OAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Wat Alkmaor etaleeren zal.
Uit het PaHement
No. 105
Oif nnmtner besfaaf nif 3 blade®.
Honderd een en dertigsfe laar^.g
1029
H&OTmemcntsprijs T)ij Yooruitbetaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct p. regel, grootcre letters naar plaatsruimte.
Brleven franco N.Y. Boek- en Handelsdr. v.h. Ilerms. Coster Zoon, Yoordam C9, Tel. Administr. No. 3. Rcdactie No. 33.
ZATEKDAO
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA.
Postgiro 37060
4 ME1
De zakenman van dezen tijd weet, dat hij
lin den fellen concurrentiestnid slechts staan-
ide kan blijven door het maken van doeltref-
fende reclame.
Reclame doet verkoopen en een belangrijk
onderdeel der reclame is het UaUeren, het zoo
iverleidelijk mogelijk uitstallen van alles waar-
op men gaarne de aandacht der koopers wi'.
yestigen.
Nu gemeenten meer en meer van karakter
veranderen, in zooverre men ze minder uit
;5taatkundig oogpunt beziet .en ze meer be-
schouwt als autonome lichamen, die uit al
lerlei eigen bedrijven een zoo groot mogelijke
winst trachten te halen, en die, op zoek naar
Igced gesitueerde stadgenooten, elkaar fel be-
concurreeren, is het begrijpelijk, dat elk ge-
meentebestuur op zijn begrooting een belang-
irijke post voor reclame uittrekt
Die reclame behoeft niet alleen uit propa-
ganda-geschriften te bestaan, waarin uitvoe-
itig vermeld wordt uit hoeveel scholen en ker-
Iken, theaters, couranten en vereenigen de
nieuwe bewoner een keus zal kunnen doen en
[hoe ontstellend laag het bedrag is, dat hij op
izijn gemeentelijk belastingbiljet zal vinden
er moet daarnaast ook reclame door etaleeren
.gemaakt worden, zoodat ook hier van kijkers
ikoopers en van koopers klanten gemaakt wor
den.
Alkmaar trekt elk jaar duizenden vreemde-
lingen en als zij na korter of langer tijd onze
gemeente weer verlaten, moet de indruk hen
bijblijven, dat zij hier iets moois gezien hebben,
dat Alkmaar een aantrekkelijke stad is en
dat het zeker overweging verdient ze zoo mo
gelijk als woonplaats te kiezen.
De chef-etaleur van een groote zaak is een
kunstenaar in zijn vak. Hij schikt kleur bij
kleur, doet wonderen met doek en draperieen,
met vaasjes en bloemen en weet ten slotte een
zoo aantrekkelijk geheel te scheppen, dat de
voorbijgangers onwillekeurig blijven staan
.en aangenaam worden getroffen..
De chef-etaleur van de gemeente, de direc
teur van den plantsoendienst, heeft een niet
minder gemakkelijke taak, want hp moet met
zijn bloemen en planten, met zijn boom en en
struiken Alkmaar in een zoo bekoorlijk toiletje
steken, dat de bezoekers den indruk met zich
meenemen van een mooie stad, waarin men
louter voor zijn pleizier woont.
Dus gaat ook hij, als chef van den reclame
dienst, aan het etaleeren.- Hij maakt de oude
stadswallen tot aangename wandelplaatsen,
bij brengt op allerlei plaatsen in de stad
groote perken aan, die hij met honderden bloe
men en planten vult, hij let op de kleuren-
combinaties, hij kiest met zorg voor elk stads-
deel de meest passende bloemen, hij legt in
het groote stadsplantsoen wegen en gazons
aan, hij ontwerpt rustieke bruggetjes, rotspar-
tijen, beekjes en vijvertjes, hij werkt oude
muurtjes met klimop weg, hij plant boomen
en struiken en als hij dat alles gedaan heeft,
zijn de etalages van onze gemeente gereed en
wachten wij vol vertrouwen op het oordeel
van onze bezoekers.
Daarnaast heeft de plantsoendienst nog
een andere taak.
Ook en zeker in de allereerste plaats
de inwoners kunnen hun rechten doen gelden
Ook zijn hebben voor de door hen gebrachte
financieele offers recht op een goed onder-
houden stadstuin met alle attracties, welke
daar geboden kunnen worden en op een pas
sende versiering van straten en pleinen, die
het wandelen tot een genot kunnen maken.
Dat alles is toevertrouwd aan onzen stads-
tuinarchitect, aan den heer Hoek, die in zijn
veeljarigen diensttijd bewezen heeft daarvoor
in alle opzichten de rechte man on de rechte
plaats te zijn.
Het schijnt, alsof in de wintermaanden deze
dienst volkomen is uitgeschakeld, maar juist
dan wordt er op de stadskweekerij met di
uiterste zorg gewerkt om nieuw leven tot ont-
plooi'ing te brengen, zoodat, als straks de per
ken en plantsoenen hun bloemen en struiken
vragen, duizenden planten gereed kunnen
zijn.
Een stad als Alkmaar heeft heel wat noo-
dig.
Alleen al in de beide perken voor het sta
tion moeten 1500 geraniums gezet worden
het Victorie-park vraagt er 1200 en voor de
perken aan het Kennemerpark zijn niet min
der dan 1000 begonia's noodig. De monu-
mentale lantaren op het stationsplein, het
perk van Truitje Toussaint, de perken aan
den Nieuwlandersingel en aan de Bergerbrug
en nog zoovele andere, moeten deze maand
gevuld worden en de Stadskweekerij zal daar-
na voor afwisseling en gerege1 !e aanvulling
van bet vernielde moeten zorgen.
)d
Zoo'n Stadskweekerij, dat is een groote ver-
2orgingsinrichting voor pas geboren plantjes
Hier worden ze uit den grond getooverd en
met de uiterste toewijding verzorgd vanaf het
oogenblik, dat ze, zoo groot als een spelde-
puntje, boven de aarde der zaadbakjes ver-
schijnen totdat ze sterk genoeg zijn om hun
plaatsen in de stadsperken in te nemen.
Hier heeft men dezen winter, terwiil de
strenge vorst het er op gezet had, al het leven-
de groen te vernietigen, door het geregeld op
temperatuur houden van de kassen, een
12000 stuks geraniums gekweekt, een 4000
tal dahlia's, een 2000 begonia's en een
10.000 stuks andere planten, die gezaaid of
gestekt zijn en thans den gevaarlijken „zuige-
lingen" leeftijd voorbij zijn en gereed staan
het voile leven in te gaan.
De eerste kas is als het ware een groote
couveuse en de heer Erkamp, die hier als
plantenbaker optreedt, kan, ondanks de stren
ge vorst, van een alleszins gelukkig kweek-
jaar getuigen. Van de oude dahliaknollen zijn
de spruiten afgenomen en in kistjes met teel-
aarde geplaatst, waar ze binnen een week al
wortels vertoonden, zoodat ze weldra in
kleine bloempotjes konden overgebracht wor
den, de stekjes der begonia-multiflora toon-
den wortel- en knolvorming en overal kwamen
in de zaadkistjes de kleine groene puntjes te
voorschijn, die na een uiterst zorgvuldige be-
handeling tot bladeren en bloempjes zullen
uitgroeien.
Langzaam worden deze plantjes grooter en
sterker en geleidelijk vermindert dan ook de
warmte der verschillende kassen, waar ze
achtereenvolgens een plaatsje krijgen.
Ze groeien op en ze worden gehard tegen
de buitenlucht waarin ze weldra dag en nacht
zullen moeten verblijven. Ze verlaten de op
temperatuur gebrachte kassen en komen in
platte bakken met glas overdekt, die tijdens de
daguren opengezet worden, maar waar hun
pleegvader toch steeds een waakzaam oog
houdt en het glas met dikke of dunne matten
afdekt, wanneer ze tegen een al te sterek kou
of een al te groote warmte beschermd moeten
worden.
Hier ziet men de kortstelige dahlia's, de
verschillende begonia-soorten, de multiflora,
de struikbegonia en de ouderwetsche knol-
begonia, de gerahiums, de clecoma, de can-
na's; zelfs is een deel van de kassen door sla-
planten bezet, die voor de hertenkamp en voor
de voedering van de gevederde bewoners van
Den Hout bestemd is.
Langs bergen bladaarde, dat een driejarig
proces doormaakt, waarna men alleen nog
maar aarde en geen blad meer ziet, komt men
aan de grOote gereedschapschuren, waar het
door werkloozen gezaagde hout opgetast ligt,
waarmee de kachels in de kassen gestookt
worden, waar de werktuigen der kinderspee',-
tuinen zijn geborgen, die gerepareerd en ge-
verfd zijn, waar steenen en houten palen voor
afrastering gereed liggen, waar de plantsoen-
banken onderhanden genomen zijn en waar
allerlei werkjes verricht worden, die voor een
grooten stadstuin noodzakelijk zijn.
Dan volgen de velden waar kastanjes, ro-
zenzaad en eikels gezaaid zijn en waar met
kilometers zwart draad getracht wordt het
stadsbezit tegen de vogelen des velds te be-
schermen. De zaadjes worden sprietjes, die
na een, twee en drie jaar tot jonge boompjes
groeien. Men stekt en men zaait het laat-
ste geeft het beste houtgewas en een veld
met vijfjarige Zweedsche ahorn's toont reeds
stevige stammetjes, die nog eenige ontwikke-
lingsjaren voor zich hebben, omdat voor den
plantsoendienst stevige stammen noodig zijn
Voor de perken worden de bloemen thans
op kleur gekweekt, waardoor het mooiste ge
heel wordt verkregen.
Achteraan de kweekerij verrijst de school-
tuin, waar de kinderen getoond kan worden
wat nu eigenlijk boekwijt, nierikwortel, kar-
wij, peterselie, kervel, dragon, enz. is en waar
o.a. de zeldzaam voorkomende kalfsvoet, een
wilde aronskelk wordt aangetroffen, die met
de helmbloem tot de bijzonderheden van on
zen Hout behoort.
In de kassen wordt mai's gekweekt, die wel
dra kolven zal geven en een groote beziens
waardigheid voor de leergierige schooljeugd
is gebleken.
Wie uit de Stadskweekerij waar ook de
palmen verzorgd worden in den Hout
komt, kan dadelijk constateeren, dat de lente
nu werkelijk in aantocht is.
Enkele vroege struiken als de conicera's,
de ribes en de alpinum spreiden er reeds hun
groene blaadjes en daartusschen is de grond
bedekt met het frissche jonge groen van het
pijpkruid.
Bij de hertekamp, de groote attractie van
den Hout, staat de heer De Vries, de stads-
pluimgraaf, al gereed om zijn heiligdom te
ontsluiten en den bezoeker toegang te geven
tot het groote gazon waar de twee- en vier-
pootige bewoners hem dadelijk tegemoet ko
men, in de stille hoop, dat het onverwachte
bezoek tot een extra tractatie zal leiden.
Drie witte mannetjes-kalkoenen zijn in druk
gesprek.
Zij zien er een beetje ontvreden uit, zij
mokicen en het blijkt weldra, dat ze er alle
reden voor hebben, want hun vrouwtejs heb
ben hen al twee weken in den steek gelaten
en zitten als trouwe en goede broedvogels in
de schuur een partijtje eieren uit te broeden.
Een zit er op ganzeneieren, maar omdat dit
aan de eieren niet te zien is, blijft de verras-
sing voor het moederdier bewaard tot haar
jongen zoo groot geworden zijn, dat ze tot
het besef komt, dat ze rich voor andermans
kinderen heeft opgeofferd.
Er zit mo uil La een denier hoekje, jo af-
wachting.l dat hij een plaatsje in een voliere
zal krijgen en overal ziten vogelwijfjes, fa-
santen of ganzen in voile berusting te broe
den.
Een volwassen hert heeft een bloedige plek
tusschen de ooren want een kwartiertje ge-
leden is hem een der groote horens van den
kop gevallen Den dag te voren heeft hij de
andere verloren, hij is zijn heelen kapstok
kwijt en besnuffelt nieuwsgierig zijn vroege-
ren hoofdtooi als de pluimgraaf ons die laat
bekijken.
Weldra zal hij nieuwe horens krijgen en
door een zijtakje meer aan iedereen toonen,
dat hij weer een jaar ouder is geworden. In
zooverre zijn herten ongelukkige beesten, dat
ze nooit hun leeftijd kunnen verbergen.
Een witte mannetjespauw spreidt al zijn
staartveeren in waaiervorm uit en stapt zoo
in zijn mooiste costuum naar een viertal
bonte vrouwtjes. Hij laat zich aan alle kan-
ten bewonderen, maar hij heeft geen „chance",
zooals dat in Alkmaar heet, omdat de vrouw
tjes hun eigen mannetje trouw blijven en niet
het minste teeken van toenadering geven.
Boven op het dak van de schuur zit de
bonte mannetjespauw die unfaire concurren
ce aan te kijken en als hij ziet, dat zijn harem
hem trouw blijft, lacht hij stilletjes in zijn
pauwenvuistje.
De ratten hebben hier veel kwaad gedaan
en heel wat eieren weggehaald, die als lok-
broedmiddel in de nesten gelegd waren, maar
de plantsoendienst bestrijdt ze nu met een
verdelgingsmiddel, dat voor andere dieren
ongevaarlijk is en dat ratten en muizen doodt
en de lijkjes niet laat verrotten, maar doet in-
drogen.
Bijna onzichtbaar op het terrein ligt een
nieuwe aanwinst, een bruin gekleurde Mage-
lan-gans op een kuiltje waarin zij haar eie
ren gelegd heeft. Als ze even het nest ver-
laat stopt zij alles onder wat donker dons
weg, zoodat het nest bijna onzichtbaar is en
haar echtgenoot, een groote vogel met wit-
en zwarte veeren, loopt als een schildwacht
op en neer en heeft zoo'n krijgshaftig uiter-
lijk, dat zelfs de zwanen een beetje uit zijn
buurt blijven.
Beekjes en vijvers zijn met allerlei duikel-
eenden verrijkt en in het water zullen weldra
allerlei siervisschen een nieuwe attractie van
den Hout vormen.
Eekhoomtje en miereneter hebben de kou
niet kunnen doorstaan en zijn in den loop
van den winter gestorven, maar in het huisje
der cavia's zal het weldra vol kleine dierijes
zitten, duifjes de bekende witte Hagenaars
en kleine marmotjes, die een ruigharigen
zwarten vader en een gladharige bruine moe-
der hadden en nu beider familietrekken ver-
toonen, daar ze voor zoover ze reeds ge
boren zijn een ruigharig bruin velletje
vertoonen. In den loop dezer maand worden
ze buitengelaten en zal de jeugd zich weer
met de marmottenfamilie kunnen vermaken.
De drie paar zwanen, die in onze stads-
grachten huizen, hebben een gelukkig huwe-
lijk gesloten en de verschillende toekomstige
moeders verwachten respectievelijk zes jon
gen op het nest van den Nieuwlandersingel,
zeven bij den „Molen van Piet" en zeven op
de kweekerij, zoodat ook het zwanenras in
onze gemeente niet met uitsterving bedreigd
wordt.
Al deze Houtbewoners vereischen groote
zorg en het voordeel wat eieren en enkele
exemplaren voor den verkoop weegt lang
niet op tegen de kosten.
Maar zij zijn in parken als dit voor ieder
een een zoo groote attractie, dat de heer
Hoek overweegt om bij mogelijke vergroo-
ting van Den Hout nog andere dieren aan te
schaffen en b.v. een aquarium en een apen-
kooi op te stellen.
Meer en meer gaat men er ook in andere
steden toe over op deze wijze de belangstel-
ling voor de stadsparken te vergrooten en
nog kort geleden waren afgevaardigden uit
Groningen en Bloemendaal hier, omdat juist
onze Hout die steden ten voorbeeld gesteld
was.
Dank zij de medewerking van de onder-
wijzers, is de vernieling van het plantsoen
lang zoo ernstig niet meer als vroeger De
honden, die de perken verwoesten, zoodat
deze elke twee weken aangevuld moeten wor
den en die b.v. in den Hout achter de losloo-
pende fasanten jagen, zijn de grootste schrik
van den plantsoendienst.
Aan het einde van onzen rondgang kwa
men wij bij den Stedelijken Muziektuin wel-
ker onderhoud ook onder „Plantsoenen" res-
sorteert.
Wij vestigen er gaarne de aandacht op, dat
deze eenig mooie gelegenheid voor concer-
ten en vergaderingen een groote verbetering
ondergaan heeft.
Er is een ruime en van alle gemakken voor-
ziene keuken bijgebouwd, zoodat de exploi-
tant thans in alle opzichten als restaurateur
kan optreden en terzijde van den Muziektuin,
onzichtbaar voor de bezoekers, is een kinder-
speeltuin ingericht, waar de kleintjes in het
dikke zand kunnen graven en waar allerlei
schommels, wippen en andere speelwerktui-
gen zijn aangebracht. Een stevige omraste-
ring, die den speeltuin aan het oog der voor
bijgangers onttrekt, zorgt er teven# voor, dat
geen peuter uit deze afgesloten ruimte kan
ontsnappen.
De heer Timmermans, die den tuin exploi-
teert, stelt alles in het werk om het bezoek
zoo groot mogelijk te maken en heeft nu voor
een klein abonnementsgeld weer vier extra
concerten in het vooruitzicht gesteld waar-
van er drie door de bekende H. O. V. wor
den gegeven.
Het gebouw is opnieuw geschilderd, de
serre is van tochtwerende raamschutten voor-
zien en ieder, die eens rustig van een der
mooiste gedelten van onze Hout wi! genie-
ten, kunnen wij een bezoek aan dezen fraaien
buitentuin ten zeerste aanbevelen
Alkmaar is gereed1 zijn zomergasten te ont-
vangen en het personeel van den plantsoen
dienst stelt dezer dagen zijn bekwaamste
etaleurs aan het werk om de gemeente op
haar voordeeligst te laten uitkomen.
Moge weldra blijken, dat al dit werk niet
tevergeefs geweest is en dat onze stad op al
haar bezoekers een bijzonder prettigen indruk
zal maken.
Den Haag, 3 Mei 1929.
Het einde van de zittingsperiode 1928
1929 moge reeds in het gezicht zijn, de Twee-
de Kamer maakt zich toch niet luchthartig
van haar taak af. Dat heeft gisteravond de
Minister van Waterstaat kunnen ervaren bij
de behandeling van de Wegenbegrooting
voor dit jaar. Toen om elf uur de Kamer
huiswaarts keerde was de rij der sprekers in
eersten aanleg nog niet gesloten en geen van
hen die het woord voerden toonde zich vol-
daan met de wegenpolitiek des ministers, die
met te weinig systeem en te weinig voortva-
rendheid arbeidt.
De hardste woorden hoorden we uit den
mond van den heer Krijger (C.H.), die uiteen-
zette, dat de minister er geen systeecn op na
houdt en aandrong op een sneller tempo, des-
noods met aanstelling van meer personeel.
Dat snelheid prijsstijging ten gevolge zou
hebben, gaf de heer Krijger den minister niet
toe.
De heer Ebels (V.D.) klaagde ernstig over
de traagheid waarmee gewerkt wordt aan de
plannen tot verbetering van de wegen in het
noorden des lands.
De heer Lovink (C.H.) kwam op voor de
pannen- en steenenbakkerijen in Zuid-Hol-
land, wien de minister het leven moeilijk wil
maken door te verbieden dat zij hunne pro-
ducten per werkspoor vervoeren over het tra-
ject Haagsche SchouwUtrecht
De heer Sannes (S.D.A.P.) hield een plei-
dooi voor de verbetering van den weg van
Heerenveen naar Zurig, welk eenmaal, als
de afsluitdijk van de Zuiderzee gereed is, van
groote beteekenis zal worden.
De heer K. ter Laan (S.D.A.P.) vroeg een
goeden weg van Den Haag naar Gouda en
had bezwr.ar tegen den nieuwen ontworpen
weg van Amsterdam naar Rotterdam. Een
vaste en behoorlijke verbinding van Zuid-Hol-
land met Noord-Brabant, in het bijzonder
van de Zuid-Hollandsche Eilanden met die
provincie werd door den heer J. ter Laan
(S.D.A.P.) aanbevolen.
De heer Drooglever Fortuyn (Vrijheidsb.)
drong op sneller werk aan, pleitte voor een
behoorlijke verbinding van de groote centra
door middel van autosnelwegen en betoogde,
dat de regeering de Rott. Trammaatschappij
financieel moet helpen, wanneer deze over-
gaat tot verbetering en de verbinding der
Zuid-Hollandsche Eilanden. Nadat tenslotte
de heer Feber (R.K.) een degelijk pleidooi ge-
houden had voor een veel betere verbinding
van de zuidelijke provincies met de noorde-
lijke, een zaak ook van nationaal belang, is
de Kamer tot hedenmiddag uiteengegaan.
Hedenmiddag is de Tweede Kamer begon-
nen met een zoogenaamde regeling van werk-
zaamheden. In de eerste plaats heeft zij be-
sloten de huishoudelijke racning voor het vol
gende zittingsjaar op 8 Mei as. te behan-
delen. Dat is altijd een aanwijzing, dat het
ten einde loopt met hare vergaderingen.
Daarna zijn nog enkele punten aan de
agenda toegevoegd, waaronder de wijziging
der Armenwet, de concIusie-Vrijman en de
zaak van de Louise-groeve.
De heer Bijleveld (A.R.) wilde er nog aan
toegevoegd het ontwerp betreffende den
rechtstoestand der ambtenaren. Hij wilde er
desnoods een week langer voor vergaderen.
Dat heeft evenwel de Kamer afgewimpeld, zij
het ook met niet meer dan 38 tegen 37 stem-
men. A. narrow escape!
Vervolgens is het ontwerp op de financi
eele vtrhouding tusschen den staat en de ge
meenten zonder stemming goedgekeurd, na
dat de heer Van den Tempel (S.D.A.P.) had
verklaard, dat zijn partij hoewel zij ernstige
bezwaren koestert er niet tegen wilde stem-
men, omdat zij vreesde, dat een andere, haar
meer bevredignde regeling na de verwerping
lang op zich zou laten wachten.
De begrooting van het wegenfonds zal op
een avondvergadering van Dinsdag a.s. ver-
der behandeld worden.
Daarna heeft de Kamer voortgezet de be
handeling van de drie wetsontwerpen tot wij
ziging van ons strafstelsel. Men weet dat zij
bedoelen in de eerste plaats een betere rege
ling van de voorwaardelijke veroordeeling
en de voorwaardelijke invrijheidstelling.
Daarbij is onder meer voorgesteld een stelsel
waarbi] een straf voor een deel onvoorwaar-
delijk wordt gemaakt, een nieuwigheid, welke
men in geen ander strafstelsel vindt, maar in
de Kamer nog al goed is opgenomen.
In de tweede plaats wordt voorgesteld
eenige verzachting van het celstelsel, waarbij
de mogelijkheid wordt opengesteld om een
deel van de vrijheidsbeneming in de gemeen-
schap door te brengen, terwijl, wat van meer
beteekenis is, ook speciale jeugdgevangenis-
sen zullen worden ingevoerd. In de derde
plaats wordt voorgesteld een regeling te tref-
fen, waarbij de gewoonte- en beroepsmisda-
digers, de zoogenaamde onverbetelijken na
afloop van hun straftijd voor een aantal ja-
ren kunnen worden geinterneerd in een soort
van bewaringsgesticht te Veenhuizen of el
ders. Terwijl de sprekers van gistermiddag
over het algemeen nog al vriendelijk waren
gestemd, al had men weleens wat anders ge-
wild dan was voorgesteld, heeft heden de
heer Heemskerk (A.n.), de oud-minister die
feitelijk den stoot heeft gegeven tot verbete
ring van ons strafstelsel, ernstig bezwaar
geopperd tegen de interneering van de on-:
verbeterlijken. Hij vond dit een verzwaring
van straf, welke niet in een strafstelsel als
het onze thuis behoort. Dan doet men beter
wat strenger straffen op te leggen.
De tegenwoordige rechters kunnen volgens
hem gerust wat minder zachtzinnig straf
fen! De heer Schokking (C.H.), die de rij der
sprekers in eersten aanleg besloot, was het
op dit punt met hem eens.
Behalve deze sprekers hebben we heden
nog gehoord den heer Van Schaik (R.K
die over het algemeen wel met de voorstel-
len meeging, maar zich als een overtuigend
tegenstander van de eel deed kennen. Langer
dan zes maanden mag iemand niet cellulair
zitten! (Thans is het maximum 5 jaar!)
De heer Van Rappard (Vrijheidsb.) was
op vrijwel alle punten ingenomen met de
voorstellen. Alleen betreurde hij het, dat niet
opgenomen was de mogelijkheid van combi-
natie van geldboete en onvoorwaardelijke
straf.
Mej. Katz (C.H.) heeft de Kamer meer dan
een uur onthaald op een uiteenzetting van
hare crimineele opvattingen, welk goeddeels
overeenkwamen met het nu voorgedragene,
maar waarbij zij zoo breed over alles uit-
weidde, dat het den indruk maakte van een
voorgelezen tijdschriftsartikel en we moesten
denken aan het reglement van den Duitschen
Rijksdag, waar het verboden is redevoeringen
voor te lezen. Als dit ook bij ons Parlement
werd ingevoerd, zouden de debatten belang
rijk bekort worden.
Bij wijze van intermezzo werd de rede van
mej. Katz onderbroken door een aantal vra
gen van den heer Kortenhorst (R.K.) tot den
minister van Waterstaat het was vandaag
,,vragendag" inzake den bouw van zend-
installaties KootwijkBandoeng. De strek-
king was den minister.aan den tand te voe-
len omtrent de rol welke deze daarbij aan
de Nederlandsche Industrie, in de eerste
plaats de firma Philips, zal toekennen.
Uit het antwoord van minister Van der
Vegte viel op te maken, dat de installatie op
het oogenblik met eigen krachten geschiedt,
dat men wat noodig is gaarne bij de binnen-
landsche industrie aanschaft, mits het even
goed is als het buitenlandsche fabrikaat en
dat, wanneer men den bouw van een nieuwe
installatie zal aanbesteden, ook aan de firma
Philips gelegenheid zal geven daartoe mede
te dingen.
En daarna kon mej. Katz hare rede vol-
tooien.
Dinsdag is de minister van justitie aan
het woord.
Dagelijksch overzicht,
DE BERLIJNSCHE RELLETJES.
Nieuwe communistische propagan*-
da; redevoeringen; de soc dent, en
het communisme.
De 1 Mei-dag van 1929 zal nog lang in
het geheugen blijven van velen onzer aard-
bewoners! En dat wel voornamelijk om de
gevolgen die den 1 Mei-dag in Berlijn ge-
had heeft.
Welke die gevolgen zijn, is nog niet te zeg-
gen, want op het oogenblik, dat wij dit schrij-
ven, zijn de relletjes nog in vollen gang.
Weer vallen er in de Berlijnsche straten
dooden en gewonden, weer zijn barricades
opgeworpen, verkeeren huizen in forten, van-
waar uit men de politie met karabijn- en re-
volvervuur bestookt.
Dat is het gevolg van de communistische
actie.
Wat kan de rede zijn van deze relletjes?
Slechts deze, dat de communisten thans
weer een goede gelegenheid hebben gevon-
den, om hun propaganda te voeren tegen de
sociaal-democraten. En het werd tijd voor
hen, omdat het communisme in den loop der
jaren veel van invloed had ingeboet!
Nu was de kans fraai!
Er waren al eenige aanwijzingen, dat in
de arbeiderswereld de radicaal-revolution-
naire denkbeelden weer veld wonnen bij
de jongste verkiezingen voor de fabrieksra-
den te Berlijn en elders hadden de commu
nisten nieuw succes. Als men nu te Berlijn
waar het politiepresidium in handen is van
een sociaal-democraat, botsingen zou kun
nen uitlokken met de politie en het gezag der
onder socialistische leiding staande rijks- en
landsregeeringen kon tarten, dan zou men
opnieuw zich duchthige propagandamidde-
len verschaffen. Men zou de socialisten kun*
M
