Uneven nil Berlin.
Het Mos^ousche ballet in 't
..Gulden Vlies", op Vrijdag-
avond vastgesteld, gaat door
Uit onze Stisalsmactiiiie.
Laaiste berichten.
van de verwarmde gymnastieklokalen is ze-
ker geen weelde.
Voorts vragen wij nog beschikbaar stellen
*an dekens, waarin de regeering reeds is
voorgegaan.
In Zutfen geeft het B.A. een extra uitkee-
ring van 50 pCt., Den Haag, Bussum, Gou-
da, Enschede, Lonneker, Assen, Venlo,
's-Gravendeel, Sbedrecht, Amersfoort, Arn-
hem, Zierikzee, Rotterdam handelden reeds in
dieii geest, en toonden in te zien, dat de ge-
n.2cnte in deze een taak heeft.
Er is een recht op het leven, maar om ie
kunnen leven is wat noodig en spr. doet dan
ook op den raad een beroep om ken baar te
maktn dat het zijn bedoeling is dat verlich-
'ting in den nood door de gemeente moet
werden gegeven.
De voorstellers houden rekening
met de draagkracht van de gemeente.
v.S 1 i n g e r 1 a n d was overtuigd, dat de
nood in de arbeiderskringen groot is, en hij
neemt geen woord terug van hetgeen hij
schreef. Door Bonsema werd aangehaald
f 12, dit acht hij voor sommige gezinnen te
gering.
De R.K. arbeiders doen wat mogelijk is. en
Oiisschien doelde de lieer Speet op de uitkee-
ring door den Volksbond gedaan.
Hij betoogde dat ook de R. K. vakbonden
hetzelfde doen wat de moderne doen.
Veel bewondering heeft spr. voor het par-
ticulier initiatief maar toch blijft hij van mee
ning dat de uitkeeringen van het B. A. ver
hoogd moeten worden.
Hij zal daartoe een voorsteS doen, doch wil
eerst het antwoord van B. en W. afwachten.
Daarna kan het noodig zijn de vergadering
te schorsen, opdat hij zijn fractie kan raad
i plegen.
De heer S c h a t s bracht den voorzitter
dank voor het beleggen van de vergadering.
Spr. onderschreef het betoog van den heer
Bonsema en achtte het niet noodig een beeld
J op te hangen van den noodtoestand die er bij
de werkloozen heerscht. De toestand is meer
dan nijpend, al uit zich dit nog niet naar
buiten, omdat de organisaties de menschen
nog in de hand hebben.
Spr. herinnerde aan de conference tusschen
het College en het bestuur van den Bestuur-
dersbond. Het lijkt er niet op, dat er aan onze
verzoeken voldaan is. Spr. gaf dit nader aan
Het B. A. mag schermen met eenige uitge-
fceerde hooge bedragen, doch als wij die toet-
sen aan verschillende plaatsen, dan blijkt het
B. A. zeer aan den lagen kant van de geor-
ganiseerden.
Het N. V. V. is vrijwel op zijn qui vive als
het geldt den nood der arbeiders en dit
meent, dat het niet voldoende is de bedragen
te verhoogen, doch ook dekking en kleeding
moet verschaft worden. De seer, van het N
V. V. telegrafeerde den minister en deze
transporteerde 4000 dekens naar de venen
Ook op het Roode Kruis diende voor het af-
staan van dekens een beroep te worden ge
daan. Aangenaam was het spr., dat ook de
heer van Slingerland de uitkeeringen te laag
oordeelt en hij doet ook een beroep op den
heer Woldendorp te getuigen, dat het ook
zijn wil is, dat de gemeente ingrijpt
De bona fide arbeiders hebben recht op een
ruimere wijze van steun dan door het B. A
De zaak moet voor hen niet via het B. A
geregeld worden.
De heer v. Slingerland: Het B. A
in overleg met de vertrouwensmannen.
De heer S c h a t s: De bona fide arbeiders
hebben met het B. A. niets te maken. Voor de
Rotterdamsche Bank trad het B. A. ook niet
als steunend lichaam op. (Gelach).
Spr. betoogt, dat de heeren v. Slingerland
en Woldendorp den nood kennen onder de
arbeiders en hij hoopt, dat de Raad de wen
schen door spr's fractie naar voren gebracht
met kracht zal steunnen, opdat de arbeiders
den indruk krijgen, dat ook de Alkm. raad
begaan is met den nood van de arbeiders.
De heer S i e t s m a juichte het toe, dat de
vergadering was aangevraagd, dan kan naar
voren komen, wat gedaan is. Het onder een
en 2 voorgestelde heeft onze sympathie, al
wil hij voor 2 het antwoord van B. en W. af
wachten.
Voor uitbreiding van kindervoeding gevoe
len wij, ook voor het principe van hefbeschik
baar stellen van porties, eveneens voor 4 en
het beschikbaar stellen van dekens.
De heer D e k k e r wenschte eenige aan-
dacht te vragen voor het artwoord van B. en
W. op het verzoek van den Bestuurdersbond
De uitgetrokkenen hebben wel een toeslag
ontvangen, doch niet de nog trekkenden. De
bouwvakarbeiders loopen reeds van half
Nov. tot op heden, en 'zeker, al komt er dooi,
zullen ze nog drie weken loopen. Dan zullen
zij met hun gezinnen 4 maanden van 10 per
week hebben moeten leven en een verhooging
met 15 pet. was dus zeker niet buitensporig
Voor de sneeuwopruimers is 38 cent per
uur ook onvoldoende.
De noodtoestand is groot en spr. hoopt, dat
de raad de voorstellen van de fractie zal
aanvaarden.
De voorzitter wenschte alvorens te
antwoorden de vergadering een oogenblik te
schorsen.
De heer G o v e r s drukte zijn spijt over
het beleggen van de vergadering uit. Hij oor-
deelde dat het particulier initiatief in deze
stad veel heeft gedaan en dat ook B. en W
zicht prachtig hadden gedragen. Spr. oordeel-
de het in ieder geval goed dat de raadsleden
voor deze vergadering het presentiegeld of
ferden.
De heer B a k k e r: Philantropie op een
koopje.
De voorzitter schorste hierop de
vergadering.
Na de schorsing deelde de voorzitter mede,
dat hij niet kon nalaten om van de zijde van
het college deelneming te betuigen met hen
die lijden en een woord van oprechte hulde
en dank te brengen aan al'en, die zoo veel
gedaan hebben om den nood te lenigen.
Hij oordeelde goed te memoreeren wat er
buiten de overheid om gedaan is.
De collecte van de brandweer bracht 2200
op; die van de maskerade 1800 benevens
kleeren.
De Burger IJsclub organiseerde hardrijden
in samenwerking met een comite, waardoor
aanzienlijke uitdeelingen van levensmiddelen
gedaan konden worden. Ook herinnerde hij
aan den maMtiid van kinderen in 't Gulden
Vlies en het initiatief van de A'km. Crt. ten
aanzien van de brandstoffen, door deze be-
eindigd, doch door een comite voortgezet.
Ook de Volksbond, particulieren en kerk-
bestuur, enz., deden veel. Komende tot de
overheid, besprak hij de uitbreiding van kin
dervoeding, mogelijk geworden door het op-
richten van een eigen comite door de R.K.
die dit tijdelijk doen.
Het bestuur van Kindervoeding meent dat
het gemeentebestuur geen bezwaar heeft kin
dervoeding zooveel mogelijk uit te breiden.
De Besiuurdersbond wenschte voeding op
de scholen en B. en W. besloten morgen op
de school aan de Oudegracht kindervoeding
te verstrekken.
Daarnaast staat de werkverschaffing.
Wij hebben buitengewone moeiten, dezelf-
de moeilijkheden die gelden voor de particu
lieren, gelden voor de overheid. Alle werk in
de buitenlucht is vrijwel onmogelijk gewor
den.
De sneeuwval werd dankbaar gebruikt door
menschen te werk te stellen. Enkele dagen 69
man. Op het oogenblik zijn er nog maar 25,
doch dit is niet onze schuld.
Van de zijde van het Gemeentebestuur is
geen enkel woord uitgegaan om het B. A. te
remmen. Alles is gedaan om duide'.ijk te ma
ken, dat wij geen bezwaar hebben de over-
schrijding van het crediet te verdedigen.
Het B. A. beoordeelt elk geval individueel
en gaf, waar het noodig was, toeslagen. Zelfs
zijn er van 20 tot 30 pCt. toeslagen gegeven,
waar dit noodig was. Bovendien kregen alien
die het wenschten een brandstoffenbon en
werden er bonnen voor levensmiddelen gege
ven.
In het felt, dat het Gemeentebestuur geen
geluid om te remmen liet hooren, ziet spr. een
aanwijzing, dat deze vergadering overbodig
maakte.
De heeren vragen maatregelen, die de over
heid ter hand moet nemen. Er is geen
tegenstelling. Men kan niet zeggen dat de
overheid stil zit. De heer Bonsema wil, dat
de overheid alien met een streek een verhoo
ging geeft, doch daar zijn wii principled
teg en. Spr. vraagt of dit geen steunverhoo-
ging is met het damme potlood.
Wij willen ook verhooging, doch na be-
oordeeling van ieder geval.
Het college zal zich niet verzetten tegen
een aandrang om nog iets hooger te gaan,
mits de restrictie, dat het aan het B. A- nood-
zakelijk voorkomt Het college ontraadt ech
ter verhooging op een bepaalde manier Wij
Gedurende den nacht vormt zich boven
de huizenzee een nevel, die mede veroor-
zaakt wordt door het stof en roet van de
groote stad. Tengevolge van dezen nevei
wordt de uitstraling belemmerd, waardoor
de hoogere temperatuur verklaarbaar is
Uit andere deelen van Europa wordt
geen ingrijpende verandering van het weer
gemeld.
BIJ
TREINONTSPORING
DIEPENHEIM.
GOOR, 21 Febr. Op de lijn Neede
Hellendoorn is nabij Diepenheim een goe-
derentrein ontspoord. 16 wagons geraak-
ten uit de rails, terwijl de lijn ernstig be-
schadigd werd.
Het voorste gedeelte van den trein, dat
niet ontspoorde, reed door.
De reizigers, die met den volgenden trein
passeerden, moesten overstappen en hadden
veel vertraging.
Hulptreinen uit Hengelo en Winterswijk
werden naar de plaats van het deraillement
gezonden.
De materieele schade is zeer groot.
Er waren geen persoonlijke ongelukken
meenen, dat door het instituut van ver
trouwensmannen personen van arbeiders-
organisaties, het hatelijke karakter van het
B. A. is vervaben en spr. hoopt dat de
vertrouwensmannen hun taak opvatten, zoo-
als die door den raad is bedoeld, n.l. het hate
lijke karakter er af nemen
Spr. oordeelt, dat men hard tegenover
Drente handelt, door den nood in de veen-
streken te vergelijken met dien in Alkmaar en
het beroep wat de heer Schats wil doen voor
dekens bij den minister, omdat deze ze voor
de veenstreken verstrekte, gaat niet op
Naar spr's. meening is nogal een en ander
gebeurd.
Als er niet meer gebeurt, is het een gevolg
van een verschil in waardeering door het B
A van van den nood die er heerscht.
Spr. betoogde voorts, dat men thans de te
genwoordige koude overdag niet zoo
voelt als gewoonlijk. Wij hebben thans het
gezonde weer als in Zwitserland. Het warm
stoken van de woningen is thans daardoor
gemakkelijker.
Het voorstel van den heer Govers vond
spr. om dezelfde reden als de vorige maal
niet gewenscht, omdat het voor sommige be-
zwaren kan hebben, die men eerbiedigen
moet. Een dergelijk voorstel moet van alle
fracties komen.
De heer Govers: Aan de overzijde zegt
men w,el eens: kijk naar anderen, maar in
Schagen besloot de raad met algemeene
stemmen geen presentiegeld te ontvangen.
De heer Bonsema: Een avondverga-
dering.
De heer G o v e r s wil van dezen dag
geen voordeel trekken en hij wil geen presen
tiegeld.
Mr. S 1 u i sBij ons heeft geen oogenblik
voorgezeten om voordeel te trekken. Er zijn
hier raadsleden, die werkverzuim hebben en
een ander in hun plaats moeten stellen. Wi]
dragen ook ons penningske wel bij.
De heer Govers verzoekt dan dergelij-
ke vergaderingen des avonds te beleggen, dan
behoeven ze geen presentiegeld te kosten.
De heer v. Slingerland verzocht
schorsing der vergadering.
Hiertoe werd besloten.
COMITe TOT HET VERSTREKKEN
VAN WARME MAALTIJDEN.
De warm-voedsel-voorziening
Tusschen 12 en 1 uur zijn heden door het
comite voor voedselvoorziening 800 porties
hutspot met toebehooren verstrekt.
De menschen waren met het verstrekte zeer
ingenomen.
Zaterdag wordt weder voedsel uitgedeeld
De aardappelen worden voortaan door het
personeel van de firma Hoogenstraten ge-
schild.
SCHIERMONNIKOOG UIT ZIJN ISOLE-
MENT VERLOST-
SCHIERMONNIKOOG, 21 Febr. Ook
dit eiland is thans per auto bereikbaar.
Hedenmorgen is de heer J. Zijlma uit Zijl-
dijk (Noord-Gron.) naar Schiermonnikoog
gereden, waar hij na een reis van 7 kwar-
tier aankwam De heer v. d. WeJ reed
hem met een autobus tegemoet.
Er zaten 4 personen in de auto. Het ijs
was goed berijdbaar.
DE WEERSGESTELDHEID.
BERLIJN. 21 Febr Terwijl de lucht-
druk boven Midden-Europa nog stijgt valt
boven :\oord-Europa een lichte daling van
de barometer waar te nemen. Dientenge-
volge bestaat voor de komende dagen de
mogelijkheid van een lichte vermindering
van de strenge vorst, hoewel er nog geen
teekenen zijn die op een werkelijken dooi
wijzen In den afgeioopen nacht vroor het
te Hannover nog 22 graden en Maagden-
burg meldt 21 graden. Een interessant
verschijnsel heeft zich te Berlijn en om-
geving vocrgedaan Terwijl de tempera
tuur hedenmorgen in de binnenstad 11
graden onder nul bedroeg, stood de ther
mometer in dp onmiddellijke omgevitig van
Berlijn 21 graden. Dit i£ ^f>n fyn'e"h
aT".t?£t-ds',"Pschijuoci,
DE GEWIJZIGDE ZIEKTEWET.
Ondter het opschrilt: „De Haven in zicht",
heeft de „N.R.Ct." een artikel gewijd aan de
thans door minister SiOtemaker de Bruine
ingediende gewrjz.gde Ziektewet. Uit dat op-
sennft blijkt duidedjk, dat het met deze wet
niet zoo heel vlot gegaan is. Er is heel wat
te doen geweest, zoowel in de kringen der
beroepspolitici als in die der direct bij deze
wet betrokkenen, voordat dit gewijzigd ont-
werp de Kamer kon bereiken.
Het is natuurlijk niet doenlijk om deze
wet van niet minder dan ruim 100 artikelen
in dit bestek te behandelen. We bepalen ons
tot enkele hoofdzaken Deze wet heeft betrek-
king voornamelijk op den kring der verzeker-
den; op de betaling van de premie; op de
hoogte van het ziektegeld en op de wijze,
waarop de wet ten uitvoer zal worden ge
bracht.
Oorspronkelijk wilde de wet alien, die in
loondienst arbeid verrichten, in de verzeke-
ring opnemen. Maar de minister is terugge-
keerd tot zijn eigen voor-ontwerp en tot het
bepaalde bij de Ziektewet-Talma van 1913,
en wil nu het ziektegeld enz. alleen uitge-
keerd zien aan arbeiders in dienst eener on
derneming, wier loon niet hooger is dan
f3000 per jaar. Daardoor zullen in de eer-
ste plaats buiten de vcrzekering vallen de
huisdienstboden en in het algemeen de ar
beiders, die in dienst genomen worden voor
persoonlijke diensten. Die arbeiders vallen
er dus onder, die reeds in het bedrijfsleven
een plaats gevonden hebben. Ook het perso
neel met de hoogere inkomens valt er bui
ten (directeuren van N.V., hooger kantoor-
personeel enz.). Voor het uitvallen dezer ca-
tagorie pleit het feit, dat bij ziekte gemeen-
lijk deze salarissen toch doorgaan. De mi
nister heeft zich in dezen dus weer gehouden
aan de stelling, dat de sociale verzekering
voorzieningen dient te treffen voor de soci-
aalzwakken. De bow n omschreven catego-
rie van arbeiders in loondienst wil deze wet
automatisch gedurende zes maanden verze-
keren tegen de gevolgen van loonderving bij
ziekte. De geneeskundige verzorging valt na
tuurlijk buiten het kader dezer wet. Verder
vallen buiten deze wet o.a. het spoorwegper-
soneel en de mijnarbeiders, voor welke cate-
gorieen irnmers reeds een ziekengeldregeling
bestaat, evenals voor de ambtenaren. Resten
nog de losse arbeiders en de werkloozen.
Wat de eersten betreft, voor hen schijnt een
algemeene maatrcgel van bestuur een rege-
ling te zullen brengen en wat de laatsten
aanbelangt, wil de minister de zaak zoo on-
geveer regelen, dat zij ingeval van ziekte bin-
nen een maand na het eindigen der dienstbe-
trekking verzekerd zijn, wanneer zij tenmin-
ste de laatste twee maanden voor dien da
tum onafgebroken verzekerd geweest zijn.
Met werkloosheid wordt gelijk gesteld uit-
sluiting of staking.
Het tweede belangrijke punt is de bepaling
van de premie. Van de premie is de helft
door den werkgever en de helft door den ver-
zekerde verschuldigd. Deze premie wordt
door den verzekerde verschuldigd. Deze pre
mie wordt door de w.rkgever betaald. Hij
mag van het loon van den verzekerde af-
liouden het door dezen verschuldigde deel
der premie. Wat betreft de productiekosten
drukt de premie natuurlijk in zijn geheel
daarop. Maar aan deze kwestie is ook een
psychologische zijde, welke destijds reeds
door den minister Talma naar voren ge
bracht werd. De bedoeling is om den verze-
kerden wekelijks te doen gevoelen, dat zij.zelf
aan deze verzekering, die ten hunnen behoe-
ve ingevoerd werd, hebben mede te betalen.
Daardoor zal ook bereikt worden, wat bij
de Invaliditeitswet mislukt is, dat n.l. deze
sociale voorziening ten voile gewaardeerd
wordt in alle kringen, waarvoor ze bestemd
is.
Het derde cardinale punt, dat we uit dit
wetsontwerp naar voren brengen, is de
hcogte van het ziekengeld. Was dit oorspron
kelijk bepaald op 70 pCt. van net loon; nu
is het gebracht op 80 pCt. Nu mogen er in-
derdaad gevallen wezen, dat 70 pCt. van het
loon onvoldoende blijken zou voor de goede
instandhouding van het gezin van den zieken
gehuwden arbeider, aan de andere zijde toch
mag worden aangenomen, dat voor jeugdige
personen, niet-kostwinners e.a. deze norm
gerust lager gesteld had kunnen worden.
De minister heeft echter de voorkeur gege
ven aan een uniforme n.geling en de praktijk
zal uit moeten wijzen of dit wel goed gezien
is. Het wordt vergund om als dagloon aan
te nemen het loon, dat in de kafenderweek,
voorafgaande aan den aanvang der onge-
schiktheid tot werken, gemiddeld per dag is
verdiend door gelijksoortige arbeiders in
hetzelfde of in een gelijksoortig bedrijf in de
zelfde of in naburige gemeenten. Daardoor
1 behoeven de bedriifsvereenigingen geen reke-1
ning meer te houden met de onpractische
indeeling in loonklassen.
We komen aan het vierde punt: de uitvoe-
ring van de wet. Als uitvoerend orgaan dient
de ziekenkas van den Raad van Arbeid, in-
dien de arbeider althans niet verzekerd is bij
een erkende bedrijfsvereeniging. Wat is dat?
Dit is een vereeniging opgericht door werk-
gev.rs- en werknemers-organisaties tot ver
zekering van het ziektegeld aan werklieden
in dienst bij ondernemers, die bij deze ver
eeniging zijn aangesloten. Om te worden er-
kend, moet zulk een vereeniging een verze
kerd jaarloon hebben van minstens 2'A mil-
lioen gulden. Deze vereeniging is verplicht
alle arbeiders der aangesloten ondernemers
te verzekeren en verder elken ondernemer
als lid op te nemen, als de statuten daartc-
gen geen bezwaar maken. Bijzondere risico's
geven geen recht op bijzondere heffingen 't
Bestuur van zulk een bedrijfsvereeniging
wordt voor minstens de helft gekozen door
de arbeidersorganisaties, die aan de oprich-
ting hebben medegewerkt, terwijl ook zulke
bedrijfsvereenigingen telkens voor den tijd
van vijf jaar door den minister kunnen wor
den erkend, die alleen door ondernemers zijn
opgericht. Bij deze echter wordt minstens
de helft van het bestuur gekozen door den
minister op voordracht van door hem aan
te wijzen werkliedenorganisaties. De reeds
bectaande ondernemings-ziekenkassen kun
nen als afdeelingskas van een bedrijfsver
eeniging voortbestaan, wanneer de me.rder-
heid der daarbij verzekerde arbeiders dat
wenscht. Aan de bedrijfsvereeniging wordt
opgedragen de instelling van een onafhan-
kelijk orgaan, dat over de aanspraktn van
verzekerden op de ziekengeld-uitkeering be-
slist. Hier krijgen we dus een soort recht-
spraak In eerste instantie beslist natuurlijk
het bestuur der bedrijfsvereeniging, ontstaat
daarover geschil, dan zal dit orgaan beslis-
sen, terwijl een speciaal college van toezicht
over de bedrijf svereenigingen wordt inge
st eld.
(Van onzen correspondent).
Berlijn, 10 Febr.
Gisteravond heeft Berlijn Ernst Giinther
baron von Hiinefeld begraven van uit de
Domkerk. Want Hiinefeld, die 36 jaar oud
geworden is, was een zeer geloovig man.
Waar zijn kist gedekt was met de zwart-
wit-roode kruis Duitsche oorlogsvlag met 'r
zwarte kiuis. Want Ernst Giinthu' was
overtuigd monarchist, vriend van keizer en
kroonprins, dweper en practicus tegelijk,
dichter en man van de daad tevens. Maar
een uit het conservatieve kamp.
Waar naast zijn baar cen eerewacht stond
van Duitsche vliegers en Duitsche ex-front-
soidaten. Want deze Freiherr was een man
der luchten en een man der slagvelden. Een
dcodeiijk gewonde vogel, die met den moed
der vertwijfeling alle menschelijke energie in
een korte periode van actie wist samen te
dringen: over den Atlantischen Oceaan op
de rnoeilijkste, bijkans bovenmenschelijke
wijze, van Oost naar West!
Dezen jongen man heeft Berlijn begraven.
En in gedacnten heel Duitschland.
Men noemt zijn naam thans in een adern
met dien van Boelcke, Immermann en dien
anderen, alleberoemdsten, ook eens „Frei
herr": Manfred von RichthoEn.
Indien Duitschland een Pantheon had,
dan zou heden een marmeren plaat boven
het eeregraf van Ehrenfried Giinther Frei
herr von Hiinefeld aangebracht worden.
Nu rust hij op een kerkhof, een der tai-
loos vele, van de wereldstad Berlijn; binnen
welker muren ook Richthofen zijn graf heeft.
Men zal deze mannen niet spoedig vergeten.
En toch, welk een afstand tusschen de
drie strijders der luchten en den vierden,
die een pionier der toenadering tusschen de
volkeren wenschte te worden.
Boelcke, Immermann en Richthofen wa
ren gloeiende patriotten als Hiinefeld. Maar
ze waren officieren fijdens den grooten oor-
log, vechtersbazen, kerngezond, sporttype's,
wars van uiterlijkheden, nuchter en waar-
schijnlijk zonder veel phantasie.
liun verbeelding had een zeer reeel doel:
het dooden of tenminste onschadelijk maken
van den vijandelijken lucht-strijder.
En dat lukte ook.
Vijf tig, zestig, tot ruim tachtig tegenstan-
ders boekten ieder der drie op hun zege-lijst.
Tot een vijandelijke kogel hen op hun beurt,
nuchter; zakelijk, wegschoot.
In die dagen was de magere, ziekelijke,
door maagzweren en talrijke operatie's reeds
tot wrak gesneden Hiinefeld ook aan het
front. Eerzucht had hij meer dan alle drie
vliegers. En toch stond men hem slechts toe,
berichten rond te brengen op een motorfiets.
Tot een granaat hem beide beenen zoo
zwaar verwondde, dat fronddienst onmoge
lijk werd en de regeering hem als Duitsch
vice-consul naar Maastricht zond.
Men moet over wat nu kwam, niet ge
ring denken.
Nederlanders hebben de reputatie, nuch-
tere menschen te zijn. (Ofschoon ik niet te
vinden ben voor het elkander-napraten, dat
we voor abstractheden als vaderland, moe-
dertaal en gelijksoortige niet warm kunnen
loopen!) Misschien zal het velen van ons
moeilijk vallen, zich in het leven van dit
j wonderlijke menschenkind Hiinefeld in te
denken?
Hij schrijft gedichten en drama's; hij sluit
zich aan bij die groep van zijn volk, welke
de monarchie terugverlangt; hij behoort tot
de mannen, die zich niet in dezen nieuwen
republikeinschen staat met zijn neiging tot
pacifisme en gelatenheid kunnen en willen
indenken. Maar dit alles is hem niet genoeg.
Hij wil een groot strijder voor een herboren
vaderland worden.
Hij, de kleine vice-consul in Maastricht
met de maagzweren en de kapot geschoten
beenen
Men voert zijn drama's niet op. Zijn mid-
delmatige gedichten worden buiten vrien-
denkring nauwelijks gelezen.
Dan komt het "toeval. (Komt het eerder,
als men het zoo innig verwacht?)
Eerst Keizer en Kroonprins op het perron
in Eysden. Bannelingen beiden En Hiinefeld
wordt voorgesteld. Hij verhuist naar Wierin-
gen, blijft twee jaren bij den Keizerszoon.
Nu volgen de connectie's. Propagandachef
bij den Norddeutschen Lloyd in Bremen, die
ock stoer-reactionnair is. Een blik in we-
reldverkeer. Duizend nieuwe mogelijkheden.
Stoomschip en vliegtuig. Transatlantische
luchtverbinding.
En nu ziet deze jongc dichter zijn kansi
Als eerste door de luchten van Europa
naar Amerika. Dat is 'n ding. Dat brengt
wereldberoemdheid. Dat brengt onschat-
baar veel e.r voor het vaderland. Zelfver-
trouwen. Nieuwe politieke kansen. Nieuwe
kansen. Nieuwe vrienden. Slaat een bres in
de isolatie.
Daarbij bedenke men, dat nieuwe, vreese-
lijke operaties komen en dat hem ten slotte
nog slechts een halve maag blijft.
Dan vliegt Lindbergh van New York naar
Parijs. Ai!
Dan volgt Chamberlain van New York
naar Kottbus-Berlijn Ai, ai!
Eeri nieuwe darmoperatie
Maar de omgekeerde route! Nungesser en
Colli en vele anderen verdrinken Men noemt
het in vakkringen tot nader order een
krankzinnigheid.
Dat is de laatste kans.
Lukt dit dan is Duitschlands rcem ver
zekerd.
Natuurlijk is het op leven en dood Tach
tig procent en meer kans, dat het mislukt.
Maar is het leven niet toch reeds verspeeld?
Na een mislukking volgt de twrede reis
met Koehl en Fitzmaurice.
Die lukt.
En New York raast. De milliarden papier-
snippers besneeuwen drie helden. De wetted
spreekt over Hiinefeld, maar ook over
Duitschland.
Hier had de groote rust kunnen komen.
Fitzmanrice keerde naar zijn vliegertroe-
i>en terug en werd van majoor tot kolonel
bevorderd. Koehl zocht zijn huiskamer weer
op en genoot van een wegduiken in het alle-
daagsche leven.
Maar Ernst Giinther von Hiinefeld?
Pardon dat we hem niet begrepen, en
dat hij ons verre van sympathiek was.
Hij was overal. En overal op den voor-
grond. Zoo oppervlakkig gezien opdringerig,
hind rlijk-Duitsch met z'n monocle en z'n
grijnslach, met z'n auteursijdelheid en z'n
eeuwig poseeren.
Maar lieve heme!: die man vocht met den
Dood.
Wereldnaam had hij nu; maar Duitsch
lands roem zou kunnen verbleeken! Goed,
dat eene vreeselijke record van Oost naar
West over den Atlantischen stond op Duit-
schen naam. Made by Germany. Maar hij
wilde zijn zwart-wit-rood om de aarde win-
den. Dus: Berlijn—China—Japan, en dan
Japan—Amerika. Door de luchten. En dan:
sterven. Als -t zijn moest.
Tot Tokio heeft hij 't nog gehaald.
Denkt u zich in: krimpend van de maag-
pijnen, vegeteerend op pillen en drankjes.
Zelf vlieger geworden. Lichacnelijk uitgeput.
Wie doet hem dat na?
In 't voor jaar zou nu de sprong Tokio—
San Francisco volgen.
Dan zou Duitschland gered zijn. De Duit
sche jeugd zou geloof herwinnen in de
kracht der natie Het buitenland zou in be
wondering staren naar dat vernederd en
ver'oren gewaande Rijk.
Ik geloof, dat men hier van een heldenle
ven spreken kan
We oeten de htrinnering aan die storen-
de zichtbare dingen aan en om Hiinefeld
uitwisschen. Alleen den heldenstrijd zien
Van den jongen man met het doodziekr
lichaam.
Duitschland kan, meen ik, tevreden zijn.
Wie zonen heeft, die zoo vechten kunnen
voor een idee, behoeft niet te wanhopen.
Zelfs al moet men socialistische en commu-
nistische redacties, die het niet eens noodig
vonden, over Hiinefeld's uitvaart te berich
ten, als ballast meesleepen.
De tijden, dat we ons warm maakten voor
iets anders dan geld en goed, schijnen dan
toch niet uitgestorven.
Belangrijker viel er ditmaal uit Berlijn
waarlijk niet te berichten
ROLAND.
p?e ryke ma" °P den 31en December tot z«n chauffeur
Ik"on i LT h°m' °m VOOr twaa)ven lalen. vanavond.
jaar gezien werd" lk eeU WP*en van "Pt "nrl?e
- Humorist)
