DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ho. 89 Honderd m er dertigste faargang 1929 Dagelijksch overzicht. jBuiteriiand Luchtvaant Binnenland Dit nummer bestaat uit 3 blades. Deze Conranf wordt ELKEN AVOND, bebalve *on- e« FeesMagen, uitgegeven. "A honnementsprijs bij vooruitbetaling pei 3 maandon voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Bijk 2.50. Aizonderlijke en bewljsmnnm»rs 5 ee*»ts. Directenr: C. KRAK. DI\§D4» de voorbereidende ONTWAPENINGSCOMMISSIE. jhr. Loudon opent de zitting met lange rede; een groote agenda met zeer belangrijke punten; het Rus- sische en het Duitsche voorstel. Gisteren is de voorbereidende ontwa- peningscommissie onder voorzitterschap van jhr. Loudon te Geneve bijeen ge- komen. De heer Loudon heeft een lange ope- ningsrede gehouden, die door een groot aantal belanghebbenden en belangstel- lenden werd bijgewoond. In zijn rede liet de heer Loudon dui- delijk uitkomen, dat het zijn bedoeling was, dat er in deze (de zesde) zitting in- derdaad nuttige arbeid zou worden ver- richt en dat het niet een uitsluitende debatteerzitting zou worden, zooals de vorige twee zittingen. Toch zal deze bij- eenkomst niet een einde maken aan het werk van de voorbereidende ontwape- ningscomrrfissie, "omdat het doel nog niet te verwezenlijken is. Daar is bijvoorbeeld de vlootbeperking. Daarover zijn de be- treffende landen het nog lang niet eens. Eerst moet toenadering gezocht worden tusschen Engeland en Amerika. Dat is de taak der voorbereidende commissie. Is te Geneve een geschikte basis ge- vonden voor een nieuwe kruiser, confe- rentie tusschen de drie groote zeemo- gendheden, met of zonder deelneming van Frankrijk en Italie, dan kan na het optreden van een nieuwe Engelsche re geering en de aankomst van generaal Dawes, den nieuwen Amerikaansehen gezant te Londen, eindelijk weer schot in de kwestie van de kruisers komen. Echter er staat meer op het program. Daar is het voorstel Litwinof, dat uit naam der Sovjet-unie de onverwijlde be- perking van alle strijdkrachten tot de helft bepleit. Daarna zouden achtereenvolgens kun nen behandeld worden het Duitsche voorstel omtrent de wederkeerige ver- strekking van inlichtingen omtrent de bestaande bewapening en verschillende artikelen van de ontwerp-conventie van '27 omtrent den chemischen oorlog, om trent het materieel van de luchtvloten, het personeel van de landmacht en vloot en luchtvloot, omtrent het toezicht op de naleving van de conventie, eventueel op het materieel van de vloot, landmacht en luchtvloot. Dit is een zeer groot arbeidsprogram. Men gelooft niet, dat in den tijd van drie of ten hoogste vier weken, die deze com missie ditmaal tot haar beschikking heeft het geheele werkprogram zal kun- nen worden ten einde gebracht, doch men hoopt althans enkele punten van dit groote program te bespreken en op te lossen. Het Duitsche voorstel is belangrijk ge noeg, om het even uitvoerig aan te ha- len. De voornaamste punten, die graaf Bernstorff heeft ingediend, zijn de vol gende: lo. de vermindering van de krijgstoe rustingen moet tegelijk op alle wapenin- gen toegepast worden; te land, ter zee en in de lucht; 2o. zij kan alleen de be staande wapeningen betreffen, d. w z. het staande leger en de geoelende resei- visten en de thans aanwezige voorraden aan oorlogmaterieel3o. de afschaffitig van den militairen dienstplicht is wen- schelijk, maar op dit oogenblik nog niet uitvoerbaar; 4o. de vermindering m->et invloed hebben op het jaarlijksche con tingent van recruten, de lengte van len actieven dienst en den dienst bij^de re serve en op het beroepskader; 5o. de be- perking van het aantal vechtwagens, zware kanonnen en vechtvliegtuigf.n; 6o. scheikundige oorlogvoering en lueht- bombardementen moeten verboden worden; 7o. alle klachten van een mo- gendheid tegen heimelijke wapeningen door een andere moeten aan een inter nationale commissie uit den Volken- bond voorgelegd worden, met recht van appel op het internationale hof van justitie. Behalve de Russische en Duitsche voorstellen, staan er nog een 14 andere punten op de agenda, w. o. het rapport van het werk der veiligheidscommissie en voorts alle voorstellen, die bij de eer- ste lezing nog een onderwerp van geschil hebben uitgemaakt. Onder deze geschil- punten is het voornaamste de vraag haar den ^ffectieven stand der bewapening te land en ter zee. Een belangrijke agenda due, die wel lang niet geheel afgewerkt zal worden' CHINA. BUITENLANDERS ONDER VUUR. Wandaden van soldaten in Hoe- nan. Een telegram uit Tsjangteu, gelegen in het N. W. van Hoenan, meldt, dat de vreem- delingen aldaar gedurende zes dagen onder vuur gestaan hebben. De i'nspecteur van dc Engelsche Asiatic Petroleum Company, werd door Chineesche soldaten gevangen genomen, kreeg een wond van een lans in de borst en werd vervolgens, geheel ontkleed, aan een paal gebonden, in welken toestand hij acht tien uur zonder eten en drinken bleef. Later gelukte het hem zich vrij te maken, te ont snappen en de nederzetiing te bereiken. D? bureaux van de petroleummaatschappij wer- den geplunderd en verwoest, evenals een katholieke missie-nederzetting Volgens de laatste berichten zijn de solda ten vertrokken en verkeeren de vreemdelingen niet meer in gevaar. DUITSCHLAND. RELLETJES IN EEN SCHOUWBURG TE BERLIJN. In de Volksbiihne aan het Biilowplein te Berlijn werd Zondag op initiatief van de Ll ga fur Menschenrechte het drama „Josef' van Eleonore Kalkowska vertoond, waarin geprotesteerd wordt tegen de doodstraf. Tij- dens de voorstelling kwam het tot schandaal scenes. Na afloop klaagde de schrijfster, dat de regie te veel in het stuk had geschrapt. Het publiek koos ten deele vdor, ten deele te gen de schrijfster partij. Sommigen verlang den, dat de geschrapte tooneelen alsnog ge- speeld zouden worden, anderen vonden dat het gordijn maar voorgoed moest vallen Naar verluidt is het zelfs tot handastelijk heden gekomen. De directeur Wreede heeft toegezegd, dat het stuk de volgende maal on verkort zal worden vertoond. Nader meldde men nog: Het'vertoonde stuk is de dramatiseering van het geval Jakubowski (een landarbeider die onschuldig ter dood veroordeeld en ook terecht gesteld is) en beoogt propaganda te maken- voor de afschaffing van de doodstraf Niet echter de inhoud, noch de strekking van het stuk, maar de gekwetste ijdelheid van de schrijfster was het die het schandaal ontke- tende. Deze schrijfster, Eleonora Kalkowski. werd na het slot voor het voetlicht geroepen en maakte van deze gelegenheid gebruik om heftig te protesteeren tegen het feit dat de regisseur een van de slotscenes had gr- schrapt. Dit had ten gevolge dat eindelijk het publiek luidruchtig eischte, dat deze scene alsnog zou worden gespeeld. De heer Pisca tor trachtte tevergeefs de herrie te sussen Het doek werd telkens opnieuw geheschen en van het tooneel werden telkens verklaringen tot het publiek gericht. Daar deze verklarin gen evenwel in tegenspraak met elkander wa ren en de schrijfster zich nog al overspannen aanstelde, verliet tenslotte het publiek onder groot krakeel de zaal waardoor natuurlijk de werking van het stuk geheel verloren ging EEN PRINS VEROORDEELD Wegens beleediging der re publiek Wegens overtreding der wet ter bescher ming der republiek, zoo meldt een Wolffbe richt uit Glogau, werd prins Friedrich Wil- helm van Lippe tot 300 mark boete veroor deeld. Zijn medebeklaagde. de journalist Bartholdy uit Guhrau, werd vrijgesproken. Uit de motiveering van het vonnis bleek, dat de rec-htbank een door den prins in een artikel gebruikte spreekwoordelijke uitdruk- king,'luidende „wie minister worden wil, moet in het tuchthuis gezeten hebben, of al thans rijp voor het tuchthuis zijn", als een beleediging der republiek beschouwde, waar- tegenover de verdediger aanvoerde, dat deze zinsnede niet woordelijk diende te worden opgevat, evenmin als het spreekwoord „wie den paus tot neef heeft, wordt kardinaal' waarmee aldus de verdediger niet de paus zelf wordt bedoetd, doch slechts het systeem. De prins heeft tegen het vonnis beroep aan geteekend. EEN FRANSCH OFFICIER ONDERSCHEIDEN. Onder den titel „Edele daad van een offi- cier van de bezetting" deelt de „Koln Z. mede, dat de Pruisische regeering een officier van een Fransch infanterie regiment de red- dingsmedaille heeft toegekend. In Sept. n.L heeft de officier een vijfjarig knaapje met eigen levensgevaar uit het water gehaa'd. De ;,Regierungsprasident" dr. Brandt heeft persoonlijk den officier de onderschei- ding met eenige plechtigheid uitgereikt. EEN STRHD IN DE MEDISCHE WERELD, Intake ten operatie Sinds eenige dagen houdt de Berlijnsche mecbsche wereld en ook het publish, Mdi W- Mg mat mi »sva1. TTaVS Telef.nr. Administrate 3. Teleloonnr. Redactfe 33. Postqfro 37060. In het ziekenhuis van Lichterfelde werd onlangs een patient binnengebracht, die een levensgevaarlijke operatie moest ondergaan De internist, prof/ Rautenberg (sinds 19 jaar aan het ziekenhuis verbonden) meende gron- den te hebben deze operatie niet over te laten aan den chirurg van het ziekenhuis, prof Donitz, maar den patient te moeten aanra- den zich in een ander ziekenhuis te laten ope- reeren, waar een specialist in deze soort operaties werkza&m was (Prof Donitz was betrekkelijk korten tijd geleden tot directeur van het ziekenhuis aangesteld, naar het heet met voorbijgaan van prof. Rauenberg). Toen prof. Donitz vernam, wat geschied was, diende hij dadelijk zijn beklag in bij de administratieve districtscommissie, die prof. Rautenberg onmiddellijk ontsloeg, met de me- dedeeling, dat men verder geen prijs meer ste'de op zijn dienstvervul'ing. Zaterdag heeft de artsenkamer een bemid- delingspoging beproefd, doch te vergeefs: de vertegenwoordigers van de districtscommissie wil den het besluit inzake het ontslag niet in- trekken Naar de Berliinsche correspondent van de „Koln. Z." meldt, zal thans de kwestie voor het gerecht komen, daar prof. Rautenberg schadevergoeding eischt. In tegenstelHng met de commissie stelt hij zich op het stand- punt, dat zijn aanste'ling indertijd voor le venslang is geschied. ENGBLAND. CHURCHILL'S BUDGETREDE. In de gisteren gehouden Lagerhuiszitting heeft Churchill zijn begrootingsrede uitge- sproken De spreker constateerde allereerst, dat er in den algemeenen economischen toe- stand een aanzienlijke verbetering gekomen is. Tiidens het bewind der huidige regeering heeft de onderste laag der bevolking ongeve^r 170 millioen pond sterling kunnen bezuini- gen; het alcoholverbruik is belangrijk ge- daald, terwijl anderzijds thee en suiker een aanzienlijk hooger verbruik te zien geven. Wat de bezuiniging der regeering betreft, deze is het grootst op het gebied der defensie De drie ministeries van nationale verdediging hebben onder de huidige regeering hun uitga- ven met 7lA millioen pond sterling per jaar verminderd. De totale schuld van Engeland is in de afgeloopen vier jaren met ongeveer 321 millioen pond gedaald. Churchill noemde voor de gewone uitgaven over 1929 een be- drag van 742 millioen pond, terwijl de ge wone inkomsten 754 millioen pond beloopen, zoodat er een overschot van 12 millioen te boeken valt. De belasting op het wedden is echter een fiasco gebleken. De detailprijzen van bier en spiritualion zullen met ingang van 1 October met ongeveer 25 pCt. verlaagd worden. Ook de havenbelasting zal een ver mindering ondergaan. De verschillende faci- liteiten en tegemoetkomingen voor den land- bouw zullen inp'aats van 1 October, reeds van begin April in werking treden. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel 0.25, bij groote eontracten rabat Groote letters naar plantsrnlmte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en HandeltdrnkkariJ e/h. HERMs. COSTER A ZOON, Voordam C 6. Hootdredactenr: Tj. N. ADEMA. HET VERLOREN RADIUM. Sir William Mi'ligan, een chirurg te Man chester, heeft in de jaarlijksche vergadering van het radium-instituut aldaar een merk- waardige geschiedenis verteld. Tengevolge van het springen van een retort, was er in het instituut een kleine hoe- veelheid radium te loor gegaan. Daarop werd de vloer van de zaal opgebroken en naar Amerika gezonden, om er het radium uit te ha'en. Het instituut kreeg voor onge- veer 1800 waarde aan radium terug en ver- loor voor 1700. ENGELAND EN AMERIKA. Kellogg's meening. De voormalige minister van buitenlandsche zaken der Vereenigde Staten, Kellogg, heeft in een onderhoud met de „Morning Post zijn meening gezegd over de thans tusschen Amerika en Engeland hangende vraagstuk- ken. Amerika heeft volgens Kellogg, evena's elk andere staat, slechts reden om het welzijn en de vermeerdering van de welvaart van Groot-Brittannie te wenschen. Men zou zich niet kunnen voorstellen, dat tusschen Enge land en Amerika ooit weer een oorlog zou ontstaan. Geen denkend mensch aan de an dere zijde van den Oceaan heeft ooit aan een derge'ijke mogelijkheid gedacht en Kellogg hoopte, dat hetzelfde ook van het Engelsche volk gezegd zou kunnen worden. Omtrent de mogelijkheid van een nieuwe vlootconferentie zei Kellogg, dat hij geduren de de laatste vier jaren dit vraagstuk diep- gaand heeft bestudeerd, maar dat hij thans geen kans ziet een meening daaromtrent uit te spreken. DE MATIGHEIDSLEUS IN DEN VERKIEZINGSSTRIJD. De Sunday Express verzekert dat in den komenden verkiezingsstrijd ongeveer ander- half tot twee millioen kiezers zich bij het uit- brengen van hun stem a'leen zullen laten lei- den door de vraag, of een candidaat voor- stander it van een matigheidsprogram, zon- dtr zich erom te bekommeren tot welke partij Mi btfeoort. MM dat Al wtrdaotr geta pogM- gen gedaan om „matigheids"-candidaten te stellen. De mafigheidsvoorstanders zullen aan de candidaten een program van drie pun ten voorleggen, waarin hun gevraagd zal worden: le. of zij, wanneer zij gekozen zijn, een wetgevenden maatregel zullen steunen om den verkoop van a'coholhoudende dran- ken in societeiten afhankelijk te maken van een elk jaar te vernieuwen vergunning; 2e. of zij een wet nopens ircvoering van plaatse- lijke keuze in Engeland en Wales zullen steu nen; 3e of zij voorstanders zijn van het slui- ten van inrichtingen waarin sterke drank verkocht wordt op Zondag. De belanghebbenden bij den verkoop van sterke dranken zijn niet ongerust over de be- weging. De stem van de cocktail-bakvisch, zoo verklaarde een brouwer aan het blad, legt vee' meer gewicht in de schaal dan die van de Zondagsschool-bakvisch. FRANKRIJK. BELEEDIGING VAN EEN OFFICIER. In September van het vorig jaar had de „Travailfeur", een te Orleans verschijnen communistisch blad, een zekeren kapitein Pommier van het achtste regiment Jagers uit- gescholden voor „gueu'e de vache" (vrij ver- taald: kalfskop) en ,.gegalonneerde bruut" De kapitein, die in den oorlog vier maal ge wond is geweest en acht maal wegens zijn moedig gedrag werd geciteerd, een maal zelfs met de woorden: „voortreffelijk officier, wiens dapperheid en overschrokkenheid le- gendarisch zijn in het regiment", voe'de zich beleedigd en diende een aanklacht in te gen de „Travailleur". De correctionneele rechtbank te Orleans verklaarde zich echter onbevoegd, en betoogde dat de gefnerimeerde woorden zeer vaak voorkomende scheld- woorden zijn wanneer het een officier of ambtenaar geldt! Verontwaardiging heerschte over deze lichtzinnige uitspraak. Kapitein Pommier ging in hooger beroep, en het Hof van Appel heeft hem in het gelijk gesteld. Het noemde de door het communistische blad gebruikte taal hoogst beloedigend en veroordeelde den directeur tot twee maanden gevangenisstraf, zesduizend francs schadevergoeding en 300 francs boete. POLEN. DE STAAT BESTOLEN Voor 50 millioen Naar het W. B. uit Warschau meldt zijn in het Wilna-Poolsche Staatsbosch- beheer aanzienlijke diefstallen ontdekt. In totaal zou de staat door Poolsche ambtenaren bestolen zijn voor een be- drag van 50 millioen Zloty. De hoofd- schuldige is reeds gearresteerd. KRANT IN BESLAG GENOMEN. Te Kattowitz is Zaterdag de Pologna in beslag genomen, die een artikel be- vatte over de verhindering van een ver gadering van aanhangers van Korfanty. Het was de 52ste maal dat deze krant dit lot trof. 16 APKIJL en zeven jaar dwangarbeid wegens moord. De boer had een inboorling doodgeranseld, omdat deze een bl&nke vrouw bedreigd had. De geeselstraf zal dus toegepast worden. SPIONNAGE De Glos Prawdy meldt, dat te Thorn een spionnage-organisatie ontdekt is, die werkte ten gunste van een „groote wes- telijke buurmogendheid." Aar. het hoofd ervan stond een arts te Dantzig, die in hechtenis genomen is. Ook te Thorn zijn drie aanhoudingen gedaan. ZUID-SLAVie. SERVISCHE COMITADSJI'S. De directeur (hoofdredacteur) van de Gl- ornale d'ltalia meldt uit Triest aan zijn blad, dat hij bij het voortzetten van zijn onderzoek op Servisch gebied, dat hij verleden jaar No vember begonnen is, zich den authentieken tekst heeft weten te verschaffen van de orga nisatie en het plan van actie van de coml- tadsji's en de Orjoena, die volgens deze stuk- ken onder rechtstreeksch bevel zouden staan van den minister van oorlog, den gneralen staf en het ministerie van onderwijs. De tekst beslaat bijna twee pagina's van de Giornale en bevat de voorwaarden van opneming van comitadsji's in het legerverband, hun oefe- ning, de uitoefening van spionnage in de aangrenzende landen, het verspreiden van propaganda, enz. Deze onthullingen, schrijft de Giornale treffen rechtstreeks de Itali- aansch-Servische betrekkingen en die van Ser- vie met al zijn buren, juist in een tijd, dat men bezig is met het verdrag van Kellogg den oorlog onwettig te verklaren. Als we hier maar niet met een Utrechtsch stuk te doen hebben. AFRIKA. GRATIE VAN DE HAND GEWEZEN. Voot den boer, die een inboor- Ung gedood heeft omdat hij een blanke vrouw bedreigd had. De waarne.nende minister van justitie heeft het kabinet meegedeeld, dat hij na ampele overweging niet in ataat ia den gouverneur- generaal aan te beveln van zija recht vaa gratie gebruik te maken in het g val van dea boec, m wtkxMmU h M Hm HET VLIEGTUIG VOOR ZIEKEN- VERVOER ENZ. Een internationaai congres te Parijs. Een medewerker der N.R.Crt. schrijft uit Parijs Het luchtvaartverkeer heeft de voortduren- de aandacht van den modernen tijd. Toch is er een enkel punt dat vooral in ons land nog weinig belangstelling heeft. Ik heb hier't oog op de luchtvaart voor zieken- vervo.r enz. waarmede men hier in Frank-* rijk en in enkele andere landen eenigen tijd geleden is begonn-n, wat dus verklaart, dat zij zoowel hier als elders nog in haar kinder- schoenen staat. Hierom is het feit, dat te Pa rijs van 14 tot 20 Mei de eerste internatio nale tentoonstelling voor ziekenvliegtuigen zal plaats hebben, van zoo'n groot gewicht. De man die df hoofdleiding van de ten toonstelling in handen heeft is Robert Char- let, die, bijgestaan door specialisten als de heeren DuboisLecour en d'Adix, zonder ophouden propaganda maakt voor de ten toonstelling en aan haar organisatie zijn bes- te krachten wijdt. Reeds hebben vele landen toezeggingen van inzendingen gedaan. Het behoeft geen nadere uiteenzetting, dat de luchtdienst voor zi.-kenzorg in de allereerste ilaats hetzelfde doel nastreeft als het Roode .(ruis. De uitrusting van Roode Kruis-ma- chines voor vervoer van gewonden en zieken, de inrichting van machines voor eerste medi- sche hulp, machines speciaal voor snel trans port van geneeskundig personeel en in de tweede plaats de indienststelling van het vliegtuig voor zuiver preventieve doeleinden op het gebied van hygiene als bijv. ontsmet- ting. Aldus luidde de beginselverklaring van Charlet, tijdens een uiteenzetting, die hij v6or de expositie gaf. Tot nog toe kent men uitsluitend transport- machines voor zieken. Zij doen dienst om zie ken uit moeilijk te bereiken streken naar zie- k.nhuizen te vervoeren. De bouw van andere machines is in studie genomen en het plan bestaat om tot een geperfectioneerde organi satie te komen, die te vergelijken is met de bestaande gemeentelijke ambulance-diensten. Tijdens de expositie zullen ook demonstraties worden gegeven op het vliegveld te Orly en op het traject ReimsParijs. Verder zal er een congres plaats vinden, waarop de ver schillende vraagstukken grondig onder de oogen zullen worden gezien en uiteenzet- tingen worden gegeven over den stand van zaken in de diverse landen. OM HET AMATEURS-DANS- KAMPIOENSCHAP. Een Rotterdamsch danspaar win* naar. In het feestgebouw „Bellevue" te Amster dam is Zondagmiddag de finale wedstrijd voor het amateurs-danskampioenschap van Nederland 1929 gehouden. De deelneemsters en deelnemers waren in verschillende plaatsen van ons land uitgeko- zen, als zijnde degenen, die in hun plaats uitblonken in het uitvoeren der moderne dansen. Deze gepaarde „uitblinkers" kwa- men nu ten aanschouwe van een talrijk pu bliek in de finale uit. Een paartje uit Rotterdam, mej. Kitty Kriek en de heer S. P. van Helm, had met het uitvoeren van de tango, de blues en de fox-trott het hoogste aantal punten behaald en werd mitsdien tot het amateurs-danskam pioenschap 1929 verheven. De zilveren beker werd het gelukkige Rot- terdamsche paar uitgereikt door Gustav Frolich, den bekenden Duitschen Ufa-acteur, die Zondagochtend in Amsterdam is gekomen tot bijwoning van de eerste voorstelling van de film „Asphalt", waarin hij de hofdrol ver- vult. De Duitsche filmartist, die korten tijd in de danszaal verbleef, kweet zich kordaat van zijn opdracht en bood met enkele vriendelijke woorden den zilveren beker aan mej. Kitty Kriek aan. Intusschen zorgde de N. V. Film- fabriek Polygoon te Haarlem, die schijnwer- pers in de zaal had laten plaatsen, dat deze gebeurtenis op het filmbeeld werd vastge- legd. Vermelding verdient nog, dat twee Haag sche paren den tweeden en derden prijs ver- wierven voor het moderne dansen. HET STOOMSCHIP ..GABOON". Men meldt ons uit Vlissingeir Het Engelsche stoomschip Gaboon, dM Vrijdag j.l. bij de Belgische kust op een ge- zonken wrak is geloopen en bij Rammekens op het droge is gezet, omdat het water maak- ts, nl hedeamiddsg star Antwerpen worden rwleept, am ianr in M sorden gvtfk AL&MAARS COURANT. 4 il

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1929 | | pagina 1