DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. ;n cigarette t ie a.s. Tweede Kamer-verRtezing. „De Rustende Jager" Eederen avsnd Concert. D HH C I It G. No. *21 Honderd een en dertigste iaargang 1929 Afi.mnomcntsprljs bij voornttbetaliitg per 8 mnanden f2.~, ft. per post f2.50. Itcwijsn. 5 ct Advertenttepr. 25 ct p. resel erootoro 1 Brieven franco &T. Boek- en Handelsdr. v.h. Herms. Coster Zoon, Toordam C9, TeL MnOsMr. No. 3.' Bedaetie No. 33. plaatsrBlmt®' /.AIHRIIAC 25 MEI ji OM BEOORDEELEN. MOET U KUNNEN 99 KENNEN, De Liberate Staatspartij Mej. J WESTERMAN en de Heer G. J. VAN KEMPEN Dagelijksch overzicht. BER6EK (N-H.) Oit nammer besfaat nif 3 bladen Direcfeur: C. KRAK. Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA. Posfgiro 37960 Hoe langer men in Alkmaar het genoegen heef. de vergaderingen van den Raad bij te wonen, des te meer leert men de zegeningen van de politiek waardeeren. Zegev'.erenae elftallen er. verdrukte oppo sitiegroepen, beschouwingen pro en contra over alles wat B. en W. ter tafel brengen, het is ten slotte alles een uitvloeisel van politiek inzicht en politieke groepeering, waarvoor zoo menigmaal eigen gezond inzicht moet wijken en waardoor menig raadslid een wil- loos werktuig van zijn frdctie is geworden. En het opmerkelijkste is, dat men dit nog steeds tracht te verbloemen. Men zegt niet: wij Sociaal-democraten of wij Katholieken achten onze partijbelangen het meest gediend door tegenover onze kiezers dit te doen of dat na te laten. Men laat dat alles zooveel mogelijk buiten beschouwing en bespreekt in elke raadsvergadering zoo onbe- vangen mogelijk elk voorstel, dat ter tafel ge- bracht wordt, men ontdekt er, al naar gelang den koers dien men uit wil, allerlei goede of slechte kanten aan en wie de verschillende heeren zoo overtuigend hoort redeneeren, zou werkelijk nog een oogenblik onder den indruk komen, dat ieder van hen zijn eigen gezond verstand laat spreken en als een onpartijdig rechter over elk vraagstuk vangemeentebe- lang zijn weloverwogen opinie laat hooren. 1 Maar wie achter de schermen leerde kijken, weet wel beter. Die weet, dat aan elke raads vergadering diverse fractievergaderingen vooraf gaan en dat men in al die bijeenkom- sten nauwkeurig gewikt en gewogen heeft of de partij, en de fractie in het bijzonder, tegen over de kiezers al of niet een goed figuur zal maken, als men zich voor of tegen een voor- stel zal verklaren. En hoevele gelegenheder biedt menig voorstel niet om nog eens duide- lijk in het licht te stellen van welke mooie en edele principes de partijleden vervuld zijn, hoe zij alle maatscnappelijke deugden na- streven en de welvaart van stad en land door hun regeeringsbeleid het beste bevorderd kan worden En als het dan tot een stemming komt, blijkt, dat alle leden van dezelfde partij de- zelfde licht- en schaduwzijden ontdekt heb- ben en dat zij, groep voor groep, in roerende eenstemmigheid tot precies dezelfde conclu- sie zijn gekomen. Ja, sterker nog, dat alle mooie beschouwin gen in den Raad eigenlijk maar voor de pers en het publiek besteind zijn, omdat ieder, nog vo6r er een woord gesproken is, precies weet hoe ten slotte de afloop van een zoogenaamde persoonlijke vrije stemming zal zijn. Men behoeft geen biizondere astronomische kennis te bezitten, noc'h expert te zijn in het werken met koffiedik om in Alkmaar bij het bcschonwen van een Raadsagenda precies te kunnen voorspellen welke voorstellen met elf tegen acht stemmen zullen worden aangeno men of verworpen. Dat ligt er duimendik bovenop en wie „nourri dans le serail" is, kan ook met vrij groote zekerheid voorspellen wat door ver schillende raadsleden ter argumentatie van hun betoog naar voren gebracht zal worden Zoo is het vanzelfsprekend. dat door dt Sociaal-Democraten, en op hun aanstekelijk voonvreld ook door de Vrijzinnig-Democraten, gaarne elke gelegenheid te baat wordt geno- nien wanneer men den kiezers kan aantoonen, dat men de partij vertegeriwoordigt, die den armen, verdrukten proletarier beschermi tegen de willekeur van onbarmhartige ka- pitalisten en heerschzuchtige nakomelingen van vroegere regentengeslachten. En toen de agenda dan ook vermeldde, dat B. en w. een rechtsgeding wilden voeren tegen een achterstalligen bewoner van een gemeentewoning en den man met den zooge naamden sterken arm buiten zijn kleine huisje wilden zetten, toen hebben we gedacht: wat eenpracht van een gelegenheid voor de S D nu e?ls toonen, hoe zij voor deze maatschappelijke schipbreukelingen op de DivS staat. Wij hoorden den heer Westerhof in gedach- ten, met een traan in zijn stem, betoogen hoe deze man het slachtoffer van allerlei misere was geworden, hoe hij door invaliditeit geen werk had kunnen vinden en alle andere ver- k.aarbare redenen voor zijn tegenslag op- sornmen, welke deze man op ons bureau is ko men uitleggen en die de Soc Dem. raads fractie toch zeker met onbekend zullen ^e- weest zijn. Helaas, er is geen regel zonder uitzonda ring en nadat B. en W. hun voorstel ter tafel gebracht hadden om als eigenaars van een kleine gemeentewoning den huurder door de politie op straat te laten zetten, is de Soc Dem.-fractie ziende blind en hoorende doof gebleven. Het was goed zoo en er werd van die zijde zelfs met geinformeerd of het slachtoffer van deze woningmisere werkelijk zoo zwart was als hij werd afgeschilderd. Slechts mej. Carels van de Vrijz. Dem. brak een lansje voor den veroordeelde door een be- roep op den wethouder te doen, den man in elk geval een andere woning aan te wijzen waardoor hij niet geheel dakloos zou moeten worden. Als deze kiezer straks zijn stemvakje rood zal moeten maken, zou het ons niet verwonde- ren, dat hij een andere partij steunt dan hij tot dusverre gedaan heeft. Het beroep van den heer Twisk om, in tegenstelling met de beslissing van B. en W., een glazen kweekkas voor groente, een zooge- nfamd warenhuis, te mogen plaatsen op een gemeente-terrein, dat op het uitbreidingsplan i voor komt, vond ditmaal in hoogere instantie een gunstig onthaal. Was de Raad er werkelijk door gevleid, dat men zijn oordeel hooger stelde dan dat van het college? In alien gevale maakten de hee ren met welgevallen gebruik van hun be- voegdheid zich nu ook eens met de zaken van B. en W. te mogen bemoeien. Men vond geen enkele reden om het verzoek te weigeren, daar men den ondernemingsgeest der inwoners wilde aanmoedigen en het bedoelde terrein toch vooreerst niet in exploitatie zou komen. De man mag zijn kas zetten en behoeft slechts te „verkassen" de typeerende uit- drukking is van den heer Westerhof wan neer het zoover gekomen zal zijn, dat werke lijk dit terrein volgens het uitbreidingsplar in gebruik zal worden genomen. Wonder boven wonder het wemelde dien middag van uitzonderingen op de gebruike- lijke regels stemden raadsleden van de linksche- en van de rechtsche fracties broe- derlijk samen om B. en W. dit echecje te be- zorgen en de burgemeester kreeg dien middag het eerste bewijs dat de hoogste stedelijke macht niet bij het college, maar bij den Raad berust. Bij het voorstel voor een vastrechttarief voor wjnkels en daarmede geiijkgestelde etablissementen met een verlaging van stroomprijs, die ditmaal eens niet op de vloer- oppervlakte, maar op het vroeger gebruik ge- baseerd was, zag de heer Bonsema de kans schoon er op te wijzen, dat B. en W. allesbe- halve consequent waren, omdat zij nu voor- stelden, wat zijn partij reeds veel vroeger ge wild had, maar wat toen een dwaasheid ge- acht werd, enkel en alleen omdat het van de zijde van spreker en diens politieke geestver- wanten was gekomen. Hij <jeed het in den vorm van een sprookje, op de manier als Antoinette van Dijk op het kinderuurtje voor de radio doet en dat was werkelijk heel aardig bedacht, omdat hij nu zijn gehoor veel meer boeide dan wanneer hij direct verklaard had, dat de stad uit zijn ver- haaltje Alkmaar was en de verongelijkfe groep uit zijn fractie-genooten bestaan had In dit opzicht zijn de raadsleden nog groo ie kinderen. Zij luisteren vol aandacht naar de prettige vertelling en zij bleven zelfs nog onder den indruk toen de heer Bonsema die met een toepasselijke moraal had besloten. „Wijs", zoo luidde die moraal, „voortaan niet alles af, enkel en alleen omdat het van den kant der S.D.A.P. komt, want den een of anderen dag zal men van andere zijde precies hetzelfde kunnen voorstellen." Wij kunnen dien sprockjesvorm in den Raad zeker aanbevelen. Hij zal zoo nu en dan zelfs in een officieele bijlage een shcces voor B. en W. kunnen beteekenen. straat en zelfs van een Murmelliusstraat ge sproken. De heer Westerhof verkondigde, dat hij, alvorens den laatsten naam te' kunnen uit- spreken, eerst zijn tong recht moest zetten en achtte dit tijdsverlies voor velen een zoo era- stig bezwaar, dat hij naar een anderen naam gezocht had. Graaf Willemstraat, zooals B. en W. de nieuwe straat wilden doopen, kon hem niet bekoren. Er zat te veel koningsschap in dien naam en bovendien hadden wij hier al den Koningsweg, zoodat het z.i. absoluut onmo- gelijk was om deze straat naar Graaf Wil- lem te noemen. Hij had een boek meegebracht waarin 63 bekende historische figuren uit Alkmaar voor- kwamen en de moeilijkheid was nu om er juist de onvergetelijke figuur uit te halen wiens naam men nu nog aan een onzer nieu we straten zou kunnen verbinden. Mr. Leesberg voelde wel iets voor een St. Laurens of Sint Laurentiusstraat en de heer Sietsma werd door dien naam zoo getroffen, dat hij er ook zijn hart aan verpandde. Ook de heer Westerhof wiens naam reeds in het bekende Westerhofje ligt opge- sloten en naar wien daarom helaas ook geen tweede straat meer genoemd kan worden vond den naam St. Laurentius-straat nog zoo slecht niet. De fractie liet het blijkbaar aan hem over en zonder hoofdelijke stemming werd daarom besloten de Principestraat haar karakteristieken en historischen naam te ont- nemen en in een Sint Laurentiusstraat te her- doopen. Of dit door 's heeren Westerhof's kiezers gewaardeerd zal worden, zal nader moeten blijken. Wij zijn er van overtuigd, dat de Princi pestraat haar tegenwoordigen naam in den volksmond niet meer verliezen zal. Den schoolarts is, met groote waardeering voor zijn persoon en zijn werk, te kennen ge- geven, dat men op de Katholieke scholen van zijn diensten niet langer gebruik zal maken. Niet omdat men daar, zooals de heer Wes terhof het uitdrukt, om des conscienties wi' door een Katholieken arts behandeld wil worden want de schoolarts behandelt niet en adviseert alleen maar omdat het nu eenmaal niet te pas komt, dat in een specifiek Katholieke omgeving een andersdenkende de een of andere functie moet vervullen. Dus krijgt Dr. Pameijer ziin conge en om dat hij het niet helpen kan, dat hij buiten de deur gezet wordt, heeft men eindelijk bedach', dat zijn salaris al lang onvoldoende geweest is en dat hij bovendien extra werkzaamheden vtrricht heeft, zoodat hij zijn tegenwoordig salaris zal kunnen behouden. Maar aan de andere zijde kost deze ge schiedenis aan de gemeente een bedrag van plus minus 1500 aan subsidie voor een aparten Katholieken schoolarts en waar in- stellingen als Beroepskeuze en zelfs Vervolg- onderwijs aan de bezuinigingswoede ten offer zijn gevallen, is het zeker niet verwonderlijk, dat men van de linksche zijde van onzen Raad de vraag stelde of men nu maar dade- lijk met het voorstel van B. en W. mee moesf gaan en deze totaal overbodige uitgave maar weer op de begrooting moest brengen. In normale omstandigheden zou zich na- tuurlijk de meerderheid van den Raad daar tegen verzet hebben, maar, dank zij de ge zegende politiek, die als tijgerlijm alles aan elkaar vastkleeft wat niet bii eikaar behoort, bleken niet alleen de heeren Ringers en Voge- laar, maar ook de heeren Thomsen en Covers ten voile van de noodzakelijkheid dezer uit gave overtuigd. Alkmaars financien waren voor deze ge legenheid in uitstekende conditie en wat er te <ort komt zullen de belastingbetalers er met genoegen bijpassen. De Principestraat, reeds voor haar geboor- te onder dien naam bekend, had een te ordi- nairen naam en moest daarom officieel ten doop worden gehouden. Verscheidene ingezetenen en oud-ingezete- nen hebben al een toepasselijken naam gelan- ceerd en men heeft van een Moltzerstraat, van een Kerkstraat. van een St. Laurens De hoofdschotel van het uitgebreide menue was natuurlijk het voorstel van B. en W. in- zake reorganisatie van den gemeentelijken ge- neeskundigen dienst door de opening van het nieuwe ziekenhuis en de daarmede verband houdende voorstellen van het college. De heer Wtsterhof heeft uitvoerig de wen- schelijkheid betoogd het college van regen- ten af te schaffen en het ziekenhuis onder di rect beheer van de gemeente te stellen. Dat was oorsronkelijk ook de buitenge- tneenten beloofd en op die voorwaarden had den zij subsidie gegeven. Overal waren bij reorganisatie van zieken- huizen de regenten, met dank voor hun uit- stekend beheer, als overblijfselen uit een feo- daal tijdperk overboord gegooid en dat was maar goed ook, want een regentencollege is het slechtste, dat men zich voor een zieken huis maar kan denken. De Raad is een politiek lichaam, zeker, maar hij beraadslaagt in het openbaar en staat dus bloot aan critiek, dat het zout van deze wereld is. Maar een regentencollege en bovenal een verpolitiekt regentencollege als B. en W. nu wilden, waar men bij de keuze van regenten niet op bekwaamheid of verdiensten let, maar uitsluitend naar de politieke kleur kijkt, dat was eenvoudig verderfelijk. Dat nam politieke besluiten waarbij nie- mand tegenwoordig was en die dus niet door het zout der aarde voor het gebruik geschikt waren gemaakt. Regenten wisten niets en zagen niets en in werkelijkheid was het bij een zoodanig col lege de directrice en niemand anders die den staf over het nieuwe ziekenhuis zou zwaai- opgestoken en nu de regeeringsbaantjes zoo I keurig netjes onder de politieke heeren ver- deeld werden, kreeg het regentencollege plot- I seling een heel ander karakter. Er was nu eenmaal besloten dat het blijven moest en dan was het dus het verstandigst om het in politiek opzicht maar zoo goed mogelijk te maken. De leden der S.D.A.P. en der V.D. zouden gaarne van de zoo royaai aangeboden gelegenheid gebruik maken en de volgende vergadering hun candidatenlijs- len indienen. Dat de heer Westerhof daarop slechts een enkelen candidaat wil plaatsen doet reeds vermoeden wien van die zijde't geluk zal ten deel vallen in dit versteende college zitting te nemen. Wij gunnen het den heer Westerhof gaarne, dat hij in een niet democratische college zal zitten en mede een versteende eerbiedwaar- digheid uit vervlogen eeuwen zal worden, niet omdat hij een lid van de Soc. Dem.-fractie is, maar omdat hij een dergenen is, die door het vele en langjarige werk voor de totstandko- ming van dit ziekenhuis recht op de erkenning zijner verdienste heeft verkregen. Toen de regentenbaantjes links en rechts met milde hand werden uitgedeeld en de al- machtige raad zelfs niet informeerde of dit ook het college en in het bijzonder den burge meester welkom was, waagde Mej. Carels een schuchtere poging om ook nog een vrouw in dat college benoemd te krijgen. In het bestuur van een ziekenhuis vol ver- pleegsters mocht h.i. een vrouw niet ontbre- ken Maar de baantjes waren nu net allemaal zoo mooi verdeeld en niemand van de heeren zou voor een vrouw plaats willen maken of het moest op een regenachtigen dag in de tractortram kunnen gebeuren. Dus voelde niemand iets voor het argu ment, dat een van de regenten een vrouw zou moeten zijn en bleef mej. Carels, door al haar mannelijke collega's verlaten, als machteloo- ze kampioene in het strijdperk. De tijd was nog niet aangebroken, dat men van Katholieke zijde zou verkondigen, dat een vrouw bij het besturen van een ziekenhuis zooveel zuiniger en economischer dan een man is. Dat zou de heer Leesberg even later doen toen het regentencollege vastgesteld was en het uitsluitend over de vraag ging of men aan het hoofd van dit ziekenhuis een genecs- heer-directeur dan wel een directrice zou moe ten aanstellen. ven het hoofd van de tegenwoordige direc trice. Zal zij haar capaciteiten erkend en gewaar deerd zien, of zal ook hier het politieke dui- veltje weer over de groene tafel dansen en den raadsleden iets „beters" in het oor flui- steren. Hedenmiddag te twee uur vergadert de Raad opnieuw om de ziekenhuisvoorstellen van B. en W. nog voor de opening van het gebouw afgehandeld te kunnen krijgen- Zullen de versteende vertegenwoordigers van een eerbiedwaardigheid uit vervlogen eeuwen, die unaniem de tegenwoordige direc trice aanbevelen, het pleit winnen of zal de S.D.A.P. de kosten voor dit ziekenhuis nog vergrooten door er een volledigen gemeen-- Velijken geneeskundigen dienst aan te verbin den? De heer Thomson, de Sfinx van den Raad, wiens stem hedenmiddag den doorslag zal kunnen geven, laat op zijn ondoorgrondelijk gelaat nog geen enkele oplossing raden. en. Aldus de heer Westerhof. Regenten zijn in zijn oogen menschen, die koninkje spelen. In een regentencollege is nie mand, die voldoende tijd aan de goede zaak kan geven. Regenten hebben geen rijke erva- ring, zooals wel eens beweerd wordt, zij zijn niet van dezen tijd, zij zijn, volgens den heer Sietsma, zelfs niet democratisch en de heer Westerhof wilde dan ook in geen geval uit den weg gaan voor een versteende eerbied waardigheid uit vervlogen dagen. Het was verkeerd een regentencollege in stand te houden, nog slechter een dergelijk college uit vogels van diverse politieke plui- mage samen te stellen en het allerslechtst het bestaande college nog met een Christelijk Historicus en nota bene een „dubbel gebak- ken" Katholiek aan te vullen, die hier toch zeker allerminst op zijn plaats was. Want wat zeg men nu; dat het elftal niet minder dan zeven vertegenwoordigers in dat college telde tegen slechts een enkelgebak- ken vertegenwoordiger van de verbonden po litieke strijdmachten van de democratische linkerzijde. Maar wat dat betreft bleken de Katholie ken en Vrijheidsbonders plotseling van een roerende goedgeefschheid De heeren Woldendorp, Govers en Klaver boden als om strijd den heer Westerhof 66k een zetel aan en toen de heer Sietsma daar op zijn ooren spitste kon hij ook een zetel in dit on-democratische college krijgen nog voor hij er behoorlijk om gevraagd had, niet in de plaats, maar naast de reeds voorge- stelde candidaten. Ja, er was zelfs geen enkel bezwaar voor de buitengemeenten ook nog een zetel bij de groene tafel aan te schui- ven. Dat was olie op de politieke golven; de storm bedaarde even Dlotselinrr als bii was De heer Ringers heeft een „warme" lans voor de tegenwoordige directrice gebro- ken. Hij heeft er op gewezen welk een groot aandeel deze in de tot standkoming van dit nieuwe ziekenhuis gehad heeft en hoe zij twee jaren van haar leven heeft gegeven om dit al les voor elkaar te kunnen brengen. Nu eischt de billijkheid, dat zij de vruch- ten van haar werk plukt, temeer omdat er geen enkele reden is om aan te nemen, dat zij niet in staat zou blijken dit ziekenhuis te be- heeren. Datzelfde werd ook door mr. Leesberg be toogd. Voor een geneesheer-directeur, die zich niet met de patienten zou bemoeien, zou geen werk zijn. Hij zou veel geld kosten en men zou moeten beginnen werk voor hem te zoeken. Hij waarschuwde tegen de poging van de S.D.A.P. die deze vacature zou willen benutten om hier een volledigen medischen gemeentedienst binnen te smokkelen, hij wees in het bijzonder op de conduitelijst van de te genwoordige directrice en sprak daarbij de woorden, die in Alkmaar's historie be' waard zullen blijven, namelijk, dat een vrouw veel economischer en zuiniger dan een man is. Mej. Carels spitste haar kleine oortjes, maar zij bedacht, dat theorie en practijk he- melsbreed van elkaar verschillen en dat nog geen kwartier geleden dezelfde heer Leesberg er niets voor gevoeld had om een vrouw in het college van regenten te benoemen. Zal zij van haar zijde nu consequent blij ven en haar stem voor het behoud van de te genwoordige directrice uitbrengen? Of zal ook hier de politiek weer den door- slag moeten geven? Men is het nog niet eens geworden en op het oogenblik, dat wij dit schrijven hangt het zwaard van Westerhof noe dreieend bo- (DE VRIJHEIDSBOND). Op MAANDAG 27 MEI, 's avonds om 8 uur, spreken in de Dancing van de Harmonie OVER DE TOESTAND IN AFGHANISTAN. De uittocht van Atnan Oellah; zijn plannenhij geeft den strijd niet op. Kcuing Aman Oellah heeft blijkbaar den strijd opgegeven. Irnmers, hij is met zijn gemalin en zijn broeder Inayat Oel lah het iand uitgetrokken en heeft zich' in Beloedsjistan gevesCgd. Aan de En- gelsche regeering heeft hij toestemming gevraagd, zich eenigen tijd op Britsch grondgebied op te houden. Men zal zich herinneren, dat Aman Oellah, die het vorige jaar vol glorie een bezoek aan Europa bracht, in Januari zich gedwongen zag, afstand te doen van den troon. Hij deed dat ten behoeve van zijn broeder Inayat ,die echter enke le dagen later op zijn beurt afstand moest doen, doordat de rebellenleider Bacha-i-Sagao, de „zoon van den water- dragor", ais emir Habib Oellah zich van den troon en het gezag te Kaboel meester maakte. Intusschen had Aman Oellah, die naar Kandahar was gevlucht en daar nog een sterken aanhang vond, zijn troonsaf- stand herroepen. Hij zag een kans den strijd om Kaboel en het koningschap te hervatten en aanvankelijk scheen het lot hem gunstig te zijn, vooral nu onder de Afghaansche grooten een sterke ver- deeldheid bleek en Habil Oellah grooten tegenstand ontmoette. En nu is hii tre- vlucht. Be'eekent dat, dat hij den strijd on- geeft? y Oogenschnlk wel. Maar hij zelf geeft een andere rede op van zijn vertrek naar het buiteniand. Uit Tsjaman wordt n.l. gemeld, dat Aman Oellah voor zijn aankomst te Tsjaman aan de Afgaansch-Indische grens telegraphisch het verzoek aan de Indische regeering gericht heeft hem ge- durende 14 dagen verlof tot oponthoud te Tsjaman te willen verleenen om ko- ningin Soeraja onder te brengen, die een baby verwacht. Het eenigen tijd geleden gelanceerde bericht van de bevalling van koningin Soeraj'a was onjuist, het ALKMAABSCHE COURANT. VAFIADIS

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1929 | | pagina 1