Mtaaisclt CouranL
Wsstfriese verteilinpn
Honderd een en dertigste Jaargang.
Tijdschriften
Bechtszaken
Onze BCoienien.
Luchtvaart
BinnenSand
1929
No. 57
Viiida^r S JJlaart
HET IJS IN DE RIVBEREii.
Bij Lobith dreigt overslrooming.
De rivier kruit snel. De toestand
critiek.
Gisteravond om 9 uur begon de Rijn bij
Lobith te kruien met een snelheid van een
meter per seconde. Dit duurde voort tot 12
uur. Op het oogenblik zit het ijs weer bijna
vast, met het gevolg dat het water over de
.kade stroomt. Met man en macht is men nu
begonnen met het bergen van booten, kisten
en vaten welke op de kade stonden, terwiji
men in alle huizen druk bezig is met het leeg-
fialen van den kelder. Men rekent hier, naar
de Tel. meldt, zeker op overstrooming.
Opruimingswerk op de benedenrivier
De „Siberie" en de „Brunings" zijn Woens
dag {link gevorderd met de opruiming van
den ijsdam bij Hardinxveld. Zij hebben zich
heengewerkt door het gedeelte, waar de dam
vier a vijf M. dik was; er restte voor gister
nog een stuk, dat vee! minder dik was, doch
nog een vrij groote lengte had. Evenwel komt
het doel: de haven van Gorcum, nu toch in
zicht. De opdracht van Waterstaat is de
rivier open te breken tot het uiterste punt,
waar de inwerking van het zeetij' merkbaar is,
oodat het drijfijs van de Waal straks den weg
Tiiet zal versperd vinden door het ijs op de
benedenrivieren, dat bij dooi, gepaard met
sterken Westenwind, wel eens niet naar zee
zou kunnen drijven.
Zeer gunnstig weer.
Hoewel het werk nog niet voltooid is, mag
toch wel gezegd worden, dat Waterstaat tot
dusver nog al gelukkig geweest is met het af-
werken van het program. De weersgesteld-
beid is, althans voor onze benedenrivieren,
eeldzaam gunstig geweest. Velen zullen on-
igetwijfeld sterkeren dooi begeerd hebben dan
wij totnutoe gehad hebben, zoo schrijft het
Hbl., maar ter inleiding daarvan zouden wij
eeer waarschijnlijk den sterken Westen of
Z.W. wind met regen hebben gekregen. Bij
,den hoogen stand, die het buitenwater in
zoo'n geval krijgt, zou het ijs op de beneden
rivieren heel veel last hebben kunnen veroor-
zaken. Al is op dit oogenblik het werk nog
niet voltooid en al zal er nog heelN veel ijs
naar zee moeten drijven, wij mogen toch
zeggen, dat tot dusver alles voorspoedig
verloopen is.
Men vordert reeds flink.
De Noord is open en wordt reeds weer ge-
regeld bevaren. De Lek was open tot Schoon
hoven en vandaag hoopt men tot Vreeswijk te
komen, waarna de binnenscheepvaart Am
sterdam—Rotterdam hervat zal kunnen war
den, zij het voorloopig tot slechts beperkten
omvang. Het kanaal WemeldingeHans-
weert is Woensdag door de sleepboot „Waal"
gehee! opengebroken. Tot Schoonhoven was
de Lek den heelen morgen geheel overdekt
met ijs. Het is eehter overal los en zal waar
schijnlijk spoedig gaan drijven. Verschillende
veerdiensten tusschen de oevers van de Lek
zijn weer hervat. De ijsbre'.ers hebben Woens
dag ook voor het veer bij Schoonhoven den
weg gebaand. De reederij „De Lek" heeft
haar stoombootdiensten gedeeltelijk hervat.
De sleepboot „Duitsch'and" is gistermor-
gen voortgegaan met ijsjreken op de beneden-
Merwede. Zii is aangevangen bij Sliedrecht,
tot waar zij Woensdag gevorderd was. De be-
richien, die van de bovenrivieren komen, dui-
den erop, dat het langzamerhand tijd begint
te worden om gereed te zijn met de ijsoprui-
ming op de benedenrivieren. Toch zijn de ver-
schuivingen van het ijs, die tot dusver ge-
me'd werden, van plaatseliiken aard geweest,
al is daardoor dan ook in Emmerik groote
schade aangericht.
De ijsdam beneden Gorcum ge
forceerd.
De ijsbrekers ,,Siberie" en „Christiaan Bin
ning" van de N.V. Ned. Stoomsleepdienst v.h.
P. Smit Jr. te Rotterdam en de ijsbrekvr
„IJsel" van den Rijkswaterstaat hebben de
ijsdam beneden Gorcum geforceerd en zijn
te Gorcum aangekomen.
Bij Woudrichem zit het ijs nog vast,
Het ijs in de Waal en de Merwede voor
Woudrichem zit nog vast. Aangezien de ijs
brekers, die in de Merwede aan het breken
zijn, reeds nabij Gorinchem zijn en van deze J
gemeente uit goed zijn waar te nemen, kan
worden aangenomen, dat deze binnen korten
tijd ook nabij deze gemeente hun werkzaam-
heden zullen verrichten.
Wegens de onbetrouwbaarheid van het ijs
zijn de voetpaden over de Merwede en over
de Waal gesloten. De overtocht voor passa-
giers is evenwel nog per schietsehouw moge-
lijfc. Nu nergens overtocht voor auto's en an
dere voertuigen meer kan plaats hebben, is
het goederenvervoer even eens geheel op de
schietsehouw aangewezen; er wordt een zeer
druk gebruik van gemaakt.
De Waal tusschen Gorcum en Lobith
vast.
Het bureau van den Rijkswaterstaat maakte
bekend, dat de Waal van Gorkum tot Lobith
nog vastzit.
Het Hollandsch Diep ijsvrij.
Het Hollandsch Diep te Willemstad is zoo
goed als ijsvrij; alleen op de zandbanken
worden hier en daar nog ijsblokken vastge-
houden. De scheepvaart is sedert gisteren
weer in vollen gang. Ook de veerdienst Wil
lemstad^Numansdorp is weer normaal.
Bij S telling dam nog weinig
verander'mg.
Er is nog weinig verandering gekomen in
het ijs voor de haven van Stellendam. Tot
500 meter beneden Stellenaam zit het Zui-
derdiep vast, verder naar zee is open water
Met de geringe hulpmiddelen, die hier ter
plaatse aanwezig zijn, is het nog niet gelukt,
de rivier open te breken. De motorboot Nep-
tun, van den heer M. Jansen, heeft gister
over 80 meter lengte het ijs ge'broken en ver-
volgens een geul door het vaarwater ge
maakt. De boot heeft daarbij beide schroef-
bladen verspeeld.
Behalve de Stellendamsche vloot liggen
ook eenige visschersschepen uit Moerdijk en
Ni-uw-Beijerland hier ingevroren. Ook de
motorreddingboot „Koningin Wilhelmina",
die met het invallen van de vorst naar het ha-
venhoofd verhaald is, deelt dit lot.
Het ijs op den IJsel in beweging.
Het ijs in den IJsel heeft zich gistermorgen
circa elf uur in beweging gezet en drijft lang-
zaam af. Het ijs is papperig, wat het gevaar
voor kruien uiteraard vermindert. Alleen op
den I'echteroeover is eenige schudding te be-
merken. Boven Deventer moet het ijs nog vast
zitten en verwacht wordt, dat het hier afdrij-
vende ijs zich ook benedenstrooms weer zal
vastzetten.
De tall o oze vogels, meerkoeten en andere,
die tijdens de vorstperiode hier zijn neerge-
streken, drijven meerendeels met het ijs mee
en gedragen zich allerwonderlijkst.
De Maas ten deele ijsvrij.
Gistermiddag is de Maas van een paar
K.M. boven Grave tot de Maasbrug ijsvrij
geworden, zoodat de gierpont weer gelegd is
Terwiji het ijs nog aan het drijven was, kwam
behalve een vrachtboot van de firma Jansen
uit Lith, ook een groote Belgische motoraak
rivier af. De boot zocht een ligplaats in
den havenmond, terwiji de motoraak voor
anker ging even boven de Maasbrug, om van
daag, wanneer beneden-uit het ijs ook ver-
dwenen is, de reis naar Rotterdam voort te
zetten. De waterstand blijft ongeveer dezelf-
de.
De verbinding Noord-Brabant—Gelderland
is thans hersteld.
De scheepvaart Maastricht—LuXk
hervat.
Uit Maastricht meldt men dat de scheep
vaart op het kanaal naar Luik hervat is, na-
dat een ijsbreker Woensdag de vaargeul ver
der heeft opengemaakt.
De toestand in de Waal bij Tie]
gunstig.
Uit Tiel meldt men:
De groote ijsverheffingen op de Waal zpn
onder den invloed van het d'ooiweer vrij wel
verdwenen. De ijsbedelcking wordt steeds
zwakker, slechts enkelen wagen den overtocht
De Lek bij Eck en Wiel.
Met inspanning van alle krachten is men
met het maken va.. een geul in het ijs, ten
dienste van het verkeer met de pont, tot de
halve breedte van de rivier gevorderd. Het ijs
is nog 50 c.M. dik. In afwaehting van het
tot stand komen van deze sleuf is alleen het
verkeer voor person en mogeliik. De rivier
is hier het laatste etmaal 1 c.M. gevallen.
De rivier bij Niimegen.
Het ijs is bij Nijmegen niet meer in be
weging. Even ten Oosten van de ligplaats
der sleepbooten is een breede, kronkelende
strook open water ontstaan, over bijna de
geheele breedte van de rivier. Ook om de het
yerst van de kade liggende sleepbooten is nu
een enkele meters breede ijsv'rije strook.
Nu overal dooi in het Duitsche
Rijngebied.
De stijging van den waterstand, die langs
den heelen Riin ijsgang zal veroorzaken. blijft
nog uit Gistermorgen rneldde Constanz een,
Bazel een, Straatsburg twee, Mannheim vijf,
Bingen 26. Kaub 29, Coblenz drie, Keulen
vier en Ruhrort 60 om val.
Evenwel is de temperatuur nu overal ge-
stegen, zoodat wellicht spoedig was kan
worden verwacht. Meldden Constanz en
Bazel gistermorgen een temperatuur van 0
gr., te Straatsburg stond de thermometer drie,
in Mannheim twee, in Bingen een, in Kaub I
vier, in Coblenz een, in Keulen twee en in
Ruhrort twee gr. boven het vriespunt. Daar
dit opnemingen zijn van gistermorgen acht
uur, mag worden aangenomen. dat het op
het midden van den dag overal sterk gedooid
heeft.
Hervatting van den dienst.
De Texelsche boot, welke sedert 17 Febru-
ari wegens ijsgang de haven van Oude Schild
niet kon binnenloopen, heeft daar gistermid
dag weer gemeerd. Met ingang van heden
vaart de boot 4 maal per dag van Den Hel-
der heen en weer. Weldra zal nu de zomer-
dienstregeling, volgens welke 5 maal daags
gevaren wordt, van kracht zijn. De haven
van Oude Schild is thans nagenoeg ijsvrij.
nes zelf zeide de minister nog, dat wanneer
dit programma afgewerkt zou zijn, de ge-1
heele luchtmacht op 4 eskaders ma voorzien
zou zijn van het nieuwste type machine.
Op den Uitkijk, het veertiendaagsch tijd-
schrift voor het Christelijk gezin, uitgave
van Gebr. Zomer en Keuning's Uitgeversmij.
te Wageningen komt weer met een welvoor-
zien nummer uit.
Na een artikel: Ons dagelijksch brood van
prof, dr Van Veldhuizen, geeft prof. dr. J.
Waterink weer een opvoedkundig schetsje,
getiteld „Der Keerlen afgod", waarin op
levendige wijze gewaarschuwd wordt tegen
het gevaar van populariteit, speciaal van het
kind.
Ds. Velden vervolgt zi]n verhaal: Van een
joodschen jongen, terwiji dr. Borks over
ZuidpOol-expedities schrijft. Ds. Van der
Hoeven schrijft in een belangwekkende bij-
drage: Groeiverstoringen, over den dwerg-
groei en ds. Van Veldhuizen schrijft over
„Veertig jaren Poezie".
Op den Uitkijk binnen en buiten onze
grenzen bevat weer een overzicht van de be-
rangrijkste actueele gebeurtenissen, verteld
resp door dr. Veltkamp en ds. Boeikoei. Een
stukje historic verhaalt J. Minderman in Uit
oude Archieven.
Dr. Van Veldhuizen brengt ons in de
natuur door een bespreking van een boekje
van R. Tolman over vogels. E. Jan schrijft
een en ander over een deel van Berlijn: Een
Boheemsch dorp in een wereldstad. Het wel-
verzorgde nummer wordt besloten met het
negende vervolg van Bittan de Meeder s
verhaal: Voor ijzeren deuren.
'n ouwe kooi voor de aakster en 'n heele
nuuwe beun was der komen; ze hadde
zeker de hande inien sloegen. Nei maar
zeg, die dokter kon toch toovere! En
zuster Maria had 'n oud bock achter lei-
ten, 'n mengelwerk van 616 bladzaide,
heel erg oud; 't titelblad was der zeker
uitskeurd. Deer stinge 'n houp mooie
verhaaltjes in, die zuster Maria allegaar
voorlezen had, want de Zoeker kon na-
tuurlik niet leze of skraive en den most
ie maar an de Bloedtoet vrage, of die
hem veerder seivens teugen 's skemer-
donker 'n uurtje kwam voorleze; 't rou-
ke kon ie wel leite, maar asze je 60 jaar
laag seivens teugen't skemerdonker uit-
gaan binne, den was't 'n heele toer om
thuis te blaive; maar de dokter had 't
verboien. Deer lag 'n receptepampiertje
bai, weer zuster Maria mit potlodd wat
opskreven had:
Vader en Zoon.
Ie h. bladz. 113139 26
2e h.
3e h.
4e h.X
5e h.
6e h.X
7e h.
161—189 28
217—243 26
265—289 24
353—372 19
398—422 24
446—470 24
169
sting:
Radboud,
LICHTVAARDIGE IN-PAND-NEMING
Eenige bij de firma Spanninga te Joure
verduistcTde gouden ringen kwamen terecht
in de gemeentelijke bank van leening te
Leeuwarden, en het werd een proces over de
vraag of de bankdirectie niet die ringen ter
beleening had behooren te weigeren.
De rechtbank te Leeuwarden beantwoord-
de die vraag bevestigend en w.es derhalve den
eisch der firma Spanninga tot betaling van
schadevergoeding door de gemeente Leeu
warden toe. Het hof te Leeuwarden heeft,
zoo meldt het Leeuw. Nieuwsbl. gisteren ar
rest wijzende, anders beslist. Het heeft con
form de conclusie van den procureur-generaal
den eisch der firma Spanninga ontzegd, om-
dat, naar de meening van het hof, het in het
algemeen niet op den weg van een lombard-
houder ligt, zich te overtuigen van de her-
komst der ter leening aangeboden goeden, en
dat in casu die eisch ook niet was te stel-
len.
ONEERLIJKE BOEKHOUDER.
De Vijfde Kamer der rechtbank te Amster
dam heeft gister overeenkomstig den eisch
aan een 43-jarig persoon, die als boekhouder
werkzaam is geweest bij een firma in lijsten
te dezer stede. Verd. had terechtgestaan ter-
zake dat hij tusschen" 17 Sept. 1927 en 3 No
vember 1928 in die functie door knoeierijen
in de boeken een bedrag van ruim f 4700 uit
de kas van zijn patroon heeft weggenomen.
Verd.'s broer, die wegens opzettelijke of
schuldheling had terechtgestaan hij zou
f720 in verschillende gedeelten van den ver-
dachte de vorige week ten geschenke heb
ben aangenomen is bij vervroeging vrijge
sproken.
Het O.M. had een jaar gevangenisstraf ge-
eischt.
Wegens verduistering gearres
teerd.
De arrestatie is gelast van den heer Ja
cobs, roud-hoofdadministrateur van Sinagar,
wegens verduistering van ruim 1 ton. Het
bleek dat de verduisteringen gepleegd zijn
van 1 Januari 1928 af.
DE LUCHTVAARTBEGROOTING.
In zijn inleiding op de luchtvaartbegroo-
ting, welke 16 millioen bedraagt, zeide de
minister voor de Luchtvaart gisteren in het
Lagerhuis o.a. het volgende. Er zijn in deze
begrocting vier voomame punten. Ten eerste
zal aan het eind van het jaar de luchtmacht
gebracht zijn van 75 op 82 eskaders. Ten
tweede zou binnen enkele weken de geregel-
de luchtverbinding met Indie beginnen, ter
wiji hij hoopte, dat hij in enkele maanden in
staat zou zijn de noodige maatregelen te tref-
fen voor een andere groote luchtlijn in het
Empire, n.l. van Londen naar Kaapstad. Ten
derde zijn definitieve maatregelen genomen
voor vooruitgang in de technische ontwikke-
ling, o.a. op het gebied van de metalen con-
structie Verder werd groote aandacht gewijd
aan de groote veiSigbeids uitvinding bekenc
onder den naam „slotted wing". Ten vierde
werd een nieuw voorstel gedaan ten einde de
luchtvaart onder het volk aan te moedigen.
Zoo zou het gemakkelijker gemaakt wor
den voor jonge mannen en vrouwen om te
leeren vliegen en zouden direct of indirect
honderd nieuwe vliegvelden worden aange-
legd.
Betreffende de luchtverdediging zeide
Hoare, dat er nog 21 van de als minimum be
schouwde 52 eskaders moesten worden ge-
vormd. Betreffende de luchtverbinding met
Kaapstad zeide hij, dat de totstandbrenging
hiervan met den besten wil en wanneer alle
betrokken regeeringen medewerkten, niet
binnen 12 maanden kon geschieden, weshalve
hiervoor maar een betrekkelijk geringe som
was uitgetrokken. Aangaande de vliegmachi-
OVERTRED1NG VAN HET
ARBEIDSBESLUIT.
Een onvoldoende ingerichte werkplaats
Gister stond voor den kantonrechter te
Amsterdam terecht, A. de S., bestuurder van
een zakkenstopperij, ter zake van een over-
treding van het arbeidsbesluit. Op 10' Dec
.1. was geconstateerd, dat de temperatuur
in de werkplaats van verdachte omstreeks 0
graden bedroeg, en dat hij daar o.m. door
enkele vrouwen arbeid deed verrichten, die
weinig lichaamsbeweging vorderde. Ook de
cagverlichting in de werkplaats was onvol
doende, zoodat 'smiddags om 12 uur kunst-
licht gebruikt moest worden. Hij was deswe
ge verbaliseerd door de arbeidsinspectie.
Uit het verhoor bfeek, dat verdachte her
haalde malen is gewaarschuwd en zelfs na
het opmaken van het procesverbaal was
doorgegaan onder dezelfde omstandigheden
te laten werken.
De ambtenaar van het O. M. vond het feit
zoo ernstig, dat hij 2 maal 2 dagen principi-
eele hechtenis en bovendien een geldboete
eischte.
De kantonrechter dadelijk uitspraak doen-
de veroordeelde verdachte tot 4 maal f 150
boete.
3.
De dodd van de Bloedtoet.
Zuster Maria was weer ofroisd mit
heur handkoffertje, want de Teutjeszoe-
ker had ommers weer baiteekend, 6k tot
groote verwondering van de oude dok
ter. Toe de zuster ofskoid nam, had de
Zoeker de twei zonneblomme meegeven:
ien voor de dokter en ien voor heurzelf.
En de dokter was kome bedanke deer-
voor.
„Nou is moin rekening deermee be-
taald" had ie zoid, „maar die aare
groote rekening niet, want je begraipe
toch wel dat onze Lieve Heer deer mee
'n bedoeling heb, dat je weer genezen
binne., om je nag ien keer in de gelegen-
hoid te stelle, dat je't goed make kinne,
want in gien 60 jaar bin je in de kerk
weest en je mag Zundagssochgens mit
Grooteboer meeraie, asse je weer heele-
maal beter binne en niet rouke en niet
in de kouwe eivendlucht; over een week
kom ik naggeres terug, ers hoore of je
uithoest binne en ders luistere mit m'n
toetertje, hoe't van binnen steld is".
Tjcnge, tjonge, wat was de boerehut
merakels opknapt in die toid, dat ie ziek
weest was; van buiten 'n stik of wat
nuuwe planke anbrocht en opnuuw
teerd en van binnen: twei nuuwe hou-
ten leuningstoeltjes en 'n hanglamp en
An de achterkant
bladz. 679719.
Die twei verhaaltjes vond ie't mooist;
deur 't oftige vorleze kon ie al heele
brokstikke dervan uit z'n houfd op-
zegge.
"Iemeseivende vroeg de Zoeker om wat
voor te leze uit Radboud (van F. W. v.
Eeden)de aakster zat den bai de Bloed
toet op z'n linkerhand, ok te luistere en
mit z'n ouge te knippe; net 'n domenie
mit 'n wit beffie voor.
En de Bloedtoet begon weer van
nuuws of an:
„Radboud, de onverzettelijke, stijfhoof-
dige, dappere Radboud, miskend, verge-
ten, belachelijk gemaakt, zelfs als een
kind des duivels verafschuwd! Maar hoe
diep vernederd, nooit verloor hij zjjn
standvastig en volhardend karakter. In
het huwelijk van zijn dochter Theude-
sinde met den zoon zijns grooten vij-
ands, ligt een bewijs dat hij en zijn hof
in beschaving en ontwikkeiing niet be
neden de Franken stonden, en tevens
zien we in zijne toestemming tot dat
huwelijk zijn nooit uitgedoofde zucht
naar wraak en bevrijding.
Grimwald werd vermoord, volgens de
overlevering door toedoen van Iheude-
sinde: 'n daad, in een karakter als dat
van Radboud geheel begrijpelijk. Mis-
schien sluimert onder het stof der eeu-
wen hier of daar nog een beeld van die
Theudesinde, 'n vrouw, in karakter groo-
ter, heldhaftiger, ontzettender dan Ju
dith! Radboud en Theudesinde: twee
edelen, die veel voor Frieslands vrijheid
hebben geleden en gestreden, die alleen
in Europa het vrije Noorden hebben ver-
dedigd tegen het slaafsche en tirannie-
ke Zuiden, en die, schoon zij vielen, niet
vruchteloos hebben geleefd. Want hun
geest heeft tot heden nog Friesland niet
verlaten. Euwen van slavernij hebben
zwaar op de Friezen gedrukt; nooit ver-
loren zij den moed, nooit gaven ze den
s„rijd tegen de Frankische vazallen op;
en zelfs toen de woedende zee hun land
half verzwolg, en de West-Friezen als
een wisse prooi den Hollandscheiii gra
ven in handen gaf, toen de n<mrdelijkste
Rijntak uitdroogde en Kennemerland
met West-Friesland werd vereenigd,
toen zelfs verloor West-Friesland zijne
ware onafhankelijkheid niet, maar bleef
een land op zich zelf, scherp gescheiden
van zijne minder onafhankelijke nabu-
ren.
Zoo is het nog op den huidigen dag.
Zoodra ge komt ten Noorden en Oosten I
van Alkmaar, ziet ge een andere bouw- I
orde, een ander volk en hoort ge een
anderen tongval dan in de daaraan ten
Westen grenzende Kennemer Zandstre-
ken. Te weinig wordt tegenwocrdig er-
kend, dat, terwiji alle volken onmisken-
bare blijken van verbastering en verlies
van nationaliteit in taal e^ zeden ver-
toonen, de Friezen een der oudste vol
ken van Eurona zijn, die taal en natio
naliteit van uit den grijzen voortijd het
langst hebben behouden.
Eere zij daarom hun, die in onzen tijd
door hunne onvermoeide nasporingen
die Loogst merkwaardige nationaliteit
in hunne werken hebben vereeuwigd
Een vriendelijke morgen lachte over
West-Friesland en het zonlicht schit-
terda over de uitgestrekte bosschen van
het oude Hoogewoud, de laatste wijk-
plaats van den diep vernederden Vorst.
Een buitengewone, lang gewenschte
plegtigheid zou geschieden. De onver
zettelijke heiden zou eindelijk het hoofd
voor Rome bukken, de vrije Fries zou
het geloof zijner vaderen verlaten. Zege-
vierepd staart het priesterdom op den
wankelenden grijsaard, die daar de
doopvont nadert en op het gelaat van
Wolfram bespeurt men een half onder-
drukten glimlach. Reeds is alles tot
den doop gereed, reeds staat de grijs
aard met een voet in het gewijde bek-
ken; daar ontwaakt opeens zijn karakter
met jeugdige kracht; hij denkt aan zijne
vaderen, aan zijn geliefd Friesland, aan
de vrije natuur, aan de dierbare wouden,
aan de geheimvolle overleveringen uit
het verre Azie. Hij keert zich om en
vraagt, waar de zielen zijner vaderen
zijn. Voor eeuwig verloren. antwoordt
Wolfram. En Radboud trekt den voet
terug. De vrije Fries heeft gezege-
vierd; de laatste overwinning door hem
behaald was zijn eerste waardig; hij ver-
kiest liever verloren te zijn met zijne
vaderen, dan zalig met zijne vijanden.
Tot in zijn dood bleef Radboud ge-
trouw aan zijn volk en zijn vaderland.
Stellen wij ons Radboud voor, den vorst
van een heldhaftig, werkzaam, welva-
rend Noordsch volk, innig gehecht aan
het geloof zijner vaderen, aan het ge
loof in eene almachtige, liefderijke en
zegenende godheid, gehard in den oor-
log, evenals zijn geheele volk, kuisch,
eerlijk, waarheidlievend en grootmoe-
dig, was het dan zoo vreemd dat hij
zich verzette tegen dwingelanden als Pe-
pijn van Herstal en Karcl Martel, dat
hij Willebrord en zijne monniken niet
ve'rtrouwde, dat hij vreesde voor zede-
bederf en verbastering van zijn volk,
dat hij in die vreemdelingen de voorbo-
den zag van naderende ellende?
En die ellende is gekomen en heeft
bijna tien eeuwen op Friesland gedrukt,
tot Willem van Oranje het Noorden op
het Zuiden wreekte en voortzette, wat
door Radboud heldhaftig, maar tever-
geefs was beproefd.
Als gij te Hoogwoud komt, vvijst men
u in de kerk nog de doopvont aan, uit
welke Radboud eens den voet terugtrok.
In die daad ligt, wellicht meer dan gij
vermoedt, een verband met de gebeurte
nissen van later eeuwen.
Aanschouw die oude doopvont aan-
dachtig; wellicht komt gij tot de over-
tuiging, dat Neerlands nationaliteit
daar ten tweedenmale is gehandhaafd
en dat Radboud in onze Vaderlandsche
Historie als eene ster van de eerste
groot'te schittert tusschen Claudius Ci-
vilis en Willem van Oranje".
Toe 't uit was, glunderde de Zoeker
de van.
„Jai komme in m'n testement, hoor je,
Bloedtoet en je kraige de aakster 6k, as
ik dood gane".
Maar Zoeker, je gane nag niet dood
hoor, want je ziene nei je ziekte der veul
jonger uit; zoo etjes skoren en je heer
knipt en 'n foin pak an en je lache ok
weer
„Ja, dat zou je nou niet meer zegge,
dat ik op de Tientoon-Elfrib loik
Mit groote ouge van skrik en ontstel-
tenis staarde de Bloedtoet de Zoeker an,
gong boven op de stoel staan en vroeg:
„Bin jai den de ronddolende ziel van
Koning Radboud?"
En mit 'n diepe grafstem vol ontzet-
ting, hoor die:
„Ja, die bin ik!"
Onder angstig geskreeuw vloog ien*
bons de aakster driemaal rond: Kwet,
kwet, ret tetverraad, ret tet-tet en
viel dood neer achter de stoel op de
beun en veranderde in 'n jong koolzwart
glimmend peerd mit 'n bles voor de kop,
dat van ongeduld stong te springe...
T )e de Bloedtoet om keekIn gou-
wen wapenrusting sting deer mit 'n
groot slagzwaard op zai: Koning Rad
boud, die 6fskoid nam:
Vaarwel, Bloedtoet, vaarwel".
Het dak van de boerehut skeurde ien*
bons v<^ mekaar en hai zag houg in de
lucht: Wodan, de geweldige, op 'n wit
stroidros, in galop ankomme, de wolle-
ke in flarde van ien skeure en wel zes-
tig ruiters, die mit hun lanse zwaaide
boven hun houfde; 'n oorverdouvend ge-
juich, staigerende peerde die weer regs-
omkeer maakte, naast Wodan in vlie-
gende galop: Radboud, die nag ien keer
omkeek nei de verlaten boerehut op aar-
de, z'n groot slagzwaard in de hand,
weer mee ie drie keer groette: Vaarwel,
Bloedtoet, vaarwel!"
Bewusteloos sloeg de Bloedtoet teu
gen de grond en bonsde neer op de
skarpe rand van de beun, mit z'n voor-
Imufd; uit 'n diepe gapende wond gutste
't bloed, dat deur de neide op de grond
soipelde; in de ienzame hut lag z'n
ontzielde lichaam weldra te verstaiven
in de kille eivendlucht....
Toe de Bloedtoet uit 'n benouwde
droum wakker wier, lag ie op z'n buik
mit z'n kop tusken't houfdkussen en 't
houten beskot van z'n ledikant; deur de
skarpe kant sting in z'n voorhoufd 'n
diepe voor
„Je konne best stikt hewwe, asze je
niet wakker worren wasze"" zaide Ne n.
tje, die voor 't ledikant sting.
„Skai uit, moidje, skai uit 'k bin om
mers al dood; leegbloed op de beun van
de bcerer'^„j bai de Teuties^oeker
Neeltje wees mit heur foisvinger nei
heur voorhoufd aasof deer ok 'n voor
in stinr? Nei hoor, want ze zaide: ,.'t Is
toch begrootlik, asze je nag zoo jong
binne en je hewwe den al wurreme in j®
kop!"
DE HERZIENING DER
RIJKSTELEFOONTARIEVEN.
Onder voorzitterschap van ir. W. H. Danv
me, directeur-generaal der Posterijen, Teie-
grafie en Telefonie, en op uitnoodiging van
het hoofdbestuur der P. en T. is gister in een
der zalen van den Dierentuin te Den Haag
een belangrijke bijeenkomst gehouden van
vertegenwoordigers van verschillende licha-
men, alsmede van de pers, in verband met de
voornemens van het Staatsbedrijf der P. T.
T., zoowel met betrekking tot de verandering
van de Rijkstarieven als tot de daarmede min
of meer samenhangende ontwikkeiing van't
telefoonnet hier te lande.
Vertegenwoordigd waren: Kamers van
Koophandel, Middenstandsraad, Nijver-
heidsraad, Vereeniging van Nederl. Ge-
meenten, Werkgeversbonden, Middenstanda-
vereenigingen, Landbouworganisaties, enz.
BRANDEN.
Gisternacht is de hoedenwinkel van deft
heer J. vap den Bos aan de Bornerbroeksche-
straat te Almelo geheel door brand vemield.
De vrouw wist door uit een bovenraam te
springen haar leven te redden, waarbij zif
zich vrij ernstig verwondde.
HET LEIDSCHE STADHUIS.
Naar aan de Tel. is medegedeeld, zou
prof. D. Hofstede de Groot, algemeen voor-
zitter van de rijkscommissie voor de monu-
mentenzorg, na bezoek aan de ruine van het
Leidsche stadhuis verklaard hebben, per-
soonlijk van meening te zijn, dat restauratie
van het overgebleven deel van den gevel niet
alleen mogeliik maar zelfs wenschelijk it
m
