m
DAQBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Noord-Hollandsche
Wasscherij van
S. KROM
EEN ACCOORD BEREIKT.
DE OHLUSTEIi IN PALESTINA.
E. hi JAARSMA,
levert helder wasch-
goed tegen billijke
prijzen.
Hondertf m er derflgrte laargunj
DE WILD
Oagelijksch overzicht.
HAARDEN
KACHELS.
Buitenland
No 202
Dif Bummer besfaal alt 2 blade*
Dat Covrant wordt CLKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, nltgegeven.
*Abonnementsprtjs blj voornUbetaUng pet 3 mtaaden voor Aikmaw 2r-, banco door
bat geheele Rtjk Z 2.B0.
i Abendeetflke an bewIJsnnmmerB 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTEEVi f*
Per regel 0.25, blj gxoote contracten rabai Groote letters naaz plaatrrnlmta.
Brteven franco a an de N, V, Book« en HandfllsdmkktriJ f/h. fl®R86k B08TW
ZOON, Voordam CO.
Dlxeotewi C, KRAK.
HOE11DAG
Telet.nr. Admlnlstrafle S.
Teleloonnr. Redacfle 33.
Postqlro 37060.
Hooldxedoeteori TJ, N. ADR MA.
28 AUGUSTUS
Ter Haagsche conference in beginsel overeenstemming
Bevrediging der Engeische eischen ter hoogte van 75 °0
De Duitsche delegatie ontboden De ontruiming van
bet Rijnland.
Naar hedennaeht te 12.15 uur in 's-Graven-
lage verluidde, heelt men ter herstelconfe-
rentie een principieel accoord bereikt.
Dit accoord zou berusten op een bevredi
ging der Engeische eischen ter hoogte van
75 pCt.
De Duitsche delegatie werd telefonisch ter
vergadering ontboden.
In afwachting
Het was een schilderachtig tafreel, dat gis-
teravond het Binnenhof booa. In den beginne
was het op dezen warmen zomeravond, zoo-
als het telkens tijdens de besloten zittingen
was: de poorten waren afgezet, en binnen de
muren van het hot zag men een groot auto-
mobielpark, politie en veel wachtende journa-
listen. Zoolang het dag was, bleef het bij dit
gewone tatreel. Toen echter het donker inviel,
ontstond er een levendige gezelligheid. Men
maakte voor de Eerste Kamer een carre uit
banken, die voor het gerief van de wachtende
journalisten onder de bogen waren neergezet.
Daar op vormden zich nu genoeglijke groe-
pen, waar waardige sieraden der journalis-
tenwereld, menschen met tientallen jaren
oude wereldreputatie en jonge helpers van
het perscomite, even jeugaig als luidruchtig,
dooreen zaten.
Er werd in het midden van het carre een
vuurtje aangelegd; van alle kanten werden
er kranten op geworpen, waarbij het natuur-
lijk aan critisch collegiaal commer.taar op de
wijze, waarin verschillende deftige en minder
deftige persorganen zich in de vlammen ge-
droegen, niet ontbrak.
Eerst scheen de politie wat gealarmeerd
door dit zeer onwettige vermaak. Een dapper
politieman waagde zich zelfs in den vuurpoel
om dien uit te trappen. Onder gejuich week
hij voor de vlammen. Het was een zeer eigen-
aardig gezichthet onrustige licht van het
laaiende papiervuur tegen de grijze en hooge
muren van het Binnenhof. Het kinderlijk ver
maak deed haast alien het kritieke van het
oogenblik vergeten.
Reeds lang tevoren had men het einde van
de vergadering verwacht. Toen men in span
ning begon te raken, vernam men echter, dat
de rede van den eersten spreker, Briand,
nog niet eens door den tolk was vertaald.
Toen begon een stormloop op het buffet in
den Kunstkring, want men begreep reeds
het zal tegen 8 uur zijn geweest dat het
nachtwerk zou worden. Het buffet was spoe-
dig uitgeruimd. Dat het heel laat zou wor
den, kreeg men nog zekerder te weten, toen
uit de vergadering boden werden uitgezon-
den om te fourageeren voor de gedelegeer-
den.
Nu is het ongeveer half 11 schrijft de corr.
der N. R. Crt. In de kelders onder de Grafe-
lijke zalen, waar de Kunstkring haar voor
Jeruzalem en andere steden aangevallen Vele dooden
en gewonden De Volkenbond en de onlusten.
de journalisten zoo gastvrije lokalen heeft,
is het een drukte van belang, want men weet
dat de vergadering nog lang misschien
uren zal door gaan, en dat het dan wel-
licht de moeite zal loonen het einde te heb-
b°n afgewacht; weinigen durven het Bin
nenhof te verlaten.
O kon de opgewektheid, die thans in het
kamp der wachtende journalisten heerscht,
aanstekelijk zijn voor degenen, die nu de
vuurproef der waardigheid moeten door-
staan
De zitting der politieke commissie.
In de „Matin" geeft Jules Sauerwein bi-
zonderheden over de zitting van de politieke
commissie, die gistermiddag om 12 uur op
het Binnenhof plaats vond.
Briand zou Stresemann, Henderson en
Hijmans er opmerkzaam op hebben ge-
maakt dat het bij het dreigende mislukken
van de conferentie nutteloos was verder te
onderhandelen over de ontruiming en ande
re vraagstukken. Deze opmerking moest men
echter niet verkeerd uitleggen. Frankrijk
heeft het eerlijke voornemen de gevolgen van
het van kracht worden van het Young-plan
op zich te nemen en den goeden wil, de ont
ruiming in zoo kort mogelijken tijd te doen
geschieden.
Vervolgens besprak Briand het lot van de
Haagsche conferentie en uitte hij zijn spijt
dat hij de werkzaamheden ter liquidatie van
den wereldoorlog reeds op de eerste etappe
zag mislukken. Hij was er echter van over-
tuigd dat het hier slechts uitstel betrof en
dat de verklaringen, die in alle openlijkheid
voor het vertrek uit Den Haag zouden wor
den gewisseld, voor Geneve een gunstige at-
mosfeer zouden scheppen om de nieuwe be
sprekingen te beginnen.
Dr. Stresemann zou hierop met nadruk
hebben verklaard dat voor hem de ontrui
ming van het Rijnland van beslissende be-
teekenis was en dat hij, voor zoover het in
zijn vermogen stond, zou pogen, een oplos
sing in de hand te werken, teneinde een ver
der vertragen van de ontruiming van het
Rijnland te vermijden.
Sauerwein beweert verder dat Duitsch-
land bereid zou zijn een offer te brengen,
doch dat het daarbij voorwaarden stelt, o.a.:
de ontruimingstermijn, tevens dat men het
eens wordt over de bezettingskosten voor den
tijd vanaf 1 September gedurende de ko-
mende acht maanden en tenslotte dat men
Duitschland doet weten dat op het oogen
blik een Duitsch initiatief gewenscht zou
zijn.
Naar de „Intransigeant" nog meldt zal
Briand, in geval hij met Snowden tot een
overeenkomst mocht komen, de derde zone
voor April 1930 doen ontruimen.
SUCCES!
De vergadering der zes dtnoo-
digende mogendheden heeft tot
een prindpi'eele overeenstemming
geleid.
De Haagsche conferentie kan op een fraai
Aucces bogen! Naar gisteravond om 12.15 uur
in Den Haag verluidde, was men ter ver
gadering van de zes mogendheden tot een
accoord gekomen. De Engeische eischen zijn
tot een hoogte van 75 pCt. bevredigd
In een langdurige vergadering. die duurde
van des mid-dags vijf tot na het middernachte-
lijk uur, is men erin geslaagd deze overeen
stemming te bereiken.
Hiermede is men dus inzake de moeilijkste
kwestie, waarover het al of niet slagen der
conferentie bleek af te hangen, tot een succes-
vol resultaat geraakt!
Een resultaat, waarover vooral Duitschland
bijzonder tevreden zal zijn! Men weet na-
tuurlijk hoeveel er voor Stresemann afhing
van een overeenstemming inzake het plan-
Young. En het werd noodig tijd, dat deze
overeenstemming bereikt werd, want de zoo
belangrijke datum, 1 Sept-ember, waarop het
Young-plan, het voor Duitschland zooveel
lichtere betalingsplan, in werking diende te
treden, naderde snel.
De door Stresemann voor eenige dagen
ondernomen stap bewees duidtlijk de onrust
in het Duitsche kamp.
Op het oogenblik dat wij dit schrijven, ont-
breken nog nadere bijzonderheden over het-
geen Engeland precies geboden is en hoe het
verloop der besprekingen heeft plaats gehad.
In den loop van den dag zal hieromtrent
we] meer b-ekend worden
Tot kwart over acht heeft men redevoerin-
gen gehouden. Daarna hebben zich de Duit
schers, Japanners en Belgen teruggetrokken
en zetten de Engeischen, Franscheni en
Italianen de besprekingen vodrt.
Vervolgens zijn de vijf mogendheden zon-
der Duitschland weer bijeengekomen en heeft
men, naar verluidt, in groepjes onder elkaar
geconfereerd over de mogelijkheid om tot een
accoord te geraken.
Het was half tien toen de Duitschers d-e
vergadering verlieten om te dineeren, waarbij
dr. Wirth de blijde boodschap bracht, dat „het
ijs gebroken was en dat men verder praatte
over een mogelijke overeenstemming".
Stresemann keerde niet meer terug wegens
een lichte ongesteldheid, omdat de Duitsche
minister ov-ervermoeid was.
Tenslotte werd, zooals gezegd, vergaderd
zonder de Duitschers, aangezien de beraad-
slagingen geraakten op een terrein, dat meer
uitsluitend de crediteurstat-en aanging.
Om kwart over twaalf kwam daarna het
verheugende nieuws, dat overeenstemming
bereikt was!
Dadelijk werden de Duitschers weer ge-
haald, om hen van dit blijde resultaat op de
hoogte te brengen en hun toestemming te
vragen. Er was n.l. nog 7 Yt miilioen noodig
en de Duitschers hebben dit bedrag toege-
staan tegen de belofte van onmiddellijke ont
ruiming van het Rijnland!
Nu men dus inzake het plan-Young tot
overeenstemming is geraakt en daarbij tevens
de onmiddellijke ontruiming van het Rijnland
is beloofd, kan men van een fraai resultaat der
Haagsche conferentie spreken. Temeer waar
ook over de andere kwestie reeds grootendeeis
overeenstemming bereikt is. De nadere af-
wikkeling en behandeling der details zal nu
wel aan de zorgen van subcommissies wor
sen toevertrouwd.
Een offideele mededeeling uit Londen.
In een gisteravond v-erschenen mededee
ling zegt het ministerie van kolonien te
Londen dat de ov-erheid in Palestina den toe-
stand op het oogenblik baas is
Te Jeruzalem en Jaffa waar tot dusver de
meeste onlusten zijn voorgevallen, is alles
rustig.
Buiten deze centra is het echter op het
platteland nog onrustig. Daar duren de ge-
organiseerde aanvallen der Arabieren op de
verspreide Joodsche kolonies voort.
Totdusver is er geen poging gedaan om
de belangrijke openbare diensten te storen.
Offideele rapporten van Maandag.
De waarnemende commissaris-generaal
van Palestina en Transjordanie heeft den 26
Augustus gerap-porteerd, dat na de afge-
slagen poging van het gepeupel uit Jaffa om
Tel Aviv binnen te dringen, het gepeupel het
districtsbureau heeft aangevallen en eenige
moslemsche notabelen heeft gemolesteerd.
Toen er een gepantserde auto verscheen en
over de hoofden begon te schieten, was de
menigte weldra uit elkaar. Om 2 uur's mid-
dags, juist toen de aanval op Tel Aviv onder
nomen stond te word-en, verschenen de troe-
pen, waarop de menigte uiteenging. Nadien
bleef het, behoudens enkele op zich zelf staan-
de aanrandingen rustig. Een aanval op de
wijk Hadar Hacarmil te Haifa w-erd door de
aankomst van troepen voorkomen, doch blij-
kens latere bericht-en van daar is men er den
toestand nog niet geheel meester.
In Transjordanie is de aigemeene toestand
•niet vrij van zorgelijkheid, sinds het nieuws
van de gebeurternssen van Vrijdag tot de
stammen is doorgedrongen, maar tot dusver
zijn er nog geen onlusten gemeld
Een later rapport van den-zelfden dag
meldt, dat de buitenwijken van Jeruzalem,
Jaffa en Haifa weer aan aanvallen en aan
randingen hebben bloot gestaan. De Joodsche
wijk van Hebron is het tooneel geweest van
een buitengewoon vastberaden aanval en de
Joodsche kolonies van ten Zuiden Jaffa tot
ten Zuiden van Haifa hebben aan bedrei-
gingen bloot gestaan. De Jod-en hadden
enkele dezer kolonien ontruimd en daar zijn
de Arabieren aan het plunderen en vernielen
gestagen. Ook de Joodsche kolonies in het
dal van Esdraelon en Jezreel zijn bedreigd
geworden en hier en daar zijn er ook aan
randingen gepleegd. Te Gaza moeten Joden
vermoord en gewond zijn.
De waarnemende commissaris-generaal
verklaart, dat bet onmiddellijk antwoord op
zijn verzoek om steun van leger en vloot, de
regeering in staat gesteld heeft den toestand
meester te blijven. De ambtenaren van h-et
districtsbestuur hebben onschatbare diensten
bewezen onder zeer verantwoordelijke om-
standigheden en de buiten-gewone politie-
agenten waren onmisbaar. De plaatselijke
bladen zijn nog verboden, doch zouden
waarschijnlijk toch niet kunnen verschijnen.
Het bestuur heeft echter een reeks nieuws-
bulletins uitgegeven. Censuur op telegram-
men wordt niet uitgeoefend, doch in enkele
-gevallen zijn perstelegrammen opgehouden
voor een tijd, de 48 uur niet te boven
gaande.
Nieuwe versterk'ngen gereed.
Uit Malta wordt gemeld dat nog twee
Britsche betaljons infanterie bevel hebben
ontvangen zich gereed te houden om onder-
scheidenlijk binnen zes en twaalf uur naar
Palestina scheep te gaan.
Het pantserschip Royal Sovereign heeft
ook last gekregen naar Palestina te ver-
trekken
Uit Jeruzalem wordt aan het Berliner
Tageblatt geseind, dat de aanvallen der
Arabische benden op Joodsche nederzettingen
voortduren, maar door de Joodsche organi-
saties van zelfverdediging worden afgeslagen.
De aanval op Tel Aviv is geheel mislukt.
Versterkingen aan troepen uit Egypte en
Engeische oorlogsschepen zijn te Jeruzalem
aangekomen.
De slachtoffers.
Tot Maandagochtend bedroeg het totale
aantal slachtoffers te Jeruzalem en Hebron
gedood 23 moslems, 3 christenen, 78 Joden,
in ziekenhuizen opgenomen gewonden 25
moslems, twee christenen en 102 Joden, ver-
der-e gewonden 35 moslems, 17 christenen en
63 Joden. Te Nabloes zijn 10 moslems ge
wond, van wie er twee in ziekenhuizen zijn
opgenomen. Te Jaffa zijn 10 moslems en 4
Joden gedood, gewond en in de ziekenhuizen
opgenomen 10 moslems, 15 Joden. Te Beisan
zijn 21 Joden gewond, van wie er een in het
ziekenhuis te Haifa is opgenomen. Te Haifa
1 Jood gedood en zijn er 50 gewond.
Een later telegram meldt als totaal aantal
slachtoffers voor heel Palestina tot Dinsdag-
ochtend 46 moslems, vier christenen en 93
Joden gedood, gewond en in ziekenhuizen
opgenomen 73 moslems, 12 christenen, 153
Joden, verdere gewonden 45 moslems, 21
christenen, 116 Joden.
De troebelen en de Volkenbond?
Naar uit Geneve gemeld wordt, heeft de
vertegenwoordiger van het Syrisch-Pale-
stijnsch Congres te Geneve in opdracht en
uit naam van zijn organisatie een brief tot
Sir Eric Drummond, den secretaris-generaal
van den Volkenbond gericht, waarin ernstig
geprotesteerd wordt tegen het optreden der
Engeische troepen tijdens de onlusten te Je
ruzalem (het werpen van bommen enz.) en
waarin een nauwkeurig onderzoek wordt ge-
eischt naar de gebeurtenissen van de laatste
weken in Palestina. Wat met dezen brief ge-
beuren zal, staat nog niet vast. Waarschijn
lijk zal hij worden voorgelegd aan den Raad
van den Volkenbond, die op 30 Augustus
bijeenkomt.
Het Volkenbondssecretariaat heeft Maaa
dag acht petities van Arabische en Joodsche
vereenigingen in Palestina ontvangen, waar
in da Volkenbond om tusschenkomst in de
moeiiijkheden in Palestina wordt verzocht
Dit is een. kwestie die de mandatencommissie
aangaat, en de raad kan zonder de manda
tencommissie niets uitrichten, daar voor ieder
besluit van den Volkenbondsraad inzake
mandaten het advies van de mandatencom
missie moet worden ingeroepen. Het ziet er
echter niet naar uit, dat voor deze petities
een buitengewone zitting van de mandaten
commissie bijeengeroepen zal worden.
De volkenbondsvergadering zal dan in de
vijfde commissie hoogstwaarschijnlijk de
kwestie moeten behandelen.
Het oordeel van Engeische bladen.
De Daily Chronicle wijdt beschouwingen
aan de troebelen in Palestina. Het blad stelt
de vraag, hoe het mogelijk is geweest, dat
wandaden op zoo groote schaal hebben kun
nen voorkomen in een gebied, waarvan de
Britten een bestuursmandaat hebben.
Het blad wenscht, dat de verzekering zal
worden gegeven, dat in de toekomst op af-
doende wijze zal worden gezorgd voor de
bescherming der inwoners. Daartoe is men
verplicht zooveel tegenover degenen die in
Palestina wonen, als jegens de Joodsche ge-
meenschap overal ter wereld, die er toe heeft
meegewerkt, van Palestina de nationale
woonplaats der Israelieten te maken.
De Daily Mail schrijft: Er moge nog een
onderzoek noodig zijn om de directie aan-
leiding voor de jongste uitbarsting vast ie
stellen, doch de kiem ervoor was gelega,
toen de coalitie-regeering een begin maaki
met de ijdele en gevaarlijke poging om Pa
lestina het vaderland te maken van de Jo
den.
De Morning Post betreurt de onvoorbe-
reidheid van de autoriteiten om aan de uit
barsting het hoofd te bieden.' Alvorens vol-
ledige inlichtingen zullen zijn verkregen, is
het niet mogelijk te zeggen, wie er te kort
zijn geschoten. Het schijnt echter, dat de
autoriteiten verrast zijn.
De Daily Herald betoogt: De nieuwe la-
bour-regeering, die toch al haar handen in
elk opzicht vol heeft, krijgt nog een nieuw
probleem op te lossen, 't welk door haar
voorgangers al te lang verwaarloosd was.
Hit blad wil een grondig onderzoek, zoowel
naar de grieven van beide partijen als naar
de voorwaarden waarop aan Engeland het
mandaat was gegeven.
Nieuwe botsingen.
Er zijn 200 Britsche soldaten te Tel Aviv
gelegerd.
Bij een Moslimsche begrafenis ontstonden
botsingen. De politie gaf vuur en doodde
zes Arabieren en vijf Joden.
Te Jeruzalem zijn de onlusten vandaag
opnieuw uitgebroken.
De Arabieren hebben de regeeringsbu-
reau's te Jaffa aangevalen.
De Britsche politie schoot. Vijf Arabieren
werden gedood en ruim 30 gewond.
Een Fransch oorlogsschip naar Syri'e.
In verband met de troebelen in Palestina
heeft de Fransche minister van Marine be
sloten tot het zenden van den kruiser La Motte
Piquet ter bescherming van de veiligheid
van de Levant-kust.
De kruiser is reeds te Beyroeth aange
komen.
LAAT OVER DE
BOTERSTRAAT
TELEF. 34 3 LIJKEN
en
vierde doode, die men in den afgeloopen
nacht onder de tender vandaan heeft ge-
haald, identificeeren. Het bleek mej. Erna
Saurant uit Berlijn-Friedenau, Thornwaal-
strasse 16 te zijn.
HET OPRUIMINGSWERK TE BUIR.
Naar de spoorwegdirectie mededeelt, zijn
de opruimingswerkzaamheden op de plaats
des onheils bij Buir zoover gevorderd, dat
hedenmorgen om 8.60 uur de tweede lijn
weer in gebruik kan worden genomen. Het
verkeer op het baanvak KeulenAken ge-
schiedt weer op normale wijze. De toestand
der 16 zwaargewonden is stationnair. Twee
personen van de 9 die in het ziekenhuis te
Buir zijn ondergebracht, geven geen reden
tot bezorgdheid.
De machinist Nordhaus was er hedenmor
gen weer iets beter aan toe.
DUITSCHLAND.
bij het'spoorwegongeluk
BIJ BUIR.
Naar de spoorwegdirectie uit Keulen me
dedeelt, is het bericht van het overlijden van
den machinist Nordhaus uit Hamm niet
juist. Nordhaus, de machinist van den bij
Buir ontspoorden trein is in het ziekenhuis
in Bergheim opgenomen, waar hem een arm
is geamputeerd. Intusschen kon men ook de
HET SPOORWEGONGELUK.
Het officieele onderzoek dat ten doel had,
de verantwoordelijkheid voor het spoorweg-
ongeluk te Buir vast te stellen, heeft een
verrassende uitkomst gehad. De verantwoor
delijkheid van den machinist is veel geringer
dan men aanvankelijk dacht. De voornaam-
ste schuldige is de chef van dienst van het
station Dueren, die den machinist een ver-
keerde instructie heeft gegeven.
Op de lijn van Aken naar Dueren en Buir
naar Keulen worden sedert eenigen tijd her-
stellingswerken uitgevoerd. In verband hier
mede waren enkele veiligheidsmaatregelen
getroffen. Ook had de chef van Dueren op
dracht den machinisten der verschillende
treinen schriftelijke instructies te geven om
ten hoogste met een snelheid van 45 K.M. te
rijden. Dit bevel zou tot Zaterdag gelden.
Er bestonden plannen om een brug van de
lijn te herstellen en de treinen dan langs een
anderen weg te leiden. Men had daarvoor
den Zondag uitgekozen, daar dan het ver
keer het rustigst is, aangezien er dien dag
geen goederentereinen rijden. Daar de trei
nen een omweg moesten nemen, moesten zij
reeds voor't station Buir hun snelheid min-
deren. Een nieuwe schriftelijke instructie
moest dus aan de machinisten ter hand wor
den gesteld. Bij vergissing heeft de chef van
dienst aan den machinist van den trein de
instructie uitgereikt, die Zaterdag haar gel-
digheid verloor, zoodat op de verkeerde
plaats de snelheid verminderd werd. Den
machinist treft in zooverre schuld, dat hij
niet op het signaal heeft gelet, waaruit hi]
had kunnen opmaken dat hij langzaara
moest rijden.
De machinist kon nog niet worden ge-
hoord, daar zijn toestand ernstig is.
Het opruintingswerk.
Maandagavond was men nog druk aan
den arbeid met de opruimingswerkzaamhe
den op de plaats, waar de sneltrein Parijs
Warschau ontspoord is. De locomotief is
door een kraan weer op de rails gebracht
en kon daarna weggesleept worden. Men
meent, dat zij hog gerepareerd kan worden.
De in elkaar gedrukte wagens zijn gesloopt.
De mogelijkheid is nog niet uitgesloten,
dat er onder een wagen nog dooden gevon-
den zullen worden. Maandagavond zijn in
het ziekenhuis te Buir nog twee gewonden
overleden. Het stoffelijk overschot der dienst-
vrouw en dat van den bagagemeester zijn
gisteravond naar de resp. woonplaatsen
overgebracht.
Het doode meisje, wier naam men niet
kon vaststellen, is als Franqaise geidentifi*
ceerd. Het lijk zal naar Parijs vervoerd yyor-
CODRANT.
