Pluswiveeteelt
HET EEUWFEEST VAN TOONKUNST.
In het vervolg van zijn openingsrede zei
de voorzitter, jhr. mr. dr. E. A. van Bere-
steijn, o.m. het volgende:
Naast het lageronderwijs vraagt ook het
middelbaar en gymnasiaal onderwijs onze
aandacht. Op deze onderwijsinrichtingen
wordt wel aan litteratuur en beeldende kun-
sten aandacht geschonken, tervvijl de muzi-
kale ontwikkeling totaal verwaarloosd wordt,
niettegenstaande het zoo dringend noodig is,
meer evenwicht te brengen in de ontwikke
ling van hoofd en hart. Het is bekend, daf
de rijpere jeugd zeer ontvankelijk is voor in-
drukken van kunst. Hoe is het mogelijk, dat
de overheid de gelegenheid voorbij laat gaan
ora bij onze aanstaande burgers, die in die
maatschappij later den toon zullen aange-
ven, 't gevoel voor het schcone te ontwikke-
len? Ook hier ligt dus nog voor ons een ter-
rein tot werking gereed.
Of het gemakkelijk zal gaan om den Ne-
derlandsche wetgever daartoe te brengen?
De Wetgever, die in zijn gemeentewet onze
muzikale prestaties op een lijn stelt met pu-
blieke vermakelijkheden en de bezoekers, die
bij de Matheus Passion lafenis voor hun ziel
zoeken, boven den nu eenmaal noodzakeliiken
entreeprijs, een soort van luxe belasting laat
betalen, die op de nuttige instelling zwaar
drukt?
Zoolang de overheid van oordeel blijft, dat
kunst eigenlijk een luxe is, zoolang zal hij
ook wel niet heel diep in den zak tasten om
de muzikale ontwikkeling in belangrijke ma
te ter hand te nemen. Aan ons om de autori-
teiten er van te overtuigen, dat dergelijke
belemmeringen in het belang van de kunst
zoo spoedig mogelijk moeten worden opge-
ruimd, opdat ook de subsidieering niet voor
een groot dee! moet worden opgeoracht door
de gesubsidieerden zelf.
En tenslotte ons universitair onderwijs.
Wij kunnen verheugd zijn, dat de oprichting
van een leerstoel haar beslag hccft gekregen,
maar mogen niet meenen dat daarmee nu
onze bemoeienis is afgeloopen.
Integendeel! De bezetting van een bijzon-
deren leerstoel is slechts een begin, dat lei-
den moet tot de instelling van een gewoon
hoogleeraarschap dat het onderwijs op den
duur zal eischen. En dan de hulpmiddelen bij
dit onderwijs! Evenmin als de hoogleeraren
in schilder- en beeldhouwkunst hun institu-
ten kunnen ontberen, evenmin kan onze hoog-
leeraar zulk ^en instelling missen.
Aan ons om daarvoor te zorgen! Voor een
waardiger en beter bewaring van onze boe-
kerii en onze handschriften heeft spr. reeds
gepleit. Samenwerking met andere mstellin-
gen verdient wellicht in deze de meeste aan-
bcvelingen.
De opkomst der orkesten sedert het einde
der vorige eeuw heeft nieuwe problemen in
het leven geroepen. Spr. achtte het niet uit-
gesloten dat op den duur de Toonkunstuit-
voeringen veranderingen zullen ondergaan.
Was voorheen het koor en zijn dirigent de
hoofdzaak en het orkest bijzaak, die toestand
heeft wijziging ondergaan. De orkestdirec-
teur leidt thans het muzikale leven en het
zal op den duur aanbeveling verdienen, dat
het koor een instrument wordt in de handen
van den orkestdirecteur. Zoo is de organisa-
tie thans te Amsterdam en Utrecht en zoo
wordt deze met het nieuwe seizoen in den
Haag. Een dergelijke oplossing brengt me-
de, dat het koor meer Kan optreden zonder
de kosten enorm te vergrooten, terwijl als het
koor hechter aan het orkest verbonden is, de
lidmaatschapsgelden der leden niet meer de
eenige en vaak zeer onregelmatige bron van
inkomsten zullen zijn. Veel zal in deze af
hangen van de plaatselijke omstandigheden
en de leidende personen. Maar ook het b
staan der orkesten zal ons op den duur voor
belangrijke vragen stellen, als de eischen
voor de salarieering, pensionneering enz. toe
nemen, de inkomsten daarmede geen gelij-
ken tred houden en iedere stad van eenige
betedkenis een volledig bezet orkest wenscht
te hebben. Of in het heen en weer trekken
van de orkesten, zonder onderling overlej
organisatie gebracht moet worden, zal we
licht later door onze maatschappij onder de
orgen moeten worden gezien.
n eindelijk zal ook de kwestie van de op
rickiing van ten orkest voor de begeleiding
der Toonkunstuitvoeringen in de kleinere
plaatsen nog wel weer eens een punt op on
ze agenda zijn.
Met een beroep op de medewerking van
het volk en zijn regeering aan het vele dat
de Maatschappij nog heeft te verichttn, ein
digde voorzitter zijn rede.
Het woord aan minister Waszing
Ridderorde verleend.
Nadat de voorzitter de feestrede had be
gindigd nam de minister van onderwijs, kun>
sten en wetenschappen het woord. Toen mi
nister Waszink het magistrale gedenkboek
der Maatschappij ter hand nam, werd hij ge-
troffen door den titel „Honderd jaren Muziek
leven in Nederland". Om na te gaan of dez>
titel niet getuigt van overschatting, moet men
zich voorstellen hoe diep het muziekleven in
Nederland ten tijde van de oprichting der
Maatschappij was gezonken. Als men na
gaat hoe zeer het muziekleven in dien tijc
echter is opgekomen, dan moet men van een
wonder spreken.
Naar aanleiding van de passage in de re
de van den voorzitter, dat men van overheids-
wege wel van goeden wille is, maar zich geen
financieele offers wilde getroosten, merkte de
minister op, dat hij in het begin van zijn
loopbaan heeft medegewerkt aan de oprich
ting van een commissie, waaraan ook dt
Maatschappij heeft medegewerkt. Deze com
missie zal binnenkort rapport uitbrengen en
spr. hoopte, dat dit rapport een redelijke ba
sis zal geven, waarop de regeering het mu
ziekonderwijs zal kunnen organiseeren. Spr
bracht de Maatschappij de gelukwenschen
der regeering over en meende, dat aan de
waardeering voor het werk der bestuurders
wel het best uiting werd gegeven door de op-
dracht uit te voeren van de koningin, wie
het behaagd had, den heer Dudok van Heei
te benoemen tot ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw, den heer f Dresden,
directeur van het Amsterdamsche Conserva-
torium en den heer Nothenius tot officier in
de orde van Oranje-Nassau, den algemeen se-
cretaris der Maatschappij Paul Cronheim tot
ridder in de orde van Oranje-Nassau, ter
wijl aan mejuffrouw Fricks, die 40 iaar aan
het Toonkunstkoor verbonden is, de zilve-.
ren eere-medaille, verbonden aan de Orde
van Oranje-Nassau, was verleend.
Onder applaus reikte de minister de eere-
teekenen uit.
Andere sprekers.
De heer Dudok van Heel dankte den mi
nister mede namens de andere gedecoreer-
den voor de bewezen eer en zeide, deze be-
looning te zullen beschouwen als een aan-
sporing om verier te gaan op den weg, dien
men gevolgd had tot bevordering der Toon-
kunst.
De heer Ketelaar, wethouder van kunst-
zaken te Amsterdam, bracht de gelukwen
schen over van burgemeester de Vlugt, die
wegens Raadszitting niet zelf aanwezig kon
zijn.
Spr. gaf de verzekering, dat het gemeente-
bestuur de Maatschappij waar mogelijk be-
hulpzaam zal zijn bij het op waardige wijze
onderbrengen van de bibliotheek van de
Maatschappij.
Prof. Adler uit Weenen, met applaus be-
groet bracht ook namens de Duitsche gasten
zijn gelukwenschen over en herinner
er
aan, dat reeds bij 't begin der Maatscnappij
Oostenrijkers hebben deelgenomen aan de
door de Maatschappij uitgeschreven prijs-
vraag naar de verdienste van Nederlanders
in de muziek. Onvergetelijk zijn voor spr. de
Mahlerfeesten 9 jaar geleden te Amsterdam
gevierd.
De Fransche senator Humblot het woora
verkrijgende, achtte Toonkunst een instelling,
aan welke het geheele internationale muziek
leven dankbaarheid verschuldigd is.
Geen Fransch musicus van beteekenis, die
Toonkunst niet kent. De naam Mengelberg
is bekend over de Nederlandsche grenzen en
spr. achtte het een eer, dat zijn landgenoot
Pierre Monteux zoo nauw verbonden is ge-
weest aan het Amsterdamsch Concertge-
bouworkest en het Toonkunstkoor.
De voorzitter reikte vervolgens met een
kort woord aan de nieuwbenoemde leden van
verdienste een oorkonde uit.
De prifsvraag.
Namens de prijsvraagjury deelde dr. Wa-
genaar mede, dat de jury, bij wie 169 inzen-
dingen waren ingekomen, den prijs van
2500 had toegekend aan de inzending on
der het motto: „Nil Mortale Sonans", een
compositie voor orkest en koor, getiteld
„Weinlese". Bij opening van de enveloppen
bleek de inzere'er te zijn Dr. Rudolf Men
gelberg.
Voor een Toonkunstjonds.
Vervolgens deed de secretaris der Maat-
chappij, dr. Cronheim, voorlezing van een
ingekomen brief van den heer Dudok van
Heel, waarin deze mededeelde, een bedrag
ter beschikking te stellen voor een fonds, on
der beheer van het Toonkunstbestuur, van
wclks rente aan talentvolle jonge kunstenaars
steun verstrekt zal kunnen worden. De heer
van Beresteyn had een penning in zilver en
brons ter beschikking gesteld voor diegenen,
die zich t. a. v. de Maatschappij bijzonder
verdienstelijk hebben gemaakt.
Medailles van prinses Juliana
Als blijk van belangstelling in het jubi-
leum van Toonkunst had prinses Juliana
door haar krmerheer doen mededeelen, dat
zij n' aantal oezer medailles in goud had la-
ten vervaardigen en ter beschikking van het
bestuur der maatschappij had gesteld. Een-
stemming had het bestuur besloten, de eerste
medaille toe te kennen aan het buitengewoon
verdienstelijk lid Nolthenius. Een telegram
van gelukw-.nsch was ingekomen van rrins
Hendrik.
Huldiging van den voorzitter,
Namens een aantal vrienden van den voor
zitter bood de heer Dudok van Heel den heer
en mevr. van Beresteyn een door den kunst-
schilder Tholen g^schilderd portret van den
heer van Beresteyn aan, waarvoor deze ont-
roerd dankte.
Receptie
Daarna bestond er gelegenheid het bestuur
der Maatschappij te feliciteeren. Behalve mi
nister Waszink en den Amsterdamschen wet
houder Ketelaar merkten wij onder de aan-
wezigen op den oud-Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-Indie Fock, den heer Ch.
Boissevain, den burgemeester van Utrecht,
den kamerheer van de koningin-moeder en
vele bekende figuren uit de muziekwereld.
Een medaille voor Mengelberg.
Nadat het Toonkunstkoor eenige couplet
ten van het Wilhelmus gezongen had, het-
geen door de aanwezigen staande werd aan-
gehoord, deelde de voorzitter mede, dat be
sloten was de door prinses Juliana aangebo
den medaille in goud aan den heer Mengel
berg aan te bieden. Hij voegde hieraan toe,
daf hij wenschte, dat de heer Mengelberg
nog vele jaren in Amsterdam zijn groote ga-
ven te beschikking van de Maatschappij tot
bevordering der Toonkunst zou stellen, waar
mede de aanwezigen door daverend applaus
instemden.
van een aanstaande feestelijkheid te ontvan-
gen telegrafische gelukwenschen op geluk-
telegramformulieren af te leveren, dus 66k
wanneer de afzender dit niet heeft opgegeven.
Men verbindt zich dan om de extra kosten in
het laatstgenoemde geval 0.40 per tele
gram zelf te dragen.
DE R. K. KERK TE HOOGMADE.
Omtrent den bouwvalligen toestand van
de r. k. kerk te Hoogmade lezen we nog:
Het kerkgebouw bestaat uit twee deelen en
een middenpad. die geschraagd werden door
pilaren die ook het lage gedeelte van beide
beuken droegen. Op het kapiteel van iede-
ren pilaar komen drie bogen samen. De
fundamenten nu van den westelijken beuk
waren reeds eenigen tijd aan het verzakken.
Dit euvel werd echter niet zoo ernstig, dat
men voor een catastrophe had te vreezen.
In de laatste dagen is de verzakking in ver-
sneld tempo voortgegaan bij de pilaren, die
den westelijken beuk droegen. Reeds eer-
der waren zinken banden om die pilaren
aangebracht, die een decimeter en meer
verzakt zijn, waardoor de muren, en vooral
de welving, gingen scheuren, zoodat groote
stukken steen omlaag kwamen. Onder deze
omstandigheden werd het noodzakelijk,
Maandag j.l. op advies van den architect ir.
Jan van der Laan te Leiden de kerk te
sluiten. Men was toen reeds bezig om alles
wat waarde had te verwijderen. De beelden
in de nissen moest men in den steek laten.
Ook van de verwijdering van het orgel
moest men afzien. De verzakking bleef ook
Dinsdag aanhouden, zoodat scheuren ont-
stonden waardoor men naar buiten kon zien.
In den loop van den middag is gister een
gedeelte van het kerkgebouw ingestort.
Men overweegt nu, met het oog op het ge-
vaar voor de omgeving, de kerk voor een
gedeelte te sloopen.
De kerk werd gebouwd in 1876 en op 10
October 1877 geconsacreerd door den toen-
maligen bisschop van Haarlem mgr. P. M.
Suickers.
De verzakking wordi geweten aan de
slappe bodemgesteldheid.
De pastoor, de heer Borsboom, heeft
gisteren een mis gelezen te Rijkswetering,
hetgeen ook de eerstvolgende dagen zal ge-
schieden. Voor Zondag a.s. hoopt men een
noodkerk in de pastorie te kunnen inrich-
ten.
OUDHEIDKUNDIGE VONDST.
Bij het verrichten van werkzaamheden
bij den aanleg der rioleering zijn te Elsloo
bij Beek (L.) in een weide een drietal hut-
kommen waarin zich overblijfselen van
aardewerk en vuarsteenen bevonden, aan
de oppe:vlakte gebracht. Dr. Beckers, oud-
heidkundige te Beek, zal een onderzoek
naar deze vondst instellen.
DE KAMERVERKIEZ1NGEN.
Ongeldige lijsten.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben
een beslissing genomen in zake verzoek-
schriften tot geldig verklaring van die can-
didatenlijsten, waarbij niet aan de voor-
schriften was voldaan.
Bij de door C. Merkelbag, te Amsterdam
ingediende lijst van candidaten der Ned
Volkspartij voor Hoofd- en Handarbeiders
was verzuimd als gemachtigde tot het ver-
binden van de lijst aan te wijzen den heer
F. Hulscher, te Amsterdam. Het verzoek deze
fout te mogen herstellen, is afgewezen.
De door D. Breeuwer, te Haarlem, inge
diende lijst van de Christ. Dem. Unie was te
laat ingekomen en is dus niet aangenomen
Een verzoek om deze lijst alsnog geldig te
verklaren is afgewezen.
Nog was ingekomen een verzoek om gel
dig te verklaren de door H. Oost, te Den
Helder, ingediende lijst, w-elke ongeldig ver-
klaard is, omdat er twee handteekeningen
op voorkomen, die niet door de betrokken per
sonen geplaatst zijn, terwijl het overblijven
de aantal handteekeningen onvoldoende is.
Ged. Staten hebben op het verzoek afwi]
zend beschikt.
DE BELGISCHE KROONPRINS EN DE
UTRECHTSCHE DOCUMENTEN.
Een tegenspraak.
Een B. T. A.-telegram uit Brussel d.d. gis
ter meldt:
„Een Indisch blad maakt melding van een
incident, dat zich zou hebben voorgedaan ge-
durende de reis van den hertog van Brabant
door Ned.-Indie naar aanleiding van het
„faux Utrecht". Het bericht mist elkeo
grond".
GEI UKTELEGRAMMEN.
In de maand Maart 1929 werden ver-
zonden 9527 geluktelegrammen, bestemd
voor het binnenland, 375 voor het buiten-
land en 1 voor een Nederl. Scheepsstation
via een Nederl. kuststation.
Ontvangen werden vanuit het buiten
land 279 en van Nederl. Scheepsstations via
Nederl. Kuststations 45 geluktelegrammen
Amsterdam verzond 2374 en ontving 78
geluktelegrammen, Alkmaar 51 en 2.
De opbrengst der geluktelegrammen over
de maand Maart 1929 bedroeg f 1970 85. dit
is slechts 19 50 meer dan gedurende
d-e maand Maart 1928.
Van de op
st werd door het
jpbrengst
landsch Jeugdlciders Instituut 29.56
Neder-
be-
schikbaar gesteld voor het Kinderfonds van
het Post- en Telegraafpersoneel.
Voornoemd Instituut, hetwelk belast is
met de taak der verd-eelrng van de extra op
brengst aan instellingen op Jeugdwerkge-
bied, in hoofdzaak de Jeugdvereenigingen
van alle richtingen in ons land, meent, ge
zien de slechts zeer geringe toename van het
aantal verzonden en ontvangen Geluktele
grammen, in het belang d-er jeugd de lezers
te moeten aansporen liunne gelukwenschen
steeds als geluktelegram te verzenden Het
v-estigt er voorts nogmaals de aandacht op,
dat men ook zelf den dienst der telegrafie in
zijn woonplhats vooraf kan opdragen
liefst schrifieliik om alle ter gelegenheid
HET PALEIS VAN VOLKSVLIJT-
TERREIN.
Aan de gemeente te koop aangeboden
Gistermorgen is door een vertegenwoor-
diger der combinatie die over den aankoop
van het Paleis voor Volksvlijt-terrein reeds
weken onderhandelt, dit het gemeentebe-
stuur aangeboden. De aanbieder heeft eerst
een bezoek gebracht bij den burgemeester,
die hem verwees naar wethouder Abra
hams.
De gevraagde koopsom was den wethou
der van Publieke Werken te hoog, zoodat
onmiddcllijk den belanghebbende is mede-
gedeeld dat op dien koopprijs niet kon
worden ingegaan.
HET BIOSCOOPCONFLICT.
Een open brief
De Nederl. Bioscoopbond heeft aan den
burgemeester van Tilburg een open brief
gezonden naar aanleiding van de door de-
zen verstrekte gegevens aangaande het
aantal nagekeurde films en wel in ant-
woord op de interpellatie van het raadslid
Van Rijzewijk in de laatstgehouden raads-
vergadering. De Bioscoopbond noemt de
gegevens van den burgemeester aange
nomen dat hij gebruik maakte van officieele
gegevens een opzetielijk onjuiste inlich-
ting en stelt daartegenover de volgende of
ficieele cijfers:
Tot 1 Mei 1929 heeft de Centrale Com
missie toegelaten 1959 hoofdfilms, waarvan
er 739 toelaatbaar werden geacht voor per
sonen boven de 18 jaar. Deze 739 films
mocsten door de Amsterdamsche „dilletan-
tistische" Nakeuringscommissie van de
„Vereeniging van Noordbrabantsche en
Limburgsche Gemeenten voor Gemeen-
I schappelijke Filmkeuring" worden nage
keurd- .Op de door de ZuideUjke Keurings
vereeniging voor 1 Mei j.l. verstrekte lijsten
komen thans de titels van 61 goedgekeurde
films voor. Onder films staan er enkele dub-
bel vermeld en moeten verschillende gerang-
schikt worden onder de films, die door de
Centrale Commissie voor de Filmkeuring te
s-Gravenhage voor personen beneden 18
jaar toelaatbaar zijn geacht, zoodat er
naar officieel is vastgesteld slechts in het
geheel 31 films overbleven, welke door de
nakeuringscommissie voor het Zuiden zijn
goeagekeurd, d. i. 4.2 pet, van het totaal
aantal hoofdfilms, hetwelk in roulatie is.
Ruim 700 hoofdfilms, toelaatbaar voor vol-
wassenen, d. i. 95.8 pet. per productie, wer
den niet door de Zuidelijke Nakeuringscom
missie gezien en dus door u geweerd.
Beroep der Tilburgsche exploi-
tanten op Ged. Staten.
In de gister gehouden openbare vergade-
ring van Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant werden behandeld de beroepen, in-
gesteld door de heeren W. van Dun te Til
burg, M. Desmet te Eindhoven, het bestuur
der Kon. Liedertafel „Souvernir des Montag-
nards" te Tilburg en den heer H. C. van der
Waarden te Tilburg tegen de schorsing
voor den tijd van zeven dagen van de aan
ieder van hen verleende vergunning als be-
doeld in artikel 1 van de bioscoopwet. tot
welke schorsing door Burgemeester en Wet-
houders van Tilburg respectievelijk op 12
Maart, 22 Maart en 2 April j.l.
Nadat door den rapporteur verslag was
uitgebracht, voerde de heer A. de Hoop,
administrateur van den Nederlandschen
Bioscoopbond te Amsterdam bet woord, als
gemachtigde van de drie eerstgenoemde ap-
pellanten. Hij bestreed in den breede het
recht van het Gemeentebestuur van Tilburg
om de film-nakeuring, die volgens de onbe-
twistbare interpretatie der Bioscoopwet een
plaatselijk karakter moet hebben, aan de
Vereeniging van Noord-Brabantsche en
Limburgsche Gemeenten voor gemeenschap-
pelijke Filmkeuring" te Amsterdam over te
dragen.
Spr. beriep zich hierbij in de voornaamste
plaats op minister Kan, die de verordenino;
door den Raad van Tilburg vastgesteld,
waarin de overdracht der nakeuring was be-
paald, indertijd aan het Tilburgsche Ge
meentebestuur niet-goedgekeurd had terug-
gezonden.
Spr. bestreed de zienswijze van Gedepu
teerde Staten, dat de gemeenten het recht
hebben de films aan de zedelijke en gods-
dienstige overtuiging van hare bevolking te
toetsen, daar blijkens de considerans van de
bioscoopwet dit recht z. i. uitsluitend aan den
wetgever toekomt en niet aan de gemeenten,
die slechts een aanvullende taak hebben.
Ten slotte zeide de heer de Hoop uiteen
dat de gemeentelijke nakeuring in het Zui
den practisch onuitvoerbaar is, waarbij hij
aan de hand van de door de Zuidelijge Keu-
ringsvereeniging uitgegeven lijsten, waarin
naar hij zeide hopeloos gekno-eid is uit-
rekenende. dat van 1 Januari tot T Mei
slechts 31 films door de Zuidelijke nakeu
ring goedgekeurd zijn, terwijl er 739 films te
keuren waren.
De heer D Hamburger Jr., voorzitter van
den Nederlandschen Bioscoopbond te
Utrecht, die als gemachtigde de belangen
van den vierden appellant bepleitte, sloot
zich bij dit betoog aan.
Overigens iiet hij nog uitkomen. dat niet
de exploitanten van Tilburg in gebreke zijn
maar wel het college van B. en W. dier ge
meente, dat met de andere gemeentebesturen
er naar streeft aan de bioscoopwet te ontko-
men om zoodoend-e weer een toestand van
willekeur te scheppen, die ook voor het in
werking treden der bioscoopwet bestond
toen de burgemeester aan de hand van arti
kel 188 der gemeentewet heer en meester in
zijn gemeente was.
Wanneer de gemeentebesturen in het Zui
den een nakeuring met het oog op het zedeiijk
welzijn hunn-er inwoners in het leven hadden
willen roepen, dan hadden zij dit moeten
doen op de wijze als de gemeenten Nijmegen
en Helmond, die een plaatselijke nakeuring
instelden, evenals de gemeente Hoensbroek,
die ondanks haar lidmaatschap van d-e Zui
delijke keuringsvereeniging plaatselijk na-
keurt en aile daar ter plaatse vertoonde films
behoudens een van Russisch fabrikaat heeft
goedgekeurd.
Het optreden der gemeentebesturen in
Noord-Brabant en Limburg noemde de heer
Hamburger onoprecht en hij sprak zijn
groote teleurstelling uit. dat Gedeputeerde
Staten klaarblijkelijk de in strijd met de wet
gepleegde handelingen der onderscheiden
gemeentebesturen steunen.
De voorzitter deelde hie: op mede, dat Ged.
Staten spoedig eene beslissing in de vier be-
roepszaken zullen geven.
Boldoot'
Volgens
medisch
voorschrlft
bereid
Doos 20 ct. Tube 35 ct
hebben gistermiddag het werk niet hervat
omdat zij door de stakers die in grooten ge-
tale kwamen opdagen, werden tegengehou-
den. Het haventerrein was geheel door de
politie afgezet.
Het bestuur van de schippersvereeniging
is gisterochtend op bezoek geweest bij de sta-
kingsleiding en tracht in zekeren zin bemid-
delend op te treden. Van deze bemiddeling
wordt geen resultaat verwacht
EEN BELASTINGKWESTIE.
Zijn winkels e. d. ten onreehle
aangeslagen?
Het Tweede Kamerlid de heer Staalmaa
heeft aan den minister van financien ge-
vraagd
Is het den minister bekend, dat door de
vereeniging Koninklijke Nederlandsche Mid-
denstandsbond op ruime schaal onder de le
den van de bij haar aangesloten organisaties
een circulaire wordt verspreid, waarin wordt
gezegd, dat aan het bestuur dezer vereeni
ging „duidelijk is gebleken, dat het betrekken
van winkels, hotels en koffiehuizen in deze
belasting (personeele belasting) niet op de
wet steunt, m. a. w., dat dus ten onrechte tot
op heden deze belasting geheven wordt voor
winkels, hotels en koffiehuizen" en m welke
circulaire den leden wordt aangeraden aan
een actie mede te werken om van betaling de
zer belasting ontheffing te verkrijgen?
Is den minister eenige rechterlijke beslis
sing bekend, welke het zenden gener dergelij
ke circulaire wettigt?
Zoo ja, is de minister dan bereid te bevor-
deren. dat aan belanghebbenden terug worat
betaald. zonder dat de hulp van den rechter
behoeft te worden ingeroepen, wat door hen
tot heden cnversrhuldigd aan personeele be
lasting is betaald?
HET CONFLICT IN HET
SCHEVENINGSCHE VISSCHERIJ-
BEDRIJF.
De staking onder de Scheveningsche ha-
ringvisschers heeft thans een geheel ander
aanzien gekregen. Met alle gemoedelijkheid
is het thans gedaan, conferenties hebben niet
meer plaats, het gaat nu hard tegen hard.
De reeders hebben besloten niets meer toe
te geven. Zij meenen tot het uiterste gegaan
te zijn. De reeders ontvingen gister bericht
van de schippersvereeniging, dat de schip-
pers bereid zijn een kwart procent van hun
loon te laten vallen, dat dan ten goede zal
komen aan de overige bemanning, om zoo-
doende mede te werken aan beeindiging van
het conflict. Van reederszijde wijst men er
op dat door verschillende toezeggingen, door
de reeders gedaan, de loonen der matrozen
zouden bedragen 25 3/4 pet., terwijl 26 pet
ge6ischt wordt. Onder die 25 3/4 pet. is het
monstergeld inbegrepen. De reeders wijzen
erop, dat de bonden hoegenaamd niets heb
ben laten vallen en ook met betrekking tot dit
kleine verschil niet wenschen tegemoet te ko
men.
In reederskringen hereidt men zich voor
op een langdurige staking, die vvrscherping
van het conflict met zich zal brengen. Het
schijnt thans uitgesloten te zijn, dat de
schippers nog aan het werk zullen gaan. Gis
terochtend is een aanvang gemaakt met het
bergen van netten en zeilen. De reeders
moesten zelf deze werkzaamheden verrichten,
omdat zij zeer weinig medewerking hadden.
Slechts werden zij geholpen door een paar
ojaatskoechten en zeilmakers. Deze. laatsten
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen
door onze abonne's worden gezonden aan
Dr. te Hennepe, Diergaardesingel 96a te
Rotterdam. Postzegel van 1% cent voor
antwoord insluiten en blad vermelden.
Kuikensterfte aan Pullorum.
Naar aanleiding van een brief breek ik
mijn onderwerp waarmede ik >ezig was, het
broedei en het broeden af en spring opeens
een heele stap over.
Pas is het een beetje voorjaar of we zitten
volop in de kuikens en komen ook van aller-
lei kantei .veer klachten over i.iekten. Nu heb
ik verleden jaa* eenige ziekten uitvoerig be
handeld, doch oemeik dat vele lezers of deze
artikelen niet gelezen hebben 6f veel er van
weer vergeten zijn.
Daar we inmiddels met de kuikenziekten
wver een eind opgeschoten zijn, zal ik in het
kort de gevretcle pullorum nog eens be-
schrijven.
Een paar dagen na een zending doode
kuikens kreeg ik de volgende brief uit Wer-
kendam: ,In aansluiting op de brief bij de
doode kuikens wil ik U nog even melden dat
de sierfte der kuikens nog steeds doorgaat.
Er zijn er in 't geheel nog 10 van de 100
over en er zullen er nog meer sterven. De
kuikens waren ondergebracht in een geheel
nieuwe kunstmoeder, met veel g!as, dus veel
licht en met een blauwbrander werden ze ver-
warmd. Ik heb ze heel netjes opgepast,
's avonds bleef ik er een poos voor op en ging
dikwijls kijken of alles in orde was en
's nachts ook nog eens. 's Morgens om half
drie werd er al weer naar omgezien of alles
wel in orde was. Ik gat ze oud brood, be-
schuit, gekookt ei en biina niets geen opfok-
voer, wel gemengd zaad et graan en hen-
nep, zooals voor de kuikens voorgeschreven
wordt. Ik heb ze de eerste 2 dagen melk ge
geven en toen zachtjes aan water, daar de
kuikens zich zoo vuil maakten. Alles hebben
wij gercinigd maar er mocht niets baten, de
kuikens waren ten doode opgcschreven.
Ik volg al Uw artikeltjes in de krant en de
kinderen ook en als de kinderen iets niet we-
.en omtrent pluimvee, zoudet. ze altoos maar
willen hebben dat ik b., U om raad en daad
vroeg, maar ik zeg dikw.jls, ik durf die mijn-
heer niet altoos lastig vallen, hij zal het toch
wel druk genoeg hebben met al die narighe-
den. Ik ben ten einde raad hoe ik doen moet
om kuikens op te iokken, het is of het ongeluk
mij op de hielen zit.''
Ziedaar nu een brief die het Iced vertolkt
dat thans door zoo velen gevoeld wordt. Vol
enthousiasme en genoegen begint men de
kuikentjes op te fokken, men doet er alles aan
wat men maar bedenken kan enhet re
sultaat is ellendig. Hoc komt dat nu?
Ik kan thans niei alles precies gaan be-
schrijven, het zou werkelijk te veel ruimte
gaan eischen. Het geheele geheim van den
ziekte zit hierin, dat de broedeieren van bin-
nen besmet zijn, dat de kuikens besmet ter
wereld komen, dat de zieke dan gezonde aan-
steken en zoo in eenige dagen alles uitsterft.
Een heel kort verhaal dus en toch gel oof ik
dat er maar weinig pluimveeziekten zijn waar
zoo geweldig veel over geschreven is in de
laatste jaren. Bergen literatuur verschijnen
er dagelijks, haast te veel om door te lezen.
Gelukkig echter dat het onderzoek opschiet
en we flink? hoop hebben uit de ziekte te
komen.
Laten we eens bij den brief uit Werken-
dam djven en veronderstellen dat de 10
kuikens in leven blijven. Z< zullen opgroeiea
en bijv. 5 hennen leveren. Deze hennen hou
den re aan en zetten ze het voigend jaar in
een foktcom. Dan begint daarmede de misere,
want honderd tegen een zullen deze hennen
of enkele er van besmette eieren leggen. De
ellendige ziekte-veroorzaker, de pullorum-
bacil (pullorum beteekent „van de kuikens")
verdwijnt namelijk bij een genezend kuiken
niet uit het lichaam maar kruipt als het ware
weg in den eierst of in de hartspier. Dnar
blijven ze nu min of meer rustig zitten en
doen sch.,nbaar geen kwaad. Alleen staat
men verbaast als men toevallig eens zoo'n kip
slacht, hoe geweldig de hartspier veranderd
kan zijn. In plaats van een .nooie, gladde,
ronde spier soms niets andc-s dan witte
knobbels ter grootte van een Jeine erwt en
haast geen normaal Si>iesv<D^hv meer. Hoe
Ta INI n PASTA
