VAN DE WIE REPUBLIEK psjnen Brieves uit Berlin. ..ATLANTA" RoompuddingpoBder N.V. ..ATLANTA" Puddingfabriek EE! ROOMPUDDIKG Tijdschriftsn onderpantalon te dragen. Zijn eenigste exem- plaar was juist in de wasch! Zijn teenen had- den hun uitgangsdag, zooals dat heet, terwijl de voering van zijn marterbontjas de mar- ters in Kurdestan schijnen te miauwen even doorluchtig was als Z.K.H. zelf. Voorts kwam aan het licht, dat er emstig geradeerd en bijgeschreven was in zijn pas- poort. Uit gegevens bleek, dat de prins ver- moedelijk van Turksche origine moet zijn. Verder werd aangetoond, dat hij in Oosten rijk, Engeland, Belgie en Duitschland zich ook voor prins van Kurdestan heeft uitge geven, waarbij hij telkens kleine oplichterijen moet hebben gepleegd. Er wordt nu gewacht op een schip dat regelrecht naar Turkije vaart. Want men durft Mahomet Pasja niet over het vaste land naar zijn geboortegrond terug te zenden: jmmers de kans is niet denkbeeldig, dat de Duitsche grensautoriteiten hem weer terug- sturen. Verder is geinformeerd of Z.K.H. werke- lijk geld op een bank te New York heeft itaan. Zoo is -deze hooge gast genoodzaakt rich in z'n eentje te amuseeren aan het hoofd- bureau. In de wachtkamer, waar hij overdag vertoeft, rookt hij zijn eigen onbetaalde sigaren en siearetten en praat in gebroken Engelseh en Fransch over zijn Amsterdam- sche vriendinnetjes, die hij bij zijn tochten door de stad kalm voor zich 1-iet betalen. Des nachts trekt Z.K.H. zich in zijn appar- tementen terug, waar de concierge wat slap- pe koffie en eenige dikke pillen brood heeft klaargezet. DE RANGEN EN HET EXAMEN BELASTINGCOMMIES. Men meidt ons van de zijde van den C. N. A. B. dat het in het voornemen d-er regeering ligt de rangen van commies eerste en tweede klasse en die van assistent samen te brengen in 2 rangen, commies en commies-assistent. Zooals reeds gem-eld, heeft de C. N. A. B. t-e- voren reeds verzocht deze wijziging in de personeelverhoudingen bij de bijzondere com- mississie aan de ord-e te stellen Men meldt ons van de zijde van den C. N A. B dat blijkens een officieele mededeeling van den minister van financien in 1929 geen examen voor commies der belastingen kan worden gehouden en dat de in 1928 geslaagden ook in 1929 nog voor een benoeming in aanmer- king kunnen komen. HERHALINGSOEFENINGEN IN 1929. Van 11 tot en met 27 Februari 1929 ko men bij de Infanterie de dienstplichtigen voor herhalingsoefeningen onder de wape- nen, die uitstel hebben verkregen van de her halingsoefeningen in 1928 KERSTVLUCHT NEDERLA-ND—INDIe. Evenals bij de laatst gehouden postvlucht is ook thans het Hoofd van de Afdeeling Vervoer Posterijen te Bandoeng bereid aan verzoeken van hen; die geen relaties hebben in Indie, om terugzending van een stuk of een omslag, te voldoen, mits de daarop val- lende kosten zijn bijgevoegd of tijdig af- zonderlijk zijn toegezonden, waarvoor oa. gebruik kan worden gemaakt van Indische frankeer- en' luchtpostzegels of van ant- woord-coupons. De Indische Postadministratie is voor- nemens voorrang te geven aan briefkaaiten en kaarten niet in omslag Terugzending van enveloppen per luetic- post kan derhalve niet worden gewaarborgd, ook niet als aangeteekend stuk. Indie zal vermoedelijk een luchtrecht hefien van 40 cent per briefkaart of postwisse! en 75 cent per 20 gram voot de ovenge stukken zonder recht van voorrahg. DE ZIEKTEGEVALL.EN AAN BOORD VAN DE INSULINDE Het antwoord van de regeering op vragen van het Kamerlid Albacda luidt als volgt. 1 De ondergeteekenden hebben een onder- zoek ingesteld naar het voorkomen van een besmettelijke keelziekte aan boord van het s.s. Insulinde van den Rotterdamschen Floyd op de uitreis naar Indie Dit onderzoek heeft de berichlen bevestigd, dat inderdaad onder de opvarenden van gencemd stoomsehip een greot aantal gevallen van keelziekte is voor- gekcmen, welke ziekte, gezien de snelle v-er- breiding over de opvarenden, als van be- smettelijken aard dient beschouwd te wo:een 2. Volgens de van den gouverneur-gene- raal van Nederlandsch-Indie ontvangen mede- deelingen is het schip, alvorens de terugreis naar Nederland te, ondcrnemen te Socabaja afdcende ontsmet. Dat niettegenstaande deze ontsmetting opnieuw een aantal geval'en van een zelfde besmettelijke ziekte zich heb ben voorgedaan, mag met groote mate van waarschijnlijkheid worden toegeschreven aan het aan boord aanwezig zijn van ziekte- kiemdragers onder de bemanning 3 Ten opzichte van het eerste gedeelte dezer vraag zij opgemerkt, dat volgens de voor Nederlandsch-Indie geldende bepalin- gen niemand verplicht was de bevoegde autoriteifen aldaar van het voorkornen van deze ziektegevallen kenuis te geven Dat dit niet eigener beweging is geschied, mag woi- den toegeschreven aan het feit, dat, vooi zoover bij de aankomst te Tandjong Priok bekend, aan de gedurende de reis voorgeko- men ziektegevallen geen kwaadaardig karak- ter kon worden toegekend In verband hiermede behoeven de overige onder dit nummer gestelde vragen geen be- antwoording 4 Het eerste gedeelte van deze vraag wordt ontkennend beantwoord Betrefferde het tweede gedeeite moet worden opgemerkt, dat de noodzakeiijkheid van nieuwe wette- lijke voorschriften ten deze nog niet is ge- bleken Vanwege de Indische regeering is aan de in Indie gevestigde of vertegenwoor- digde scheepva.irtmaatschappijen verzocht om voortaan dadelijk bij aankomst van een schip in een Nederlandsch-Indische haven aan den havenarts kennis te geven van elke ziekte aan boord, die een eenigszins ver- dacht infectieus karakter vertoont en in epi- demischen vorm optreedt, ook al is op de ziekte de quarantaine- of de epidemie-ordon- nantie niet van toepassing. Voorts is flier te lande met de directie van den Rotterdam schen Lloyd nader overleg gepleegd en dit overleg heeft er toe geleid. dat de Lloyd en de gemeentelijke geneeskundige dienst te Rotterdam een regeling hebben getroffen, worden verzocht door inwr(jven derpijnlijke plekka oplossing hierin bestaande, dat de Lloyd den gemeen- telijken geneeskundigen dienst opgaven en gegevens betreffende het aangemonsterde personeel toezendt, waarna de dienst onder- zoekt of dat personeel kans op besmetting op- 1-evert. Pogingen worden in net werk gesteld om met andere daarvoor in aanmerking ko- mende scheepvaartmaatschappijen, te Rot terdam en te Amsterdam gevestigd, een soort- gelijke regeling te treffen. Eerst wanneer dit overleg mocht falen, kan de vraag worden overwogen, of een ingrijpen langs wettelij- ken weg noodzakelijk is. 5. Voor de beantwoording van deze vraag worde verwezen naar het tweede gedeelte van hetgeen onder 4 werd medegedeeld. HET ZENDSTATION KOOTWIJK. Door het departement van Financien is ten behoeve van den Radiodienst te Kootwijk aanbesteed het bouwen van twee zendgebou- wen en andere bouwwerken en verbouwin- gen. Ingeleverd werden 27 biljetten. Hoogste inschrijver was J. Wittebrood te Beemster v or f 92.800; laagste J. Baron te Drachten voor 64.887. Berlijn, November. De belangstelling der Berlijners, die slechts door de geweldige artikelen in de veel te vele kranten over crisis en nog eens crisis te lezen krijgen zonder zich van al die dingen in het Huis met den Gouden Koepel al te veel aan te trekken, concentreert zich op de groote In ternationale auto-tentoonstellin'g, die, als deze beschouwingen in druk verschijnen, alweer tot het verleden zal behooren. Ik denk er dan ook niet aan, u van deze show, die inderdaad alies overtreft, wat Euro- pa op dit gebied tot nu toe te zien gegeven heeft, een beschrijving te gaan geven. In de eerste plaats, omdat ze ten einae spoedt en ik u thans niet meer kan gaan opwekken, een kij'kje te komen nemen, maar ook, omdat het in de allereerste plaats een technische tentoonstelling was, en ik tot de gelukkige massa der leeken behoor, die nog nimmer het stuurrad van een auto in handen gehad heeft en de leans zou loopen, eenige honderden ma- len op de vingers getikt te worden als ik mij inderdaad aan technische beschouwingen zou willen wagen. En toch over deze fentoor.ctelling eenige woorden. In de eerste plaats, omdat we weer eens gezien hebben, op welk een bewonderens- waardige wijze het Duitsche volk aan zijn herstel werlci^ hoe onder omstandigheden, wejke ander volkeren wellicht tot wanhoop zouden drijven, de Duitschers niet alien het hoofd omhoog houdeii, maar prestaties te zien geven, die zelfs in normale tijden als bhzender zouden geteekend moeten worden. Natuurlijk mag men deze verschijnselen niet verkeerd zien. Men zou anders allidht tot de opmerking verleid worden, dat het met de armo'de. waarover de Duitschers zelf zoo klagen, toch blijkbaar niet zoo heel erg ge steld is. Nu, beter dan bij gelegenheid van deze autoshow, kon nauwelijks gedemon- streerd worden, hoe het er in werkelijkheid mee staat Duitschland heeft de ingenieurs, de werkkrachten, de energie, maar zeker niet de noodige duitenMen ziet hier in vier grootsche hallen naast vele producten van buitenlandsche fabrieken van wereldreputa- tie, in hoofdzaak Duitsche auto's en motor- rijwielen, keurig van uitvoering, en zeker niet meer bii het buitenland ten achter staande; gelijk dit nog weinige jaren geleden inder daad het geval was. Maar het groote publiek, dat zich in bewondering langs de stands ver- dringt, weet niet, dat buitenlandsch (Fransch, Italiaansch en vooral Amerikaansch) kapi- taal in van Duitsch standpunt gezien veront- rustende mate in deze „Duitsche" productie betrokken is. Men leest wel hier en daar van aandeelenpaketten, die in vreemde handen zijn overgegaan; van Duitsche autofabrie- ken, die eigenlijk geheel in buitenlandsche han den zijn; maar het naadje van de kous krijgt massa toch niet te zien. De fabrikanten zelf, die in de eerste plaats geld verdienen willen en de arbeiders, die werk vragen, trekken zich natuurlijk weinig van deze „Ueberfremdung" aan. Ja, men ziet zelfs ongaarne, dat er over gesproken en geschreven wordt, omdat daarin ten slotte geen reclame gelegen is. Maar de politieke kringen hebben er zich toch al mee bezig ge houden, zonder natuurlijk veel te kunnen ver- anderen. Wie kapitalen heeft, kan meer door- zetten dan wie alleen maar idealen in de fir- ma brengen kan. Ter beoordeeling van de beteekenis van de auto-industrie in Duitschland enkele cijfers: Over het jaar 1927 (intusschen zijn deze getallen voor '28, voor zoover zich dit heden laat overzien, alweer belangrijk toegeno- men!) werd geproduceerd en gerepareerd voor een gezamenlijke waarde van 9C7.626.000 mark; er werden 125.000 auto's en 84.000 motorrijwielen gebouwd en afge- leverd. Ruim 88.000 personen werkten ver leden jaar in deze tak van industrie. Aan loonen en traktementen werd 195,880,000 -nark uitgegeven. Op 1 Juli 1928 wareri in Duitschland 933,312 auto's in het verkeer, wat 29 pet. meer is dan in 1927. Maar ook deze verge- lijking is nog cn'uist. De toename is in wer kelijkheid veel grooter. Het buitenland had aan Duitsche afnemers op 1 Juli '28 geleverc 11 pet. der motorfietsen, 19.8 pet. der perso- nenauto's, 18.4 pet. der lastauto's en 23 7 pet. der sleepwagens (zoogenaamde ijzeren paarden). Belangwekkend is voorts na te gaan, hoe het verbruik per aantal inwoners van het Duitsche Rijk toenam. In 1907 een auto op 2300 inwoners, in 1910 op 1400, in 1913 op 850, in 1914 op 710. in 1921 op 500, in 1922 op 380, 1923 350, 1924 220, 1925: 150, 1926: 110, 1927 90 en 1928 reeds 68, welk laatste cijfer intusschen weer belangrijk lager geworden is. Amerikaansche toestanden heeft men nog wel niet bereikt, maar het is toch duidelijk genoeg te overzien, dat op den duur Duitsch land een der meest vooraanstaande landen op verkeersgebied zal worden. Wie de laatste jaren, vooral het laatste jaar, de toename van het aetoverkeer in Ber lijn alleen gadegeslagen heeft, en de haast wanhopige pogingen van de stad, om straten en pleinen zoo om te bouwen, dat geen op- stoppingen ontstaan die begrijpt, voor welke problemen de menschen hier gesteld zijn. Intuschen is de auto in Duitschland toch nog altijd te duur om gemeengoed te worden. De middenstand is verarmd en blijft ver- armd. De nieuwe rijken schaffen zich natuur lijk alien auto's aan, maar dan ook de aller- duurste, en in geen land ter wereld zijn op het oogenblik zooveel luxe-auto's te zien als in de groote Duitsche steden. Berlijn na tuurlijk in de eerste plaats. De geweldige afstanden in deze stad, die de grootste oppervlakte beslaat van alls me- tropolen, zou de menschen er stellig toe brengen, kleine auto's te koopen, indien de prijzen niet zoo hoog waren, de belasting zoo drukkend en de garagekosten zoo onbetaal- baar voor kleine beurzen. De goedkoope auto's, die op deze tentoon stelling te zien waren, kesten altijd nog tus- schen 2200 en 2800 mark, en ofschoon ze er tegenwoordig veel beter uitzien dan in vorige jaren, weet dc kooper toch, dat hij op zulke wagentjes niet al te lang staat kan maken. E>e Duitscher koopt ook niet gaarne goed koope wagens. Hier onderscheidt hij zich duidelijk van den veel practischer en nuchter- der denkenden Amerikaan. Voor den Duit scher is de auto altijd nog een soort prestige- kwestie. Zijn „crediet", meent hij, is er eenigszins mee gemoeid. Hij schaar.it zich te- genover zijn kennissen, met een al te goed- koopen wi.gen voor te komen rijden, in plaats van zich alleeen af te vragen, of hij met zoo'n goedkoop wagentje zijn werk beter en productiever kan afaoen. Dit wetend, en ook al, omdat er ten slotte toch geld moet binnenkomen, zijn de fabrieken er in den laatsten tijd vrijwei zonder uitzondering toe overgegaan om afbetaling toe te staan. Men stort op een wagen, die 2500 mark moet kos ten, 500 tot 700 mark ineens en betaalt dan verder met 200 tot 300 mark per muand af. Meer dan 90 pet. der in Duitschland loopen- de wagens zijn op deze wijze in het bezit van dc eigenaars gekomen. Maar natuurlijk brengt deze methode ook heel wat bedrog met zich en is 't aantal processen over niet- betaalae auto's eenvoudig niet meer te over zien. Maar al heeft men dan zijn wagen op af betaling, daarmee zijn de kosten natuurlijk- nog niet afgeloopen. In Berlijn heerscht een groot gebrek aan garages en vele architec- ten, die in alle deelen der stad huizen bou wen, zijn er dan ook toe overgegaan, in de binnenplaatsen tusschen de huizenblokken ondergrondsche garages aan te leggen. De bewoners van het blok hrbben de voorkeur bij het huren, daarna komen buitenstaanders aan de beurt. Maar ook hier worden prijzen tot 100 mark per box en per maand ver- langd. Rekent men de hooge belasting, het enderhoud en het verbruik aan benzine en olie er bij, dan komt men al heel gauw op 250 tot 300 mark zelfs voor kleine wagens. Dat zijn sommen, die de gemiddelde burger ook in de naaste toekomst nooit zal kunnen dragen En daarom is ook niet te verwachten, dat in Duitschland voorloopig het autover- keer Amerikaansche afmetingen zal aanne- men. Zoo is dan ook de noodzakeiijkheid te ver- klaren om het buitenlandsch kapitaal op zoo onrustbarende wijze in de Duitsche productie te betrekken. Pogingen van Duitsche zijde, om tot een nationale trustvorming te komen, worden blijkbaar door de al te vele reeds afgesloten overeenkomsten met het buitenland voorloo pig verijdeld. Maar ziet men van al deze dingen af en beoordeelt men de Duitsche wagens uitslui tend van technisch oogpunt (en hier word ik haast Verleid, toch even in bijzonderheden af te dalen!) dan moet men als leek toch wel opmerken, dat hier keurig werk geleverd wordt. Duitschland beschikt bovendien ook on dit gebied over uitvinders, die op den duur de buitenlandsche concurrentie toch harde noten te kraken zouden kunnen geven! De halfautomatische konpeling biivoorbeeld. het snufje van deze tentoonstelling, is een Duit sche uitvinding, die stellig internationaal op gang zal maken. en die weer heel wat nieu we Hanten voor het autoverkeer trpkken zal. Denken we eens even aan wat de Duitschers den laatsten tijd on technisch gebied gepres- teerd hebben: Oeeaanvlucht van Europa naar Amerika oer vlieetuig, heen- en terug reis van den tweedn,i Zepoelin, de groote luchtvaarttentoonstelling, en nu weer deze autoshow. En dan te bedenken, dat deze menschen nog steeds onder bijna bovenmen- schciiike lasten gebukt gaan! Het is zoo nu en dan wel eens noodig, daarover de gedachten te laten gaan en resnect voor onzc buren op te wekken. Misschien prikkelt dat ook ons, op een wee voort fp gaan. dien ^'ij zeker niet minder eervol inges'agen zijn. Men hoort hier in Duitsch'and helaas niefs van onze viif vlieg- tuigen. die zoo nuchfertjes naar Indie gpvlo- gen zijn. Wii nlegen in stilfe te werken. Maar wii onderschatten daarom niet, wat Duitsch land bereikt. Al is de wijze waarop men hier vaak voor zichzelf reclame maakt, ook niet bij voorkeur onze methode. ROLAND. werd ingevoerd (1921), steeg dit bedrag tot 61 miliioen gulden. Sedert trad een daling van deze opbrengst in, die voortdurend aan- houdt. Van 61 miliioen gulden in het laat- genoemde jaar daalde ze tot 46 miliioen in 1927, terwijl de acht eerste maanden van dit jaar weder een daling van pl.m. 1 miliioen gulden aanwijzen tegen de opbrengst over dat tijdvak van 1927. We zien dus dit merk- waardige verschijnsel: een sterke verminde- ring van de totale opbrengst tegen een ver- dubbeling van het heffingspercentage. Men zou dit toe kunnen schrijven aan een sterke uitbreiding der geheelonthouders- en matig- heidsbeweging of aan een vermindering van weelde, aangezien ook toilet- en reukwater onder dezen accijns valt. Het zijn echter niet deze factoren geweest, welke geleid hebben tot dezen achteruitgang van de totale op brengst. W-el heeft de vervanging van gedis- tilleerde dranken door niet- of zwak-alcohol- houdende dranken eenigen invloed gehad, doch vaststaat, dat de smokkelarij als de hoofdoorzaak van den achteruitgang is te beschouwen. Zij heeft, volgens den minister, zulk een omvang aangenomen, dat zij als een groot kwaad moet worden beschouwd en als een oorzaak van demoralisatie voor breede kringen der bevolking. Door den bona-fide-handel en de industrie is over deze zaak meermalen in adressen geklaagd. Eerst zijn pogingen aangewend om den smokkel- handel met meer energie te bestrijden, doch het resultaat was niet groot. Uit de feiten is duiaeiijk gebleken, dat de verhooging van den accijns de grers van het nuttig effect heeft overschreden. Als vaststaande kan wor den aangenomen, dat bij ongewijzigde hand- having van den ouden accijns de opbrengst zeker niet lager, eerder hooger zou zijn ge weest. Reeds eerder hrd d-e minister willen komen met het voorstel, dat hij nu doet, om n.l. de accijns op het gedistilleerd te v-erlagen, maar hij is daarvan teruggehouden door de over- weging, dat een v-erlaging van den accijns -een toeneming van het drankmisbruik tenge- volge zou kunnen hebben. Tenslotte werd een commie-sie ingesteld, die moest onder- zoeken of verlaging van d-en accijns op ge distilleerd uit een oogpunt van drankbestrij- ding moest worden ontraden en zoo neen, hoever dan in dezen moest worden gegaan. Van dit onderzoek is het wetsontwerp de vrucht, dat thans bij de Tweede Kamer is ingediend en verlaging van den accijns op het gedistilleerd met veertig percent wii. De minister toch nam met de commissie aan, dat bij een verlaging van 40 percent de winstmarge zoodanig zal verminderen, dat een r-edelijke kans bestaat, dat de risico van het smokkelen tot de te behalen winst te groot zal worden. Niet alleen op het gedistilleerd rusten echter deze accijns en de opcenten, ook op hout- geest van binnenlandsche herkomst, welke lasten evenals het invoerrecht op houtgeest, ten doel hebben te voorkomen, dat methyl- alcohol ter vervanging van gedistilleerd zou worden gebruikt. Als gevolg daarvan zal deze nu ook deelen in de voorgestelde ver laging. Ook de toilet- en de reukwaters zul- len van de verlaging genieten. Toen de ac cijns in 1921 werd verdubbeld, werd deze verhooging niet gehev-en, wanneer de z.g.n. denatureering werd toegepast. Daartegen hadden tal van fabrikanten bezwaar. Ze be- taalden nog liever den vollen accijns. Nu zullen zoowel voor de gedenatureerde als voor de niet-gedenatureerde toilet- en reuk waters dezelfde bedragen betaald moeten worden, zoodat ook de concurrentie in dezen uit de wereld is. Nu zal de verlaging van den accijns na tuurlijk zijn invloed doen gelden op den handel in gedistilleerd. Wie weet, dat hij binnenkort tegen een verlaagden prijs zal kunnen koopen, stelt den aankoop zooveel mogelijk uit. Daardoor zouden de hande- laren, die voorraden hebben, in geen geringe mate gedupeerd worden. Billijkheidshalve moet dit bezwaar ondervangen worden Dit zou kunnen geschieden door een langen ter- mijn te leggen tusschen de totstandkoming en de uitvoering van de wet, maar ook door een teruggaaf van den accijns, die reeds be taald werd voor nog niet verbruikt gedistil leerd. lets in dien trant geschiedde destijds, maar dan in gewijzigden vorm, ook bij de in- voering der verhooging door middel van na- vordering. De memorie van toelichting geeft aan de wijze, waarop de minister zich de controle van den fiscus ter bepaling van het bedrag der teruggave voorstelt. Voor groote voorraden zal de mogelijkheid worden on- derzocht om een en ander ter plaatse, waar deze opgeslagen zijn, te doen plaats vinden. Kleiner-e voorraden moeten worden opge- zonden naar de publieke en algemeene entre pots en naar lokalen, die daartoe ten getale van een of meer in iedere provincie zullen worden aangewezen. Verder zal een percent van het bedrag der teruggave voor de kos ten van onderzoek word-en gekort. Hit on*e Sfaalsmarhine. Verlaging van den Accijns op Gedistilleerd. Den zesden Januari van h-et jaar 1921 trad een wet in werking, die een verdubbeling bracht van den accijns op gedistilleerd, welke daardoor kwam op 300 per H.L. van vijf- tig percent sterkte, terwijl bij dit bedrag nog gevoegd mo-esten worden de tien opcenten, die volgens de Leeningwet op dien accijns werden geheven In het jaar, dat deze wet tot stand kwam (1920), bedroeg de opbrengst van dezen accijns bijna twee en vijftig en een half miliioen gulden. In het jaar, dat deze wet „Fotovreugd voor iedere en", uitg. N. V. Focus te Bloemendaal. Het Dec.-nummer opent met den uitslag van den maandelijkschen wedstrijd, waarbij de zes prijswinnende kiekjes werden afge- drukt. Aardige foto's, die bewijzen dat ook zeer eenvoudige onderwerpen mc:i kunnen zijn. „Kiekendief" schrijft een enthousi- ast artikeltje over het genot van het bezit van „den stommen metgezel", het kiektoestel. Om in de Sinterklaasstemming te blijven, zond F. Geels te Bussum een aardige foto. De rubriek „Wat hapert er aan" geeft naast veel waardeering voor het ingezonden werk verschillende goede wenken. Overigens zullen van <Te argedrukte zeven plaafjes ze ker de meeste amateurs denken: ik wou dat ik ze zoo geregeld maakte. De belich- tingstabel voor de maand December en de „winterwenken" zijn goede bakens yoor den amateur die ook thans wii fotografeeTen. Verder nog, behalve het feuilleton, een paar korte verhaaltjes met waarschuwingen, voorts een gedichtje en de vragenbus. door Dr. 1GNAZ SEIPEL, Bondskanselier van Gostenrijk. T Het tienjarig jubileum is lets -anders dan de jaarlijks terugkeerend-e gedenkdag van de uitroeping der republiek. Deze gedenkdag heeft ons m-eer aan het verdwijnen van het oude, dan aan het opkomen van het nieuwe 1 erinn-erd. Voor velen beteekent de onder- gang van het oude en bevrijding van een staatsvorm, welke, zoo al niet een drukken- de, met hun natuur in strijd zijnde last, dan toch een verouderd systeem scheen. Maari, voor velen anderen was en is het oude iets», waarvan zij de vernietiging in diepe smart gedenken. En daartoe behooren niet in hoofdzaak zij, die door de revolutie hunne bevoorrechte positi-e zijn kwijt geraakt of wier bezittingen acht-eruit zijn gegaan. Daar toe behooren ook zuivere idealisten; men schen, die de uitgestrektheid van het groote oude Rijk iefhadden en die maar amp-er kun nen ademen in de benauwenis van den klei- nen staat, waartoe zij nu behooren; men schen, die aan een bijzondere zending van het oude Oostenrijk en zijn keizer geloofden, gelegen als dat was in het hart van Europa en tegenover den Oostelijken nabuur; men schen, die de geschiedenis kennen en zich door het Oostenrijk, dat in 1866 buiten den Duitschen bond werd gesloten, en het an dere Oostenrijk, dat in 1806 afgezonderd was uit het roomsche Rijk van Duitsche nationa- liteit, met dit bovenaardsche, met een aureool omgeven, Rijk het Rijk als zoodanig meer verbonden gevoelen dan ooit. Voor deze alien was d-e Oostenrijksche staatsfeest- dag geen vreugd-edag en vooral niet, omdat hij niet heeft gebracht de overgang tot eene andere, groote maatschappij van gelijke of hoogere waarde. Wij alien voelen ons in deze dagen anders, ook zij die in de afgeloopen jaren weinig vreugde beleefden. Tien jaren lang bestaat nu het nieuwe Oostenrijk, tien jar-en heeft het volk het b-eschermend huis, dat zich heeft gebouwd, boven zich, het veilig huis van een eigen staat, waarom het door velen der verspreide broederen benijd wordt; een ge- bouw, dat weliswaar nog niet geheel storm- en regen-dicht is, dat den vernietigenden en invretenden regen der maatschappelijke zor- gen en den soms tot storm aanzwellenden wind van d-en sociaien strijd door laat. welke, uit den nood geboren, zijn bestaan bedrei- gen. Maar toch, het is een gebouw onder welks dak wij niettegenstaande alles leven. Aan die tien jaren, die sedert de revolutie zijn voorbijgegaan, willen wij in dezedagen denken, niet aan de revolutie zelf. Zijn het jaren geweest van smartelijk leven, zoo wa ren het toch jaren van leven en daarom een gesehenk van God. Wij leven in een republiek. Ja, het ge schiedde in hooge wiisheid dat de ouden den staat, den waren staat, respublica (algemeen beiang) noemden. D.w.z. de staat kan uiter- aard ni-et zijn een res privata (privaat be iang), evenmin van een enk-eling, een familie, een stand of een klasse, waarnaast in den zelfden staat andere menschen, andere fami- lien, andere standen, andere klassen bestaan. In een staat kunnen de krachten en de be- voegdheden verschillend verdeeld zijn. de regeering en het b-estuur volgens verschil lende principes ingesteld; maar nooit kan een deel van den staat, met verloochening van het recht der gemeenschap, zeggen: „Mij alleen, ons alleen behoort de staat", zonder tegelijkertijd het begrip „staat" te verlooche- nen. Waar en wanneer in de geschiedenis de res publica als res privata is behandeld, was het een verkrachting d-er waarheid, was het een fout als het uit onkunde, een leugen als het welbewust geschiedde. led-er, die ooit een eerste plaats in den staat heeft bekleed1, deed dat slechts dan goed, wanneer hij niet vergat, dat hij beheerder was van een bezit, waarvan hemzelf slechts een gedeelte en wel een, van het eigendom der andere geledin- gen van den staat onafscheidelijk deeL, toe- komt. Niet geringer is de dwaling en de zonde, die zulke staatsburgers begaan, die zich in- nerlijk en uiterlijk van den staat vervreem- den, die zich met den staat en de zorg voor den staat niet bemoeien, maar het anderen overlaten, hetzij omdat zij de waarde en de waardigheid van het leven in den staat niet begrijpen, hetzij omdat zij te lui en te zelf- zuchtig ziin om voor den staat op te komen, hetzij omdat de staat de eigen staat hun om de een of andere oorzaak niet bevalt. H-et domst en het verachtelijkst ware een der- gelijke houding, wanneer het lieden gelden zou, die hun staat met nadruk en op bij zondere wijze een republiek noemen, welis waar slechts in negatieven zin, daarbij an dere staatsvormen uitsluitend. Wij gaan het tweede tiental jaren van onzen staat in, Uit de geschiedenis, neen, niet uit de geschiedenis, maar uit wat wij zelf be- leefd hebben weten wij, dat staten nie; eeuwiglijk standhouden; dat zij zich wijzi- gen; dat zij door innerlijke en uiterlijke oor- zaken verdwijnen en door nieuwe staatsvor men vervangen kunnen worden. Wij kunnen dat niet voorkomen, maar met alle kracht kunnen wij het daarheen sturen, dat wij den staat waarin wij nu leven, zoolang in stand houden als wij hem noodig hebben, zoolang als hij plichten te vervullen heeft voor ons volk en d-e volken-gemeenschap. Maar hou den wij dan onzen staat in 's hemels naam in stand als een echte „res publica". Laat geen groep voor zich alleen dezen staat voor zich opeischen. Laten wij steeds als wij zeg gen „onze staat" daaraan denken, dat wij slechts een deel zijn, de staat echter een ge heel, dat ons alien toebehoort. Laten wij het ons waardig maken dat de staat, onze staat is, doordat wij er aan denken als d-e onze, er voor zorgen en moet b** zijn: ons offer brengec. - -v - Bjj apothckcrt en (Jrcpijicn jj JW bereid van maakt Uw dessert compleet. Prijs per pakje 15 cents. HOOGE DER A 13 - GRONINGEN

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 7