Wakelijksch Overzicht
Bij Gevatte Koude Qonsinjrin*
5*
JL 4i
J.
KCNte'ptl Ic-SI? labletien
y^aasg en f.atibod
Onze BCoBoiiien.
Hisiorische figuren.
latere hervatting dezer onderhandehngen, de
kanalisatie op Nederlandsch gebied uit te
voeren, en wel var Maastricht tot Grave en
de gekanaliseerde Maas aan haar beneden-
einde door den aanleg van het Maas—Waal-
kanaal te verbinder. met de Waal. Bovendien
zou het boveneinde door het kanaal Wessem
Nederweert worden verbonden met de Zuid-
Willemsvaart. Daar de onderhandelingen
met Belgie over de verdere kanalisatie niet
zoo goed vlotten als men wel gewenscht had,
werd in 1921 bovendien besloten tot den
aanleg van het Julianakanaal, dat, geheel
liggende op Nederlandsch grondgebied,
•Maastricht met de gekanaliseerde Maas te
Maasbracht zou verbinden.
Met het gereed komen van de laatste der
vijf stuwen in de rivier bij Sambeek en net op
peil brengen van het daarvoor gelegen Maas-
pand is Dinsdag de Maaskanalisatie voltooid
en is Nederland een goeden vaarweg voor
schepen van 2000 ton, waarvan ongeveer 110
K.M. langs de gekanaliseerde Maas en de
rest door het MaasWaalkanaal en het
kanaal WessemNederweert, rijker gewor-
den. Deze nieuwe vaarweg tusschen
den Rijn of Rotterdam en Maastricht en ver
ier beteekent voor de scheepvaart een
verkorting van den vaartijd van twee tot drie
dagen, een feit, van zeer groote economische
beteekenis, niet alleen voor Limburg, doch
voor geheel Nederland.
De eens vrijwel onbevaarbare rivier is over
het gekanaliseerde gedeelte veranderd in een
rustigen stroom met een bodembreedte van
ongeveer 70 M., geschikt voor de vaart
voor schepen tot 2000 ton. Eenige voor de
scheepvaart hinderlijke bochten zijn uit de ri
vier weggenomen, doch de stroom, thans in
zeer sterke banden gelegd, slingert nog ge-
noeg om in de toekomst ook voor plezier-
vaarders aantrekkkelijk te zijn. Vijf stuwen,
te Linne, Roermond, Belfeld, Sambeek en
Grave, houden het water op peil. Het verval
van elke stuw bedraagt ongeveer drie meter.
,Wanneer de natuurlijke waterstand beneden
de stuwen zoo hoog gestegen is, dat deze het
stuwpeil bereikt, moeten de stuwen geopend
worden en herneemt de rivier haar vrijen
loop. De stuwen te Linne. Roermond, Belfeld
en Sambeek zijn in hoofdzaak van hetzelfde
type en bestaan uit een ongeveer 60 M. wijde
scheepvaartopening waarvan de afsluiting
bestaat uit ijzeren jukken en schuiven, die
geheel verwijderd: kunnen worden, zoodat
deze openingen bij geopende stuw een vol-
dcende doorvaartwijdte voor de scheepvaart
opleveren. Daarnaast bevinden zich twee af-
voeropeningen, elk 17 M. wijd, welke door
groote beweegbare ijzeren schuiven worden
afgesloten en dienen voor regeling van den
waterstand. De stuw te Grave is van een af-
wijkend type door de combinatie daarvan met
de vaste brug voor gewoon verkeer, .waaraan
de beweegbare stuwconstructie is opgehan-
gen.
Naast elke stuw is een schutsluis gebouwd,
waarvan die te Linne is gebouwd in een ka
naal, dat tevens een lange bocht van de ri
vier afsnijdt. De overige sluizen liggen di
rect naast de stuwcomplexen. De sluizen zijn
door lange gronddammen met toeleidingska-
nalen van de rivier gescheiden. De sluizen
hebben een doorvaartbreedte van 14 M., een
schutkolklengte van 260 M. en een minste
diepte op de slagdrempels van 3.30 M. Zij
bieden ligplaats voor twee schepen van
tweeduizend ton met een sleepboot of voor
een grooter aantal kleinere schepen.
De stuwen en sluizen worden electrisch be-
diend en in het op hooge betonnen palen ge-
fcouwde bedieningsgebouwtje kan op een mat-
glazen tafel de stand van sluizen en schuiven
worden afgelezen. De snelle schutting wordt
hierdoor ten zeerste bevorderd, terwijl ook de
bouw van de sluiskommen van dien aard is,
dat de schepen snel kunnen in- en uitvaren.
Een bijzondere constructie heeft in het
kanaal WessemNederweert nog de
sluis bij Panheel. Deze sluis, met een schut
kolklengte van 153 M., een wijdte van 7.60
M. en een minste drempeldiepte van 2.50 M.,
heeft een verval van niet minder dan 8.20
M. In verband met het daarmede gepaard
gaande groote waterverlies, hetgeen in ver
band met mogelijke droogte van de Maas,
van welke rivier het water moet komen, zeer
o: ewenscht is, zijn bij deze sluis drie spaar-
kor. ;nen gebouwd, in welke ongeveer de helft
van het schutwater wordt opgevangen. Ook
deze sluis en de schuiven voor de spaarkom-
men worden electrisch bediend.
schutting in de nieuwe sluizen duurt
an den regel niet langer dan ee.n kwartier (in
de kleinere sluis bij Panheel slechts 7 a 8
minuien) en kan een geheele stuw binnen vijf
uur,°PJ zeer ingenieuse wijze worden ver-
W1lderd door het uitnemen van de schuiven
en net op den bodem laten zakken van de
lukken met het brugdek.
De voordeelen voor de scheepvaart.
ooral den laatsten tijd is onder de binnen-
schippers gejammerd over het langdurig op-
onthoud dat de schepen in de Zuid-Willems-
vaait ondervinden. Thans is de weg naar
Maastricht met twee tot drie dagen bekort.
D<ii dit van groote beteekenis is, blijkt wei
uit het .eit, dat, terwijl op 2 October door
de nieuwe sluis te Roermond slechts vijf
schepen werden geschut, dit aantal op 21
October met minder dan 63 bedroeg. terwijl
a fit7* u October in totaal ge-
4on LToneofi? t scl|2pen, metende 145.272
ton met 90.061 ton lading. Thans varen de
de W^lV?"fdM! Rotterdam via
a,, 1 Waalkanaal, de gekanali
seerde Maas en het kanaal Wessem—Neder-
Zfrul nart^ Zuid-Wiliemsvaart naar Maas
tricht. De tijd is echter niet meer ver
waarschijnlijk in 1934 - 0f ook de laatste
omweg zal niet meer noodig zijn en zal de
gekanaliseerde Maas worden gevoHd tot
Maastricht, waar dan zal worden geschut
door de thans reeds voltooide sluis naar het
tJulianaKanaal. De thans te Maastricht opge-
richte kolentip en de overlaadinriehtiiig voor
andere goederen ruim een millioen ton
koien kar. hier thans per jaar worden „ver-
fipt zullen dan naar het Zuiden bij Born
worden overgebracht. De groote scheepvaart
weg naar Maastricht zal dan gereed zijn
Het Kanaal door het Bosscherveld.
Doch de scheepvaartv/eg eindigt niet bij
Maastricht. Thans geeft de absoluut onvol-
doende Zuid-Wiliemsvaart de verbindin0-
met het kanaal naar Luik. De oplossing hier-
van ligt in de totstandkoming van het kleine
kanaai door het Bosscherveld nabij Maas
tricht, dat de yerbinding met de Maas en
daarna met het Julianakanaal zal tot stand
brengen. Waarschijnlijk zal de aanbesteding
voor de schutsluis voor dit kanaal nog vo6r
het einde van dit jaar plaats hebben. De ont-
eigening van de benoodigde gronden heeft
deze zaak lang opgehouden, doch thans kan
verwacht worden, dat met de werkzaamheden
in het aanstaande voorjaar wordt aangevan-
gen.
Belangrijke proefneming voor de
Zuiderzeewerken.
Bij het afsluiten van de Zuiderzee zal men
binnen eenige jaren komen tot het dichtmaken
van den grooten afsluitdijk. Het staat vast,
dat het sluiten van de laatste openingen zeer
moeilijk zal zijn in verband met de sterke
stroomen, die door de laatste gaten zullen
trekken. Van groot beiang is het daarom
voor de Zuiderzeewerken te weten op welke
wijze het best deze laatste openingen kunnen
worden gedicht. In den stuw te Roermond is
men daarom op het oogenblik met proeven
bezig. Zinkstukken van zeer groote afmetin-
gen worden hier in den stroom gelegd, be-
zwaard met steenen.
Nagegaan wordt thans bij welke stroom-
sterkte het zinkstuk niet meer houdt. Daar
men bij den stuw willekeurig sterke stroomin-
gen kan veroorzaken, is het slagen van deze
proefnemingen van zeer groot beiang.
De kosten.
De totale kosten van de thans gercedge-
komen werken hebben in ronde sommen be-
dragen voor de Maaskanalisatie met bijkomen-
de werken 25 millioen gulden, voor het Maas-
Waalkanaal 13 millioen gulden en voor het
kanaal WessemNederweert 8 millioen
gulden.
Nederland is een nieuwen vaarweg rijker
geworden, een verbinding, welker spoedige
totstandkoming tusschen Amsterdam en den
Rijn ook het gemeentebestuur van Amsterdam
en alien, die het wel meenen met de scheep-
vaartontwikkeling der hoofdstad, zal be-
vredigen.
KORTE BERICHTEN.
De 41-jarige donkeyman B V, un South
Sheelds is aan boord van het in de Rijnhaven
te Rotterdam liggende Noorscbe stooinsch'p
Hildegard in de machinekamer an de tran
gevallen, waardoor hij een haiswervel heeft
gebroken. Hij is kort daarna aan de gevolgen
overleden.
De hevr P. J. Peereboom is herbenoemd
als burgemeester van Brock in Waterland
Dinsdag heeft de politie te Tilburg ge-
larresteerd den kantoorbediende A. J. K., we-
gens verduistering van gelden in dienstbe-
trekking. Het verduisterde bedrag zou in de
duizenden loopen.
MOET WEG. 2 eiken Crapeauds, 4 stoe-
len, salontafel en dressoir 125, 4 stoe-
len, 2 fauteuils, dressoir en tafel 70,
beste 2e h. Bed. KOOLTUIN 9.
Groote Slaapkamerkast met 3 deuren,
Waschkast met spiegel, Nachtkastje
voor slechts 37, Divan 13.50, Bureau
ministre enz. Te bevr. KOOLTUIN 9.
TE KOOP PRACHT KACHEL voor
groote kamer of zaal 12.50.
J. G. WIEBES, lste Tuindwarsstraat 5.
OLLAND SNELWEGER billijk te koop
zonder eenig gebrek en prachtig in lak
en nikkel. Te bevr. Bergerweg 20, Alk
maa:.
v. BERKELS VL. SNIJMACHINE bil
lijk te koop zonder eenig gebrek en
prachtig in lak en nikkel, onder voile
garantie. Te bevragen Bergerweg 20,
Alkmaar.
TE KOOP een in goeden staat verkee
rende STEINBACH-PIANO. Adres J.
NAGELHOUT, Egm.meer, Heiloo.
TE KOOP moderne eiken PENDULE
LUIDSPREKER e.v.t. met inruil van
hoornluidspreker. Adres te bevragen
bureau van dit blad.
TE KOOP Salon-gramophoon, massief
eiken met 68 nummers, zoo goed als
nieuw, prijs billijk.
Kerkelaan 8, Bergen.
Moderne kindervvagen 9.50, Cylin-
dermangel 20, Fornuis 9, Meubelen,
Bedden, Matrasser., Lampen, enz. J. L.
SOSTMAN Jr., Verkooplokaal „Hollan-
dia", Ridderstraat 6.
Spotgoedkoop: Een prima Damesrij-
wiel, 20, een z. g. a. nieuw Transport-
rijwiel 25. Moet weg wegens plaatsge-
brek. LANDSTRAAT No. 16.
Kachels. Prima gebruikte kachels wor
den deze week spotgoedkoop opgeruimd
waaronder Turenne haardkachel, vul-
kachels, Salamanders, enz. J. L. SOST
MAN Jr., Verkooplokaal Ridderstraat 6.
TE KOOP pracht mahoniehouten pe-
nantkastje 12.50, groote linnenkasten
van 5, Mahoniehouten waschtafel
met marmeren blad 2 persoons 12.50
enz. J. J. WIEBES, Verdronkenoord 96.
TE KOOP prima vulkachels 7.50,
Hekjeskaehel prima binnenemmer
6.50, groote Salamander voor zaal 10.
J. J. WIEBES, Verdronkenoord 96.
DE RIJWIELHAL heeft nog eenige
gebruikte DAMES- en HEERENRIJ-
WIELEN waaronder een Humber Da-
mesrijwiel.
TE KOOP een goed onderhouden
KINDERWAGEN, tevens een KACHEL.
L. DEN ADEL, Spoorstraat 66.
Billijk te koop een KIPPENHOK met
rennen ^.80 hok 115 X 140 tegen de
schutting. Te bevragen bij C. GROOT,
Kinheimstraat 14,
PIANO TE KOOP GEVRAAGD.
Br. letter M 163 bur. van dit blad.
GROOTE MANGEL in goeden staat
TE KOOP voor billijken prijs. Adres
W. F. ADOLF, Oudegracht 120.
AANGEBODEN een goede KINDER-
CELLO (2/4) met stok. Prijs 25.
H. A. MAAS, muziekonderwijzer,
Spoorstraat 56.
Wegens omstandigheden TE KOOP
een pracht van een SALON-PATHE-
FOON MET PLATEN.
GASHOUDERSTRAAT 1.
.TE KOOP zoo goed als nieuwe ratine
Winterjassen, Heerenpakken, Jongens-
pakjes en Jassen, Kindercapes en Gabar
dines.
NIEUWPOORTSLAAN 85.
Goed onderhouden groote groene
VULKACHEL TE KOOP tegen den spot-
prijs van 5.
Adres UITENBOSCHSTRAAT 35.
EEN MISDADIG DORPSHOOFD.
Het is uitgelekt, dat het dorpshoofd van de
dessa Soekogidri eenige zwakzinnige perso-
nen uit de dessa heeft doodgemarteld, aldus
meldt Aneta uit Bondowoso. Daarna heeft hij
met behulp van drie dorpsgenooten, welke hij
daartoe gedwongen heeft, de lijken begraven,
terwijl hij een pisangboom, welke naar zijn
meening alle organische stoffen uit den bo
dem zou absorbeeren, op- het graf had ge-
plant. De politie heeft een der geraamten ont-
dekt. Het dorpshoofd is gearresteerd en het
onderzoek heeft reeds uitgewezen, dat hij nog
vele andere misdaden op zijn geweten heeft.
Zoo moeten talrijke branden in tabaksschuren
door hem zijn gesticht en door een aantal
handlangers over wie hij een ware terreur
moet hebben uitgeoefend.
DE PART1J NASIONAL INDONESIA.
De schrik zit erin.
De te Solo oprichte afdeeling der Partij
Nasional Indonesia is vrijwel doodgebloed
De afdeeling werd gesticht naar aanleiding
van de propagandareis van Soekarno en heeft
sindsdien nauwelijks eeh jaar bestaan. Het
doodloopen der organisatie wordt geweten
aan de arrestaties in verband met de affaire
der Sarekat Kaoem Boeroe Indonesia. Deze
hebben den leden den schrik om het hart doen
slaan en sinds heeft het bij het secretariaat
der P.N.I. bedankjes geregend.
VOORSPEL EN BEGIN.
Zou het magere mannetje, dat op een der
eerste dagen van Mei 1789 te Arras met af-
gemeten stappen, naast een kruier, die zijn
koffer droeg, zich richtte naar het markt-
plein, waar de diligence voor Parijs afreed,
eenig vermoeden hebben gehad van den ge-
weldigen tijd, dien hij te gemoet ging? Hij
was, hoewel weinig bemind, door zijn mede-
burgers naar de Etats generaux afgevaar-
digd, want hij had pas een geschrift het licht
doen zien over de noodzakelijkheid van her-
vormingen in de Staten van Artois. Ook had
hij eenigen naam als advocaat. Maar eigen-
lijk mocht men hem niet. Waaraan dat lag is
moeilijk te zeggen. Populariteit hangt vaak
van kleinigheden af. Lenotre, die zooveel
merkwaardige dingen uit den Revolutietijd
heeft gepubliceerd (1), spreekt over een le-
gende, die in verband met den naam van
den advocaat de ronde deed en dien vast-
hechtte aan de geschiedenis van een moord-
aanslag op Lodewijk XV. Dat verband deed
schade aan zijn reputatie. Lendtre hecht niet
het minste geloof aan de legende, maar de
advocaat zelf-schijnt er toch onder geleden
te hebben, want een zijner eerste uitingen,
toen hij wat meer bekend was geworden, be-
vat een philippica tegen de onrechtvaardig-
heid, welke heel een familie doet boeten voor
den smaad, dien een lid verdiende. Uit dit
geschrift, gericht tot de „Academie" van
Metz en dat in manuscript nog aanwezig is
in de bibliotheek dier stad, zou ik, zoo ik
durfde, een andere gevolgtrekking maken
dan Lenotre, deze n.l. dat de bloedverwant-
schap van den schrijver met den pleger van
den aanslag stilzwijgend werd erkend, wat
niet wegneemt, dat de samensteller gelijk
had in zijn toorn tegen den smaad, waar
onder de andere familieleden gebukt gingen.
Wie is de magere advocaat, op reis naar
Parijs in de diligence, die 'savonds op het
marktplein aan het eind van de straat, waar
hij woonde, uit Arras vertrok en 35 livres 10
sols per plaats kostte? Laat ik nog even zijn
incognito doen voortduren door eerst twee
getuigenissen over zijn uiterlijk en zijn in-
nerlijk mede te deelen. Mirabeau zeide van
hem, dat hij er uitzag „als een kat, die azijn
gedronken zou hebben". Dat is niet vleiend,
maar het schijnt zeer juist geweest te zijn
ten opzichte van den man, die door Carlyle
„den zeegroene" genoemd wordt. In die
uiterlijke leelijkheid vinden we misschien ook
een verklaring van des advocaten impopula-
riteit. Er zijn nu eenmaal gezichten, die men
niet kan verdragen. Maar en dit raakt
meer het innerlijk Mirabeau heeft 66k
van hem gezegd: „die man zal het ver bren
gen; hij gelooft elk woord, dat hij zegt".
Een leelijk, spicht g, afstootend manneke,
maar iemand met geloof in zich zelf,
ziedaar de persoon, die een der afschrikwek-
kend-groote figuren zal worden van de
Fransche revolutie: Maximilien Robespier
re (2).
Waaraan dacht de jonge afgevaardigde?
Zeker niet aan de gedichtjes, die hij als lid
van het „poetisch en pastoraal genootschap"
der „Rosati" in amoureuzen stijl had bijeen-
geflanst naar de laffe mode van zijn tijd.
Hij is nu een gewichtig man, die als verte-
genwoordiger van den „derden stand" naar
Parijs trekt. Hij heeft als „commissaris" zit-
ting gehad in de Redactie der „Cahiers", die
de wenschen van de natie zouden uitspre-
ken; toen is hij „depute du tiers" geworden.
Nu kijkt „heel" Arras hem na. Hij durft de
dame in rouw, die hem tot aan de deur van
zijn huis begeleidde, ternauwernood meer
groeten, wanneer hij in de diligence stapt.
Hij leeft nu „vooruit". „Le tiers" bouwt op
hem-
O die „derde stand!" Wat beteekende ze
nog en wat wilde ze beteekenen? De kleine,
schrandere, diepzinnige abbe Sieyes had het
gevleugelde woord gevonden, door een bro
chure over Frankrijk losgelaten:
„Wat is de derde stand? De natie.
„Wat beteekent de derde stand? N i e t s.
„Wat moet hij zijn? Alles."
En nu zal het wel blijken; in de Etats ge
neraux zal het blijken! Zooveel millioenen
behooren tot den tiers etat; wat kan daarte-
gen de kleine minderheid, bestaande uit adel
en geestelijken, die niet democratisch gezind
waren!! In den boezem dier minderheid wa-
ren er toch ook nog met wenschen naar
rechtvaardiger toestanden! De Etats gene-
reaux zullen dat wel duidelijk maken!
Maar de werkelijkheid was eenigszins an-
ders, was een ontnuchtering. Zeker, de
„tiers" was in de meerderheid, maar adel
en geestelijkheid wilkn niet anders stemmen
dan per stand. De „tiers" verzet zich. Hij
wil hoofdelijke stemming. Er is wrijving, te-
genstand. Dan doet de „tiers" een beroep
op de hem welgezinden onder de beide an
dere standen. Met dezen het is reeds de
17e Juni geworen en al sedert den 5en Mei
kwam men bijeen verklaart hij te zijn de
Constitueerende Nationale Vergadering, in
de wandeling genoemd: de „Constituante".
Het is weer de abbe Sieyes, die de formule
vindt.
Dat wordt het Hof, de Regeering te bar.
De „salle des Menus" (3), waar tot dusver
vergaderd was en de koning den 15en Mei
de zitting der Etats generaux had geopend
met vriendelijke woorden en hoopvolle belof-
ten, wordt gesloten. De „derde stand" komt
dan den 20en bijeen in een oude kaatszaal,
eveneens te Versailles, waar de eed wordt
afgelegd onder den naam „le serment du Jeu
de Paume", waarin verklaard wordt, dat hij
de „tiers", niet uiteen zal gaan, voordat hij
Frankrijk een grondwet heeft gegeven. De
President Bailly klimt op een tafel en zweert
het eerst. Daarna al de anderen.
De geestelijkheid begint den ernst van de
zaak te begrijpen. Twee dagen later voegen
zich 148 harer vertegenwoordigers bij den
„tiers". De koning houdt vol. 's Konings
broeder, de graaf van Artois, huurt de kaats
zaal voor de neus van den „tiers" weg. De
geestelijkheid opent nu voor de leden van
den „tiers" de kerk van Saint-Louis. Den
23en een groote seance royale heeft plaats
verklaart de koning de besluiten van den
„tiers" voor nietig en verbiedt aan de drie
standen zich te vereenigen. Hij eindigt met
de woorden: „Ik beveel u, mijne heeren, on-
middellijk uiteen te gaan". De adel gehoor-
zaamt; eveneens een deel der geestelijkheid.
De rest blijft in de zaal. Dan komt des ko
nings groot-ceremoniemeester en vraagt den
President of hij het bevel gehoord heeft.
Bailly antwoordt, dat de in vergadering ver-
tegenwoordigende natie geen bevel heeft te
ontvangen, waarop Mirabeau den markies
de Dreux-Breze den groot-ceremoniemees
ter toevoegt: „Zeg uw meester, dat wij
hier zijn krachtens den wil des volks en wat
wij slechts kunnen weggesleurd worden door
het geweld der bajonetten". (4). En de ko
ning, in zijn paleis, schikt zich in de feiten;
„men moest er maar niet verdcr op aandrin-
gen". Hij geeft zelfs aan de niet bekeerden
uit adel en geestelijkheid (den 25en waren
ook 47 leden van den adel tot den „tiers"
toegetreden) bevel, zich te voegen bij de ver-
gaderende Constituante. Dit gebeurt den
27enZij komen binnen.
„De familie is compleet", zegt President
Bailly.
Nu, zou men denken, is alles in goede ba-
nen. De drie standen zijn weer bijeen. De
Constituante zal een Constitutie voorberei-
deneene commissie daartoe is benoemd
maar de oppositie geeft geen kamp. De ko
ning, vol goede bedoelingen, is zwak, wei-
felt, wil nu het een. dan het ander. Necker,
in wien het volk vertouwen had, wordt ont-
slagen; groote troepenmachten, vooral uit
vreemde huurlingen bestaande, worden op
het Champ de Mars, in de Aveneu des
Champs Elysees, om Parijs saamgetrokken,
want de Regeering wantrouwde en te-
recht een deel van het eigen leger. Het
volk wordt ongerust. Het is de 12e Juli.
Necker's geheime vlucht is bekend geworden.
In den tuin van het Palais-Royal spoort de
jonge advocaat Camille Desmoulins aan tot
gewapend verzet, want anders wordt het
volk het slachtoffer. Zijn opwindende woor
den gaan als een stormwind over de menig-
te. Getooid met de groene cocarde kleur
der hoop waarvoor de bladeren van de
boomen worden gerukt, vormt zich een
groep, die zich stuwt door de nauwe Saint-
Honorestraat. Een botsing heeft plaats met
een Duitsch detachement. Later wordt bij
den Tuileries-tuin op de menigte gechar-
cheerd, Een oude man wordt gedood. De agi-
tatie verspreidt zich. Te Versailles vraagt
de Constituante, dat de troepen worden
weggezonden en Necker teruggeroepen. Een
nationale garde uit de burgers organiseert
zich. Het is de 13 Juli. Parijs is in hevige
onrust. Allerlei schorrimorri voegt zich bij
de ontevredenen. Men schreeuwt om wape-
nen.
Zoo breekt de 14e Juli aan. Een woeste
troep holt en dringt naar het Hotel des Inva-
lides, plundert het, neemt eenige kanonnen
en acht en twintig geweren mee. En dan
gaat het onder het schreeuwen van „A la
Bastille!" naar de oude sta a Is vesting-gevan-
genis bij het begin van den faubourg Saint-
Xntoine, symbool van willekeur en tyrannic
in de oogen der Fransche natie. De kleine be-
zetting onder bevel van den gouverneur de
Launay moet wijken en's avonds is de ge-
welge „forteresse", „mon chateau de la
Bastille", zooals de keningen van Frankrijk
haar noemden, in mine. Toen begreep Lode
wijk XVI, dat er iets ernstigs plaats had in
de gernoederen van zijn volk: „Een op-
roer?!" Neen, meer dan dat: een omwente-
ling!
A. J BOTHENIUS BROUWER.
(1) O. m. in zijn Paris revolutionnaire, dat
door de Academie fran^aise bekroond werd.
(Paris, Perrin Cie).
(2) Volgens de legende zou Damiens, die
een aanslag pleegde op Lodewijk XV, twee
broers gehad hebben: Robert en Pierre. Na
de veroordeeling van hun broer moesten zij
hun familienaam laten varen bij vonnis van
het hof Zij vereenigden toen hun beidei
voornamen en heetten „Robespierre". Een
broer verdween spoedig; de andere vestigde
zich te Arras, woonde er eenigen tijd, liet een
zoon over aan den Iiefdadigheidszin van den
bisschop, en verdween ook. Die zoon was
Maximilien, de man der Revolutie. Aldus de
legende.
Lenotre, die, zooals ik zeide, niet in de
legende gelooft, acht den naam van Ierschen
oorsprong. In Frankrijk vindt men eerst
Robert Spierre, daarna Robertspierre Aldus
staat de advocaat van Arras ook ingeschre-
ven op de lijst der afgevaardigden naar de
Etats generaux.
De „Grand Dictionnaire Universe!" neemt
ook den Ierschen oorsprong als waarschijn
lijk aan. In elk geval zijn er in de XVIIe eeuw
al Robespierres gevestigd als notaris tusschen
Ryssel en Arras. In de XVIIIe eeuw vestigt
zich een tak in Arras zelf: uit dezen sproot
Maximilien voort. Vader en grootvader tee-
kenden hun naam De robespierre; misschien
waren zij ten gevolge hunner functies „de
petite noblesse de robe", hoewel het „de"
gescheiden of niet gescheiden niet altijd het
bewijs was van adeldom
(3) Een zaal in het „h6tel des Menus-
Plaisirs" van den koning te Versailles. Er
waren vier zalen voor de zittingen beschik-
baar. Elke stand had de zijne: de vierde was
voor de algemeene beraadslagingen en voor
de ..koninklijke zittingen".
(4) Zoo kan men in alle geschiedenisboeken
lezen. Maar waarschijnlijk is het wat anders
geweest. Volgens President Bailly luidden de
woorden van Mirabeau: „Zeg aan hen, die u
zenden, dat het geweld der bajonetten niets
vermag tegen den wil der natie". De zoon
van den markies de Dreux-Arez6 verklaarde
in een zitting van den Senaat van 1833, dat
Mirabeau slechts gezegd zoude hebben: „Wij
zijn hier bijeen krachtens den nationalen wil;
wij zullen slechts wijken voor geweld". In
hoofdzaak komt het op hetzelfde neer
van ter Amsterdamsche Benrze genoteerde fondsen, Terstrekt door
Noordhollandsch Landbouwcrediet N.V.
155
458$
183
430
584
219
112$
210$
156
629$
411
423
451}
488
250f
196$
45}
109}
198
185
402$
379}
131
420$
137j/ic
262$
4
103'
102
ICO
95
Of/is
10116/,,
102"/j6
101$
WVis
235}
160}
170
524
228'
155
433
175}
430
569
216
1121/is
62}
207}
317$
155
619
405
416
443}
480
245}
184
44}
109}
197
185
401
I 372}
123
415$
134
26'J
4
I
99}
Of/is
95}
102
102}
101}
159
170
513
221$
422}
164}
430
557
217}
UP/lS
61}
211$
318
155
610$
399
413$
441
479
238
183
43
109}
198
185
395
369
117
390$
136
257
588
220}
10916/,,
62}
210}
321$
157
623$
410
417}
443}
480
232$
184
43
109}
198
185
394
359$
105$
397
136
258
4$
103}
lOlii/,,
99}
94}
05%
102
102%
101$
09%
231}
159
169}
517$
225
437
174
433}
568$
207
1031/is
60}*
203}
617
403}
405
426}
480
225}
174
43
108}
197}
184
391
361
104}
397
136
250
4
1034
101}
99}
OH
05%
103}
102%
101}
99}
232
157}
1684
523
219
140
445}
1 172}
435
566
208}
104}
60
205}
310
153}
616
397
I 395
417}
480
221}
170
43
103
197
182
395
362
107}
402
133}
249}
4
l\.OOrlS, PUieumaiieK Wettig beschermd tegen VervalschingeD
Hoofdpijn en Kiespijn Prijs 40 en 75 cL Bij Apoth? en Drogfsten
'1
FONDSEN.
19 Oct.
21 Oct. 22 Oct.
23 Oct.
24 Oct.
25 Oct.
6
5
4K
4
4M
obi. N.W.S. f 1000 1922
idem 1000 '18
1000 '17
1000 '16
1000 '26
1000 '22
100 '23
1000 '21 D
1000 '17
idem
idem
O.-ltid
6 idem
6 idem
514 n idem
5 ide.n
Koloniale Bank
Ned. Ind. Hand. Bank
Ned. Handel Maatij.
Fransche Banken (Drie)
Berkel'a Patent
Holl. Kubstzijde
Margarine Unie
Algem. Kunstzijde Unie
Ned. Kabelfabr.
Philips Gem. Bezit
Anaconda
Beth. Steel C. v. A.
Comm. Studabaker
Comm. Steel ..it
ZweedsChe Lucifers
Cult. Mij. Vorstenl.
Handelsver. A'dam
Javasche Cult.
Dordtsche Petr. gew.
Koninklijke 1000
Moeara Enim
A'dam Rubber
Serbadjadi ..it
Holl. Am. Lijn
Java China Jap. Lijn
Ned. Scheepv. Unie
Stoomvaart Mij. Nederland
Deli Batavia Tab.
Deli Maatij
Oostkust .i.ii
Senembah
South. Pacific
Union Pacific
Prolongate
Ex dividend.
1039/18
102
10'J
953/is
959/is
102 Vis
102H/,,
1014
9M
234
1604
172
524
2353/lg
bii
105}
lOlo/is
103}
101}
O^Vis
94}
057/is
102
102}
101}
100}
232
159}
170$
510
227}
452
174}
444
