DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
H. H. HOOKERS, vergeet niet, dat
VAFIADI§
FINE"
die zich door KWALIT IT steeds boven alle andere VERHEFT
HEKGELOSCHE
BIEREW
Uit den Alkmaarschen Raad.
ft
Honderd ?er er dertlgsle Taarganp
DE CIGARET IS,
VRAAGT
S. Th. HOPPENER,
Uit het Parlement
No. 93
OH nammer besfaaf o!i 3 bladea
1229
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, nitgegeven.
'Ahnnnementsprijs bi] vooruilbetaling pei 3 maanden voor Alkmaar 2.—, franco door
bet geheele Bljk 2.50.
Alzonderlijbe en bewljsnuromws 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Per regel 0.25, bij groote contracfen rabat Groote letters naar ptaatsmlmte.
Brieven franco aan de N V Boek- en Handelsdrukkerij e/h FIERMs COSTER
ZOON, Voordam C 9.
Dlrecteur: C. KRAJL
ZATKHUiG
Telef.nr. Administrate 3.
Telefoonnr. Redacfie 33.
Postglro 37060.
Hooldredacteor: Tj. N. ADEMA.
20 APRIL
Er is een tijd geweest, dat Alkmaar om
rijn lage belastingen geroemd werd.
„Vestigt U in Alkmaar!" werd toen den
vreemdelingen toegeroepen, een plaats waar
belasting eigenlijk bijzaak is en die daar
naast op allerlei gebied zoo veel goeds en
schoons kan bieden, dat het eigenlijk verwon
derlijk is, dat niet alle renteniers en gepen-
sionneerden uit het heele land in dichte drom-
men naar de stad der victorie optrekken.
Maar toen kwamen de magere jaren, de
factor steeg en B. en W. trokken bij elke
nieuwe begrooting zulke verschrikte gezich
ten, dat al spoedig de mare ging, dat Alk
maar weliswaar een stad van bijzondere af
tracties was, maar dat je er ook duchtig
voor moest betalen.
Nu schijnen de financieele onweerswolken,
die zoo lange jaren het leven van den wet
houder van financien verbitterd hebben, weer
weg te trekken, er wordt, nadat eenige nut
tige instellingen in den bezuinigingstijd over
boord zijn geworpen, weer over belastingver
laging gesproken en de raadsleden, die voor
een hoogeren kinderaftrek geijverd hebben,
zagen kort geleden hun geesteskinderen
door den wethouder van financien geadop-
teerd, die ze in den Raad bracht en ze daar
met een doodonschuldig gezicht als zijn
eigen wettelijke nakomelingen presenteerde
Na dezen ruimeren kinderaftrek komt als
een heerlijk zonnestraaltje uit de voorjaars
lucht de mededeeling, dat B. en W. zoo be
ieidvol geregeerd hebben, dat de factor met
niet minder dan vijf punten, overeenkomen-
de met 50.000 van de begrooting, vermin
derd zal kunnen worden.
Van waar dit schitterend resultaat?
Wei, zegt de heer Westerhof, dat is heel
eenvoudig, de melkkoetjes van de gemeente,
de vette bedrijven, zijn dit jaar nog eens
extra uitgemolken zoodat ze nog dertig dui-
zend gulden van de gemaakte winst meer dan
vrleden jaar in de schatkist moeten storten
En bovendien is er aan nuttige instellin
gen en op onderwijs voor een dertien duizend
gulden wegbezuinigd, zoodat de geheele
snaarzaamheid van het College ten slotte op
niet meer dan een zeven duizend gulden zou
neerkomen.
laten we intusschen dankbaar zijn, dat er
tenminste een eind blijkt gekomen aan het
steeds hooger opvoeren onzer stedelijke belas
ting.
Als Alkmaar eens geen bedrijven had of
als deze eens niet zooveel duizenden aan
winst in onze schatkist konden storten, dan
znu het er met ons belasting-percentage treu
rig uitzien en dat wijst er wel op, dat her
voor het College nog lang geen tijd is om
jubelkreten te laten hooren.
Wij zijn het volkomen met den heer Wes
terhof eens, dat belastingverlaging door he'
vrbruiken van steeds grootere bedrijfswin
s'en een ongezonde toestand is, wij gaan
zelfs verder dan hij en blijven bij ons steeds
ingenomen standpunt, dat hier een progres
6ieve belasting door een in wezen degressievc
wordt vervangen, waardoor het zwaartepunt
der belasting in de richting der minst kapl
taalkrachtigen wordt verschoven.
Een gemeentelijk bedrijf mag niet zoo pro-
fiteeren van de omstandigheid dat het geen
concurrentie heeft te vreezen, dat het hon
derdduizenden guldens aan winst maakt.
winst die de ingezetenen ten slotte elk jaar
voor hun eigen fabriek moeten opbrengen.
Dat is toch het bewijs, dat het geleverde
product te duur verkocht wordt en het kan
ons daarbij onverschil'ig blijven of men er in
Maastricht of Delfzijl denzelfden prijs voor
za' moeten betalen.
Tariefsverlaging is allereerst noodzakelijk
en zijn er desondanks nog beduidende win
sten, dan kan veel goeds worden opgebouwd.
dat in den bezuinigingstijd moedwillig werd
afgebroken, dan kunnen vele nuttige vereeni
gingen, die nu moeten tobben om met de ge-
korte subsidie rond te komen, de vroeger toe
gestane sommen weer eens terug krijgen, dan
kan er op zoo velerlei terrein nog nuttig werk
verricht worden.
Eerst daarna kan belastingverlaging
door gebruik van bedrijfswinst aan de orde
komen en hoe minder de belasting naar
draagkracht door een willekeurige en voor
a'len gelijke heffing op gas en electrischen
stroom wordt vervangen, des te billijker za'
ze zijn.
Er is in den Raad nog eens hartelijk ge-
lachen om de tractor met zijn conducteurs op
klompen en zijn chauffeurs, die de klep van
hun pet aan den achterkant of soms heele
maal geen klep aan hun pet hadden.
„Dat hoort bij de tram" z-de de heer
Slnis en hij heeft, zooals gewoonlijk, gelijk
Het hoort inderdaad bij de tram, maar
aan den voorkant van die tram staat met
groote letters, dat het een „Staustram" is en
het moet den vreemdeling in Alkmaar dan
loch wel eens voorgekomen zijn, dat de ge
meente zich in financieel opzrhf aan dit rij-
dende stiefkind heel weinig gelegen heeft la
ten liggtn.
Zoo is het althans in de laatste jaren ge
gaan en wie nu zoo vreeselijk om dit tramge-
doe moeten lachen, mogen toch niet voorbij
zien, dat Alkmaar vele jaren aan dit stede
lijk vervoermiddel veel te danken gehad heeft.
De chauffeur mag dan geen klep aan zijn
pet gehad hebben, hij zorgde er, on
danks alle financieele misere, toch voor, dat
de tram behoorlijk op tijd reed en wie be
denkt, dat per jaar niet minder dan 150.000
passagiers werden vervoerd, zal tevens begrij
pen, dat vele Alkmaarders wel degelijk van
dit stadsvervoermiddel geprofiteerd hebben.
Het is niet de schuld van de ingezetenen,
die vrijwillig geld bijeenbrachten om de tram
in het leven te houden en ook niet die van de
beheerders of het ijverige personeel, dat de
tractors op hun laatste wielen rijden, dat de
wagens versleten en de rails het uitbreken
niet meer waard zijn.
Dat alles is eenvoudig het gevolg van on-
voldoenden financieelen steun en het zal met
de tractortram als met zoovele menschen
gaan, als ze er eenmaal niet meer zijn zal,
als er misschien binnen enkele jaren heele-
maal geen stedelijk vervoermiddel meer Is
overgebleven, zal men eerst haar goede eigen-
srhappen ontdekken en erkennen, dat de
thans geoefende critiek in vele opzichten niet
billijk geweest is.
Intusschen geven wij gaarne toe, dat de
tram en alles wat daarbij hoort langzamer
hand in een toestand is gekomen, dat het
aanschouwen daarvan door de talrijke vreem
delingen geen reclame voor onze gemeente
beteekent en daar nog slechts tot 1 Juli a.s.
subsidie aan dit vervoermiddel zal worden
gegeven, is het althans te verwachten, dat
na dien datum het min of meer blameerende
bord ..Stadstram" van de tractors zal ver-
dwijnen, en de toeristen het vehikel dus
slechts als een tweedehandsonderneming van
een particulier beunhaasje zullen beschou
wen.
Of de tram met dien datum werkelijk ver-
dwijnen zal is niet te voorspellen De wa
gens worden, naar wij vernemen, juist dezer
dagen weer een beetje opgeschilderd en als
de tractors voor een koopje gerepareerd kun
nen worden en de rails nog eens duchtig wor
den uitgebezemd, is het heel wel mogelijk, dat
de tram blijft rijden en op deze wijze een ge-
vaarlijke concurrent van den nieuwen auto
busdienst zal worden.
Nu voor deze laatste een concessie voor
den tijd van minstens tien jaar verleend is,
mag verwacht worden, dat de nieuwe bus-
sen zoo spoedig mogelijk in exploitatie zul
len komen.
Wij hopen voor de ondernemers. die in dit
geval werkelijk heel ondernemend zijn, dat zij
in hun optimisme niet teleurgesteld zullen
worden.
Wie in Alkmaar een stadsvervoermiddel
exploiteert behoeft zich geen i'.lusies voor de
toekomst te scheppen en waar de nieuwe on-
derneming van al haar verplichtingen wordt
ontslagen wanneer zij kan aantoonen geen
winst te maken. is het niet ondenkbaar dat
de stad binnen afzienbaren tijd als ook de
tram den bestaansstrijd mocht hebben opge-
geven volkomen van een vervoermiddel
verstoken zal zijn.
Dat, nu weldra electrische trrinen van en
naar Alkmaar zullen rijden, de mogelijkheid
van een electrische tram heel wat grooter dan
vroeger is geworden, zijn wij volkomen met
wethoudei Leesberg eens en wij deelen
geenszins de meening der autobusbewonder-
aars. dat in dat geval aan dit laatste ver
voermiddel nog steeds de voorkeur moet
worden geschonken.
Een snelle tram, die ook wat het materieel
betreft in uitstekende conditie verkeert zal
o. i. door velen boven elk andei stadsvervoer
middel geprefereerd worden.
Niemand kan voorspellen wat de komende
tien jaien ons op dit gebied nog zullen bren-
gen, maar wij hebben zoo'n stil vermoeden,
dat Alkmaar in 1939 niet meer uitsluitend op
de autobussen zal zijn aangewezen waarvoor
de Raad thans de concessie verleend heeft.
inmiddels gunnen we den ondernemers een
goede kans en we doen hier eveneens gaarne
een beroep op hun billijkheidsgevoel ten be-
hoeve van het trampersoneel als weldra
mocht blijken, dat deze de concurrentie niet
zal kunnen volhouden.
Niet alleen omdat niemand in het college
en in den Raad zich thans nog om het lot
dezer oud-gedienden schijnt te bekommeren,
maar cok omdat we er werkelijk nieuwsgk ig
naar zijn hoe de conducteur op klompen en
de chauffeur zor.der pet er uit zullen zien als
zii eens een behoorlijk weekloon kunnen ver-1
dienen en door een kapitaalkrachtig patroon
in een onberispelijk uniform worden ge-
stoken.
Naar wij inmiddels vernemen, is het tram
personeel nu reeds een kans geboden, naar
den autobusdienst over te gaan, maar heeft
het daarvan geen gebruik willen maken.
Met de gasbuizen in den Heldersche weg
is het een eigenaardige geschiedenis.
Nu deze Rijksweg verbreed en geasphal-
teerd wordt, liggen ze blijkbaar in dubbele
beteekenis in den weg, dat wil zeggen ze
liggen in den weg en ze moeten dus weg Het
lijkt niet duidelijk, maar het is toch heel een
vouJig, al heeft het wel iets van een puzzle.
Ze moeten weg, maar de weg waar ze
naar toe moeten is nog weg, dat wil zeggen
die is er nog niet en de Rijkswaterstaat
schijnt dus te verwachten, dat Alkmaar d<>zc
persleidingen maar zoolang aan touwtjes
ergens in de lucht zal moeten ophangen.
De directeur-generaal, of een andere
hooge autoriteit. heeft vriendelijk te kennen
gegeven, dat ze gerust mogen blijven liggen
mits men er dan maar op rekent dat de weg
nimmer zal mogen opgebroken worden, wat
practisch hierop neerkomt, dat bij de eerste
de beste lekkage elke reparatie onmogelijx
is.
Waarom, zoo heeft men terecht in den
Raad gevraagd, kan op dezen veertig Kiio-
meter langen weg niet een vierhond°<d Mete;
klinkerbestrating, aansluitende bij de stads-
bestrating, gelegd worden, als daarmede
voor de gemeente zulke groote technische be
zwaren en zulke enorme en nuttelooze kosten
voorkomen kunnen worden?
Er wordt weldra naar een betere financieele
verhouding tusschen het Rijk en de Gemeen-
ten gestreefd, maar het wordt tijd, dat de
verhouding ook op ander dan financieel ge
bied eens wat beter wordt.
Waar het verleggen der leidingen prac
tisch op het aanleggen van geheel nieuwe
buizen neerkomt, heeft de Raad den directeur
der lichtbedrijven naar een kostenopgave
gevraagd en inmiddels zullen B en W in hun
zwartste jassen en met hun hoogste hoed en
op eens naar Den Haag trekken om te zien
of er an allerhochster Stelle niet wat meer
considerate met een doodarme gemeente te
verkrijgen is.
Het Twuijverwegdrama, waarin Alkmaar
lang geen onverdienstelijke rol heeft gespeeld.
is zoo goed als afgeloopen nu de Raad op
het voorstel van B. en W., besloten heeft de
bekende gemeenschappeiijke regeling met de
betrokken buitengemeenten te aanvaarden.
Er zijn in den loop der jaren heel wat ka-
pitalen besteed om een weg te koopen maar
het is nu wel gebleken, dat het nog veel
meer kost om een weg op een behoorlijke
manier weer kwijt te raken.
Laten we slechts de hoop uitspreken, dat
de gemeente, die er de gelukidge eigenaar van
zal worden er in alle opzichten genoegen
van zal beleven.
De grond aan de Oostzijde van de Prin-
cipestiaat is voor ruim 27000 aan een
Levensverzekeringsmaatschappij verkocht, die
er haar hoofdkantoor zal bouwen.
We kunnen niet zeggen, dat we op dit punt
in het hartje der stad, aan een plein vlak
tegenover de Groote Kerk gelegen, niet liever
een groot winkelpand of een hotel of cafe
met een gezellig terras hadden zien ver-
rijzen
Al jaren lang is geklaagd over een gebrek
aan hotelruimte en al jaren lang ziet de Alk
maarder uit naar een gezellig, groot cafe,
waar men, naar Amsterdamschen trant, des
zomers eens gezellig buiten zal kunnen zit-
ten
Intusschen nemen wij gaarne aan, dat deze
Windhoek zich voor een buitenzitje minder
goed leent en waar het ons bekend is. dat een
groote bank destijds liever overal elders dan
op dezen hoek wilde bouwen, mogen we
misschien nog dankbaar zijn, dat de Noord-
Hollandsche Levensverzekering-Maatschappij
zich over dezen grond voor een zacht prijsje
ontfermd heeft.
Dat de Raad zich ditmaal, zelfs zonder
eenige discussie, met het voorstel van B. en
W. vereenigde, geeft te denken en wij kun
nen daarna slechts de hoop uitspreken, dat
de directie der maatschappij zich ditmaal niet
in haar toekomstberekeningen vergist heeft.
Laten wij ditmaal eindigen met de mede
deeling, dat wethouder Leesberg blijkbaar
ongeschonden uit het land van de sinaasappe-
len naar zijn vaderstad teruggekeerd is.
De Spaansche zon heeft hem gebruind en
hij maakt in alle opzichten den indruk van
een man, die verre reizen gedaan heeft en
daarcm veel kan vertellen.
Het is bedroevend hoe weinig andere
Raadsleden nog van de zeden en gebruiken
in het land van onze vroegeren overheerscber
afweten, getuige de eenige vraag, die den
wethouder gesteld werd, namelijk oi hij
Sinterklaas niet was tegengekomen.
Dat Alkmaar in de toekomst van's heeren
Leesbergs ervaringen profiteeren zal, mag
zeker voorspeld worden.
Vooral als wethouder van het Sportpark
zal de heer Leesberg niet aarzelen te zorgen,
dat het hier wat meer Spaansch toegaat dan
gewooniijk het geval is
Wij hoorden reeds verhalen over cemen-
ten zitplaatsen met kussentjes. die na afloop
van iederen wedstrijd naar de hoofden van
de verliezende spelers worden geworpen
Dat wil zeggen alleen de kussentjes en met
de zitplaatsen natuurlijk.
Wat de heer Leesberg van het echte
Spaansche stierengevecht heeft gezien doet
ons met vreeze verwachten, dat de motor-
races weldra voor een nog bloediger en ge
vaarlijker sport het veld zullen moeten
ruimen.
Wij hopen met den Raad, dat de heer Lees
berg over zijn indrukken en avonturen uit
het land waar de citroenen bloeien eens een
gezellige causerie zal willen houden en wii
zijn gaarne bereid hem daarvoor een paar ko-
lommen van onze plaatsruimte ter beschik-
king te stellen.
Agent voor Egmond en Cmstreken:
EGMOND AAN ZEE.
INT. TEL. 18
DEN HAAG, 19 April 1929.
De Eerste Kamer is heden gereed geko
men met de behandeling van de Indisciie
zaken, welke op haar agenda stonden. Na
een ochtendzitting van een paar uur en een
middagzitting van drie kwartier is zij tot
Dinsdagmiddag twee uur uiteengegaan.
De minister van Kolonien heeft de verga-
dering van heden geleid met de voortzet-
ting van zijn rede ter beantwoording van de
verschillende sprekers. In het bijzon'4 r
heeft hij tegenover den heer Colijn uiteen-
gezet, dat wij in zake de bestuurshervor-
ming goed werk hebben gedaan en dat de
Volksraad een belangrijke functie vervult in
het bestuur van Indie Hij vertrouwde dan
ook, dat de Kamer zich zou vereenigen met
de wijziging in de samenstelling van dat li-
chaam waarmee tegemoet zou worden ge
komen aan de ernstige teleurstelling, welke
het amendement-Feber indertijd heeft ge-
wekt bij de beschaafde inlandsche kringen.
Het gister door den heer Colijn geuite
dreigement, dat hij er over dacht in de op
posite te gaan tegenover dit ministerie,
was vermoedelijk oorzaak dat de minister-
president deze vergadering bijwoonde. Na
den minister van Kolonien nam hij dan ook
het woord om den heer Colijn o.a. mede re
deelen, dat nu er een Volksraad is, er geen
aanleiding bestaat om in overeenstemming
met diens wenschen een speciale commissie
te benoemen ten einde voorstellen te doen
in zake de centrale of regionale ontvoog-
ding van Indie. Het bestuur van Indie heeft
in de eerste plaats behoefte aan rust, ten
einde zich aan te passen aan de nieuwe toe-
standen, welke in den laatsten tiid zijn ge-
boren, niet in de laatste plaats door het op-
treden van den Volksraad, waarmee, gelijk
de heer Koningsberger had uiteengezet, de
Indische regeering gaarne samenwerk.i
Na re- en dupliek is daarop de Indische
Begrooting zonder stemming aangenomen
evenals de (huishoudelijke) begrooting van
het departement van Kolonien.
Over de wijziging van de Indische Staats-
regeling in zake de samenstelling van den
Volksraad en den Raad van Indie moest
gestemd worden. Zij is daarbij goedgekeurd
met 29 tegen 15 stemmen. Tegenstemmers
waren de anti-rev., de Chr. Historischen en
de katholieke heer Blomjous.
Na goedkeuring van enkele kleinere ont-
werpen, waaronder de Surinaamsche Be
grooting, is de Kamer tot Dinsdagmiddag
uiteengegaan.
De Tweede Kamer heeft heden de behan
deling van het ontwerp op de financieele
verhouding tusschen het Rijk en de Ge-
meenten voortgezet.
Niet minder dan vier tegenstanders heb
ben heden hun bezwaren tegen het voorstel
ontwikkeld. In de eerste plaats heeft de
heer Van den Tempel (S. D. A. P.) zijn gis
ter aangevangen rede voortgezet en be-
toogd, dat de nieuwe regeling de bewegings-
vrijheid van de gemeenten aan banden zal
leggen doordat de gemeenten geen In-,
komstenbelasting meer zullen kunnen hef-
fen. Er schuilt daarin een verzet tegdn de
sociale politiek der gemeenten, welke ge-
tuigt van een rasecht conservatisme.
Hierna heeft de heer Schouten {A. R.)
zijn bezwaren ontwikkeld, in hoofdzaak
hier op neerkomend, dat de gemeenten een
deel harer autonomie zullen verliezen, ter-
wijl intusschen de regeering lijdelijk zal
moeten toezien, dat de gemeenten een on-
verantwoordelijk financieel beheer zullen
voeren, wijl de pressie tot zuinigheid zal
ontbreken. Intusschen hoopte hij, dat de re
geering in staat zal zijn de door hem ont-
wikkelde bezwaren te ontzenuwen.
De heeren Van Voorst tot Voorst (R. K.)
en Buiten (R. K.) meenden beiden, dat het
platteland de dupe zal worden van de ega-
liseering, welke aan het ontwerp ten grond-
slag ligt en laatstgenoemde drong aan op
een andere regeling van de uitkeering par,
hoofd der gemeente uit het gemeentefonds.
Als warm voorstander van het voorge-
dragene deed zich kennen de heer Van Gijn
(Vrijheidsb.), die wel een enkel bezwaar
had, doch de grondgedachte toejuichte en in
het bijzonder ingenomen was met het Ge
meentefonds. Het bezwaar, dat de gemeen
ten geen inkomstenbelasting zouden kunnen
heffen, achtte hij ondervangen door de vrij-
heid welke de gemeenten zullen hebben om
opcenten (tot 80) van het gemeentefonds te
heffen. Maar de remmende kracht, welke
van de regeling uitgaat tegenover gemeen
ten, die wat te los met de penningen der
gemeentenaren omspringen, achtte hij een
heilzaam iets.
De heer Van Vuuren (R.K.) heeft nog en
kele woorden gezegd tot uiteenzetting van
zijn standpunt, maar zal Dinsdag zijn rede
voortzetten.
Dagelijksch overzicht,
DE ENGELSCHE VERKIEZINGEN
NADFREN.
Engeland bereidt zich voor; dt
rede van Lloyd George; het werk'
loosheid vraagstuk.
De Engelsche verkiezingen naderen! En
daarom maakt heel Engeland zich op, om
klaar te zijn, als de groote dag er is.
De politieke leiders der verschillende par-
tijen beginnen hun verkiezingsreden, de bla-
den verslaan in vele kolommen de redevoerin.
gen, kortom, Engeland bereidt zich voor!
Thans is het Lloyd George, die de aan-
dacht vraagt. Hij toch heeft gisteravond in
Plymouth een verkiezingsrede gehouden, die
door Daventry doorgezonden werd. Hoeveel
luisteraars dus gisteren „genoten" hebben
van de radio, is niet te zeggen, maar dat ook
in Engeland de politiek van de ether ge-
bruikt maakt, bewijst, dat ook daar de verkie
zingen de menschen op hoi brengen.
Intusschen, Lloyd George heeft zijn rede
gehouden, en het voornaamste punt, waarover
hij sprak, was het werkloosheidvraagstuk,
Hij noemde die kwestie een ernstige crisis,
3
ALKMAAR
COURANT.
k.uii -l'rjm