Ilkwisckt Conranl
Hsjssssr
De wottige Erigenaam.
BSS6Sso5fe^S»
PEU1LLETON.
Ho. 9
1929
Honderd een en flerti*sfe laargang.
Donderda^ lO Januari
Racfiio-hDekje
Vrijdag 11 Januari.
Ijan Feith: Jules Verne. ^T4 30
voor de Huisvrouw, door Mevr. D. Jacob-
Zoethout. 5.306. T^15
lief Boris Lenski lno. I.ID
7 45 Schitwersles 8.—8.50 Concert door het
Omip SK .nto leiding van Nic.Tr>*.
8.50—9.35 Nutstoing. Prof. Dr M_ Cjnv?r
Mourik Broektnan: Amerika. 9.35—10.15
Vervo'g Concert. Operettewalsmuziek.10.15
-Perlherichten 10.30—11.30 Dansmuziek.
Hdzen340.9 M. (Na 6 uur 1852 M.)
12.30-1.30 Concert door het K. R p -Jn°-
^iTdoor DrJ. v. Dael (K. R. O.) 7.35
6 p. R. O.-uitzending. Ds. J. van Dorp:
Het Profetisme (2). Prof. Dr. H J- J°r
dan- De instincten bij mensch en bij dier.
Mevr W. J. Langeveld—Holleman, sopraan.
O. Hekket, piano. J_Jansen, Piand. Sara
iWevhlom en A. Vein Dnlsuin, dec.nmntie.
Davfnt^ KM M. 10.35 Kerkdienst.
11^5 Kookpraatje. 11-20 Gramofoonmuziek
l') 20 Sonatenconcert, viool en piano. 12.50
nro-etconcert 1.20—2.20 Orkestconcert. 3.20
STSconcerh 4.50Orkestconcert. 5.3
(Kinderuurtie. 6.20 Tumpraatje 6.35
Nieuwsberichten. 6.50 Landbouwberichten.
7 05 Liederen van Rich. Strauss. 7.20 Bios-
rmraatie 7.35 Muziek. 7.45 Voorlezing.
I $0 Een Oraries Ancliffe Concert. Orkest.
o 20 Nieuwsberichten. 9.40 Indisch program-
ml0 10.20 „Tuder Touchas- CaSimm
Parr", drama van M. Baring. 11.2012.20
^pS^Radio-Paris" 1750 M. 12.50-
h in orkestconcert. 4.055.05 Orkestcon-
tert 7.05—7.50 Gramofoonmuziek. 8.50—
II 20 Concert. M. v. d. Berg, viool. Daarna
,De bruiloft van Figaro", Mozart (In het
^Lan^er^io^M. 11.30 Mechanische
muziek 12.25—1.50 Orkestconcert. 5-05—
50 Orkestconcert. 7.35 „Mann ist Mann
fciucht van Bert Brecht. Muziek van Meisel.
Daarna concert. Werag-orkest. Vervolgens
M 11.20 Dansmuziek.
Zeesen, 1650 .1. 11-203.50 Lezingen.
3 504.50 Orkestconcert. 4.507.20 Lezin-
720 Beethovenconcert. Prof. Kreutzer,
eiano. Prof. Wolfstha, viool. Hr. Feuer-
mann, cello. 8.20 Lezing. 8.50 Opera's van
Reiser. Orkest en solisten.
Hamburg, 395 M. 10.20—11.20 Graroo-
ioonmuziek. 5.20 Orkestconcert. 6.20 Or
kestconcert. 7.20 Symphonieco-ncert Prof.
Kulenkampff, viool. V. Birgfeld, piano. 9.20
..Margot", 1-acter, Sudermann. 1010—
#1.10 Her-uitzending van buitenlandsche
stations.
Brussel, 509 M. 5.20 Orkestconcert. 6.50
Trioconcert. 7.20 Gramofoonmuziek. 8.35
Orkestconcert. 8.20 De Harmonie van La
Bouverie. 10.35 oiuiten.
Provinciaal nieuws
EvefileHs fcracfrt spf, holde aan "deh di-
recteur van het G.E.B. voor de wijze, waar-
op hij het bedrijf behecrde. De weg- en lijn-
werkers deden eveneens hun best en mogen
mede aanspraak maken op den dank der ge-
meente.
Met weemoed herdacht spr. het overleden
raadslid, den heer Mulder, wiens plaats op
waardige wijze is vervuld door den heer de
De toestand der gemeente was over het
jaar 1928 goed, in alle opzichten bevredi-
gend.
De bevolking steeg met 113 en bedraagt
nu 4404 zielen.
Het afgeloopen jaar was een jaar, waarin
veel is geschied in de gemeente. Spr. herin-
nerde aTlereerst aan 28 Febr., toen de acte
gepasseerd werd, waarbij het Heilooer bosc'ti
iho
ook' nlet wordt aangegeven weixe wijzfgfng
wordt verlangd, adviseerden B. en W. het
HEILOO.
Gemeenteraad.
Gistermiddag kwam de gemeenteraad in
loltallige zitting bijeen.
Na de opening met een welkom aan de
leden hield de voorzitter een
Nieuwjaarsrede.
Spr. wensclite bij 't begin van het nieuwe
jaar den wethouders en leden en ambtena
ren der gemeente veel geluk en voorspoed,
hopende dat zij ook in hunne gezinnen veel
zegen zulen ondervinden. Spr. bracht hulde
en dank aan de ambtenaren voor wat zij in
den loop van 1928 in dienst der gemeente
presteerden, in de eerste plaats aan den se-
cretaris, die wel de meeste beslonuneringen
had. Spr., die zulk3 van nabii kan weten,
constateerde dat er veel werk is gedaan,
waarvan ook veel met succes is bekroond
en waarmee het gemeentebelang ten zeer-
ste is gediend.
De ambtenaren hebben daaraan naar ver-
mogen toe medegewerkt, waarvoor spr. hen
dank bracht.
behouden bleef tot in lengte van dagen, een
besluit zo6 gewichtig dat dit alleen reeds
het jaar tot een voor deze gemeente gewich
tig jaar stempelt. De Ged. Staten voteerden
het ontbrekende bedrag van een ton. Spr.
bracht dank aan den heer van de Vail voor
het vele, dat hij in dezen heeft gedaan.
De door Alkmaar beoogde annexatie werd
gelukkig afgewend. Een aanhangig wets-
ontwerp, regelende de samenwerking tus-
schen de verschillende gemeenten, zal naar
spr. geloofde, een gezonder en betere weg
zijn dan die van annexatie. Veel is gedaan
om een verbinding tusschen West en Oost te
verkrijgen. Officie.le mededeelingen van suc
ces zijn nog niet verkregen. Wel is hier en
daar medegedeeld dat een weg van het Ka-
naal naar den straatweg op het provincial
wegenplan zal komen. Ofschoon niet vol-
daan, mogen we toch voorloopig tevreden
zijn met dit resultaat, zei spr. De ontwikke-
ling van de gemeente zal er door in goede
banen worden geleid.
Het uitbreidingsplan werd in behandeling
genomen. Het heeft ter inzage gelegen en is
thans te Haarlem. Binnenkort zal het door
den Raad bekrachtigd kunnen worden. In
aansluiting hiermede zal een weg worden
aangelegd van Tuindorp naar den Stations
weg. Daardoor zal ruime gelegenheid voor
\estiging ontstaan, zoowel voor villa -als
anderen bouw.
De geldmiddelen der gemeente bevinden
zich in goeden toestand. Ondanks groote
uitgaven voor bosch en raadhuis, kon de be-
grooting sluitend gemaakt worden zonder
belastingverhooging.
Spr. memoreerde als een voor de gemeen
te belangrijk iets den bouw van een inrich-
ting voor zenuwzieken, die meer dan een
half millioen kost.
Ook overigens is veel in de gemeente ge-
bouwd, wat op vesiging van veel nieuwe in-
woners wijst. Er werden in 1928 door B. en
W. 95 bouwvergunningen afgegeven en 54
huizen werden voltooid.
De tuinbouw had in ^28 een goed jaar,
wel niet als voor den oorlog, maar toch be-
vredigend. Het bewijs daarvoor is wel, dat
aan de veiling voor een grooter bedrag is
omgezet dan in *27.
De bollencuituur nam in omvang toe en
had goede resultaten.
De landbouw en de veeteelt waren goed.
Wel trad het mond- en klauwzeer op, maar
gelukkig niet in zoo ernstige mate als voor-
heen. De producten waren goed in prijs.
Spr. constateerde dat '28 voor Heiloo een
goed jaar was.
Het nieuwe raadhuis voldoet in alle op
zichten en is voor het dorp een sieraad.
Spr. besloot met den wensch, dat '29 voor
Heiloo en de ingezetenen weer gunstig zal
zijn en dat het werk van den raad weer even
prettig zal kunnen worden gedaan als tot
dusver.
Ingekcmen stukken.
Ingekomen waren eenige goedkeuringsbe-
sluiten van Ged. Staten, alsmede van het
fanfarecorps St. Caecilia een dankbetuiging
voor de toegestane subsidie.
Alle werden voor kennisgeving aangeno-
men.
Subsidie Politiehondenvereeniging.
Adres Ned. Politiehondenvereeniging om
toetreding als begunstiger.
B. en W. meenden, dat het aanbeveling
verdient, het streven der vereeniging te be-
vorderen, omdat het bezit van goede politie-
honden aangemoedigd moet worden. Daarom
stelden zij voor, in afwijking van de ge-
woonte dat subsidies bij de begrooting wor
den besproken, f 10 toe te staan.
Goedgekeurd.
Art. 122a der Gemeentewet.
Adres van het Gemeentebestuur van IJs-
selmonde inzake toepassing van art, 122a
der Gemeentewet.
B. en W. meenden, dat bedoelde toepas
sing hier nog nooit noodig was en waar
verzoek voor kennisgeving aan te nemen.
Alzoo besloten.
Rioleering Mallevoortsdijk
Voorstel tot het verleenen van een bijdrage
in de kosten van aanleg van een rioleering
langs een gedeelte v. d. Mallevoortsdijk.
De voorzitter lichtte toe, dat de
Baafjespolder reeds meermalen klaagde over
onvoldoende afwatering. Het bestuur wilde
daarom de beek langs den dijk dempen en
voorzien van rioleering, waarvoor de kosten
ongeveer 350 zullen bedragen. De weg
zal daardoor breeder worden, en B. en W.
waren het met adressanten eens, dat dit kan
worden toegejuicht, ook met het oog op de
schoolkinderen.
Het bestuur vroeg de helft der kosten als
bijdrage van de gemeente te mogen ontvan-
gen.
B. en W. adviseerden het verzoek in le
willigen.
Goedgekeurd zonder hoofdelijke stemming.
Arbeidsbemiddeling.
Voorstel inzake arbeidsbemiddeling en
adres van den R. K. Volksbond en van den
R.K. Bouwvakarbeidersbond te dier zake.
Adressanten verzochten, dat niet alleen de
arbeiders, maar de heele gemeenschap ge
diend zal worden door het in te stellen bureau
voor arbeidsbemiddeling. Zij vroegen daarom
de werkgevers op te \yekken om bij een tekort
aan personeel gebruik te maken van het
bureau.
B. en W. gaven in overweging het adres
te stellen in handen van de commissie van toe
zicht op het bureau.
De Voorzitter achtte het adres vrij-
wel overbodig, omdat, als de instructie voor
den correspondent wordt goedgekeurd, daar-
in reeds wordt voorgeschreven wat hij te
doen heeft.
Het concept-verordening voor het corres-
pondenfschap voor de arbeidsbemiddeling
werd hierop door den secretaris voor-
gelezen waarbij het salaris van den ambte-
naar op 50 wordt gesteld en aansluiting bij
het interlocaal arbeidsbureau wordt voorge-
steld.
Eveneens werd voorgelezen het concept-m-
structie, waarbij het aannemen van beloonin-
gen van werkgevers wordt verboden.
De Voorzitter zei, dat voor een en
ander de in andere gemeenten bestaande
voorschriften zijn gevolgd.
De heer V r ij b u r g stelde een redactie-
wijziging voor in art. 2 der instructie, om te
voorkomen, dat het aan den correspondent
zal liggen waar hij zitting zal houden.
De heer VandeVall bracht in het
midden dat verschillende vaklieden alhier
zijn aangesloten bij afdeelingen te Alkmaai
en wenschte nu dat ook zij invloed zuller-
hebben op de samenstelling van het college
van toezicht op het correspondentschap. Zoo
dit niet gebeurt, zal er slechts een vakbond
zijn, die hierop invloed heeft.
De V o o r z i 11 e r achtte het gevraagde
niet wenschelijk, hij vreesde dat dan alle
macht uit handen wordt gegeven. Zouden er
in Heiloo geen onder-afdeelingen gesticht
kunnen worden van de bonden, door den vo-
rigen spr. bedoeld?
De heer Van'tVeer vroeg of de in
structie niet telken jare kan worden gewijzigd
als de behoefte daarvan blijkt.
De Voorzitter antwoordde bevesti
gend.
De heer VandeVall wilde voorkomen,
dat er een eenzijdig gevormde commissie
van toezicht zal komen.
De heer Opdam meende, dat alleen
plaatselijke organisaties invloed zullen kun
nen hebben.
De heer S c h u y t vroeg of de H. M. v
L. e. d. ook in aanmerking komen voor de
samenstelling der commissie.
De heer VandeVall meende dat al
leen vakvereenigingen van werknemers en
werkgevers dit recht behooren te hebben.
De S e c r e t a r i s las nogmaals het be
treffende artikel en concludeerde, dat niet
perse het vormen van een vereeniging noodig
is om invloed te kunnen uitoefenen.
De heer VandeVall vroeg of het
niet mogelijk zal zijn een aanbeveling voor
de comm. van toezicht toe te laten van een
Alkmaarsche vakvereeniging, waarbij Heiloo
sche ingezetenen zijn aangesloten.
De heer Opdam was het met den heer
van de Vail eens, dat alhier van vakmen-
schen buiten de katholieke bonden geen ver
eeniging bestaat.
De Voorzitter meende, dat aan het
verzoek van den heer Van de Vail wel kan
worden voldaan, als men maar Heilooers
aangewezen krijgt.
Nieman'd verklaar'de zich hiertegen.^
De verordening en de instructie werden
hierop overeenkomstig de gemaakte opmer-
kingen gewijzigd en vastgesteld.
Het adres der bonden werd voor kennisge
ving aangenomen.
Bouwrekerting gasvoorziening.
Door B. en W. werd ter goedkeuring aan-
geboden de bouwrekening voor de gasvoor
ziening tot een bedrag van f 112.634 73. De
voorzitter deelde mede, dat de vraag
van den heer Van de Vail, gedaan in de vo-
rige vergaderiug, m.l. of de winsten die Alk
maar maakt op het aan de gem. Heiloo ge-
leverde gas ook te hoog genoemd mogen
worden, is voorgelegd aan de Vereeniging
van Ned. Gemeenten met een verzoek om
onderzoek. Hieromtrent is nog geen nader
bericht ingekomen.
Op een vraag van den heer S e n g e r s, of
het gasverbruik stijgende is, antwoordde de
voorzitter bevestigend. In den loop van
dit jaar zal wel een zoodanig gebruik wor
den bereikt, dat de prijs een halve cent per
kubieke meter daalt.
De rekenmg werd hierop vastgesteld.
Eervol ontslag mej. Stroomer
De voorzitter deelde mede, dat de on-
derwijzeres mej. Stroomer geneeskundig is
onderzocht en niet is afgekeurd, maar toch
zoodanig is bevonden, dat hare terugkomst in
de school niet wenschelijk wordt geacht door
den inspecteur Zij vraagt daarom eervol ont
slag, hetwelk spr. voorstelde te verleenen op
de meest eervolle wijze, met dankbetuiging
voor de vele diensten aan het onderwijs in de
gemeente bewezen.
Op een vraag van den heer VandeVall
of zij een invalide-uitkeering of pensioen
krijgt, antwoordde de voorzitter, dat zij
wachtgeld krijgt.
Het gevraagde ontslag werd z. h. st. ver-
leend.
Geen subsidie voor de r.k. be-
waarschool.
Door E. PHILIPS OPPENHE1M.
Geautoriseerde vertaling van Mej. E. J. B
34
nWiarom zouden wij zulk een mooien
morgen bederven met aergelijke gierige over-
peinzingen'', klaagde hij.
„Je hebt gelijk", stemde zij toe „Ik waar-
schuw je, dat ik later ernstig met je te pra-
ten heb. Laat ons nu alles vergeten"
Zij klommen omhoog naar de heide, waar
de zee wind op hen aanstormde, waar de
lucht geurde van gaspeldoorn, de wilde tijm
ceheele brokken bedekte, het veen onder de
beenen van hun paarden los en sponsig
was. Uit de verte kwam het geluid van maai-
machines. hier was de herfst begonnen.
Voor hen lag de blauwe horizon van de zee.
„Wij zijn materialistische wezens", ver-
klaarde Monica. „Te midden van die mooie
natuur voel ik toch dat ik honger heb".
,.Er is daar een wachttoren op het strand",
wees hij, ..met een schuur er achter. Ik
d?cht, dat als we de paarden daar in veilig-
SieLAjronden brengen, wij misschien in de
a»oUiieid een behagelijk plekje zouden kun-
ne^vinden."
heb daa- heel dikwijls ge-pick-nickt",
v«i«.iue zij. „We hebben maar een beetje
reciw* w nouden en het moeras over te
steken
Zij gine n langs een strook weide, be-
zaaid met ooterbloempjes en dotterbloemen,
en een groote collectie schitterende papavers
aan den zandigen zoom. Het moerasland, dat
zij daarop bereikten, was doorsneden door
smalle half opgedroogde stroompjes, waar
van zij er verscheidene doorkruisfen Zij
kwamen uit op een zandigen oever en stap-
ten af. Francis leidde de paarden naar de
schuur en maakte ze vast. Later vonden zij
een beschaduwd plekje, een zandige oase met
een lapje wilde lavendel aan hun voeten en
de zee en een paar meter afstand. Zij haalden
de lunch te voorschijn.
„En te denken, dat men zich verbeeldt, dat
ik bezig ben te lunchen bij Claridge, met een
oude tante en twee nichten, om daarna naar
een schilderijenmuseum te gaan en te eindi-
gen met een thee met dans", riep Monica uit,
na een diepe ademhaling, waarin zich haar
innige vreugde uitte. „Wij verspillen veel
tijd, Francis, met het doen van dwaze din-
gen".
„Dat heb je langer gedaan dan ik, Moni
ca", waagde hij op te merken.
„Een meisje moet wel", antwoordde zij.
„Een man vindt altijd wel zijn w£g Mijn
leven is in zekere mate begrijpelijk. Ik hoop
een man te vinden van wien ik genoeg houd
om hem te trouwen en die me ten huwelijk
zal vragen. Jij behoeft niet te worden ver-
toond op de huwelijksmarkt".
„Moet je trouwen?" vroeg hij loom.
„Natuurlijk moet ik dat, jou dwaas. Is er
iets verschrikkelijkers in de wereld dan een
oude vrijster? Ik zal het in elk geval niet
wagen".
„Je hebt overvloed van aanbidders hoor-
de ik". merkte hij op en schonk wijn uit de
thermosflesch
Jk heb er meer dan genoeg"., gaf zij toe.
„Een of anderen dag zal ik den een of ander
doen schrikken door zijn aanzoek aan te
nemen. Maar op het oogenblik ben ik te be
zorgd om over mijzelf te denken.'
„Waarom?"
„Wij geven alien veel te veel geld uit. Wij
geraken in schulden en het is alles heel
schandelijk. Eustatius houdt van wedrennen
en operette's en jonge dames. Ik ben dol op
kleeding, en hoe vader het geld uitgeeft, weet
ik niet, maar hij verteert het".
„Sir Stephen acht mij verkwistend", merk
te Francis op.
„Je bent de eenige van wien ik niets be-
grijp", bekende zij. ,.Het geld komt er voor
jou niet op aan vermoed ik, maar je vergooi
jezelf, wat veel belangrijker is. Je bent een
raadsel voor mij. Ik kan niet begrijpen wat
je ermee wilt bereiken. Ik geloof, dat ik eigen-
lijk bang voor je ben."
„Wil je mij nog een hard ei geven?" vroeg
hij, „en bruin brood en boter?"
Zij reikte hem zwijgend het pakje Boven
hun hoofden zong een leeuwerik. Bijna voor
hun voeten kwam het schuim van de golven
en zonk weg. Uit de verte konden zij nog
juist iets opvangen van het gesnor der maai-
machines
„fioe dan ook", zeide hij een beetje droo-
merig, „ik voel, dat dit een van die dagen is,
dat men even rust in het leven. Ik wilde, da
er meer zoo waren."
„Je bent je eigen meester", herinnerde zij
hem. „Je bent niet als de rest van ons, arme
slaven van onze gewoonten, verplicht in de
stad te blijven. Waarom vertoef je hier niet
meer?"
„Alleen?"
Jfiet is ie eigen «chuld, als je maar weinif
Adres van het r.-k. schoolbestuur om toe-
kenning van een subsidie voor de r.-k. be-
waarschool.
Dit adres was in de vorige vergadering in
handen gesteld van B. en W. om advies.
Thans deelde het college mede, dat het geen
eenstemmige beslissing heeft kunnen nemen.
De meerderheid achtte een bewaarschool wel
een nuttige instelling voor een stad of an
dere dichtbevolkte streek, maar minder noo
dig voor een dorp als Heiloo, waar ruimte
en lucht voor de kinderen in overvloed zijn
Daarom achtte zij de uitgave voor een dus-
danige instelling niet verantwoord, weshalve
zij voorstelde afwijzend te beschikken.
De minderheid van het college van B. en
W. vond de bewaarschool ook voor Heiloo
nuttig en noodig, omdat zij de gezinszorgen
der huisvrouw vermindert. De school wordt
blijkens hare vele leerlingen door zeer vele
ouders op prijs gesteld. De minderheid stel
de daarom voor het verzoek in te willigen
De heer Maas Geesteranus had
voile waardeering voor het r.-k. schoolbe
stuur, dat tot dusver de school beheerde,
maar kon toch zijn stem niet geven aan het
verzoek om subsidie. Zal aan een bewaar
school hier subsidie worden verleend, dan
zal dat volgens spr. een moeten zijn^ waar
alle kinderen kunnen gaan en niet een uit-
sluitend voor de roomsche jeugd. Bij het toe-
staan der subsidie zal een d-eel der bevolking
worden bevoorrecht boven het andere en
daaraan zou spr. niet willen meewerken.
Maar hij had ook nog financieele bezwa
ren. De gemeente heeft in 1928 ,belangrijke
uitgaven gehad, ook voor 1929 zullen er vele
komen (b.v. uitbreiding r.-k. meisjesschool,
idem jongensschool, salarisregeling hoofd-
ambtenaren, uitbreiding openbare school,
enz.) en al is de financieele toestand ook
kerngezond, hij zal een zware proef hebben
te doorstaan, zoodanig, dat een voorzichtig
beleid noodzakelijk is, waarbij geen vrijwil-
lige verplichti-ngen mogen worden aange-
gaan.
De heer S e n g e r s stelde vast, dat de be
waarschool een nuttige instelling is, die het
kind goed onderricht en een goeden vorm
geeft. Bovendien is door het steeds drukker
wordende verkeer het kind veel veiliger op
school dan op straat. Spr. zou hoogen prijs
Stellen op toestaan der subsidie en afwijzing
van het verzoek een grievende teleurstelling
noemen.
De heer S c h u y t kon als vader van twe
de bewaarschool bezoekende kinderen da
gelijks haar nut constateeren, hetwelk bo
vendien nog door de hoofdinspectrice mej.
ae Boer wordt bevestlgd. als zij zegt crat <f«
naam bewaarschool eigenlijk foutief is en
men moest spreken van school voor voorbe-
reidend lager onderwijs.
Spr meende, dat, waar vele kinderen niet
verder gaan dan de lagere school, juist voor
hen de bewaarschool zoo goed is, omdat zij
de fundamenten legt, waarop het onderwijs
der lagere school kan voortbouwen. Daarom
was spr. het niet eens met de meerderheid
van B. en W. Een bewaarschool is overal nut-
tig en noodig, misschien nog meer op een
dorp dan in een stad. Het verblijf in de
school heeft op de jonge kinderen geen
slechten invloed.
Wat de vrijwillige financieele verplichtin-
gen betreft, de gemeente heeft er reeds zoo
vele aangegaan met de bedoeling er later iets
voor terug te krijgen, is juist thans d« toe
stand zoo, dat deze gevraagde subsidie niet
kan worden toegestaan? Van goed onder
wijs zal de gemeenschap toch later we! dege-
lijk de vruchten plukken. Spr. hoopte ondanks
het afwijzend standpunt der meerderheid van
B. en W„ toch nog dat het verzoek zal wor
den ingewilligd.
De heer VandeVall was tegenstander
,-an bewaarschojlonderwijs omdat hij van
oordeel is, dat a een dorp ais Heiloo de
kinderen niet bell /*wtn te worden opgebor-
-gen, maar beter kunnen spelen in de vrije na
tuur. Spr. geloofde niet, dat zij dan slechter
zullen slagen, als het zesde levensjaar hen
ter school roept; hij durfde den wedstrijd
tenminste wel te aanvaarden. In plaatsen.
waar veel Industrie is en de huisvrouwen
noodgedwongen vaak mee moeten naar fa-
briek of werkplaats, kan het anders zijn en is
de bewaarschool mogelijk noodig. Niet echter
in Heiloo.
Spr. zou niet verder willen gaan dan de
wet voorschrijft ten aanzien van de pacifi-
catie op onderwijsgebied en daarom zijn stem
niet geven aan subsidieering van bijzonder
bewaarschoolonderwijs.
De heer Van 'tVeer betuigde, dat deze
woorden hem als uit het hart gegrepen
waren.
Het kleine kind behoort z. i. niet op school,
maar in de vrije natuur. Bovendien vreesde
spr. bevoorrechting der r.-k. Moet er een be
waarschool zijn, dan moet die gelden voor
alle kinderen. Voor sommige vrouwen mag
de bewaarschool een gemakkelijk onderdak
geven aan de kinderen, voor deze zelve achtte
spr. haar verkeerd.
De heer S c h u y t Zouden we andersden-
kenden niet ook een bewaarschool kunnen
stichten en subsidie willen vragen? Het kind1
heeft nog vrijen tijd genoeg om naar harte-
lust te spelen, er wordt in de bewaarschool
heusch niet te veel van gevraagd. De geop-
perde bezwaren tegen inwilliging van het
verzoek achtte spr. wel mogelijk te onder-
vangen.
De heer Opdam stelde voorop, dat de
ouders vrij moeten zijn hunne kinderen al
dan niet naar een bewaarschool te zenden.
De helft der Heiloosche bevolking is r. k. en
brengt zware offers voor het onderwijs, ook
voor het voorbereidende. Het heeft dit reeds
vijf iaar lang bekostigd. Het onderwijs op
de bewaarschool is zeer goed en wordt door
z-eer veel ouders op hoogen prijs gesteld.
Na de schooljaren komen de kinderen
aan de gemeenschap, die dan het voordeel
trekt van het genoten onderwijs.
Men voert principieele redenen aan, om de
subsidie af te wijzen, zei spr., maar als men
elkaar kan helpen, moest men dat doen en
niet vastnouden aan die principes. Spr. heeft
ook principes, hem bijgebracht door geeste-
lijke leiders: godsdienstigheid, arbeidslust,
naaster.liefde
E>e heer V a n't Veer Waar heb je t
over?
De heer Opdam: Het gaar hier om
ouders, die vele kinderen hebben en geen
hulp in de huishouding. Voor de vrouwen uit
dergelijke gezinnen is het var. belang, als de
kinderen een groot deel van den dag goed
bezorgd zijn, Het instituut van de bewaar
school is van belang voor de heele gemeen
schap.
Wat de kosten voor onderwijs betreft. die
in Heiloo worden gemaakt voor onderwijs,
spr. becijferde dat voor 700 kinderen 12 a
f 13000 woidt uitgegeven, waarvoor slechts
4000 voor de roomschen (en dan ook nog
pas als de nu gevraagde f 1000 worden toe
gestaan). A! het andere is voor het openbaar
onderwijs.
Mag men geen vrijwillige verplichtir.gen op
zich nemen? En voor het ziekenhuis te Alk
maar dan? Hiervoor is om principieele rede
nen gegeven, laat men dan nu, waar het een
vrienden hebt", getuigde zij. „Je hebt geen
enkel bezoek beantwoord. Je hebt tallooze
aanbi-edingen van vriendschap en uitnoodi-
gingen afgeslagen Je hebt wel een twintig
verwanten in Londen. die je nooit hebt oat-
moet."
„Zij zullen voordat wij v-ee! verder zijn,
het verlangen wel hebben verloren", merkte
hij op.
„Zeer waarschijnlijk", stemde zij toe. Je
hebt vrijwillig een onwaardig leven gekozen,
Francis. Zoo laat pappie zich bij voorkeur
over je uit. Hij draaft altijd op dit thema
door, wanneer we je te dineeren hebben ge
vraagd en je hebt geweigerd Laat ons Lon
den vergeten, Francis. Vertel mij van Italie
en schilderijen".
Hij sloot de oogen half.
„Het mooiste schilderij in het museum ie
Pellini", zeide hij, „de schilderij waaraan ik
het meest denk, doet mij denken aan jou."
Monica ging gemakkelijk zitten.
„Ga voort", verzocht zij. „Vertel mij nog
iets".
Eerst laat in den middag reden zij huis-
waarts. Aan den uitersten zoom van het park
gingen zij voorbij een huisje opzij van den
weg. Een kind in een ziekenstoel lag achter
over temidden van de stokrozen. en keek een
beetje droevig rond. Monica hield haar
pa? id in.
„Is dat niet Amy Green?" vroeg zij.
„Ja". fluisterde het meisje verlegen.
„Ja, het is Amy, freule", voegde haar
moeder, die uit de woniivg kwam, eraan toe.
„Ze hebben haar gisteren naar huis ge-
zonden."
„Maar waarom?" rroeg Monica. „Tk
hocaxie dat ze zoo goed vooruitging."
De vrouw keek aarzelend naar Francis.
„We kregen gisteren een boodschap van
het bestuur, freule, dat zij Amy niet langer
konden houden", lichtte de vrouw toe „Het
schijnt, dat de giften verminderd zijn."
„D-e giften?" herhaalde Monica. „lk heb
daarvan niets gehoord
„Het schijnt, freule, dat His Grace bericht
zond dat hij niet kon voortgaan met de vijf-
honderd 's jaars, die hij gewend was te ge-
ven. Zij zijn genoodzaakt de helft van de
vrije bedden in te trekken."
,,Dat is dwaasheid", riep Monica uit.
„Francis, hoor je dat? Ik ben er zeker van,
Mrs. Green", voegde zij er aan toe, „dat dit
een of ander misverstaud is."
„Het zou ons zeer verheugen, als dit zoo
was, freule", antwoordde de vrouw twijfe-
lend. „Amy knapte zoo aardig op. Maa- ik
ben bang, dat het waar is. Mijnheer Hum
phries, de rentmeester, was hier gisteren en
zeide, dat His Grace alle lidmaatschappen
van weidadige vereenigingen had opgezegd."
„Weet je wat dit alles beteekent, Francis?"
vroeg Manica.
„Ik geloof het wel". antwoordde hij koud.
„Het spijt mij voor het kind".
Hij gaf zijn zadel de sporen. Monica boog
zich uit den zadel.
„Mrs Green", belooMe zij. „Atny zal bio-
nen een week weer terug zijn in het hospi-
taal. Ik zal ervoor zorgen. Verlang je teruj
te gaan, Amy?"
,Ja, freule", fluisterde hei kind.
„Het zou haar in het leven kunnen hou
den, zei de doktsr", mkiaarde de vrouw
ernstig.
(Wordt vervolgd)
o t
r-
