DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. m Pif nammef besfaaf uit 2 blades. Honderddertigsie Jaargang 1928 Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagen, nilgegeven. ibonneraentsprijs bij vooruitbetaiing per 3 maanden vooi Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk /2.50. Afzonderlijke en beWijjsnummers 5 cents. PRUS DER GEWONE ADVERTENTifiN: Per rege! /0.25, bij groole contracten rabat. Groote letters naar plaateralntfc. Brieven franco aan de N. V. Bock- en Handelsdrukkerlj v/h HERMs. COSIER ZOON. Voordam C9. Directeur: G. H. KRAK. d W Telef.nr. Administrate 3. Telefoonnr. Redactie 33. Postgiro 37060. MO Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. m OCTOBER Dageiijksch overzichf. GNRUST IN POLEN.. In verschillende steden en slreken heerscht onrust; de algemeene sta king te Lodz begonnen; botsin- gen; communistische woelingen? 'Als men de laatste berichten uit Polen feest, dan blijkt daar al heel duidelijk uit, dat bet leven in dezen staat lang niet rust'ig ge- ooemd kan worden. Onderlinge ruzietjes wisselen elkaar snel af, terwijl grootere on- eenigheden er het hunne toe bijdragen, om de welvaart van Polen, die toch al niet zoo bijzonder groot is, den kop in te drukken. In de eerste plaats is' daar de staking te Lodz. In deze stad was het al geruimen tijd mis en braken zoo nu en dan stakingen uit, maar thans bereikt ons het bericht, dat giste- ren de algemeene staking is begonnen! Niet minder dan vijftien verschillende categorieen arbeiders nemen aan die beweging 'deel. Zeifs de portiers van de particuliere huizen .wilden meedoen! Geiukkig is het zoover niet gekomen, want dan zou de toestand werke- lij'k onhoudbaar geworden zijn. Om half twaalf namelijk sluiten de concierges de wo- ningen, wie er daarna nog in of uit wil, moet zich tot den portier wenden, die alleen den sleutel in zijn bezit heeft De telefoonbeambten hebben besloten, al leen officieele verbindingen. te verzorgen. De ielefooncentrale zou door technische troepen worden bezet en bediend. Men kan zich dus eenigszins voorstellen, welk een toestand er thans te Lodz wel- Jicht heerscht! Lang zal het, naar verwacht wordt, in- fusschen wel niet duren, want de „nervus rerum" n.i. de goed gevulde kassen schijnen te ontbreken. Blijkbaar waren de aut-oriteiten bedacht voor botsingen enz., want de vorige week is den commandant van de stad naar Warschau oritboden om instructies te ontvangen. Reeds Zaterdag is het stadsbestuur, dat grootendeels socialistisch is, begonnen met jkostelooze maaltijden te verstrekken aan de stakers, terwijl deze dagen groote bedragen voor dat doel beschikbaar zulien worden ge steld. Het is nu maar de groote vraag, of deze be weging van Lodz ook zal overslaan naar andere landen, terwijl men lang niet gerust is over de houding der communisten. Deze laatsten hebben zich echter tot nu toe althans te Lodz tamelijk kalm gehouden. Echter, niet alleen Lodz is het middelpunt van onrust, ook in andere plaatsen is het niet rustig. Zoo wordt uit de hoofdstad Warschau gemeld, dat aldaar studenten betoogd heb ben tegen buiteniandsche firma's in luxe ar- itikelen. Op verschillende punten van de staid moesten reclameborden van dergelijke fir ma's het ontgelden en deze konden er niets tegen beginnen. Zeifs de politic stond mach- teloos tegenover de studenten! Erger.dan te Warschau is het in de Oekraine. Bij Rawa Roeska is het o.m. tot bloedige botsingen gekomen tusschen sta- kende Oekrajiensche boeren en de politic. Toen eenige arbeiders gearresteerd werden onder yerdenking van communistische pro paganda, trokken ongeveer 500 landarbeiders naar het poiitiebureau. Zij trachtten de poli tic te ontwapenen en de gevangenen te be- vrijden, waarop de politic van haar vuur- wapenen gebruik maakten, daardoor gelu-kte het haar, de betoogers tenslotte uiteen te drijven! Een wanordelijke toestand heerscht er dus in Polen, een toestand, die nog wel eenigen tijd kan aanhouden. En indien de stakingen in Lodz nog lang duren, zijn de gevolgen niet te overzien. Maar ook hier. blijkt al weer, dat de com munisten nooit stil zitten, maar steeds ven der werken, steeds meer invloed trachten te krijgen op de massa. Moskou lacht en betaait de propaganda kosten wel! Hoe ze daar echter aan al dat geld komen, nu de Russen zelf doodarm en bijna uitge- hongerd zijn? Al die duii.rr.den en millioenen waren be- ter besteed, als men er den economischen en socialen toestand van Rusland relf mee traehtte te verbeteren. Het schijnt echter, dat voor de communistische propaganda al het andere moet wijken CHINA. ZEESCHUIMERLT. Een Engelsch en een Eransch schip afgeloopen. Zeeroovers^hebben het Britsche stoom- •Sehip „Wan Toeng", toen het voorbij den Jangtse voer, in brand gestoken. Aan boord van het schip bevonden zich de bekcnde administrateur eener Oostersche maat schappij, Sir Frederick Whyte, en zijn echt» genoote. De roovers vielen ook het Fran- sche stoomschip „Toeng Joeen" aan in de buurt van Foetsjau. De loods werd gewond. De kapitein werd gevangen genomen, aan wal gebracht en vervolgens weer vrijgela- ten. BELGIe. PAUL JANSON GEHULDIGD. Met groote plechtigheid en bij aanwezig- heid van verscheidene duizenden leden der liberale partij, uit alle steden van het land gekomen, is Zondag op de Grasmarkt te Brussel het borstbeeld onthuld van den in 1913 gestorven liberaal-progressistieschen leider, Paul Janson, een der meest interes- sante figuren uit de geschiedenis der Belgi- sche politiek sedert 1830. Zeer talrijk waren de delegaties met een tweehonderdtal blauwe bondsvaandels in de nabijheid van het eveneens met een blauwe partijvlag bedekte monument ge- schaard, terwijl vlak voor het gedenkteeken een tribune was opgetimmerd, waar de weduwe van den gehuldigde, haar zoon Paul Emile Janson, de huidige minister van justitie, de ministers Jaspar, Hymans, de oud-ministers Masson en Deveze en vele li berale Kamerleden, senatoren, burgemees ters, wethouders, alsook de socialistische Ka merleden Jules Destree en Max Hallet plaats namen. Aangevangen werd met de uitvoering van den herdenkingsmarsch vau Paul Gil- son, waarna de Brusselsche wethouder en vice-voorzitter der Kamer, Lemonnier, eerst het woord nam voor een korten groet aan de gedachtenis van Paul Janson en het doek deed vallen, waarbij dan de Braban- ponne werd gespeeld. Het beeld der stoeren denkerskop van den grooten staatsman voorstellend, is het werk van den beeldhou- wer Egide Rombaux en draagt alleen in de FTansche taal een opschrift, herinnerend aan zijn lidmaatschap van de Kamer en den titel minister van staat en de jaartallen 1840 1913. Vervolgens namen de minister van bui teniandsche zaken Hymans, oud-minister Deveze en senator Lamborelle, deze laatste in het Nederlandsch, het woord orifieder op zijn beurt een deel van de figuur en het levCn van Paul Janson, zijn democratisch streven, dat hem trouwens door de sociaal- democraten bijna als een der hunnen doet beschouwen, zijn zucht naar rechtvaardig- heid en gelijkheid op sociaal en politiek ge- bied te belichten. De minister van justitie, Janson, dankte, mede namens zijne moeder, voor de hulde gebracht aan zijn vader, wiens loopbaan ook hij bondig schetste en wiens politieke opvattingen hij samenvatte in de woorden: „Alles voor en door het volk", zoo vaak door hem gebruikt. Na afloop van de plechtigheid defileerden de delegaties met groetende vaandels voor bij het monument en trok de stoet verder naar het graf van den Belgischen Onbeken- den Soldaat, om ten slotte aan de beurs zonder incidenten uiteen te gaan. DUITSCHLAND. EEN MOTOR-ONTPLOFFING OP EEN SCHIP. Twee dooden en lien gewonden Op het motorschip Kungsholm (18000 ton), op de werf van Blohm en Voss te Ham burg voor de Svenska-Amerika lijn gebouwd, is Zaterdag bij een proeftocht in de nabijheid van Helgoland een motor ontploft. Het dek- sel van een cylinder werd met geweldige kracht weggeslingerd en rukte een stalen plaat van ongeveer 3 M. breedte mee. De slag was zoo hevig dat de plaat tot de an- tenne van de radio-installabe werd wegge slingerd. Onder de bemanning die juist aan het eten was ontstond een paniek. Van de opvarenden (meest Zweden) zijn twee gedood en tien ge wond. De sleepboot Wotan heeft's nachts te een uur de Kungsholm te Cuxhaven binnen- gesleept en de gewonden aan land gebracht, Onder de twee dooden is een Deen en een Zweed. De wo-nden van de tien gekwetsten (voor het meerendeel Zweden) zijn ernstig. Aan boord van de Kungsholm bevonden zich van de werf de heeren Blohm en kapitein Buch (gewezen gezagvoerder op het s.s' Cle veland) en voorts enkele officiet;en van de Hapag. Een nader bericht uit Hamburg mddt, dat een der tien gewonden overleden is, en de toestand van twee anderen hopeloos is. Van de andere zeven valt nog niets te zeggen BULGARIJE. BLOEDIGE BOTSINGEN IN MACEDONIe. Volgens een Zuid-Slavisch biad, Hit. Bulgarije worden nieuwe bloedige botsingen. tusschen beide groepen van de re- volutionnaire Macedonis-che organisatie ge meld. Volgens mededeeling van een Zuid- Slavisc biad moest het veikeer op' het spoor- .vyegtrjec. in Bulga»rsch Macedonie worden gafetaakt, omdat langs de baan een hevige strijd tusschen aanhangers van bede Mece- donische groepen ontbrand was. De Bulgaar- sche regeering zou de staking van het ver- keer motiveeren met het heerschen eener be- smettelijke ziekte in dit gebied. Het biad meldt, dat ook in d'e Bulgaarsche hoofdstad Sofia nieuwe botsingen zouden hebben plaats gehad. RUSLAND. DE KNOET. Het dorpje Loedorwai in een der afge- legen streken van de sowjetunie, is den laat sten ftjd herhaaldelijk in de Russische kran- ten genoemd, voor een geval van openbare geesefeg dat onlangs aan den dag gekomen is. Het' is al in Juni gebeurd, maar de ont- dekking is pas zoo laat geschied, dat eerst dezer clagen eenige leden van den dorpssow- jet van hun ambt ontheven zijn, omdat zij na- gelaten hebben tegen dezen terugkeer van de aloude knoet met de noodige kracht op te tre- den. Het. onderzoek moet hebben uitgemaakt, dat het <!en geval van vreesaanjaging van de dorpsarrnoede door de koelaki golden dat de aangewezen sowjetorganen en partij-instati- ties gehtiel in gebreke gebleven zijn. Het schijnt ztelfs dat de onverschilligheid en het wanbegrip van deze organen ook nu nog het onderzoek' belemmeren en een beletsel zijn om de verbis elite wijzigingen aan te brengen. De commiitoistische partij heeft nu 25 func- tionarissen. naar Loedorwai en eenige dorpen in den omitek gezonden, die daar vijf maan den lang ztendelingswerk zullen doen. it POLlTIF.KE DOCUMENTEN GE STOLEN. Van minister Schramek. Volgens die bladen is uit de dienstauto van den plaatsVervangenden minister-president Schramek een leeren actentasch met gewich- tige officieele documenten gestolen. De dader maakte gebruik van de gelegenheid, dat de auto stilstond en de chauffeur en de geheime politie-inspecteur, die ter bewaking van den minister dienst deed, zich een oogenblik had- den verwijderd, dm zijn slag te slaan. „WITGARDISTEN" GEARRESTEERD. De, Gepeoe heeft te Kief een groep van 8 lieden gearresteerd, aan wier hoofd een g« wezen overste uit het leger van Denikin, Wjengrzjanofski, staat en welke in den loop van acht jaren de dorpen van de meierij Ka- pitanofka geterroriseerd heeft. De groep ge mot daarbij den actieven steun van een lid van het uitvoerende districts-comite en van den voorzitter van een dorpsovjet. Met hun hulp vormden de gewezen groote grondbezit- ters een fictieve grondgemeenschap, waarin uit alle gewezen meierijbezitters, hun ver- wanten en personen, die tot dusver als emi grant in het buitenland leven, aaneensloten. Tot belooning voor de bewezen diensten heeft de heele leiding van het executieve districts- comite land gekregen. De dorpsarrnoede was verplicht pachtcontracten te teekenen voor den grond, welke zij gebruikte, die herinner- den aan den tijd van de lijfeigenschap. Eerst in 1925 slaagde de dorpsarrnoede er in met den vooorzitter van een andere dorpssowjet in contact te komen, waardoor een groot deel van de armen in de grondgemeenschap wer den opgenomen. Maar na verloop van een jaar wist Wjengrzjanofski den voorzitter weg te werken en een „koelak" op zijn plaats te krijgen, waarna hij de macht weer in handen had. Toen opnieuw een onderzoek ingesteld werd, werd aan het hoofd van de daarvoor benoemde commissie een gewezen groote grondbezitter gesteld, die zijn intrekbij Wjengrzpanofski nam en geen der klagende boeren hoorde. Thans heeft de Gepeoe de zaak in handen genomen. RUSSISCH MOTORSCHIP OMGE- SLAGEN. Uti Moskou wordt gemeld, dat een Rus- sisch motorschip, den eenigszins poetischen naam „Lieveling def Zee" dragend, op de Zwarte Zee is omgeslagen. De geheele be manning, op een matroos na, verdronk. FRANKRIJK. DE EERSTE SNEEUW. Naar uit Dijon gemeld wordt is aldaar na een plotseling invallen van de koude de eer ste sneeuw gevalien in groote overvloed op de hogten van Sombernon. Alle heuvels in den omtrek zijn wit. Op de wegen ligt een 3 c.M. dikke sneeuwlaag. IiUChtvaart. let vanaf dezen kaap in de richting van Kaap Charles. Kaap Charles gepasseerd. Het Amerikaansche ministerie van Marine vestigt het bericht, dat de „Graf Zeppelin" gister te 9.45 uur Amerikaansche tijd (15 45 uur Midden-Europeesche tijd) Kaap Charles gepasseerd is. Boven Oost-Maryland. Uit Norfolk wordt gemeld, dat de zeppelin na over Kaap Henry te zijn heengevlogen. koers heeft gezet naar de Chesapeake-baai en Oost-Maryland. Een groet aan President Coolidge. Dr. Eckener heeft President Coolidge het volgende telegram verzonden: „Op het oogenblik, waarop wij bij de Amerikaansche kust aankomen, na den Atlantischen Oceaan op deze moderne wijze te zijn overgestoken met een luchtschip met passagiers en post van Duitschland naar Amerika, op welken tocht wij onzen ouden kameraa.l en vriend Commandant Rosendahl bij ons hebben ge had, bieden commandant en equipage van de „Graf Zeppelin" den President van d-e Vcr- eenigde Staten hun eerbiedigen groN aan". w. g. ECKENER. lit luchtschip boven Washington. Het luchtschip „Graf Zeppelin" werd te 12.21 uur te Washington waargenomen. Nadat het luchtschip over net vliegveld van Washington was gevlogen verse keen bet boven het Kapitool en het Witte Huis. Van een hoogte van ongeveer 1000 voet groette de „Graf Zeppelin" twee maai. Pre sident Coolidge begaf zich onmiddellijk in den voortuin, waar zijn echtgenoote zich reeds bevond, en wuifde het luchtschip toe. De staatssecretaris van Marine Wilbur en zijn beambten bevonden zich op het dak van het Ministerie om het luchtschip waar te nemen. Het weer was helder, zoodat de passagiers met verrekij-kers waren te zien. Op de straten vormden zich groote oploopen en het ver- keer werd eenigen tijd belemmerd. Twaalf vliegtuigen waren voor de begroe- -ting van de „Graf Zeppelin" opgestegen en vlogen om het luchtschip heen, terwijl dit de vlucht naar Baltimore voortzette. Elkton en Wilmington gepasseerd. Het luchtschip „Graf Zeppelin" passeerde Elkton (Maryland) en Wilmington te 14.18 uur. In de buurt van Baltimore. Nadat de zeppelin over Washington was gevlogen, zette hij koers naar Baltimore. Het luchtschip heeft de Amerikaansche re geering verlof gevraagd boven Baltimore en Philadelphia te mogen vliegen. Boven Baltimore. De „Graf Zeppelin" is te 6.20 uur Amster- damsche tijd boven Baltimore gezien. He: luchtschip heeft koers gezet naar Phila delphia. Philadelphia gepasseerd. Het luchtschip „Graf Zeppelin" passeerde te 2.35 uur Amerikaansche tijd (7.55 uur des avonds Amsterdamsche tijd) Philadelphia Toen het luchtschip boven de stad ver- scheen, loeiden de sirene's der fabrieken Door de groote menigte op straat werd het verkeer geruimen tijd belemmerd. Het lucht schip zette koers naar New-York. Trenton gepasseerd. Het luchtschip „Graf Zeppelin" is te 3 uur Amerik. tijd (8.20 Amsterd. tijd) Trenton ge passeerd. De zeppelin boven New York aangekotnen. Het luchtschip „Graf Zeppelin" is gistier- middag te 15.38 uur Amerikaansche tijc (8.58 uur Amsterdamsche tijd) boven de Zuidelijke voorsteden van New-York aan- gekomen. Ruim 20 minuten later was het luchtschip boven de stad gearriveerd. New York in het tecken van het luchtschip. Hoe meer het luchtschip New-York en Lakehurst naderde, hoe grooter de opwirn ding werd, die zich van de bevolking heeft meester gemaakt. De bladen gaven de eene extra-editie na de andere uit en gaven berich ten over het verdere verloop van de vluch-: onder dikke ,.headlines". Boven New-York was het prachtig weer. Op straat werden de lotgevallen van het luchtschip levend-ig be- sproken. Men drukte zijn groote bewonde- ring uit voor het vliegen in den storm van Zaterdag en Zondag. Boven de wolkenkrabbers. Op het oogenblik, dat het luchtschip „Gra! Zeppelin" boven de stad New-York ver- scheen, brak een groot alarm los. De si renes loeiden. De arbeiders verlieten de 'fa brieken, de kantoren liepen 1-eeg en de stra ten vulden zich in een minimum van tijd met een groote menigte. Het luchtschip were luide toegejuicht. Op de daken van de wo! kenkrabbers hadden zich vele duizenden op- gesteld om het luchtschip gade te slaan. He De vlucht van de „Graf Zeppelin". Oisteravond te half elf aange- komen. Enorme belangstellwg te New York. Het luchtschip vlot geland. Nadat, zooals we gister reeds onder tele- grammen meidden, het luchtschip vanuit j verkeer in de straten stond letterlijk stil. Kaap Hatteras werd waargenomen, koeitste Het luchtschip „Graf jieppelifl", dat lang- zaam boven de huizenzee van New-York vloog, bevond zich te 16.3 uur Amerik. tijd '21.23 uur Amsterd. tijd) boven de wolken krabbers van de City. De menigte juichte het uchtschip uitbundig toe. Het luchtschip vloog eenige malen over de stad. De aan- komst boven de stad New-York had 110 uren na het vertrek uit Friedrichshafen plaats. De aankomst van het luchtschip werd per radio door geheel Amerika bekend ge maakt. De belangstelling te Lakehurst. De belangstelling op en om het vliegveld te Lakehurst was gistermiddag opnieuw zeer groot. De menigte die Zondag werd teleurgesteld, keerde gister terug en reeds vroeg in den namiddag trokken vele duizen den naar het vliegveld. De politic had uitgebreide maatregelen genomen voor de regeling van het verkeer, Duizenden automobielen reden in de rich- ting van het vliegveld. Het was warm, zon- nig weer en men rekent dat tegen het uur, waarop het luchtschip verwacht werd, on. geveer 100.000 personen aanwezig waren. Het luchtschip geankerd. Te 17.41 uur Amerik. tijd (Maandagavond 11.01 uur Amsterd. tijd) was het luchtsdiip te Lakehurst geankerd. De landing vlot verloopen. De landing is vlot van stapei geloopen. Juist toen de duisternis gevalien was, daal- de het schip tot op 130 voet. Daarop werden d-e touwen neergelaten die door enthousiaste mannen gegrepen werden. Tevergeefs hadden1 de soldaten gepoogd de menigte tegen te houden, die steeds weer in hoerageroep uit- barstte, vooral toen kort tevoren Dr. Ecke ner zich aan het venster van de kabine ge- toond had. Steeds weer opnieuw weerklonk de roep „Leve Eckener". Deze leidde zelf de landing Het luchtschip was voor de landing om de luchtschiphal heengevaren, om daar na precies voor de hal te stoppen. In de hal. Om 18 uur 59 Amerik. tijd, dat is 0.18 uur Amsterdamsche tijd werd de Graf Zeppelin in de hal getrokken. Dr. Eckener verliet als eerste het schip op 19 uur 20 Amerikaan sche tijd (half een Amsterdamsche tijd). Telegrafische gelukwenschen. De Duitsche rijkspresident, rijkskanselier Muller, de rijksminister van buiteniandsche zaken, de rijksverkeerminister dr. v. Guerar4 en de Oberburgermeister van Ludwigshafen zonden aan dr. Eckener hun telegrafische feli- citaties met den behouden overtocht. President Coolidge zond aan den rijks president Hindenburg een telegram van ge- lukwensch. Kapitein Koehl wien als eerste den over tocht over den Oceaan van het Oostert naar het Westen gelukte, zond het volgende tele gram aan Dr. Eckener: „Graf Zeppelin, tocb kan je beter. Hartelijke gelukwenschen. KOEHL". Nadat het luchtschip geland was, werd Dr. Eckener een brief overhandigd van den can- didaat voor het presidentschap Hoover, waarin hij harteiijk gelukgewenscht werd. Eriedriciishafen in feestslemming. Toen de klokken van Friedrichshafen de overwinning van Dr. Eckener boven stornj en tijd verkondigden, werd de mededeeling van de gelukkige landing van het luchtschip in Lakehurst bekend. Met muziek trok de stadskapel door de straten der stad. De hui zen waren f-eestelijk met vlaggen versierd. De Berlijnsche pers over het succes. De gelukkige aankomst van den Graf Zeppelin heeft in de Duitsche hoofdstad groo ten geestdrift gebracht. Dit komt vooral in de bladen tot uiting, die naast hun uitvoerige berichtgeving over de reis en de aankomst van het luchtschip, gedeeltelijk ook nog in artikelen Dr. Eckener en zijn bemanning huldigen. Alle bladen zijn vol van lof over het bewijs dat de Zeppelin geleverd heeft, dat een tocht over den Oceaan binnen het gebied der tao- gelijkheden ligt, en dat deze snelle verbin- ding een daad is, die den vrede en de goede relaties versterkt. DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIe. I* De H.N. A. E. D. vervolgt de reis Het Persbureau Vaz Dias meldt: Het vierde postvliegtuig naar IndiS, de H.-N.A.F.D., is gister van Akyab vertrokken en te Rangoon aangekomen Het herstel van ie H.N. rA. E. N. Het persbureau Vaz Dias meldt: Had de bemanning van het vijfde vliegtuig eerst medegedeeld, dat de voorloopige repa- raties tot Dinsdag zouden duren, thans is bericht ontvangen, dat de H-NAD.N reeds heden van het vliegveld te Ramadi ten Wes-t ten van Bagdad is overgebracht naar het vliegveld Hinaidi ten Oosten van Bagdad-, waar zich werkpiaatsen bevinden. Aldaar zai het landingstoestel definitief worden hersteld, hetgecn naar schattiog tea hoogste ykr dagen zM LKMAARSCHE CODRANT. V sssz Vv '- V V

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1