milMHSti! [Mill
Geneeskundige brieven.
V1,
vMORD t
gCH Tij0
Buitenland
Sport
No. 258
1929.
Honderd een en dertigste Jaargang.
Vrydas 1 November.
Uit onze Staatsmactiine.
DE STAATSBEGROOTING VOOR 1930
Gelijk sedert jaren het geval pleegt te
zijn, zullen onze lezers in een paar arti-
kelen in deze serie een en ander vinaen
uit en over de Staatsbegrooting voor he
volgende jaar. We onderstrepen het
ycoord een en ander, omdat het natuur-
lijk niet mogelijk is in deze serie iets
anders te geven dan de hoofdzaken en de
.voornaamste cijfers, terwijl beschou-
wingen daaromtrent wel uit moeten
bliiven Het spreekt vanzelf, dat de ge-
heele gedrukte Staatsbegrooting, waar
bij die voor Oost- en West-Indie met be-
hooren, een heele papieren stapel is. Er
■is heel wat werk noodig geweest om
haar samen te stellen en haar druk
feilloos te doen verschijnen.
Allereerst iets over da eindcijfers der
begrooting. Dit bedraagt voor 1929 wat
betreft den gewonen dienst voor de ra
cing (jgr middelen f 021.122.211 en voor
de uitgaven 611.982.091, zoodat het ge-
raamde- voordeelige saldo bedraagt op
papier ruim negen millioen gulden. In-
derdaad zal dit wel meer worden. Im-
mers over 1928 (de cijfers over 1929 zijn
uit den aard der zaak nog niet bekend)
werd minder uitgegeven dan geraamd
iwerd f 18.869.464.76. Wat den z.g.n. ka-
pitaaldienst betreft wordt gerekend op
een nadeelig saldo van 68.982.732. Bij
een ontvangst van 27.770.638 wordt ge
rekend op een uitgaaf van 96.753.370.
Beide diensten samen worden dus be-
groot op bijna 650 millioen gulden in
ontvangsten en ruim 700 millioen gul
den in de uitgaven. Nemen we nu eens
een begrooting van ongeveer 20 jaar ge
leden (1908), dan zien we, dat de geheele
■Staatsbegrooting toen nog geen 200 mil
lioen gulden bedroeg (ruim 194 milli-
pen gulden). Zelfs wanneer de gelds-
waarde sedert steeg met 100 percent,
dan nog blijft een restant van ruim drie
millioen gulden waaruit valt waar te ne
men, hoezeer de staathuishouding in de
laatste jaren werd uitgebreid en tot welk
een prijs dit geschiedde. Het zijn voor-
namelijk de departementen van Onder-
,wijs, Kunsten en Wetenschappen en van
Arbeid, Handel en Nijverheid, die deze
iverhooging op hun geweten hebben.
jVoor de merkwaardigheid voegen we
daar nog aan toe, dat 80 jaar geleden,
n.l. in 1850, toen de eerste jaarlijksche
begrooting ingediend werd, deze een
totaalcijfer aanwees van nog geen ze-
ventig millioen. Wbl is sedert een en
ander veranderd.
Eveneens interessant is het na te gaan
uit de begrootingen, hoe op de verschil-
lende departementen de bezuiniging
beeft gewerkt. Het duurste jaar voor
den staat is het jaar 1922 geweest, toen
de uitgaven het milliard met 84 K mil
lioen gulden overschreden, daarna komt
het jaar 1918, toen het milliard met bij
na 54 millioen overschreden werd. Al-
leen in die twee jaren werd het milliard
overschreden. Voor het loopende jaar
*1(1929) bedroeg het eindcijfer voor den
gewonen dienst 601.797.758, terwijl de
uitgaven van den kapitaaldienst wer
den begroot op 189.221.078, samen dus
ongeveer 691 millioen gulden, terwijl de
twee eindbedragen samen voor het ko-
mende jaar weder lager geraamd wer-
den.
Nu blijkt uit de ministerieele nota
omtrent den toestand van 's Lands
financien, dat in 1928 minder werd uit
gegeven dan geraamd was 18.869.464.76
Op tien van de twaalf hoofdstukken
waaruit de begrooting bestaat, kan nog
bezuinigd worden tot een bedrag van
19.776.905.95, terwijl twee hoofdstuk
ken de raming overschreden (Hoofdstuk
V, Binnenlandsche Zaken en Landbouw
en Hoofdstuk X. Arbeid, Handel en Nij
verheid, resp. met bedragen van /609.692
en 297.749.19. Zuinigheid zal ook ver
der in de huishouding van den Staat ge
boden zijn, omdat in 1931 de nieuwe wet
op de financieele verhouding tusschen
het Rijk en de Gemeenten in werking
zal treden, welke jaarlijks een groot of
fer zal vergen van's Rijks schatkist. Dit
verlies kan onmogelijk op het budget
van e6n jaar geleden worden. In twee
jaar tijds zal het waarschijnlijk moge
lijk wezen het verlies te overbruggen
Het nu geraarade en waarschijnlijk
hooger uitvallende batig saldo is dus te
beschouwen als een appeltje voor den
lateren dorst. Vandaar ook, dat de re-
geering er naar gestreefd heeft, om het
overschot nog grooter te doen wezen.
Maar daarin is ze niet geslaagd. De sa-
larisherziening, het herstel van het ze-
vende leerjaar en de wederinvoering
van de leerlingenschaal van 1923 heb
ben, evenals de tegenvaller bij de Zui-
derzeewerken, geleid tot ;cn verhoogde
uitgave. De begrooting van Onderwijs
alleen is voor 1930 met negen millioen
gulden verhoogd moeten worden en
heeft thans het tevoren nog niet geken-
de cijfer bereikt van 159.862.909. Aan
den anderen kant is de daling van de
Staatsschuld, welke de laatste jaren
evenwicht bood tegen een vermeerde-
ring op andere hoofdstukken, tot stil-
stand gekomen en zelfs omgeslagen in
een kleine verhooging, o.a. door de stij-
ging van den rentestandaard met als
onvermijdelijk gevolg daarvan een duur-
dere financiering der z.g.n. vlottende
schuld. Tengevolge van een en ander is
het voordeelig saldo niet grooter dan
negen millioen gulden. Met dat al zijn
we de jaren der nadeelige saldi over den
geheelen dienst voorbij. Bedroeg't totaal
nadeelige saldo op dien dienst over de
jaren 1909—1929 liefst 1.076.816.837.58,
sedert 1925 werd bezuinigd en dit bedrag
daardoor teruggebracht met ruim 120
millioen tot 952.515.171.30 K.
Tot dusverre een en ander in het al-
gemeen over de begrooting. Een volgend
maal bezien we de verschillende depar-
tementen nader.
cxc.
Het nieuwe Antoni van
Leeuwenhoek-huis.
Een paar maanden geleden schreef ik
in een opstel over kanker, dat weldra de
opening van het nieuwe tehuis voor het
instituut der Nederlandsche kankerbe-
strijding zou geschieden. Nu dit verheu-
gend feit heeft plaats gehad, is het ze-
ker wel de moeite waard, er nog eens op
terug te komen.
Wie het vroegere militaire hospitaal
gekend heeft in al zijn ongezellige kil-
heid, gelooft zijne oogen niet, wanneer
hij het gebouw thans binnentreedt. Al-
les ziet er even prettig en proper uit, het
is alsof de zon veel meer licht geeft dan
voorheen. Voor de soldaten, die toen
verpleegd werden, vond men de sombe-
re, kale omgeving blijkbaar goed genoeg.
De strijders tegen de boosaardige ge-
zwellen, die voortaan met al hunne
krachten hier zullen werken, kunnen
dat in blijder omgeving doen. Laat ons
hopen, dat hun werk er toe leiaen mag,
dat velen het gebouw in blijder stem
ming zullen verlaten dan waarin zij er
voor het eerst kwamen.
Voor de opening is door het bestuur
haast een voile feestweek gemaakt.
Want feestelijk waren de bijeenkomsten
in velerlei opzicht. Allereerst op Woens-
dag 25 September, toen H. M. de Ko-
ningin-Moeder bij de openingsplechtig-
heid tegenwoordig was en daardoor als
beschermvrouwe van allerlei inrichtin-
gen, welke tot heil der lijdende mensch-
heid bestaan, met haar bekende belang-
stelling en medewerking er een door
alien gewaardeerd cachet op drukte. Er
was slechts een teleurstelling, omdat de
eere-voorzitter, prof. Rotgans door een,
laat ons hopen spoedig voorbijgaande,
ongesteldheid verhinderd werd tegen
woordig te zijn.
De opvatting, welke ik in mijn vori-
gen brief verdedigde, dat het nuttig is,
het kankervraagstuk niet langer weg te
moffelen maar ook het groote publiek
daarover in te lichten, wordt door het
bestuur van het Instituut gedeeld. Ge-
durende een vijftal dagen werd niet al
leen het gebouw ter bezichtiging gesteld,
maar er was in de nog niet gebruikte
zalen een tentoonstelling van platen,
voorwerpen en preparaten op dit gebied
ingericht, er werden voordrachten ge-
houden en films vertoond. Zooals ver-
wacht kan worden, toonde het publiek
in al zijn geledingen groote belangstel-
ling en het maakte een dankbaar ge-
bruik van de aangeboden gelegenheid
om zich van een en ander op de hoogte
te stellen.
Den eersten avond werd door dr. Jo-
sephus Jitta uiteengezet, welk aandeel
de Volkenbond in de bestrijding van
kanker neemt; Vrijdagavond sprak de
Directeur van het Instituut, dr. Wassink
over „Wat men van kanker weten
moet", terwijl Zaterdagmiddag prof, de
Josselin de Jong een voordracht hield
over „Denkbeelden en stroomingen in
het moderne kankeronderzoek", terwijl
telkens films, waarbij ook buitenland-
sche, vertoond werden.
Op verschillende wijzen werd duide-
lijk gemaakt, hoe kanker berust op een
stoornis in de harmonische verhouding
der cellen, waaruit de weefsels van ons
lichaam zijn opgebouwd. Bij groei en
malen toestand een zekere orde, voor-
ontwikkeling der cellen bestaat in nor-
eerst wat de snelheid van groei betreft
maar ook in dien zin, dat bepaalde gren-
zen niet mogen worden overschreden,
zoowel wat de onderlinge verhouding
der cellen betreft als ten opzichte van
de aangrenzende weefsels. Op een dwars-
snede door de huid ziet men onder het
miskroskoop tusschen de opperhuids-
cellen en het daaronder liggende bind-
weefsel een scherpe gegolfde afgren-
zing, welke bij goedaardige gezwellen,
zooals bijv. wratten, bewaard blijft. Kan-
kerachtige celvermeerdering gedraagt
zich geheel anders. Deze stoort zich aan
geen enkele grens, aan geen enkele
weefselsoort. In de cellengemeenschap
ontstaat een ware anarchie, de cellen
vermeerderen zich zeer snel en woeke-
ren naar alle kanten, waarbij alles ver-
nietigd wordt wat toevallig in den weg
staat. Bloed- en lymphevaten worden
aangevreten en losgekomen kankercel-
len worden door die vaten naar andere
deelen van het lichaam gevoerd om daar
hun noodlottig, verwoestend werk voort
te zetten.
Op Donderdagavond werden door de
verschillende aan het Instituut verbon-
den geneeskundigen voordrachten ge
houden, uitsluitend voor artsen. Het
meeste van deze wetenschappelijke be
schouwingen leent zich minder goed
voor een bespreking in deze brieven.
Toch wil ik over een enkel punt wat
zeggen omdat ieder daarmee zijn voor
deel kan doen.
Zooals ik vroeger reeds schreef, is de
kans op genezing van kanker des te
grooter, naarmate het geval vroeger er-
kend en behandeld wordt. Door dr.
Nordholt werd aan de hand van statis-
tieken aangetoond, dat van alle geval
len van borstkanker, welke in behande
ling komen, bij het eerste onderzoek
blijkt, dat die van de linker borst min
der ver gevorderd zijn. Dienovereenkom-
stig blijkt het resultaat der genezing be-
langrijk beter en is de sterfte aan kan
ker van de linker borst geringer dan die
van de rechter. Een anatomische ver
kla^ng van dit merkwaardige feit is
moeielijk te geven. Nordholt meent de
volgende verklaring als juist te mogen
beschouwen.
De mensch is rechtshandig, het ge-
voel in de rechterhand is beter ontwik-
keld dan in de linker. Bij onwillekeurige
aanraking van de borst zooals die bij
wasschen, kleeden en baden plaats
heeft, zal gewoonlijk de linker borst door
de rechterhand worden aangeraakt en
omgekeerd. Op die wijze is het begrijpe-
lijk, dat een zeer lichte afwijking links
gemakkelijker tot bewustzijn komt dan
rechts en dus ook de vrouw voor afwij
king links spoediger geneeskundige hulp
zal inroepen.
Hier vinden wij dus door cijfers be-
wezen, van hoe groot voordeel het is,
vooral zoo spoedig mogelijk doeltreffen-
de behandeling te vragen.
Wat bereikt kan worden, is nog niet
zooveel als wij zouden wenschen maar
toch reeds zeer belangrijk en althans
veel meer dan wij voor twintig jaren
durfden hopen. In een der zittingen
werd een 72-jarig man getoond. Twee
jaar geleden, toen hij dus 70 was, werd
bij hem keelkanker gevonden, welke
reeds een stemband verlamd had, zoo
dat hij volkomen heesch was. Door be-
straling, niet door operatie, is hij gene-
zen, er is thans van het gezwel niets
meer te bemerken, hij spreekt gewoon
en heeft alleen aan den hals, tengevolge
van de bestraling, een donker gekleurde
plek.
Op de tentoonstelling kon men zich
overtuigen door talrijke foto's van gun-
stig verloopen gevallen. Of de talrijke
pathologisch-anatomische preparaten en
mikroscopische producten binnen het
bereik van het meerendeel der bezoe-
kers viel, meen ik te moeten betwijfelen.
Ten opzichte van het ontstaan van
kanker komt de erfelijkheidsfactor hoe
langer hoe meer in het achterste gelid.
Vele onderzoekers beschouwen dezen
factor haast zonder beteekenis. Herhaal-
de prikkeling wordt algemecn aangeno-
men als in staat om kanker te verwek-
ken. Naar een bacterieelen oorsprong
wordt nog altijd gezocht zonder dat het
gelukt is, eenig positief bewijs te vin
den, hoewel bekend is, dat verschillen
de boosaardige gezwellen bij dieren door
parasieten kunnen worden teweegge-
bracht. Omtrent verband tusschen woon-
plaats en woning eenerzijds en het op-
treden van kanker anderzijds staan nog
geen bewijzende gegevens ten dienste.
Een van de belangrijkste onderzoekin-
gen in deze richting is nog altijd dat
van dr. Van Dam te Rauwerd.
Velen zullen in de laatste dagen de
beteekenis van het Kankerinstituut
beter begrepen hebben. Zij hebben zich
er van kunnen overtuigen dat daar
hard gewerkt wordt, waarvan eveneens
de talrijke geschriften getuigen, welke
van de hand der daar werkzame artsen
in de laatste jaren het licht hebben ge-
zien.
Zonder twijfel zal de werklust in de
nieuwe omgeving zich in niet mindere
mate uiten en mogen wij op den duur
van die werkzaamheid nog veel nut ten
bate van de lijdende menschheid ver-
wachten.
H. A. S.
FRANKRIJK.
HET SCHIP DER MILLIONNAIRS.
Tijding van de crisis aan de
Yorksche beurs bereikt hen in
New
open
zee.
Een medewerker van het „Journal", Emile
Condroyer, schrijft uit Havre een pathetisch
verhaal over de aankomst, uit New York, van
een passagierschip van een der groote trans-
atlantische 1 nen, waarop zich verscheidene
Amerikaansche bankiers en industrieelen
natuurlijk millionnairs! bevonden, die
onderweg door de radio verwittigd werden
van de crisis aan de New Yorksche beurs.
Een transatlantisch schip is te Havre aan-
gekomen, zoo vertelt hij. Een banaal ge
val? Ongetwijfeld. Doch dit schip was niet
gelijk de andere. Men zou gezegd hebben dat
het't schip was van de wanhoop, de vertwij-
feling, de koorts. Nauwelijks had het aan ae
kade gemeerd of het meerendeel der passa-
giers vertrok zonder naar hun bagage om te
zien, bezeten door de haast om weg te komen
van het schip, waar, naar het scheen, het
noodlot hen had geslagen.
Geen glimlach op hun gelaat, geen vreug-
de over hun aankomst. In hun oogen las men
oneindige ellende als hadden zij welke afschu-
welijke schipbreuktooneelen ook aanschouwd.
Weliswaar betrof het inderdaad een schip-
breuk, geen gewone schipbreuk echter, maar
de schipbreuk van hun fortuin. Dit geschiedde
in vollen oceaan.
Aanvankelijk verliepen de uren aan boord
rustig en het orkestje in de salons zette in de
eenzaamheid van den Oceaan de illusie van
het mondaine en stadsleven voort. Bijna alle
vijfhonderd passagiers waren Amerikanen,
riike Amerikanen, die naar Frankriik gingen
om zich te vermaken.
Totdat een eerste radiobericht de zuivere
atmosfeer vertroebelde. Onmiddellijk werd
men angstig. De volgende radioberichten
deden dev rees nog toenemen: „Paniek op de
New Yorksche beurs. Dertien millioen aandee-
len in Wall Street verkocht! Meer dan zes
millioen op de niet-officieele beurs van de
hand gedaanDe totale teruggang der fond-
sen beloopt vijf millioen dollar op een dag. De
New Yorksche beurs zal haar deuren slui-
ten!"
Een radeloosheid maakte zich van de pas
sagiers op het luxeschip meester. Bij elk be-
ricnt gevoelden zij hun fortuin dieper weg
zinken. De c a b i n van de radio werd be-
stormd, orders en tegenorders werden de
lucht in geslingerd. De marconist seinde de
berichten als gold het S.O.S.
Een sombere, wanhopige stemming over
heerschte gedurende het laatste gedeelte van
de reis. Tal van millionnairs zagen zich ge
ru'fneerd. Toen het schip in Havre aankwam
had de marconist nog wel voor drie dagen
werk. Doch toen stond het telegraafkantoor
van Havre ter beschikking der ongelukki-
gen, die er heen snelden om te seinen, te sei
nen in de hoop dat er nog iets te redden
viel.
ENGELAND.
UIT HET LAGERHUIS.
Het aantal werkloozen.
In antwoord op een vraag in het Lager-
huis zei de minister van Arbeid Miss Bond-
field, aldus het Hbld., dat op 21 October
102.000 meer werkloozen in de registers
stonden ingeschreven dan op 10 Juni. De
rest van haar rede was onverstaanbaar door
het gelach van de oppositie en geroep van
„Oh!" Lady Astor vroeg, of de werkloozen
voile ondersteuning kregen. Zij kreeg hierop
geen antwoord.
De geheime dienst.
In het Lagerhuis antwoordend op de
vraag of afschaffing van den geheimen
dienst overwogen werd, zeide Snowden als
waarnemend premier, dat de regeering de
zaak niet behandeld had.
Critiek van alle zijden.
Neville Chamberlain (conserv.) oefende
scherpe critiek op het feit, dat de regeering
het beginsel van premiebijdragen door de
verzekerden had prijsgegeven, terwijl het
wetsontwerp vel nieuwe grieven zou te voor-
schijn roepen en 'n geweldigen nieuwen last
op de belastingbetalers zou leggen. Birkett
(lib.) verklaarde dat de liberale partij zou
medewerken aan pogingen om het wetsont
werp te verbeteren. Wheatley (Arbeiders)
oefende critiek op de regeering, omdat zij de
pensioenen niet over de geheele linie had
verhoogd en klaagde erover, dat het wetsont
werp niet voldoende socialistisch was.
PALESTINA.
NA DE ONLUSTEN.
Cornpensatie voor geleden verliezen
In een officieel communique over de kwesti
van schadeloossstelling voor verliezen bij de
onlangs plaats gehad hebben onlusten wordt
gezegd dat, daar de opgelegde boeten waar
schijnlijk ontoereikend zullen blijken om aan
de aanspraken te voldoen, de Palestijnsche
regeering besloten heeft om als alternatief tot
een beperkt bedrag schadeloostellingen toe te
kennen. Deze zullen worden verleend aan de
betrekkingen van overledenen en voor verwon
dingen, die algeheele of partieele ongeschikt
heid hebben veroorzaakt.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
EEN HOOGVERRAADZAAK.
Een partementslid vervolgd.
Uit Pressburg wordt gemeld, dat tegen de
alg. Szullo, leider der Hongaarsche chr.-so
cialisten, een aanklacht is ingediend wegens
hoogverraad en spionnage.
„IM WESTEN NIGHTS NEUES"
VERBODEN.
Voor een der infanteriedivisies.
Generaal Kadlec, de bevelhebber der lOde
infanteriedivisie, heeft zijn manschappen d
lezing van het boek „Im Westen nichts
Neues" verboden.
ZUID-AFKIKA.
MILLIONNAIR OVERLEDEN.
De rijkste man van Zuid-Afrika
Te Kaapstad is, 89 jaar oud, overleden de
millionnair Sir J. B. Robinson, die als
rijkste man van Zuid-Afrika gold. Zijn ver-
mogen werd op ten minste tien millioen pone
geschat.
Zijn heele leven heeft hij besteed aan geld ma-
ken; aan het maatschappelijke en openbare
leven nam hij geen deel. Hij is klein begon
nen, maar was een der eerste die hij was
toen winkelier vernam van de ontdekkin
van diamanten te Kimberley. Hij kocht gronc
die ten slotte in de De Beers combinatie were:
opgenomen. Daarna ging hij naar Rand. Zijn
belangen in de goudmijnen aldaar verkocht
hij ongeveer 12 jaar geleden aan Barnato
Bros, sedert leefde hij stil.
In 1922 werd hem een pairschap aangebo
deu, waardoor een storm van nrotesten od
steeg. Robinson schreef aan den premier o4
hij de eer van de hand mocht wijzen, daar
deze hem koud liet.
De grondslag van zijn fortuin had hij ge-
legd in de jaren omstreeks 1860 in den wol-
handel.
AMERIKA.
EEN AVONTUURLIJKE LOOPBAAN.
Van cowboy tot predikant
Door het overlijden, 60 jaar oud, van
rev. Sir G. Cave-Browne-Cave, rector
van Londesborough in Yorkshire, is een
wel zeer avontuurlijke loopbaan afgeslo-
ten. Na een zwervend bestaan, waarin
hij vocht in den Spaansch-Amerikaan-
schen oorlog en tijdens de bokser-expe-
ditie in China, een leven voor den mast,
werken op een ranch in Amerika, in het
circus en op het tooneel, werd hij in 1920
predikant van de Church of England.
Toen hij ongeveer 13 jaar was, Hep hif
van huis weg naar het circus Sanger,
waar hij na enkele weken werd herkend
en aan zijn familie werd teruggegeven.
Hij werd wegens insubordinatie wegge-
zonden van een opleidingsschip en werd
toen scheepsjongen op een zeilschip
naar Australie. Met een kameraad de-
serteerde hij, gine in 1885 naar Engeland
terug, werd cavalerist, nam zijn ontslag,
werkte in een goudmijn in Indie, ging
weer in het leger en trok, na een be-
zoek aan Zuid-Afrika, naar de Far West.
De dood van zijn vader riep hem in
1907 naar Engeland terug waar hij op-
trad in het Londensche Hippodrome.
Weer ging hij naar het Westen, maar nu
naar de film. Een bezoek aan het Heils-
leger maakte hem tot Christen, zooals
hij het zelf noemde. De groote oorlog
bracht hem naar huis terug, waar hij
dienst nam. Na zijn demobilisatie werd
hij predikant bij de Engelsche kust.
WEER EEN SCHEEPSRAMP OP HET
MICHUGANMEER.
28 slachtoffers?
De stoomboot Senator, die den dienst op het
Michiganmeer onderhoudt is bij een aanva-
ring tijdens mist met een veerboot omgesla
gen. De aanvaring geschiedde op 20 mijl af-
stand van Port Washington in Wisconsin
Van de 30 menschen, die naar verluidt aan
boord waren, zouden er slechts 2 gered zijn.
EEN ENGELSCH S.S. GERAMD.
Het schip gezonken. De opm
renden gered.
Volgens mededeeling uit New-York heeft
de „Cahorne", een kustschip bij ongeluk een
Engelsch s.s. geramd, waarop dit laatste
schip in 15 min. reeds was gezonken. De 8
opvarenden werden door de „Cahorne" ge
red.
V o e tb a 1.
HET PROGRAMMA VOOR ZONDAG.
Naar de „Sportkroniek" meldt is voor a.s.
Zondag het volgend programma vastge-
steld:
Internationaal.
Amsterdam: Nederland—Noorwegen.
Afdeeling I.
T w e e d e k 1 a s s e.
A. Alcmaria VictrixDe Spartaan; H. R
C—Hollandia; B. ZeeburgiaZandvoort
D. E. C.—Baarn.
Afdeeling 11.
Eerste klasse.
Z. F. C.Stormvogels.
Afdeeling 111.
Eerste klasse.
T ubantia—Heracles.
Afdeeling IV.
Eerste klasse.
LongaNoad; Roermond^M. V. V.; Wil
belminaEindhoven.
Afdeeling V.
Eerste klasse.
Veendam—Velocitas.
K o r f b a 1.
HET PROGRAMMA VAN ZONDAG A.S.
Westelijke afd.
Eerste klasse.
N. H. OlympiaHercules; D. T. V.—
Westerkwartier; SwiftKoog Zaandijk.
Z. H. H. K. V.Het Zuiden; Eieetos
Fluks; VeloxH. S. V.
Tweede klasse.
A Bilthoven—Oosterpark; Z. K. V.—K.
V. D.
B Ready Tekca—Eendracht; B. E. P.-—
Westerkwartier II; SportiefKoog Zaandijk
II.
C A. L. O.Rozenburg; O. S. C. R.—H.
B. S.; D- K. C.—Die Haghe.
Oosteliike afd.
Eerste klasse.
A Overschotje—Noviomagum; Ondet
Ons-Z. K. C.
B Naas—Achilles (2 Oct.); Rigtersbleek-
D. O. S.; H. K. C.—A. K. C; Oranje Zwart
—Ons Clubje.
Noordelifke afdeeling.
Eerste klasse.
FrisoRood Zwart; NicWordt Kwiek.
Mo tor en.
KAMPIOENSWEDSTRIJDEN VAN
ARIELRIJDERS.
De strijd om den „Miss Blanche"-beker.
In dezen herfsttijd is het in de motorsport
de gewoonte geworden de stedelijke en lande-
lijke kampioenschappen te verwerken.
De rijders, die na een zomer lang van toe-
ren en wedstrijden in top-conditie verkeeren
wat betreft hun Aussdauer en routine, bin-
den dan den strijd aan om de hoogste eer,
n.l. den kampioenstitel.
Zondag 3 November a.s. houdt de Lan-
delijke Bond van Arielrijders den Katnpioen^-
wedstrijd voor zijn leden en wel in Noord-
Braband met Eindhoven als begin- en eind-
punt. Braband met zijn gladde geasphalteer-
de hoofdwegen. maar bar slechte secondaire
wegen, zijn heidegronden en bosschen is het
juiste terrein om een dergelijke wedstrijd te
verwerken. De behendigheid en rijcapicitei-
ten komen dan pas goed naar voren. Alhoe-
wel de rit slechts een lengte heeft van 180
K.M. is ze zoodanig gemaakt, dat de ware
kampioenen eruit moeten komen; o.a. zijn
ingelascht een tweetal terreinritten en een
non-stop gedeelte.
De stfiid om. M Ariel Clubkamcioeosckafl
tSSm
daf ja iets doet tegen dezen toestand
van overspanning. Je maakt je Set leven
zelf veel moeilijker dan het is. Zenuwen
zijn nu eenmaal geen kabeltouwen en
wanneer je na koftie en thee steeds zoo-
veel last hebt van nervositeil en slape-
looshetd, drink dan maar Koffie Hag.
Bezwaren tegen Hag kunnen met
bestaan. Het is de heerlijkste plantage-
koffie, die ik ooit geproetd heb. Daarbij
cotteinevrij, dus volkomen onschadelijk.
De eoffelne heett met smaak ot aroma
van de koftie niets uit te staan. Je mist
dus niets, maar hebt slechts voordeelen.
,Meer genot en betere gezondheid
door Koftie Hag", dat zal ook voor ons
vanaf heden de leuze zijn.
