DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. S.KRON DE OWLUSTEM iW PALESTINA. 1929 ABomwmentffprfJs T>ij voornittoetaling per 3 maanden f2.—, fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct p. regel, grootere letters naar plaatsruImW Brieyen franco N.Y. Boek- en Eandelsdr. v.h. Herms. Coster Zoon, Voordam CO, Tel. Adminlstr. No. 3. EMactie Xo. 33. WOEXiDAB 11 SEPTEMBER Suitenland Wat er aan voopafging. No. 214 Dit nnrnmer b'estaaf nH 2 bladen. Hondera eon en dertigste Jaargang Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA. Posfgiro 37060 Pagelijksch ovea*zicht. *>E TERRORISTISCHE AGITATIE. Er moet een einde gemaakt worderi aan de van rechts komende actie. De terroristische agitatie van uiterst rechts blijft in Duitschland de aandacht vragen. Het onderzoek is op't oogenblik te Berlijn geconcentreerd en aan een speciale commissie ioevertrouwd. Men wil het schijnbaar afdoen- da den kop indrukken. Na het gevaar van de communistische ter- **ur te hebben bezworen, moet de democrati- sche republiek thans een einde maken aan deze van rechts komende actie, waarbij het, raar de Berlijnsche correspondent van de „N. Ziir. Z." opmerkt, van zoo groot belang is, 'den drijvers den wind uit de zeilen te nemen en hun groeienden invloed op de boerenbevol king tegen te gaan door de sinds lang toege- zegde finacieele belastinghervormingen ter hand te nemen, nu het plan-Young daartoe den weg geeffend heeft. Niet vergeten moet worden, dat onder een groot deel van de boerenbevolking ontevre- denheid bestaat in verband met de belasting heffing, welke ontevredenheid eenigen tijd ge ■leden geleid heeft tot de bekende boeren „be jastingoproeren" met de daaruit voortgeko- men talrijke processen wegens landvrede- breuk. Tooneel van een en ander was Pcmmeren Oldenburg, SleeswijkHolstein. Van die on- jvredenheid hebben de nationaal-socialisten andig gebruik gemaakt voor hun propagan da door den boeren uiteen te zetten, dat de van de soc.-dem. afhankelijke regeering de ge- heime bedoeling zou hebben, den ouden boe- renstand, die blijft vasthouaen aan de oude inzicbten en methoden, door hooger belasting murw te maken om hun langs dien weg ge- makkelijker in de door haar gewenschte rich- ting te kunner. dringen. Dat de huidige terroristische daden samen- hangen met de boerenbeweging in Sleeswijk en elders is intusschen nog niet bewezen, at vermoedt men van wel. In den laatsten tijd is het nog maar eens een enkelen keer tot een uitbarsting gekomen onder de boeren. Zoo bijv. onlangs toen een hunner leiders, die in de gevangenis was gezet, in vrijheid werd ge- steld. Honderden boeren kwamen toen voor de gevangenis bijeen en bonden zwarte vlaggen aan hun zeisen, welke oude oafhankelijkheids- symbolen eohter door de politie in beslag wer den genomen. De beweging onder de boeren, die anders niet zoo gemakkelijk tot actie zijn te krijgen, is het gevolg van den zwaren financieelen en belastingdruk, die de boerenbevolking on- tevreden maakt met het heerschende systeem, niet omdat die republikeinsch is, maar omdat het naliet een spaarzame financieele politiek te voeren. Zoodra in het hier liggende gevaar een krachtige vermaning wordt gezien voor de regeering, om thans ernst te maken met de be lastinghervormingen en zoo doende den rechts radicalen agitators den grondslag voor hun invloed op de boerenbevolking te ont- nemen. Het verhaal van een Pater. Wat er aan voorafging. De eerste berichten omtrent de onlusten in Palestina werden hier te lande op Zater- dag 4 Augustus ontvangen. Zij hadden be- trekking op een bloedige botsing tusschen 'Joden en Arabieren den dag tevoren, dus op Vrijdag 23 Augustus. Uit een particulieren brief, uit Jeruzalem ontvangen, blijkt, dat het ook enkele dageri vroeger al tot een ernstige botsing gekomen was. Deze brief is gedagteekend Donderdag 22 Augustus en er wordt in vermeld, dat daags tevoren, dus op Woensdag 21 Augus tus, een botsing was ontstaan tusschen Jo den en Arabieren waarbij drie menschen gedood en 28 gewond werden, onder wie de vader van de briefschrijfster. Er werden dien dag twee Joden begraven en de stoet trok door de Jaffastraat, waar veel Arabieren wonen. De politie had aangeraden liever den weg langs de Damascuspoort te kiezen doch dezen raad schijnt men in den wind te heb ben gestagen. Merkwaardig, zoo schrijft het Hbld., is wat de briefschrijfster er aan toevoegt n.l. dat men het voorgevoel had dat er ernstige dingen op komst waren. Dit leidde men af uit de omstandigheid, dat er na de botsing veel politievertoon was en druk gepatrouil- leerd werd. Volgens dezen brief zouden de autoriteiten dus toch niet gtheel en al on- yoorbereid geweest zijn. Versterking der gewapende macht. Te Londen zijn volgens de „Evening Stan dard" honderd man, alien ex-soldaten, aan- geworven voor specialen dienst in Palestina in verband met de onlusten die er hebben plaats gehad. De mannen, die alien meet dan 6 voet lang zijn, vertrekken morgen naar het Naburige Oosten. Het onderzoek begonnen. Volgens berichten uit Jeruzalem zijn Maan- dag de eerste verhooren van de, in verband met de plaats gehad hebbende onlusten, ge- arresteerde personen afgenomen. Te Hebron brachten de autoriteiten een bezoek aan de plaats van de onlusten. De naar Jeruzalem gevluchte Joden, die aan den aanval ontko- men zijn, zijn onder sterke bewaking daar- heen teruggebracht. De Hooge Commissaris Sir John Chancel lor ontving een delegatie van de Arabieren, die klachten indienden over misdaden der Joden. De Hooge Commissaris wees er op, dat dergelijke mededeelingen achterwege moeten blijven totdat de door de Engelsche regeering benoemde commissie van onder zoek zal zijn aangekomen. Het verhaal van een ooggetuige. Het „Hbld. van Antwerpen" bevat een brief van pater J. Boonants, overste der Car- melieten te Haifa over de onlusten in Jeruza lem. We hebben hier eene omwenteling mee- geleefd, een opstand der Muzelmannen tegen de Joden, welke mij een weinig aan mijn vier IJzerjaren deed gedenken, zoo schrijft pater Boonants, aan wiens relaas wij nog het volgende ontleenen: Ik bevond mij juist te Jeruzalem toen de slag begon. Den Vrijdagmorgen, 23 Augus tus, vergaderden al de Muzelmannen van Jeruzalem en omstreken in de Moskee van Omar (opgericht op de plaats waar zicli eens de tempel van Salomo bevond). Allen waren gewapend met stokken en ge- weren. Eenige hunner hoofdmannen hielden ophitsende redevoeringen en in den middag stormde de menigte naar buiten om een aanval te doen op de Jodenwoningen van het kwartier Montefiore. 's Namiddags trad een weinig stilte in, maar 's avonds braken opnieuw onlusten uit in de naaste omgeving van de stad. De sterk gewapende Muzelmannen be- stormden langs alle kanten de Jodenkwar- tieren. Welnu, gansch den nacht klonk aan- houdend geschiet rondom de stad. 's Morens begaf ik mij langs de Moskee van Omar naar 't geboortehuis van O.L.V., bij de paters van St. Anne, maar daar werd ik op een afstand gehouden; een schermut- seling was volop aan den gang tusschen Mu zelmannen en Engelsche politie. Op een 80 meter ver zag ik vechten, schieten, bloed vloeien. Ik had me willep aanbieden om, zoo- als aan den IJzer, brancardier te spelen, maar de politie liet onverbiddelijk niemand door 's Avonds moest ik naar Haifa terugkee- ren; hier waren intusschen de gemoederen insgelijks fel opgehitst. 's Zondags hadden reeds samenscholingen plaats, er werd ge- vochten, evenals te Nabloes en te Jaffa, maar den Maandag barstte de bom met voile ge- weld los te Haifa. Van uit mijn vensters van het klooster kon ik den slag nagaanrond 7 uur kwamen zwermen Muzelmannen al door de enge straatjes en bazars der Joden aanval- len met steenen en stokken. De politie, over mand, kon ze niet tegenhouden. Hier en daar gingen vlammen op. Maar rond 8 uur snelde een trein Engelsche solda- ten het station van Haifa binnen. Aanstonds had een opmarsch plaats, en vrachtauto's' gevuld met gewapende soldaten doorkruisten de rumoerige kwartieren. Ik zag ze met eigen oog vuren naar de groepen Muzelmannen, die dan ook uiteenstoven, veel gekwetsten achterlatend. Heel den dag bleef het rumoer in de stad, maar er werd vooral gevochten buiten Haifa, in de barakkencolonie der Jo den. Dank zij het krachtig ingrijpen der En- gelschen schijnt de opstand nu (de brief is van 27 Augustus) gedempt. De Joodsche kolonien bestaan uitslui- tend uit houten woningen: honderden zijn in de vlammen opgegaan, in brand gestoken door Muzelmannen of Bedoeinen. De toestand is bedenkelijk daar de Muzel mannen er een „heilige oorlog" van maken. Gelukkig dat ze niet georganiseerd zijn en slecht gewapend. De Joden, integendeel, be- schikken over een flinke bewapening. Rust in Palestina? Het Eng. ministerie van kolonien publi- ceert het volgende communique: Daar de toestand in Palestina rustig is, zullen voorloopig, als er geen verandering intreedt, geen verdere communique's worden verstrekt door het ministerie van kolonien. Het moedervliegtuig „Couragous" en de onderzeeer „Veteran" zullen naar Malta terugkeeren. De vliegtuigen van het moederschip zullen door de Egyptische luchtmacht worden ver- vangen. De aanwezige troepen zijn voldoen de, om de rust en orde in het land te handha- ven. RUSLAND EN DE VEREENIGDE STATEN VAN EUROPA. Rusland zal zich afzijdig hoitden. Uit Moskou wordt gemeld, dat met betrek- king tot de vraag betreffende medewerking van Rusland aan Vereen. Staten van Europa, Rusland het standpunt inneemt, er geen be lang bij te hebben, mee te werken aan een opbouw van Europa voor den strijd tegen Europa. De Sowjet-regeering zal aan de Ver. Staten van Europa niet deel nemen. Zij zal neutraliteit bewaren in den oeconomi- schen srijd tusschen Europa en Amerika. Met betrekking tot de toetreding van Amerika tot het Internationaal gerechtshof in Den Haag wordt van Russische zijde verklaard, dat de sowjetregeering niet tot het Hof zal toetre- den. DUITSCHLAND. DE BOMAANSLAGEN. Een telefoongesprek. Volgens de Kieler Neuester Nachrichten houdt de politie te Kiel zich bezig met een geheimzinnig telefoongesprek, dat door een vrouwelijke beambte van het telefoonkan- toor was afgeluisterd. Zij had bij een aan- sluiting van het cafe Nielsen de woorden opgevangen: „dezer dagen zullen wij hier een aanslag plegen". De spreker had na de ze woorden de verbinding verbroken. Men vermoedt, nadat in het cafe een onderzoek werd in gesteld, dat de spreker een ongeveer 30-jarig man was, die een kop koffie besteld heeft, daarna getelefoneerd heeft en vervol- gens het cafe heeft verlaten zonder zijn kof fie op te drinken. Weer een arrestataie. Dinsdagmiddag is te Kretnpe een vroegere politieambtenaar gearresteerd. Deze arresta- tie staat in verband met de bomaanslagen Zonder eerst verhoord te zijn, is de man di rect naar Hamburg vervoerd. Over de ante- cedenten van den gearresteerde wordt een diep stilzwijgen bewaard. De verdachte werd reeds geruimen tijd vervolgd en ge- zocht. Hij kwam Dinsdag met zijn auto te Krempe en nam zijr intrek in het hotel Kremper Hof om mei den trein verder naar Heide te reizen. Kort na zijn aankomst in het hotel werd hij gearresteerd. MALVERSATIES OP GROOVE SCHAAL. Tien personen erbij betrokken. Ongeveer een jaar geleden werd tegen 'n te Kiel gestationn. offic. en 'n koopman uit Berlijn 'n gerechtelijk onderzoek geopend, daar beiden ervan verdacht werden uit 'n de pot te Kiel aan 'n particuliere firma te Ber lijn verkocht te hebben. Uit't verhoor der beschuldigden en van 'n aantal getuigen is gebleken, dat men hier met malversaties op groote schaal te doen heeft, waarbij een aan tal personen is betrokken. Het gerechtelijk onderzoek is daarom tot tien personen uitge- breid en de behandeling van de zaak, die dezen herfst voor de rechtbank zou plaats hebben, is voor onbepaalden tijd uitgesteld. HET RIJKSKABINET BIJEEN. Het Rijkskabinet komt heden bijeen, omhet vraagstuk der werkloosheidsverzekering te bespreken en wel naar aanleiding van de houding van den Rijksraad en van de soc politieke commissie van den Rijksdag. Aansluiting de onlusten in Palestina. ENGELAND. DE REIS VAN MACDONALD NAAR DE VER. STATEN. In de ochtendbladen wordt in tegenspraak met andersluidende berichten er op gewezen, dat nog geen definitieve beslissing is geno men omtrent den datum van vertrek van MacDonald naar de Ver. Staten. Het bespreken van passage is slechts een voorzorgsmaatregel om in ieder geval de reis aan het einde van de maand, wanneer vele Amerikanen naar hun land teruggaan, mogelijk te maken. MOND- EN KLAUWZEER. Opnieuw uitgebroken. Na een periode van drie maanden, gedu- rende weike Groot-Brittannie geheel vrij was van mond- en klauwzeer, is het opnieuw voorkomen dezer ziekte den 7en September door het ministerie van landbouw vastge stel in een boerderij in Lanarkshire, waar 95 varkens en verscheidene runderen zijn aangetast. Er is een verordening uitgevaardigd, wel ke het vervoer van vee binnen een straal van 25 K.M. der geinfecteerde plaatsen verbiedt DE ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN ENGELAND EN AMERIKA. De diplomatieke medewerker van de Daily Tel. meldt, in verband met de onderhande- lingen tusschen Engeland en Amerika inzake de bewapening ter zee, dat de Japansche om- bassadeur te Londen van zijn regeering op- dracht gekrgen heeft tijdens zijn verlof te Londen te blijven om den verderen gang van de onderhandelingen gade te slaan en zoo noodig zich in de onderhandelingen te men gen Naar uit New-York gemeld wordt, be- spreekt president Hoover op het oogenblik met zijn deskundigen de laatste Britsche voor- stellen. Het antwoord der V. S. zal in den loop van deze week aan MacDonald worden toegezondep ITALIE. EEN NEDERLAAG VOOR DE FAS- CISTISCHE VAKVEREENIGINGEN. Onder voorzitterschap van Mussolini zijn te Rome besprekingen gehouden tusschen vertegenwoordigers van de organisaties van patroons en arbeiders over het wettelijk er- kennen van vertouwenslieden in de fabrie- ken. In principe zal men zich tegen dergelij ke bedrijfsraden uiten. Alleen zal in voorko- mende gevallen tot het bijleggen van indivi- dueele moeilijkheden tusschen patroons en arbeiders door beide partijen een vertrou- wensman worden aangewezen. Samen zul len die trachten een minnelijke schikking te treffen. Blijkt dit onmogelijk te zijn, dan zal de beslissing aan het tribunaal van den ar- beid worden overgelaten. Het zal echter uit- drukkelijk verboden zijn dergelijke vertrou- wenslieden te raadplegen in aangelegenhe- den die het bedrijf betreffen. De fascistische vakvereenigingen hebben hun goedkeuring aan deze regeling gehecht en hiermede na- tuurlijk een nederlaag geleden. Tot zoover het bericht uit Berlijn. Inder- daad is hiermee een kwestie, die lang de ge moederen in de bedrijfswereld heeft bezig ge- louden, ten nadeele van de vakvereenigingen beslist, gelijk trouwens uit verschillende voorteekenen al viel op te maken. RUSLAND. ONTPLOFFING OP EEN TANKSCHIP. Op de Wolga is in de buurt van Jaroslawl een petroleumschip in de lucht gevlogen. Twee van de opvarenden zijn gered, de tien overigen verdronken. De ontploffing veroor- zaakte brand op een nabijgelegen stoomboot, van welker bemanning negen menschen zwaar gewond werden. SPANJE. ERNSTIG AUTOBUSONGELUK. 10 dooden. Bij Alcolea in de provincie Cordova is een autobus op een helling tegen een mijlpaal gereden. De motor ontplofte, waardoor de bus in brand raakte. De inzittenden zaten tusschen de overblijfselen van de autobus bekenld. Het ongeluk eischte 10 tnenschenle- vens, terwijl een aantal menschen ernstig ge wond werden. POLEN. AUTOBUS ONGELUK. Twaalf zwaar gewonden. Tusschen Radem en Bialobrzegi is een autobus met een boerenkar met twee paarden bespannen, in botsing gekomen. De autobus viel in de gracht en sloeg over den kop. On der de overblijfselen van de auto werden 12 personen zwaar gewond te voorschijn ge- haald. AMERIKA. DE PROPAGANDA VAN SHEARER. Shearers bekentenis In officieele kringen te Washington heersch- te Maandag groote opwindink door de be- wering van Shearer, dat hij 'n gesalarieerde propagandist voor een sterke vloot was en dat 4 Amerikaansche marine-officieren hem aanmoedigden in deze propaganda. Shaerer verklaarde eveneens, dat hij er toe mede- werkte om de vlootconferentie te Geneve in 1927 te doen mislukken door de officieele inlichtingen te gebruiken, welke officieren van den Amerikaanschen inlichtingendienst hem verschaften. Shearer noemt namen. In een interview heeft Shearer volgens „Exchange" nog gezegd, dat in 1924 vier admiraals der Vereenigde Staten hem had den gevraagd te werken tegen iedere ver- mindering der vlootbewapening van de V.S. Volgens hem waren dit de admiraals Robin son, hoofd der marine-academie van Anna polis, Plunkett, Pratat en Wiley. Senator Bo rah heeft te kennen gegeven dat hij zal vra gen dat deze admiraals door de vlootcom- missie uit den Senaat, die gisteren bijeen- kwatn, worden gohoord. Shearer heeft erker.d dat hij te Geneve aan Amerikaansche journalisten feiten en cijfers had verstrekt zonder er bij te vertel- len dat hij propagandist was. De Britsche regeering zou, zoo verklaarde hij nog, bij het Amerikaansche departement van buitenlandsche zaken geprotesteerd heb ben toen hij te Geneve was. DENEMARKEN. DENEMARKEN EN DE FAROER. Terugdringing van het Deensch. Het Lagting (gewestelijk bestuurslichaam) van de Deensche eilandenarchipel de Faroer, waarin de voorstanders van zelfbestuur thans de meerderheid hebben, heeft besloten dat voortaan niet meer het Deensch doch het Farosch de officieele onderwijstaal op de scholen zal zijn, terwijl daarnaast ook het D'eensch onderwezen zal kunnen worden „als de traditioneele brug naar het buiten- land". Oorspror.kelijk was Deensch de eenige tael, die op de scholen onderwezen werd. Later werd ook met Farosch toegelaten op- dat de kinderen ook hun moedertaal zuiver zouden ieeren schrijven en spreken. Thans zijn de rolien omgekeerd en nu het Deensch gedegradeerd is tot facultatief vak, vreest men in Df-nemarkeA dat het meer en meer zal moeten wijken voor het Engelsch dat de be- woners hun kinderen om pracl'sche redenen liever zullen laten ieeren dan het D-teusch. MEVROUW! Nu de wasch uit huis. Onze prijzen zijn aan merkelijk verlaagd. Vraagt nu onze prijs- courant. Binnenland DE FINANCIEELE MOEILIJKHEDEN VAN HET CARLTON-HOTEL. In hotel „Doelen", Amsterdam, heeft Maan- dagavond een protestvergadering plaats ge had van een aantal, voor het meerendeel kleinere crediteuren van de N.V. Carlton- Hotel, in verband met de wijze waarop ge- tracht wordt de financieele moeilijkheden, waarin dit hotel momenteel verkeert, te re- gelen. De vergadering was druk bezocht. Zij stond onder leiding van mr. F. A. Wagtho, voorzitter van het voorloopig Comite van Actie der ontevreden crediteuren. Van de eveneens door schuldeischers van het Carl- tonhotel benoemde commissie-mr. E. H. von Baunihauer was op deze vergadering nie mand aanwezig. Na uitvoerige besprekingen nam de verga dering tenslotte het besluit, een commissie te benoemen, die de opdracht zal krijgen een maand uitstel van de definitieve beslis sing inzake surseance te verzoeken, om dan in die maand een onderzoek in te stellen naar de verschillende besproken punten. De commissie zal dan minstens vier dagen voor de behandeling der surseance rapport uitbrengen, opdat de crediteuren zullen kun nen weten, hoe zij zullen hebben te stemmen. DE STAKING IN HET HOUT- BEDRIJF. Donderdagmiddag worden in de Industri- eele Club te Amsterdam de besprekingen tus schen werkgevers en werknemers over de li- kwidatie van het conflict in de houtindustrie voortgezet. DOOR DE TRAM OVERREDEN. Maandagavond is te Laren (G.) het zes- jarig zoontje van den heer Klinke, dat op de tramlijn speelde, en trachtte een tramwagen op te duwen, door dezen wagen overreden, toen de locomotief eraan werd gekoppeld. Eenige uren er na is het kind aan ae be- komen verwondingen overleden. HERZIENING RIJWIELBELASTING. De Bond van Rijwiel- en Motorhandela- ren (B. R. H. N.) heeft zich met een uitvoe- rig schrijven gewend tot den minister van fi- nancien. Op billijkheidsgronden beveelt hij daarin eene herziening van de inning der rijwielbelasting aan in dier voege dat de prijs voor een belasting-merk verminderd wordt met ongeveer 1/12 voor iedere ver- streken maand van het belastingjaar. Verder acht hij het gewenscht dat het belastingjaar 1 Maart of 1 April aanvangt. j De Bond heeft alle organisaties op rijwiel- handelsgebied en den A. N. W. B. verzc 4it deze herzienings-actie te steunen. DE KINDERMOORD TE STEEN- BERGEN. De Belgische, van haar wettigen echtge* noot te Steenbergen gescheiden en met een ander samenlevende vrouw H., die verdacht werd van moord op een kindje van enkele weken, heeft thans haar misdaad toegegeven. Aanvankelijk weigerde zij daaromtrent iedere mededeeling en ontkende iets van misdaad te weten. Zij is thans in het huis van bewaring te Breda opgesloten. ONGELUK BIJ HET RANGEEREN. Een arbeider gedood. Op het terrein van de rijtuigwerkplaats bij het Centraalstation te Utrecht is gistermid- dag de 29-jarige arbeider der Nederlandsche Spoorwegen C. van T., dienstdoende als ran- geerder, bij het rangeeen tengevolge van ver- keerden wisselstand tusschen twee wagens be- kneld geraakt. De man, gehuwd en vader van twee kinderen, was zoo goed als onmid- dellij'k dood. PAARD OP HOL. Ein slachtoffer overleden. Te Albergen bij Almelo sloeg het paard voor een leegen hooiwagen op hoi, waarop twee landbouwers, vader en zoon, waren gezeten. Beiden sprongen van den wagen en bekwamen een schedelfractuur. De 64- jarige vader stierf na enkel uren; de toe- stand van den dertigjarigen zoon is zeer ernstig ALKMAAB COBRA

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1929 | | pagina 1