DAOBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Een brandweer-jnbileum Honaerd aertigste Jaargang Uit het Parleanent No. 303 Dii nnmmer besiaai nit 3 blades. 1928 1 Deze Conrant wordt ELKCN AVOND, behalve Zon- en Feesfdagennifgegeven. Abonnementsprijs bij vooruitbetaiing per 3 raaanden voor Alkmaar /2.—franco door bet geheele Rljb /2.50. Afzonderlijke en bewijsnummers 5 cents. PRIJS DER OEWONE ADVERTENTIENi Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsrnimfe. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkery vjh HERAla. COSTER ZOON* Voordam C9. JJuecteur: C. KRAK. ZATERDAG Telef.nr. Administratie 3. Telefoonnr. Redacfie 33. Postgiro 37060. Hoofdredacteuri Tj. N. AOEMA. In den goeden ouden tijd is de brand- weer geboren, een organisatie van vrij willigers, van mannen, die er een eer in stellen tot een keurcorps te behooren, dat te alien tijde bereid is ten bate van het algemeen zijn moeilijk en gevaarlijk werk te verrichten, die op het eerste noodsein naar brandende huizen of fa- brieken Snellen om er in rook en roet op muren en daken te klimmen om het allesvernielende vuur zijn prooi te ont- rukken. Er wordt menigmaal een woord van hulde aan onze zeehelden gewijd, aan de mannen, die in stormnachten hun le- ven wagen om dat van anderen te red den. En al is het werk van den brandweer- man over het algemeen niet zoo gevaar lijk, omdat hij zich niet zoo dicht bij het vuur waagt, dat zijn leven bedreigd wordt, toch is het duidelijk, dal zijn ar- beid bijzonder riskant is. De klimmende brandweerman, die zich op hooge muren en in smalle dak- gooten met zijn bijl een weg baant naar brandbare voorraden of naar vertrek- ken waar soms een menschenleven be dreigd wordt, is een symbool van kracht en durf en over zijn werk kan niet an- ders dan met waardeering worden ge- sproken. En nu is het zeker opmerkelijk, dat er voor het gevaarlijkste werk, dat te land of ter zee verricht wordt, niets betaald wordt omdat zoowel de bemanning der reddingsbooten als die der meeste brandweercorpsen uit vrijwilligers be- Btaat. De Alkmaarsche brandweer is natuur- lijk een instelling van zeer ouden datum en er zijn heel wat ingezetenen geweest, die er in verloop van tijd een zilveren of gouden jubi.eum bij gevierd hebben. Nog maar weinige jaren geleden heb ben wij een artikel gewijd aan een der populairste corpscommandanten, den heer G. W. van der Veen, die toen zijn veertigjarig jubileum vierde. En voor hem hebben vele anderen dat gevierd, want toen door het te werk stellen van motorspuiten de corpsen belangrijk verkleind moesten worden, stond men voor den plicht velen een on- gevraagd eervol ontslag te verleenen, die reeds 35 en 40 jaren hun beste krach- ten aan dit vrijwilligers werk hadden gegeven. V6or het jaar 1877 waren er hier niets dan een paar oude spuitjes en wie schutter in actieven dienst geweest was, schutterde later zoo'n bcetje bij de brandweer, als pomper aan den water- kant om het gracht- of slootwater in een bak te pompen of als perser om het water in de slangen te drijven. Maar al gauw kwamen er twee spuit jes. die tegelijkertijd pompen en persen konden en in 1879 bood de gymnastiek- vereeniging „Kracht en Vlugheid" zich vrijwillig aan om dat „moderne" mate- riaal te bedienen. Weldra vormden de brandweerman- nen een apart corps, dat naar de moe- der-vereeniging „Kracht en Vlugheid genoemd werd en toen le waterleiding haar intrede deed, kocht dit corps een licht wagentje, dat door "en toenmali- gen commandant van slangen en een standpijp voorzien werd. In 1914 deed de eerste motorspuit haar joueuse entrde en toen deze later door nog twee andere gevolgd werd, wa ren er verschillende corpsen, die elk een spuit te bedienen kregen. In 1921 kocht „Kracht en Vlugheid" Uit eigen middelen een vierdehandsch autotje, dat, nadat iedereen er aan ge- timmerd en geprutst had, niet alleen iti staat was te rijden, maar dat zelfs een motorspuit kon trekken. Het bracht de corpsleden met het direct benoodigde materiaai vlug naar den brand en keerde dan terug om een of meer spuiten te halen. Al dat materiaai en tegenwoordig ook de auto is gestald in de hoofd- waclit van onze brandweer op de Laat. Daar bevinden zich thans de drie mo torspuiten, de mechanische ladder, wel- ke tot een hoogte van 14 meter kan wor den uitgeschoven, verschillende slan- genwagens en ailerlei kleine' materiaai, dat allemaal nauwkeurig onderhouden wordt, zoodat het te alien tijde direct in gebruik kan worden genomen. Telde de brandweer in 1918 nog niet Blinder dan 290 manschappen, de in ge- 22 DECEMBER bruikneming van motorspuiten maakte een reorganisatie noodzakelijk en de tegenwoordige commandant, de heer Frayman, voerde deze uit, waardoor het personeel op 90 man teruggebracht kon worden. Thans vindt men nog de corpsen „Krachi en Vlugheid", „Kwiek", „Bur- gerplicht" ook e n der oudf.te het „Laddercorps" en het corps „Een- dracht", welk la&tste hoofdzakelijk voor brandbestrijding bij den Omval en de Schermer dienst doet. Alle corpsen hebben eigen kieuren, kenbaar aan strepen op de mouwen der manschappen, en bestaan uit vrijwilli gers. Slechts het „Laddercorps" krii<rt een kleine vergoeding voor wachtdiensten en verder geeft de gemeente een kleino eratificatie w .aruit het ^ersoneel een jaarlijkschen feestavond kan bekosti- gen. Het is verblijdend den goeden geest te constateeren, die mannen van uiteen- loopenden stand en richting in deze corpsen broederlijk samen doet werken. De brandweer is ~en organisatie, wel- kj voldoening in eigen werk vindt. Voor een va-ature in hare geleden zijn altijd t:van liefhebbers, doch maar weini- gen zijn uitverkoren in den vuurbestrij- donde broederschap te worden opgeno- men. Elk corps dient bij een vacature zelf een voordracht van twee personen in, waaruit door B. en W. bij welk college ook het ontslagrecht berust een keu- ze gedaan wordt. Op den feestavond, die_ eenmaal per jaar gehouden wordt, komt het dage- lijksch bestuur waarin ook alle corp sen een vertegenwoordiger hebben met alle manschappen samen en dan vieri het brandweergilde feest, dan klinkt het lied, dan worden de glazen hoog geheven en gevoelen ahe corpsle den meer dan ooit hun saamhoorig- heid als gelijk gerechtigde leden van dezelfde onmisbare organisatie. Een handgreep op het politiebureau is voldoende om deze organisatie in act.ie te brengen. Elken Dinsdagmorgen hooren de 14 brand- en onderbrandmeesters hun te- lefoonbellen rinkelen en hebben zij of hun huisgenooten op deze controle- proef te antwoorden, dat het alarmsein naar behooren is ontvangen. En de brandweerman, die het met een eenvou- dige electrische schel moet doen, moet dadelijk waarschuwen als deze zich bij de wekelijksche controle niet heeft la- ten hooren. Luidt die schel op een ander tijdstip, dan is het noodsein gegeven en weet ieder wat hem te doen staat. Dan is vlugheid een allereerste eisch. want dan is meestal gebleken, dat er een brand is van zoo grooten omvang. dat de politieman, die er met zijn bluschapparaat op uitgetrokken is, er machteloos tegenover staat. De commandant en de brandmeesters begeven zich dadelijk naar het bedreig- de punt, de manschappen en de adjunct brandmeesters Snellen naar de hoofd- wacht en brengen zooveel materiaai ter plaatse als voor den omvang van den brand ^odzakelijk wordt geoor- deeld. De motoi liten, welke binnen den tijd van een minuu kunnen werken. werpen elke volgende minuut 500 Liter water in het vuur, zoodat seker gecon- stateerd kan worden, dat men hier in staat is elken brand in zijn voortgang te scuiten. Het blijft slechts te betreuren, dat Alkmaar nog geen automobielspuit heeft, die niet meer dan 5000 be- hoeft te kosten. Het zwakke punt in de vuurbestrij- ding is namelijk de tijd welke verloren gaat eer het materiaai ter plaatse ge- -brachl is. De motorspuiten moeten door paarden getrokken worden, maar vdor men die van een stalhouderij gehaald en aange- spannen heeft en voor die dieren dan het gevaarte naar het terrein van den brand gesjokt hebben, gaat heel wat kostbare tijd verloren Nu doet de auto der manschappen wel dienst als tractor, maar voor dit vlugge vervoer zijn de spuiten weer niet geschikt, zoodat het zeker geen luxe zou zijn als de gemeente eindelijk eens een moderne automobielspuit kocht. Wanneer deze eenmaal vlug ter plaat se is, kunnen de motorspuiten des- noods getroken door brandweermannen wel iets later arriveeren. Goed materiaai heeft Alkmaar zeker, maar snel verplaatsbaar materiaai ont- breekt hier en nu de gemeente zich ge- leidelijk uitbreidt, is het zeker wensche- lijk hierop nog eens nadrukkelijk de aandacht te vestigen. De corpsauto, die oorspronkelijk in het Waaggebouw gestald werd, is al weer verkocht en nu heeft men een an dere, die evenwel op een tocht naar den Westdijk, waar onlangs een boerderij in brand stond, zooveel geleden heeft, dat de wagen in desolaten toestand verkeert. Men kan van deze vrijwilligers, waar- van velen allesbehalve bemiddeld zijn, niet verlangen, dat zij ten behoeve der gemeente een Rolls Royce van 50 P.K. zullen aanschaffen en het is volkomen begrijpelijk, dat de auto's welke uit eigen zak betaald worden niet opgewas- sen zijn tegen het werk, dat daarvan in spoedgevallen geeischt wordt. Het doel van dit artikel is niet alleen nog eens op de beteekenis van onze brandweer te wijzen, maar tevens een jubileum van haar chef aan te kondi gen, waarvoor men bezig is een groot feest te organiseeren. Op 14 Januari a.s. zal het namelijk 25 jaar geleden zijn, dat de heer S. Frayman, de tegenwoordige comman dant, in de gelederen dezer vrijwilli gers is opgenomen. Op 14 Januari 1904 werd hij aange steld tot onderbrandmeester, op 27 April 1910 tot brandmeester en op 1 Januari 1918 tot president-brandmeester. Hij voerde de reorgeanisatie uit, wel ke door ziin voorgangers voorbereid was en toen deze in 1920 tot stand was gekomen, werd de heer Frayman in een nieuw geschaperi functie, tot comman dant van de brandweer benoemd. Alle vuurbestrijders, hoog en laag, dat wil in dit geval niet alleen zeggen de menschen die op het dak en die bij de spuit werken, maar mannen van alle corpsrangen, willen deze gelegen- heid aangrijpen om den algemeen ge- waardeerden chef hun hulde te betui- gen. Zij hebben een feestprogramma in elkaar gezet en er is o.a. een uitnoodi- ging gezonden aan den voorzitter der Kon. Nederl. Brandweervereeniging, mr. Dijckmeester, burgemeester van Zutfen, om op dezen dag, ter compli- menteering van den jubilaris aanwezig te willen zijn. 's Morgens om 11 uur begint het feest al - wanneer althans het Stedelijk Mu- ziekcorps zijn medewerking wil verlee nen want dan zal den jubilaris aan zijn woning een serenade gebracht worden. Van 2 tot 4 uur is er dan receptie in de dancing van de Harmonie, waar ook B. en W. wel aanwezig zullen zijn en bij welke gelegenheid onder meer dat we nog niet verklappen mogen door een van de oudste brandmeesters, na- mens de brandweer een huldeblijk wordt aangeboden. Van vijf tot half zeven wordt een op- tocht met fakkellicht gehouden onder musicale begeleiding van Sint Louis. Dan zal „De Brandweer vroeger en nu" den volke vertoond worden. Haarlem geeft voor die gelegenheid nog een spuit van 200 of 300 jaar gele den met wat leeren emmertjes in bruik- leen en de bedienende manschappen zullen zich in de daarbij behoorende uniform sieken. Daarachter zal de brandweer getoond worden zooals ze nu is, wa+ eigenlijk ook nog een demonstratie van gebrek- kig materiaai is, omdat de motorspuiten nog maar door ddn (levende) paarden- kracht voortbew.ogen zullen worden. Vanaf zeven uur worden de gasten in ,,'t Gulden Vlies" ontvangen, waar, als ook de genoodigde autoriteiten aanwe zig zijn, om acht uur de jubilaris met zijn familie zal verschijnen. Daar deze feestavond tevens de avond van potverteren is en de corpsen zich in den loop van het jaar bij verschillen de branden zoo verdienstelijk gemaakt hebben, dat enkele verzekeringsmaat- schappijen hun een premie toezonden, belooft het een schiUerend feest te zul len worden. De manschappen zijn bezig een revue in te studeeren waarin verschillende ware gebeurtenissen vertoond zullen worden, zoodat den toeschouwers de onthulling van veie corpsgeheimen te wachten staat. Er is in den loop der jaren toevallig wel eens brand uitgebroken op een tijd stip, dat alle corpsleden in fuifstemming bijeen waren. Maar nimmer heeft dat eenigen in- vloed op een actief optreden gehad, want deze mannen kunnen midden in een revue, zelfs midden in een couplet van een feestlied wegsnellen om hun plicht te doen. Laten wij hopen, dat zij ditmaal niet gestoo.rd zullen worden en dat de Alk maarsche brandweer zich dus ten voile aan het feest van haar commandant zal kunnen wijden. De doeltreffende organisatie en de goede geest, welke alien naijver tus- schen de corpsen uitsluit, zijn voorna- melijk te danken aan den heer Fray man en het is volkomep begrijpelijk, dat men zijn jubileumsfeest tot een al- gemeene huldebetuiging wil maken. DEN HAAG, 21 December 1928. Toen vannacht om een uur de Tweede Kamer naar huis ging, had zij de behande- ling van de Begrooting van Fefensie achter den rug en was zij met de Indische Begroo ting zoover opgeschoten, dat heden de replie- ken kunnen volgen, waarop de behandeling der afzonderlijke hoofdstukken wel niet te veel tijd in bes ag zal nemen. Bij de behandeling van de artikelen der Defensie-begrooting heeft de Kamer onder meer vrij lang stilgestaan bij de zoogenaam- de mobilisatieslachtoffers. Vele sprekers tra- den voor hen in Let krijt en de heer K. ter Laan, (S. D. A. P.), hun trouwe vriend, kwam zelfs met een mode, waarbij een com- missie van advies en een van beroep voor de beslissingen omtrent ondersteuning uit de staatskas werden gevraasd. De minister van Oorlog wees dei commissies af, doch verklaarde, zich bereid om een kleine com- missie te benoemen, die zal nagaan, welke wijziging de wet van 1927 betreffende de steun aan de mobilisatieslachtoffers moet ondergaan. Daar had de heer K. ter Laan ook vrede med.. Nog een personenkwestie heeft de Kamer bezig gehouden. De heer De Visser (Comm.) bracht de belangen der contractarbeiders bzij de militaire inric'htingen ter sprake Hij wilde verbetering in hun posite en stelde, gelijk gewoonlijk, een mote op. Maar in be- hande'ing kwam zij niet c'oordat geen lid in de Kamer haar wilde ondersteunen. Veel be- langrijks is er overigens niet besproken, zoo dat we het wel hierbij laten kunnen. Alleen verdient vermelding, dat er over de Begroo ting nog moet gestemd worden, de anti-mili- taristen stonden daarop en dus zal de aan- neming er van hedenmiddag geschieden. Het was intusschen ha'f twaalf geworden, toen de Minister van Kolonien aan het woord kwam, in de eerste plaats om het be- leid van den Gouverneur-Generaal te verde- digen. Wat deze gezegd heeft over de toe- komstige verhouding van .-e Ko'onien tot het moeder'and, was vo'komen in de haak: een maal zal er een ti'd komen, hopen we, dat de verhc'ding van Indie tot Nederland niet zal verschillen van de positie van een Neder- landsche provincie tot het staatsbestuur. Over het werk van den Volksraad sprak de Minister met groote voldoening. De aanwij- zing van vrouwcn voor het lidmaatschap van dat rolVge wenschte de Minister liefst aan den G. G. over te laten. Dezen zou hij tevens vele in de Kamer tot uiting gekomen wen- schen overbrengen. Aan een we kplan in zake d-" welvaartspolitiek wilde de Minister niet denken. Wat d° financien betreft, sHiaarde de Mi nister z'rh bij bet optimisme van den heer Toekes. De nood-'akeli'khfirl van inkrimpiug van s^aatsbemoeiiT.ge in Indie beaamde hii niet. En van verzwaren van lasten is geen corake. De motie van den her Arts in zake de missie betreurde de spr. Aannrming zou onrzaaic van onrust kunnef zim In ieden ge- va1 hehoefde de vnorstel'er niet te denken, dat de regeerintr bereid zcu ziin om aan de mo^e na aa^nen-ing ggyo g te geven. Na de rede ministers is de vergadering tot hedm verdaagd. Een zware dag heeft de Tweede Kamer heden achter den rug! Ze begon reeds om elf uur met hare werkzaamheden en wiidde een paar uur aan het ontwerp tot wijziging van de Onderwiiswet. In hoofdzaak bedoelt dit het herstel van de leerlinvenschaal van 1923, welke anders eerst in 1930 zou zijn hersteld, het verdwiinen van het instituut der assis- tenten en de handhavincr van de beperkende bena'ingen voor de stichting van bijzondere schc'en, welke anders einde dezes iaars zou- den ziin vervaMen. Na een tamelijk langduri- ge beraadelacnnff heeR de Kamer het ont werp ongewiizigd wdgekeurd, waarbij al leen de heer Van Wiinbergen aanteekening verzocht, dat hij geacht werd1 tegengestemd te hebben. Na een rustpoos van een half uur heeft de Kamer zich daarop aan het stemraen gezet. Eerst werd de Defensie-begrooting goedge- keurd met 55 tegen 28 stemmen. Tegen stem- den de Vrijzinnig-democraten, de Sociaal- democraten, alsmede de heeren Arts (R.K. Volksp.) en De Visser (Comm.) Toen kwamen aan de orde de moties, welke in den loop der algemeene beraadslagingen over de Indische Begrooting waren inge- diend. Na eenig geharrewar over den voor- rang, kwam het eerst in stemming de motie- Cramer in zake de verleening van amnestie. Deze werd verworpen met 61 tegen 21 stem- men. Vo6r de Soc Dem. en de heer De Vis ser. Ook de overige moties van den heer Cramer werden verworpen met genoemde kamerleden als voorstemmers, terwiil bij de stemming over de opheffing van de internee- ring van Tjipto de heer Arts (R K. Volksp.) zich bij hen voegde. De motie-De Visser, waarin de eischen der Soc.-Dem. waren samengevoegd, werd ook verworpen met 61 tegen 21 stemmen. Over de motie van den heer Arts betreffende de missievrijheid is nog wat geharreward, om dat de Voorzitter er bezwaar tegen had, dat de heer Arts zonder eenigo reden zijn motie wilde wijzigen. Imusschen stond hij het ten slotte toe en toen b'cek, dat de vnorsteller de Kamer wel de wenschelijkheid van wijziging van het Ind. Regeeringsreglement op't stuk der zending wilde doen uitspreken, doch de uitnoodiging aan de regeering om die wijzi ging aan te brengen liet vervallen. Een nogal onschuldig.voorstel, waarmee intus schen de meerderheid der Kamer zich toch niet wilde vereenigen, zoodat ze met 50 te gen 27 stemmen werd verworpen Met den heer Arts stemden alleen de Soc. Democraten en de Vrijz. Democraten er voor Daarop heeft de Kamer de Indische Be grooting hoofdstuk na hoofdstuk fcehandeld Vijf uur lang is zij daarmee bezig geweest en eerst om acht uur kon de voorzitter ver- k'aren, dat de begrooting was goedgekeurd. In die vijf uren hebben zoowat alle belangen van Oost-Indie de revue gepasseerd en on- vermoeid heeft de Tndisc^e specialiteit der Soc.-Dem. de heer Cramer haast elk denk- baar onderwerp aangesmeden, daarbij trouvr biip-estaan beurtelinos door den communis- fisehen afgevaardigde L. de Visser of den Vriiz. Dem. mr. joekes, terwiil enkele ma- len ook ander geluid werd echo or d Het is niet doenlidc van a:,les gewag te maken. Slechts enkele pur'en dus. Reeds bii een der eerste hoofdstukken kwam de hee, Cramer op tegen een meerjariir contract met het nieuws- ao-entschap Aneta. De Minister toonde er groot verirouwen in te hebben, doch met den beer Cramer hadden ook de beeren Van Boetze'aer (C. H.), Toekes bezwaren te^en de onderneming en de heer .Toekes liet het ten slotte tot een stemming komen. Edoch de meerderheid van de Kamer (47 tegen 23) was voor het contract, dat ruim twee jaar gpWiq- zai wezen. De heer Cramer toornde ook tegen de poe- nale sanctie van koeliecontracten. Een motie om tot een zoo spoedig mogelijke afschaffing er van te komen werd echter na ampel debat verworpen met 48 tegen 22 stemmen. Een motie van den heer De Visser om dadelijk tot afschaffing te besluiten verwierf slechts de stem van den voorsteller. De heer Kleerekoper (S. D. A. P.) deed zijn stem weer hooren tegen de doodstraf De heer Joekes klaagde over het optreden van de Indische politie. De heer Beumer (A R.) drong aan op maatregelen tegen kinderhuwe- lijken. Bij de afdeeling Vo'ksgezondheid hebben wij van socialistische en communis- tische zijde vernomen, dat het met de zorg voor de vo'ksgezondheid in Indie nog niets is gedaan. Bij dfe afdeeling Financien hebben de heeren Cramer en Van Boetzelaer gewaar- sohuwd tegen de opiumpolitiek der regeering. De minister heeft beloofd, dat hij de midde len zou toestaan om aan genoot-chappen tot bestriiding van het opiummisbruik subsidie te geven en bovendien asvls voor opiumzuch- tigen op te richten De heer K. ter Laan (S. D. A. P.) heeft het weer opgenomen voor de oud-gedienden va:. het Indische leger en de minister heeft verldaard, dat er individuee! zou gesteund worden. waar dat noodig was Later heeft de heer Cramer aangedrongen op afschaffing van de heerediensten, doch een motie van hem ten gunste daarvan werd alweer verworpen. Zooals we zeiden, was de klok van acht uur geslagen, toen de Voorzitter mocht con stateeren, dat de begrooting was afgehan- deld en de vergadering tot nadere bijeenroe- ping werd verdaagd. Hij sprak daarbij de beste wenschen uit voor het herstel van presi dent Ruys en wenschte zijn medeleden een aangename Kerstvacantie. Maar toen hij den hamer wilde laten vallen verscheen mej. Westerman achter het spreekgestoelte om dr. De Visser te huldigen voor de wijze waarop hij tijdelijk het voorzitterschap had vervuld en met deze werkelijk welverdiende hulde aan den krassen grijsaard, die inderdaad op waardige wijze het moeilijke ambt had waar- gepomen, stemde de Kamer in. Waarsehijnlijk zal de eerstvolgende ver gadering op 12 Februari plaats vinden. Vast staat dit evenwel nog met.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1928 | | pagina 1