Het derde eeuwfeest van
H.-Hugowaard's droogmaking.
pet*. 5, bouwland, groot 15% snees, 85
per sn., hoogste bieder D. Ursem;
perc.,6, bouwland, groot 9 snees, 91 per
en., hoogste bieder C. Kuijer.
Een huis met bergplaats en erf te Warmen-
huizen, eigendom aan T. Kwant aan de
Dorpstraat, groot 2 A. 65 c.A. Hoogste bie
der H. Dekker voor 705.
Een stuk bouwland groot 21% snees.
Hoogste bieder P. Burgmeyer voor f 75 per
snees.
Combination en eindtoewijzing op 20 Sept.
a.s. bij den heer G. J. Mosch te Warmenhui-
zcn, 's avonds 7 uur.
B3VENKARSPEL.
Tot lid van het dagel. bestuur der banne
Bovenkarspel is herkozen de heer J. Boon
Sr., tot hoofdingeland werd gekozen de heer
J. Braakman.
WINKEL.
Zondagmiddag werd door den bekenden
telepaath Malo'ftz een opdracht uitgevoerd op
een wijze, die bewonderenswaardig was. Ook
's avonds werden door hem in de zaal inge-
wikkelde opdrachten uitgevoerd en bewonde-
renswaardige proeven van suggestie en mag-
netisme verricht. Ook de medeleden van het
gezelschap, als Herman Diederichs humorist
en mevr. Heijkens pianiste, leverden goed
werk en hadden bijval.
HEILOO.
De heer H. J. Gielis, bestuurslid van de
meeste R. K. vereenigingen heeft voor alle
bestuursfuncties bedankt.
In deze gemeente is een aanvang ge-
maakt met de electrificatie van het baanvak
AlkmaarUitgeest. Een werktrein voertma-
terialen aan terwijl de betonnen \metingen
voor de masten worden gemaakt.
In het zuidelijk deel wordt druk gewerkt.
Zondag hebben de jeugdclubs van Alk
maar en omgeving een bedevaart gemaakt
naar O. L. Vr. ter Nood. De stoet opgeluis-
terd door „St. Louis" Alkmaar en het Har-
moniecorps „St. Cecilia" van Heiloo, trok
wel de aandacht. Na afloop vereenigde de
geleiders en jongens in cafO Ruiter tot een
gezamelijke lunch.
gebied te zien kan geven, wordt in een afzon- poratie, of hoe ze ook mogen worden
Een grootsche tentoonstelling.
De eerste dag.
Een belangrijke openingsnede door den dijkgnaaf-
burgemeester Wiebe van Slooten.
Heden was het de eerste dag van het drie-
daagsch feest, dat de H.-Hugowaard organi-
seert ter herdenking van het feit, dat v66r 300
jaar de Waard werd drooggelegd.
In ons nummer van Zaterdag maakten wij
reeds melding van hetgeen er deze dagen in
de H.-Hugowaard valt te beleven. Men heeft
kunnen lezen, dat de eerste 250 jaar na de
droogmaking de bewoners dermate een moei-
zaam bestaan leidden, dat er van het vieren
van een eeuwfeest op een grootsche wijze als
thans plaats heeft, geen sprake kon zijn
Door de toepassing van de kunstmest in
Ihet land- en tuinbouwbedrijf, de stichting van
het stoomgemaal, de totstandkoming van het
organisatiewezen op land- en tuinbouwgebied
en de verbetering van de transportwegen te
water en te land, is de arme Waard thans de
welvarende Waard geworden.
Wie thans H.-Hugowaard doorkruist, ont-
dekt zoowel welvarende landbouw- als bouw-
bedrijven, ja, op menige plaats kan men er
zelfs de glascultuur aanschouwen, die er met
veel succes wordt uitgeoefend. De omzetcijfers
van de veilingsvereenigingen, alsmede die
van de coop, zuivelfabriek spreken voor zich-
zelf. Dat het in de H.-Hugowaard mogelijk is
geworden, een Boerenleenbank te stichten, die
over een flink reservekapitaal beschikt, en een
omzetcijfer heeft, waardoor deze Boerenleen
bank een voorbeeld voor andere genoemd kan
worden, is mede iets, waarop men in de H -
Hugowaard trotsch is.
Van alle kanten stemde men dan ook in met
de plannen voor de viering van het derde
eeuwfeest. Het Polder- en het Gemeentebe-
stuur trokken hiervoor ieder 3000 uit, ter
wijl op lijsten aan vrijwillige bijdragen zoo-
veel werd geteekend, dat het mogelijk werd,
heden een feest te vieren, dat bij de bevolking
en de bezoekers lang in herinnering zal blij-
ven.
Oorspronkelijk was men van plan om de
verlichting electrisch tot iets buitengewoons te
maken. Hiervoor kon evenwel de medewerking
van het Prov. Electr. Bedrijf niet worden ver-
kregen, omdat de autocraten, die dit bedrijf
beheeren, het de H.-Hugowaard nog steeds
kwalijk nemen, dat deze gemeente evenals en
kele andere gewild heeft, dat de provincie,
toen deze het bedrijf van de K. E. M. over-
nam, de contracten nakwam, die deze maat-
schappij met verschillende gemeenten had ge-
sloten. Het Prov. Electr. Bedrijf heeft derge
lijke gemeenten op een lijst geplaatst en de
ingenieurs van het P.E.N, mogen aan deze
gemeente geen bijzondere medewerking ver
leenen.
Het komt ons gewenscht voor, dat de Com-
missaris der Koningin en de Ged. Staten, die
heden de feestelijken bijwoonden, eens hun
aandacht aan een dergelijke methode van
doen gaan schenken.
In de H.-Hugowaard heeft men zich hier-
door niet uit het veld laten slaan en deson
danks langs verschillende wegen over kilo
meters lengte met lampions en electrische
lampen, die op het bestaande net konden wor
den aangebracht, zonder dit al te zeer over te
belasten, een verlichting aangebracht, die
mede dcor de versiering het bewijs levert, dat
men in geheel de Waard met het derde eeuw
feest meeleeft.
Het feest- en tentoonstellingsterrein maakt
een grootschen indruk. De feesftent is van een
zoodanige afmeting, dat" honderden zich er
kunnen amuseeren en zich aan het noodige
kunnen laven. „Het zijn niet alle koks, die
lange messen dragen", maar de koks, die in
de keuken van het tentoonstellingsrestaurant
werkzaam zijn gesteld, zijn koks van de bo
venste plank, terwijl de buffetten zoo zijn in-
gericht, dat een vlugge serveering voor hon
derden mogelijk is.
Het ruime aanspiankier blijkt zeer gunstig
gelegen. Onder leiding van mej. A. Zomer
zuilen daar des avonds oud-Hollandsche- en
reidansen worden uitgevoerd.
Het Oud-Hollandsche marktplein met
oliebollen, chocolade en suikerwerken koek.
zuur en visch, tabak en sigaren, paling en
ijs, bier, fruit en worstwinkeltjes, alsmede
een hakstalletje, in de omgeving van een
oud Raadhuis, maakt een gezelligen indruk,
terwijl de vermakelijkheden als een draai
molen, hoepla, beignetskraam, zweefmolen,
enz. de feestelijkheid verhoogen.
In het middengedeelte van het groote ter-
rein demonstreeren de inwoners hetgeen de
H. Hugowaard thans als landbouwpolder
presteert.
De paarden, het rundvee, de schapeii, gei-
ten en varkens, alsmede het pluimvee doen
zien, dat ook de veehouders in de H. Hugo
waard met hun tijd zijn meegegaan. Wij be-
grijpen, dat men ons met trots vertelde, dat
deze mooie inzendingen uitsluitend uit de
H.-Hugowaard afkomstig zijn.
D« belangriikheid van de auto's in het
leven van onze plattelandsbevolking komt
wel sterk tot uiting in het groot aantal luxe
en gebruiksauto's, geexposeerd door de Nas
sau-garage, de firma Jac. Met en den heer
J. Baars te Alkmaar, de firma Rus en Zo
mer te H. Hugowaard en Keetman en
Schoorl te Winkel.
Met landbouwwerktuigen komen uit: de
firma's Koeting. Stranken en Moejes en
Buurkens te H. Hugowaard en Berens te
Schagen.
Krol en Co. is op het terrein met een be
langrijke stand voor kunstmest aanwezig.
Het P. E. N. is eveneens met een stand
aanwezig, om te demonstreeren, welke toe-
passing de electriciteit in den land- en tuin-
bouw mogelijk maakt.
De N.V. Gebr. Rolff's Handelmaatschap-
pii demonstreert een Jaffa-schroefpomp voor
polder- en onderbemaling, een Siki-pomp en
een Hydrolex-pomp voor glascultuur bene-
vens de bekende Cordes electr. waschmachi-
ne, Philips radioartikelen, enz.
Jan Moejes, de bekende motorspecialrt,
die op de laatste motorraces in Alkmaar zoo'n
ge wel dig succes behaalde ,komt uit met een
prachtstand motorrijwielen, waarvan de 1
cyl. 5 P. K. H. D. 1930 de aandacht van de
kenners trekt.
De heer G. Burger, H. Hugowaard expo-
seert zelfs een demonstratie-broeikas.
De firma C. V. R. de Jager en Co. te
Purmerend exposeert eveneens landbouw
werktuigen-
Keurige rijwielstands zagen wjj van den
heer J. Zijp te H. Hugowaard en van de
heeren Ens en Bodegraven te Oude Niedorp.
De heer ten Bruggencate is aanwezig met
oliekleeden en schippersbenoodigdheden, ter
wijl de heer Van der Pol te Broek op Lan-
gendijk in een de aandacht trekkende tent sani-
taire benoodigdheden tentoonstelt, die men
ook graag in de landbouwerswoning aanwe
zig ziet.
De heer Ch. Rentenaar Sz., smid te Heer
Hugowaard exposeert landbouwgereed-
schappen, terwijl de Polder Hecr-Hugo-
waara een model-schepradmolen tentoonstelt
en tevens laat zien, hoe de bemalipg thans
geschiedt
IN HET HOOFDGEBOUW,
In het hoofdgebouw, ten diensie van de
tuinbouw- en zuivelproducten, een hooge
tenr van 1000 M2. oppervlakte, trekken de
stands van de afdeelingen L. T B. Zuid- en
Noord. alsmede die van de tuinbouwver-
eenigipg Nieuw Leven wel in het bizonder de
aandacht.
Voor de heeren P. Kostelijk Sr., J. de
Boer en Jb. Zomer, die voor ruim 30 jaar
als Zuidscharwouders zich in de Waard ves-
tigden om daar den akkerbouw uit te oefe-
nen, moet het wel een groote voldoening
zijn, daar de prachtige tuinbouwproducten
te aanschouwen, die de H .Hugowaard thans
oplevert.
Voor de mooie kleurcombinatie, die deze
vereenigingen met het exposeeren van die
producten wisten te bereikep, verdienen zij
zeer zeker een compliment.
De stands van de op coop, grondslag
werkende zuivelfabriekeri in N.'-Holland, als
mede die van den nieuwen Bond van Zuivel-
fabrieken verdienen eveneens de aandacht.
In deze tent valt mede op de stand: boter
en kaas van de Coop. Zuivelfabriek Excelsior
te H. Hugowaard, welke fabriek het feest
nog Iuister bij zet door de mooie tuinversie-
ring en de illuminatie, voor de fabriek aan
gebracht.
De firma N. Timmerman te St. Pancras
exposeert op aardige wijze granen en vee-
voeder, terwijl de Handelsraad van den L.
T. B. een groote stand in beslag neemt voor
kunstmest, veevoeder en diverse landbouw-
benoodigdheden.
De N.V. Chemische fabriek N. Holland
te Beverwijk exposeert het bekende visch-
meel „Hol!andia", levertraan, gedr. gist,
sapiol, avicol, anasol en susol.
De heer P. Glas te H. Hugowaard is
daar aanwezig met een complete meubilee-
ring, terwijl de Coop. Malerij „De goede
verwachting" te H. Hugowaard, eveneens
uitkomt met een aardige stand voor veevoe
ders en kunstmeststoffen.
De electr. graanmalerij en fouragehandel
„De Volharding" van den heer H. Schouten
te H. Hugowaard, komt mede met een aardi
ge stand voor den dag.
Voorts exposeert hier Ajum te Haarlem,
fabriek van broedmachines en kippenhokken,
de N.V Mouta te Amsterdam met kracht-
voer, M. Twijnstra's oliefabrieken te Ak-
krum, alsmede de N.V. Nederlandsche fa-
brieken v.h. Gebr, Verwilligen te Amster
dam.
Hetgeen de Heer-Hugowaard op pluimvee-
derlijke tent getoond
Deze tent voor de kakelende gemeente is
evenzeer een bezoek waard.
lets bizonders is de tent, waarin
alles op het gebied van de
%wtavi5i* is onder-
gebracht.
In deze tent exposeert buiten mededinging
de Vereen. voor landbouwhuishoudonder-
wijs de waarde van dit onderwijs ter ver-
hooging van het levensgeluk van onze platte
landsbevolking.
Een aandachtige beschouwing moet er wel
toe leiden, dat men althans ernstig over-
weegt, zijn dochters dit onderwijs te doen
volgen.
Op deze school wordt ook de waarde ge-
leerd van een goed, gezellig, huiselijk inte-
rieur.
Men ziet hier hetgeen op het gebied van de
nuttige en de fraaie handwerken wordt ver-
vaardigd en krijgt er tevens practische wen-
ken voor de behandeling van de voedings-
ingredienten.
Hetgeen in deze tent als huisvlijt is onder-
gebracht, verdient aller aandacht. Het leven
van onze rustige, evenwichtige landbouw-
bevolking is waarlijk iets aparts. Deze expo-
sitie toont ons, dat er ten platfelande nog
sprake is van volkskunst. De lange winter-
avonden worden in de Heer-Hugowaard
zoowel door mannen als vrouwen, nog ge-
bruikt om fraaie dingen te maken, die den
vervaardiger bij het tot stand komen voldoe- van de gr°nden, welke men zou droogleggen
t ge-
i noemd, een excursie heeft gemaakt ter be
zichtiging der Zuiderzeewerken, Die bezoe
kers zijn dan steeds, en terecht, vol- bewon
dering over hetgeen daar gezien wordt en
vol lof over hetgeen door de ingenieurs en
leiders aldaar wordt verricht.
Het is dan ook waarlij.k, zelfs in onzen
tijd, eene buitengewone prestatie om de Zui
derzee af te damcnen en gedeeltelijk droog te
leggen en de belangstelling van landgenoot
en vreemdeling te trekken. Dit werk is thans
mogelijk, doordien op allerlei gebied de noo-
dige werktuigen aanwezig zijn of gemaakt
worden en ook daardoor gaat onzen lof uit.
Wat echter thans in dezen tijd mogelijk is
en gemakkelijk wordt verricht door die goede
gereedschappen, ging voorheen niet zoo
goed, omdat voor drie of vier eeuwen wel
de mannen van ondernemingsgeest aanwe
zig waren, doch niet de werktuigen van
thans en toen moest men met kruiwagen en
schop verrichten, waar thans voor elk werk
de modernste machines aanwezig zijn.
Daarom ging het droogmaken van voor
heen met oneindig veel meer tnoeite en zorg
gepaard als nu en moeten wij evenzeer onze
bewondering uitspreken voor die mannen,
die het voor drie of vier eeuwen aandurfden
plassen als Beemster, Purmer, Schermer of
Waard roog te leggen, daarenboven nog
meer onzeker, wat de uitkomst betreft, waar
men meestal van te voren weinig wist om-
trent den aard of de te verwachten kwaliteit
ning moeten geven
Wij vragen bizondere aandacht voor het
borduurwerk no. 41, een boerinnehul, ver-
vaardigd door de 60-jarige mej. Scholte.
Men ziet hier mooi snijwerk op aardige
kerkstoven en kerkbankjes en bizonder valt
op het snijwerk van den heer K. Molenaar.
en het soms evengoed slechte als goede kon
den zijn.
Een woord van hulde aan die mannen
van voorheen is dus op zijn plaats op dezen
dag waarop wij dit feit herdenken, dat voor
300 jaren onze Waard is drooggelegd.
Verheugen wij ons thans over dit feit en
tweede eeuwfeest der droogmaking nooit
veel is verncmen of gelezen. Alleen is ons
geoleken, dat men toen toch wel feesielijk
gezind was en dit heeft geuit door het hou-
aen van een feestmaaltijd voor ongeveer
honderd jaar geleden.
Of er thans reden tot feestvieren is? zoudt
gij na al die klaagliederen over vroegere tii-
den misschien denken.
En dan kunnen we daarop voltnondig
»Ja zeggen. b
De oudeie menschen, hunne herinnering
nog eens raadplegend weten van die ongun-
stige tijden, doch thans! Na de jaren van
jammei brak eindelijk een betere tijd aan,
de goede afvoer van water en 't gebruik
van kunstmest deden wonderen. Toen die
kunstmest meer ingang begon te vinden, hoe-
wel de oudere dit met schele oogen aanzagen
werd door de jongeren volgehouden en met
stijgend succes. Wanneer men dan nu, in te»
genstellmg van vroeger, onzen polder be-
ziet, de verschillende wegen langs gaat
en tal van nieuwe woningen en schuren aan-
schouwt, welke de laatste kwart eeuw zijn
bijgebouwd en men herinnert zich dan de
weinige huizen yan voor vijftig jaren is het
een genoegen om door den polder te gaan
en veischillende mooie en goede landerijen
te aanscfyoywen, tal van vaartuigen met di-
veise producten te zien varen, doordien het
vaarwater steeds meer in gebruik komt door
de groententeelt en valt het den inwoner zelf
en vooial de doortrekkende of voorbijrijden-
de.personen in het oog, dat van armoede
geen sprake is en het geheel er vrij welva-
rend
Verschillende gebruiksvoorwerpen zijn door denken feest te vieren, omdat het voor velen
vele uren vrijen arbeid waardevol gemaakt en
een rondWandeling in deze tent brengt den
bezoeker zeker dichter tot het huiselijke, ge-
zellige leven van Heer-Hugowaards bevol
king.
IN HET MUSEUM.
In een afzonderlijke tent is ondergebracht,
hetgeen op de historie van Heer-Hugowaard
betrekking heeft. De bizonder mooie, gebeeld-
houwde 17de eeuwsche kast met voorstellin-
gen uit den tijd, toen de polder nog niet
droog was en uit het landleven, vraagt wel
allereerst uw aandacht.
Schotels van Japansch en Delftsch aarde-
werk, eveneens bezit van den polder, her-
inneren aan den tijd, toen de polder nog door
regenter, en patriciers werd1 bestuurd.
Een waardevol document mag de hand-
schriftkaart van den polder genoemd wor
den. in 1626 vervaardigd door Baert Claesz
waarvan een afbeelding in het door Mr.
Belonje geschreven gedenkboek voorkomt.
Voorts vindt men hier het oorspronkelijke
de grond hunner vaderen, of hun geboorte-
grond is en zij dus met de Waard min of
meer ver-enzelvigd zijn en er hun dagelijksch
brood hebben of soms wel iets meer dan dat.
De eerste ondernemers van de droogmaking'
en de latere bewoners hebben zich zeker
daarover wel eens iets minder enthousiast
uitgelaten in vroegere dagen, want, even als
ttmns ging dat droogmaken toenmaals, hoe-
wel het een goede gelegenheid werd genoemd
om de boeren land en arbeiders werk te ver-
schaffen, door die ondernemers toch ook, om
naar zij verwachten, eenige winst te maken
en bleek ook die droogmaking niet zoo voor-
deelig als wel was verwacht en werd die
ondernemingsgeest schraal beloond.
Ook over de ruime medewerking voor hun
ne onderneming werd niet geroemd. De rijke
kooplieden en machtige regenten dier dagen
hadden ook wel hunne helpers en voorspre-
kers in Den Haag en wel werd hun ten leste
de concessie verleend, doch de bewoners der
landen om de Waard, en die van Alkmaar,
octrooi met de daaraan gehechte zegels van Hoorn of Medetnblik meenden, de een meer,
de Staten van Holland, krachtens welk oc- de ander iets minder toch maar 'n stukje van
trooi de Heer-Hugowaard bedijkt is.
Men vindt er tevens drie koperen platen
van oude kaarten, die het polderbestuur in
den loop der tijd heeft uitgegeven. Tal van
oude keuren en publicaties (zeer fraai druk-
werk), waarvan de meeste vervaardigd zijn
op de drukkerij van Herm. Coster, zijn hier
mede geexposeerd.
Een curieus boekje mag zeker genoemd
worden een kaartenboekje van de Heer-
Hugowaard, geteekend door denzelfden Baert
Claesz.
In een door den dokter beschikbaar ge-
stelde glazen kast staan een aantal polder-
bekers, waaronder een geschonken door den
dijkgraaf Fontein Verschuer bij het tweede
eeuwfeest.
Een keurig Boheemsch glas met het wapen
van den polder is wel zeer de beschouwing
waard.
Verder is daar aanwezig veel Delftsch
aardewerk, tabakdoozen met het polderwapen,
alle voorwerpen, die indertijd gebruikt wer
den bij de poldermaaltijden.
Van de publicaties verdienen bizonder de
aandacht die uit den tijd der Bataafsche repu-
bliek, welke in het polderbestuur een soort
van revolutie te Weeg bracht
De optocht, die om 10 uur zou vertrekken,
de kluif voor zich te moeten bedingen, als zij
door toestemming of medewerking daartoe
de gelegenheid hadden en die gelegenheid
bleek veelvuldig gevonden te kunnen wor
den.
Geen wonder dus, dat de droogmaking
niet voordeelig was en den ondernemers het
hier overgebleven land belangrijk meer kost-
te dan de waarde.
Dat het hier, doordien de kwaliteit der
landerijen tegenviel, een armelijke boel was
en bleef, jaren lang, is algemeen bekend.
In de eerste eeuw der droogmaking, de
17e eeuw dus, is het steeds geweest, klagen
over armoede en aan de Staten van Holland
en Westfriesland requestreeren om vrijstel-
ling van lasten en verpondingen. Dikwijls
werd aan die klaagtonen voldaan en uit-
stel of afstel van een of ander verleend of
noodgedwongen toegestaan.
De 18e eeuw was al niet veel beter, de
boeren verdienden toen ook al haast niets
om van te leven, misgewas of veepest deed
de bevolking vernamen en er werden zelfs
boerderijen aan den polder aangeboden voor
de achterstalljge lasten, hetwelk ook nog
plaats had in het begin er 19e eeuw. Het
land, waarop wij thans feestvieren en waar-
verljet om half elf het terrein, dat schitterde' w'j onze *eiden hebben opgericht, behoor-
- - - -- - 1 de ook aan zoo'n man, welke er met in kon
slagen de lasten te betalen en het om niet
aanbood.
Het water was mede een der groote las
ten, waarmede werd gesukkeld en 's winters
was het haast onmogelijk het land voldoen-
de boven en droog te houden, het verzoop
meerdere malen en die periodiek hooge wa-
terstanden waren oorzaak, dat nogal veel
bosch en zelfs rietlanden werden aangelegd.
Unjer groeide alleen zeer veel en door al
die beroemde zaken kreeg de polder den
naam van „die arme Waard", „een water-
gat" en dergelijke vriendelijke namen meer
De volgende eeuw was in de eerste helft niet
beter en in die tijden werd zelfs de gedachte
geopperd en ernstig besproken, of het niet
voordeeliger zou zijn, de dijken maar weer
weg te steken, daar de vischvangst misschien
voordeeliger zou zijn of minstens evenveel
zou opleveren, als de landbouw. Dit is toch
echter maar niet geburd, daar 't zeker wel
niet zoo moedeloos was en wij willen dit als
een geluk beschouwsn. Vele der toenmalige
bewoners, h-oewel arm, behielden hunnen
goeden moed en hun opvolgers eveneens en
waren de voornaamsten er toch steeds op be-
dacht om, indien mogelijk, den algemeenen
toestand wat te verbeteren.
Was er gelegenheid om tot beteren afvoer
van water te geraken, dan werd daar ern
stig over gedacht en deze ook wel benut.
Zelfs in het tweede gedeelte der vorige
eeuw was de toestand nog niet veel btter,
maar begon toch de zon iets door de wolken
te breken, daar, toen mijn ouders en ik zelf
ook naar „die magere Waard" verhuisden er
al een belangrijke verbetering der wegen
had plaats gevonden, daar eenige al waren
bestraat en verbeterd, doch het vele water
was toen nog, gelijk als voorheen een groote
last. Wij herinneren ons nog wel de z.g.
„waterjaren", waarin groote gedeelten van
polderafdeelingen blank stonden.
Door het gestichte stoomgemaal is dit ech
ter weinig meer voorgekomcn, dan enkele
korte perioden.
Onder alle dusdanig opgescmde aardig
in het heerlijke zonlicht. Honderden hadden
zich langs den weg opgesteld
In de vaart voor het terrein waren gondels
gelegd in den vorm van een paar zwanen en
een molen, terwijl ook het stoomgemaal op
1/100 op de ware grootte niet ontbrak.
Aan den optocht werd deelgenomen: door
een prachtwagen, waarop een oud-Holland
sche bruiloft was uitgebeeld, de zangvereeni-
gingen „Ons Genoegen", „de Vereeniging
voor den Volkszang", de R.K. gem. zang-
vereeniging „Zanglust", het Dubbel Mannen-
kwartet „Willen is Kunnen", de R.K. Mannen
Zangvereeniging ,,'t Kruis", de Mannen
Zangver„Zangerslust", de muziekver.
.Kunstkring", de muziekver. „H.U.G.O.",
de Tooneelver. „Pius XI", de Tooneelver.
„De Vriendschap", de gym. vereen. „T. A. V.
E. N. U.", de gym. ver. „K. D. O." en 'n 40-
tal ruiters.
Toen om 11 uur de feestrede werd uitge-
sproken, hadden de leden van het eere-comite,
bestaande uit den Commissaris der koningin
Jhr. Roell, het lid van Ged. Staten Kooiman,
het Tweede Kamerlid v. d. Bilt, pastoor van
Noort, de wethouders van Alkmaar en den ge-
meentesecretaris, alsmede de burgemeesters
van Hoorn, Oudorp, Oterleek, Hensbroek,
Obdam, Spanbroek, Hoogwoud. Oude
Niedorp, Harenkarspel, Noord- en Zuid-
Scharwoude, Koedijk, Broek pp Langendijk,
St. Pancras, Ursem en Akersloot, den waarn.
burgemeester van Alkmaar, benevens tal
van vooraanstaande personen uit het land-
en tuinbouwvereenigingsleven, op het podium
voor de muziektent, vanwaar de rede werd
uitgesproken, plaats genomen.
Het weer kon niet beter, zoodat de stem
ming niets te wenschen overliet en de foto-
grafen met het kieken hun hart konden op-
halen.
Honderden waren om 11 uur op het feest-
terrein aanwezig, waar de dijkgraaf-burge-
meester, de heer Wiebe van Slooten, de vol
gende feestrede uitsprak:
DE FEESTREDE.
Wanneer we in de laatste tijden, v.nl. het
laatste jaar, eene courant uit den omtrek ter
hand nemen, dan leest men geregeld berich-
ten, dat de een of andere vereeniging of cor-
heden en een steeds arme bevolking, is het
dus geen wonder, dat van het vieren van het
Men heeft hier wel niet die groote en def-
tige heeren- of boerenwoningen, zooals men
die in Beemster of Purmer nederzette, toen
de grond nog in bezit was van vermogende
eigenaien, neen, hier heeft men alleen bruik-
bare landbouwers- of tuinderswoningen en
yan deze komen er nog steeds bij, evenals dit
in andere stieken waar tuinbouw beoefend
wordt, het geval is.
Het kleine grondbezit heeft mede het zijne
daaiaan gedaan en dit zal bij dezen voort-
8anj? wel zoo blijven. Het is algemeen be
kend, dat tuinbouwers wel zoo spoedig ge-
neigd zijn allerlei nieu<';e zaken aan te pak-
ken, als gewone veeho. ders.
En om nu aan andere menschen te doen
blijken, dat het ons hier in Heerhugowaard
thans wel gaat, en wij bij de buren niet ten
achter komen, is dus de gedachte rijp gewor
den om bij gelegenheid van het derde eeuw
feest de vreemdelingen, vrienden en bekenden
uit andere plaatsen te toonen, zoo zij het
nog niet wisten, wat hier al zoo verbouwd
en geteeld wordt, welk soort vee hier gehou-
den wordt en dit op eene tentoonstelling te
doen zien, benevens huisvlijt, zooals dat in
de vrije uren wordt beoefend.
Aan het daarstellen van die tentoonstel
ling hebben velen medegewerkt en door hen
is moeite noh zorg gespaard deze zoo goed
mogelijk te doen slagen.
Allen op te noemen, welke hiervoor zich
bijzonder beijverden, zal door de lange lijst
niet wel mogelijk zijn en wanneer wij, zon
der anderen te kort doen, alleen noemen oe
namen van de heeren Brugman, Meereboer,
Groot, Zomer en dr. Spierings, dan is dat
nog maar een klein gedeelte, maar zonder
die heeren zou een behoorlijke inrichting niet
mogelijk zijn geweest en is een woord van
hulde voor hen zeker op zijn plaats.
Ik noemde daareven, dat het ons aange-
naam zou zijn aan anderen te toonen, dat het
hier aangenaam is om te wonen en te doen
zien, dat het niet meer is ,,de magere waard"
en meenden wij, dit niet beter te kunnen doen
dan door een eerecomite samen te stellen uit
vooraanstaande personen uit onze gemeente
en van elders.
Wij waren zoo gelukkig den heer Commis
saris der Koningin in deze Provincie bereid
te vinden het eerevoorzitterschap van dat
eere-com. te willen aanvaarden. Wij stellen
dat op bijz. hoogen prijs, verheugen ons in
zijne tegenwoordigheid alhier en heeten hem
namens het hoofdeomite van harte welkora.
Ook heeren Ged. Staten, voorzoover aan
wezig worden hartelijk welkom geheeten en
ook hunne aanwezigheid alhier is voor ons
het bewijs, dat het provinciaal bestuur steeds
met belangstelling van het wel en wee van
de verschillende deelen der provincie op de
hoogte wenscht te blijven. Wij hopen dus, dat
de heer Commissaris en de Ged. Staten van-
daag enkel het wel zuilen zien.
Ook de heeren Burgemeesters van omlig-
gende gemeenten heet ik hier welkom en stel
len wij hunne aanwezigheid op hoogen prijs,
Wanneer zij hier alien aanwezig willen zijn,
is dit voor ons een bewijs, dat ook zij belang
stellen in het welzijn hunner buren en met her
medeleven.
Dan heb ik alreeds verschillende heeren van
buiten de gemeente welkom geheeten en zal
ik ook de ingezetenen welkom heeten.
In de eerste plaats de heeren Geestelijken
uit deze gemeente als leden van het eere
comite, welke reeds van hun belangstelling
deden blijken. Ook hun wordt 'n welkom toe-
geroepen en daarnaast de geheele schaar
ingezetenen, van welken rang of stand ook,
van burgers van onze gem., welke alreeds
dagen lang naar boven zagen berekende d«
kansen van het weer, burgers uit naburige
gemeenten hier tegenwoordig en dan last
not least, de vertegenwoordigers van de ko
ningin der aai e. de pers, vermoedelijk hiei
thans aanwezig om naar heinde en ver de
lof der Heer-Hugowaard te zingen opdat d«
„magere Waard" vergeten worde. Dan de
verschillende medewerkers voor de uitvoe-
ring der andere feesten, niet alle met namen
te noemen. gij alien, mannen of vrouv/en. gij,
die op onze uitnoodiging kwaamt om U te
overtuigen van onze goede stemming, gij,
die U naar hier begaaft om U tevens te ver-
lustigen in onze zoo heerlijke en schoone
Waard, oiwel. gij die hier woont en als in
woner aan dit feest deelneemt. wij toonden
U aan den ingang ons welkomstwoord en
roepen het U nogmaals toe „Weest welkom!"
,,Viert feest!"
En dan gij vreemdelingen uit andere plaat
sen viert met ons werkelijk feest en neemt den
indruk mee, dat, wat ook de vroegere tijden
mogen geweest zijn, hoe linger het hier ook
was en hoe armoedig voorheen, dank gij
de energie en de ondernemingsgeest en d«
volharding en de werklust der Httgowaarders,
het kan bestaan, dat voortaan van die schoone
en heerlijke Waard kan gesproken worden, j
,1 ..L J1. .1 I I rli3 (Yfrttll hunnAl- lro/jni-nn 1-. r* /v/,L
