¥oor de huis vrouw.
DE BEGRAFENIS VAN DE
SLACHTOFFERS VAN HET ONGELUK
BIJ MAARSBERGEN.
Een droeve stoet, die zich driemaa! her-
fiaalde, bracht de bij het ongeluk te Maars-
bergen omgekomenen gistermiddag naar het
gerneenschappelijk graf op de algemeene be-
graafplaats. Eerst den vader, mr. J. C. Post,
en toen na elkander zijn tweelingzoons, wier
baren door dezelfde groep vrienden werden
gedragen. Honderden waren er bij tegen-
woordig, schoolkameraden en hun ouders,
vrienden van de familie en clienten van mr
Post. Uit Amsterdam waren vele rechtsge-
leerden gekomen en velen uit de handels-
wereld.
De burgemeester van Bussum, de heer H.
de Bordes, bracht hulde voor hetgeen mr.
Post als rechtskundig raadsman van de ge-
meente heeft gedaan. Hij achtte het niet ge-
oorloofd, woorden van troost te spreken,
doch hoopte, dat de moeder en zoon kracht
zouden vinden, dit kruis te dragen.
De directeur van het instituut Gooiland,
waar een der jongens op school ging, heeft
daarna gesproken. De rector van het lyceum,
waar de andere leerling was, was med'e aan-
iwezig.
Een broeder van mr. Post heeft woorden
van dank gesproken.
ABORTUS PROVOCATUS.
De centrale recherche te Amsterdam heeft
/ezer dagen in samenwerking met een inspec-
teur van de Hilversumsche politie in een per-
ceel aan den Postjesweg een 44-jarige ge-
huwde vrouw gearresteerd, van wie reeds
geruimen. tijd bekend was, dat zij zich aan
abortus provocatus schuldig maakte. Deze
vrouw is al eerder met de justitie in aanra-
iking geweest.
Een paar dagen geleden is een 28-jarige
ongehuwde vrouw, te Hilversum woon-
achtig, overleden aan de gevolgen van een
op haar door deze vrouw gepbegden abor
tus. Het adres, waar dit slachtoffer zich had
]aten behandelen, werd bekend, waarna de
politie tot de arrestatie is overgegaan.
Tegen de verd'achte sullen thans waarschijn-
lijk nog eenige andere zaken van denzelfden
aard, welke echter geen doodelijk gevolg
hadden aanhangig worden gemaakt.
E)e vrouw is ter beschikking van de justitie
gesteld.
DE BRAND IN EEN KERK.
Toen de Kerstbcom in brand vloog.
De schade in de Ned. Herv kerk te Warte-
na, veroorzaakt door het in brand vliegen van
een kerstboom, blijkt erger te zijn dan eerst
was verondersteld. Het plafond is op eenige
plaatsen doorgebrandeen pijp van het orgel-
front is naar beneden gekomen; drie andere
zijn alleen beschadigd. Groote schade is toe-
gebracht aan een van de geschilderde ramen
In het jaar 1780 was de oude kerk te Wartena
afgebroken en door een nieuwe vervangen.
In dat zelfde jaar heeft Ype Staak de wapens
op de glazen in de kerk geschilderd. Een der
ramen vertoonde het wapen van Friesland,
omgeven door attributen van den oorlog. Het
is indertijd ten geschenke gegeven door Ged.
Staten van Friesland en droeg als onder-
schrift: De Edele Mogende Heeren Gedepu-
teerde Staten van Friesland. Van dit raam,
dat 25 ruiten telde, zijn er 21 gesprongen.
SCHIPPER VERDRONKEN.
Gistermiddag omstreeks twaalf uur trok
het de aandacht van voorbijgangers, dat in
de Loosduinsche Vaart ter hoogte van de
Zuiderparklaan in Den Haag een schuit onbe-
heerd ronddreef. De politie werd gewaar-
schuwd en deze haalde, na een poos te heb-
ben gedregd, het lijk op van een man, ver-
moedelijk de schipper, die zich alleen had be-
vonden op de schuit.
Vermoedelijk is hij door uitglijden te water
geraakt.
BEDRIJFSONGEVAL.
Door een vallend spanraam ernstig
gewond.
De 19-jarige Stevens uit Elshout, werk-
zaam op de drijfriemenfabriek der N.V. van
Doom de Greeff te Waalwijk, is Maandag-
avond door een vallend ijzeren spanraam
getroffen en zoo ernstig aan hoofd, borst en
beenen gewond, dat hij, na in het r.k. gast-
huis te zijn opgenomen, hedenmorgen van
de laatste H.H. Sacramenten werd voor-
zien.
AUTO TE WATER.
Zondagavond is bij het havenhoofd te
Emmerik een auto in voile vaart van de
Rijnkade gestort. Hij bleef op de lagere
kade half boven de rivier hangen. Van de zes
inzittenden zijn twee, een douanebeambte en
zijn verloofde, terstond gedood; de vier an-
deren werden zwaar gewond naar het zie-
kenhuis vervoerd. Een van hen, mevrouw B.,
is later overleden.
BRANDKAST OPENGESNEDEN.
In den nacht van 28 op 29 dezer is inge-
broken in een kantoor van een grossierderij
aan de Veelaan te Amsterdam. Het gelukte
den inbrekers de brandkast aan de achterzij-
de open te breken en met een buit van onge
veer 150 gulden weg te komen. Van de da
lers geen spoor.
EEN PECHVOGEL.
Op den Velperweg onder Velp is Zondag
svond een man, die met een handwagen reed
door een autobus van de Geldersche Tram
aangereden. Hij bekwam daarbij geen zware
verwondingen. Toen hij zijn tocht voortzet-
te, kwam hij opnieuw in aanrijding, thans
met de electrische tram die den man een eind
meesleurde. Hij bleek nu zeer zware verwon
dingen bekomen te hebben. Hij werd in
Bronbeek opgenomen en daarna naar het
Ziekenhuis te Arnhem overgebracht.
EEN INVAL IN EEN SPEELHUIS.
Zontiagnacht heeft een inspecteur van poli
tie met eenige agenten een inval gedaan in
een perceel aan de Bethanienstraat te Amster
dam alwaar gelegenheid tot hazardspel zou
worden gegeven. De inspecteur raakte in een
voorkamer met een onbekend gebleven per-
soon slaags, waarbij zij door een ruit van de
kamerdeur kwamen te vallen. Eenige spelers
werden aangetroffen, doch een overtreding
kon niet worden vasteesteld
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het Bureau van politie,
Langestraat en aldaar te bevragen op alle
werkdagen tusschen 11 en 1 uur, de navol-
gende voorwerpen als gevonden gedeponeerd
op 27, 28, 29 en 30 Dec. 1929: Rozenkrans
in etui; pakje veters; etui met plaatje en
muntstukje; sleutels; handschoenen.
Aanwezig en te bevragen bij de navolgende
ingezetenen, onderstaande voorwerpen, als
gevonden aangegeven op: 27, 28, 29 en 30
December 1929:
Portefeuiile, A. de Groot, Ged. Baansloot
18; bosje sleutels, C. Boots, Spoorstraat 36;
kinderportemonnaie, O. Jonker, St. Anna-
straat 26; portemonnaie met inhoud, A. van
der Vis, Langestraat 2; vulpenhouder, W.
Weber, Doelenstraat 31; medaille, mevr.
Zijlstra, Langestraat 86; kinderportemon
naie, E. van Engelenhoven, Waterschaps-
straat 16; parapluie, S. Hendrikus, Stations-
weg 132; parapluie, S. C. Coersen, v. d.
Woudestraat 71; nikkelen damesarmband-
horloge, N. J. Kaal, Achterstraat 60; ud-
penhouder, J. Santbergen, Ramen 14a; huis-
sleutel, A. Luisink, Luttik Oudorp 7; rozen
krans in etui, Klinkhamer, Nieuwesloot 47;
damesarmband, G. Kaai, Vogelenzang 19;
rozenkrans, B. Peters, Molenbuurt 15; be-
lastingmerk in etui, D. Beenden, Lindenlaan
8; handschoen met bont, C. Savonye, Koor-
straat 8; zwarte hond, L. Denneman, v. d.
Woudestraat 55.
Wanneer men weder in het bezit is van het
verloren voorwerp, wordt men verzocht hier-
van kenni ste geven aan het Bureau van po
litie.
A. B. KLEEREKOPER.
Het Vclk meldt, dat de heer A. B Kleere
koper Zaterdagavond uit Wiesbaden te Am
sterdam is teruggekeerd. Hij is opgenomen in
het Wilhelmina gasthuis in de kliniek van
prof. Brouwer.
PRINSES JULIANA EEREDOCTOR VAN
DE LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
De senaat van de Rijks-universiteit fe Lei
den heeft aan Prinses Juliana het eeredocto-
raat in de letteren en wijsbegeerte verleend.
Als promotor is de hoogleeraar dr. J Huizin-
ga, decaan der faculteit van letteren en wijs
begeerte, aangewezen.
Gisteren heeft H. K. H. met goed gevolg
haar laatste tentamen in het volkenreeht af-
gelegcL
-A. W. GROOTE 70 JAAR.
In Hotel de l'Europe te Amsterdam heeft
gisteren de heer A. W. Groote, de ontwerper
en opbouwer van het bekende Nederlandsche
kortschrift-stelsel, van velen gelukwenschen
in ontvangst genomen ter gelegenheid van
zijn TOsten verjaardag.
De koningin heeft hem benoemd tot officier
in de orde van Oranje Nassau. Het gemeente-
bestuur schonk hem de zilveren medaille van
de si,ad Amsterdam.
VERKEERSONGEVALLEN.
Auto tegen een boom gereden.
Een meisje overleden.
Gisteravond laat is na een danspartij in
een cafe te Hilversum het 20-jarig meisje
C. R. in gezelschap van een drietal heeren in
een auto meegegaan op weg naar Utrecht.
Tusschen de Hollandsche Rading en Maar-
tensdijk is de auto door tot nu toe onbekend'.'
oorzaak tegen een boom gereden.
Het meisje is door den schok in aanraklng
gekomen met de stang van den auto, waar
door een ernstige schedelbreuk met inwendi-
ge verbloeding is ontstaan.
Hoewel de auto beschadigd was kon men
er toch mee terug rijden naar Hilversum,
waar onmiddellijk geneeskundige hulp wetd
ingeroepen.
Het meisje is niet meer tot bewustzijn ge
komen en hedennacht te 1 uur overleden.
Belmolenweg te Utrecht het 11-jarige meisje
C. J., dat alleen in een kamer was, bij het
aansteken van een kachel in brand geraakt
Met brandende kleeren vloog het kind naar
buiten. Een brugwachter van de Smeebrug
trok het meisje de brandende kleeren van he'
lijf. Het kind heeft vreeselijke brandwonden
gekregen. Haar toestand is ernstig.
Zondagavond is de ruim 80-jarige heer
V. te Terwispel, die een tooneeluitvoering had
bezocht, te water geraakt en verdronken.
Gister heeft de Vereeniging Het Ne
derlandsche Wegencongres een jaarvergade-
ring gehouden te Den Haag.
In den Rijn bij's Molenaars is het lijk-
je gevonden van een kind van het mannelijk
geslacht. Om het halsje was 'n zakdoek ge-
bonden, zoodat vermoed wordt, dat het kind-
is gewurgd.
HERSTELLINGSOORDEN EN
VACANTIE-KOLONIES.
Tengevolge van minder goede bezetting in
de strenge wintermaanden kon door het Cen-
traal Genootschap voor Herstellingsoorden
en Vacantiekolonies in het afgeloopen ver-
pleegjaar het kwart millioen verpleegdagen
niet ten voile worden bereikt. Toch is de to-
tale vooruitgang tegen 1928 nog ruim 5000
dagen.
Het propaganda-seizoen is in vollen gang.
De nieuwe film, die de geschiedenis van
een zwak ventje te zien geeft, dat opleeft in
het koloniehuis, en als een krachtige, flinke
jongen bij zijn moeder terugkeert, heeft veel
succes.
De 415 afdeelingen van het Centraal Ge
nootschap worden opgewekt, om door groote
krachtsinspanning terwille van het zwakke
kind, de tweede kwarteeuw verpleging, welke
1 Januari ingaat, even vruchtbaar te doen
zijn als de eerste 25 jaren, welke 31 Decem
ber zijn afgesloten.
BRAND.
Kunstwerken verbrand.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
brand uitgebroken ten huize van den kunst-
schilder F. Baljon te Spaarnwoude. De
brandweer kon niet voorkomen, dat het huis
geheel uitbrandde. Een groot aantal schilder-
stukken en antiquiteiten werd een prooi der
vlammen. Aan de gunstige richting van den
wind is het te danken dat het oudheidkundig
monument „De Stompertorcn'' behouden
bleef.. De oorzaak van den brand is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
FABRIEKSONGEVAL.
In de oliefabriek der N.V. Roelfsema te
Hoogkerk is gisteren de 35-jarige gehuwri'
arbeider A. Swart van een verhooging ge-
vallen. Hij werd zeer ernstig aan het hoofd
gewond. In bedenkelijken toestand is hij naar
het Diaconessenziekenhuis te Groningen
vervoerd. Zijn toestand was hedenmorgen
nog zeer ernstig.
KORTE BERICHTEN.
Te Oudepekela is Zaterdag de arbeider
N. verdronken. Zijn lijk is gisteren opge-
haald.
Bij Kon. besluit van 24 December is
benoemd tot officier in de Orde van Oranje-
Nassau mr. A. Jonker, directeur-secretans
van de Vereeniging van Nederlandsche ge-
meenten te 's-Gravenhage.
Gisterochtend is in een wonins aan den
Een lezeres vraagt mij om een patroon
voor een eenvoudig ongeschulpt, gehaakt
kastrandje. Alzoo:
Zet 12 lossen op; draai om en werk op
die lossen 12 vasten; draai weer ocn (A),
haak 8 lossen, een kruisstokje, een losse, een
kruisstokje, 10 lossen, vastzetten op de eerste
losse van uw werk, omdraaien en terugkee-
rend vastten haken op de lossenboogjes, op
de kruisstokjes, op de lossen (dus op alle
steken van den vorigen tcer) en dan nog drie
vasten om de lossen van het begin. Van (A)
af herhahn; alleen moet het 8 lossen boogje
nu bevestigd worden op de 5de vaste van den
vorigen toer.
Een ander kantje: zet op: 10 steken; te-
ruggaande haakt u daarop 4 vasten, 2 los
sen, drie stokjes. Nu omdraaien (A) 5 lossen,
drie stokjes, die alle door 2 lossen geschei-
den zijn (deze stokjes moeten niet in maar
om de lossen gehaakt worden; dan nog 5
lossen die aan het einde der toer worden
vastgezet. Omdraaien; het boogje der 5 los
sen met vasten volhaken; dan 2 lossen 3
stokjes om de lossen van den vorigen toer en
daarna van (A) herhalen. Het boogje der 5
losen wordt bij de volgende toeren voor het
omdraaien tusschen het eerste en tweede
boogje vastgezet.
Naderhand haakt u loodrecht op dit kant
je staande, dus als een er langs loopende
rechte rand slechts twee toeren: lste toer
drie stokjes in het gat der lossen, drie lossen,
drie stokjes enz. uw gansche kantje langs;
tweede toer: afwisselend: 1 losse, 1 stokje
enz.
Nog een aardig waaierkantjeopzetten 8
steken; deze afsluiten tot een ringetje; (A)
vier lossen, die dienst doen als stokje, 9 stok
jes in het ringetje, 9 lossen; omdraaien; 2de
toer twee, door 3 lossen gescheiden stokjes
tusschen het 5de en 6de der 9 stokjes van den
vorigen toer; weer omdraaien en van af (A)
steeds blijven herhalen. Langs de zijde van
den kant, waar de lossen boogjes zich be-
vinden, haakt men voor eerste toer: 2 vasten
in de boogjes, 5 lossen; 2de toer 7 vasten om
de lossen van den vorigen toer; hierdoor
wordt het kantje afgemaakt.
Nu kan het zijn, dat u dit randje te smal
voor uw kastrandjes vindt; dan moet u een
bijpassend entredeux haken en dit later aan
het kantje vastnaaien.
Dit entredeux wordt opgezet met een rijtje
lossen! Eersten toer: 1 stokje, 3 lossen; 2
door 2 lossen gescheiden stokjes in een steek
3 lossen, 2 stokjes; omdraaien; tweede toer:
drie lossen (in de plaats van een stokje), 1
stokje, 2 lossen; 2 maal vier door 2 lossen
gescheiden stokjes (dus vier stokjes, 2 lossen,
4 stokjes) om de 2 lossen tusschen de stokjes
v. d. vorigen toer; 2 lossen, 2 stokjes; om
draaien; derde toer 3 lossen (vervangen 1
stokje) enz.
Tot besluit een fijn puntje: zet 10 steken
op; maak een stokje in de eerste losse; drie
lossen als stokje; 5 stokjes om de lossen; vijf
lossen tegen het beginstokje; aansluiten;
(A) om de lossen 5 vasten, 4 lossen, 5 vasten
en 2 vasten op de eerste 2 stokjes, vijf los
sen, 1 stokje in de 3 lossen van het begin;
omdraaien drie lossen, 5 stokjes, 5 olssen
aan de drie vasten vasthechten; dit van (A)
af blijven herhalen.
Een jong meisje vraagt of ik een aardig
taschje voor haar weet om zelf te maken
Zeer zeker. Neem een stukje kleermakers-
linnen van 16 bij 26 c.M., een lapje zilver-
grijze zijde van 18 bij 28 c.M. en dan nog
5 1/4. zilverbrocaatlint van \'A c.M. bretd-
te. Steek het kleermakerslinnen op een stuk
carton vast met stevige speelden; knip 15
stukken ter lengte van 17 c.M. van het bro-
caat lint en span die dwars over het linnen;
aan iedere kant moet 1 c.M. lint oversteken;
als u het goed gedaan gedaan heeft, moeten
de 15 reepen de 26 c.M lengte van het lin
nen net bedekken; knip nu 9 stukken lint van
28 c.M. lengte. Haal dit lint als bij matjes
vlechten: een op, een neer door het dwars
gespannen lint; ook nu moet het lint weer
aan beide zijden 1 c.M. oversteken; is dit
klaar en zit het mooi gelijk gevlochten, dan
wordt het lint op het uiteinde van 't linnen
vastgezet. Daarna haalt men de spelden er
uit, zoodat het linnen van het karton loslaat;
de uitstekende eindjes lint worden omgebo-
gen en vastgehecht; het vlechtwerk van
links wordt met de grijze zijde gevoerd; de
nu verkregen rechthoek vouwt men vervol-
gens in drieen zoo, dat het vlechtwerk bo-
venop komt te liggen.
Twee deelen worden overhands langs de
zijkanten aan elkaar gehecht en u heeft een
nractisch. mooi en eoedkooo taschie klaar.
Moet het voor een jong meisje dienen, dan
is het ook leuk om in plaats van het zilver-
brocaat lint, lint in rose en blauw te nemen
en dat dooreen te vlechtenwil men het ech-
liever zilvergrijs en zwart lint,
ter bij een zwarte japon dragen, neem dan
Iemand, die wat smaak heeft, bedenkt hier-
voor zelf de beste kleurik gaf het dan ook
vooral op om't idee voor zoo'n taschjt.
Van verschillende zijden krijg ik klachten
over mieren. Er zijn vele methoden tegen:
doch in 66n opzicht stemmen alle overeen:
u moet het nest opzoeken, het punt, waar-
langs zij in uw kamer, kelder of kast binnen-
komen; dat is niet moeilij-k; de mierert hebben
twee groote deugden: zij zijn vlijtig en hui-
selijk; wanneer u ze dus even- in hun gewone
doen gadeslaat, zult u ze alle steeds Seen en
weer zien loopen tusschen hun nest en het
terrein van hun arbeid; giet dan in het gat,
waar zij door binnenkomen, water, waarin
visch werd schoongemaakt en u zult ze niet
meer zien! Ook voor de lucht van teer slaan
zij op de vluchtsteek dus een versch geteerd
stokje in het gat, waar zij door liepen en zij
verdwijnen voor goed; terpentijn, ammonia,
aluinpoeder zijn ook nog huismiddeltjes, die
hen verdriiven en dan de thans zoo algemeen
gebruikte flit!
De vorige week vond ik mijn jonge gast-
vrouw in tranen. Zij wiide mij inmaakgroente
geven, heelemaal eigen inmaak, doch de
flesch wou niet open, hoe zij ook wrong en
trok! Toen bedacht Saar man een true: met
een smal leeren riempje maakte hij een lus
om de hals der flesch en trok dit riempie snel
heen en weer. Door dat de hals dan warm
loopt, gaat de stop er spoedig af. Het be
kende middel om dit warmtrekken met een
touw te doen is minder practisch. want het
touw glijdt mee en maakt de flesch dus niet
gauw warm.
PCftSotraiesi.
DE RAZZIA TEGEN INLANDSCHE
LEIDERS IN OOST-INDIE.
Had de P. N. I. gevaarlijke plan-
nen?
Aneta verneemt nader over de invallen en
huiszoekingen, door de politie door geheel
Ned. Indie verricht (zie ons no. van gister),
dat bij de autoriteiten bericht binnen kwam,
dat er ernstige aanwijzingen bestonden dat
het in het voornemen van de Partij Natio
nal Indonesia lag omstreeks den tijd der
jaarwisseling georganiseerde ongeregeldhe-
den te verwekken. Teneinde hieromtrent ze-
kerheid te verkrijgen, gelastte de procureur-
generaal bij het Hooggerechtshof van Ned.
Indie om overal waar de P. N. I. vertakkin-
gen heeft tegelijkertijd huiszoekingen bij be-
stuursleden en andere voormannen van de
P. N. I. te verrichten.
De maatregelen der oolitie.
De voorbereiding daarvan geschiedde in
het geheim en de uitvoering werd bepaald
op Zondag 29 Dec. des voormiddags zes uur.
De noodige politiemacht was Zaterdagavond
onder voorwendsel voor een geheel ander
doel opgecommandeerd tegen des morgens
vier uur. Eerst op dat tijdstip werd den po-
litiemannen het juiste doel medrgedeeld,
Te Batavia geschiedden cngeveer vijftig
huiszoekingen, elke huiszoeking door een af-
zonderlijke ploeg van tien man onder leiding
van een Europeeschen ambtenaar of beamb-
te. Bij de invallen bleek, dat de betrokkenen
totaal verrast waren, zoodat blijkbaar de
geheimhouding stipt was bewaard.
Geen incidenten.
De huiszoekingen, welke zonder incidenten
verliepen, hadden tot gevolg, dat er karren-
vrachten papieren werden in beslag geno
men.
De brandpunten der P. N. I.-actie zijn
Bandoeng, Garoet en Soekabcemi. terwijl in
Batavia deze actie tamelijk kalm is.
De voomaamste leiders gearresteerd
Het onderzoek van de in beslag genccnen
papieren heeft tot dusver weinig resultaat
opgeleverd. Tal van inheemschen zijn vast-
gehouden om te worden gehoord, terwijl ver-
scheidene vooraanstaande agitators gearres
teerd zijn. Onder hen b.vinden zich mr. 1s-
kaq, mr. Gatot, mr. Sartono en mr. Ali Sas-
tromidjojo en verder ir. Soekarna en ir. An-
wari, die reeds veel jaren een belangrijke rol
vervullen in de nationalistische beweging en
daarbij niet aarzelden zich te bedienen van
uitdrukkingen, die ten doel hadden de macht
van de regeering te ondermijnen.
Er zijn overtuigende bewijzen, dat Ban
doeng het voornaamste brandpunt van de
destructi-eve propaganda is. Na het jongste
optreden van de regeering is dit echter to
taal vernietigd. Tot de andere punten, van
waaruit actie gevoerd werd, behoort ook
Djokja, Semarang, Soerabaja en Solo.
Overal is het kalm.
EEN NIEUWE PARTIJ.
„De Broederschap der Javanen".
Opgericht is onder voorzitterschap vau
Riboet, den oud-leider van de Partij Nasional
Indonesia, de vereeniging Mitro Djawi
(Broederschap der Javanen, of Javaansche
Partij). Het doel en streven gaat ongeveer
in dezelfde richting als van de Indische So
ciaal Democratische Partij.
Ingezonden stu&ken
(Buuen verantwuoidelijkheid van de Re
dactie. De opname in deze rubriek bewijs
ge.enszins dat de 'edaetie er mede instemt.)
Egmond aan Zee, 31 December 1929,
VIJF EN TWINTIG JAREN
VERPLEGING.
Op 31 December is het 25ste verpleegjaat
ten einde van het Centraal Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vacantiekolonies.
Het Centraal Genootschap werd na gerui
men tijd van voorbereiding definitief opge
richt in 1901 in een tijd, toen de belangstel-
ling voor kinderuitzending ver beneden peil
was.
Enkele steden bezaten verdienstelijke comi-
te's van uitzending naar de z.g. vacantieko
lonies, maar Nederland was toch een dei
meest achterlijke landen op dit gebied.
In 1905 verpleegde het Centraal Genoot
schap in een uiterst primitief huisje te Eg
mond aan Zee in 3 groepen totaal 33 kinde-
ren.
In 1929 verpleegde het in tien groote en
volgens alle tegenwoordige eischen ingerich-
te huizen 5719 kinderen met totaal 249390
verpleegdagen. Die 10 huizen hebben teza-
men een capiciteit van 1050 bedden.
Totaal werden in 25 jaar opgenomen bijna
70.000 kinderen met ruim 2.5 millioen ver
pleegdagen. Intusschen werden, al of niet
als gevolg van de stelselmatige en nooit ver-
slapte propaganda van het Centraal Genoot
schap, een vijftigtal zustervereenigingen op
gericht met wie het Centraal Genootschap
steeds vriendschappelijke betrekkingen onder-
houdt, terwijl het Centraal Genootschap zelf
klom tot 415 afdeelingen.
Vanwaar die snelle, soms overrompelend
snelle groei?
Door de organisatie. Het werk der uitzen
ding, verpleegkosten verzamelen, overleg met
ouders, brengen en halen enz., is gedecentra-
liseerd in de afdeelingen. De verpleging is
gecentraliseerd in handen van het Hoofdbe-
stuur.
Door de milde opvatting. Als de ouders
het wenschen wordt gebeden en gedankt,
gaan de kinderen onder geleide naar de kerk
hunner richting, doen hun morgen- en avond-
gebeden en wenschen de ouders ten slotte een
tehuis buiten het Centraal Genootschap, op
confessioneelen grondslag, dan bevordert hef
Centraal Genootschap toch de uitzending,
omdat het belang van het zwakke kind staat
boven het belang van eigen organisatie.
Eh tenslotte dcordat overheid en publiek
den achterstand zagen en omdat de Neder-
lander, hoe voorzichtig ook, op den duur
geen achterstand duldt.
Er is veel bereikt in die 25 jaar.
Nederland neemt in aantal een eereplaats
in in Europa, al staat het dan nog niet aan
de spits.
De primitieve tehuizen van vroeger zijn
geperfectionneerd, zoowel die van het Cen
traal Genootschap als van zustervereeni
gingen. Meermalen is dcor bevoegde buiten-
landers het gehalte der verpleging geroemd.
De verzorging is in handen gekomen van
vak-menschen. Het Centraal Genootschap
heeft 140 directrices, adjuncts, verpleegsters
en geleidsters, van wie 86 in vasten dienst en
de rest in opleiding. Goede dienstvoorwaar-
den, pensioen, ziekenverzorging, vacanties
enz. brengen het arbeidsresuitaat en de vak
kennis omhoog.
Het zwakke kind wordt niet meer enkel des
zonurs, maar ook des winters geholpen, juist
de tijd, dat hulp het meeste noodig is.
Het voorbeeld van hygienisch leven bij
tienduizenden kinderen, gesteund door de
Kruis-vereenigingen, schoolartsen, wijkzus-
ters, enz. begint te werken. De arbeid draagt
reeds vruchten en steeds wordt de oogst der
hygiene grooter.
De overheid steunt het werk in toenemende
mate. Het Rijk, de provincies, de gemeenten
steunen de uitzending door subsidies en een
zestal provincies geeft een extra subsidie
voor de zoo doeltreffende winterverpleging.
maar het overgroote deel der kosten wordt
uit vrijwillige bijdTagen bestreden.
Het Rijk oefent voortdurend toezicht uit en
ook Amsterdam, dat ruim steunt, verricht
inspecteerenden arbeid.
Nederland heeft een eigen stelsel, n.l. par-
ticulier initiatief gesteund en onder toezicht
van de overheid.
Dit stelsel en het Centraal Genootschap
zelf zijn in het buitenland bekend en worden
gewaardeerd, niet zelden bewon-derd.
En ten slotte heeft Nederland een groote
organisatie, een middelpunt van propaganda,
van leiding en voorlichting voor iedereen.
Een terugblik geeft voldoening aan de
groote schare, die onverpoosd werkt voor het
zwakke kind.
Reden tot gezamelijk feestvieren is er niet,
waar het 25-jarig bestaan van het Centraal
Genootschap nog voor een paar jaar is her-
dacht.
Dubbele reden echter is er om vooruit te
zien.
Meer dan 500 gemeenten blijven nog in
gebreke om zwakke kinderen te zenden naa:
de heerlijke tehuizen van het Centraal Ge
nootschap of van de zusterorganisaties.
De winterverpleging is nog niet voldoende
ingeburgerd.
„Een sigaar bevat genoeg nicotine om twlntlg fcatten te
dooden".
„Maar hoe kunnen twintig katten 66n sigaar rooken
(Lustige KiJlner Ztg.)
