DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Uit den Alkmaarschen Read.
Uii hmi Fapiesnent
No. 301
DH nnmmei Beslaaf nit 3 bladen.
Htnderd sen en dertlgste laargang
1929
Abonnomentsprys bij vooruitbotaling per 3 maanden f2.—fr. per post f2.50. Bewijsn. 5 ct. Advertentiepr. 25 ct. p. regcl, grootere letters naar plaatsru!mte.\
ttrieven franco N.Y. Boek- en Handelsdr. y.h. Herms. Coster Zoon, Yoordam C9. Tel. Adniinistr. No. 3. Rcdactie No. 33.
ZATEHUilii
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur Tj. N. ADEMA.
Posigiro 37060
•it DECEMBER
De weiihouders krijgen Boon near weaken.
Frincipieele besewaren iegen een uifkeering aan de arman.
Mr. Sluis is geen sportenthousiast.
Er is geen ondankbaarder baantje dan het
wethouderschap- j
De gekozene aanvaardt het noodgedwon
een omdat hij zijn kiezers nu eenmaal be
loofd heeft, dat hij zich volkomen voor de
cemeenschap zou opofferen, maar al spoe-
dig blijkt, dat het zoogenaamde eerebaantje
zooveel inspanning en studie vereischt, dat
er zoo goed als geen tijd meer voor de behar-
tiging van eigen belangen overblijft.
i De consequentie van dat alles zou zijn,
dat men alleen rentenierende ingezetenen tot
wethouder zou kunnen benoemen, maar ge-
jukkig is indertijd het wethouderssalaris uit-
gevonden, zoodat de man, die zich zoo ge
heel ten bate der gemeenschap opoffert,
naar verdienste beloond kan worden.
Heelemaal naar verdienste bezoldigen kan
men een wethouder natuurlijk nooit. Dat zou
de gemeentekas niet kunnen dragen en bo-
vendien zou het voor sommige wethouders
zeer onaangenaam zijn als zij zagen, dat
hun collega's een grooter salaris hadden dan
men hun zelf zou willen toekennen.
Er is dus een voor alien gelijk wethou
derssalaris en men mag in het algemeen ver-
cnderstellen, dat alle leden van het edel-
achtbare college daarvoor in dezelfde ruime
mate hun onvolprezen toewijding geven.
De vraag of het wethouderschap een eer*
baantje dan wel een ambtenaarsbaantje is
bleek jarenlang onoplosbaar, maar door
het toekennen van salaris is in principe uit
gemaakt, dat het laatste het geval is.
Laat men het salaris buiten beschouwing,
dan staat een wethouder mijlen ver boven
iederen ambtenaar en bij officieele gelegen-
heden komt dan ook uitsluitend de man naar
voren, wien door de kiezers een leidende
functie is opgedragen.
Hij werkt en denkt in het belang der gt-
iieente en wel in zoo sterke mate, dat de
wethoudersjaren, evenals Indische jaren,
eigenlijk dubbel geteld worden.
Toen de gemeenteraden nog deftige colle
ges waren waar geen onvertogen woord ge
hoord werd, heeft men van een wethouder
heel wat minder gevergd dan thans het ge
val is. Nu zit hij als stootblok tusschen al
lerlei politieke partijen, nu heeft hij van
ieder, die men maar in onzen Raad wil kle
zen opmerkingen en standjes af te wachten
nu moet hij harder dan ooit werken en den-
ken om het ieder naar den zin te kunnen
maken en men heeft dan ook begrepen, dat
een wethouder bij zijn aftreden een levend
wrak is, die geen kracht meer overhoudt om
zich zonder overheidssteun in de Maatschap-
pij te kunnen handhaven.
Het zou schromelijk onbillijk zijn, iemand,
die zich zo6 voor de gemeenschap heeft op.
geofferd zonder meer los te laten als hij to-
taal versleten is.
Reeds lang is het denkbeeld van een pen
sioen overwogen, maar helaas heeft zelfs de
Raad het werk van zijn meest uitverkoren
leden altijd zoo weinig gewaardeerd, dat de
gedachte nooit tot een besluit is geworden.
In 1922 is de kwestie eens ter sprake ge
komen en we herinneren ons nog heel goed
hoe de wethouders toen als schooljongens
buiten de deur gezet werden en in de gang
moesten wachten tot de heeren het eens wa
ren geworden.
Inderdaad werden de heeren het eens,
maar toen de wethouders met gezichten vol
blijde verwachting weer binnenstapten, werd
hun medegedeeld, dat de kwestie niet zoo
eenvoudig was als zij er uitzag en dat men
er prijs op stelde en eerst nog eens een
raadscommissie over te hooren, wat in goed
Alkmaarsch zeggen wil, dat de pensionnee-
ring voor onoverzienbaren tijd van de baan
was.
In 1926 heeft men nog eens een schuchte
fe poging gewaagd, maar het scheen wel of
toen de burgerij om de een of andere reden
niet zoo bijzonder op die pensionneering gc
charmeerd was en de reeds ingediende voor
stellen werden toen terug genomen waarna
zij schijnbaar voorgoed in den grafkelder
der doodgeboren plannen werden bijgezet
Dat mag allereerst hierom betreurd wor
den omdat men toen een pracht van een re
geling had ontworpen.
Men was toen zoo van de opoffering door
deze edelachtbaren overtuigd, dat men ze na
acht dienstjaren een dadelijk ingaand pen
sioen van tweederde van het salaris wilde
geven. De regeling had zelfs terugwerkende
kracht, er werden nog tal van vroegere wet
houders, alsmede hun weduwen en weezen,
in betrokken, maar helaas waren er toen
vele kortzichtigen, die deze regeling voor
sen gemeente van onze financieele capaciteit
/eel te kostbaar hebben gevonden.
Men heeft er destijds op gewezen, dat ook
een jonge wethouder, die voor zijn diensten
in het belang der gemeente ruimschoots
schadeloos gesteld wordt, en zich na zijn wet-
houdersschap weer ten voile aan eigen werk-
kring kan wijden, na vier dienstjaren reeds
reqht ox) een betrekbeliik groot aedeelte van
zijn salaris zou krijgen.
Men let er niet op, zoo redeneerde men I
toen, of hij het al dan niet noodig heeft, of
hij straks wellicht onze gemeente gaat verla-
ten om elders als Kamerlid, misschien als
minister wellicht zelfs opnieuw als wet
houder in korten tijd een nieuw pensioen
bij het vorige te kunnen voegen.
Vier jaren, zoo zeide men, is maar een be-
trekkelijk korte tijd, wethouders komen en
verdwijnen soms na elke verkiezing en bin-
nen afzienbaren tijd wordt onze begrooting
gedrukt door een post aan wethouderspensi
oenen voor menschen wier bijzondere ver
diensten gewoonlijk binnen enkele jaren to-
taal vergeten blijken.
Op kleinere gemeenten drulcken deze uit
gaven veel zwaarder dan op grootere en het
voorgestelde pensioen is van zoo overwegen
de beteekenis tegenover het betrekkelijk kort
genoten salaris, dat het \yethouderschap
voomamelijk door het pensioen een begee-
renswaardig baantje zal worden.
Wordt pensioen ingevoerd, dan wordt het
wethouderschap het meest begeerenswaar-
dige ambtenaarspostje, dat de gemeente ooit
heeft geschapen, dan zal de strijd daarom.
feller dan ooit gevoerd worden en dan zal
voor het aanblijven van een wethouder niet
alleen meer op geschiktheid en bekwaamheid,
maar ook op heel andere factoren in ver-
band met zijn diensttijd gelet worden.
Men wees er toen op, dat de benoodigde
gelden ten slotte ook opgebracht moestm
worden door ingezetenen, die zelf een alles-
behalve verzorgden ouden dag tegemoet
gaan, dat het wethouderschap voldoende
tijd voor eigen bedrijf overlaat, ja, zelfs dik-
wijls eer een voordeel dan een nadeel voor
dat bedrijf beteekent en was van meening,
dat een zoodanigen aanval op onze gemeen-
telijke schatkist zeker niet mocht uitgaan van
de vertrouwensmannen, die de kiezers ze'f
de zorgvuldige bewaking daarvan hadden
opgedragen.
Maar, zooals gezegd, dat zijn alle ver-
ouderde ideeen geworden, maar omdat d?
voorstellers er waarschijnlijk niet geheel gc-
iust op waren, dat hier en daar nog eens
zoo'n ouderwetsch idee naar voren zou ko
men, had men besloten de vesting van het
wethouderspensioen min of meer bij verras-
sing te veroveren.
Maandag verscheen de betrokken bijlage
en drie dagen later werd het voorstel der
fractievoorzitters zonder eenige discussie,
zonder hoofdelijke stemming, zelfs zonder
eenige opmerking van Mr. Sluis, met alge-
meene stemmen aangenomen.
De wethouders, die zich bescheiden terug
wilden trekken waren nog niet bij de deur
of ze konden al weer terug komen enjieze
loop van zaken heeft hen blijkbaar zo<Tmet
stomheid geslagen, dat de heer Thomsen als
oudste van het begenadigde drietal, van ver-
fcazing geen woord van diepgevoelden dank
heeft kunnen uitbrengen.
Meer dan ooit zijn de wethouders nu ambte-
naren onzer gemeente geworden. Zij zijn be-
bevoorrecht boven alle andere omdat zij in
12 jaren hun voile pensioen tweederde
van hun salaris kunnen verdienen waar
voor andere ambtenaren een veertigtal dienst
jaren noodig hebben.
Zij krijgen hun pensioen reeds op 60-jari-
gen leeftijd, zij nemen in alle opzicnten een
bevoorrechte positie in, maar natuurlijk
zwijgt elke critiek bij de gedachte hoeveel er
van deze onbaatzuchtigen in het belang der
gemeenschap gevergd wordt. Wanneer zij als
wrakken in de maatschappij terugkeeren, is
het gemcenschapsplicht hen in goede Hoi
landsche munt den dank der kiezers te de
monstreeren. Wanneer zij het geen acht jaar
kunnen volhouden, of erger nog, wanneer zij
^als slachtoffer van hun plicht mochten vallen,
zal de gemeenschap zich hun lot onmiddel-
lijk aantrekken of zich over hun hulpelooze
weduwen en weezen ontfermen.
Er is slechts £en ding, dat wij van harte
hopen, namelijk, dat eenzelfde regeling bin
nen afzienbaren tijd ook voor de raadsleden
zal worden getroffen. Wie nagaat wat er ook
van hen tegenwoordig aan tijd, inspanning en
studie gevergd wordt, kan niet anders dan
ijveren voor een pensioen, dat deze bescheiden
werkers, mitsgaders.hun weduwen en weezen,
levenslang den diepgevoelden dank der bur
gerij zal kunnen bewijzen.
Met het oog op de komen-de feestdagen had
de Alkmaarsche Bestuurdersbond den Raad
de gelden gevraagd om alle uitkeeringen van
het Burgerlijk Armbestuir in de Kerstweek
met 50 pCt. te kunnen verhoogen.
De heer Bonsema en mevr. Helleman
Hardebol hebben dit adres krachtig onder-
sieund en er op gewezen, dat in dezen tijc
van kou en werkloosheid in zoo menig gezin
bittere armoede wordt geleden, dat er bij ve-
len geen kolen, geen eten en geen dekking is
en oat vooral de gezinnen piet kleine kinde-
ren, waar de vrouwen in de feestdagen niet
uit werken kunpen gaan en dus niets verdie-
neru sen trauricre Kerstmis tegemoet gaan.
Nu de gemeeniefinancien wat ruimer zijn,
drong voornamelijk de heer Bonsema er
krachtig op aan dit verzoek niet af te wijzen,
maar zelfs de heer Van Slingerland, die,
toen eertijds de R.K. Volksbond hetzelfde
vroeg, betoogd heeft, dat deze hulp overhcids-
plicht was, liet de arbeidersvertegenwoordi-
gers aan de ovrezijde volkomen in den steek
en verdedigde een "theorie waarin directe hulp
der gemeente slechts als aanvulling van parti-
culiere liefdadigheid veroorloofd zou zijn.
Hij wees daarbij op de steunorganisatie der
Katholieke arbeiders en't mag allemaal heel
juist zijn, maar het is duidelijk, dat de niet-
Katholieke armen hier ter stede daarmede in
geen enkel opzicht worden geholpen. Zij be-
hooren tot zooveel gToepen en kerkgenoot-
schappen. dat van een dergelijke particuliere
steunregeling geen sprake kan zijn.
Er is wel eens beweerd, dat het niet op den
weg der gemeente ligt dergelijke Kerstgaven
te verstrekken, er is wel eens betoogd, dat het
in strijd met de Armenwet zou zijn alle uit
keeringen met een gelijk percentage te verhoo
gen en voor wettelijke belemmeringen moet
ten slotte alles wijken.
Maar wie ziet hoe verschillende gemeenten
een Kerstgave verstrekken en dit elk jaar
weer doen zonder dat daarover ooit eenige
aanmerking gemaakt wordt, mag zeker con-
stateeren, dat als men werkelijk wil, deze
Kerstgave voor de armsten in onze gemeente
niet achterwege behoeft te blijven.
Juist in den tijd, dat men het presentiegeld
veihoogt en de wethouders, hun weduwen en
weezen pensionneert, hadden wij zoo graag
gezien, dat men zich niet achter principes en
argumenten verschuilde toen er een betrekke
lijk klein bedrag voor het Kerstfeest der
armen gevraagd werd.
Laten wij hopen, dat het Burgerlijk Arm-
bestuur, dat volgens mededeeling van den
burgemeester, zelf van plan was een extra
toeslag te geven, zijn taak zo6 ruim zal op-
vatten, dat"de Kerstgave in deze donkere da
gen een beduidende vergrooting van inkom-
sten zal beteekenen.
Mr. Sluis is de eenige geweest, die zich te-
gen de voorgenomen plannen tot grondige
verbetering van ons Sportpark verzet heeft
Voor de sport voelt hij niets en het Sport-
park is alleen nuttig als de driehonderdvijf-
tig jarige herdenking van Alkmaat's Ontzet
gevoerd moet worden, wat helaas maar een
maal in de drie-en-een-halve eeuw voorvalt en
waarvoor we er dus geen Sportpark op na be-
hoeven te houden.
Scheen het eerst alsof ook de financieele
commissie een reeks bezwaren naar voren zou
brengen, de leden dezer commissie krabbelden
de een na den ander terug, debateerden wat
over een exploitatierekening, die al dan niet
bij de stukken zou hebben gelegen, of verklaar-
den zich afdoende beantwoord met het eene
voorbeeld dat wethouder Leesberg hen van
de regeling in andere gemeenten kon geven.
Uit de becijferingen van den wethouder is
gebleken, dat, zelfs wanneer de plannen ten
voile uitgevoerd worden, de gemeente per
jaar niet meer dan 3000 aan het Sportpark
ten koste zal leggen, een subsidie voor sport
en spel, die, tegenover de enorme bedragen
welke voor de ontwikkeling van den geest
worden uitgegeven, zeker alleszins verant-
woord mag heeten.
Wij hebben in een vorig artikel uitvoerig
uiteerigezet wat er nu veranderd en verbeterd
zal worden en wij kunnen slechts de hoop uit-
spreken, dat zoo spoedig mogelijk met de
werkzaamheden wordt begonnen opdat het
Sportpark als de mooie dagen weer aanbre-
ken, geheel voor zijn bestemming gereed zal
zijn.
Verscheidene gemeenten hebben in open-
bare zitting der iaatsten tijd tot een geschenk
aan het nieuwe gouvernementshuis besloten.
Waarom dit in Alkmaar in geheime verga-
dering moest gebeuren en waarom het daar
voor bestemde bedrag zelfs nu nog niet in
het openbaar genoemd kon worden, is een der
onopiosbare raadsels waarin men zich zoo nu
en dan in onze raadszaal kan verdiepen.
Door een gelukkige transactie met den
boekhandel ter Burg en door den gemeen-
schapszin van een ingezetene, die een volle-
dige steeg voor de somma van f 60 aan de
gemeente wil verkoopen, kan op den gevaar-
lijken verkeershoek bij de Groote Kerk een be
duidende verbreeding van de Koorstraat wor
den verkregen.
Wij ver'heugen ons daarover van harte
want'het verkeer is op dit punt zeer gevaar-
lijk, daar de auto's elkaar niet kunnen zien
aankomen en de voetgangers hier een gevaar-
lijken viersprong moeten oversteken.
De nieuw vastgestelde Motor- en Rijwiel
verordening bevat heel wat soepeler bepalin
gen inzake het stationneeren van auto's lang-s
den wegkant, maar het is te verwachten, dat
de politie, die, volgens de raadselachtige re-
dactie van Art. 8, de grens tusschen het ge-
oorloofde en het niet-geoorloofde zal moeten
trekken, voor een zeer moeilijke taak zal ge
steld worden.
Dank zij het waarsehuwend voorbeeld van
Leiden, hebben B. en W. begrepen, dat over
onze historische gebouwen met de uiterste
zorg moet worden gewaakt, in verband waar-
mede het bestuur van Alcmaria V. V. V., dat
haar kantoor in het Waaggebouw heeft, een
aanschrijving had gekregen, dat daarin
voortaan geen kachel mag gestookt worden.
*-^er terecht heeft dit bestuur daarna opge-
merkt, dat er in hetzelfde gebouw nog twee
gemeentediensten zijn gevestigd, welker ka-
chels hetzelfde brandgevaar kunnen opleve-
ren en omdat men gemeenteambtenaren niet
in de kou mag laten zitten en een kachel een
verwarmingsinstallatie is, die niet op hetzelf
de oogenblik uitgaat als de ambtenaren zelf,
heeft mr. Leesberg voorgesteld hier een in-
richting voor gasverwarming aan te brengen,
die ongevaarlijk in het gebruik is en uitge-
draaid kan worden als de ambtenaren op het
punt staan hun welverdiende rust te gaan ge-
nieten.
Dank zij de spontane instemming van den
Raad loopt Alkmaar niet het gevaar, dat een
zijner mooiste momu-menten in de vlammen
zal verdwijnen.
De burgemeester heeft ten slotte zijn besfe
wenschen voor de komende feestdagen uitge-
sproken en den edelachtbaren dames en hee
ren een zalig uiteinde toegewenscht.
Het was de laatste vergadering in de laat
ste maand van het jaar en vooral de wethou
ders hebben daarin de waarheid van het
spreekwoord „lest best" kunnen constateeren.
f oor de jKersttafel.
Kersttafellakens f O.-l-S.J O.&S
Kerstloopers f 0.85
Servetjes p. 12 st. f 0.2S
le kw. roode KaarsenQ st. f Q.55
Kandelaars m. k. vanaf if 0.40
Roode Kapjes met supp. f WJO
KERSTVERPAKKINGEN.
JFa. I AA EM 1BO 11*1
Jjungeslraat 21.
DEN HA AG, 20 Dec. 1929;
Drie en een half uur heeft de minister van
Defensie, de heer Mr. Deckers, gisteravond
in de Tweede Kamer gesproken ter beant-
woording van de leden, die zich bij de alge-
meene beschouwingen over zijn Begrooting
hadden laten hooren en het mag niet anders
gezegd worden, of we hooren slechts zelden
zulke knappe, goed uitgesproken redevoerin-
gen in onze Vclksvertegenwoordiging en als
we niet op de tribune hadden gezeten, zou-
den we allicht ingestemd hebben met het ap-
plaus, dat de Kamer na afioop deed hooren
Na een woord van dank voor de welwil-
lende bejegening welke hij van de Kamer had
ondervonden, begon hij met den eenzijdige
ontwapenaars te verzoeken zijn voorstellen
n handelingen met objectieven blik te be-
schouwen. Daarna heeft hij zijn denkbeelden
en plannen in zake onze defensie en die van
onze overzeesche landen uiteengezet. We
moeten volstaan met slechts enkele losse gre-
pen uit zijn betoog te doen. Wij teekenden er
uit aan, dat de Minister nadere voorstellen
tot verbetering van het materieel der Mari
ne zal doen na met den minister van Kolo-
nien tot overeenstemming te zijn geraakt om-
trent de samenstelling van de vloot. De duik-
booten, waarvan de sociaal-democratische
afgevaardigde Ter Laan niets wil weten,
acht de minister onmisbaar voor onze verde-
diging. Het zijn juist de schepen, welke ons
kleine land moet hebben, wijl we ons slechts
tot defensief optreden moeten bepalen. Wat
het personeel betreft, de minister vertrouwt,
dat in 1931 ons marinepersoneel, ook wat
het inlandsch element aangaat compleet zal
zijn.
Natuurlijk stond de minister ten stelligste
afwijzend tegenover de motie-Ter Laan om
het contingent van onze landmacht te verla-
gen. De motie heeft geen kans cm aangeno
men te worden, maar de minister verklaarde
voor alle zekerheid, dat van hem geen uit-
voering er van zou zijn te wachten. Omtrent
de veelbesproken werf te Hellevoetsluis wil
de minister nog nadere voorlichting hebben
van een bijzondere commissie van deskundi-
gen. Laat Hellevoet dus nog niet alle hoop
varen! De minister zal ernstig overwegen
hoe het rendement van de vooroefeningen,
waarvan hij een der geestelijke vaders mag
heeten, grooter te maken. Wat de zooge
naamde dubbelrangen betreft, de minister er-
kende volmondig, dat deze een mislukking
zijn gebleken. Hij zal dan ook geen benoe-
mingen van dien aard meer doen, doch had
tocli ook bezwaar tegen't denkbeeld om aan
hen, die b.v. den rang van majoor hebben
doch het werk van kapitein doen, ten einde
uit de moeilijkheden te geraken het tracte-
ment van majoor toe te kennen. Daf is zou
den staat op een uitgave van 2 V* ton komen
te staan.
Ten slotte heeft de minister de eenzijdige
ontwapenaars te woord gestaan en hij heeft
hun duidelijk gemaakt, dat hun beroep op
Denemarken in geen enkel opzicht opging.
Denemarken blijft zijn weermacht houden,
handhaaft zijn vloot enz. En ook Zwitser-
land denkt niet aan eenzijdige ontwapening.
Gerepliceerd is er niet, zoodat de Kamer
nu tot behandeling der artikelen kon over-
gaan. Daarbij is onder meer een amende-
ment van soc. democratische zijde ingediend
om de post van 1.150.000 voor twee onder-
zeeers op de Begrooting te schrappen. Hier-
over zal hedenmiddag gestemd worden even
als over de zooeven genoemde motie-Ter
Laan, alsmede over een paar andere moties,
welke dezelfde afgevaardigde onder de ver-
dere besprekingen ten gunste van de mobili-
satieslachtoffers had ingediend
Hedenmiddag is de Tweede Kamer, begon
nen met een aantal stemmingen in verband
met de vannacht afgewerkte Defensiebegroo-
ting en de heer Ter Laan heeft daarbij moe
ten ervaren, dat de meerderheid van de Ka
mer nog niet homogeen met zijn inzichten
is. Vooreerst is zijn motie tot inkrimping van
het contingent verworpen met 51 tegen 26
stemmen, zijn amendement om de post voor
twee onderzeeers te schrappen ging denzelf-
den weg met 52 tegen 25 stemmen. Een motie
van den heer Ter Laan om een nooduitkee-
ring toe te kennen aan mobilisatieslachtof-
fers, die in benarde omstandigheden verkee-
ren, werd afgewezen met 51 tegen 27 stem-
men en een motie van denzelfden afgevaar
digde vragende om een noodregeling voor
mobilisatieslachtoffers die niet onder de
thans geldende regeling vallen werd even-
eens afgewezen met 51 tegen 27 stemmen.
De minderheden werden gevormd door de
S.D.A.P., de V.D., den communist Wijnkoop
en soms den heer Floris Vos. De begrooting
van Defensie is ten slotte door de Kamer
goedgekeurd met de reeds genoemde kamer-
leden als tegen9tanders.
Daarop heeft de Kamer enkele kleinere
ontwerpen goedgekeurd, waaronder dat tot
machtiging van de regeering om deel te ne
men aan de overeenkomst tusschen de gem.
's-Gravenhage, de spoorwegen en de Maat
schappij voor vuilafvoer betreffende het over-
brengen van het Haagsche stadsvuil naar
de Drentsche heide. Over dit laatste punt is
een korte bespreking gevoerd, waafbij o.a>
de heer Ter Laan aan kwam dragen met het
denkbeeld om een commissie te benoemen tot
onderzoek wat er voor Nieuwkoop kan wor
den gedaan, dat ook naar stadsvuil zit te
hunkeren. Minister Ruys achtte een dergelij
ke commissie overbodig. Er kan best naar
maatregelen worden gezocht om Nieuwkoop
te helpen ook zonder commissie.
De Begrooting van het Wegenfonds, welke
vervolgens aan de orde was, heeft uit den
aard der zaak heel wat wenschen doen for-
muleeren. Wij zullen het debat niet in bijzon-
derheden nagaan, wij kunnen volstaan in de
eerste plaats met de mededeeling, dat minis
ter Reymer verzekerde, dat er, wat de uit-
voering betreft, niet vlugger kan gewerkt
worden omdat er anders kans bestaat, dat
de prijzen der materialen zullen stijgen en er
een tekort aan werkkrachten zal komen. Hij
wees daarbij er op, dat echter met de voor-
bereiding van de plannen sneller kan wor
den gewerkt en dat wilde hij bevorderer..
Maar daarvoor mag hij ook rekenen op de
inedewerking v'sn den nieuwen directeur-ge-
neraal van den ft'sterstaat. Intusschen gaf
hij toe, dat het rijkswegenplan op sommige
punten moet worden herzien, zonder even-
wel uit het oog te verliezen, dat de wegeu
van den eersten rang de voorkeur blijven be-
houden boven secundaire en tertiaire we-
gen, waarvoor sommige leden in de bres wa
ren gesprongen. Ook de bruggenbouw houdt
verband met de wegverbetering en keent
daarmee tegelijk in behandeling. Een brug
over het Hollandsch Diep komt dus het eerst
in aanmerking, daarna de bruggen over de
Waal en den Rijn.
De heer Hiemstra (S. D. A. P.) had het
denkbeeld opgeworpen om hen die een inko-
men beneden 1500 hebben van de Rijwiel-
belasting te ontheffen. De Minister meende,
dat dit eerder bij zijn collega van Financien
behoorde, maar hij wilde er met dezen wel-
eens over spreken. Intusschen wees hij er op,
dat, als men zelfstandige rijwielpaden
wenscht, gelijk vele leden hadden gedaan, er
niet te veel van die belasting kan worden vrij-
gesteld, ook al zou het offer, dat door de vrij-
stelling van de minder bedeelden gebracht
wordt, niet meer dan 6 ton kostenDgeliik de
heer Hiemstra nad geraamd.
Na een enkel woord bij de artikelen is deze
begrooting er zonder stemming doorgegaan,
waarop het laatste nummer der agenda aan
de orde kwam; de Begrooting der Staatsmij-
nen. Over die begrooting zelve is niets ge
zegd. Het debat heeft zich uitsluitend gecon-
centreerd bij de post om aan de oprichting
van een tricotfabriek te Treebeek de Staats-
mijnen voor een bedrag van 100.000 te
doen deelnemen, ten einde daardoor mijnwer-
kers naar Zuid-Limburg te lokken. Eener-
zijds vond men dit concurrentie van staats-
wege tegenover de Nederlandsche tricotfa-
brieken, anderzijds meende men dat we hier
enkel te doen hebben met een geoorloofden
maatregel om het mijnbedrijf, waarvan intus
schen de Staat de belangrijkste aandeelhou-
der is, aan beter werkkrachten te helpen, om
dat men hoopt nu gezinnen derwaarts te lok
ken, waarvan de dochters op de fabriek kun
nen werken, terwijl de vaders in de mijnen
hun brood verdienen. De heer Boon (Lib.),
die evenals de heeren Ketelaar (V.D.), Lo-
vink (C.H.), Kersten (St.G.P.) en Wijnkoop
(Comm.) tegen het voorstel had gesproken,
stelde ten slotte voor de post met 100.000
te verminderen, waardoor dan werd beslist,
dat de mijnen aan de oprichting van de fa
briek niet zouden deelnemen. Dit amende
ment is evenwel verworpen met 54 tegen 21
stemmen.
De begrooting is daarna goedgekeurd.
De Kamer is vervolgens, na door den
Voorzitter bedankt te zijn voor hare medewer-
king om het begrootingswerk voor het einde
des jaars af te maken, uiteengegaan tot 11
Februari 1930. Dan komt in de eerste plaats
aan de ordede Indische Begrooting,
waarop de Winkelsluitingswet en de herzie-
ning der Drankwet aan de beurt komea.
ALKMAARSCHE CODRANT.
m
0