BSeinenland
Veet nachtvorsten zijn als vanzelf zeer scha-
delijk, doch tot nu toe heeft de bloemkool
daarvan nog niet te lijden gehad. De geza-
menlijke aanvoer beliep 132000 stuks. De prij-
zen, die aanvankelijk nog vrij goed stand
hielden (Maandag werd voor Lecerf 11.50
20.10 en voor Reuzen 16.1016.80
besteed, zakten in den loop der week danig in
iDonderdag was de noteering voor Lecerf
J 7.7014.30, voor Reuzen 7.40
10.40, terwijl Zaterdag voor de eerste 6—
12.70 en voor de laatste 7.3011 20
werd betaald. Tweede soort bracht in het
laatst der week gemiddeld 2.50, aanvanke
lijk echter 4.
Aardappelen, in steeds kleiner hoeveel-
heden aangevoerd, brachten stationnaire prij
zen op. Blauwe waren het duurst, doch kon-
den niet meer dan 4.70 bedingen. Voor
Bravo's werd ruim 3 betaald, Energie deed
niet meer dan 3.30, Eigenheimers 4.40,
Schotsche muizen 2.80.
Roode kool kan weer beste prijzen bedin
gen. Toch liepen deze in het laatst der week
voor het kleinere goed wat terug. In het begin
der week besteedde men 3.808.20, dezen
laatsten prijs bij uitzondering voor zeer
mooie kool. later was de hoogste noteering
6.306.70. Voor groote kool werd nog
».van 3.504 betaald. Zaterdag werd ook
kale gepresenteerd, welke 1.90—/ 3 op-
bracht. Aanvoer ruim 25 spoorwagens
Ook witte kool bleef in de vroegere belang-
stelling deelen, zoodat weer uitstekende prij
zen konden worden gemaakt. Voor de aller
grootste van de minste kwaliteit kon 3.40
4 worden gemaakt, voor de andere steeg de
prijs tot 5.10. Een enkele maal was de prijs
V 2.40, doch dit waren uitzonderingsgevallen.
!E>e Deensche witte kool, die de vorige week
nog tot 6.80 had opgebracht, liep eenigs-
zins in prijs achteruit. Hoogste prijs was deze
week 5.70 voor mooi klein goed, terwijl de
grootste 44.90 opbrachten. Er wordt
van deze soort al heel wat geleverd, dat, bij
ilagere prijzen, als winterkool zou worden op-
geslagen, zoodat de voorraden daardoor zul
len worden bei'nvloed, De aanvoer van witte
kool was zeer groot: in totaal ruim 40 spoor
wagens.
Weer was de handel in uien levendig,
waardoor uitstekende prijzen werden ge-
imaakt. Gemiddeld brachten ze 7.50 op,
terwijl voor grove uien f 6.50 werd betaald
'Drielingen werden niet beneden de 8 30
verkocht; de hoogste prijs was 9. Nep gold
van de 1012. De aanvoer beliep bijna
'11 spoorwagens.
Met de gele kool bleef het ongeveer het-
zelfde als de vorige week. Hoogste prijs, be
steed voor kleingoed van de beste kwaliteit,
was van 4.705.10, terwijl de groote
2 en hooger opbrachten. Aangevoerd wer
den ongeveer 10 spoorwagens.
Bieten vertoonden nog al afwisseling in
prijs. De laagste prijs was 1.10, de hoogste
4.10. In totaal werden 5 spoorwagens ge-
veild
Voor groote peen werd van 3.904 70
betaald. De kleinere brachten echter gemid
deld slechts 2.50 op. Klein 4 spoorwagens
maakten hiervan den aanvoer uit.
Rammenas gold 3.60.
Tpmaten, die aanvankelijk nog 6, 5 en
7 4 voor de resp. kwaliteiten opbrachten, wa
ren op't laatst der week zoo goed als waar-
deloos, toen ze ongeveer 2 golden, het pluk-
ken alzoo niet waard. De aanvoer hiervan
was gering.
OUDKARSPEL'.
Ten huize van den heer C. Vis alhier had
Vrijdagmorgen te 10.30 een vergadering
plaats van het college van Dagelijksch be-
stuur van den polder Geestmerambacht,
(O. en M.)
Voorzitter de heer J. Swan.
De geloofsbrieven van de heeren C. Kroon,
(J. Blom en H. Hart worden onderzocht door
de heeren J. Ootjers en J. Pranger. De heer
Ootjers deelt namens de commissie mede,
dat de geloofsbrieven in orde zijn bevonden
en adviseert tot toelating.
De vergadering besluit de heeren toe te
laten.
De voorzitter feliciteert de heeren met hun
herbenoeming, en den heer Hart met zijn be
noeming. Hij is in de plaats gekomen voor
den heer de Boer, die ons helaas door den
dood is ontvallen. Spr. meent dat het hier de
.geschikte plaats is den heer de Boer te her-
denken en zegt steeds op aangename wijze
met hem te hebben vergaderd.
De heer Hart, dankt den voorzitter voor de
tot hem gerichte woorden en zegt, dat ook de
Banne door het overlijden van den heer de
Boer is getroffen. Waar hij de Banne als
molenmeester in het bestuur vertegenwoor-
digde zag hij zeer gaarne, dat bij de stem
ming voor een molenmeester in de plaats van
den heer de Boer wederom iemand gekozen
werd uit de Banne, omdat de Banne zeer
gaarne in het bestuur vertegenwoordigd zal
zijn.
Benoeming molenmeesters.
Na daartoe gehouden stemming is de heer
Pranger verkozen, die desgevraagd de be
noeming aanneemt.
De voorzitter wordt wederom herkozen
met algemeene stemmen.
Hierna volgen eenige mededeelingen van
den voorzitter over de gehouden aanbeste-
ding van het grondwerk, schoeiingswerk en
de leverantie van grind en basalt.
Over de Mosselenbrug kan de voorzitter
nog niets mededeelen, daar deze kwestie nog
in bespreking.
Wijziging politieverordening.
Tegen de voorgenomen wijzigingen zijn
geen bezwaren ingediend.
Na artikelgewijzebehandeling wordt het
ontwerp ongewijzigd aangenomen.
Rondvraag.
De voorzitter meent dat het gewenscht is,
met het oog op het gevaar voor fietsers e.d.,
dat het paardenpad uit den ambachtsdijk
wordt genomen.
Dit pad ligt op verschillende plaatsen zeer
hoog.
De heer Pranger deelt deze meening.
De heer Borst gelooft dat het paardenpad
Zijn nut nog heeft. Waar moeten de voetgan-
gers anders loopen, vraagt spreker.
Indien de weg breeder was zou hij er wel
voor zijn het spoor te verleggen, doch dit
gaat nu niet.
De heer Tauber meent, dat we het voor een
gedeelte wel kunnen probeeren.
Na nog enkele besprekingen wordt beslo-
ten, dat het bestuur zal onderzoeken, wat
het goedkoopste is en het beste zal zijn een
grindweg of een straatweg.
De heer Pranger vraagt of de overname
van de straat in Oudkarspel al in orde is.
De voorzitter zegt van niet. Oudkarspel
stelt voorwaarden, waaraan de polder niet
kan voldoen. Er is aangeboden, dat de kui-
len zullen worden opgehaald. Er is in be-
stuursvergaderingen al meer over gespro-
ken en daarom zal het voorstel nog eens aan
Oudkarspel worden gedaan.
De heer Blom zegt, dat aan de Oosterkade
nog niets is gedaan.
De heer Tauber deelt mede, dat er nu eerst
weer sintels zijn, zoodat er weer iets gedaan
kan worden.
Hierna volgt sluiting der vergadering
HENSBROEK.
Landverhuring.
Op de gehouden verhuring van de lande-
rijen van de Ned. Herv. kerk alhier en van de
Diaconie werden de navolgende prijzen be
steed:
Van dte Ned. Herv. kerk over een tijdvak
van 4 jaar:
perc. I weiland genaamd „de kerke-schoot",
groot 55.60 A., voor 65 aan Jac. Nap;
perc. II weiland, genaamd „Anna Kas",
groot 89.40 A., voor 181 aan Joh.
Koning;
perc. Ill bouwland, genaamd „de Krom",
groot 14.90 A., voor 28 aan G. Frankfort;
perc. IV bouwland, genaamd „het halve
morgen", gr. 42.50 A., voor 85 aan Jac.
Wijtman
perceel V, bouwland, groot 80.50 A. voor
170 aan P. Groot.
Diaconie-iand voor een tijdvak van 6 jaren:
perc. I bouwland, genaamd „de Kruiilings
Akker", groot 37- A-, voor 76 aan C. Bas;
perc. II bouwland, genaamd „de Oude
tuin" het Zuidelijk deel, groot 41.50 A., voor
75 aan P. van Leijen
perc. Ill bouwland, genaamd „de Oude
tuin", het Nrd. deel, groot 47.60 A., voor
117 aan Jh. Volkers;
perc. IV weiland, wat gescheurd mocht
worden, genaamd „Zuidelijk Molen-land",
het Zuidelijk deel, groot 48.80 A., voor 150
aan P. v. Leijen;
perc. V weiland, wat gescheurd mocht wor
den, genaamd „Zuidelijk Molenland", het
Nrd. deel, gr. 48.80 A., voor 152 aan A.
v. Leijen;
perc. VI, weiland wat gescheurd! mocht wor
den, genaamd „Noordelijk Molenland", het
Zuidelijk deel, groot 48.80 A-, 'voor 153
aan A. van Leijen;
perc. VII weiland wat gescheurd mocht
worden, genaamd „Nrd. Molenland", het
Nrd. deel, groot 48.80 A., voor 160 aan F.
Schrooder
perc. VIII weiland, genaamd „Zuider
Leijen", gr. 80.80 M., voor 130 aan P. Fok;
perc. IX weiland, hetwelk gescheurd mag
worden, genaamd „Wester-kalve-weid", het
Zuidelijk deel, groot 60.66 A. voor 127 aan
R. Overman;
perc. X idem, idem, genaamd „de Wester-
kalve-weid", Nrd. deel, groot 60.06 A., voor
133 aan C. Bas;
perc. XI weiland, genaamd „de Kalve-
weid", het Oostelijk deel, groot 1 H.A., 12 A.,
voor 175, aan A. Bart;
perc. XII weiland. genaamd „de Noorder
Leijen", groot 1 H.A., 45.60 A., voor 229
aan T. Schrooder;
perc. XIII weiland, hetwelk gescheurd mag
worden, genaamd „de Advokaat", het Zcl
df*el, groot 58.50 A., voor 190 aan D.
Leegwater;
perc. XIV weiland, hetwelk gescheurd mag
worden, genaamd „de Advokaat", het Nrd.
deel, groot 58.50 A., voor 190 aan D.
Leegwater;
perc. XV weiland, genaamd „de Lange
vierhonderd", groot 63 A., voor 100 aan
J. Gelder;
perc. XVI weiland, genaamd „de Korvers"
gr. 58.10 A., voor 100 aan Jac. v. Vuure;
perc. XVII weiland, genaamd „Huttepot"
groot 1 H.A., 37.20 A., voor 190 aan C.
Schaak;
perc. XVIII bouwland, genaamd1 „de
Diaconie Akker" groot 26.90 A., voor 89
aan K. v. Leijen;
perc. XIX weiland en tuin, genaamd „Kui-
pers erf" groot 85 A., voor 160 aan A. v.
Leijen;
perc. XX weiland, genaamd „de Wet", gr.
69.10 A., voor f 120 aan H. Groot
en perc. XXI bouwland, genaamd „de Elf-
honderd", het Zuidelijk deel, groot 20 A.,
voor 56 aan Jac. Dekker.
HOORN.
Naar wij vernemen, is de heer Richard
Heuckeroth te Amsterdam benoemd tot direc-
teur van het Hoogsche Orkest en van het
Gemengd- en mannenkoor der Vereeniffinn
„Sappho".
BERNARDUS PALUDANUS
Gister is de beroemde medicus-geleerde dr.
Bernardus Paludanus, die in het laatst van
de zestiende en in het begin van de zeventien
de eeuw te Enkhuizen woonde, herdacht.
Deze geleerde was niet zoozeer als medi
cus bekend als wel door zijn bezit van waar
devolle verzamelingen naturalia, kunstvoor-
werpen en ethnografica, die hij uit alle deelen
van de wereld in zijn woning hier ter stede
had samengebracht.
De uiteenloopende natuurproducten uit
Afrika, Azie en Amerika, die liefst in een of
ander opzicht als artsenijmiddel konden wor
den gebruikt, waren in zijn „Naturalien ka-
binet" de aantrekkelijkste voorwerpen. Ook
zijn „Kunstkamer" moet een schat van
vreemde en zeldzame voorwerpen hebben be-
vat, waarvan zulk een roep uitging, dat vele
bekende en aanzienlijke personen, zelfs uit
het buitenland, een tocht naar Enkhuizen ge
maakt hebben om al dat schoone en vreemde
in oogenschouw te komen nemen.
Het Genootschap voor geschiedenis der
genees-, natuur- en wiskunde te Leiden heeft
de herdenking van dezen beroemden burger
van Enkhuizen aangevat en werd daarin bi]-
gestaan door een comite bestaande uit de
heeren J. A. R. Bosma, oud-burgemeester
van Enkhuizen, te Winterswijk, voorzitter, D
Brouwer te Enkhuizen, secretaris; G. C. van
Balen Blanken te Bovenkarspel, Dr. F. W.
T. Hunger, Amsterdam, prof. dr. G. C. Nij-
hoff te ;s-Gravenhage, dr. joh. Iheunlsz te
Sneek en mr. J. de Vries van Doesburg te
Velp.
Gistermiddag werd dit comite met het
bestuur van het Leidsche Genootschap bene-
vens een aantalgenoodigden ten stadhuize
door he gemeentebestuur ontvangen.
In de Schepenzaal werd door dr. F. W. T.
Hunger een gedachtenisrede uitgesproken.
Door den redenaar werd meegedeeld dat
Bernard Paludanus onder welken naam hij
algemeen bekend was, eigenlijk heette Berend
ten Broecke. Hij aanschouwde in Steenwijk
het levenslicht op 28 October 1550. Vermoe-
delijk heeft hij de Latijnsche school te Zwol-
le bezocht en aan de Duitsche hoogeschool
zijn academische studien begonnen. Door re-
cente onderzoekingen is de levensloop van
Paludanus van omstreeks zijn 27e jaar be
kend. Vooral in zijn jonge jaren heeft hij
zich buitengewoon aangetrokken gevoeld tot
het bezoeken van allerlei landen, waarvan
ook enkele buiten Europa.
Uitvoerig gaat spr. de reizen, die plaats
hadden van 15771581 van den jongen ge
leerde na. Gedurende die reizen promoveen
de hij in Juli 1580 te Padua tot doctor in
de philosophic en de medicijnen. Nauwelijks
in het vaderland teruggekeerd, werd hij door
burgemeesteren en schepenen van de stad
Zwolle den 20en December 1581 'voor den
tijd„van twee jaar tot stadsdokter benoemd,
op een jaarlijksch salaris van 100 goud-
guldens.
Den 24en November 1583 trouwde hij met
Mechtelt van Twenhuisen van Zwolle en uit
de inschrijving van dit huwelijk blijkt, dat
Paludanus van het katholieke geloof tot de
hervormde kerk was overgegaan.
Na afloop van zijn aanstelling werd hij
opnieuw voor twee volgende jaren in zijn
ambt benoemd!
Zijn echtgenoote schijnt spoedig gestorven
te zijn, want reeds in December 1585 gaat
hij een tweede echtverbintenis aan met Ca
tharine Roberts, nagelatene weduwe van
„weylant capitein Steven van Zuilen", welk
huwelijk te Edam werd gesloten.
Na afloop van zijn tweede aanstelling
neemt Paludanus aan het einde van 1585
ontslag als stadsdokter te Zwolle en ver-
plaatst zijn domicilie naar de andere zijde
der Zuiderzee, namelijk naar Enkhuizen.
In de vergadering van 5 Februari 1580
der vroedschap van Enkhuizen wordt Palu
danus voor den tijd van een jaar tot dokter
van deze stad benoemd, op een jaarwedd^
van 150 zonder huishuur. Den 28en Decem
ber van dit zelfde jaar wordt besloten, „dat
men den docter noch voor een jaar in dienst
continueeren sal op al sulcke wedde als hij
nu heeft".
Ofschoon in de stadsresoluties der volgen
de jaren nimmer van een nieuwe benoeming
melding wordt gemaakt, is het buiten elken
twijfel, dat Paludanus sindsdien het ambt
van stadsdokter daar voortdurend is blijven
vervullen.
In 1591 is er een oogenblik sprake van
geweest, dat hij Enkhuizen zou verlaten, toen
de curatoren der Leidsche universiteit hem
den 12en Augustus het voorstel deden, „de
opsicht of prefecture te hebben van de Cruyt-
hoff der medicynen" daar ter stede op een
jaarlijksch salaris van 400. Ten slotte is
van deze benoeming niets gekomen.
Zoodoende is Paludanus toen voor Enk
huizen behouden gebleven en heeft hij daar
nog 42 jaren, tot aan zijn dood' toe, ge-
woond.
Den 3en April 1633 stierf Bernardus Pa
ludanus, oud ruim 82 jaren. Hij werd in de
Zuiderkerk ter aarde besteld, waar zijn grai
in de noordkap onder no. -212-213 thans nog
te vinden is. In 1635 werd hem door zijn
kinderen en erfgenamen in genoemde kerk
een epitaphium opgericht.
In het tweede gedeelte van zijn rede zette
dr. Hunger uiteen, dat deze geleerde zijn
roem te danken had aan zijn verzamelingen.
Dat was ook de reden dat hij aangezocht
werd naar Leiden te komen.
Achttien jaren na zijn dood hebben zijn
erfgenamen de verzamelingen verkocht aan
hertog Frederik III van Sleeswijk-Holstein,
die ze inlijfde in zijn Gottorpische kunstka-
mer en waardoor zij voor goed voor ons land
verloren gingen. Behalve een handschrift
van den catalogus van zijn verzameling, is
ook nog Paludanus' album amicorum in
goeden staat bewaard gebleven, waarin o.a
duizenden namen geschreven staan van per
sonen, die hij op zijn veelvuldige reizen ont-
moet heeft en van bezoekers, die zijn verza
melingen te Enkhuizen zijn komen bezichti-
gen. Voorts heeft Paludanus een werkzaam
aandeel gehad bij de samenstelling van de
werken van zijn vriend Jan Huygen van Lin
schoten.
Doctor Berent ten Broecke is, zoo besioot
spr., ongetwijfeld bij zijn leven een sieraad
van de stad zijner inwoning geweest. In een
brief van J. Brosterhuisen aan Const. Huy-
gens van 6 Februari 1648 komt de volgende
zinsnede voor: „Duysenden van menschen
souden haer leeven om Enchuisen niet ghe-
dacht hebben, 't en waer dat Doct. Paluda
nus aldaer svn cabinet van vreedicheden
ghehadt hadde".
Dit is dus zijn roem geweest en door zijn
bijeengebracht verzamelingen was hij een
centrum, waarvan een heilzame invloed op
de geestesontwikkeling van zijn stad- en
landgenooten is uitgegaan.
Tegenwoordig mogen wij de juiste waar-
deering voor een dergeliik „Naturalien- en
Kunstkabinet" verloren hebben, dat neemt
niet weg, dat in de 16e eeuw zulke verzame
lingen een hoogst nuttig en zeer werkend ele
ment zijn geweest ter verspreiding van meer
kennis en beschaving.
De verdiensten daarvan te erkennen vormt
een pieteit tegenover onze voorgangers uit
het verleden.
Na deze toegejuichte rede had de aanbie-
ding plaats van het geschilderd portret aan
het gemeentebestuur. De oud-burgemeester,
de heer J A. R. Bosma, voerde daarbij het
woord als voorzitter der commissie. Het por
tret is een reproductie, waarvan het origineel
zich bevindt in het Frans Hals Museum te
Haarlem.
Voorts werd in den loop van den middag
door dr. J. G. de Lint uit 's-Gravenhage, als
voorzitter van het Genootschap voor geschie
denis der genees-, natuur- en wiskunde een
krans gehecht aan het Epithaphium in de
Zuiderkerk.
Ten slotte werd de herinnerings-inscriptie
aan den gevel van het Paludanus-huis en
van den gedenksteen in den gevel van het
Waaggebouw in oogenschouw genomen.
DE JAARVERGADERING VAN DEN
VRIJZ. DEM. BOND.
Zondag is te Utrecht de jaarvergadering
van den Vrijz. Dem. Bond voorgezet.
Mr. H. P. Marchant hield een politieke
redevoering, waarin hij den politieken toe-
stand van het laatste jaar schetste.
Het strafstelsel.
Hierna werd de bespreking geopend over
de prae-adviezen inzake het strafstelsel.
Het hoofdbestuur had aan de vergadering
voorgesteld de volgende uitspraak te doen:
„De Vrijzinnig-Democratische Bond is van
oordeel, dat het, mede in verband met de
persoonlijke belangen van den gestrafte zelf,
niet wenschelijk is volkomen te broken met
de oelstraf, maar dat de uitvoering van die
straf op humaner wijze dient te geschieden
en in meerdere mate gericht moet zijn op de
zedelijke verbetering van den misdadiger eh
zijn aanpassing aan het maatschappelijk
leven, nadat zijn straftijd is verstreken".
Dit werd aangenomen.
Mr. Gomperts lichtte namens de afd. Am
sterdam een amendement toe, luidende als
volgt:
„De V. D. B. is van oordeel, dat, terwijl
aan de openlucht-gevangenissen een ruime
plaats in ons strafstelsel moet worden toe-
gekend, het, mede in verband met de persoon
lijke belangen van den gestrafte zelf, niet
wenschelijk is volkomen te broken met de cel-
straf. Bij de keuze van de soort van de straf
en bij de toepassing van alle soort straffen,
worde met de individualiteit van den ge
strafte rekening gehouden.
De uitvoering van de celstraf, evenals die
van alle andere straffen, behoort op humane
wijze te geschieden en naar zedelijke verbete
ring van den gestrafte en zijn aanpassing
aan het maatschappelijk leven, nadat zijn
straftijd is verstreken, dient methodisch te
worden gestreefd."
Ook dit amendement werd met vrijwel al
gemeene stemmen aangenomen.
Ouderdomsverzorging.
Het vraagstuk der ouderdomsverzorging
werd ingeleid door mr. P. J. Oud1.
De vraag waarom het bij deze kwestie
allereerst gaat, aid us spr., is deze: moet
ouderdomsverzorging algemeen zijn of moet
zij beperkt worden tot bepaalde bevolkings-
groepen?
De Vrijz. Dem. Bond heeft den socialisti-
schen eisch van staatspensioen alleen voor
loonarbeiders niet willen aanvaarden. Lange
jaren heeft hij de oplossing gezocht in den
vorm der verplichte arbeidsverzekering, een
houding die historisch zeer verklaarbaar is
maar die evenwel lijnrecht in strijd is met
de grondgedachte van het vrijz. dem. begin-
sel, dat de scherpe scheiding tusschen de
klassen verwerpt en sociale maatregelen wil
treffen, wanneer die noodig zijn, onverschil-
lig of het betreft de belangen van personen
uit de arbeidersklasse of van andere. De strijd
om het staatspensioen in onzen bond is er
dan ook een om de algemeenheid der voor-
ziening. Hij leidde tot het compromis van
1912. Dit compromis is geen verzekering
meer doch staatspensioen met een afzonder-
lijke pensioenbelasting. Van dit program
naar de formuleering van het staatspensioen
in het program van 1920 was slechts een
kleine stap.
Voor de ouderdomsvoorziening is de weg
der verzekering niet begaanbaar. De erva-
ring met de wetten Talma en Aalberse heeft
geleerd dat langs dien weg niet worden ge-
holpen diegenen die de hulp het meest noo
dig hebben. De vrijwillige oudeidomsverze-
zekering is mislukt. Ware zij gelukt, wij zou-
den het staatspensioen hebben mogen los-
laten. Wij eischen, nu de poging van 1919
mislukt is, van de tegenstanders van het
staatspensioen dat zij dit zuller erkennen. In
plaats hiervan tracht men door lapmiddelen
de V. O. V. wat op te knappen.
De verzekeringspolitiek is op dit stuk tot
een volkomen fiasco geworden.
Men stelt thans tegenover het stelsel van
de verzekering en het stelsel van het staats
pensioen van S.D.A.P.-zijde het stelsel-
Sannes. Dit beoogt een compromis tusschen
verzekering en staatspensioen. Het ideaal van
een behoorlijke ouderdomsverzorging voor
alien wordt echter door de soc.-dem. prijs-
gegeven. Tot op zekere hoogte keert zij tot
de vroegere arbeiderspensionneering terug.
Men heeft hier te maken met een reaction-
naire beweging door een gevoel van defai-
tisme ingegeven.
Na'een gedetailleerde bespreking van dit
stelsel stelde mr. Oud vast, dat invoering
ervan millioenen zal vorderen, doordat het
de verzekeringsfondsen in stand wil houden
en de staatsbijdrage aan die fondsen wil be-
stendigen.
Dit stelsel der fondsvorming wordt door
ons verworpen. Jaarlijks gaan tientallen mil
lioenen in de fondsen en dertigduizend ouden
van dagen blijven onverzorgd. De fondsen
zijn een middel om de socialisatie te bevor-
deren. Afschaffing der bijdragen aan de
fondsen stelt ons in staat pensioen in te
voeren op de basis van drie en vijf gulden
per week, overeenkomstig den bestaanden
overgangstoestand
Wij zullen met vreugde den dag begroeten
waarop economische en financieele omstan-
digheden het mogelijk zullen maken de rente
te verhoogen.
Indien de millioenen die het stelsel-Sannes
vraagt te eeniger tijd beschikbaar komen,
zal het redelijk zijn dat het pensioen voor
alien wordt verhoogd, niet voor de arbei-
ders alleen.
Wij eischen, aldus besioot spr. zijn rede,
rechtvaardigheid ook voor de niet-arbeiders.
Het pachtvraagsluk.
Vervolgens werd het pachtvraagstuk aan
de orde gesteld.
De volgende resolutie, ingediend door de
commissie die de kwestie onderzocht, nam
het H. B. over:
De algemeene vergadering van den Vrij-
zinnig-Democratischen Bond, vasthoudend
aan hetgeen in het werkprogram is uitge
sproken ten aanzien van de wettelijke rege-
ling van het pachtcontract, is van oordeel,
dat het aanbeveling verdient bij de wet de
mogelijkheid te scheppen om hetzij voor het
geheele rij'k hetzij voor bepaalde gebieden
van oyerheidswege maxima vast te stellen
voor bij verhuring vim landerijen te bedin
gen pachtprijzen, onder bedreiging van straf
tot verhuring boven die mexima.
Deze resolutie werd aangenomen.
VertUezing hoofdbestuut,
Daarna werd de uitsllig der verkiezing van
twee hoofdbestuursled<tn bekend gemaakt
wegens het periodiek aflreden van de heeren
dr. H. G. Doornbosch «n mr. A. M. Joekes
die niet herkiesbaar waren. In hun plaats
wees de vergadering aan de heeren ir. A. I,
J. de Broekert, Eindhoven en B, van Krim-
pen te Lochem.
DE ARBEIDSOVEREENKOMST
IN HET SCHILDIERSBEDRIJF.
De drie bonden van iichilderspatroons (de
algemeene, de R. K. en de Chr.) hebben de
landelijke collectieve areidsovereenkomst niet
opgezegd en zijn bereid deze ongewijzigd
voor een jaar te verlengen. De drie arbei-
dersorganisaties vragen de volgende wijzi
gingen: de verplichte iit6telling van plaatse-
lijke geschillencommissies, betaling der eer
ste drie overuren met 25 pet. extra, de ver-
strekking van ziekenuitkeering van den eer-
sten dag der ziekte af, wanneer deze vier da
gen of langer duurt, toevoeging aan het con
tract eener tanefregelimg voor aangenomen
of stukwerk, vorming van fondsen voor uit-
betaling van loon voor de erkend Chr. feest-
dagen en voor vacantiedagen; instelling
eener centrale commissi: van arbitrage, en
verhooging der uurloomn voor alle klassen,
met 3 cent en te brengen op resp. 78, 67, 61,
55 en 51 cent. De R. K. en Chr. bonden stel
len verder nog voor eeiti kinderbijslag in te
voeren op den grondslaff van fondsvorming.
DOOR EEN TREIN VERMORZELD.
Zaterdag is te Haarlem nabij de Munters-
laan de 68-jarige J. H. van Oudeniel door
een goederentrein overriden en op slag ge-
dood.
ALBANIe ALS KONINKRIJK DOOR
NEDERLAND ERKEND.
Een B.'i'.A.-teleg.am tvit Tirana, de hoofd-
stad van Albanie, meldt, dat de Nederland-
sche legatie te Rome door bemiddeling van de
Albaneesche legatie aldaar heeft kennis gege-
ven, dat de Nederlandsdie regeering het ko
ninkrijk Albanie erkendl heeft.
MIDDELEN TEGEN MOND- EN
KLAUWZEER.
De Kamer van Koophandel voor West
Friesland heeft in haar Zaterdag gehouden
vergadering een motie aangenomen, waarin
op grond van het oordeel van eenige boeren
in het ressort der Kamer aan het bureau
wordt opgedragen, bij den minister van bin-
nenlandsche zaken en lamdbouw aan te drin-
gen op het doen instellen van ee strikt objec-
tief onderzoek naar de reden, waarom aan
een syndicaat, dat zich bezig houdt met de
bereiding en verkoop van een geheim middel
tegen mond- en klauwzeer (antafteen) geen
gelegenheid is gegeven tot demonstreeren van
het middel, zooals bij uitzondering bij minis-
terieel besluit van 11 October 1924 werd toe-
gestaan, terwijl den minister wordt verzocht,
nieuwe besprekingen met het syndicaat te
openen, ten einde te konaen tot een onbevoor-
oordeelde beoordeeling en juiste waardeerinj
van het middel.
DE NIET GEWENSCHTE LEZINGEN.
Als vervolg op het iia ons vorig nummef
opgenomen bericht van den Brusselschen
correspondent van het Hbfd. over de lezin-
gen van prof. Burger, meldt thans de cor
respondent van dat blad te Antwerpen, dat
Vrijdag de initiatiefnemers van deze lezin-
gen van Nederlandsdie geleerden, het
Vlaamsch wetenschappelijk fonds telefonisch
bericht had gekregen van den Antwerpschen
burgemeester, dat het plan bestond bij een
groep fascisten, om deze lezing te verstoren
en dat het dus wenschellijk was, dat zij niet
zou doorgaan. Daar het hoofd der pohtie al
dus zijn onmacht erkende om prof. Burger in
bescherming te nemen bij het uitspreken van
een louter wetenschappelijke rede „De ge-
neeskunde en het publick", hebben de inrich-
ters dan ook de lezing nfgelast.
De eigenaar van de zaal, waar de lezing
rnoest plaats hebben was overigens ook
reeds gezwicht onder de hetze van verschei-
dene Antwerpsche bladtn, die het niet zoo
zeer hadden tegen prof. Burger als wel te
gen de professoren Geyl en Gerretson, die la
ter in dezelfde reeks lezingen te Antwerpen
moesten optreden. De zaal werd dan ook ge-
weigerd. Prof. Burger hield Zondagavond
zijn lezing in gesloten kring op het kasteel
Cantecroy bij Antwerpen, en wel voor een tal-
rijk gehoor van vooraanstaande personalitei-
ten uit de Vlaamsch-wetenschappelijke er
kunstkringen, doch het schijnt, dat het kas
teel sedert Zaterdag door marechaussees om-
ringd was.
Te Gent, waar Zaterdag eveneens prof.
Heringa uit Amsterdam met een wetenschap
pelijke lezing moest optreden, werd op bevel
van den beheerder-opziener der rijksuniversi-
teit het universiteitslokaal ontzegd en moest
de lezing doorgaan in een private club, on
der de auspicien van prof. Daels.
Beide feiten bewijzen, dat hier werkelijk
een aanslag gepleegd werd tegen een hoogst-
verdienstelijke poging tot cultureele verhef-
fing van Vlaanderen en het is teekenend, dat
het hoofd der Antwerpsche politic voor die
fascistische pressie heeft meenen te moeter
zwichten.
HERZIENING RIJKSBEZOLDIGINGS-
BESLUIT.
De Bond van Ambtenaren bij's Rijksbelas
tingen in Nederland heeft Zaterdag te
's-Gravenhage een buitengewoon congres ge
houden ter bespreking van de voorstellen van
de sub-commissie uit de centr. comm. voor
georg. overleg inzake de herziening van de
salarissen der rijksambtenaren.
Het congres stond onder leiding van den
heer B. de Boer, die er in zijn openings
woord op wees, dat de voorstellen van de
subcommissie voor de belastingambtenaren
geen bevrediging en dus niet de gewensihte
rust zullen kunnen brengen, omdat aan ge-
rechtvaardigde verwachtingen op verre na
niet wordt voldaan.
Inleidingen werden gehouden door de hee
ren M. M. Cohen en H. M. Roos, leden van
de centrale commissie voor georganiseerd
overleg,
Uit de hierop volgende gedachtenwisse-
ling bleek de ernstiee ontstemming, .welke
