Bij de permanente Amerikaansche commis- sie tot leniging van hongersnood in China zijn beriditen ingekomen over ontzettende toestanden, die in de Chineesche provincie Kansoe heerschen. Kansoe ligt tusschen Tibet en Mongolie en een derde deel der be volking bestaat uit Mohammedanen, die wegens mislukking van den oogst in opstand zouden gekomen zijn en niet minder dan 200.000 Chineezen zouden vermoord hebben. Boor den burgeroorlog is de provincie vrij- wel geheel van troepen ontbloot en de opstan- delingen zouden de eerste 14 dagen vrij spel hebben gehad om naar hartelust te moorden en te brandschatten. Het Amerikaansche Roode Kruis en de eommissie tegen den hongersnood in China zullen onmiddellijik rijst en geld naar de be- trokken streek zenden, mits de regeering te Nanking voor bedwinging van den opstand wil zorgen. DUITSCHLAND EEN PECHVOGEL. In de Paul Singer-strasse te Berlijn is een gapper op niet alledaagsche wijze tegen de lamp geloopen- Hij bad Unter den Linden boerderij paard en kar en reden er, met bun buit, mee naar het dichstbijzijnde station, waar zij den eersten den besten trein in de richling van Chartres namen. ALS BRUID VERMOMD. Meer dan honderd restaurateurs opgelicht. In de gevangenis La Sante zit thans een jonge vrouw die er van beschuldigd wordt op vernuftige wijze meer dan honderd restaura teurs te hebben opgelicht. Zij' gai zich uit voor een jonge vrouw, die zoo juist in het bu- welijksbootje was gestapt en nu in de eerste plaats een bruiloftsmaal wilde geven. Gekleed in een trouwjapon bezocht zij een restaurateur en bestelde een diner van dertig eouverts, met veel bloemen die zij zelf zou koopen. Maar opeens kwam zij tot de ontdek- king, dat zij haar tasch had thuisgelaten en zij vroeg daarom den restaurateur, haar 500 francs te leenen. Haar man zou dit bedrag denzelfden avond teruggeven als hij het diner betaalde. De tafel werd gedekt en voor een uitgezoeht menu werd gezorgd. Maar bruid en bruigom en hun gasten verschenen niet, de restaurateur had voor niemandal een sma- kelijk maa'l bereid en bovendien nog 500 francs verloren. Nadat meer dan honderd restaurateurs er aldus samen voor 50.000 francs waren inge- vlogen, was een restaurateur zoo verstandig eerst eens te informeeren met het gevolg, dat het „bruidje" geknipt werd. ITALIe EN DE ENGELSCH-FRANSCHE VLO'OTOVE R E E NKO M ST. Elet Fransche standpunt; een arti- kel van de Matin. De meening van de Fransche bladen om- trent de Italiaansche nota spreekt het duide- lijkst uit een. artikel van de Matin. Daarin wordt gezegd, dat het welzeker is, dat de ROOKT DE SREUWE was voor de Fransche regeering des te on- aangenamer, daar de tekst van de overeen- komst zelf in het duister bleef. Aan de Quai d'Orsay is toen een onderzoek ingesteld om- trent die indiscretie, maar dit onderzoek had geen positief resultaat. Men wist, dat hei gewraakte bericht uit Parijs gekomen was en het lag dus voor de hand, den Parijschen correspondent ervoor aansprakelijk te stel len. Van het departement van buitenlandsche zaken had hij al een beleefde schrobbeering opgeloopen. Hij daclit, dat de zaak daarmede uit was. Thans is hij door verscheidene agenten aangehouden en naar het hoofd- bureau van de recherche vervoerd. Daar schijnt hij weinig zachtzinnig te zijn behan- d-eld. De heer Horan weigerde n.l. te zeggen, van wien hij het stuk gekregen had. Men verdacht hem ervan, een ambtenaar te heb ben omgekocht. Hij kreeg toen het mes op de keel: als hij niet toegaf zou een instructie tegen hem geopend worden. Dan zou hij zes jaar gevangenisstraf kunnen krijgen. Zeven uur is hij toen opgesloten gebleven. Met zijn gezantschap zoo min als met zijn vrienden mocht hij verbinding hebben. Ten laatste had hij geen andere keus dan het bevel- schrift te onderteekenen, voigens hetwelk hij binnen tweemaal vier-en-twintig uur Frank- rijk moect verlaten. Het spreekt vanzelf, dat van Amerikaan sche zijde tegen deze handelwijze is gepro- testeerd. Alle narigheid komt voort uit de Ameri kaansche opvatting van journalistiek: Horan zei zelf, het als zijn plicht te beschouwen zijn courant sensationeele copie te bezorgen. Daarvoor wijken alle andere overwegingen. Naar het heet zou Horan den gewraakten tekst van Hearst persoonlij'k gekregen heb ben met opdracbt dien door te geven. EEN DRIEST STUKJE. De politie opnieuw verschalkt. In Mei werd ingebroken in de gevangenis van Melun en werd een brandkast uit het kantoor van den directeur meegenomen. De daders, vijf vroegere „bewoners" der gevan genis, vestigden zich met hun vriendinnen in een aardig huisje te Fontaine-les-Ribouts, bij Dreux, maar in het begin der vorige maand werden twee hunner met hun gezellinnen ge- arresteerd; het huis werd verzegeld. De drie andere mannen waren kort voor den politie- inval gevlucht en zijn nog steeds zoek. Zij hebben echter dezer dagen de brutaliteit ge had een bezoek aan hun verzegelde woning te brengen, door het stukslaan van een ruit. Na zich te goed te hebben gedaan aan een maal, rijkelijk met wijn uit eigen kelder besproeid, deden zij papieren en voorwerpen van waar- de in een zak, requireerden op een naburige Fransche marine-deskundigen tegen de Ita liaansche opvatting ernstige bezwaren zullen inbrengen. Italie heeft niets anders te veide- digen dan de Middellandsche Zee-kusten en de verbinding met de Afrikaansche bezittin- gen. Frankrijk moet zich kunnen verdedigen in de Middellandsche Zee, den Atlantischen Oceaan, de Noordzee en de verbinding waar- borgen met zijn bezittingen in Noord-Afrika, West- en Middel-Afrika, Madagaskar, Indo China, Oceanie, de Antillen. Het is dus dui- delijk, dat gelijkheid tusschen de Italiaansche en ae Fransche vloot zou neerkomen op een zeer groote superioriteit van Italie in de Mid dellandsche Zee. ENGELAND. EEN DRAADLOOS BESTUURD ENGELSCH OORLOGSSCHIP Maandag mocht men in de Cromarty Firth de oude super-dreadnought Centurion in oogenschouw nemen, die thans als drijvende schietschijf voor de vloten in den Atlantischen Oceaan en de Middellandsche Zee dienst doet. Ofschoon zij slechts een onbruikbare scheepsromp lijkt en geheel ontwapend is, kan zij, draadloos geaiend en bestuurd, zes tien knoopen in het uur loopen, zonder dat er een man aan boord is. Het schip kan weg- gaan, stilhouden en keeren naar believen, en zoo manoeuvreeren dat het den indruk van een ten voile bemand oorlogsschip maakt. De draadlooze installatie bedient niet alleen haar manoeuvreer- en stuurinrichting, maar regelt ook de stoommachines en den toevoer van olie als brandstof. De Centurion is als schietschijf zwaar ge- havend, maar dank zij een stalen pantsergor- del die haar vitale deelen beschermd, blijven deze laatste ongerept. Haar bemanning verlaat haar o,p het laat ste oogenblik voor het begin van de oefenin- gen en gaat dan over op een ouden torpedo- jager. Zoodra het schip als schietschijf ge diend heeft, komt de bemanning weer aan boord van de Centurion en begint haar geha vende kwartieren te herstellen. Het schip vertoont overal de sporen van meedoogenlooze beschieting, want wanneer de schietoefeningen gaande zijn, doet de Cen turion tweemaal in de week als weerloos doei dienst. ZEGENINGEN VAN DEN ZOMERTIJD. Een winst van 85 zonnige uren voor Londen. In Engeland verklaart men dat de Lon- densche bevolking dit jaar bijzondere reden heeft gehad, om voor de instelling van den zomertijid dankbaar te zijn, omdat er, dank zij het mooie weer, in 1928 85 uren van zonne- schijn mee gewonnen zijn. Gedurende de 24 weken dat in Enffeland de zomertijd in war ring is geweest, is de zon 2500 uur boven den horizon geweest en hiervan heeft zij 1150 uur (46 pet.) helder geschenen. Te Kew wordt de zonneschijn pas geregi- streerd, wanneer hij sterk genoeg is, om een duidelijke schaduw te werpen en bovendien doen de zonnestralen zeiden hun uitwerking gelden voor 20 of 30 minuten na zonsop- gang, omdat zij eerst door een dikke laag van de atmosfeer heen moeten dringen. De 85 zonnige uren die men dit jaar won, dank zij omstandigheden die, sedert de invoe- ring van die uurrekening nog nooit zoo gun- stig zijn geweest, staan in gewone jaren ge- lijk met veertien dagen midden in den zomer of drie weken in een voorjaars- of najaars- maand of twee maanden midden in den win ter. De winst aan de Zuidkust van Engeland waar er gewoonlijk ongeveer 20 pet. meer zonneschijn is dan te Londen, was natuurlijk nog grooter. EEN ZONDERLINGE MOEDER. Dezer dagen riep een goedgekleede dame te Londen, vergezeld van een driejarig knaap- j-e, een taxi aan om haar. naar Hanover Square te rijden. Daar stapte ze uit en ver- zocht den chauffeur het knaapje even naar een adres in Brook-street, eveneens in het West-end, te rijden. Toen de chauffeur daar aankwam vernam hij dat de bewoners niets van het kind afwis- ten. De chauffeur reed naar het politiebureau, waar men zich over het knaapje ontfermde Later werd het naar St. Marylebone House, een gesticht voor vondelingen, overgebracht. Het gedroeg zich voortreffelijk, alleen begon het te huilen toen het niet door zijn moeder naar bed werd gebracht. De moeder las dit laatste in de ochtendbla- den, was zeer ontsteld, dat haar kind in het gesticht was terecht gekomen in plaats van in een deftig milieu in het West-end en ging het ijlings halen! Ze kreeg het kind mee, na eerst een gewel- dige uitbrander te hebben ontvangen, met de mededeeling dat ze er nog meer van zal hoo- ren. VORSTELIJKE VACANTIE! Zooals men weet toeven Prinses Mary, de docbter des konings, en haar echtgenoot Lord Lascelles, op het oogenblik voor hun genoe- gen in Ierland, op het buiten van den laatste, Portumna Castle in Galway. Dat deze reis geen louter genoegen is. blijkt uit het feit dat het gezelschap van Dublin uit vergezeld werd door twee gepantserde auto's vol met gewapende detectives. De prinses zat in de „kogelvrije" auto met beschermde rui ten, die de Iersche regeering destijds voor den vxoegeren gouverneur-generaal Healy had aangeschaft. Het kasteel zelf wordt door soldaten der burgerwacht dag en nacht bewaakt. DE ENGELSCH-FRANSCHE VLOOT OVEREENKOMST. De kwestie der militaire reserves. Een medewerker van de Daily News heeft aan den plaatsvervangenden minister van buitenlandsche zaken Lord Cushendun een aantal vragen gesteld over dingen, welke op het oogenblik de openbare meening in Enge land het meest bezig houden. O.a. werd ge vraagd in hoeverre Groot-Britannie gebon den is in zake de geoefende reserves. Nog denzelfden dag ontving de medewer ker van het blad een schriftelijk antwoord op zijn vragen. In dit anwoord wordt medege- deeld, dat Groot-Britannie voor den tijd van achttien maanden de Fransche opvatting in zake de militaire reserves te land aanvaard heeft. In verband met het feit dat de Fran sche opvatting ook door andere Europeesche staten nadrukkelijk verdedigd werd, bleek het onmogelijk de Fransche regeering van stand punt te doen veranderen. Om te voorkomen dat de pogingen van de Volkenbondsmogend heden om de ontwapening te land tot zekeren graad door te zetten, definitief zouden mis- lukken, bleef Engeland niets anders over dan op dit punt toe te geven. De in de nota van Juli aan Frankrijk gedane concessie moet dus beschouwd worden als een tegemoetko- ming van tijdelijken aard. De medewerker geeft ten slotte als zijn al- gemeenen indruk te kennen dat aan Engel- sche zijde geen haast bestaat om de openba re meening in kennis te stellen van de bijzon- derheden der overeenkomst. DE EERSTE VOORSPELLING BETREF- FENDE DE ALGEMEENE VERKIEZING. In de Observer doet Garvin de eerste voor- spelling nopens den afloop van de algemee- ne verkiezing, die komende jaar voor het parlement gehouden moet worden. Hij geeft den conservatieven in het gunstigste geval een kleine meerderheid, in het ongunstigste ongeveer de helft van de zetels in het Lager- huis of iets minder. De arbeiderspartij kan, voigens hem, niet op een volstrekte meerder heid rekenen, maar heeft kans dicht bij de helft van het aantal mandaten te komen. De liberalen eindelijk hebben, naar Garvin meent. geen kans op de 80 zetels, waarop zij Vail hopen, en zullen slechts hun tegenwoordige positie wat verbeteren. Waarschijnlijk zal dus geen van de twee groote partijen uit eigen kracht een onaflian- kelijke regeering kunnen vormen, maar dit beteekent niet, dat Lloyd George geen kans zou krijgen, het parlement vier jaar lang naar zijn hand te zetten, door op de wip tusschen de twee partijen in te manouvree- ren. Baldwin of MacDonald zouden niet veel anders kunnen doen dan een zakenkabine? te vormen en dit gaande te houden tot er weer een nieuwe algemeene verkiezing ge houden wordt. POLEN. DE STAKINGSBEWEGING. Neemt toe. De staking in de textielindustrie in Lodx en omgeving neemt steeds grooter omvang aan. Ook in Zawierski werd het werk op eenige bedrijyen stilgelegd. Christ, nationals en democrafische arbeiders hervatten echter het werk, zoodat een vijfde deel van debedrij- ven weer werkt. Toen de stakers voor de fabrie- ken te hoop liepen, werden zij door de politie verstrooid. In Zawierski heerscht onder de ar beiders groote verbitiering over het optreden de politie. De onderhandelingen in het ministerie van arbeid tusschen vertegenwoordigers van hei- de partijen verliep zonder resultaat. AFGHANISTAN DE HERVORMINGEN IN AFGANISTAN. De afsehaffing van den sltiier. De zorg voor het onderwijs. In de derde groote doerbar, welke verleden week Woensdag te Kaboel gehouden is, heeft koning Amanoella uitvoering zijn meening uiteengezet over de kwestie van het afschaffen van het dTagen van den sluier voor de vrou- wen. De koning betoogde, dat de afsehaffing met in strijd was met den Islam. Het gelaat van zijn vrouw ontblootend, die in de verga- dering aanwezig was, stelde hij den aanwezi- gen voor zijn voorbeeld te volgen en hun vrouwen de gelegenheid te geven met onbe- dekt gelaat te loopen. Zijn voorstel werd een- stemming aangenomen. Verder stilstaand bij de kwesties van het onderwijs zeide de koning, dat coeducatie zou worden ingevoerd voor meisjes en jongens tot 11 jaar. Buitendien stond in die grootere ste- den de opening van scholen voor aanvangs- onderwijs van den eersten graad met een vijf- jarigen leergang voor de'deur. Ook zouden middelbare scholen worden geopend, waarin behalve de algemeene vakken landbouw- wetenschap. teekenen en architectuur zouden worden onderwezen. Speciale scholen worden geopend voor de opleiding van ambtenaren van den diplomatieken dienst, reehters en ad- vocaten. Dan zullen de twee eerste openbare biblioiheken geopend worden. En in de pro vincie zullen meisjesscholen geopend worden. ALBANIe. KONING ACHMED ZOGOE VAN ALBANIe. Over gegaan tot den Katholieken godsdienst. De Daily Express meldt uit Belgrado, dat voigens de daar ontvangen berichien uit Ti rana de koning van Albanie den Mohamme- daanschen godsdienst opgegeven heeft en eenige dagen geleden is overgegaan tot de Roomsch-Katholieke kerk. De pauselijke nun- tius zou reeds den doop van den koning heb ben verricht. De verandering van godsdienst van den koning zou verband houden met trouwplan- nen. ITALIe. BLOEDIG INCIDENT IN EEN ITALIAANSCHE GEVANGENIS. In de gevangenis te Foggia heeft een bloe- dig voorval plaatsgegrepen, dat naar alle waarschijnlijkheid verscheidene slachtoffers zal eischen. Een wegens moord tot 30 jaar gevangenisstraf veroordeelde Siciliaan ge- raakte met zijn medegevangenen aan het twis- ten, omdat hij beweerde, dat zij zijn bed ge- broken hadden. De woordenwisseling eindig- de daarmede, dat de moordenaar een dolk greep, over welk herkomst men nog in het duister tast, op zijn medegevangenen af- stormde en alien zwaar verwondde. 3 der ge- wonden verkeeren in doodsgtvaar. ALRHAARSCHE COURAHT. Vlaggen stoomen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1