DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S. krom
8. Krom
Uit den Alkmaarschen Raad.
Noordhollandsche StoomwassMj
De onlusten in Palestina.
Stoomerij en Ververij
Hondert m eit derflgsfa laargang
jnt
van
Dagelijksch overzicht.
Nieuwe Fiat Rouwauto
bijpassende Volgauto's
van
No. 211
Dit oummei bestaai ah 3 blades.
Dan Oovrant wordt ELKEN A VOND, bohalve Zon- en Feestdagen, ultgegeven.
Abonnementsprfjs bij vooruilbetaling per 3 mtandeu voor Alkmaar 2.franco door
fc«t gebMto RQk MO.
AfuadsiQla en bewljennmnier* S cents.
PRIJS DEB GEWONE ADVERTENTIENi
Per regel 0.25, bi] groote contracien rabat. Groote letters naar plaatsrnlmte.
Brleven franco aan de S. V. Bock* en Sandelsdrakkeri] vfh BBRMe, QODTXI
ZOON, Voor dam G 9.
Dlreefeori C. KRAK.
ZATERDAG
Tel el. nr. Administrate 3.
Teiefoontir. Redacffe 33.
Postslro 87000.
SooMsedaotenri Xj. N. ADE31A.
SEPTEMBER
/Als bewijs, dat de vacantie lichaam en geest
fan de leden onzer vroedschap duchtig ge-
sterkt heeft, hebben zij ditmaal een bijzondere
demonstrate willen geven.
hebben willen toonen, dat zij, met een
♦usschenruimte van een week in staat zijn
♦wee raadsvergaderingen achter elkander te
ihouden en inderdaad moet geconstateerd
worden, dat het edelachtbare gezelschap in
deze tweede raadszitting nog even onver-
moeid over de belangen der gemeenschap ge-
confereerd heeft als een week te voren.
Er zat zelfs nog meer vuur in de debatten,
er was feller kritiek, er was wat onverkropte
verontwaardiging en van de broederschaps-
stemming, welke nog zoo kort geleden tot een
gezamenlijke poffertjesfuif geleid heeft, was
ditmaal niets te bespeuren.
De burgemeester opende de vijandelijk-
hedcn c'oor een rechtstreekschen aanval op
Mr. Leesberg, dien hij, in staatkundig opzicht,
van min of meer laakbare handelingen be-
schuldigde.
Want Mr. Leesberg had met wethouder
Ringers mitsgaders dit is nog altijd een
woord uit onze gemeentebegrooting mits
gaders dus met de heeren Vogelaar, Keesom
en Van Slingerland, bij de thans aan de orde
komende ziekenhuis- en ziekendienst-regle
menteo een aantal merkwaardige veranderin
gen voorgesteld.
Werden deze amendementen aangenomen
dan zou het regentencollege niet, zooals were
voorgesteld, uit 12, maar uit 7 personen be
staan en dan zou er geen sprake meer zijn
van een geneesheer-directeur, zoodat de tegen-
svoordige directrice als hoofd van het Stads-
riekenhuis in functie zou kunnen blijven.
Het was dus weer dezelfde kwestie, welke
kort geleden in den Raad is behandeld, toen
de meerderheid van B. en W., ipitsgaders de
meerderheid van den Raad, in principe beslo-
ten heeft, dat de veranderingen wel tot stand
zouden komen.
Nu is het van weinig beteekenis wellc stand-
^unt een minderheid in den Raad inneemt,
omdat de meerderheid bij de stemming ten
6lotte haar meening zal doen zegevieren.
Nog in de vorige vergadering had een
meerderheid van het college bij de berekening
van een stukje bouwgrond verklaard, dat zij
de schatting van den Raad niet juist achtte,
maar natuurlijk desondanks 's Raads beslis-
sing had uitgevoerd, omdat zoo staat er
ietterlijk in de bijlage „wij van oordeel
zijn, dat over den grondslag der berekening
eenmaal een beslissing is gevallen en het er
Jus thans alleen om gaat, die beslissing uit te
■oeren".
Laten wij nu maar vergeten, dat er in het
grijs verleden nog eens een Krebbesteegdra-
ma geweest is, waarbij B. en W. de uitvoering
van een raadsbesluit net zoo lang uitsteldenj
tot zij kans zagen in een nieuwen raad een
meer met hun inzicht overeenkomende beslis
sing te verkrijgen.
..Dat is al lang geleden en het zou niet fair
zijn het college over allerlei jeugdzonden las-
tig te vallen als het werkelijk blijk heeft ge
geven voorgoed het smalle pad der deugd te
willen bewandejen.
Wij hebben, sinds B. en W. de vorige week
de bovenstaande verklaring aflegden, niet;
anders gedacht dan dat het college tegen
woordig uit mannen bestaat, die den Raad
als de hoogste stedelijke macht erkennen en
die onvoorwaardelijk de besluiten ten uitvoer
brengen welke de Raad bij meerderheid van
stemmen heeft genomen.
Zoo zal wel algemeen de opinie geweest
Aijn en des te meer verwonderd is men daar-
om over de verklaring van Mr. Leesberg die
onomwonden te kennen gaf, dat, wannee'r de
Raad zijn amendementen zou verwerpen
met andere woorden, wanneer de Raad niet
op de kort geleden genomen principe-besluiten
zou willen terugkomen dat hij dan, in sa-
•menwerking met den heer Ringers, van plan
was de vernietiging dezer besluiten bij Ged.
Staten aan te vragen.
Zooiets vond de burgemeester eigenlijk niet
te pas komen.
Hij kon zich begrijpen, dat iemand in be
roep kwam, wanneer er van een bijzonder
principieele kwestie sprake was, een kwestie
van zoo ernstigen aard, dat men zich om des
mncienties wiile genoodzaakt zag alles in het
werk te stellen cm de tenuitvoerlegging van
sen dergelijk raadsbesluit te voorkomen.
Maar van zooiets gewichtigs was hier toch
geen sprake. Het was hier geen princi-
eieele^ kwestie, het was zelfs geen politieke
swestie want niet alleen het anders zoo hecht
'erbonden elftal, maar zelfs de nog veel hecb-
'er verbonden Katholieke raadsfractie had
Aldus, sprak de burgemeester, misschien
niet in dezelfde woorden, maar daarop heeft
hij ten slotte toch den nadruk willen vestigen
Mr. Leesberg zag het grootste deel dier
fractie achter zijn vaande! marcheeren, de
heeren Keesom en Van Slingerland met den
heer Klaver die alleen tegen een genees
heer-directeur was een beetje in de achter-
hoede.
En achter het vand-M, dat Mr. Kusters
zoo energiek naar het tooneel van den parle
mentairen strijd droeg, liep de heer Wolden-
dorp op zijn eentje. Het aantal volgelingen
was inderdaad niet groot, maar zoo ergens,
dan kon hier van een kleine maar dappere
groep enthousiaste strijders getuigd worden
Waarom toch die verontwaardiging over
de plannen van Mr. Leesberg!
Zijn bij herhaalde protesten Ged. Staten de
laatste jaren niet meestal aan de zijde van de
raadsmeerderheid gebleven?
Maar toch, wanneer twee wethouder en
vier raadsleden in hooger beroep gaan en
wanneer hun zienswijze gesteund wordt door
een advies van regenten, die in alle opzichten
aan hun zijde staan, dan is er natuurlijk altijd
een kleine kans, dat Ged. Staten, of in hoog
ste instantie de Kroon, zich met de raadsbe
sluiten niet heelemaal zulien vereenigen en
wij gelooven, dat het alleen de vrees daar-
voor geweest is, welke den burgemeester ge
noopt heeft het optreden van twee zijner wet-
houders openlijk in den Raad aan critiek te
onderwerpen.
Het is vanzelfsprekend, dat daarna ook d
heer Westerhof er nog het een en ander over
gezegd heeft. /-
Op deze wijze zeide hij en er was inder
daad veel waars in zijn woorden - kan een
Raad niet regeeren. Wanneer ieder raadslid
in beroep gaat tegen een besluit, dat zijn
goedkeuring niet heeft, dan kan dat besluit
niet worden uitgevoerd, voordat daarover tot
in hoogste instantie een beslissing is gevallen
Zooiets kan wel een jaar duren en als de uit
voering van allerlei raadsbesluiten door elk
willekeurig raadslid een jaar uitgesteld kan
worden, is het nutteloos nog een vergadering
uit te schrijven.
De meerderheid van den Raad heeft de di
rectrice van het Ziekenhuis geen proefjaar
willen geven, maar als de beslissing op de
laatste raadsbesluiten eerst over een jaar
wordt uitgesproken, dan bereikt men op deze
wijze toch, dat er voorloopig geen geneesheer-
directeur benoemd wordt, zoodat de directrice
het eerste en moeilijkste exploitatiejaar over
het Ziekenhuis den scepter zal blijven
zwaaien.
Dat de heer Leesberg in hooger beroep
wilde gaan vond mr. Kusters niet zoo ver-
schrikkelijk als de andere raadsleden en hij
voerde allerlei argumenten aan waarom zoo
iets z.i. toch eigenlijk volkomen toelaatbaar
was.
Het argument waarop alles ten slotte neer-
kwam maar dat noemde hi] natuurlijk niet
was, dat hij zelf in gezelschap van den
financieelen speciaiiteit van zijn fractie, nog
kort geleden bij Ged. Staten in beroep was
gegaan toen de Raad een hem onwelgevallig
besluit inzake de financien van het Zieken
huis had genomen.
Wie in een glazen huisje woont moet niet
met steenen gooien en de Raad begreep dan
ook volkomen, dat iemand als de heer Kus
ters het in beroep gaan eigenlijk heelemaal
niet iets afkeurenswaardigs kon vinden.
Maar omdat het politieke noocilot gewild
had, dat hij thans aan de zijde van zijn meest
natuurlijken tegenstander tegen zijn geloofs-
genoot, partijgenoot, collega, vriend en com-
pagnon is er een hechter band denkbaar?
moest strijden, vond hij natuurlijk andere
argumenten, welke het optreden van mr.
Leesberg een weinig zondterling maakten en
hij verweet hem inconsequence bij de vast-
stelling van het aantal regenten.
Volgens den heer Westerhof was het
slechts burgers geoorloofd tegen in hun
oogen verderfelijke raadsbesluiten in hooger
beroep te gaan.
„Maar ben ik dan geen burger!", riep de
heer Leesberg verwonderd uit.
Inderdaad, is de heer Leesberg geen bur
ger omdat hij raadslid is? Is een lid van onze
vroedschap niet juist een burger van prima
kwaliteit en is een wethouder eigenlijk niet
het beste wat door onze burgerij kan voortge-
bracht worden
Als ik dus burger ben, zoo pleitte mr. Lees
berg, dan mag ik ook burgerlijk optreden en
wanneer ik dus van een raadsbesluit in hoo
ger beroep ga, dan doe ik iets wat in staat-
rechterlijk en iuridisch opzicht volkomen
geoorloofd is.
Het leek een oogenblik of hij uit gewoonte
dit pleidooi zou besluiten met de mededee-
ling, dat hij dus zou moeten worden vrijge
jiskmpor. ea tegflfl&taqflejfc gesqlitst -<4^ "ia align gevaU.e o.amiddellijk u.U
de preventieve hechtenis moest .worden ont-
slagen.
Maar de Raad trok zich niet in raadkamer
terug omdat hij daar al was en de meerder
heid van het edelachtbare gezelschap ver-
klaarde den beklaagde schuldig aan parle-
mentaire handelingen, welke volgens een on-
geschreven recht eigenlijk niet door den beu-
gel kunnen.
Al is het nog niet zeker of er nu al dan
niet een geneesheer-directeur zal komen, de
Raad heeft alvast zijn taak als hoofd van
het Ziekenhuis vastgesteld' en tevens bepaald
welke functies hij als diredeur van onzen
nieuwen gemeentelijken geneeskundigen
dienst krijgt te vervullen.
Wie nagaat wat er allemaal van hem ver-
wacht wordt, begrijpt volkomen, dat een ge-
pensionneerde geneesheer, die een rustig bij-
baantje zoekt hier niet op zijn plaats is.
Men zal een eerste kracht moeten benoe-
men en straks natuurlijk ook moeten betalen
wat, dank zij de pas ingediende begrooting
waarin de dageraad der belastingverlaging
wordt aangekondigd, waarschijnlijk niet op
ernstige bezwaren zal stuiten.
Gelukkig heeft het politieke on weer niet
tot ongelukken van beteekenis geleid.
De gevreesde bliksemslagen bleven uit, de
wolken scheurden en lieten een zonnestraal-
tje door en hier en daar begon een raadslid
zich zoowaar alweer van den humoristischen
kant te laten kijken.
Zoo ontdekte de heer Sietsma in het regle-
ment de bepaling dat ieder, die in het Zieken
huis wordt opgenomen veertien dagen van te
voren het verschuldigd® verpleeggeld moet
betalen en hij zou wel tens willen weten hoe
iemand, die van de trap valt en zijn been
breekt, dat veertien dagen van te voren al we
ten kan zonder met koffiedik te werken of den
thelepaat Maloitz te hebben geraadpleegd
En de heer Westerhof las in art. 2 dat her-
stelde patienten het ziekenhuis moeten verla-
ten en hij kon zich niet voorstellen, dat er een
mensch op dezen aardbodem was, die een
minuut langer dan noodzakelijk was in een
ziekenhuis zou willen doorbrengen.
Het schijnt evenwel voor te komen, dat
patienten moeilijk weg zijn te krijgen, mis
schien omdat zij zich nog niet genezen ge-
voelen, misschien als het vrijgezellen be-
treft omdat zij liever door aardige ver-
pleegsters dan door oude hospita's be-
diend worden, misschien ook om allerlei on-
naspeurlijke familiekwesties en het kan in
den tijd van epidemien voorkomen, dat regen
ten alle patienten, die verder thuis verpleegd
kunnen worden, zoo spoedig mogelijk voor
anderen Iaat plaats maken.
Dat mej. Carels met de vasthoudendheid
van een vrouwelijke buldog ten slotte ver-
langde, dat aan het nieuwe reglement zou
worden toegevoegd, dat alles wat daarin
stond ook van toepassing op vrouwen zou
zijn, kunnen wij volkomen begrijpen en bil-
lijken.
Helaas wordt met der vrouwen rechtvaar-
dige eischen door mannelijke volksvertegen-
woordigers nog zoo weinig rekening genou-
den, dat men het niet eens noodig acht na-
drukkelijk vast te stellen, dat allerlei wetten,
verordeningen en reglementen met uitzon-
dering dan van die voor de militie en de
brandweer niet alleen op mannen maar
evengoed op vrouw van toepassing zijn.
Zal mej. Carels het bejeven, dat nog tens
een vrouw tot geneesheer-directeur benoemd
wordt?
Zoolang het reglement niet nadrukkelijk
van een directrice-geneesdame spreekt, zal
daarvan in Alkmaar geen sprake zijn.
En alleen al het taalgevoel van onze
vroedschap zou verhinderen, dat in ten Stad-
huize ontworpen en gecorrigeerde stukken
ooit een dergelijk woord zou worden opge
nomen.
iftevrouiv I
Ons waschgoed is helder, de
prijzen seer Mllijk, terwijl het
merken JJwer goederen door ons
Amerikaansch contrdlesysteem
niet meer noodig is.
EEN KROATISCH BEROEP OP DEN
VOLKENBOND.
Een aanklacht tegen de dictatuur;
om de nationale vrijheid.
Eenige dagen geleden werd in de bla-
den gemeld, dat een aantal leiders van
de Kroaten naar het buitenland heeft
weten te vluchten, en dat zij van plan
waren een beroep te doen op Geneve.
TLans wordt uit Geneve gemeld aan
de Duitsche bladen, dat de vroegere af-
gevaardigde voor Agram, dr. Ante Pa-
velitsj, een Kroatisch beroep tot den
bond heeft gericht, waarin de toekomst
van het Kroatische volk wordt geschil-
derd.
In dat stuk wordt betoogd, dat de
toestand nu zoo geworden is, dat het
Kroatische volk niet zal aarzelen naar
de uiterste middelen te grijpen, daar het
thans om zi.jn bestaan en zijn nationale
vrijheid gaat.
Na gewezen te hebben op de onder-
drukkingsmethoden, die in toepassing
worden gebracht, wordt verklaard, dat
de Kroatische natie zich niet zal buigen
onder het vreemde juk. Zij wijst alle
verantwoordelijkheid af voor het geval
het in de toekomst tot ernstige conflic-
ten mocht komen.
Tot zulke conflicten moet het komen,
indicn niet volaaan wordt aan den
eisch, dat de Servische troepen van het
Kroatische grondgebied worden terug
getrokken, opdat de Kroaten hun staat
op vreedzame wijze in vrijheid kunnen
opbouwen.
Ten slotte wordt verklaard, dat de
Zuid-Slavische gedelegeerden ter vol-
kenbondsvergadering geen volmacht
hebben van de Kroaten.
Uit een en ander blijkt wel weer, dat
de verhouding tusschen de Serviers en
Kroaten nog steeds zeer kritiek is. Juist
de opmerking, dat het Kroatische volk
naar de uiterste middelen zal grijpen,
om zijn nationale vrijheid te handhaven,
wijst er op, dat er binnenkort wel eens
weer ernstige dingen zouden kunnen
gebeuren in Servie. De Kroaten kunnen
nu eenmaal niet onder het juk der Ser
viers leven. Ze willen vrij zijn, d.w.z. ze
willen wel bij de Serviers blijven onder
een opperste leiding, maar verder wen-
schen de Kror.ten geheel onafhankelijk
te staan.
Zoolang dat niet geschied is, zoolang
zal het in Zuid-Slavie steeds spannen
en zoolang zulien telkens weer opnieuw
conflicten uitbreken, die wellicht weer
dooden zulien eischen.
De eenheid in Zuid-Slavie is nog ver
te zoeken!
Een spannende dag te Jeruzalem.
Naar Reuter meldt, heerschte gister te
Jeruzalem groote spanning, toen bekend
werd, dat de groot-moefti de mohammedanen
uit alle districten speciaal naar Jeruzalem
had opgeroepen om te komen bidden in de
moskee van Oman.
De meeste winkels en zaken werden op dit
bericht gesloten. Er werden uitgebreide voor-
zorgsmaatregelen genomen. Troepen met
mitrailleurs hidden de strategische punten
der stad bezet en politie en Engelsche vrijwil-
ligers patrouilleerden.
De dag is echter zonder betreurenswaar-
dige incidenten verloopen.
De Arabische dokters en advocaten en het
genootschap tot bescherming van de heiligc
plaatsen hebben geprotesteerd tegen de pro-
clamatie van den hooge-commissaris op 1
September.
Nieuwe Britsche troepentransporten.
In Palestina komen nieuwe Britsche troe-
pentransporten aan ter versterking van de
garnizoenen. Aan de kust zijn twee groote
oorlogsschepen waargenomen. Te JeJuzalem
heerscht rust. Bij Berseba zijn hevige ge-
vechten tusschen Britsche troepen en Sinai-
Arabieren voorgekomen.
Het Engelsche departement van kolonien
deelt mede, dat het in alle deelen van Palesti
na rqstig is. De Engelsche troepen zijn druk
in de weer om naar verborgen wapens te
zoeken en verdachte individuen op te sporen
In de districten Safed en Haifa keeren de
bewoners naar de Joodsche kolonies terug.
Er is geen bevestiging binnengekomen
van de officieele gerucnten als zouden te
Gaza botsingen zijn voorgekomen tusschen
Engelsche troepen en Sinai-arabieren, waar
bij aan Engelsche zijde verliezen zouden zijn
geleden. In tegendeel spreken latere berichten
van volkomen rust in deze streek.
Een katholiek oordeel.
In kerkelijke kringen verklaart men in ver-
j?aud caet de gefee^rtenissgn iq Palestine,
Eerste klas
en
beschikbaar.
Billijk tarief.
Voor nette bediening wordt ingestaan.
Inlichtingen bij den Dir.
der Ass. v. Lijkbezorging
den Heer VAN HEERDEN, TeL 952
Alkmaar
en A. DAM Co., Scharloo 2, Tel. 490
dat de katholieke belangen in het Heilige
Land, in plaats van baat te vinden bij de
bevrijding van Jeruzalem door de Engelsche
troepen, daarvan integendeel ernstig nadeel
ondervinden.
Oevechien tusschen Britsche troepen
en Arabieren.
Volgens berichten aan de bladen uit Je
ruzalem zijn in een gevecht tusschen Engel*
sche troepen en Arabieren nabij Gaza aan
beide zijden ernstige verliezen geleden. De
toestand in Palestina geldt voor de neder-
zettingen, die niet door troepen beschermd
zijn, nog steeds als ernstig.
In Haifa, waar Joden en Arabieren el
kander boycotten, blijven de Joodsche zaken
gesloten.
DUITSCHLAND.
NA DEN BOMAANSLAG OP DEN
RIJKSDAG.
Het te Miinchen gevestigde bestuur van de
nationaal socialistische partij heeft een be-
looning van 2000 mark uitgeloofd voor het
lid der partij, dat inlichtingen kan verstrek-
ken over de personen, die den aanslag op
den Rijksdag hebben gepleegd. Verder r.og
tienduizend mark, indien hij het bewijs le-
vert, dat de aanslag door Pruisische auto-
riteiten op touw is gezet.
Ket chemisch reinigen
van Uw bovenkleeren is
nu een vereischfe
NOG MEER BOMMEN.
Gisteren heeft 'n ambtenaar van het pbst-
kantoor O 27 in de Magazinstrasse bij het-
Alexanderplein te Berlijn in de gang van'
het kantoor een blikken bus gevonden, waar
in 23 patronen zaten en ongever y2 pond
houtskool met stukken papier bedekt "gevon
den werd. Men heeft niet getracht het par
pier aan te steken, waarschijnlijk is de da-
der gestoord. Volgens deskundigen, die den
inhoud van de bus hebben onderzocht,. he ft
de dader vermoedelijk slechts de beaoeli'
gehad onrust te verwekken.
CHINA.
DE EXTERITORIALITEIT.
Nanking zet door!
Onder presidium van maarschalk
Tsjang Kai Sjek is Donderdag een zit-
ting gehouden van het Chineesche kabi-
net, waarin de Chineesche minister van
buitenlandsche zaken dr. Wang rapport
uitbracht over zijn onderhandelingen
met de groote mogendheden ter afschaf-
fing del exterritorialiteit in China.
Dr. Wang verklaarde, dat de regeering
van Nanking, ondanks de afwijzende
houding der mogendheden in deze kwes
tie, alle priv. leges der buitenlanders
met ingang van 1 Januari 1930 zal af-
schaffen en bovendien in den loop de
zer maand ^ten nieuwe v et zal publicee-
ren, waarbij alle gemengde rechtbanken
in geheel China met ingang van 1 No
vember 1929 worden opgeheven.
Nieuwe noteds van China.
De minister van buitenlandsche za
ken heeft nieuwe nota's omtrent de
exterritorialiteit gezonden aan Enge-
land, Amerika, Nederland en Noorwe-
«en- -
DE STRIJD TEGEN DE
COMMUNISTEN.
Meer dan 1000 communisten in een
concentratiekamp.
Volgens een officieele mededeeling
w.or.deja 1114 communisten, waaronAer,
COORANT.
I